Tài liệu Ứng dụng kỹ thuật chẩn đoán Elisa để xác định các thể lâm sàng bệnh ấu trùng sán dải heo ở người: Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 6* Số 2* 2002
1
ỨNG DỤNG KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN ELISA ĐỂ XÁC ĐỊNH
CÁC THỂ LÂM SÀNG BỆNH ẤU TRÙNG SÁN DẢI HEO Ở NGƯỜI
Phan Anh Tuấn*, Trần Thị Kim Dung*, Vũ Anh Nhị**
TÓM TẮT
Trong khoảng thời gian 9 năm từ 1992-12/2000, ứng dụng kỹ thuật chẩn đoán ELISA để xét nghiệm
3814 mẫu huyết thanh của các bệnh nhân nghi ngờ bị nhiễm ký sinh trùng, phát hiện có 163 trường hợp
nhiễm ấu trùng sán dải heo (ATSDH), tỉ lệ 4,3%. Về các thể lâm sàng do nhiễm ATSDH, gồm có thể ở da
4,9%, thể ở mắt 1,4% và thể thần kinh 93,7% trong đó thể thần kinh không triệu chứng 17,6% và thể thần
kinh có biểu hiện lâm sàng 76,1%. Trong thể thần kinh có biểu hiện lâm sàng, các triệu chứng thường gặp
là nhức đầu 30,6%, tăng áp lực nội sọ 26,9%, động kinh 27,8%, liệt vận động 16,7%. Trong thể ở da và thể
da phối hợp, nang sán thườn...
5 trang |
Chia sẻ: Đình Chiến | Ngày: 07/07/2023 | Lượt xem: 359 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Ứng dụng kỹ thuật chẩn đoán Elisa để xác định các thể lâm sàng bệnh ấu trùng sán dải heo ở người, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 2* 2002
1
ÖÙNG DUÏNG KYÕ THUAÄT CHAÅN ÑOAÙN ELISA ÑEÅ XAÙC ÑÒNH
CAÙC THEÅ LAÂM SAØNG BEÄNH AÁU TRUØNG SAÙN DAÛI HEO ÔÛ NGÖÔØI
Phan Anh Tuaán*, Traàn Thò Kim Dung*, Vuõ Anh Nhò**
TOÙM TAÉT
Trong khoaûng thôøi gian 9 naêm töø 1992-12/2000, öùng duïng kyõ thuaät chaån ñoaùn ELISA ñeå xeùt nghieäm
3814 maãu huyeát thanh cuûa caùc beänh nhaân nghi ngôø bò nhieãm kyù sinh truøng, phaùt hieän coù 163 tröôøng hôïp
nhieãm aáu truøng saùn daûi heo (ATSDH), tæ leä 4,3%. Veà caùc theå laâm saøng do nhieãm ATSDH, goàm coù theå ôû da
4,9%, theå ôû maét 1,4% vaø theå thaàn kinh 93,7% trong ñoù theå thaàn kinh khoâng trieäu chöùng 17,6% vaø theå thaàn
kinh coù bieåu hieän laâm saøng 76,1%. Trong theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng, caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp
laø nhöùc ñaàu 30,6%, taêng aùp löïc noäi soï 26,9%, ñoäng kinh 27,8%, lieät vaän ñoäng 16,7%. Trong theå ôû da vaø theå
da phoái hôïp, nang saùn thöôøng gaëp ôû chi treân 86,4% vaø chi döôùi 77,3%. Theå ôû maét vôùi caùc trieäu chöùng nhìn
môø, nhöùc ñaàu, giaûm thò löïc.
SUMMARY
CLINICAL FORMS OF CYSTICERCOSIS, BY MEANS OF ENZYME-LINKED IMMUNOSORBENT
ASSAY.
