Đề tài Tiêm nhắc Triamcinolon vào nội nhãn trong điều trị viêm màng bồ đào ở bệnh BEHCET đã kháng với các liệu pháp thông thường khác – Trần Ánh Dương

87 TIÊM NHẮC TRIAMCINOLON VÀO NỘI NHÃN TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM MÀNG BỒ ĐÀO Ở BỆNH BEHCET ĐÃ KHÁNG VỚI CÁC LIỆU PHÁP THÔNG THƯỜNG KHÁC Nobuyuki Ohguro, Emiko Yamanaka, Yasumasa Otori, Yoshitsugu Saishin, Yasuo Tano American Journal of Opthalmology (2006). vol 141(1). p. 218-220. Người dịch TRẦN ÁNH DƯƠNG Bệnh viện Việt Nam- Cuba- Đồng Hới, Quảng Bình TÓM TẮT Mục đích: xác định có hay không tiêm nhắc Triamcinolon vào nội nhãn để ngăn chặn viêm màng bồ đào tái phát trong bệnh Behcet đã kháng với các liệu pháp thông thường. Thiết kế: thử nghiệm lâm sàng Phương pháp: 9 mắt của 5 bệnh nhân mắc bệnh Behcet đe doạ đến thị lực đã kháng với các liệu pháp thông thường khác, tiêm nhắc Triamcinolon vào nội nhãn ở các mắt trên. Mỗi bệnh nhân được khám lại hàng tháng và tiêm nhắc lại khi các phần tử thuốc của lần tiêm trước không còn trong nội nhãn. Kết quả: Tiêm nhắc Triamcinolon đã ngăn chặn viêm màng bồ đào tái phát trên 8 mắt và 1 mắt viêm màng bồ đào tái phát do phân huỷ thuốc nhanh hơn mong đợi. Bàn luận: Tiêm nhắc Triamcinolon vào nội nhãn đã ngăn chặn được viêm màng bồ đào tái phát ở bệnh nhân mắc bệnh Behcet mà đã kháng với các liệu pháp thông thường khác. Mặc dù phần lớn Behcet là bệnh tự khỏi, viêm màng bồ đào tái phát là nguyên nhân dẫn đến mù loà. Do đó, ngăn chặn viêm màng bồ đào tái phát là vấn đề thiết yếu trong bệnh Behcet. Điều trị Corticoid toàn thân và/hoặc nhóm ức chế miễn dịch là một liệu pháp chuẩn cho viêm màng bồ đào trong bệnh Behcet. Tuy nhiên, những thuốc này không phải luôn luôn có hiệu quả. Gần đây có một nghiên cứu chỉ ra rằng tiêm nội nhãn Triamcinolon acetonid có hiệu quả trong điều trị các loại viêm màng bồ đào trầm trọng khác nhau. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP Chúng tôi tiến hành nghiên cứu trong vòng một năm với tiêm Triamcinolon vào nội nhãn với những bệnh nhân đã kháng với các liệu pháp thông thường 88 khác. 5 bệnh nhân trong nghiên cứu mắc bệnh Behcet có thị lực bị đe doạ do viêm màng bồ đào đã bị tái phát hơn 4 lần trong một năm và đã không đáp ứng với điều trị Corticoid toàn thân và/hoặc nhóm ức chế miễn dịch KẾT QUẢ Bảng 1: Tóm tắt đặc điểm lâm sàng bệnh nhân mắc bệnh Behcet trước tiêm Triamcinolon. Số thứ tự BN 1 2 3 4 5 Tuổi, giới 39, Nam 41, Nam 56, Nam 33 Nam 55 Nam Tiền sử bệnh Behcet 2/99 loét miệng tái phát 4/99 loét sinh dục 5/99 tổn thương da 10/99 viêm màng bồ đào tái phát 7/92 loét miệng, viêm màng bồ đào tái phát. 11/94 loét sinh dục 3/02 viêm màng bồ đào trung gian tái phát, loét miệng 12/98 loét miệng tái phát, loét sinh dục, tổn thương da. 1/99 viêm màng bồ đào tái phát 11/99 loét miệng tái phát. 2/00 loét sinh dục. 10/00 tổn thương da Tiền sử dùng thuốc Colchicine 10/99 1mg/ngày 7/92 1mg/ngày 4/02 1mg/ngày 3/01 1mg/ngày 10/01 1mg/ngày Cyclosporin 1/02 5mg/kg/ngày 7/94 5mg/kg/ng ày 10/03 5mg/kg/ngày 6/01 5mg/kg/ngày 8/03 5mg/kg/ngày Prednisolon e 10/02 1 mg/kg/ngày, 4/03 0.5mg/kg/ngà y 3/04 20 mg/ngày không 11/02 1 mg/kg/ngày, 1/03 0.5mg/kg/ng ày 10/03 20 mg/ngày không 11/03 1mg/kg/ngày 3/04 0.5mg/kg/ng ày Thị lực trước tiêm MP ĐNT 20/40 ĐNT ĐNT 20/200 MT 20/100 ĐNT ĐNT 20/200 20/200 