Bài giảng Môi trường và tài nguyên (tiếp)

CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG CHƯƠNG II MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN (tt) CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Tổng quan về môi trường Cá khái iệ liêc n m n quan Khái niệm về sinh thái Khái niệm về tài nguyên thiên nhiên Á Ệ Ề À Ê Ê Ê CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG KH I NI M V T I NGUY N THI N NHI N • Tài nguyên thiên nhiên (TNTN) là những giá trị hữu ích của môi trường tự nhiên có thể thỏa mãn các nhu cầu khác nhau của con người bằng sự tham gia trực tiếp của chúng ào các q á trình kinh tếv u và đời sống nhân loại. (Định nghĩa LHQ 1972) • Sự khác biệt giữa tài nguyên và môi trường là có mang lại lợi ích cho con người và sản sinh giá trị kinh tế hay không Phân loại TN thiên nhiên Tài nguyên TN không vĩnh viễn Tái tạo Các kiểu Năng lượng mặt trời trực tiếp Gió thủy triều, dòng chảy Nhiên liệu dưới đất Khoáng sản kim loại; sắt, đồng Khoángsản không kim loại: cát, phosphat chính ủ tài ,nhôm... ,đất sét....c a nguyên h TN có thể Tái tạo t iên nhiên. Không khí tronglành Nước ngọt Đất phì nhiêu Sinh vật ểCON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Vai trò của tài nguyên và môi trường cho quá trình phát tri n • Mối quan hệ giữa con người tài nguyên và , môi trường: Nhu cầu tiêu dùng h iểvà p át tr n Con người Sinh thái và môi trường Công cụ và PT sản xuất Tài nguyên hiêt n nhiên CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Vai trò của TNTN cho phát triển kinh tế-xã hội • Tài nguyên thiên nhiên là một nguồn lực cơ bản để phát triển kinh tế. • Tài nguyên thiên nhiên là yếu tố để thúc đẩy sản xuất phát triển • Tài nguyên thiên là yếu tố quan trọng cho tích lũy để phát triển 1 Khái niệm về tài nguyên khoáng sản CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG . Luật khoáng sản 20.3.1996 định nghĩa: Khoáng sản là tài nguyên trong lòng đất, trên mặt đất dưới dạng những tích tụ tự nhiên khoáng vật, khoáng chất có ích ở thể rắn, hể lỏ hể khí hiệ it ng, t , n tạ hoặc sau này có thể được khai thác. Khoáng vật, khoáng chất ở bãi thải của mỏ mà sau này có thể được khai thác lại cũng là khoáng, sản. 1 Khái niệm về tài nguyên khoáng sản CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Phân loại: . Phân loại theo trạng thái: KS rắn, KS lỏng, KS khí Phân loại theo tính chất sử dụng khoáng sản: Kh á ả khô ki l i th h h i hito ng s n ng m oạ : ạc an , m ca, grap ... Khoáng sản kim loại: hợp kim (Ti, Ni, Co...), kim loại đen (Fe, Mn, Cr...), kim loại màu (Cu, Pb, Zn,...) Khoáng sản nhiên liệu: dầu mỏ, khí đốt và than đá CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Tinh khang hiếm của tài nguyên khoáng sản Khoáng sản có tính khan hiếm vì quá trình hình thành khoáng sản trải qua hàng triệu thậm chí hàng chục triệu năm, . Trong khí đó, nhịp độ sử dụng khoáng sản tăng lên hàng ngày, hàng ầ ố ầgiờ (trong vòng 20 năm trở lại, bôxít tăng 9 l n, khí đ t tăng 5 l n, dầu mỏ tăng 4 lần, than đá tăng 2 lần, quặng sắt, mangan, phosphat, muối kali đều tăng từ 2-3 lần). CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khả