Đề tài Bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới đối với người thứ ba ở Công ty bảo hiểm Bắc Ninh

Lêi nãi ®Çu NÒn kinh tÕ n­íc ta tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý nhµ n­íc ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu r¸t ®¸ng khÝch lÖ, tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP lu«n ®¹t ®­îc ë møc cao (6,5%/n¨m), l¹m ph¸t bÞ ®Èy lïi, kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®­îc c¶i thiÖn, c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ dÞch vô còng ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸. Ngµnh giao th«ng vËn t¶i nãi chung vµ giao th«ng ®­êng bé nãi riªng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi còng nh­ ®êi sèng con ng­êi. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña nã ®­îc thÓ hiÖn phÇn nµo ë sù ph¸t triÓn ®a d¹ng vµ phong phó c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn hiÖn nay. Ngoµi sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông ®ã nã cßn lµ nèi lo ©u cu¶ con ng­êi, bëi lÏ nã chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, tÝnh m¹ng con ng­êi mµ khã ai cã thÓ l­êng tr­íc ®­îc. Ngµy nay, kh«ng ai cßn nghi ngê tÝnh chÊt nghiªm träng cña tai n¹n xe c¬ giíi. C¸c chuyªn gia vÒ t¹i n¹n xe c¬ giíi coi "« t« lµ ph­¬ng tiÖn giÕt ng­êi di ®éng". §¸nh gi¸ ®óng tÝnh chÊt nan gi¶i cña t¹i n¹n xe c¬ giíi g©y nªn ngay tõ n¨m 1998, héi ®ång Bé Tr­ëng ( nay lµ ChÝnh Phñ) ®· ban hµnh nghÞ ®Þnh 30/H§BT vÒ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi. Ngµy nay nh×n chung BHTNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ®· ®i vµo thùc tÕ cuéc sèng cña toµn x· héi vµ nã ®· ph¸t huy ®­îc tÝnh ­u viÖt cña m×nh lµm næi bËt b¶n chÊt tèt ®Ñp cña b¶o hiÓm nãi chung vµ BHTNDS nãi riªng. §Ó t×m hiÓu râ h¬n vÒ lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy còng nh­ t×nh h×nh thùc tÕ triÓn khai lo¹i h×nh b¶o hiÓm TNDS cña C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh nªn trong chuyªn ®Ò nµy cña m×nh em chän ®Ò tµi: "B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh". Néi dung cña ®Ò tµi gåm 3 phÇn: PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba. PhÇn II: Thùc tr¹ng triÓn khai BHTNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba cña C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh tõ n¨m 1999-2002. PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ. PhÇn I Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba. I. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba. 1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi. LÞch sö ph¸t triÓn cña lo¹i ng­êi g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, con ng­êi ph¶i ®Êu tranh chinh phôc thiªn nhiªn, n¾m b¾t tÝnh quy luËt cña thiªn nhiªn, trong qu¸ tr×nh ®ã kh«ng thÓ tr¸ch ®­îc nh÷ng rñi ro thiªn nhiªn hay rñi ro trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. §Ó bï ®¾p cho nh÷ng thiÖt h¹i vµ chi phÝ cho nh÷ng rñi ro ®ã, x· héi cÇn mét quü dù tr÷ nh»m ®¶m b¶o cho æn ®Þnh s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn. B¶o hiªm ta ®êi ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®ã. Cã nhiÒu kh¸i niÖm vÒ b¶o hiÓm nh­ng tùu trung l¹i b¶o hiÓm lµ tËp hîp trong ®ã mét bªn cam kÕt båi th­êng cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm, vÒ nh÷ng thiÖt h¹i do rñi ro g©y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm, víi ®iÒu kiÖn bªn kia nép mét sè tiÒn gäi lµ phÝ b¶o hiÓm cho chÝnh anh ta hoÆc ng­êi thø ba. X· héi cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu vÒ b¶o hiÓm ngµy cµng cao. §Æc biÖt víi sù bïng næ cña ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi lµ v« cïng c©n thiÕt. Bëi lÏ giao th«ng chÝnh lµ m¹ch m¸u cña nÒn kinh tÕ . Do ®ã ph¸t triÓn giao th«ng nãi chung vµ giao th«ng ®­êng bé nãi riÖng lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu cña x· héi. Mét ®Æc ®iÓm cña giao th«ng ®­êng bé lµ sù dông rÊt nhiÒu lo¹i xe c¬ giíi kh¸c nhau vµ chóng lµ nguån nguy hiÓm cao ®é th­êng xuyªn ®e do¹ tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña con ng­êi. Trªn thÕ giíi, chØ sau vµi n¨m kÕt thóc ®¹i chiÕn thÕ giíi thø hai, giao th«ng ®­êng bé ®Æc biÖt lµ « t« ®· ph¸t triÓn víi møc ®ä chãng mÆt. ë nhËt n¨m 1948 míi chØ cã 238.000 chiÕc, nhiÒu h¬n so víi tr­íc chiÕm tranh chót Ýt nh­ng ®Õn n¨m 1954 l­îng xe ®· t¨ng vÒ sè d©n xe. Cïng víi sù t¨ng ®ã sè vô t¹i n¹i còng t¨ng lªn nhanh chãng vµ trë thµnh hiÓm ho¹ cña toµn x· héi. Sè l­îng ng­êi bÞ chÕt, bÞ th­¬ng v× tai n¹n « t« ®· t¨ng tõ 21.450 ng­êi n¨m 1948 lªn 78,764 ng­êi n¨m 1954 tøc t¨ng gÇn 3,6 lÇn chØ trong vßng 6 n¨m. T¹i Mü, trung b×nh mçi ngµy cã 110 ng­êi chÕt v× t¹i n¹ xe cé. Cßn ë ViÖt Nam theo sè liªô cña côc c¶nh s¸t giao th«ng tÝnh ®Õn n¨m 1998 cã 295.000 ng­êi chÕt vµ 14,75triÖu chiÕc xe m¸y so víi n¨m 1990 con sè nµy t¨ng lªn lµ rÊt nhiÒu. Cïng víi sù t¨ng ®ã sè l­îng ng­êi chÕt vµ bÞ th­¬ng v× t¹i n¹n « t«t, xe m¸y ®· t¨ng tõ 1.218 ng­êi chÕt vµ ng­êi bÞ th­¬ng n¨m 1992 lªn tíi 5475 ng­êi bÞ chÕt vµ 13870 ng­êi bÞ th­¬ng n¨m 1998, Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ: - Do ®Æc ®iÓm hÖ thèng giao th«ng ®­êng bé bÞ h¹n chÕ bëi ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh 3/4 lµ ®åi nói, tõ B¾c vµo Nam cã v« sè ®Ìo dèc vùc s©u hiÓm trë cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn gÆp nhiÒu khã kh¨n. H¬n n÷a hÖ thèng giao th«ng ngµy mét xuèng cÊp nghiªm träng, chÊt l­îng kÐm ®­êng chËt hÑp… - Trang thiÕt bÞ an toµn cña ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng kh«ng ®¶m b¶o. - ý thøc chÊp hµnh luËt lÖ an toµn giao th«ng cña nh©n d©n cßn thÊp. - VËn chuyÓn b»ng ®­êng bé th× sö dông xe c¬ giíi, xe c¬ giíi cã tÝnh c¬ ®éng cao tÝnh viÖt ®· tèt, l¹i tham gia vµo qu¸ tr×nh vËn chuyÓn mét c¸ch triÖt ®Ó. Do vËy x¸c xuÊt rñi ro cao, t¹i n¹n x¶y ra g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i lín cho chñ ph­¬ng tiÖn c­ c¬ giíi vµ ®¶m b¶o æn ®Þnh tµi chÝnh vµ s¶n xuÊt cho chñ xe c¬ giíi, ®¸p øng nhu cÇu cña ®«ng ®¶o mäi ng­êi, ®ång thêi tÝnh céng ®ång ®¶m b¶o tÝnh trËt tù kû c­¬ng cña toµn x· héi, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ra ®êi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. 2. T¸c dông cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù. Ngay tõ khi ra ®êi b¶o hiÓm ®· ®­îc ®¸nh gi¸ lµ tÊm l¸ ch¾n mäi rñi ro trong cuéc sèng. Mét ngµy kh«ng cã b¶o hiÓm nh­ ®i trªn cÇu thang kh«ng cã tay vÞn. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ra ®êi cã t¸c dông thiÕt thùc gióp chñ xe trong viÖc båi d­ìng chñ ®éng kÞp thêi cho nan nh©n khi ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho ph­¬ng tiÖn. Trªn thùc tÕ nhiÒu vô tai n¹n xÈy ra chñ xe (l¸i xe) còng ®ång thêi lµ n¹n nh©n. Ngoµi viÖc gi¶i quyÕt båi th­êng cho ng­êi bÞ h¹i, chñ xe cßn ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ cho chÝnh b¶n th©n. Do vËy viÖc båi th­¬ng cho n¹n nh©n sÏ kh«ng ®­îc ®¶m b¶o, g©y khã kh¨n cho b¶n th©n vµ gia ®Þnh hä. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ra ®êi gióp n¹n nh©n gi¶m bít khã kh¨n vÒ tµi chÝnh khi x¶y ra tai n¹n tøc lµ ®¶m b¶o quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cho hä. VÒ mÆt x· héi b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo chÝnh s¸ch t¨ng gi¶m thu chi cña ng©n s¸ch nhµ n­íc ®ång thêi gãp phÇn t¨ng sù g¾n bã cña mçi thµnh viªn trong x· héi, gióp hä ý thøc ®­îc mçi ho¹t ®éng cña m×nh tõ ®ã gi¶m sè vô tai n¹n cã thÓ x¶y ra. Nh­ vËy b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba mét mÆt nh»m ®¸p øng yªu cÇu cu¶ c¸c chñ xe, mét mÆt ®ßi hái ®¶m b¶o an toµn chung cña toµn x· héi. §©y chÝnh lµ mét nghiÖp vô ph¸t huy tèt nhÊt quy luËt sè ®«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm . 3. TÝnh b¾t buéc cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba. Së dÜ ph¶i b¾t buéc chñ xe ph¶i tham gia b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù v× mét lý do sau: Thø nhÊt, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ nguån nguy hiÓm cao ®é. Chóng ta biÕt r»ng ®Æc ®iÓm riªng cña h×nh thøc vËn t¶i « t« nãi chung vµ vËn t¶i ®­êng bé nãi riªng lµ phæ biÕn nhÊt vµ ®­îc sö dông réng r·i nhÊt. ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña h×nh thøc nµy lµ tÝnh c¬ ®éng cao hoµn thµnh qu¸ tr×nh vËn chuyÓn mét c¸ch triÖt ®Ó, cã kh¶ n¨ng vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn n¬i tiªu thô. Tèc ®é vËn chuyÓn nhanh nh­ng chi phÝ vËn chuyÓn trªn cù ly ng¾n l¹i thÊp. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm trªn vËn t¶i b»ng ®­êng bé cã møc nguy hiÓm ghay kh¶ n¨ng g©y h¹i tai n¹n rÊt lín. C¸c chuyªn gia vÒ t¹i ¹n xe c¬ giíi coi: "« t« lµ ph­¬ng tiÖn giÕt ng­êi di ®éng Thø hai, trong viÖc quyÕt ®Þnh hËu qu¶ tai n¹n lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p ph¸t sinh tranh chÊp kÐo dµi. Ph¸p luËt ®· quy ®Þnh râ: khi tai n¹n xaû ra chñ ph­¬ng tiÖn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi d­ìng nh­ng thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng vµ søc khoÎ trªn nguyªn t¾c g©y thiÖt hai bao nhiÒu ph¶i ®Òn bÊy nhiªu. Tuy vËy trong nhiÒu tr­êng hîp l¸i xe kh«ng cã lçi nh­ng ph¸p luËt vÉn quy ®Þnh l¸i xe ( chñ xe) ph¶i båi d­ìng thiÖt h¹i. Do ®ã trong thùc tÕ th­êng x¸y ra nh÷ng tr­¬ng hîp sau: - L¸i xe còng bÞ th­¬ng hoÆc bÞ chÕt sau vô tai n¹n, mµ viÖc båi th­êng hÇu hÕt do l¸i xe g¸nh chÞu nªn bªn c¹nh viÖc kh¾c phôc hËu qu¶ tai n¹n do chÝnh m×nh, chñ xe (l¸i xe) khã cã kh¶ n¨ng chi tr¶ ®ång thêi cho ng­êi bÞ h¹i. - L¸i xe g©y ra tai n¹n bá trèn ®Ó tr¸nh tr¸ch nhiÖm. - Trong tr­êng hîp " chñ xe g©y ra tai n¹n mµ lµ t­ nh©n mµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña hä tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng båi th­êng th× toµ ¸n cã thÓ xö thÊp h¬n thiÖt h¹i thùc tÕ". V× thÕ lîi Ých cña ng­êi bÞ h¹i trong t¹i n¹n giao th«ng khã cã thÓ ®­îc ®¶m b¶o, gÆp khã kh¨n trong viÖc kh¾c phôc hËu qu¶. Tõ khi ®ã nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p thÝch hîp th× tai n¹n giao th«ng lu«n lµ g¸nh nÆng cho x· héi, ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc nh»m ®¶m b¶o cho ng­êi bÞ h¹i æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh vµ kh¾c phôc hËu qu¶. §Æc biÖt ®Ó kh¾c phôc ®­îc vÊn ®Ò trªn chØ cã c¸ch duy nhÊt lµ nhµ n­íc tËp hîp sù ®ãng gãp cña c¸c chñ xe nh»m x©y dùng m«t quü b¶o hiÓm ®ñ lín ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt toµn bé c¸c vô tai n¹n giao th«ng, ®am b¶o mät c¸ch tèt nhÊt quyÒn lîi cña ng­êi bÞ h¹i, æn ®Þnh tµi chÝnh cho chñ xe. Do vËy tÊt c¶ c¸c chñ xe ph¶i ®ãng gãp mét sè tiÒn nhá( phÝ bá hiÓm) vµo c¸c c¬ quan b¶o hiÓm ®Ó x©y dùng quü b¶o hiÓm tËp trung®ñ lín nh»m kÞp thêi båi th­êng khi tai n¹n x¶y ra. Nh­ vËy, víi h×nh thøc nµy quyÒn lîi cña ng­êi bÞ thiÖt h¹i sÏ ®­îc ®¶m b¶o ®ång thêi gãp phÇn thøc hiÖn tèt kû c­¬ng x· héi. Thø ba, viÖc b¾t buéc chñ xe c¬ giíi mua b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù lµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay cña n­íc ta. NÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cïng tån t¹i vµ ho¹t ®éng th× b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù xe c¬ giíi lµ ®iÒu cÇn thiÕt kh¸ch quan. H¬n n÷a hÇu hÕt c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn nh­ Anh, Mü NhËt… ®Òu quy ®Þnh b¾t buéc chñ xe c¬ giíi ph¶i tham gia b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®ång thêi ban l·nh ®¹o luËt vÒ nghiÖp vô nµy tõ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kú nµy. Thªm vµo ®ã b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù tr­íc hÕt b¶o vÖ quyÒn lîi cho nan nh©n vµ gia ®×nh hä chø kh«ng chØ v× lîi Ých cña chñ xe. Tõ nh÷ng yÕu tè trªn vµ theo ®Ò nghÞ cña c¸c c¬ quan h÷u quan chÝnh phñ ®· quy ®Þnh tÊt c¶ c¸c chñ xe c¬ giíi cã giÊy phÐp l­u hµnh trªn l·nh thæ n­íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ph¶i tham gia b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba t¹i c¬ quan b¶o hiÓm vµ kÌm theo ®ã lµ c¸c môc thuª bao sö lý nÕu nh÷ng chñ ph­¬ng tiÖn kh«ng mua b¶o hiÓm mµ vÉn cho xe l­u hµnh. §©y lµ mét chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n phï hîp víi b­íc ®i cña nªn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay. II. Mét sè néi dung cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù xe c¬ giíi. 1. §èi t­îng b¶o hiÓm. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi lµ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm båi th­êng thiÖt h¹i cho ng­êi thø ba khi xe c¬ giíi ho¹t ®éng g©y ra t¹i n¹n. Nãi kh¸c ®i, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi lµ biÖn ph¸p kinh tÕ huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸c chñ ph­¬ng tiÖn h×nh thµnh nªn quü b¶o hiÓm. Quü ®ã chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó båi th­êng cho c¸c chñ xe trong thêi h¹n hîp ®ång b¶o hiÓm l­u hµnh xe g©y tai n¹n ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe. VËy ®èi t­îng cña nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba lµ phÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c chñ xe kÓ c¶ c¸c chñ xe trong n­íc vµ c¸c chñ xe n­íc ngoµi cã giÊy phÐp l­u hµnh trªn l·nh thæ n­íc ta. Tuy nhiªn ®èi t­îng nµy mang tÝnh chÊt trõi t­îng, kh«ng x¸c ®Þnh tr­íc b»ng mét con sè cô thÓ. ChØ khi viÖc l­u hµnh xe g©y ra tai n¹n trªn l·nh thæ n­íc ta khi ®ã ®èi t­îng míi ®­îc x¸c ®Þnh. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt h×nh sù cña chñ xe còng nh­ thiÖt h¹i vËt chÊt cña b¶n th©n xe. §ång thêi víi tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe lµ tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm song tr¸ch nhiÖm ®ã chØ ph¸t sinh khi cã c¸c ®iÒu kiÖn sau x¶y ra : Mét lµ, cã thiÖt h¹i thùc tÕ. Trªn thùc tÕ xe ®· g©y ra tai n¹n lµm thiÖt h¹i tÝnh m¹ng th­¬ng tÝch hoÆc thiÖt h¹i tµi s¶n bªn thø ba. Nh÷ng thiÖt h¹i nµy cã thÓ ®­îc tÝnh to¸n b»ng sè liÖu cô thÓ. Tuy nhiªn trong tr­êng hîp ®Æc biÖt ta chØ tÝnh ®­îc thiÖt h¹i ®ã b»ng sè t­¬ng ®èi sao cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Cô thÓ -HËu qu¶ g©y thiÖt h¹i vÒ hoa mµu s¾p ®Õn ngµy thu ho¹ch - §èi t­îng thiÖt h¹i lµ sóc vËt s¾p ®Õn ngµy sinh ®Î. Hai lµ. hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. Tai n¹n x¶y ra chñ xe ph¶i cã lçi vÒ mÆt h×nh sù, hoÆc chñ xe (l¸i xe) ®· vi ph¹m c¸c quy t¾c ®¶m b¶o an toµn giao th«ng. Ngoµi ra l¸i xe (chñ xe) cã thÓ vi ph¹m ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n­íc còng thuéc hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. Tuy nhiÖn møc ®é cu¶ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt ®­îc ®¸nh gi¸ cao thÊp kh¸c nhau tuú theo møc ®é vi ph¹m b»ng lçi cô thÓ. Ba lµ, H×nh thµnh mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a hµnh vi tr¸i ph¸p luËt vµ thiÕt h¹i ®· x¶y ra. ThiÖt h¹i xÈy ra lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. Ng­îc l¹i hµnh vi tr¸i ph¸p luËt lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra thiÖt h¹i. Tr­êng hîp hµnh vi tr¸i ph¸p luËt kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y ra thiÖt h¹i nh÷ng l¹i lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra tai n¹n thï còng ®­îc coi lµ mèi quan hÖ nh©n qu¶ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt vµ thiÖt h¹i thùc tÕ. Bèn lµ, ng­êi g©y ra tai n¹n cã lçi. Khi x¶y ra tai n¹n, chñ xe (l¸i xe) ph¶i nh©n thøc ®­îc hµnh vi cña m×nh lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. Hµnh vi ®ã cã thÓ lµ do lçi cè ý, v« lý hoÆc lµ hµnh vi thiÒu tÝnh tr¸ch nhiÖm. Møc ®é lçi ®ã ®Ó lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n tr¸ch nhiÖm båi th­êng cho n¹n nh©n. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i bÊt kú vô tai n¹n nµo ng­êi l¸i xe còng cã lçi. Thùc tÕ cã nh÷ng vô t¹i n¹n x¶y ra kh«ng ph¶i lçi cña ai mµ nguyªn nh©n la do sù ho¹t ®éng cña nguån nguy hiÓm cao ®é. Xe ®ang ch¹y bÞ næ nåi h¬i g©y ra tai n¹n, lµm thiÖt h¹i cho ng­êi ®i ®­êng hoÆc xe bÞ næ lèp, l¸i xe kh«ng ®iÒu khiÓn ®­îc ®©m vµo nhµ ven ®­êng… Nh­ vËy khi cã tai n¹n, tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe h¸y tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm chØ ph¸t sinh khi vô tai n¹n cã ba ®iÒu kiÖn . 1. ThiÖt h¹i thùc tÕ 2.. Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt 3. Mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a hµnh vi tr¸i ph¸p luËt vµ thiÖt h¹i thùc tÕ. TÊt nhiªn ba ®iÒu kiÖn ®ã ph¶i xÈy ra ®ång thêi trong mét vô tai n¹n. Kh«ng ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm nÕu thiÕu mét trong ba ®iÒu kiÖn trªn. §iÒu kiÖn thø t­ cã thÓ kh«ng nh÷ng ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm båi th­êng. 2. Ph¹m vi b¶o hiÓm. C¬ quan b¶o hiÓm nhËn b¶o hiÓm c¸c rñi ro bÊt ngê kh«ng l­êng tr­íc ®­îc g©y ra tai n¹n lµm ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi. Nh÷ng rñi ro ®­îc b¶o hiÓm lµ nh÷ng rñi ro do sù ho¹t ®éng cña c¸c nguån nguy hiÓm cao ®é g©y ra. Cô thÓ lµ: - Tai n¹n g©y thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng, søc khoÎ bªn thø ba. - Tai n¹n g©y thiÖt h¹i vÒ ®­êng x¸, cÇu cèng, tµi s¶n. - HËu qu¶ tai n¹n g©y thiÖt h¹i ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c tµi s¶n bÞ h­ háng vµ huû ho¹i lµm n¹n nh©n mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp. - C¸c chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý ®Ó thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt. - C¸c chi phÝ thùc hiÖn biÖn ph¸p ®Ò xuÊt cña c¬ quan b¶o hiÓm. - Nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng søc khoÎ cña ng­êi tham gia cøu ch÷a ng¨n ngõa tai n¹n. - Nh÷ng chi phÝ c©n thiÕt cho cÊp cøu vµ ch¨m sãc n¹n nh©n. Nh×n chung ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm rÊt réng, nh­ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ mäi thiÖt h¹i tai n¹n ®Òu ®­îc b¶o hiÓm. Do ®ã nh÷ng vô t¸i n¹n xÈy ra do c¸c nguyªn nh©n sau, mÆc dï cã ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe nh÷ng b¶o hiÓm vÉn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng. - Tai n¹n x¶y ra do l¸i xe cã hµnh vi cè ý g©y tai n¹n hoÆc l¸i xe vi ph¹m mét trong c¸c quy ®Þnh sau: + Ch­a ®ñ tuæi l¸i xe + Kh«ng cã b»ng hîp lÖ + B»ng l¸i xe bÞi ®×nh chØ hoÆc bÞ t¹m gi÷ + L¸i xe kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña chñ xe + L¸i xe trong t×nh tr¹ng say - N¹n nh©n tù m×nh lao vµo xe hoÆc cè ý nh¶y lªn xe hoÆc nh¶y xuèng xe khi xe ch­a dùng h¼n. - C¸c vËt dông chuyªn chë trªn xe r¬i xuèng ®­êng hoÆc va quÖt g©y ra tai n¹n lµm thiÖt h¹i cho ng­êi ®i ®­êng. Nh­ vËy tai n¹n x¶y ra kh«ng ph¶i so sù ho¹t ®éng cña xe mµ do viÖc bèc xÕp hµng kh«ng ®¹t yªu cÇu vËn chuyÓn. Tr¸ch nhiÖm ®ã thuéc lçi ng­êi chuyªn chë kh«ng thuèc chñ xe. - Tai n¹n x¶y ra khi ®ang giao cho xÝ nghiÖp söa ch÷a, khi xe ®ang trong thêi gian ch¹y th­ hoÆc chuyªn chë xe ®i n¬i kh¸c. - Xe chë qu¸ träng t¶i, ch¹y qu¸ tèc ®é quy ®Þnh. - Xe kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn kü thuËt, lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y ra tai n¹n - Ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n g©y tai n¹n trªn, nh÷ng thiÖt h¹i sau ®©y còng kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm: + ThiÖt h¹i do chñ xe g©y ra cho b¶n th©n chiÕc xe vµ c¸c tµi s¶n kh¸c cña m×nh. + ThiÖt h¹i ®èi víi ng­êi l¸i xe (chÝnh , phô) hoÆc ng­êi ¸p t¶i hµng trong khi thi hµnh nhiÖm vô trªn chiÕc xe ®ã. + Hµnh lý hµng ho¸ cña kh¸ch hµng. + ThiÖt h¹i do chñ xe g©y ra cho nh÷ng ng­êi mµ chñ xe ph¶i nu«i d­ìng nh­: cha, me, vî chång, con c¸i. + C¸c kho¶n tiÒn ph¹t mµ chñ xe ph¶i chÞu. + ThiÖt h¹i x¶y ra ngoµi l·nh thæ (trõ tr­êng hîp cã tho¶ riªng víi C«ng ty b¶o hiÓm). 3. Sè tiÒn b¶o hiÓm , phÝ b¶o hiÓm vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh phÝ. a. Sè tiÒn baá hiÓm. Lµ sè tiÒn chñ xe tham gia b¶o hiÓm theo møc tr¸ch nhiÖm ®­îc quy ®Þnh. Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ giíi h¹n cao nhÊt mµ b¶o hiÓm thay mÆt chñ xe ®Ó båi th­êng cho ng­êi thø ba ( hoÆc tr¶ cho chñ xe nÕu chñ xe ®· båi th­êng cho bªn bÞ thiÖt h¹i). b. Chi phÝ b¶o hiÓm ph­¬ng ph¸p tÝnh phÝ. Ta biªt r»ng phÝ b¶o hiÓm ®Ó h×nh thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung ®ñ lín , nh»m båi th­êng thiÖt h¹i khi rñi ro x¶y ra trong n¨m nghiÖp vô ph¹m vi b¶o hiÓm. Mçi chñ xe (l¸i xe) tham gia b¶o hiÓm ph¶i ®ãng mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh gäi lµ phÝ b¶o hiÓm, phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe ®­îc thu theo mçi ®Çu ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng. C¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau cã møc ®é hay kh¶ n¨ng g©y tai n¹n kh¸c nhau, do ®ã phÝ b¶o hiÓm còng tÝnh riªng cho tõng lo¹i ph­¬ng tiÖn. PhÝ b¶o hiÓm gåm hai phÇn: - PhÇn thùc phÝ: lµ phÇn phÝ thu ®­îc dïng cho viÖc båi th­êng khi cã tai n¹n xÈy ra. - PhÇn phô phÝ: Dïng ®Ó chi cho qu¶n lý kinh doanh vµ c¸c chi phÝ kh¸c, lîi nhuËn cña c«ng ty b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm ®­îc tÝnh trªn c¬ së ¸p dông ph­¬ng ph¸p thèng kª tøc lµ dùa trªn møc ®é tæn thÊt b×nh qu©n trªn sè ®Çu xe ho¹t ®éng trong kho¶ng thêi gian tr­íc ®ã (th­êng lµ 5 n¨m). F= f + d (1) Trong ®ã : F phÝ trªn mçi ®Çu xe f phÝ phÇn d phô phÝ PhÝ phÇn (f) lµ phÇn phÝ chñ yÕu trong phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù vµ nã ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: S Si . Ti S Ci f = (2) i = 1.5 Trong ®ã : Si - sè vô tai n¹n x¶y ra cã ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe trong n¨m i . Ti- thiÖt h¹i b×nh qu©n ®èi víi mçi vô tai n¹n cïng n¨m. Ci - lµ sè xe ho¹t ®éng thùc tÕ mçi n¨m. Thùc chÊt : f = Phô phÝ (d) ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét tû lÖ % nhÊt ®Þnh trªn toµn bé phÝ thu (F). Tuú theo mçi nghiÖp vô ë mçi thêi kú kh¸c nhau mµ tû lÖ phô phÝ chiÕm tû lÖ kh¸c nhau trong kho¶ng tõ 20 - 35%. c. Tr¸ch nhiÖm nép phÝ. NghÜa vô ®ãng phÝ b¶o hiÓm lµ tr¸ch nhiÖm cña nh÷ng ng­êi ®øng tªn chñ xe trong giÊy phÐp l­u hµnh xe. Nh÷ng xe kh«ng ®ù¬c cÊp giÊy phÐp l­u hµnh, nghÜa vô nép phÝ thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi qu¶n lý chiÕc xe ®ã. §èi víi xe lÇm ®Çu tiªn ®­a ra sö dông nghÜa vô nép phÝ thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm ng­êi ®øng tª chñ xe khi cÊp biÓn ®¨ng ký. NÕu xe kh«ng cã biÓn ®¨ng ký th× nghÜa vô nép phÝ thuéc ng­êi ®· mua xe. 4. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña chñ xe. a. Tr¸ch nhiÖm cña chñ xe. Bªn c¹nh tr¸ch nhiÖm nép phÝ ®óng thêi h¹n chñ xe cßn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng tr¸ch nhiÖm sau: * Tr¸ch nhiÖm ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt: MÆc dï ®· tham gia b¶o hiÓm nh­ng chñ xe vÉn lµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm lµm tèt c«ng t¸c nµy, chñ xe ph¶i phèi hîp víi c¸c ngµnh lµm tèt c¸c c«ng t¸c sau: - §Þnh kú hµng n¨m tæ chøc c¸c líp tËp huÊn cho chñ xe, l¸i xe. Nh¨m n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña hä trong viÖc ®¶m b¶o an toµn giao th«ng. §ång thêi ®éng viªn nh¾c nhë l¸i phô xe tuyÖt ®èi kh«ng ®­îc vi ph¹m nh÷ng ®iÒu cÊm ®· quy ®Þnh trong khi ®iÒu khiÓn xe ho¹t ®éng. - Bao qu¶n tèt c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, phèi hîp víi c¸c ngµnh liªn quan ®Þnh kú kiÓm tra c¸c thiÕt bÞ an toµn, ®¶m b¶o ph­êng tiÖn lu«n ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ho¹t ®éng tèt. - Tæng kÕt ®¸nh gi¸ c«ng t¸c an toµn giao th«ng trong mçi ®¬n vÞ vËn t¶i, tõ ®ã t×m ra nguyªn nh©n chñ yÕu x¶y ra tai n¹n ®Ó c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ng¨n ngõa , kh¾c phôc ¶nh h­ëng cña c¸c nguyªn nh©n trªn. Tuy nhiªn ®Ó gióp c¸c ®¬n vÞ chñ xe thùc hiÖn tèt tr¸ch nhiÖm ®Ó phßng v¨n ng¨n ngõa tai n¹n, c¬ quan b¶i hiÓm cÇn phèi hîp víi c¸c ®¬n vÞ chñ xe, c¸c ngµnh cã liªn quan hç trî kÞp thêi vµ th­êng xuyªn ®éng viªn, thËm chÝ cã khen th­ëng thÝch ®¸ng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ lµm tèt tr¸ch nhiÖm ®Ò phßng. * Khi cã tai n¹n x¶y ra chñ xe ph¶i khai b¸o ngay cho c¬ quan b¶o hiÓm n¬i gÇn nhÊt b»ng ph­¬ng tiÖn nhanh nhÊt. Néi dung khai b¸o gåm: + Ngµy giêi ®Þa ®iÓm x¶y ra tai n¹n + Sè ®¨ng ký xe g©y tai n¹n + Hä tªn ng­êi l¸i xe. + Sè tµi s¶n bÞ h¹i hay møc ®é nghiªm troÞng cña cô tai n¹n + Nguyªn nh©n x¶y ra tai n¹n vµ biÖn ph¸p sö lý ban ®Çu cña chñ xe hoÆc l¸i xe. Tuy nhiªn tr¸ch nhiÖm khai b¸o ph¶i ®¶m b¶o tÝnh trung thùc, kh¸ch quan mäi chi tiÕt, mäi ®iÒu kiÖn x¶y ra xung quanh vô tai n¹n. Tr­êng hîp chñ xe vi ph¹m tr¸ch nhiªm khai b¸o, c¬ quan b¶o hiÓm c¬ chÕ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi, miÔn th­êng tuú theo møc ®é vi ph¹m. b. QuyÒn lîi cña chñ xe. Bªn c¹nh tr¸ch nhiÖm cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm, chñ xe cã nh÷ng quyÒn lîi trong hîp ®ång. - QuyÒn tham gia ph©n phèi quü b¶o hiÓm . Tõ khi tai n¹n x¶y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm , chñ xe sÏ ®­îc h­ëng tiÒn båi th­êng cña quü b¶o hiÓm, tuy theo møc ®é thiÖt h¹i thùc tÕ vµ lçi cña chñ xe. §©y lµ quyÒn lîi lín nhÊt cña chñ xe, ®ång thêi lµ môc ®Ých chÝnh dÉn tíi chñ xe tham gia b¶o hiÓm. - C¸c chñ xe cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan b¶o hiÓm bæ sung, söa ®æi hîp ®ång ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ më réng ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm. - Bªn canh ®ã chñ xe cßn cã quyÒn tæ tông, khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng trong thêi h¹n hai n¨m kÓ tõ khi cã tai n¹n x¶y ra. 5. Gi¸m ®Þnh vµ tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm. a. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh. Gi¸m ®Þnh tai n¹n lµ kh©u trung gian quan träng cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, lµ c¬ së thùc hiÖn c«ng t¸c båi th­êng. ViÖc båi th­êng ®ã ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kÞp thêi hay kh«ng phÇn l¬n phô thuéc vµo kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh. Do vËy c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®ßi hái ph¶i cã thêi gian vµ tr×nh ®é chuyªn m«n, ®Æc biÖt trong nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù. Khi nh©n ®­îc khai b¸o cña c¸c chñ xe hoÆc nh÷ng ng­êi kh¸ch C«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh gi¸n ®Þnh nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña vô tai n¹n. NÕu vô tai n¹n kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm th× C«ng ty b¶o hiÓm thèng b¸o ngay cho chñ xe biÕt ®ång thêi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm kÕt thóc lu«n t¹i ®ã. NÕu qua x¸c minh ban ®Çu thÊy vô tai n¹n thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm, C«ng ty b¶o hiÓm xóc tiÕn c¸c c«ng viÖc sau: - Phèi hîp, víi c«ng an, c¶nh s¸t giao thong gi¸m s¸t giao th«ng gi¸m ®Þnh hiÖn tr­êng sau khi x¶y ra tai n¹n. KÕt luËn chÝnh x¸c nguyªn nh©n x¶y ra tai n¹n, møc ®é lçi cña c¸c bªb liªn quan trong vô tai n¹n. - Tranh thñ ý kiÕn cña chñ xe vµ lêi khai b¸o cña nh©n chøng qua c¸c tê khai tai n¹n, kÕt hîp víi hiÖn tr­êng, nghiªn cøu kü l­ìng c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt vµ xÐt l¹i mét lÇn n÷a ®Ó ®i ®Õn kÕt luËn cuèi cïng nguyªn nh©n cô tai n¹n. - §èi chiÕu thùc tÕ vô tai n¹n ®· ®­îc x¸c minh víi quy t¾c vµ ®iÒu kho¶n baá hiÓm, cã kÕt luËn chung s¬ bé ®Ó ®i ®Õn gi¶i quyÕt båi th­êng. - NÕu vô tai n¹n ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe ®èi víi nh÷ng ng­êi thø ba th× tiÕn hµnh x¸c minh thiÖt h¹i ®èi víi ng­êi thø ba, nh÷ng thiÖt h¹i kh«ng thuéc bªn thø ba th× kh«ng cÇn gi¸m ®Þnh. - TËn dông mäi kh¶ n¨ng hiÖn cã ®Ó h¹n chÕ kÞp thêi, b¶o qu¶n kh¾c phô tµi s¶n bÞ h­ háng. Yªu cÇu cuèi cïng cña kh©u gi¸m ®Þnh lµ kÕt luËn vô tai n¹n cã thuéc ph¹m vi båi th­êng hay kh«ng. NÕu cã th× hoµn tÊt thñ tôc hå s¬ ®Ó chuÈn bÞ båi th­êng tai n¹n. b. Tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm. Båi th­êng lµ kh©u khÐp kÝn vµ cùc kú quan träng trong c«ng t¸c b¶o hiÓm. ChÊt l­îng cña c«ng t¸c nµy hoÆc lµ t¨ng uy tÝn cña b¶o hiÓm, tù nã tuyÒn truyÒn qu¶ng c¸o cho c«ng t¸cd b¶o hiÓm, hoÆc cã t¸c dông tiªu cùc trë l¹i lµ lµm gi¶m uy tÝn cña C«ng ty. KÕt qu¶ båi th­êng mét mÆt ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ x· héi cña c«ng t¸c b¶o hiÓm, mÆt kh¸c thÓ hiÖn chÊt l­îng c«ng t¸c phßng ngõa vµ h¹n chÕ tæn thÊt vµ nã lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cu¶ ho¹t ®éng b¶o hiÓm khi tai n¹n x¶y ra cã ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe vµ tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm, tr­íc khi tiÕn hµnh båi th­êng chñ xe cïng c¬ quan b¶o hiÓm hoµn tÊt hå s¬ vô tai n¹n. §Ó c«ng t¸c båi th­êng ®­îc ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kÞp thêi tr¸nh l¹m dông chuéc lçi b¶o hiÓm cña chñ xe hå s¬ vô tai n¹n ph¶i ®Çu ®ñ, râ rµng bao gåm mét sè giÊy tê sau: - KhiÕu n¹i cña bªn thø ba - GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm - B¶n sao b»ng l¸i xe cña l¸i xe g©y tai n¹n, tê khai tai n¹n cña chñ xe, biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr­êng, biªn b¶n kh¸m nghiÖm xe vµ tµi s¶n thiÖt h¹i, biªn b¶n kÕt luËn ®iÒu tra tai n¹n (nÕu cã) . - C¸c chøng tõ ho¸ ®¬n lµm c¬ së cho viÖc båi th­êng tõ viÖn phÝ chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh, mai t¸ng phÝ (nÕu chÕt) hay giÊy chøng nhËn thu nhËp . Ta biÕt r»ng viÖc x¸c ®Þnh møc c¸c kho¶n båi th­êng ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn thiÖt h¹i thùc tÕ cña bªn thø ba do hËu qu¶ tai n¹n g©y ra. Do vËy x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thiÖt h¹i cña bªn thø ba lµ c¬ së cho viÖc båi th­êng s¸t víi thùc tÕ thiÖt h¹i. Tuy nhiªn tuú theo thiÖt h¹i thùc tÕ cñat bªn thø ba lµ thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n hay thiÖt h¹i thùc tÕ cña bªn chø ba lµ thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n hay thiªt h¹i vÒ con ng­êi mµ viÖc tÝnh to¸n cô thÓ dùa vµo c¸c v¨n b¶n cø kh¸c nhau. b.1. Nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n cña ng­êi thø ba: bao gåm c¸c chi phÝ cÇn thiÕt hîp lý nh»n söa ch÷a kh«i phôc ®­a tµi s¶n trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu nh­ tr­íc khi x¶y ra tai n¹n. TÊt c¶ nh÷ng tr­êng hîp htay míi ®Òu ph¶i trõ khÊu hao theo thêi gian sö dông.§«i víi nh÷ng vô tai n¹n ­íc tÝnh thiÖt h¹i t¸i s¶n tõ 1000.000 ®ång trë lªn th× b¶o hiÓm sÏ tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh víi sù cã mÆt cña chñ xe ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ møc ®é thiÖt h¹i cña t¸i s¶n, hoÆc chän gi¸n ®Þnh viªn kü thuËt chuyªn nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh. Víi nh÷ng vô tai n¹n gi¸ trÞ thiÖt h¹i nhá b¶o hiÓm kh«ng cã ®iÒu kiÖn gi¸m ®Þnh trùc tiÕp th× thu nhËp chøng c¬ ®Çu ®ñ tõ phÝa chñ xe ®Ó lµm c¨n cø xÐt båi th­êng. Gi¸ trÞ thiÖt h¹i cña tµi s¶n ®­îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ thÞ tr­êng cña hµng ho¸. Tuy nhiªn ®èi víi nh÷ng t¸i s¶n cè bÞ thiÖt h¹i thuéc l«¹i hµng ho¸ kh«ng cã b¸n trªn thÞ tr­êng tù do, chØ b¸n ph©n phèi hoÆc chØ tiªu ®ång néi bé theo kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc, viÖc x¸c ®Þnh thiÖt h¹i c©n tranh thñ ý kiÕn cña uû ban kÕ ho¹ch nhµ n­íc, uû ban vËt gi¸…®Ó cã kÕt luËn ®óng ®¾n. b.2. ThiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng t×nh tr¹ng søc khoÎ cña bªn thø ba. §©y lµ thiÖt h¹i lín ¶nh h­ëng l©u dµi ®Õn gia ®×nh vµ b¶n th©n n¹n nh©n. NÕu n¹n nh©n bÞ th­¬ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng søc khoÎ bÞ gi¶m sót th× viÖc gi¶m sót vÒ thu nhËp cña n¹n nh©n cña n¹n nh©n lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Do ®ã ch­a kÓ ®Õn tr­êng hîp n¹n nh©n bÞ tö vong hay mÊt hoµn toµn kh¶ n¨ng lao ®éng th× khã kh¨n ®èi víi hä cµng lín h¬n. Ta biÕt r»ng viÖc x¸c ®Þnh møc ®é thiÖt h¹i lµ c¬ së ®Ó bï ®¾p phÇn nµo thiÖt h¹i vËt chÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho n¹n nh©n vµ gia ®×nh hä kh¾c phôc phÇn nµo khã kh¨n do tai n¹n g©y ra. Nh÷ng thiÖt h¹ vÒ tÝnh m¹ng søc khoÎ kh«ng thÓ tÝnh ®­îc b»ng con sè cô thÓ, v× søc khoÎ con ng­êi lµ v« gi¸. Do vËy ®Ó cã c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n båi th­êng thiÖt h¹i vÒ tÝnh m¹ng, søc khoÎ ta ph¶i c¨n cø vµo thiÖt h¹i do thu nhËp bÞ gi¶m sót, mÊt ®io hay nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i chi phÝ vÒ tai n¹n nh©n , toµn bé chi phÝ cã thÓ bao gåm: - Chi phÝ mai t¸ng: lµ nh÷ng kho¶n chi cho viÖc ®­a mai t¸ng, ch«n cÊt, møc cao nhÊt gi¶i quyÕt lµ 25% møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. - Chi phÝ cøu ch÷a n¹n nh©n bao gåm: + Tiªn phÝ hao vËt chÊt: thuèc men, chôp phim, m¸u, phÉu thuËt… + TiÒn thu vÒ dÞch vô kh¸m ch÷a th­¬ng tÝch viÖn phÝ.. + TiÒn båi d­ìng n¹n nh©n : 0,1% møc tr¸ch nhiÖm / 1ngµy kÓ tõ ngµy gÆp n¹n ®Õ khi b×nh phôc hoÆc æn ®Þnh tèi ®a kh«ng qu¸ 180 ngµy. +TiÒn ch¨m sãc n¹n nh©n trong tr­êng hîp n¹n nh©n kh«ng tù phôc cô ®­îc : 0,1% møc tr¸ch nhiÖm/ 1ngµy kÓ tõ ngµy bÞ n¹n ®Õn khi ®­îc ®iÒu trÞ b×nh phôc nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 180 ngµy. + Chi phÝ di chuyÓn lµ chi phÝ ®i laÞ kh¸m ch­· th­¬ng tÝch cña n¹n nh©n cïng chi phÝ ®i l¹i cña ng­êi ch¨m sãc n¹n nh©n - Trî cÊp nh©n ®¹o ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp thiÖt h¹i kh«ng thuèc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm, nh­ng v× môc ®Ých nh©n ®¹o. C«ng t¸c nµy nh»m hç trî cÊp tèi ®a lµ 2000.000®/ ng­êi (tuú theo tØ lÖ th­¬ng tËt). Trî cÊp nh©n ®¹o ¸p dông trong nh÷ng tr­êng hîp sau: + N¹n nh©n cã thu nh©n thÊp, thuèc c¸c ®èi t­îng chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc mÆc dï thu nhËp thÊp thu nh©n kh«ng bÞ gi¶m, mÊt . + N¹n nh©n cã thu nhËp thÊp nh­ng kh«ng ®ßi båi th­êng vÒ mÊtgi¶m thu nhËp. HoÆc n¹n nh©n kh«ng cã thu nhËp nh­ trÎ em ch­a ®Õn tuæi lao ®éng ng­êi tµn tËt… + N¹n nh©n bÞ tai n¹n nh­ng tai n¹n ®ã thuéc ph¹m vi lo¹i trõ cña b¶o hiÓm, hoÆc n¹n nh©n bÞ chÕt nh­ng gia ®×nh n¹n nh©n kh«ng ®­îc h­ëng båi th­êng vÒ mÊt gi¶m thu nhËp. + N¹n nh©n bÞ tai n¹n nh­ng chñ ph­¬ng tiÖn g©y tai n¹n bá ch¹y hoÆc chñ xe ch­a tham gia b¶o hiÓm hoÆc b¶o hiÓm ®· hÕt hiÖu lùc. N¹n nh©n thuéc c¸c ®èi t­îng nãi trªn bÞ th­¬ng tËt 61% trë lªn hoÆc bÞ chÕt ®­îc h­ëng trî cÊp cao nhÊt 2000.000 ®ång. N¹n nh©n bÞ th­¬ng tËt d­íi 61% ®­îc h­ëng trî cÊp theo tØ lÖ quy ®Þnh b.3. ThiÖt h¹i cña n¹n nh©n do thu nhËp bÞ gi¶m sót. Thu nhËp dïng lµm c¬ së ®Ó tÝnh møc mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp ph¶i lµ thu nhËp thùc tÕ, æn ®Þnh Ýt nhÊt 6 th¸ng liÒn cña b¶n th©n n¹n nh©n tr­íc khi x¶y ra tai n¹n. - Tr­êng hîp bÞ th­¬ng : + Sau khi x¶y ra tai n¹n, nÕu n¹n nh©n cßn thu nhËp th× møc chªnh lÖch tr­íc vµ sau khi tai n¹n lµ thu nhËp bÞ gi¶m. Tr­êng hîp khã x¸c ®Þnh møc thu thu nhËp th× cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tû lÖ phÇn tr¨m (%) søc khoÎ gi¶m sót nh©n (x) víi thu nhËp thùc tÕ tr­íc khi tai n¹n. + Sau khi x¶y ra tai n¹n, nÕu n¹n nh©n kh«ng cßn thu nhËp n÷a th× thu nhËp bÞ mÊt lµ thu nhËp tr­íc khi tai n¹n. Tr­êng hîp nµy x¶y ra viíi n¹n nh©n bÞ th­¬ng nÆng, tµn phÕ, kh«ng tiÕp tôc lao ®éng ®­îc. + Trong thêi gian ®iÒu tr× th­¬ng tÝch, n¹n nh©n ngõng lao ®éng t¹i thu nhËp bÞ mÊt lµ thu nhËp cña n¹n nh©n tr­íc khi tai n¹n t­¬ng øng víi thêi gian ngõng lao ®éng . Trong thêi gian ®iÒu trÞ th­¬ng tÝch, nÕu n¹n nh©n vÉn cßn thu nhËp n÷a th× thu nhËp bÞ gi¶m lµ thu nhËp tr­íc khi tai n¹n trõ ®i phÇn tiÒn l­¬ng ®ã. - Tr­êng hîp bÞ chÕt. Thu nhËp bÞ mÊt ®èi víi gia ®×nh n¹n nh©n lµ thu nhËp cña n¹n nh©n trõ ®i phÇn chi tiªu cho b¶n th©n n¹n nh©n 60% , 40% cßn l¹i chØ tiªu cho gia ®×nh. Tr­êng hîp khi cßn sèng , n¹n nh©n kh«ng cã tr¸ch nhiÖm ph¶i nu«i d­ìng hay trî cÊp cho ng­êi kh¸c (nh­ con d­íi 18 tuæi bè mÑ giµ hÕt tuæi lao ®éng, ng­êi tµn tËt) th× kh«ng ph¶i båi th­êng mÊt thu nhËp cho gia ®×nh n¹n nh©n. Thêi gian tÝnh båi th­êng mÊt gi¶m thu nhËp cña n¹n nh©n lµ 3 n¨m., tr­êng hîp gia ®×nh n¹n nh©n khã kh¨n nh­ : ®«ng con nhá, n¹n nh©n lµ lao ®éng chÝnh … thêi gian cã thÓ ®­îc tÝnh thªm ®Õn 5 n¨m . VËy toµn bé thiÖt h¹i thùc tÕ cña bªn thø ba ®­îc tÝnh nh­ sau: ThiÖt h¹i thùc tÕ = thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n + = ThiÖt gh¹i vÒ tµi s¶n + + Khi ®ã tai n¹n x¶y ra ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe thuéc ph¹m vÞ tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm, sè tiÒn båi th­êng ®­îc tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së hai yÕu tè: 1)ThiÖt h¹i thùc tÕ cña bªn thø ba. 2) Møc ®é lçi cña chñ xe trong vô tai n¹n Cô thÓ c«ng thøc tÝnh nh­ sau: Sè tiÒn båi th­êng = Møc ®é lçi cña chñ xe x thiÖt h¹i cña bªn thø ba. Tr­êng hîp ngoµi chñ xe, cßn cã mét bªn thø ba kh¸c còng cã lçi g©y ra tai n¹n khi ®ã: Sè tiÒn båi th­êng = ( Møc ®é lçi cña chñ xe + Møc ®é lçi kh¸c) x thiÖt h¹i cu¶ ng­êi thø ba Sau ®ã chñ xe chuyÓn tr¶ b¶o hiÓm mäi thñ tôc vµ quyÒn ®ßi ng­êi cã lçi ®ã. Khi tÝnh to¸n båi th­êng vÒ nguyªn t¾c ph¶i dùa vµo th«ng t­ 173/ Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao vµ c«ng v¨n sè 1180/BH cña c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam, tøc lµ viÖc båi th­êng vÉn ®­îc tÝnh to¸n theo thiÕt h¹i thùc tÕ, thiÖt hai bao nhiÒu båi th­êng bÊy nhiªu. Nh÷ng sè tiÒn båi th­êng tèi ®a kh«ng v­ît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm ®· ghi trªn giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. 