Phan Anh Tuan, Tran Thi Kim Dung, Vu Anh Nhi * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 6 - No 2 - 2002: 74 - 79
In a 9 –year period, serum samples from 3814 patients suspected of having parasites were tested by
ELISA to detect antibodies to Cysticercus cellulosae, 163/3814 sera (4.3%) were seropositive. Clinical
manifestations included subcutaneous cysticercosis form (4.9%), ocular cysticercosis form (1.4%) and
neurocysticercosis form (93.7%). Neurocysticercosis form included asymptomatic form (17.6%),
neurocysticercosis caused clinical manifestations form (76.1%).
In cases of neurocysticercosis cause clinical manifestations form, the most common symptoms were:
headache (30.6%), seizures (27.8%), intracrianial hypertension (26.9%), paralysis (16.7%). CT Scan
showed changes in 73.6% cases of neurocysticercosis cause clinical manifestations form.
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
Beänh ATSDH laø beänh nhieãm bôûi ATSDH do
nuoát tröùng saùn. Ngöôøi coù theå maéc beänh ATSDH
theo 2 caùch: nuoát tröùng saùn hay töï nhieãm. Ñaây laø
beänh kyù sinh truøng ôû daïng aáu truøng laïc chuû neân
bieåu hieän laâm saøng raát ña daïng. Coù theå gaëp beänh
ATSDH ôû döôùi da nhö ôû maët, coå, tay, chaân...; maét;
heä thaàn kinh trung öông. Ngoaïi tröø beänh ATSDH
ôû döôùi da chaån ñoaùn tröïc tieáp baèng phöông phaùp
sinh thieát, coøn beänh ATSDH ôû noäi taïng thì chaån
ñoaùn khoù, coù theå chaån ñoaùn baèng hình aûnh nhö X
– quang, CT Scanner, MRI..
Xu höôùng ngaøy nay laø duøng phöông phaùp
mieãn dòch hoïc ñeå chaån ñoaùn nhö ELISA vì ELISA
coù ñoä nhaïy cao. Chuùng toâi öùng duïng phöông phaùp
naøy ñeå chaån ñoaùn beänh ATSDH, töø ñoù tìm hieåu
caùc theå laâm saøng cuûa beänh ATSDH ôû ngöôøi.
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP
NGHIEÂN CÖÙU
Ñoái töôïng nghieân cöùu
Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa chuùng toâi laø 3814
beänh nhaân ngöôøi lôùn vaø treû em nghi ngôø nhieãm kyù
sinh truøng goàm 2867 beänh nhaân coù trieäu chöùng
thaàn kinh hoaëc CT Scan, MRI naõo coù hình aûnh baát
thöôøng, 332 beänh nhaân coù trieäu chöùng beänh ôû da,
* Boä moân Kyù sinh hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp Hoà Chí Minh
** Khoa Noäi Thaàn kinh Beänh vieän Chôï Raãy
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 2* 2002 Nghieân cöùu Y hoïc
2
cô, 210 beänh nhaân coù trieäu chöùng beänh ôû maét, 405
beänh nhaân maéc beänh naøo ñoù coù baïch caàu aùi toan
trong maùu taêng... Nhöõng beänh nhaân naøy ñöôïc caùc
baùc só laâm saøng ñeà nghò laøm huyeát thanh chaån
ñoaùn beänh kyù sinh truøng, trong ñoù coù huyeát thanh
chaån ñoaùn beänh ATSDH.
Loaïi nghieân cöùu
Nghieân cöùu moâ taû caét ngang
Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu:
Caùc beänh nhaân treû em vaø ngöôøi lôùn ôû caùc
beänh vieän vaø phoøng khaùm taïi thaønh phoá Hoà Chí
Minh töø naêm 1992 ñeán 12/2000
Phaâân tích soá lieäu
Caùc pheùp thoáng keâ moâ taû seõ ñöôïc duøng ñeå tính
caùc yeâu caàu cuûa ñeà taøi
Duøng pheùp kieåm
2
, vôùi ñoä tin caäy 95% ñeå
kieåm ñònh keát quaû.
