Bài giảng Siêu âm khớp hàng - Trương Thị Thanh Thủy

SIÊU ÂM KHỚP HÁNG BS TRƯƠNG THỊ THANH THỦY NỘI DUNG : I.GIẢI PHẪU : -Khớp,dây chằng -Cơ -Xương II.KỸ THUẬT VÀ HÌNH ẢNH SIÊU ÂM BÌNH THƯỜNG -Ưu điểm -Nhược điểm III. BỆNH LÝ VÀ HÌNH ẢNH SIÊU ÂM 1.Tràn dịch 2.Xuất huyết 3.Bệnh lý nhiễm trùng 4.Osteochondromas I.GIẢI PHẪU DÂY CHẰNG CHẬU -ĐÙI (lliofemoral ligament) DÂY CHẰNG MU –ĐÙI (pubofemoral ligamemt) DÂY CHẰNG NGỒI –ĐUÌ (Ischiofemoral ligament) BAO KHỚP -MÀNG HOẠT DỊCH (Hip synovial membrane ) LEGG PERTHES CALVE DISEASE CÁC CƠ VẬN ĐỘNG CỦA KHỚP HÁNG CÁC CƠ CHÍNH VẬN ĐỘNG KHỚP HÁNG - Các cơ gấp :Cơ thắt lưng chậu với sự trợ giúp của:cơ thẳng đùi,cơ may,cơ lược - Các cơ duỗi :Cơ mông lớn ,nhóm cơ ụ ngồi -cẳng chân - Các cơ khép :Cơ khép dài ,cơ khép ngắn,cơ thon ,cơ lược - Các cơ dạng :Cơ mông nhỡ ,cơ mông bé ,cơ căng mạc đùi . - Cơ xoay ngoài :chủ yếu là cơ mông lớn . - Các cơ xoay trong :Chủ yếu là cơ thắt lưng chậu với sự trợ giúp của cơ mông nhỡ và cơ mông bé . CÁC VẤN ĐỀ GẶP TRONG CHẨN ĐOÁN BỆNH LÝ KHỚP HÁNG: - Đặc tính LS thường lặp lại một cách máy móc - Tính đặc hiệu yếu của thăm khám LS trong vài bệnh lý - Sự không đầy đủ của các hình ảnh XQ trong một số bệnh lý của bao hoạt dịch ,gân cơ. - Ưu điẻm : -giá thành thấp ,sẳn có -hình ảnh động ,nhạy cảm đ/v với bệnh lý gân và bao hoạt dịch -SA can thiệp ,cho quyết định đúng đắn để điều trị - Khuyết diểm :-Đối với khớp sâu ,khó đè nén trên bệnh nhân béo II.KỸ THUẬT KHÁM VÀ HÌNH ẢNH SIÊU ÂM BÌNH THƯỜNG SA :-Bn nằm ngữa ,háng duỗi ,cùng tư thế 2 bên -Đối xứng -Linear 7.5 MHz ,Conver 5Mhz III.CÁC BỆNH LÝ Ở KHỚP HÁNG NGƯỜI LỚN 1.Tràn dịch : 2.Xuất huyết 3.Bệnh lý nhiễm trùng : -Viêm ,dày bao hoạt dịch -Viêm các gân của khớp háng -Viêm bao hoạt dịch của gân cơ Psoas 4.Osteochondromas 1.TRÀN DỊCH : LS :-Đau khớp ,giới han vận động và giới hạn sự co duỗi . Anh hưởng đến độ xoay khi dịch >5mm SA :-Sưng nề mặt trước của bao khớp, độ lồi bao khớp .Khi có nhiều dịch và lan rộng bao khớp có thể định vị bất thường trong ổ khớp và trật khớp nhẹ -Dịch nguyên phát có thể tràn ngập bao khớp 2.XUẤT HUYẾT -Dịch máu có thể tồn tại trong thời gian lâu hơn ở mô mềm -SA :-Có thể thấy cục máu đông như những dải hoặc khối tăng âm .Thường gặp ở bn ưa chảy máu hoặc dùng thuốc chống đông -Có thể dày màng hoạt dịch TRÀN DỊCH 3.VIÊM DÀY BAO HOẠT DỊCH - LS cùng đặc tính với tràn dịch -Chẩn đoán PB tràn dịch và tụ dịch trong bao hoạt dịch : +Đè ép +Xoay khớp ngoài +Doppler năng lượng +Sự dày lên không đều đặn của màng hoạt dịch và dây chằng chậu-đùi . VIÊM BAO HOẠT DỊCH 4.Viêm abces bao hoạt dịch cơ Psoas -Bệnh nguyên đa dang và phong phú -Đau mặt trước khớp háng -Tụ dịch ở thành (+-),dày giữa cơ Psoas và bao khớp -Hình bầu dục hoặc 2 thùy trên mặt cắt thẳng -Tăng sinh mạch máu VIÊM BAO HOẠT DỊCH DƯỚI CƠ PSOAS MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA VIÊM DAỲ GÂN CƠ KHỚP HÁNG 5.VIÊM BAO HOẠT DỊCH MẤU CHUYỂN -SA: -Tụ dịch không hồi âm hoặc giảm hồi âm -Dày bao hoạt dịch dạng viêm trên Dopler năng lượng -Sự vôi hóa bên cạnh hoặc trên mấu chuyển -Đau khi đè ép Ostéochondromatose