6. Quy t¾c b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi. Quan hÖ rµng buéc gi÷a b¶o hiÓm vµ chñ xe lµ nghÞ ®Þnh 30/H§BT vµ quy t¾c b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe do Bé tµi chÝnh ban hµnh quy ®Þnh vÒ quyªn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña chñ xe, ®¶m b¶o lîi Ých cho chñ xe. MÆt kh¸c quy t¾c còng ®¶m b¶o lîi Ých cña Nhµ n­íc h¬n n÷a viÖc thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm cña chñ xe cã t¸c dông ®¶m b¶o an toµn chung cho x· héi. Quy t¾c b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®­îc thiÕt lËp trªn quy t¾c b¶o hiÓm toµn diÖn. TÊt c¶ mäi yÕu cÇu, mäi rñi ro ®Òu ®­îc b¶o hiÓm., ®¶m b¶o yÕu cÇu trªn, trong nh÷ng n¨m qua h¹n møc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm cho mçi vô tai n¹n lu«n ®iÒu chØnh cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. H¬n n÷a c¸c C«ng ty ®· tiÕn hµnh b¶o hiÓm toµn bé theo thiÖt h¹i thùc tÕ, ®¸p øng tèt nhÊt yªu cÇu ®ã. Ta biÕt r»ng viÖc quy ®Þnh møc båi th­êng hay c¸c chÕ tµi chñ yÕu nh»m t¸c dông ®Ó chñ xe vµ l¸i xe cã ý thøc tr¸ch nhiÖm h¬n trong ®Ò phßng vµ ng¨n ngõa tai n¹n. Do ®ã c¸c quy ®Þnh miÔn th­êng trùc ®­îc xem xÐt ®iÒu chØnh cho phï hîp víi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶. Quy t¾c b¶o hiÓm thiÕt lËp b¾n g¾n tr¸ch nhiÖm ®Ò phßng ng¨n ngõa tai n¹n víi quyÒn lîi ®­îc b¶o hiÓm. Do ®ã c¬ quan baá hiÓm båi th­êng ph¶i l­u ý ®Õn c«ng t¸c ®Ò phßng ng¨n ngõa tai n¹n cña chñ xe. Khi tai n¹n xÈy ra nÕu chñ xe nµo ch­a thùc hiÖn tèt tr¸ch nhiÖm ®Ò phßng th× tuú theo møc ®é vi ph¹m sÏ ¸p dông c¸c møc miÔn th­êng kh¸c nhau.T¸c dông cña c«ng t¸c ®Ò phßng trong mèi quan hÖ b¶o hiÓm trªn thÓ hiÖn tÝnh ph¸p lý cña mèi quan hÖ ®ã. Do vËy kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng lµ c¬ së kiÓm tra tÝnh ph¸p lý ®Ò ra ®· s¸t ®óng víi t×nh h×nh thùc tÕ ch­a. Bëi lÏ cã rÊt nhiÒu vô tai n¹n mµ lèi hoµng toµn do ng­êi ®i ®­êng. VÒ mÆt ph¸p lý ng­êi l¸i xe vÉn cã lçi v× kh«ng lµm chñ ®­îc tèc ®é. §iÒu nµy chøng tá luËt giao th«ng ë nø¬c ta hay c¬ së ph¸p lý ®Ó thiÕt lËp mèi quan hÖ b¶o hiÓm ch­a s¸t ®óng víi t×nh h×nh thùc tÕ. Do v©y nh÷ng tr­êng hîp l¸i xe bÞ kÕt lçi oan, kÐo theo tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm kh«ng ®óng. Quy t¾c b¶o hiÓm nãi chung, quy t¾c b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù nãi riªng ra ®êi nh»m h¹n chÕ nh÷ng tr­êng hîp nÕu trªn. Néi dung quy t¾c b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe quy ®Þnh nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu sau: - §iÒu kho¶n vÒ rñi ro ®­îc b¶o hiÓm. - §iÒu kho¶n vÒ phÝ b¶o hiÓm (møc phÝ vµ thêi gian nép phÝ) - §iÒu kho¶n quy ®Þnh sù thay ®æi lµm t¨ng hay gi¶m tÝnh chÊt rñi ro cña tõng lo¹i xe. - §iÒu kho¶n ®ª phßng ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ tai n¹n - §iÒu kho¶n thêi h¹n hiÖu lùc b¶o hiÓm. - §iÒu kho¶n quy ®Þnh khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng. Ngoµi nh÷ng ®iÒu kho¶n trªn quy t¾c cßn thªm mét sè ®iÒu kho¶n phô quy ®Þnh chñ xe lµ ng­êi ®­îc ph¸p luËt Nhµ n­íc c«ng nhËn cã ®ñ quyÒn h¹n sau: + QuyÒn së h÷u xe. + QuyÒn qu¶n lý xe. + QuyÒn cho thuÕ xe + QuyÒn b¸n hoÆc chuyÓn nh­îng xe. III. Ph©n biÖt b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba vµ b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe. Ta biÕt r»ng, thùc chÊt b¶o hiÓm xe c¬ giíi gåm c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm liªn quan ®Õn xe c¬ giíi nh­ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña xe, b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe… Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm hai nghiÖp vô trªn ®­îc thùc hiÖn kÕt hîp víi nhau. Râ rµng b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø bµ vµ b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe cã ®iÓm t­¬ng ®ång. Tuy nhiªn chóng vÉn mang nh÷ng s¾c th¸i riªng cã. 1. §iÓm gièng nhau - ViÖc båi th­êng cña c¶ hai nghiÖp vô ®Òu nh»m gióp cho c¸c chñ xe æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh, kh¾c phôc hËu qu¶ tai n¹n hay rñi ro nh»m tiÕp tôc s¶n xuÊt kinh doanh… - Víi quy luËt sè ®«ng bï sè Ýt , viÖc thùc hiÖn dùa trªn c¬ së l©p ra quü b¶o hiÓm. Ngoµi ra trÝch lËp quü båi th­êng b¶o hiÓm cßn trÝch lËp quü ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. V× thÕ an toµn giao th«ng ®­êng bé ®­îc ®¶m b¶o trËt tù an toµn giao th«ng còng ®­îc thiÕt lËp. Còng chÝnh viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt ®· gãp phÇn lµm cho x· héi ®­îc æn ®Þnh, tr¸nh nh÷ng hiÓm ho¹ ®au th­¬ng còng nh­ lµm cho x· héi tèt ®Ñp h¬n. - Ng­êi tham gia b¶o hiÓm th­êng lµ ng­êi chñ së h÷u ph­¬ng tiÖn vËn t¶i (nghÜa lµ c¸c chñ xe) hä lµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm nép phÝ vµ ®­îc quyÒn h­ëng båi th­êng. 2. Kh¸c nhau: VÒ thùc chÊt nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù vµ nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe cã sù kh¸c nhau râ rªt, cô thÓ: - §èi t­îng cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi lµ phÇn tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña chñ xe ®èi víi thiÖt h¹i do ho¹t ®éng cña xe g©y ra. Cßn ®èi t­îng cña b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe lµ toµn bé gi¸ trÞ xe hay bé ph©n cña ph­¬ng tiÖn. Khi cã tai n¹n x¶y ra (®©m vµ, mÊt c¾p, ch¸y næ…) b¶o hiÓm sÏ båi th­êng cho chñ xe vµ thiÖt h¹i ®ã. §èi t­îng b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù th× hoµn toµn lo¹i trõ nh÷ng thiÖt h¹i vÒ b¶n th©n xe. - B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù lµ h×nh thøc b¾t buéc tÊt c¶ mäi chñ xe ®Òu ph¶i tham gia b¶o hiÓm cßn b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe lµ b¶o hiÓm tù nguyÖn. Do sù kh¸c nhau vÒ ®èi t­îng v¶o hiÓm nªn ph¹m vi b¶o hiÓm cña hai nghiÖp vô nµy còng kh¸c nhau. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe b¶o hiÓm nh÷ng rñi ro kh«ng l­êng tr­íc khi g©y ra tai n¹n, lµm ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe C«ng ty b¶o hiÓm sÏ thay mÆt chñ xe båi th­êng +ThiÖt h¹i vÒ tµi s¶n cña bªn thø ba. + ThiÖt h¹n vÒ ng­êi cña bªn thø ba + ThiÖt h¹i vÒ kinh doanh cña bªn thø ba. B¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe båi th­êng thiÖt h¹i vÒ b¶n th©n chiÕc xe ®­îc b¶o hiÓm trong tr­êng hîp: + Tai n¹n ®©m va, lËt ®é. + Ch¸y næ, lò lôt sÐt ®¸nh, ®éng ®Êt hay mÊt c¾p toµn bé xe. - Sè tiÒn b¶o hiÓm hay h¹n h¸n trøc nhiÖm b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù do tho¶ thuËn cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm vµ ng­êi b¶o hiÓm. Nã b¸o gåm h¹n møc tr¸ch nhiÖm vÒ ng­êi h¹n møc tr¸ch nhiÖm vÒ tµi s¶n nh­ng møc ®é tèi thiÒu ®­îc ph¸p luËt møc tr¸ch nhiÖm vÒ tµi s¶n nh­ng møc ®é tèi thiÓu ®­îc ph¸p luËt quy ®Þnh, v× ®©y lµ lo¹i h×nh b¾t buéc. Sè tiÒn b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm vËt ch¸t th©n xe lµ sè tiÒn thÓ hiÖn mét phÇn hay toµn bé gi¸ trÞ cña chiÕc xe ®­îc b¶o hiÓm t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång. - VÒ båi th­êng thiÖt h¹i do cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau trªn nªn hai nghiÖp vô cã mét sè ®iÓm kh¸c nhau trong c«ng t¸c båi th­êng. Trong b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù, sè tiÒn båi th­êng ®­îc tÝnh dùa trªn c¬ së thiÖt h¹i thùc tÕ vµ møc ®é lçi. ThiÖt h¹i thùc tÕ bao gåm thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, thiÖt h¹i vÒ ng­êi bªn thø ba. Cô thÓ c«ng thøc x¸c ®Þnh nh­ sau: Sè tiÒn båi th­êng = thiÖt h¹i thùc tÕ cña bªn thø ba x møc ®é lçi cña chñ xe Trong b¶o vËt chÊt th©n xe, sè tiÒn båi thùa vµo gia trÞ tham gia b¶o hiÓm vµ thiÖt h¹i thùc tÕ mµ kh«ng phô thuéc vµo lçi cña chñ xe. NÕu sè tiÒn b¶o hiÓm b»ng gi¸ trÞ thùc tÕ hoÆc d­íi gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe th× sè tiÒn båi th­êng kh«ng v­ît qu¸ tØ lÖ phÇm tr¨m cña bé phËn ®ã trong b¶ng tû lÖ cÊu thµnh gi¸ trÞ xe so víi tiÒn b¶o hiÓm. NÕu xe ®­îc b¶o hiÓm lín h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ th× b¶o hiÓm sÏ båi th­êng b»ng gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe khi x¶y ra tai n¹n. Trªn ®©y lµ sù so s¸nh gi÷a hai nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù vµ b¶o hiÓm vËt chÊt th©n xe. Do tÇm quan träng vµ ®Æc ®iÓm cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i nãi chung vµ giao th«ng vËn t¶i ®­êng bé nãi riªng mµ nghiÖp vô nµy ®­îc thùc hiÖn vµ ngµy cµng lín m¹nh. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ C«ng ty b¶o hiÓm th­êng kÕt hîp hai nghiÖp vô nµy, do ®ã cÇn ®ßi hái sù nghiªn cøu s©u kü ®Ó t×m ra nh÷ng thuËn lîi còng nh­ kh¾c phôc khã kh¨n cña tõng nghiÖp vô khi thùc hiÖn. PhÇn II Thùc tr¹ng triÓn khai b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh. I. Mét sè nÐt kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh (gäi t¾t lµ B¶o viÖt B¾c Ninh) ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña Bé tµi chÝnh ngµy 15/01/1997 vµ chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng ngay sau ®ã. C«ng ty B¶o hiÓm B¾c Ninh lµ c«ng ty trùc thuéc cña Tæng c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam (B¶o ViÖt) cã trô së kinh doanh t¹i thÞ x· B¾c Ninh. T¹i thêi ®iÓm ban ®Çu C«ng ty kinh doanh ®ång thêi hai lo¹i h×nh b¶o hiÓm lµ b¶o hiÓm nh©n thä vµ phi nh©n thÞ. §Õn n¨m 2001 c«ng ty t¸ch ra thµnh hai c«ng ty thµnh viªn: C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh chuyªn kinh doanh c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm phi nh©n thä vµ C«ng ty B¶o viÖt nh©n thä B¾c Ninh chuyªn kinh doanh nh÷ng nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä. B¶o viÖt B¾c Ninh tuy cßn non trÎ nh­ng ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn rÊt tèt, tæng sè hîp ®ång vµ doanh thu phÝ b¶o hiÓm hµng n¨m kh«ng ngõng t¨ng lªn theo c¸c n¨m, hiÖu qu¶ kinh doanh cao, ®Æc biÖt trong n¨m 2002 tèc ®é ph¸t triÓn phÝ b¶o hiÓm lµ 119%, sè tuyÖt ®èi lµ 9,4 tû VN§. Trong khi ®ã B¶o viÖt B¾c Ninh l¹i cã mét ®éi ngò c¸n bé trÎ n¨ng ®éng, tµi n¨ng vµ ®Çy nhiÖt huyÕt. §©y chÝnh lµ c¬ së tèt ®Ó BVBN kh«ng ngõng ph¸t triÓn. B¶o viÖt B¾c Ninh hiÖn t¹i ®ang cã mét m¹ng l­íi ®¹i lý b¶o hiÓm réng kh¾p ®ang tõng ngµy len lái xuèng kh¾p c¸c ®Þa bµn d©n c­ ®Ó giíi thiÖu chµo b¸n s¶n phÈm vµ hä ®· thùc sù chiÕm ®­îc lßng tin cña kh¸ch hµng. Qua kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua BVBN ®· chøng tá m×nh lµ c«ng ty sè 1 t¹i B¾c Ninh. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë B¾c Ninh. Cïng víi qóa tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë B¾c Ninh, BVBN ®ang tõng b­íc më réng quy m«, chµo b¸n nhiÒu s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiÒm n¨ng ngµy mét lín t¹i ®Þa ph­¬ng. §©y lµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô quan träng vµ l©u dµi cña C«ng ty. Víi nh÷ng g× ®· lµm ®­îc céng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trªn ®Þa bµn B¾c Ninh, BVBN nhÊt ®Þnh sÏ lu«n kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ sè 1 cñ m×nh t¹i ®Þa ph­¬ng, lµ ®i¹ chØ tin cËy nhÊt cña kh¸ch hµng t¹i ®Þa phËn B¾c Ninh. 1. VÒ khã kh¨n - B¾c Ninh lµ mét vïng cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, cã vïng kinh tÕ ph¸t triÓn, tr×nh ®é d©n trÝ cao nh­ thÞ x· B¾c Ninh, Tõ S¬n, cßn nhiÒu huyÖn cßn l¹i kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn, thiÕu æn ®Þnh, tr×nh ®é d©n trÝ ch­a cao, nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ b¶o hiÓm cßn h¹n chÕ. §©y lµ mét khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm trong viÖc tuyªn truyÒn thuyÕt phôc nh©n d©n tham gia. - N¨m 2002 do sù më réng c«ng ty do ®ã ®· dÉn ®Õn sù thiÕu hôt lùc l­îng c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn nghiÖp cao. H¬n n÷a míi ®©y vµo th¸ng 7/2002 trªn ®Þa bµn thÞ x· B¾c Ninh xuÊt hiÖn v¨n phßng ®¹i diÖn cña B¶o Minh ho¹t ®éng c¹nh tranh trùc tiÕp m¹nh mÏ trong lÜnh vùc b¶o hiÓm phi nh©n thä ®Æc biÖt ë c¸c nghiÖp vô: B¶o hiÓm xe c¬ giíi, b¶o hiÓm x©y dùng l¾p ®Æt, b¶o hiÓm con ng­êi ®· sö dông biÓu phÝ hÊp dÉn ®Ó thu hót kh¸ch hµng hay lµ viÖc liªn tôc tuyÓn ®¹i lý phi nh©n thä ®i b¸n b¶o hiÓm ®· g©y kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n cho C«ng ty khi thùc hiÖn nghiÖp vô kinh doanh. - B­íc sang n¨m 2002 c«ng ty cã sù biÕn ®éng lín ®ã lµ viÖc ph¶i dêi trô së lµm viÖc cò sang trô së lµm viÖc míi kh«ng ®­îc thuËn lîi g©y ra khã kh¨n khi c«ng ty tæ chøc c¸c buæi häp, häc tËp trao ®æi chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸n bé ®¹i lý. 2. ThuËn lîi Ngoµi nh÷ng khã kh¨n C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh còng cã nh÷ng thuËn lîi sau: - §­îc sù l·nh ®¹o cña ban gi¸m ®èc, x¸c ®Þnh ®­îc yÕu cÇu nhiÖm vô cña tõng giai ®o¹n cã biÖn ph¸p chñ tr­¬ng ®óng ®¾n kÞp thêi, ®­a C«ng ty ngµy mét v÷ng ch¾c trong kinh doanh b¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm chñ xe c¬ giíi. - TËp thÓ c¸n bé nh©n viªn cña C«ng ty cã sù ®oµn kÕt trªn d­íi mét lßng, cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c phßng ban gi÷a l·nh ®¹o vµ nh©n viªn t¹o ra kh«ng khÝ lµm viÖc hµo høng, thi ®ua trong c«ng ty, hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. - C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé trÎ cã n¨ng lùc, n¨ng ®éng vµ kh«ng ngõng häc hái vµ tr­ëng thµnh c¶ vÒ t­ t­ëng nhËn thøc vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc cã kinh nghiÖm c«ng t¸c. §éi ngò c¸n bé ngµy cµng ®­îc t¨ng c­êng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng cã tinh thÇn h¨ng say tÝch cùc trong c«ng viÖc. - Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, C«ng ty lu«n nhËn ®­îc sù quan t©m gióp ®ì cña cÊp uû, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, sù céng t¸c nhiÖt t×nh cña c¸c c¬ quan ®¬n vÞ vµ kh¸ch hµng. §Æc biÖt lµ sù quan t©m chØ ®¹o vµ hç trî toµn diÖn cña Tæng c«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam. - §¬n vÞ ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn nhá, gän nªn cã ®iÒu kiÖn qu¶n lý vµ chØ ®¹o tËp trung, kÞp thêi. -§êi sèng nh©n d©n tõng b­íc ®­îc æn ®Þnh tr×nh ®é d©n trÝ ngµy mét cao nªn viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o ®· thùc sù thu hót ®­îc sù quan t©m, tin t­ëng cña kh¸ch hµng. - Do yªu cÇu cña ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2001 C«ng ty ®· ph¸t triÓn tæ ®¹i lý phi nh©n thä ®Õn tõng gia ®×nh. §©y thùc sù lµ mét biÖn ph¸p tuyªn truyÒn vµ chµo b¸n s¶n phÈm cã hiÖu qu¶. - §Çu n¨m 2003 ChÝnh phñ ra nghÞ ®Þnh 15/2003/N§ - CP vÒ chÕ ®é b¾t buéc b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi kÌm theo c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi lµ mét thuËn lîi rÊt lín ®èi víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm phi nh©n thä nãi chung vµ B¶o viÖt B¾c Ninh nãi riªng. Nã lµm t¨ng ®¸ng kÓ doanh thu phÝ b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi dÉn ®Õn t¨ng hiÖu qu¶ trong kinh doanh cña C«ng ty. II. Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh. Ta biÕt r»ng b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù nh­ mét biÖn ph¸p kinh tÕ huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸c chñ xe ®Ó lËp nªn quü b¶o hiÓm sö dông båi th­êng cho c¸c chñ xe khi ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù cña hä trong vô tai n¹n. Tr­íc sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vÒ mäi mÆt cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ngµy 10/3/1988 héi ®ång Bé tr­ëng ®· ban hµnh nghÞ ®Þnh 30/H§BT quy ®Þnh b¾t buéc tÊt c¶ c¸c chñ xe c¬ giíi l­u hµnh trªn l·nh thæ n­íc ta ph¶i tham gia b¶o hiÓm. Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh nµy C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh ®· thùc hiÖn b¶o hiÓm b¾t buéc ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn cña nghiÖp vô cßn gÆp nh÷ng khã kh¨n do ®êi sèng cña nh©n d©n cßn ch­a cao mÆc dï ®· cã c¶i thiÖn tr×nh ®é d©n trÝ ch­a cao do ®ã ch­a nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ c«ng t¸c b¶o hiÓm nªn viÖc triÓn khai nghiÑp vô ch­a ®­îc s©u réng. KÕt qu¶ cña nghiÖp vô ®¹t ®­îc ch­a cao, chØ chiÕm 7 - 14% tæng phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, thu hót ®­îc nhiÒu nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ cã sù c¹nh tranh cña c¸c C«ng ty b¶o hiÓm trong n­íc ®ßi hái C«ng ty ph¶i sím ®Þnh h­íng ®i cho m×nh. §Æc biÖt lµ sù gia t¨ng cña nghiÖp vô cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Sau mét thêi gian ho¹t ®éng C«ng ty ®· thu hót ®­îc kÕt qu¶ ®¸ng kÝch lÖ cña nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi. Tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2002 doanh thu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®· t¨ng tõ 567 triÖu ®ång lªn 1364 triÖu ®ång ®¹t møc kØ lôc chiÕm kho¶ng h¬n 14% doanh thu phÝ b¶o hiÓm cña C«ng ty. Së dÜ C«ng ty ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®ã lµ trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p c¶i tiÕn ®Ó cho nghiÖp vô ngµy cµng thÝch øng víi ng­êi tham gia. Tõ nh÷ng n¨m ®Çu triÓn khai b¶o hiÓm khèng chÕ møc tr¸ch nhiÖm møc båi th­êng vµ møc phÝ, sau ®ã båi th­êng theo thiÖt h¹i thùc tÕ ®Õn nay C«ng ty ®· quy ®Þnh møc tr¸ch nhiÖm vµ møc phÝ kh¸c nhau, tuú vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña mçi chñ xe. Trong ®ã ®· quy ®Þnh râ rµng møc tr¸ch nhiÖm vÒ ng­êi vµ tµi s¶n chØ phï hîp víi thùc tiÔn. Tuy nhiªn, dï cã triÓn khai ®Õn h×nh thøc nµo ®i n÷a th× qu¸ tr×nh kinh doanh cña nghiÖp vô còng tr¶i qua 3 giai ®o¹n: Khai th¸c gi¸m ®Þnh, båi th­êng. Do vËy ®Ó tr¸ch qu¸ tr×nh kinh doanh nghiÖp vô nµy ë C«ng ty ta ®¸nh gi¸ qua ba giai ®o¹n trªn. 1. Khai th¸c. Khai th¸c lµ kh©u ®Çu tiªn cña mét chu kú kinh doanh b¶o hiÓm ®Æc biÖt nã cã ý nghÜa h¬n ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi. Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh lµ nã khuyÕn khÝch ®éng viªn c¸c chñ xe tham gia b¶o hiÓm. Qu¸ tr×nh khai th¸c cã vai trß hÕt søc quan träng cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ®Ó h×nh thµnh quü dïng ®Ó båi th­êng, trÝch lËp quü, thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c t¹o ra lîi nhuËn cña C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã c¸c kho¶n thu tõ gèc lµ phÇn chñ yÕu trong thu nhËp cña nghiÖp vô nµy. Do n¨m b¾t ®­îc ý nghÜa cña viÖc khai th¸c C«ng ty ®· më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng nh»m khai th¸c triÖt ®È kh¸ch hµng, bªn c¹nh viÖc tÝch cùc tuyªn truyÒn néi dung, ý nghÜa, môc ®Ých cña nghiÖp vô ®Ó chñ xe hiÓu ®­îc quyÒn vµ nghÜa vô cña hä khi tham gia b¶o hiÓm, C«ng ty cßn tæ chøc m¹ng l­íi céng t¸c viªn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thu phÝ vµ cÊp giÊy chøng nhËn tham gia b¶o hiÓm thuËn lîi cho c¸c chñ xe. §Õn nay, C«ng ty ®· cã trô së chÝnh vµ 5 v¨n phßng ®¹i diÖn ë tÊt c¶ c¸c quËn huyÖn, cã ®éi ngò c¸n bé vµ céng t¸c viÖn ®«ng ®¶o cã tr×nh ®é ®¸p øng ®­îc hÇu hÕt c¸c yÕu cÇu b¶o hiÓm cña kh¸ch hµng. Ta biÕt r»ng c¹nh tranh lµ ®Æc tr­ng cña nªn kinh tÕ thÞ tr­êng, kh«ng cã c¹nh tranh th× kh«ng cã søc sèng, kh«ng cã sù ph¸t triÓn. MÆc dï vËy c¹nh tranh b¶o hiÓm ë n­íc ta míi chØ ë b­íc khëi ®Çu nh­ng ®· cã nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i t×m hiÓu bëi lÏ c¹nh tranh muèn béc lé hÕt gãc ®é c¹nh nã cÇn ph¶i cã mét thêi gian n÷a. Mçi doanh nghiÖp b¶o hiÓm muèn tån t¹i ph¶i thÓ hiÖn ®­îc søc m¹nh vµ ­u thÕ cña m×nh. Do vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra cho C«ng ty lµ ph¶i tËn dông ­u thÕ riªng cña m×nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Cïng víi sù gia t¨ng nhanh chãng cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i l­îng xe tham gia b¶o hiÓm ngµy cµng nhiÒu, con sè biÒu hiÖn qua c¸c n¨m 1999- 2002. NghiÖp vô b¶o hiÓm Thùc hiÖn n¨m 1996 Thùc hiÖn n¨m 1997 Tû lÖ 1997/1996 TNDS chñ xe « t« 48.675 50.976 104.79 TNDS chñ xe « t« 132.934 156.374 117.63 §Ó cã ®­îc kÕt qu¶ nh­ trªn C«ng ty ®· cã "chÝnh s¸ch kh¸ch hµng" linh ho¹t hÊp dÉn, tr­íc hÕt ph¶i xÐt ®Õn viÖc ¸p dông c¸c biÓu phÝ: a. Møc phÝ b¶o hiÓm Do c¬ cÊu tæ chøc ngµnh däc nªn c«ng ty ®· ¸o dông møc phÝ quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty. §­îc sù thµnh lËp n¨m 1997 trong n¨m ®Çu c«ng ty ¸p dông biÓu phÝ chung ®­îc ¸p dông tõ n¨m 1994 víi c¸c møc tr¸ch nhiÖm nh­ sau: Møc I - Con ng­êi : 7triÖu ®ång/ng­êi/vô Tµi s¶n : 46 triÖu ®ång /vô Møc II - Con ng­êi : 10 triÖu ®ång/ng­êi/vô Tµi s¶n : 60 triÖu ®ång /vô Møc III - Con ng­êi : 15 triÖu ®ång/ng­êi/vô Tµi s¶n : 80 triÖu ®ång /vô BiÓu phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi. TT Lo¹i xe PhÝ b¶o hiÓm n¨m Xe trong n­íc (VND) Xe n­íc ngoµi (USD) 1 M« t« 2 b¸nh Tõ 50 cm3 trë xuèng 18.000 18.000 20.000 30 100 140 Trªn 50 cm3 20.000 25.000 27.000 40 150 220 2 Xe lam, m« t« 3 b¸nh, xÝch l«, xe l«i 87.000 45.000 80.000 50 200 300 3 Xe con (xe du lÞch d­íi 5 chç ngåi trë xuèng 65.000 80.000 85.000 150 600 8000 4 Xe t¶i: - D­íi 3 tÊn 150.000 180.000 190.000 200 800 1200 - Tõ 3 - 8 tÊn 240.000 290.000 310.000 300 1200 1800 - Trªn 8 tÊn 325.000 400.000 420.000 400 2000 2400 5 Xe ca Tõ 6 - 12 chç ngåi 145.000 180.000 190.000 200 800 1200 Tõ 13 - 24 chç ngåi 238.000 280.000 300.000 300 120 1800 Trªn 24 chç ngåi 325.000 400.000 420.000 400 1.600 2400 6 M¸y kÐo c¸c lo¹i 28.000 32.000 35.000 100 400 600 Xe lu 7 R¬ mãc 30% cña xe kÐ 8 C¸c lo¹i xe chuyªn dïng nh­: xe cÈu, xe cøu ho¶ TÝnh theo träng t¶i t­¬ng øng víi møc cña xe t¶i (môc 4) ®Ó tÝnh 9 Xe lín chë c©y (xe kÐo) xe chë x¨ng dÇu, ho¸ chÊt Céng thªm 30% phÝ c¬ b¶n Tuy nhiªn ®Õn n¨m 1998 ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, n©ng cao møc giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña chñ xe ®èi víi ng­êi bÞ n¹n, C«ng ty ®· ¸p dông biÓu phÝ míi ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 299/1998/Q§BTC cña Bé tµi chÝnh . Trong ®ã møc tr¸ch nhiÖm ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: Møc tr¸ch nhiÖm I VÒ ng­êi : 12 triÖu ®ång/ ng­êi/ vô Tµi s¶n : 30 triÖu ®ång / vô Møc II VÒ ng­êi 12 triÖu ®ång/ng­êi/vô Tµi s¶n 80 triÖu ®ång/vô Møc III VÒ ng­êi 15 triÖu ®ång/ng­êi/vô Tµi s¶n 80 triÖu ®ång/vô PhÝ b¶o hiÓm ¸p dông ®èi víi ng­êi tham gia ng¾n h¹n nh­ sau: - D­íi 3 th¸ng : nép 30% phÝ n¨m - Tõ 3 - 6 th¸ng : nép 60% phÝ n¨m - Tõ 6 - 9 th¸ng: Nép 90% phÝ n¨m - Trªn 9 th¸ng : 100 % phÝ n¨m Ngoµi ra cßn mét sè quy ®Þnh sau: + §èi víi xe cã giÊy phÐp kinh doanh vËn chuyÓn hµnh kh¸ch liªn tØnh th× phÝ céng thªm 30% so víi møc phÝ quy ®Þnh. + §èi víi xe buýt néi tØnh céng thªm 15% víi møc phÝ quy ®Þnh + C¸c chñ xe cã tõ 50 xe trë nªn ®­îc b¶o hiÓm taÞ mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm th× ®­îc gi¶m 15% tæng sè phÝ phaØ nép. Nh­ vËy theo quyÕt ®Þnh sè 299/1998 Q§ - BTC cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm t¨ng kÐo theo møc phÝ t¨ng. §ã lµ møc tr¸ch nhiÖm tèi ®a mµ c¸c chñ xe cã thÓ tham gia, tuú theo kh¶ n¨ng, tuú theo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm C«ng ty nªn thuyÕt phôc, gi¶i thÝch râ rµng cho kh¸ch hµng, ®Ó hä chÊp nhËn møc phÝ ®ã. Bëi lÏ trªn thùc tÕ møc phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba lµ kh«ng t»ng nh­ng do thùc hiÖn kÕt hîp gi÷a tr¸ch nhiÖm ®èi víi ng­êi thø ba vµ kh¸ch trªn xe theo hîp ®ång vËn chuyÓn nªn phÝ t¨ng lµ tÊt yÕu. BiÓu phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi (1998) TT Lo¹i xe PhÝ b¶o hiÓm (®) 1 M« t« 2 b¸nh - Tõ 50cm3 trë xuèng 37.000 Trªn 50 cm3 44.000 2 Xe lam , m« t« 3 b¸nh, xÝch l« m¸y, xe l«i 113.000 3 Xe chë ng­êi - Tõ 06 - 15 chç ngåi 380.000 - D­íi 06 chç ngåi 160.000 - Tõ 16 ®Õn 24 chç ngåi 620.000 - Trªn 24 chç ngåi 900.000 4 Xe t¶i - D­íi 3 tÊn 240.000 - Tõ 03 - 08 tÊn 370.000 Trªn 8 tÊn 510.000 5 Xe v­µ chë ng­êi võa chë hµng 320.000 6 §Çu kÐo c¸c lo¹i TÝnh theo søc kÐo quy ®Þnh theo träng t¶i nh­ xe t¶i ë môc 4 7 R¬ moãc 30% phÝ cña xe t¶i môc 4 8 Xe cã thiÕt bÞ ®Æc biÖt chuyªn dïng nh­ bèc hµng, lµm vÖ sinh, xe chë x¨ng dÇu b. T×nh h×nh thu phÝ b¶o hiÓm. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖn d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba cña C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. Mét tÊt yÕu lµ viÖc ®i l¹i cña ng­êi d©n, viÖc chuyÓn chë hµng ho¸ … lµ nhu cÇu kh¸ch quan gièng nh­ ¨n mÆc…Tõ khi n­íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· lµm cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn dÉn tíi ph­¬ng tiÖn c¬ giíi t¨ng kh«ng ngõng c¶ vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸. MÆc dï n­íc ta cã rÊt nhiÒu lo¹i h×nh vËn t¶i nh­ng vËn t¶i ®­êng bé vÉn ®ãng vai trß sè 1 trong c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i bëi v× nã ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi rÊt cao. Trong mÊy n¨m võa qua, trong khi nªn kinh tÕ ph¸t triÓn trªn 8% mçi n¨m th× ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®­êng bé t»ng 20%, khèi l­îng vËn t¶i t¨ng trªn 13%. §iÒu dÔ thÊy lµ sè l­îng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i c¸ nh©n nh­ xe m¸y, « t« du lÞch… t¨ng rÊt cao so víi c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c. T×nh tr¹ng ®ã dÉn ®Õn dÉn ®Õn n¶y sinh nhiÒu nguy c¬ tai n¹n giao th«ng g©y thiÖt h¹i lín vÒ tµi s¶n vµ c­íp ®i sinh m¹ng cña hµng ngh×n ng­êi mçi n¨m. Tr­íc vÊn ®Ò nãng báng vµ bøc xóc trªn nh­ vËy h¬n lóc nµo hÕt ng­êi d©n thÊy râ sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm. Do vËy cïng víi nghÞ ®Þnh 30/H§BT cña Thñ t­íng ChÝnh phñ quy ®Þnh b¾t buéc vÒ chÕ ®é b¶o hiÓm cña chñ xe c¬ giíi, C«ng ty B¶o viÖt B¾c Ninh ®· tæ chøc m¹ng l­íi ®¹i lý vµ céng t¸c viªn thùc hiÖn viÖc thu phÝ vµ cÊp giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm nhanh gän, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c chñ xe tham gia b¶o hiÓm. Do ®ã phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc ngµy cµng t¨ng ChØ tiªu lo¹i xe 1999 2000 2001 2002 SL xe Sè phÝ (Tr. ®ång) SL xe Sè phÝ TriÖu ®ång SL xe Sè phÝ TriÖu ®ång SL xe Sè phÝ TriÖu ®ång ¤ t« 560 420,385 704 523,467 890 659,203 1284 981,024 Xe m¸y 2837 147,532 3323 182,8 7358 441,457 6133 380,257 Tæng 567,917 706,267 110,66 1361,281 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy: nghiÖp vô BHTNDS cña xe « t« cã nh÷ng b­íc t¨ng tr­ëng t­¬ng ®èi cao kÓ c¶ vÒ sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm lÉn sè phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc tõ n¨m 1999 - 2002. NÕu n¨m 1999 sè xe « t« tham gia b¶o hiÓm chØ lµ 560 xe th× ®Õn n¨m 