Kyõ thuaät xeùt nghieäm
Söû duïng kyõ thuaät ELISA tieán haønh taïi Boä moân
Kyù Sinh hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp Hoà Chí
Minh vôùi hieäu giaù khaùng theå töø 1/800 trôû leân ñöôïc
coi laø döông tính
KEÁT QUAÛ
Tæ leä huyeáùt thanh döông tính
Baûng 1: Soá löôïng vaø tæ leä phaûn öùng huyeát thanh döông
tính
Soá maãu (+) Tì leä (%)
3814 163 163/3814=4,3
Ghi chuù: Trong soá 163 maãu huyeát thanh
nhieãm ATSDH goàm 157 tröôøng hôïp nhieãm
ATSDH, 6 tröôøng hôïp ña nhieãm nghóa laø nhieãm
ATSDH vaø nhieãm theâm moät hay nhieàu loaøi kyù
sinh truøng khaùc
Baûng 2: Tæ leä nhieãm phaân boá theo trieäu chöùng ôû
caùc cô quan
Trieäu chöùng Soá ca
Nhieãm
ATSD
H
Ña
nhieãm
Tæ leä%
Trieäu chöùng
thaàn kinh
2867 121 5 126 126/2867
(4,4%)
Trieäu chöùng 332 7 7 7/332 (2,1%)
da, cô
Beänh ôû maét 210 2 2 2/210 (0,9%)
Taêng baïch
caàu aùi toan
trong maùu
405 27 1 28 28/405
(6,9%)
3814 157 6 163 163/3814
(4,3%)
2
= 15,56 p<0,01
Nhaän xeùt: Tæ leä nhieãm cao ôû nhöõng beänh nhaân
coù baïch caàu aùi toan taêng vaø beänh nhaân coù trieäu
chöùng thaàn kinh.
Ñeå nghieân cöùu caùc theå laâm saøng ATSDH,
chuùng toâi loaïi boû caùc tröôøng hôïp ña nhieãm. Trong
soá 157 tröôøng hôïp nhieãm ATSDH, chuùng toâi theo
doõi 142 ca vôùi caùc keát quaû sau
Caùc theå laâm saøng
Döïa theo phaân loaïi cuûa Joseù E. H. Pittela
(11)
Baûng 3: Phaân boá 142 tröôøng hôïp nhieãm ATSDH theo
theå laâm saøng
Theå laâm saøng Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%)
Theå ôû da 7 7/142 = 4,9
Theå ôû maét 2* 2/142 = 1,4
Theå thaàn
kinh (133ca,
93,7%)
Khoâng trieäu
chöùng
25 25/142 =
17,6
Coù bieåu hieän
laâm saøng
108** 108/142 =
76,1
142 142/142 =
100
2
= 205,2 P<0,001
Ghi chuù: (*) Trong 2 tröôøng hôïp coù 1 tröôøng
hôïp coù theâm nang saùn döôùi da
(**)Trong 108 tröôøng hôïp theå thaàn kinh
coù 14 tröôøng hôïp coù nang saùn döôùi da (13%)
Nhaän xeùt: tæ leä phaân boá caùc theå laâm saøng khaùc
nhau, theå thaàn kinh chieám tæ leä cao nhaát.
