Bài giảng Siêu âm chẩn đoán bệnh lý tế bào nuôi – Huỳnh Văn Nhàn

1 SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN BỆNH LÝ TẾ BÀO NUÔI BS. CKII. HUỲNH VĂN NHÀN 2 I. DANH TỪ BLTBN là một bệnh lý do sự t ă ng sinh của tế bào nuôi. Đây là danh từ chung cho 3 thể loại bệnh từ lành đ ến ác: Thai trứng (toàn phần & bán phần) Thai trứng xâm lấn Ung th ư tế bào nuôi 3 II. THAI TRỨNG 1. Di truyền học : 2 thể loại khác nhau Loại 46xx, kết hợp giữa 1 trứng không nhân & 1 tinh trùng nhân đ ôi. Loại 46xy, kết hợp giữa 1 trứng không nhân & 2 tinh trùng (1x & 1y). =>Trong bất kỳ tr ư ờng hợp nào thì nguồn gốc của TT vẫn là từ ng ư ời cha 4 5 2. Bệnh lý học Đặc đ iểm của thai trứng: Phù và phì đ ại của lông nhau Không có sự hiện diện của mạch máu lông nhau Có sự t ă ng sinh của tế bào nuôi Không có phôi (+/-) 6 3. Hình ảnh trên siêu âm Điển hình: hình ảnh "chùm nho"hay "tổ ong": đ ó là 1 khối lắp đ ầy buồng tử cung, cấu tạo bởi nhiều nang nhỏ, xen kẽ với những vùng echo dầy. Không đ iển hình: th ư ờng gặp ở tam cá nguyệt đ ầu Hình ảnh “blighted ovum”: túi thai c ă ng phồng, bờ mỏng, không có phôi Hình ảnh “dọa sẩy thai”: túi thai bờ viền mỏng, móp méo hoặc nhau thoái hóa, không có phôi Doppler: low impedance, high flow (chẩn đ oán phân biệt high impedance, low flow trong u x ơ thoái hóa) 7 4. Những dạng khác của thai trứng: Thai trứng bán phần: _ Tam bội nhiễm sắc thể _ Không có hình ảnh đ iển hình của thai trứng _Chẩn đ oán phân biệt với thai l ư u: đ ôi khi khó Thai trứng và thai: _ Hiếm gặp _Có sự hiện diện của mô trứng và phôi thai 8 5. Siêu âm giúp gì cho việc tiên l ư ợng thai trứng? Giúp đ ánh giá nguy c ơ cao hoặc thấp: _Sự hiện diện của nang hoàng tuyến 2 bên _Sự hiện diện của mô trứng còn sót lại sau nạo _Cùng phối hợp với các ph ươ ng tiện theo dõi khác nh ư HCG, chụp ĐMTC, X quang phổi Theo dõi sau đ iều trị: _ Xác đ ịnh sự gia t ă ng của HCG là do có thai lại hoặc do bệnh còn tồn tại _ Phát hiện sự hiện diện của các nhân di c ă n tại chỗ hoặc nhân di c ă n xa. 9 III. Thai trứng xâm lấn: _ 12- 15% sau nạo thai trứng _ Khối phản âm hỗn hợp xâm lấn vào c ơ tử cung sau khi hút nạo trứng: Dấu hiệu khá tin cậy 10 IV. Choriocarcinoma: _ Là dạng ác tính nhất trong số các bệnh lý tế bào nuôi _ 3- 5 % tr ư ờng hợp thai trứng => chorio _ Trong số chorio: 50% đ ến từ mole 22,5% từ thai th ư ờng 25% từ thai sẩy 2,5% từ TNTC 11 _ Hình ảnh siêu âm: Khối phản âm hỗn hợp ở thành tử cung, c ơ tử cung, âm đ ạo có dấu hiệu xuất huyết bên trong Nang hoàng tuyến: gặp trong 25%- 50% tr ư ờng hợp, dạng phản âm trong, nhiều thuỳ, vách mỏng. NHT th ư ờng tồn tại 2- 4 tháng sau nạo mole =>không dùng nh ư 1 yếu tố xác dịnh sự còn hiện diện của bệnh Các dấu hiệu di c ă n xa Đôi khi rất khó chẩn đ oán vì hình ảnh không đ iển hình, cần sự hỗ trợ của HCG và chụp ĐMTC 12 V. Các dạng khác phân biệt với bệnh tế bào nuôi: 13 1. Hydropic degeneration of the placenta: Có ý kiến cho rằng đ ây là 1 dạng của thai trứng bán phần Hình ảnh siêu âm giống nh ư của thai ngừng phát triển hoặc thai trứng bán phần 2.Placental site trophoplastic tumor: Tr ư ớc đ ến nay vẫn đư ợc chẩn đ oán là chorio không t ă ng HCG => cần có 1 sự thống nhất về chẩn đ oán của GPBL Hình ảnh siêu âm giống thai trứng xâm lấn 14 3. Nhân x ơ tử cung thoái hóa n ư ớc: Cần có sự cẩn trọng khi chẩn đ oán 4. Ung th ư NMTC: Có khi cho hình ảnh tổ ong=> dựa vào kinh nghiệm của nhà siêu âm 15 16 17 18 19 20 Thai trứng # 8 tuần 21 Thai trứng # 12 tuần 22 Thai trứng bán phần 23 24