2002 con sè ®ã ®· lµ 1284 xe (t¨ng h¬n 2 lÇn). L­îng xe « t« tham gia b¶o hiÓm TNDS t¨ng dÉn ®Õn sè phÝ thu còng t¨ng lªn qua c¸c n¨m tõ 420,385 triÖu ®ång n¨m 1999 lªn 981,024 triÖu ®ång n¨m 2002. §èi víi nghiÖp vô BHTNDS cña xe m¸y th× cã sù biÕn ®éng thÊt th­êng, chØ trong vßng 2 n¨m tõ 1999 - 2001 sè l­îng xe m¸y tham gia b¶o hiÓm TNDS ®· t¨ng tõ 2837 chiÕc lªn 7358 chiÕc vµ kÐo theo ®ã phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc còng t¨ng lªn tõ 147,532 triÖu lªn 441,457 triÖu ®ång. Nh­ng ®Õn n¨m 2002 th× sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm l¹i gi¶m sót tõ 7358 chiÕc xuèng cßn 6133 chiÕc vµ møc phÝ còng sôt gi¶m tõ 441,457 triÖu ®ång xuèng n¨m 2001 xuèng cßn 380,257 triÖu ®ång n¨m 2002. Nh­ng nh×n chung xÐt vÒ c¶ nghiÖp vô BHTNDS chñ xe c¬ giíi (bao gåm c¶ xe « t« lÉn xe m¸y) ®èi víi ng­êi thø ba th× tæng phÝ thu ®­îc ®Òu t¨ng qua mçi n¨m. NÕu n¨m 1999 tæng phÝ thu cña nghiÖp vô nµy lµ 567,917 triÖu ®ång th× ®Õn n¨m 2002 ®· lªn ®Õn 1361,281 triÖu ®ång ®¹t møc kû lôc. §Ó thÊy râ xu h­íng ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô BHTNDS chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ta so s¸nh tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn qua c¸c n¨m tõ 1999 - 2002. BiÓu 4 Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn cña sè xe vµ sè phÝ cña nghiÖp vô BHTNDS chñ xe c¬ giíi tõ n¨m 1999 - 2002 §¬n vÞ: % ChØ tiªu Lo¹i xe 2000/1999 2001/2000 2002/2001 Sè xe Sè phÝ Sè xe Sè phÝ Sè xe Sè phÝ ¤ t« 125,71 124,52 126,42 125,93 144,26 148,81 Xe m¸y 117,13 123,9 221,42 241,49 83,35 86,13 Tæng 124,43 155,84 123,67 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy: KÕt qu¶ thu ®­îc cña n¨m 2000 so víi n¨m 1999 lµ rÊt kh¶ quan. C¶ nghiÖp vô BHTNDS cña « t« sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm t¨ng 25,71% kÐo theo møc phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc còng t¨ng 24,52% so víi n¨m 1999. §©y qu¶ thùc lµ mét møc t¨ng tr­ëng t­¬ng ®èi cao. Cßn ®èi víi nghiÖp vô BHTNDS cña xe m¸y, tèc ®é t¨ng cña l­îng xe tham gia b¶o hiÓm lµ 17,13% trong khi ®ã l­îng phÝ thu l¹i t¨ng lªn 23,9% lý do nµy lµ bëi v× c¸c chñ xe ®· thÊy ®­îc t¸c dông, ý nghÜa cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy vµ mua b¶o hiÓm víi møc tr¸ch nhiÖm cao do vËy mµ tæng phÝ ®· t¨ng cao h¬n so víi møc t¨ng tr­ëng cña l­îng xe tham gia.Do sù t¨ng tr­ëng phÝ thu cña tõng lo¹i ph­¬ng tiÖn ®· dÉn ®Õn sù t¨ng tr­ëng phÝ b¶o hiÓm cña nghiÖp vô BHTN cña chñ xe c¬ giíi (gåm c¶ « t« vµ xe m¸y) còng t¨ng lªn 24,43% so víi n¨m 1999. §Õn n¨m 2001 trong khi nghiÖp vô BHTNDS cña xe « t« vÉn ®¹t ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh, vÒ møc t¨ng l­îng xe lµ 26,42% vµ møc t¨ng phÝ lµ 25,93% so víi n¨m 2001 th× ®èi víi lo¹i h×nh xe m¸y l¹i cã sù bïng næ. Tèc ®é t¨ng tr­ëng cña l­îng xe tham gia b¶o hiÓm so víi n¨m 2000 lµ 121,42% vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng phÝ thu b¶o hiÓm lµ 141,49%. Cã ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do n¨m 2001 cã sù xuÊt hiÖn å ¹t cña xe m¸y Trung Quèc ®· kÝch thÝch ng­êi tiªu dïng ë ®Þa bµn tØnh B¾c Ninh mua. Sè l­îng xe m¸y trong tØnh t¨ng cao do vËy ®· lµm gia t¨ng l­îng xe tham gia b¶i hiÓm, h¬n n÷a víi viÖc thùc hiÖn tèt c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh ®· thu hót ®­îc sù quan t©m cña c¸c chñ xe v× thÕ mµ sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm ®· t¨ng tû lÖ thuËn víi tèc ®é t¨ng cña xe trªn ®Þa bµn tØnh B¾c Ninh vµ kÐo theo ®ã lµ tæng phÝ thu b¶o hiÓm còng ®· t¨ng lªn. N¨m 2001 tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm cña nghiÖp vô BHTNDS cña chñ xe c¬ giíi t¨ng 55,84% so víi n¨m 2000 ®©y qu¶ thùc lµ mét møc t¨ng tr­ëng ngoµi sù dù kiÕn cña c«ng ty. §Õn n¨m 2002 l¹i cã nh÷ng sù ®ét biÕn míi. Trong khi nghiÖp BHTNDS ®èi víi xe « t« t¨ng lªn víi møc cao, tèc ®é t¨ng tr­ëng cña l­îng xe tham gia b¶o hiÓm lµ 44,26%, tèc ®é t¨ng phÝ lµ 48,81% lµ nh÷ng møc t¨ng kû lôc th× nghiÖp vô BHTNDS víi xe m¸y l¹i cã sù gi¶m sót ®¸ng kÓ. Tèc ®é ph¸t triÓn lµ 83,35% (gi¶m 16,65%) vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña phÝ lµ 86,13% (gi¶m 13,87%) so víi n¨m 2001. Sù ®ét biÕn nµy lµ do n¨m 2002 c¸c ®¹i lý cña B¶o viÖt B¾c Ninh ®· tró träng tíi ®èi t­îng xe « t« h¬n do lo¹i xe nµy cã møc phÝ b¶o hiÓm cao, mÆt kh¸c ®èi víi xe m¸y do tèc ®é t¨ng xe m¸y trªn ®Þa bµn tØnh B¾c Ninh gi¶m xuèng trong khi ®ã c¸c xe cò, chñ xe ch­a cã sù am hiÓu thùc sù vÒ lo¹i h×nh nµy, hä ch­a thÊy ®­îc ý nghÜa cña nã, tÝnh tù gi¸c tham gia b¶o hiÓm ch­a cao. §©y còng cã thÓ cã phÇn thiÕu sãt cña B¶o viÖt B¾c Ninh còng nh­ cña Tæng c«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam. Do ch­a cã ®­îc biÓu phÝ vµ møc tr¸ch nhiÖm phï hîp víi thùc tÕ. Tuy vËy n¨m 2002 tæng phÝ thu ®­îc tõ nghiÖp vô nµy còng vÉn t¨ng vµ t¨ng ë møc cao 23,67% so víi n¨m 2001. Nh­ vËu qua 4 n¨m liªn tôc thùc hiÖn nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù t¹i c«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh ta thÊy l­îng xe tham gia b¶o hiÓm vµ tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm cña nghiÖp vô nµy n¨m sau bao giê còng cao h¬n n¨m tr­íc, tuy tèc ®é ph¸t triÓn qua c¸c n¨m kh¸c nhau. §Æc biÖt n¨m 2002 tû lÖ xe m¸y tham gia b¶o hiÓm cã sù gi¶m sót lµm cho doanh thu phÝ gi¶m. §©y còng lµ vÊn ®Ò mµ c«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh cÇn quan t©m ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc tr¸nh tr­êng hîp t­¬ng tù x¶y ra ë c¸c n¨m tíi ®©y. Nh÷ng kÕt qu¶ mµ c«ng ty ®¹t ®­îc trong thêi gian qua do nh÷ng yÕu tè sau quyÕt ®Þnh: - C«ng t¸c tuyªn truyÒn tíi c¸c chñ xe vÒ môc ®Ých ý nghÜa cña b¶o hiÓm bªn c¹nh tÝnh b¾t buéc cña nã tõ ®ã gióp hä hiÓu ®­îc quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña m×nh. - B¶o viÖt B¾c Ninh ®· më réng m¹ng l­íi céng t¸c viªn v¨n phßng ®¹i diÖn, ®¶m b¶o phôc vô tèt kh¸ch hµng. - Phèi hîp víi c¶nh s¸t giao th«ng kiÓm tra c¸c lo¹i xe l­u hµnh, xö ph¹t nh÷ng tr­êng hîp ch­a mua b¶o hiÓm. - C«ng t¸c gi¶i quyÕt båi th­êng nhanh chãng kÞp thêi gãp phÇn tÝch cùc trong viÖc kh¾c phôc hËu qña. §©y lµ h×nh thøc tuyªn truyÒn tíi quÇn chóng nh©n d©n, ®ång thêi t¨ng thªm uy tÝn cña C«ng ty t¹o dùng niÒm tin ®èi víi kh¸ch hµng. - C«ng ty ®· triÓn khai nhiÒu h¹n møc tr¸ch nhiÖm kh¸c nhau vµ cã biÓu phÝ cho tõng h¹n møc tr¸ch nhiÖm. §iÒu nµy ®· lµm cho c¸c chñ xe tham gia ë c¸c h¹n môc kh¸c nhau tuú thuéc kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. - Bªn c¹nh ®ã còng ph¶i kÓ ®Õn hiÖu lùc cña nghÞ ®Þnh 36/CP ban hµnh ngµy 1/3/1995 cña Thñ T­íng nh»m thiÕt lËp trËt tù an toµn giao th«ng ®­êng bé. ViÖc thi hµnh nghÞ ®Þnh lµm cho l­îng lín xe c¬ giíi tham gia b¶o hiÓm t¨ng lªn râ rÖt. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô truyÒn thèng cña C«ng ty. NghiÖp vô nµy ph¶i kh«ng ngõng ®­îc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn. Doanh thu cña nghiÖp vô chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong tæng doanh thu cña C«ng ty cô thÓ: N¨m Doanh thu tõ phÝ BHTNDS (triÖu ®) Tæng doanh thu tõ phÝ b¶o hiÓm cña C«ng ty Tû lÖ % 1999 567,917 6289,573 9,02 2000 706,267 7500 9,41 2001 1100,66 7902,086 13,92 2002 1361,281 9408,231 14,46 Nh­ vËy tû lÖ doanh thu tõ phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi trong tæng doanh thu tõ phÝ b¶o hiÓm cña C«ng ty ngµy cµng t¨ng, con sè nµy nãi lªn ®­îc tÇm quan träng cu¶ gnhiÖp vô nµy. Nh×n chung trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, b¶o viÖt B¾c Ninh ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan trong kh©u khai th¸c. L­îng xe l­u hµnh trªn ®Þa bµn thµnh phè tham gia còng t¨ng râ rÖt. §ã lµ nh÷ng thµnh c«ng cña C«ng ty, tuy nhiªn trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó l­îng xe trªn ®Þa bµn. 2. C«ng t¸c ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ë n­íc ta x¶y ra khoang 6000 vô tai n¹n giao th«ng ®­êng bé lµm chÕt trªn 2500 ng­êu bÞ th­¬ng trªn 8000 ng­êi. §iÒu ®¸ng quan t©m lµ tai n¹n giao th«ng t¨ng vÒ sè vô, sè ng­êi chÕt vµ sè ng­êi bÞ th­¬ng, nÕu chóng ta biÕt ®Ò phßng vµ h¹n chÕ kÞp thêi th× míi cã thÓ h¹n chÕ kh¾c phôc ®­îc hËu qu¶ tai n¹n giao th«ng. C«ng t¸c ®Ò phßng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®Æc biÖt trong t×nh h×nh giao th«ng v©n t¶i nh­ ë n­íc ta hiÖn nay, nã nh­ lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m ®¶m b¶o cho con ng­êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Trong kinh doanh b¶o hiÓm, c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt kh«ng chØ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cho C«ng ty mµ cßn ®¶m b¶o sù an toµn cho x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn cho con ng­êi yªn t©m s¶n xuÊt. N¾m b¾t ®­îc ®iÒu ®ã C«ng ty ®· lµm c«ng t¸c kiÓm ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c an toµn, kiÓm tra kü tr­íc khi cÊp ®¬n b¶o hiÓm. §èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù xe c¬ giíi th× c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt cµng cã ý nghÜa quan träng. Qua nghiªn cøu nªn C«ng ty ®· nhËn râ ®­îc tÇm quan träng cña nã nªn trong mÊy n¨m qua ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p nh»m gi¶m tèi ®a sè vô tai n¹n vµ hËu qu¶ cña nã. Ngoµi ra c«ng ty cßn rót ra ®­îc mét sè nguyªn nh©n dÉn ®Õn tai n¹n. - Ng­êi ®iÒu khiÓn ph­¬ng tiÖn kh«ng chÊp hµnh luËt lÖ giao th«ng vµ quy tr×nh ®iÒu khiÓn xe. - NhiÒu ph­¬ng tiªn kh«ng ®­îc kiÓm tra kü, kh«ng ®¶m b¶o an toµn vÉn ®­îc ®­a ra sö dông. - NhiÒu ®o¹n ®­êng bÞ xuèng cÊp, chËt hÑp, nhiÒu ®o¹n cua gÊp thiÕu c¸c thiÕt bÞ biÖn ph¸p b¶o vÖ an toµn. - ViÖc kiÓm tra xö lý vi ph¹m cña lùc l­îng c¶nh s¸t giao th«ng cßn thiÕu tÝnh kiªn quyÕt, nhiÒu khi bá qua c¸c tr­êng hîp xe kh«ng gi¸m ®¶m b¶o an toµn, chë qu¸ träng t¶i. TÊt c¶ c¸c yÕu tè trªn ®· vµ ®ang lµm gia t¨ng c¸c vô tai n¹n giao th«ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Do vËy trong mÊy n¨m qua B¶o viÖt B¾c Ninh ®· phèi hîp víi c¸c ngµnh liªn quan lµm mét sè biÖn ph¸p ®Ò phßng tai n¹n nh­: söa sang l¹i ®­êng x¸, lµm biÓn b¸o ®Æc biÖt C«ng ty ®· lµm c«ng t¸c tuyªn truyÒn luËt lÖ giao th«ng trong nh©n d©n qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®ai chóng. Nhê ®ã ý thøc chÊp hµnh luËt lÖ giao th«ng cña ng­êi d©n b­íc ®Çu ®­îc h×nh thµnh. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty cßn ¸p dông c¸c chÕ ®é th­ëng ph¹t ®èi víi c¸c chñ xe chÊp hµnh tèt luËt lÖ giao th«ng nh»m khuyÕn khÝch c¸c chñ xe cã ý thøc h¬n trong khi ho¹t ®éng xe cña m×nh. Hµng n¨m, C«ng ty ®· trÝch ra mét kho¶n tiÒn lín cho c«ng t¸c nµy. Trong c¬ cÊu chi ®Ó phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt cã cho qu¶ng caã, tuyªn truyÒn, chi hç trî c¸c ngµnh chi khen th­ëng. 3. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh . Gi¸m ®Þnh lµ kh©u trung gian quan träng cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, nã lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c båi th­êng. ViÖc båi th­êng cã ®­îc nhanh chãng, hîp lý chÝnh x¸c hay kh«ng mét phÇn lín phô thuéc vµo kÕt qu¶ cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c s¶n phÈm vÒ b¶o hiÓm xe c¬ giíi ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng. Do ®ã ®ßi hái c«ng t¸c gi¸m ®Þnh xe c¬ giíi trong nghiÖp vô BHTNDS chñ xe c¬ giíi ph¶i ®­îc cñng cè vµ n©ng cao. §Ó ®¸p øng yªu cÇu thùc tÕ, c«ng ty cÇn h­íng dÉn cho c¸c gi¸m ®Þnh viªn vÒ tr×nh tù thùc hiÖn gi¸m ®Þnh, ®¶m b¶o cho c«ng t¸c båi th­êng chÝnh x¸c, s¸t víi thùc tÕ, ®óng tr¸ch nhiÖm vµ gióp c¸c chñ xe nhanh chãng kh¾c phôc ®­îc hËu qu¶. Tr­íc ®©y vµ hiÖn t¹i c«ng ty kh«ng cã phßng gi¸m ®Þnh riªng do ®ã viÖc gi¸m ®Þnh cña bé phËn nµo do bé phËn ®ã chÞu tr¸ch nhiÖm. Trong c¸c nghiÖp vô mµ c«ng ty ®ang triÓn khai viÖc gi¸m ®Þnh thiÖt h¹i nghiÖp vô BHTNDS chñ xe c¬ giíi lµ phøc t¹p nhÊt, ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao céng víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé gi¸m ®Þnh. §èi víi c¸c vô tai n¹n x¶y ra trªn ®Þa bµn tØnh th× c«ng ty trùc tiÕp gi¶i quyÕt sau khi cã th«ng b¸o cña chñ xe hoÆc c¶nh s¸t giao th«ng v× môc tiªu hµng ®Çu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy lµ ®¶m b¶o quyÒn båi th­êng cho ng­êi bÞ n¹n, nªn c«ng ty lu«n chó träng tíi chÊt l­îng cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh, kÞp thêi, nhanh chãng, chÝnh x¸c. Tuy nhiªn cã nhiÒu vô tai n¹n x¶y ra ë tØnh kh¸c mµ vÉn thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o viÖt B¾c Ninh th× c«ng ty phèi hîp víi b¶o viÖt cña tØnh ®ã vµ uû th¸c cho lùc l­îng c¶nh s¸t giao th«ng trªn ®Þa bµn x¶y ra tai n¹n gi¸m ®Þnh hé. Trªn thùc tÕ hÇu hÕt c¸c vô tai n¹n x¶y ra trªn ®Þa bµn cña tØnh trong mét thêi gian ng¾n c¸n bé c«ng ty ®· cã mÆt vµ phèi