Caùc trieäu chöùng cuûa caùc theå laâm saøng
Theå ôû da
Baûng 4: Vò trí cuûa nang saùn ôû döôùi da cuûa theå ôû da vaø
theå da phoái hôïp
Vò trí Theå da
ñôn
thuaàn
(n=7)
*Theå da
phoái hôïp
(n=15)
(n=
22)
Tæ leä (%)
Nang saùn ôû ñaàu
maët
2 5 7 7/22=31,8
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 2* 2002
3
Nang saùn ôû coå 1 4 5 5/22=22,7
Nang ôû ngöïc
buïng
5 10 15 15/22=68,2
Nang ôû löng 2 5 7 7/22=31,8
Nang saùn ôû chi
treân
5 14 19 19/22=86,4
Nang ôû chi döôùi 4 13 17 17/22=77,3
Ghi chuù: (*): Theå da phoái hôïp goàm 1 ca theå
da-maét, 14 ca theå da-thaàn kinh
Nhaän xeùt: caùc nang saùn thöôøng gaëp ôû chi treân
vaø chi döôùi
Baûng 5: Trieäu chöùng laâm saøng cuûa theå ôû da ñôn thuaàn
Trieäu chöùng Soá tröôøng hôïp (n = 7) Tæ leä(%)
Meät moûi 2 2/7 = 28,6
Ñau nhöùc töù chi 1 1/7 = 14,3
Theå laâm saøng ôû maét
Baûng 6: Caùc trieäu chöùng laâm saøng cuûa theå laâm saøng ôû
maét
Trieäu chöùng Soá tröôøng hôïp (n=2)* Tæ leä (%)
Nhìn môø 2 2/2
Nhöùc ñaàu 2 2/2
Thò löïc giaûm 2 2/2
Ghi chuù: (*): 1 ca soi ñaùy maét thaáy nang saùn
ôû ñaùy maét, 1 ca sieâu aâm thaáy nang saùn ôû pha leâ
theå
Theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng
Baûng 7: Caùc trieäu chöùng cuûa theå thaàn kinh coù bieåu
hieän laâm saøng
STT Trieäu chöùng
Treû em
(n=11)
Ngöôøi lôùn
(n= 97)
(n=108)
1 Nhöùc ñaàu 2(18,2%) 31 (32%) 33 (30,6%)
2 Taêng aùp löïc noäi soï 3 (27,3%) 26 (26,8%) 29 (26,9%)
3 Ñoäng kinh 6 (54,5%) 24 (24,8%) 30 (27,8%)
4 Maát nguû 4 (4,1%) 4 (3,7%)
5 Roái loaïn caûm giaùc 12 (12,4%) 12 (11,1%)
6 Roái loaïn taâm thaàn 5 (5,2%) 5(4,6%)
7 Roái loaïn tri giaùc 9 (9,3%) 9 (8,3%)
8 Roái loaïn thò giaùc 15 (15,5%) 15(13,9%)
9 Roái loaïn thính
giaùc
2 (2,1%) 2 (1,9%)
12 Lieät vaän ñoäng 2 (18,2%) 16 (16,5%) 18(16,7%)
13 Daáu maøng naõo 4 (36,4%) 3 (3,1%) 7(6,5%)
14 Choùng maët 7 (7,2%) 7(6,4%)
15 Lieät daây t/kinh soï 1 (9,1%) 9 (9,3%) 10 (9,3%)
16 Ñau nhöùc cô 1 (9,1%) 9 (9,3%) 10 (9,3%)
17 Aên uoáng keùm 4 (36,4%) 8 (8,3%) 12 (11,1%)
18 Meät moûi 2 (18,2%) 11(11,3%) 13 (12%)
19 Roái loaïn cô voøng 12 (12,4%) 12 (11,1%)
STT Trieäu chöùng
Treû em
(n=11)
Ngöôøi lôùn
(n= 97)
(n=108)
20 Soát treân 38
o
C 6 (54,5%) 11 (11,3%) 17(15,7%)
Nhaän xeùt: Caùc trieäu chöùng, hoäi chöùng hay
gaëp laø nhöùc ñaàu, ñoäng kinh, taêng aùp löïc noäi so, lieät
vaän ñoängï
Caùc xeùt nghieäm caän laâm saøng
Baûng 8: Tæ leä taêng baïch caàu aùi toan (BCAT) trong maùu
cuûa caùc beänh nhaân nhieãm ATSDH
Theå laâm saøng Soá
ca
Taêng BCAT Tæ leä
(%)
Theå da ñôn thuaàn 7 2 28,6%
Theå ôûø maét vaø da maét 2 1 50%
Theå
thaàn
kinh
Khoâng trieäu chöùng 25 25 (11 - 39%)
Coù bieåu hieän laâm saøng 108 57 (4% - 42%) 52,8%