Số lần tái phát viêm màng bồ đào 1 năm trước khi tiêm 89 MP 5 0 5 5 5 MT 5 4 5 5 5 Tình trạng T3 2M IOL MP IOL MT Đục T3 2M đã lấy T3 MP đã lấy T3 MT Đục T3 2M đục T3 Tình trạng Glocom 2M tra thuốc không không MT cắt bè không Mỗi bệnh nhân được tiêm 4mg Triamcinolon vào dịch kính từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2004. Xác định khi nào thì tiêm nhắc lại, chúng tôi ước lượng lượng các phần tử Triamcinolon trong lần tiêm đầu tiên và tại các lần khám lại hằng tháng để xác định mức độ thải trừ các phần tử Triamcinolon khỏi dịch kính. Phần lớn các trừơng hợp được tiêm nhắc lại khi lượng Triamcinolon còn lại trong buồng dịch kính khoảng 1/6 so với lượng ban đầu. Toàn bộ bệnh nhân được theo dõi hơn 1 năm, kết quả sau 1 năm được tóm tắt ở bảng sau. Bảng 2 : Kết quả sau một năm tiêm nhắc Triamcinolon Số thứ tự BN 1 2 3 4 5 Mắt được tiêm, thời gian 2M, 3/04 MP, 1/04 2M, 6/04 2M, 3/04 2M, 1/04 Tiêm phối hợp với phẫu thuật 2M phaco + IOL 2M phaco + IOL Thị lực sau tiêm MP 20/200 20/40 ĐNT 20/200 25/20 MT 20/25 20/100 ĐNT 20/25 20/100 Số lần viêm màng bồ đào tái phát sau tiêm MP 0 0 0 0 0 MT 1 0 0 0 0 Số lần tiêm MP 7 5 2 3 2 MT 6 không tiêm 2 6 2 Thuốc sau tiêm Colchicine giảm liều rồi dừng giảm liều rồi dừng giảm liều rồi dừng 1 mg/ngày 1 mg/ngày Cycloporine giảm liều rồi giảm liều rồi dừng giảm liều rồi dừng 5mg/kg/ngày 5mg/kg/ngày 90 dừng Predonisolone giảm liều rồi dừng giảm liều rồi dừng 0.5 mg/kg/ngày Tác dụng phụ Đục T3 tiến triển 2M đục T3 tiến triển MP Phaco + IOL Tăng NA không không 2M cắt bè MP cắt bè không Giảm Colchicine 0.5mg/ngày trong 3 tháng sau tiêm Triamcinolon Giảm Cyclosporine 1mg/kg/ngày trong 2 tháng Giảm Prednisolon theo bảng 7. KẾT LUẬN Tiêm nhắc Triamcinolon nội nhãn ngăn chặn hoàn toàn tái phát viêm màng bồ đào trên 8 mắt, một mắt tái phát do thanh thải Triamcinolon sớm hơn mong đợi. Các phần tử Triamcinolon không tìm thấy trong buồng dịch kính tại lần khám sau (MP bệnh nhân 1). Thị lực cải thiện trên 7 mắt. Khám đáy mắt và chụp mạch huỳnh quang cho thấy giảm mờ đục dịch kính và phù võng mạc trong tất cả các bệnh nhân (Chụp mạch huỳnh quang được thực hiện trước tiêm và sau 3 tháng tiêm Triamcinolon). Ngừng sử dụng thuốc toàn thân trong vòng 1 năm với 3 bệnh nhân, nhưng thuốc không được giảm liều và ngừng thuốc với bệnh nhân 4 và 5 do loét miệng và tổn thương da. Những kết quả trên chứng minh rằng tiêm Triamcinolon nội nhãn có thể ngăn chặn được viêm màng bồ đào tái phát ở bệnh nhân mắc bệnh Behcet mà đã kháng với các thuốc thông thường khác. Kết quả cũng cho biết mức độ thải trừ Triamcinolon khỏi dịch kính ở các mắt khác nhau, đặc tính của dịch kính và phẫu thuật Glôcôm có thể dẫn đến mức độ thải trừ khác nhau này. Do đó, khi nào thì tiêm nhắc Triamcinolon vào buồng dịch kính là điểm mấu chốt của phương pháp. Tiêm nhắc lại đưa đến nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát. Gần đây, nhiều thuốc sử dụng toàn thân có hiệu quả đối với bệnh nhân Behcet với viêm màng bồ đào gai thị dai dẵng đã được thông báo. Những liệu pháp toàn thân ngăn chặn được viêm màng bồ đào và triệu chứng toàn thân, nhưng có thể có vài tác dụng phụ. Ngược lại, tiêm Triamcinolon nội nhãn ngăn chặn được viêm màng bồ đào tái phát và không có tác dụng phụ toàn thân. Tuy nhiên, nó có tác dụng phụ tại nhãn cầu .