hîp víi lùc l­îng c¶nh s¸t giao th«ng tæ chøc kh¸m nghiÖm hiÖn tr­êng, x¸c ®Þnh thiÖt h¹i lµm cho c¸c chñ xe tin t­ëng, yªn t©m vµo b¶o hiÓm. Cho ®Õn nay, C«ng ty ®· lµm thay ®æi c«ng t¸c gi¸m ®Þnh lµm cho nã lu«n phï hîp víi m« h×nh tæ chøc, do ®ã viÖc gi¸m ®Þnh ®­îc kÞp thêi chÝnh x¸c, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng khi x¶y ra tai n¹n. §ång thêi viÖc thu nhËp th«ng tin ®Çy ®ñ h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc båi th­êng tèt h¬n, bªn c¹nh ®ã trong nh÷ng n¨m qua c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ë C«ng ty vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc: - Cã nh÷ng thiÖt h¹i cña bªn thø ba thuéc tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty cÇn ph¶i gi¸m ®Þnh nh÷ng C«ng ty trùc tiÕp gi¸m ®Þnh lµm cho viÖc gi¸m ®Þnh thiÕu chÝnh x¸c, trung thùc, ®Ó ph¸t sinh tiªu cùc dÉn ®Ðn viÖc båi th­êng thiÕu chÝnh x¸c. - Mét sè vô tai n¹n cã nhiÒu lý do nh­: Chñ xe g©y ra tai n¹n th«ng b¸o cho c«ng ty b¶o hiÓm hoÆc v× n¬i x¶y ra tai n¹n qu¸ xa, qu¸ khã t×m ®èi víi nh©n viªn gi¸m ®Þnh cña c«ng ty. Nh­ ë c¸c huyÖn L­¬ng Tµi, Gia B×nh, QuÕ Vâ… do vËy viÖc gi¸m ®Þnh kh«ng ®­îc kÞp thêi nªn hiÖn tr­êng tai n¹n bÞ xª dÞch lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng gi¸m ®Þnh. Tuy vËy kh«ng h¼n lµ kh«ng cã h­íng gi¶i quyÕt trong viÖc gi¸m ®Þnh thiÕu chÝnh x¸c cña c¸n bé b¶o hiÓm. NhiÒu tr­êng hîp chñ xe kh«ng ®ång ý víi kªt qu¶ gi¸m ®Þnh cña c¸n bé b¶o hiÓm C«ng ty ®· mêi c¸c gi¸m ®Þnh viªn kü thuËt chuyªn nghiÖp kh¸c hoÆc ®Ó chñ xe tù nguyÖn lù chän. Tuy nhiªn nÕu kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh chÝnh x¸c th× toµn bä chi phÝ gi¸m ®Þnh thuéc vÒ chñ xe vµ ng­îc l¹i. 4. C«ng t¸c båi th­êng. Båi th­êng lµ c«ng ®o¹n cuèi cïng hoµn thiÖn s¶n phÈm b¶o hiÓm. Qu¶n lý tèt viÖc båi th­êng sÏ gi¶m bít thÊt tho¸t trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, ®ång thêi n©ng c¸o chÊt l­îng s¶n phÈm vµ uy tÝn C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã nã cßn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh doanh b¶o hiÓm trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t.ThÊy râ ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c nµy, trong thêi gian qua C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng cña viÖc båi th­êng, tÝch cùc phßng ngõa tiªu cùc. §ång thêi ®Ó g¾n bã víi kh¸ch hµng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc khai th¸c c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm cã hiÖu qu¶ C«ng ty ®· ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm b«× th­êng cho c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn. Nh×n chung c¸c phßng ®Òu tèt c«ng t¸c nµy cñng cè mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng g©y uy tÝn cho C«ng ty. Tuy vËy, trong mçi n¨m b¶o hiÓm sè vô tai n¹n cña sè xe ho¹t ®éng vµ sè xe tham gia b¶o hiÓm kh¸c nhau, møc ®é thiÖt h¹i vµ møc ®é båi th­êng còng kh¸c nhau. Do ®ã, sè tiÒn båi th­êng thiÖt h¹i cña nghiÖp vô nµy ë C«ng ty lµ kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i xe. Trong nh÷ng n¨m ®Çu do sè vô tai n¹n Ýt nªn sè tiÒn båi th­êng còng nhá. Theo thêi gian sè xe ho¹t ®éng cµng t¨ng sè vô tai n¹n còng nhiÒu, cã nh÷ng vô tæn thÊt lín do ®ã sè tiÒn båi th­êng còng t¨ng lªn rÊt nhanh. Tuy vËy c«ng t¸c båi th­êng cña C«ng ty vÉn lu«n ®¸p øng ®­îc víi yªu cÇu thùc tÕ. Sau kho hoµng tÊt hå s¬ thñ tôc, chØ trong 15 ngµy C«ng ty ®· gi¶i quyÕt båi th­êng cho ng­êi bÞ n¹n . Hå s¬ gåm: - Biªn b¶n gi¸m ®Þnh tai n¹n - B»ng l¸i xe cña chñ xe g©y tai n¹n - GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm - §¬n yªu cÇu båi th­êng cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm. - Vµ mét sè giÊy tê cÇn thiÕt. Víi phong c¸ch lµm viÖc nh­ trªn, sè hå s¬ tån ®äng gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña viÖc tån ®äng lµ chñ xe ch­a cung cÊp ®Çy ®ñ giÊy tê hoÆc ch­a cã sù thèng nhÊt trong c«ng t¸c gi¸m ®Þnh. §èi víi c¶ « t« vµ xe m¸y tû lÖ gi¶i quyÕt båi th­êng hµng n¨m cña C«ng ty ®Òu trªn 99%. §iÒu nµy ph¶n ¸nh tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, ®ång thêi nã cßn ®¸nh gi¸ tr×nh ®é nghiÖp vô vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty. Cïng víi sù lín m¹nh cña c«ng ty c«ng t¸c båi th­êng cña nghiÖp vô nµy ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn. Tuy nhiªn c«ng t¸c båi th­êng cña nghiÖp vô nµy kh«ng tr¸nh khái mét sè tån t¹i sau: - Mét sè vô båi th­êng cßn chËm trÔ, ch­a thùc sù gióp ®ì chñ xe kh¾c phôc tµi chÝnh do võa ph¶i båi th­êng n¹n nh©n võa thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, søc khoÎ cña b¶n th©n. - Tû lÖ gi¶i quyÕt båi th­êng cao nh­ng vÉn cã tån ®äng mét sè vô kÐo dµi sang n¨m sau do ®ã kÐo dµi thêi gian chê ®îi cña chñ xe. - Thªm vµo ®ã viÖc gi¶i quyÕt båi th­êng nhiÒu khi ch­a tr¸ch ®­îc tiªu cùc chung cña x· héi, t¹o ra sù ch¸n ch­êng cña chñ xe ®ßi tiÒn båi th­êng còng nh­ khi tham gian b¶o hiÓm. Nh÷ng tån t¹i trªn lµ do nh÷ng nguyªn nh©n: - ViÖc hoµn tÊt thñ tôc hå s¬ tai n¹n bÞ chËn trÔ do c¸c c¬ quan bé phËn kh¸c g©y ra cho chñ xe: ViÖc lÊy giÊy n»m viÖn, thanh to¸n viÖn phÝ, biªn b¶n gi¸m ®Þnh cña c«ng an… - ViÖc gi¸m ®Þnh thiÖt h¹i tai n¹n ®«i khi thiÕu chÝnh x¸c cã thÓ v× lý do chñ quan hoÆc kh¸ch quan (do s¬ xuÊt, cÈu th¶…) cña c¸n bé gi¸m ®Þnh vÒ møc ®é thiÖt h¹i, lçi cña chñ xe do ®ã lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc båi th­êng lµm thiÖt thßi cho chñ xe. - Nh÷ng vô tai n¹n x¶y ra ë xa, C«ng ty kh«ng thÓ trùc tiÕp gi¸m ®Þnh ®­îc mµ hå s¬ do chñ xe göi ®Õn cã thÓ thiÕu chÝnh x¸c do viÖc lµm thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan kh¸c hoÆc cña chñ xe do ®ã viÖc båi th­êng còng bÞ chËm trÔ. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng tån t¹i nªu trªn, C«ng ty ®· lµm tèt phßng chèng khiÕu n¹i gian lËn. Trong n¨m 1997, C«ng ty ®· ph¸t hiÖn tõ chèi vµ båi th­êng gÇn chôc vô, ­íc tÝnh sè tiÒn tõ chèi båi th­êng do khiÕu n¹i gian lËn n¨m 1997 lµ h¬n 40 triÖu ®ång. T×nh h×nh nay tuy kh«ng ph¶i lµ míi nh­ng C«ng ty nªn t×m c¸ch gi¶i quyÕt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Trªn ®©y chóng ta ®· nghiªn cøu ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cña B¶o viÖt B¾c Ninh ( giai ®o¹n 1999 - 2002) th«ng qua c¸c kh©u: Khai th¸c- gi¸n ®Þnh - båi th­êng. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng nµy mét mÆt ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ x· héi cña c«ng t¸c b¶o hiÓm, mÆt kh¸c thÓ hiÖn chÊt l­îng cña c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt ®ång thêi nã lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba lµ mét nghiÖp vô kinh doanh mang tÝnh ®éc lËp, c©n ®èi thu chi vµ cã l·i. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh triÓn khai nghiÖp vô vÉn ®­îc sù h­íng dÉn cña Tæng C«ng ty vµ ¸p dông lÞnh ho¹t cho phï hîp víi thùc tÕ cña C«ng ty. Còng gièng nh­ c¸c nghiÖp vô kh¸c, kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña nghiÖp vô nµy phô thuéc vµo c¸c kho¶n thu chi trong qu¸ tr×nh triÓn khai. - Kho¶n thu: chñ yÕu lµ thu phÝ b¶o hiÓm gèc vµ c¸c kho¶n kinh doanh phô. - Kho¶n chi phÝ: + Chi båi th­êng b¶o hiÓm gèc: ®©y lµ kho¶n chi chñ yÕu. + Chi trÝch quü dù phßng (nh­ dù phßng dao ®éng lín, dù phßng phÝ, dù phßng båi th­êng) quy ®Þnh 3% doanh thu. + Chi phÝ qu¶n lý: 10% doanh thu. + Chi qu¶n lý : 10% doanh thu + Chi hoa hång: 1,5% doanh thu + Nép thuÕ :4% doanh thu. + Vµ c¸c kho¶n chi kh¸c. BiÒu 7 :KÕt qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh (1999 - 2002) N¨m Thu (TriÖu ®ång) Chi (TriÖu ®ång) Tû lÖ % cña båi th­êng víi tæng thu 1999 567,917 346,25 2000 706,267 483,421 2001 110,66 581,023 2002 1361,281 740,329 Së dÜ ta kh«ng ®Æt vÊn ®Ò so s¸nh sù t¨ng tr­ëng ë ®©y bëi lÏ chØ tiªu tµi chÝnh cuèi cïng - l¬Þ nhuËn - cßn phô thuéc vµ nhiÒu yÕu tè kh¸c n÷a nh­ nguån thu hót tõ ho¹t ®éng kinh doanh phô, hay chi hoa hång vµ c¸c kho¶n chi kh¸c. PhÇn III Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi v¬Ý ng­êi thø ba ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh. I §¸nh gi¸ chung t×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh. MÆc dï ®· qua mét sè n¨m ho¹t ®éng trong m«i tr­êng c¹nh tranh dï c«ng viÖc cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ng b¶o hiÓm B¾c Ninh ®· cè g¾ng kh«ng ngõng hoµn thµnh nhiÖm vô kÕ to¸n kinh doanh vµ liªn tôc ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba- mét nghiÖp vô truyÒn thèng h¬n lóc, nµo hÕt vÉn chÊp nhËn ®­îc sù quan t©m cña C«ng ty, nã ®· cã nh÷ng biÕn ®æi lín vÒ c¸c mÆt sau: 1 VÒ tæ chøc ho¹t ®éng §­îc h×nh thµnh ngay tõ khi thµnh lËp c«ng ty cho ®Õn nay nghiÖp vô BHTNDS cña chñ xe c¬ giíi ®· cã m¹ng l­íi ®¹i lý, céng t¸c viªn ë kh¾p ®Þa bµn cña tØnh vµ mét ®éi ngò c¸n bé trÎ cã tr×nh ®é chuyªn m«n cã thÓ ®¸p øng mäi yªu cÇu cã thÓ khã kh¨n nhÊt cña nghiÖp vô. ChÝnh v× ®iÒu ®ã mµ trong thêi gian qua, phßng nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi cña c«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh ®· khai th¸c trªn kh¾p ®Þa bµn cña tØnh vµ ngµy cµng triÖt ®Ó, ®ång thêi n¾m b¾t tèt h¬n vÒ nhu cÇu b¶o hiÓm tõ ®ã cã biÖn ph¸p khai th¸c vµ gi¶i quyÕt båi th­êng tÝch cùc h¬n. 2. ChÕ ®é b¶o hiÓm. Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty ®· ¸p dông chÕ ®é b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi theo ®Þnh thøc b¾t buéc vµ cã h¹n møc tr¸ch nhiÖm. Qua thùc tÕ hÇu hÕt ý nghÜa båi th­êng cña b¶o hiÓm víi h¹n møc cò bÞ mÊt dÇn. Khi x¶y ra tai n¹n chñ xe vÉn ph¶i bá ra mét chi phÝ lín ®Ó gi¶i quyÕt båi th­êng. ChÝnh v× vËy mµ Tæng c«ng ty vÉn th­êng xuyªn quy ®Þnh h¹n møc tr¸ch nhiÖm míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tham gia. a. C«ng t¸c khai th¸c. KÕt qu¶ thùc hiÖn doanh thu nh­ ®· nãi trªn cho thÊy C«ng ty ®· lµm kh¸ tèt c«ng t¸c khai th¸c. Cô thÓ: - C¸n bé khai th¸c chÞu khã b¸m s¸t thÞ tr­êng, b¸m s¸t kh¸ch hµng g©y ®­îc c¶m t×nh vµ quan hÖ tèt víi hä. - C«ng ty ®· cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch kh¸ch hµng lín, thÓ hiÖn ë: ­u ®·i phÝ b¶o hiÓm, tiÒn th­ëng khi kh«ng cã tæn thÊt hoÆc tæn thÊt Ýt. Tuy nhiªn vÊn ®Ò qu¶ng c¸o tuyªn truyÒn, gi¸o dôc s©u réng trong quÇn chóng nh©n d©n vÒ nghiÖp vô ch­a ®­îc xóc tiÕn m¹nh mÏ, tõ ®ã c¸c chñ xe ch­a hiÓu ®­îc quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña hä khi tham gia b¶o hiÓm. b. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng. Qua sè liÖu thèng kª vÒ hå s¬ ph¸t sinh vµ gi¶i quyÕt trong nh÷ng n¨m qua còng ®ñ ph¶n ¸nh khèi l­îng lín c«ng viÖc gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng. Tuy vËy C«ng ty vÉn chØ ®¹o lµm tèt c«ng t¸c nµy, ®ång thêi ®· tiÕp tôc cñng cè cµ ch©n chÝnh quy ®Þnh gi¶i quyÕt, tæ chøc nhiÒu ®ît tËp huÊn kü nghiÖp vô vÒ gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng, ph©n cÊp cho c¸c ®¬n vÞ ®Ó chñ ®éng gi¶i quyÕt vµ sù cè b¶o hiÓm. Qu¶n triÖt tinh thÇn , gi¶i quyÕt tèt c«ng t¸c båi th­êng lµ biÖn ph¸p tuyªn truyÒn tèt nhÊt, hç trî cho viÖc khai th¸c b¶o hiÓm, C«ng ty ®· vµ ®ang ®­a ra ph­êng ch©m: gi¶i quyÕt tèt c«ng t¸c båi th­êng lµ biÖn ph¸p tuyªn truyÒn tèt nhÊt, hç trî cho viÖc khai th¸c b¶o hiÓm, C«ng ty ®· vµ ®ang ®­a ra ph­¬ng ch©m "gi¶i quyÕt nhanh kÞp thêi, chÝnh x¸c" trë thµnh hiÖn thùc. II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®åi víi ng­êi thø ba ë C«ng ty b¶o hiÓm B¾c Ninh. Tr¶i qua mét sè n¨m ho¹t ®éng lu«n cã sù ®iÒu chØnh vµ ®i lªn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, víi sù cè g¾ng liªn tôc cho tíi nay B¶o viÖt B¾c Ninh ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ rùc rì. cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé C«ng ty, nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm cña chñ xe c¬ giíi cïng ngµy ®­îc hoµn thiÖn. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng nghiÖp vô nµy cßn tån t¹i mét sè ®iÓm cÇn kh¾c phôc trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nhÊt lµ thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®ßi hái C«ng ty ph¶i nhanh chãng kh¾c phôc nh÷ng mÆt h¹n chÕ ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang ngµy cµng biÕn ®éng. Tr­íc t×nh h×nh trªn t«i xin kiÕn nghÞ mét gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm t¹i C«ng ty nh­ sau: 1 C«ng t¸c khai th¸c Trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm còng nh­ c¹nh tranh b¶o hiÓm mµ quªn mÊt kh©u kh¸ch hµng th× coi nh­ mÊt h¼n ho¹t ®éng nµy. Bëi lÏ cã kh¸ch hµng n¬i cã ho¹t ®éng b¶o hiÓm. KÕt qu¶ cña kh©u khai th¸c l¹i phô thuéc phÇn lín vµ l­îng kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm nhiÒu hay Ýt. Bëi vËy, qua thêi gian qua, C«ng ty ®· kh«ng ngõng t×m gi¶i ph¸p, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm nãi chung vµ trong c«ng t¸c khai th¸c nãi riªng. Cô thÓ: - Më c¸c líp tËp huÊn vÒ nghiÖp vô cho c¸c céng t¸c viªn, cã ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o phï hîp víi thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c khai th¸c. - Chó träng t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn khai th¸c b¶o hiÓm. Quan t©m ®Õn chÕ ®é vµ quyÒn lîi cho ng­êi trùc tiÕp khai th¸c, ®ång thêi xö ph¹t c¸c c¸n bé cã hµnh vi chuéc lîi. - T¨ng c­êng phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c lùc l­îng c«ng an c¶nh s¸t giao th«ng trong viÖc kiÓm tra kü thuËt ®Þnh kú xe còng nh­ thu phÝ b¶o hiÓm. Bªn c¹nh nh÷ng biÖn ph¸p mµ C«ng ty ®· thùc hiÖn trªn ®· ®em l¹i kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong kh©u khai th¸c, Marketing trong ho¹t ®éng b¶o hiÓm lµ kh©u then chèt trong viÖc t×m kiÕm kh¸ch hµng ngµy mét ®a d¹ng phøc t¹p trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï C«ng ty ®· chó ý vµ triÓn khai c«ng t¸c nµy nh­ng hiÖu qu¶ ®Ðm l¹i ch­a cao. Do vËy, ë ®©u t«i xin ®­a ra mét sè ý kiÕn nhá trong chiÕn l­îc Marketing b¶o hiÓm cña C«ng ty. Ta biÕt r»ng chiªu thÞ lµ mét trong c¸c néi dung cña chiÕn l­îc Marketing vµ h×nh nh­ còng lµ mét trong nh÷ng khã kh¨n næi cém cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm hiÖn nay ë n­íc ta. Trong ®ã, khã kh¨n ®Çu tiªn lµ ë kh©u tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. §èi víi mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm, s¶n phÈm trë nªn dÔ dµng h¬n nÕu vÊn ®Ò chiªu thÞ ®Æc biÖt lµ kh©u tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o ®­îc triÓn khai tèt. Cã mét thùc tÕ lµ viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o b»ng ph­¬ng ph¸p trùc quan cña ngµnh b¶o hiÓm tiÕn hµnh khã kh¨n, Ýt g©y ®­îc Ên t­îng cho kh¸c hµng. Khã kh¨n ®Æc thï nµy cña ngµnh b¶o hiÓm b¾t nguån tõ tÝnh chÊt ®Æc thï cña s¶n phÈm b¶o hiÓm: nã lµ mét lo¹i dÞch vô lµ lêi høa nªn s¶n phÈm rÊt khã phèi hîp. H¬n n÷a dÞch vô b¶o hiÓm cßn lµ mét lo¹i dÞch vô ®Æc biÖt, kh¸c h¼n víi c¸c dÞch vô kh¸c. DÞch vô b¶o hiÓm sau khi tr¶ tiÒn, ng­êi chØ nhËn ®­îc tÊm giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm nh­ mét b¶n hîp ®ång, mét lêi høa: b¶o hiÓm sÏ båi th­êng khi kh«ng may gÆp rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. Tõ nh÷ng ®Æc tr­ng riªng ®ã cña s¶n phÈm b¶o hiÓm ta thÊy r»ng c«ng t¸c chiªu thÞ nãi chung vµ qu¶ng c¸o tuyªn truyÒn nãi riªng lµ rÊt khã kh¨n mÊt nhiÒu c«ng phu. Do ®ã C«ng ty b¶o hiÓm cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: - Phôc vô kh¸ch hµng kÞp thêi chu ®¸o kh«ng may hä gÆp ph¶i rñi ro b¶o hiÓm. ChØ khi ®ã s¶n phÈm b¶o hiÓm míi ®Õn tay kh¸ch hµng vµ chÊt l­îng cña nã míi ®­îc thùc hiÖn. C«ng ty, c¸c ®¹i lý ph¶i th­êng xuyªn giíi thiÖu cho kh¸ch hµng cña m×nh nh÷ng con ng­êi cô thÓ trong nh÷ng tr­êng hîp cô thÓ ®­îc nhËn båi th­êng cña b¶o hiÓm. §©y lµ c¬ héi tèt ®Ó C«ng ty tù tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o cho m×nh, kh¼ng ®Þnh vµ t¹o dùng niÒm tin ®èi víi kh¸ch hµng. H¬n n÷a dÞch vô b¶o hiÓm thùc chÊt lµ mét lo¹i dÞch vô tµi chÝnh nªn doanh nghiÖp b¶o hiÓm cÇn sím ®­a tiÒn ®Õn tay ng­êi bÞ n¹n, kh«ng chØ v× lîi Ých cña hä mµ nã còng lµ lîi Ých cña C«ng ty. Bëi vËy sím cã tiÒn th× viÖc triÓn khai cøu ch÷a con ng­êi, tµi s¶n míi ®­îc kÞp thêi lµm gi¶m thiÖt h¹i tøc lµ lµm gi¶m bít sè tiÒn doanh nghiÖp ph¶i chØ ra. - Gãp phÇn thóc ®Èy viÖc n©ng cao d©n trÝ vÒ b¶o hiÓm b»ng: B¸o chÝ, ph¸t thanh, truyÒn h×nh. - §Ó cho mäi ng­êi lu«n ý thøc ®­îc r»ng cã mét B¶o viÖt B¾c Ninh nh­ vËy ®ang tån t¹i ho¹t ®éng cÇn ®­a ra tê ¸p phÝch, v¨n nghÖ, thÓ thao… - Tuy nhiªn ®Ó tr¸ch tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh¸c, C«ng ty cÇn ®an xen nh÷ng ®Æc s¾c riªng cã cña m×nh trong c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o. - Bªn c¹nh ®ã nªn ch¨ng C«ng ty më c¸c líp tËp huÊn nghiÖp vô b¶o hiÓm vµ c¸c luËt kh«ng chØ cho c¸n bé khai th¸c mµ cho chÝnh ng­êi b¶o hiÓm, tõ ®ã hä cã ý thøc h¬n vµ thÊy ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña m×nh khi x¶y ra tai n¹n. 2. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng. Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi viÖc hoµn thiÖn h¬n n÷a nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi, C«ng ty ngµy mét chó träng h¬n ®Õn chÊt l­îng cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng. Do ®ã: - Bªn c¹nh viÖc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n chÊt l­îng phôc vô cña c¸c gi¸m ®Þnh viªn, viÖc duy tr× vµ më réng quan hÖ víi c¸c C«ng ty gi¸m ®Þnh, ®éi ngò chuyªn gia trong nhiÒu lÜnh vùc lµ v« cïng cÇn thiÕt. Gióp cho ®¸nh gi¸ thiÖt h¹i, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n míi nhanh nh¹y chÝnh x¸c. - Kh«ng nªn gi÷ thÕ ®éc quyÒn trong kh©u gi¸m ®Þnh. Nªn ch¨ng C«ng ty còng phèi hîp víi c¸c chuyªn gia gi¸m ®Þnh kh¸c t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng. - H¬n n÷a, viÖc n©ng cao chÊt l­îng phôc vô cña nh©n viªn b¶o hiÓm lµ rÊt cÇn thiÕt. Bëi lÏ phôc vô tèt kh¸ch hµng lµ h×nh thøc qu¶ng c¸o tèt nhÊt. Do vËy yªu cÇu cña gi¶i quyÕt båi th­êng lµ nhanh ®óng cã t×nh, cã lý vµ linh ho¹t. - C«ng t¸c båi th­êng cÇn cã sù phèi hîp gi÷a c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn vµ c¸c phßng båi th­êng. §èi víi nh÷ng hå s¬ ph©n cÊp, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cung cÊp nh÷ng chøng tõ ban ®Çu trªn c¬ së ®ã phßng båi th­êng tÝnh to¸n sè tiÒn båi th­êng cô thÓ sau ®ã th«ng tin cho c¸c v¨n phßng tr¸nh båi th­êng hay t¹m øng ë hai cÊp. 3. C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Chóng ta kh«ng nãi l¹i ë ®©y tÇm quan träng cña c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Bëi lÏ ai còng biÕt, giao th«ng vËn t¶i nãi riªng vµ giao th«ng ®­êng bé nãi chung lµ v« cïng quan träng ®åi víi sù sinh tån cña mçi ng­êi vµ toµn x· héi. §Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt do tai n¹n giao th«ng g©y ra lµ mèi quan t©m cña mäi nhµ, mäi ng­êi. - Do vËy, h¬n lóc nµo hÕt b¶o hiÓm B¾c Ninh cÇn ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ víi c¸c ngµnh, giao th«ng vËn t¶i, c¶nh s¸t giao th«ng söa sang l¹i ®­êng x¸ cÇu cèng, tuy nhiªn vÊn ®Ò nµy ®ßi hái ph¶i cã thêi gian. - Trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm th× kh«ng thÓ kh«ng ®Ò cËp ®Õn viÖc ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt ®Æc biÖt trong lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i. TÊt nhiªn chi ®Ó thùchiÖn lµm viÖc lÊy tõ nguån phÝ c¸c chñ xe ®ãng gãp lµ chÝnh. Nh­ng hiÖn nay nghiÖp vô BHTNDS cña chñ xe c¬ giíi l¹i ®­îc b¶o hiÓm ë nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c nhau trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam. VËy ai sÏ lµ ng­êi g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c«ng t¸c ®Ò phßng h¹n chÕ tai n¹n nµy? Nguån kinh phÝ thùc hiÖn lÊy tõ ®©u? ThiÕt nghÜ trong tr­êng hîp nµy ChÝnh phñ cÇn thiÕt lËp mét mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm t¹i ViÖt Nam víi Bé giao th«ng vËn t¶i. Hµng n¨m c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ph¶i trÝch mét tû lÖ phÝ nhÊt ®Þnh trªn doanh thu phÝ ®Ó h×nh thµnh mét quü tËp trung gäi lµ quü ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt vµ quü nµy sÏ do Bé giao th«ng vËn t¶i qu¶n lý. Bé giao th«ng sÏ giao cho c¸c së giao th«ng c«ng chÝnh tæ chøc thùc hiÖn cho phï hîp víi yªu cÇu cña ®Þa bµn mçi tØnh. - Bªn c¹nh nh÷ng biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt C«ng ty ®· lµm: x©y dùng c¸c biÓn b¸o, pano, ap phÝch… thi tay l¸i gái hay tæ chøc tuÇn lÔ an toµn giao th«ng, viÖc thay thÕ sö dông giÊy phÐp l­u hµnh xe bëi " tem kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt" cña xe c¬ giíi lµ mét trong c¸c biÖn ph¸p ®¸ng quan t©m. Nªn ch¨ng trong thêi gianm tíi "tem kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt" sÏ ®­îc sö dông réng kh¾p h¬n kh«ng chØ trªn ®Þa bµn B¾c Ninh mµ ë tÊt c¶ mäi n¬i. - Trong tr­êng hîp l¸i xe g©y tai n¹n bá ch¹y hoÆc chñ xe ch­a tham gia b¶o hiÓm mµ hä l¹i kh«ng cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt tr¸ch nhiÖm cña m×nh. §Æc biÖt lµ thiÖt h¹i vÒ con ng­êi, khi ®ã ai sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc n¹n nh©n xÊu sè nµy? Nªn ch¨ng víi nh÷ng tr­êng hîp nh­ vËy b¶o hiÓm vÉn cã thÓ gi¶i quyÕt båi th­êng theo ®óng chÕ ®é b¶o hiÓm b»ng chÝnh s¸ch b¶o trî bëi nh÷ng xe ®ang ho¹t ®éng vÉn chÞu sù qu¶n lý cña b¶o hiÓm. - Trong tr­êng hîp tai n¹n x¶y ra kh«ng ph¶i do lçi cña chñ xe còng kh«ng ph¶i do lçi cè ý cña n¹n nh©n mµ do sù ho¹t ®éng cña nguån nguy hiÓm cao ®é: nh­ xe ®ang ch¹y bÞ næ nåi h¬i g©y ra tai n¹n hoÆc xe bÞ næ lèp l¸i xe kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn ®­îc, ®­¬ng nhiªn sÏ kh«ng ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm d©n sù. Do vËy sÏ kh«ng ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña b¶o hiÓm. Nh­ng thùc tÕ chñ l¸i xe vÉn mÉn mét kho¶n chi phÝ lín ®Ó gi¶i quyÕt hoµ gi¶i nªn ch¨ng Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh bé luËt tr¸ch nhiÖm d©n sù gióp cho viÖc gi¶i quyÕt theo luËt ®óng h¬n. Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ vµ më réng quy m« n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña b¶o hiÓm tr¸ch nhiªm d©n sù chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba ë B¶o viÖt B¾c Ninh. Nh÷ng biÖn ph¸p ®ã ®­îc ®­a ra dùa trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn triÓn khai nghiÖp vô t¹i C«ng ty. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®ã lµ hoµn toµn phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng cña C«ng ty, ®ßi hái c¸c ngµnh c¸c cÊp cã liªn quan cïng hç trî ®Ó nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n. KÕt luËn ViÖc ®i l¹i cña ng­êi d©n, viÖc chuyªn chë hµng ho¸ … lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan gièng nh­ con ng­êi ta cÇn ¨n ë häc hµnh. Tõ khi chóng ta thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc, víi c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghi· ®· lµm cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng, s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, dÉn ®Õn trÞ sè tuyÖt ®åi cña ph­¬ng tiÖn c¬ giíi t¨ng kh«ng ngõng c¶ vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸. Cïng víi sù t¨ng tr­ëng ®ã sè vô tai n¹n còng ngµy mét t¨ng lªn ®· lµm cho thiÖt h¹i vÒ ng­êi vµ cña còng kh«ng ngõng t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do ®ã nã ®· t¸c ®éng tíi rÊt nhiÒu mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi n­íc ta. V× vËy viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ng­êi thø ba sÏ ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho toµn x· héi, gãp phÇn tÝch cùc vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn ®Êt n­íc. §ång thêi gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn x· héi thÓ hiÖn vai trß cña nhµ n­íc ®èi víi mäi ng­êi. Do ®ã viÖc nghiªn cøu x©y dùng vµ tiÕn hµnh tèt h¬n n÷a b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ®èi víi ng­êi thø ba kh«ng nh÷ng nã ®¶m b¶o an toµn x· h«i, ®¶m b¶o an toµn cho mäi ng­êi mµ cßn lµ chÕ ®é b¶o hiÓm mµ nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng h­íng chØ ®¹o ®óng ®¾n h¬n trong thêi gian tíi ®Ó c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã ®iÒu kiÖn ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n nghiÖp vô nµy. Trong khu«n khæ chuyªn ®Ò cã h¹n t«i míi chØ nªu lªn thùc tr¹ng cña nghiÖp vô b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù ë C«ng ty B¶o hiÓm B¾c Ninh vµ ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn nghiÖp vô nµy trong thêi gian tíi. Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ ph©n tÝch do kh¶ n¨ng vµ thêi gian cã h¹n nªn t«i ch­a thÓ ®i s©u ph©n tÝch kü, t«i mong cã dÞp ®i s©u nghiªn cøu vµo néi dung cña nghiÖp vô. Cuèi cïng t«i xin c¶m ¬n thÇy NguyÔn Cao Th­êng cïng c¸c anh chÞ phßng nghiÖp vô 2 cña C«ng ty baá hiÓm B¾c Ninh ®· gióp t«i hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy. BiÓu phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù chñ xe c¬ giíi (2003) TT Lo¹i xe PhÝ b¶o hiÓm (®) 1 M« t« 2 b¸nh - Tõ 50cm3 trë xuèng 55.000 Trªn 50 cm3 60.000 2 Xe chë ng­êi - Tõ 06 - 25 chç ngåi 473.000 – 2.046.000 - Trªn 25 chç ngåi 1.806.000+20.000x(sè chç-25) Ch­a cã thuÕ VAT - D­íi 06 chç ngåi 385.000 3 Xe t¶i - D­íi 3 tÊn 418.000 - Tõ 03 - 08 tÊn 814.000 Trªn 8 tÊn 1.122.000 4 Xe v­µ chë ng­êi võa chë hµng 517.000 5 Xe buýt TÝnh b»ng phÝ BH cña xe kh«ng kinh doanh cïng chç ngåi quy ®Þnh (môc 2) 6 R¬ moãc 30% phÝ BH cña xe kÐo r¬moãc ®ã 7 Xe cã thiÕt bÞ ®Æc biÖt chuyªn dïng nh­ bèc hµng, lµm vÖ sinh, xe chë x¨ng dÇu TÝnh theo träng t¶i t­¬ng øng víi møc xe t¶i (môc 3)