142 85 59,8%
Baûng 9: Söï thay ñoåi caùc thaønh phaàn protein vaø teá baøo
trong dòch naõo tuûy cuûa caùc beänh nhaân ôû theå thaàn kinh
coù trieäu chöùng
Thaønh phaàn dòch naõo
tuûy
Soá maãu xeùt
nghieäm (n=61)
Tyû leä %
Protein taêng
(albumin> 40 mg%)
48 48/61 = 78,7%
Taêng teá baøo aùi toan 39 39/61 = 63,9%
Baûng 10: Hình aûnh CT Scan cuûa 53 beänh nhaân trong
soá beänh nhaân nhieãm ATSDH theå thaàn kinh coù trieäu
chöùng
Soá tröôøng hôïp laøm
CT
Hình aûnh baát
thöôøng
Hình aûnh bình
thöôøng
53 39/53 = 73,6% 14/53 = 26,4%
Baûng 11: Keát quaû xeùt nghieäm ELISA cuûa 28 maãu dòch
naõo tuûy cuûa 28 beänh nhaân nhieãm ATSDH theå thaàn kinh
coù trieäu chöùng
Huyeát thanh +)
Dòch naõo tuûy
1/160
0 (n=
15)
1/3200
(n=13)
(n=28) Tæ leä (%)ä
(-) 8 7 15 15/28 =
53,6
(+)
1/160 4 3 7
13
13/58 =
46,4 1/320 2 3 5
1/3200 1 1
Nhaän xeùt: 28 beänh nhaân coù huyeát thanh
döông tính, coù trieäu chöùng thaàn kinh, ñöôïc laáy
dòch naõo tuûy ñeå phaùt hieän khaùng theå thì chæ coù 13
maãu döông tính
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 2* 2002 Nghieân cöùu Y hoïc
4
BAØN LUAÄN
Tæ leä huyeát thanh döông tính
Trong soá 3814 maãu huyeát thanh cuûa caùc beänh
nhaân nghi ngôø nhieãm kyù sinh truøng, vôùi kyõ thuaät
ELISA phaùt hieän coù 163 tröôøng hôïp beänh do
ATSDH, huyeát thanh döông tính vôùi hieäu giaù töø
1/800 ñeán 1/3200, chieám tæ leä 4,3% (baûng 1).
Caùc theå laâm saøng ATSDH: (baûng 3)
Tæ leä caùc theå laâm saøng coù khaùc nhau
(p<0,001): theå ôû da 4,9% (7/142), theå ôû maét 1,4%
(2/142), theå thaàn kinh 93,7% (133/142). Theå thaàn
kinh goàm theå thaàn kinh khoâng trieäu chöùng 17,6%
(25/142) vaø theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng
76,1% (108/142).
Theå ôû da vaø theå da phoái hôïp (baûng 4),
Nang aáu truøng coù theå gaëp ôû baát cöù vò trí naøo
treân cô theå, nhöng vò trí thöôøng gaëp laø chi treân vaø
chi döôùi phuø hôïp vôùi caùc nghieân cöùu tröôùc
ñaây
(8,13)
. Trieäu chöùng ôû theå döôùi da ñôn thuaàn
thöôøng laø meät moûi, ñau nhöùc töù chi (baûng 5).
Theå ôû maét
Tæ leä 1,4% (2/142) (baûng 6) thaáp hôn nghieân
cöùu cuûa Bernadin (5%)
(3)
, vôùi caùc trieäu chöùng nhìn
môø, nhöùc ñaàu, giaûm thò löïc phuø hôïp vôùi baùo caùo
cuûa Gurha nang ôû maét laøm beänh nhaân nhöùc ñaàu,
giaûm thò löïc nhanh
(7)
.
Theå thaàn kinh
Theå thaàn kinh khoâng trieäu chöùng
Chieám tæ leä 17,6% (25/142), beänh nhaân ñeán
khaùm beänh vì moät beänh khaùc nhö vieâm hoïng, cao
huyeát aùp, cöôøng giaùp..., coâng thöùc maùu coù baïch
caàu aùi toan taêng gôïi yù thaày thuoác laâm saøng cho
laøm huyeát thanh chaån ñoaùn beänh kyù sinh truøng
trong ñoù huyeát thanh chaån ñoaùn beänh ATSDH.