năng tái tạo của tài nguyên tái tạo Tài nguyên không khí Khả năng tự phục hồi của không khí phụ thuộc nhiều vào các thành phần tự nhiên khác và các sinh vật trên đất liền và đại dương Tài nguyên đất Khả năng phục hồi của tài nguyên đất phụ thuộc vào quá trình hình thành đất. Quá trình hình thành đất phụ thuộc vào nhiều yếu tố tự nhiên như đá mẹ (đá tạo thành đất), thực vật, khí hậu, nước, địa hình, trong đó, vi sinh vật, thảm thực vật có vai trò quan trọng trong việc tạo và giữ đất. Nếu mất thảm thực vật, đất không giữ được và quá trình phục hồi đất còn kéo dài. CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khả năng tái tạo của tài nguyên tái tạo Chất lượng của tài nguyên đất còn tùy thuộc vào cách thức sử dụng đất của con người. Tốc độ tạo đất ở các vùng nhiệt đới từ 2,5-12,5 tấn/ha/năm. Nếu tốc độ xói mòn đất cao hơn mức trên, cùng với tốc độ mất rừng tăng nhanh, tài ấ ấ ồnguyên đ t r t khó phục h i. CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khả năng tái tạo của tài nguyên tái tạo Tài nguyên nước Tài ê ớ ó khả ă t h hồi hờ 2 á t ì h hí h là á t ì h ầ nguy n nư c c n ng ự p ục n qu r n c n qu r n xáo trộn, quá trình khoáng hóa. Quá trình xáo trộn hay pha loãng: Là sự pha loãng thu n túy giữa nước thải và nước nguồn. Quá trình này phụ thuộc vào lưu lượng nguồn nước, nước thải, vị trí cống xả và các yếu tố thủy lực của dòng chảy như vận tốc, ốhệ s khúc khuỷu, độ sâu. Quá trình khoáng hóa: Là quá trình phân giải các liên kết hữu cơ phức tạp thành các chất vô cơ đơn giản, nước và muối khoáng với sự tham gia của các vi sinh vật. CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khả năng tái tạo của tài nguyên tái tạo Tùy theo loại vi sinh vật, có 2 quá trình khoáng hóa khác nhau: Kh á hó hiế khí ó th i ủ á i i h ật hiếo ng a u : c sự am g a c a c c v s n v u khí. Trong quá trình khoáng hóa hiếu khí xảy ra sự oxy hóa các chất hữu cơ chứa C, P, S thành CO2 và các muối khoáng tương ứng. Khoáng hóa kỵ khí: có sự tham gia của các vi sinh vật kỵ khí. Quá h h h hấtrìn này sẽ tạo t àn các c t CH4, CO2, H2S, NH3, H2 cùng các sản phẩm trung gian. ể ồNgoài 2 quá trình trên, tài nguyên nước có th tự phục h i nhờ quá trình lắng đọng. 2. Khái niệm về tài nguyên khí hậu CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG • Tài nguyên khí hậu: - Bức xạ mặt trời - Lượng mây - Áp suất khí quyển - Tốc độ gió và hướng gió - Nhiệt độ không khí Lượng nước rơi- - Bốc hơi và độ ẩm không khí ế- Hiện tượng thời ti t Tài nguyên khí hậu CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Tài nguyên khí hậu CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Các yếu tố khí hậu có vai trò to lớn trong đời sống và sự phát triển của sinh ật à ời Tá độ ủ khí hậ đế ời t ớ hết thôv v con ngư . c ng c a u n con ngư rư c ng qua nhịp điệu của chu trình sống: nhịp điệu ngày đêm, nhịp điệu mùa trong năm, nhịp điệu tháng và tuần trăng. Các nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy tình trạng sức khoẻ, tốc độ phát triển của sinh vật phụ thuộc vào thời điểm của các chu trình sống trên. C ờ độ à đ điể ủ bứ ời ó á độ h ới háư ng v ặc m c a c xạ mặt tr c t c ng mạn mẽ t sự p t triển của sinh vật và tăng trưởng sinh khối. CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khí hậu thời tiết có ảnh hưởng mạnh mẽ tới tình trạng sức khoẻ con người Tài nguyên khí hậu , tạo ra sự tăng độ tử vong ở một số bệnh tim mạch, các loại bệnh tật theo mùa v.v... Trong giai đoạn phát triển hiện nay của nền kinh tế và giao lưu xã hội, khí hậu, thời tiết đang trở thành một dạng tài nguyên vật chất quan trọng của ờicon ngư . Khí hậu thời tiết thích hợp tạo ra các khu vực du lịch, nuôi trồng một số ả hẩ độ h ậ ó iá ị ki h ế (h â h ố á ồs n p m ng t ực v t c g tr n t cao oa, c y t u c, c c ngu n gen quý hiếm khác.) Tài nguyên khí hậu CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Ðịa hình cảnh quan là một dạng tài nguyên mới; nó tạo ra không gian của môi trường bảo vệ, môi trường nghỉ ngơi. Ðịa hình hiện tại của bề mặt trái đất là sản phẩm của các quá trình địa chất lâu dài (nội sinh, ngoại sinh). Các loại hình thái chính của địa hình là đồi núi, đồng bằng, địa hình ven bờ, các kho nước lớn (biển, sông, hồ). Mỗi l i hì h thái đị hì h hứ đ hữ tiề ă hát t iểoạ n a n c a ựng n ng m n ng p r n kinh tế đặc thù. Thí dụ phát triển du lịch, phát triển nông, lâm, công nghiệp v.v... 3 Khái niệm về tài nguyên rừng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG . Rừng là một loại tài nguyên thiên nhiên có khả năng tái tạo, là bộ phận quan trọng của môi trường sinh thái, có giá trị to lớn bao gồm rừng tự nhiên và rừng trồng trên đất lâm nghiệp, gồm có thực vật rừng động vật, rừng và những yếu tố tự nhiên có liên quan đến ầrừng (gọi chung là qu n xã sinh vật). Phân loại rừng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Theo chức năng sử dụng • Rừng đặc dụng: Là loại rừng được thành lập với mục đích chủ yếu để bảo tồn thiên nhiên, mẫu chuẩn hệ sinh thái rừng của ố i ồ i h ật ừ hiê ứ kh h bảqu c g a, ngu n gen s n v r ng, ng n c u oa ọc, o vệ di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh phục vụ nghỉ ngơi du lịch kết hợp với phòng hộ bảo vệ môi trường sinh thái. • Rừng phòng hộ: Là rừng được sử dụng chủ yếu để bảo vệ nguồn nước, bảo vệ đất, chống xói mòn, chống sa mạc hóa, hạn chế thiên tai điều hòa khí hậu bảo vệ môi trường, , . • Rừng sản xuất: Là rừng được dùng chủ yếu trong sản xuất gỗ, lâm sản, đặc sản. Tầm quan trọng của rừng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG • Rừng giữ đất, hạn chế xói mòn, điều hòa nhiệt độ, độ ẩm và giữ nước cản bớt nước chảy bề mặt, . • Rừng là nơi cư trú cho khoảng 70% các loài động vật và thực vật, bảo vệ và làm giàu cho đất, điều chỉnh tự nhiên chu trình ếthủy học, ảnh hưởng đ n khí hậu địa phương và khu vực nhờ sự bay hơi, chi phối các dòng chảy mặt và ngầm. • Rừng bổ sung khí cho không khí (nhờ cây xanh có khả năng hấp thu khí CO2 để thực hiện quang hợp…) và ổn định khí hậu toàn cầu bằng cách đồng hóa cacbon và thải khí oxy, lọc sự ô nhiễm khô khí ô hiễ ớ hố lũ l t ói òng , n m nư c, c ng ụ , x m n. • Rừng còn là nơi cung cấp gỗ, dược phẩm, lương thực và tạo việc làm cho con người. 