Nghieân cöùu cuûa Brandt vaø cs taïi Baéc Ninh Baéc
Vieät Nam, trong caùc tröôøng hôïp huyeát thanh
döông tính coù 16,6% tröôøng hôïp khoâng trieäu
chöùng duø CT Scan naõo thaáy coù aáu truøng soáng
(4)
.
Theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng
Chieám tæ leä 76,1% (108/142). Trong soá 108
tröôøng hôïp coù 14 tröôøng hôïp phaùt hieän coù nang
saùn döôùi da tæ leä 13% so vôùi y vaên theá giôùi laø
13,7%
(15)
.
- Theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng ôû treû
em (baûng 7) vôùi caùc trieäu chöùng: (1) nhöùc ñaàu
18,2% (2/11), tæ leä naøy thaáp hôn nghieân cöùu cuûa
taùc giaû Morales (60%)
(11)
; (2) ñoäng kinh 54,5%
(6/11), thaáp hôn nghieân cöùu cuûa Ferreira (80%)
(6)
,
(3) hoäi chöùng taêng aùp löïc noäi soï 27,3% (3/11), tæ leä
naøy cao hôn Morales (4%)
(11)
, thaáp hôn nghieân
cöùu cuûa Singhi (30%)
(16)
, (4) lieät vaän ñoäng 18,2%
(2/11).
- Theå thaàn kinh coù bieåu hieän laâm saøng ôû ngöôøi
lôùn vôùi caùc trieäu chöùng: (1) nhöùc ñaàu 32% (31/97),
tæ leä naøy cao hôn nghieân cöùu Narata (24%)
(12)
,
thaáp hôn nghieân cöùu cuûa Bello Martínez taïi Taây
Ban Nha (55%)
(2)
; (2) ñoäng kinh 24,8% (24/97), so
vôùi nghieân cöùu cuûa Traàn Kim Ngoïc vaø cs 26,7%
(4/15)
(18)
, (3) hoäi chöùng taêng aùp löïc noäi soï 26,8%
(26/97), thaáp hôn tæ leä cuûa Bello Martínez
(33%)
(2)
, (4) lieät vaän ñoäng 16,5% (16/97) phuø hôïp
vôùi caùc baùo caùo treân y vaên theá giôùi
(1,9,12)
; (5) roái
loaïn taâm thaàn 5,2% (5/97), so vôùi nghieân cöùu cuûa
Traàn kim Ngoïc vaø cs 6,7% (1/15)
(1)
tæ leä naøy cao
hôn nghieân cöùu cuûa Sousa ôû mieàn ñoâng baéc Brazil
(1,7%)
(16)
, thaáp hôn trong nghieân cöùu cuûa Bello
Martínez taïi Fundacion Jimeùnez Díaz Taây Ban
Nha (33%)
(2)
; (6) roái loaïn thò giaùc 15,5% (15/97) tæ
leä naøy thaáp hôn nghieân cöùu cuûa Bello Martínez
(39%)
(2)
.
Söï khaùc bieät veà tæ leä caùc trieäu chöùng ôû caùc
nghieân cöùu theå hieän tính ña daïng cuûa beänh aáu
truøng saùn daûi heo. Tính ña daïng coù theå laø do (1) soá
löôïng nang aáu truøng, (2) vò trí vaø giai ñoaïn phaùt
trieån cuûa nang aáu truøng, (3) cöôøng ñoä ñaùp öùng
mieãn dòch, tình traïng dinh döôõng vaø tyùp HLA cuûa
kyù chuû vaø (4) söï khaùc bieät doøng saùn daûi heo treân
theá giôùi.
Caùc xeùt nghieäm caän laâm saøng
- Tæ leä taêng BCAT trong maùu cuûa nhöõng beänh
nhaân nhieãm ATSDH laø 59,8% (85/142). Ñoái vôùi
caùc beänh nhaân nhieãm ATSDH theå thaàn kinh coù
trieäu chöùng thì tæ leä taêng baïch caàu aùi toan trong
maùu laø 52,8% (57/108) (baûng 8) so vôùi nghieân cöùu
cuûa Traàn Kim Ngoïc vaø cs laø 73,3 (11/15)
(18)
.
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6* Soá 2* 2002
5
- Veà söï thay ñoåi thaønh phaàn dòch naõo tuûy cuûa
nhöõng beänh nhaân theå thaàn kinh coù trieäu chöùng laø
(baûng 9) 78,7% (48/61) taêng protein (albumin >
40mg%), phuø hôïp vôùi nghieân cöùu cuûa Traàn Kim
Ngoïc (10/13)
(18)
vaø taêng baïch caàu vôùi taêng BCAT
laø 63,9% (39/61), tæ leä naøy cao hôn caùc taùc giaû
Ferreira vaø cs (40%)
(6)
.
- Khi laøm CT Scan nhöõng beänh nhaân beänh
ATSDH theå thaàn kinh coù trieäu chöùng, (baûng 10)
coù 26,4% (14/53) khoâng thaáy toån thöông, phuø hôïp
vôùi nhaän xeùt cuûa Chandy, ôû nhöõng beänh nhaân theå
thaàn kinh taïi Aán Ñoä sinh thieát ñuùng laø nang aáu
truøng nhöng nang aáu truøng ñôn ñoäc thì CT Scan
khoâng thaáy toån thöông
(5)
.
- Tæ leä dòch naõo tuûy döông tính khi huyeát thanh
döông tính cuûa nhöõng beänh nhaân theå thaàn kinh coù
trieäu chöùng laø 46,4% (13/28) (baûng 11) so vôùi
nghieân cöùu cuûa Traàn Kim Ngoïc laø 3/5
(18)
.
KEÁT LUAÄN
Trong 3814 beänh nhaân nghi ngôø nhieãm kyù
sinh truøng, duøng kyõ thuaät chaån ñoaùn ELISA, phaùt
hieän 163 tröôøng hôïp nhieãm ATSDH. Nang aáu
truøng coù theå gaëp khaép nôi treân cô theå: ôû da, maét,
thaàn kinh trong ñoù theå theå thaàn kinh chieám tæ leä
cao, vôùi caùc trieäu chöùng nhöùc ñaàu, ñoäng kinh, lieät
vaän ñoäng. Theå ôû da coù theå gaëp nang aáu truøng ôû coå,
löng, ngöïc buïng, chi treân, chi döôùi trong ñoù ôû chi
treân chi döôùi chieám tæ leä cao. Theå ôû da beänh nhaân
coù caùc trieäu chöùng meät moûi, ñau töù chi. ÔÛ maét,
beänh nhaân thöôøng coù trieäu chöùng nhìn môø, nhöùc
ñaàu, thò löïc giaûm.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. AGHAKHANI N, COMOY J, TADIE M, LACROIX C,
BOUREE P (1998), “Isolated intramedullary cysticercosis.
Case report.” Neurochirurgie, 44(2): 127-31.
2. BELLO MARTINEZ E et al (1997), “Neurocysticercosis in a
tertiary care hospital”, Rev Clin. Esp, 197: 604-610.
3. BERNARDIN P, AUZEMERY A, RABENANTOANDRO C
(1994)., “Ocular cysticercosis (O.C.) in Madagascar (apropos
of 6 cases)”, Rev-Int-Trach-Pathol-Ocul-Trop-Subtrop-Sante-
Publique, 71: 103-13.
4. BRANDT, CONG, DE, PDORNY, ERHART, GEERTS,
TACK, TOAN, VIEN (2000), “Taenia solium cysticercosis in
Northern Viet Nam”, Joint International Tropical Medicine
Meeting 2000, The Royal River Hotel, Bangkok Thailand, 6-8
December: 95.
5. CHANDY MJ, RAJSHEKHAR V, GHOSH S et al (1991),
“Single small enhancing CT lesions in India patients with
epilepsy: clinical, radiological and pathological
considerations”, J. Neurol Neurosurg Psychiatry, 54: 702-705.
6. FERREIRA MS et al (1994), “Neurocysticercosis in Brazilian
children: report of 10 cases”, Trop. Med. Parasitol. 45: 49-50
7. GURHA N, SOOD A, DHAR J, GUPTA S. (1999), “Optic
nerve cysticercosis in the optic canal”. Acta Ophthalmol Scand,
77(1): 107-10
8. HÖÙA VAÊN THÖÔÙC vaø coäng söï (2001), “Nghieân cöùu moät soá
ñaëc ñieåm dòch teã vaø keát quaû ñieàu trò nang aáu truøng saùn daây lôïn ôû
ngöôøi taïi Beänh Vieän Ña Khoa Trung Öông Thaùi Nguyeân”, Taïp
chí Y hoïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, chuyeân ñeà Kyù Sinh Truøng
Phuï baûn cuûa taäp 5, soá 1, tr. 55-58.
9. JOSEÙ EH. PITTELLA (1997), “Neurocysticercosis”, Brain
Pathology, 7: 681-693
10. MOHANTY A, DAS S, KOLLURI VR, DAS BS. (1998).
”Spinal extradural cysticercosis: a case report”. Spinal Cord,
36(4): 285-257
11. MORALES NM, AGAPEJEV S, MORALES RR, PADULA
NA, LIMA MM (2000), “Clinical aspects of neurocysticercosis
in children”. Pediatr. Neurol. 22(4): 286-291.
12. NARATA AP, ARRUDA WO, UEMURA E, YUKITA S,
BLUME AG, SUGUIURA C, PEDROZO AA (1998).
“Neurocysticercosis. A tomographic diagnosis in neurological
patients”, Arq Neuropsiquiatr, 56(2): 245-249.
13. NGUYEÃN THÒ MINH TAÂM, PHAÏM HOAØNG THEÂ, PHAÏM
VAÊN THAÂN, PHAÏN TRÍ TUEÄ, HOAØNG TAÂN DAÂN, TRÖÔNG
KIM PHÖÔNG, PHAN THÒ HÖÔNG LIEÂN (1998), “Beänh aáu
truøng saùn lôïn”, Kyù Sinh Truøng Y hoïc, Nxb Y hoïc, Haø Noäi, tr.
218-226.
14. POU SERRADELL A, RIBALTA MT (1998), “A 32-year-old
woman with half-body paresthesia and expansive cerebral
lesion”, Med Clin (Barc), 111(11): 427-435.
15. ROUSSEAU MC, GUILLOTEL B, DELMONT J (1999),
“Neurocysticercosis in the South-East of France 1988-1998”,
Presse Med, 28(39): 2141-2144.
16. SINGHI P, RAY M, SINGHI S, KHANDELWAL N (2000),
“Clinical spectrum of 500 children with neurocysticercosis and
response to albendazole therapy”. J. Child Nuero Apr, 15(4):
207-213.
17. SOUSA AQ, SA HL, QUEIROZ TR, HORTA WG, PEARSON
RD (1998). “Neurocysticercosis in Ceara State, northeastern
Brazil: a review of 119 cases.” Am. J. Trop. Med. Hyg., 58(6):
759-762.
18. TRAÀN KIM NGOÏC, PHAÏM VAÊN YÙ, NGUYEÃN HÖÕU HOAØN,
VUÕ ANH NHÒ, (2001), “Beänh nhieãm kyù sinh truøng taïi heä thaàn
kinh trung öông: khaûo saùt hoài cöùu 51 tröôøng hôïp”, Taøi lieäu baùo
caùo khoa hoïc, Hoäi Y döôïc hoïc Tp Hoà Chí Minh thaùng 9/2001,
tr. 28-41
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- ung_dung_ky_thuat_chan_doan_elisa_de_xac_dinh_cac_the_lam_sa.pdf