4 Đ d i h h CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG . a ạng s n ọc • Đa dạng sinh học là khái niệm dùng để chỉ tất cả các giống loài à ối liê hệ iữ hú ới ôi ờ hiê là ậ hv m n g a c ng v m trư ng tự n n, t p ợp các thông tin di truyền, loài và hệ sinh thái. 4 Đ d i h h CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG . a ạng s n ọc Đa dạng sinh học có vai trò quan trọng trong duy trì sự sống. Ngoài việc cung cấp nguồn nguyên liệu công nghiệp lương thực thực phẩm nhiều loại, , thuốc cho con người, chúng còn có thể làm ổn định hệ sinh thái nhờ sự tác động qua lại giữa chúng. Về mặt sinh thái, đa dạng sinh học còn có vai trò trong bảo vệ sức khỏe và tính toàn bộ của hệ sinh thái thế giới. Cung cấp lương thực, lọc các chất độc (qua các chu trình sinh địa hóa học) điều hòa khí hậu của trái đất điều, , chỉnh cung ứng nước ngọt … Nếu mất những loài hoang dại sẽ làm mất sự cân bằng sinh thái và ảnh hưởng tới con người, chất lượng của cuộc sống. Thay đổi tính đa dạng và nơi cư trú của đa dạng sinh học cũng ảnh hưởng tới sức khỏe và bệnh tật của con người. 4. Tài nguyên nước CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG • Nước là yếu tố chủ yếu của HST là nhu cầu cơ bản của, mọi sự sống trên TĐ và cần thiết cho các hoạt động kinh tế-xã hội. • Nước là tài nguyên tái tạo được. i ồ h i• Tà nguyên nước g m: ơ nước (khí quyển), nước mặt, nước dưới dất, nước ểbi n và đại dương. • Lượng nước ngọt cho phép con người sử dụng chỉ chiếm một phần rất nhỏ bé (<1/100.000) 4. Tài nguyên nước CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Nước phân phối rất không đồng đều trên trái đất, 40% dân số thế giới ểthường bị hạn hán vào thời đi m nghiêm trọng. Mức sử dụng nước ở các nước phát triển hàng đầu cao gấp 3 lần các nước ể ế ềđang phát tri n, chủ y u dùng nhi u trong công nghiệp. Trên thế giới, nhiều nơi dư thừa nước, nhưng không sử dụng được (Ấn độ) vì kém chất lượng, ngược lại có nơi nước bị cạn kiệt. Nhân loại đang đứng trước ngưỡng cửa của sự khủng hoảng nước. Vì vậy, thập kỷ 1980-1990 đã được Liên Hiệp Quốc khởi xướng là "Thập kỷ quốc tế về cung cấp nước uống và vệ sinh". Ngược lại, nhiều nước ở Châu Mỹ La tinh, Đông Á và Thái Bình Dương, vào mùa mưa lượng nước ào ạt gây nên lũ lụt, ngập úng làm chết người và tổn thất nặng nề 4. Tài nguyên đất CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Đất cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng, cung cấp lương thực h ời à độ ậ để bả ồ ố Đấ ò ấ ác o con ngư v ng v t o t n sự s ng. t c n cung c p c c sản phẩm phục vụ cho các nhu cầu khác của con người như bông, gỗ xẻ, giấy, dược liệu .v.v… Tài nguyên đất hiện bị suy giảm do áp lực tăng dân số, giảm diện tích đất trồng để xây nhà (đô thị hóa) làm đường cao tốc và nhà máy, công nghiệp Diệ í h đấ hế iới hiệ 20% ở ù á l h 20% ở ùn t c t t g n nay: v ng qu ạn , v ng quá khô, 20% ở vùng quá dốc, 10% có tầng đất mỏng, 10% ở vùng trồng trọt được, 20% có thể làm đồng cỏ, đất trồng trọt chiếm tỉ lệ thấp, trong đó, đất có năng suất cao (14%), trung bình (28%) và thấp (58%) 4. Tài nguyên biển và đại dương CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Đại dương là kho dự trữ vĩ đại của những khoáng sản có ích, tài nguyên sinh học, năng lượng cũng như những nguyên liệu dùng trong công nghiệp hóa học và dược phẩm, có thể cung cấp những chất thay thế những tài nguyên ngày càng bị cạn kiệt trên đất liền. Sóng biển, năng lượng thủy triều, sự chênh lệch nhiệt, các dòng hải ề ềlưu đ u chứa một dự trữ năng lượng to lớn. Hiện nay, nhi u nước đã tích cực khai thác các nguồn dự trữ có trong nước biển như muối, sulfat, natri, kali, brôm, Mg, iod… 4. Tài nguyên biển và đại dương CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Biển là nơi cung cấp nguồn hải sản khổng lồ, cát, dầu mỏ và khí đốt Biển cung cấp năng lượng gió thủy triều Biển là con đường giao, . thông vận tải có ý nghĩa to lớn. Khối lượng vận tải qua biển lớn hơn bất kỳ phương tiện nào khác trên không và trên lục địa. 4. Tài nguyên biển và đại dương CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Ngoài việc cung cấp nguồn lương thực chính, đại dương còn là đường biển chính cho an ninh quốc gia và thương mại, là nguồn ấ ầ ốcung c p d u, thu c và giải trí. 5 Khái niệm về tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG . • "Năng lượng là một dạng tài nguyên vật chất xuất phát từ hai nguồn chủ yếu: Năng lượng mặt trời và năng lượng lòng đất". Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG • Năng lượng mặt trời tạo tồn tại ở các dạng chính: Bức ạ mặt trời- x , - Năng lượng sinh học (sinh khối động thực vật), - Năng lượng chuyển động của khí quyển và thuỷ quyển (gió, sóng, các dòng hải lưu, thuỷ triều, dòng chảy sông...), - Năng lượng hoá thạch (than, dầu, khí đốt, đá dầu). • Năng lượng lòng đất gồm nhiệt lòng đất biểu hiện ở các nguồn - Địa nhiệt, úi lử à- N a v - Năng lượng phóng xạ tập trung ở các nguyên tố như U… Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Naêng löôïng daïng nhieät: Veà cô baûn naêng löôïng daïng nhieät ñöôïc saûn sinh töø vieäc ñoát chaùy caùc nguoàn nhieân lieäu khaùc nhau töø caùc vaät, lieäu bò thieâu ñoát (caây goã, xaùc baû...), ñeán nhieân lieäu hoùa thaïch (fossil fuel) nhö than ñaù, khí ñoát. Naêng löôïng nhieät coøn ñöôïc saûn sinh töø böùc xaï maët trôøi (naêng löôïng maët trôøi), töø caùc phaûn öùng nhieät haïch cuûa caùc loø phaûn öùng haït nhaân (naêng löôïng haït nhaân) vaø töø nguoàn nhieät trong loøng ñaát (ñòa nhieät). Naêng löôïng nhieät moät phaàn ñöôïc söû duïng tröïc tieáp vaø moät phaàn chuyeån thaønh naêng löôïng ñieän hoaëc naêng löôïng coâng. Ngöôïc laïi naêng à á álöôïng ñieän laïi cuõng laø nguon cung cap nhieät moät caùch tröïc tiep hay giaùn tieáp. Tài ê ă l CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG nguy n n ng ượng Naêng löôïng daïng coâng: Ñaây laø moät daïng cung caáp naêng löôïng töø ä ñ ä û ù d ø h át l h l th û ñi ä (thsöï van ong cua cac ong c a öu n ö naêng öôïng uy en an traéng), naêng löôïng gioù, naêng löôïng soùng – naêng löôïng thuûy trieàu (naêng löôïng xanh). Naêng löôïng daïng coâng seõ ñöôïc chuyeån thaønh ñieän naêng, vaø töø ñieän naêng cuõng coù theå chuyeån ñoåi ngöôïc laïi ñeå thaønh naêng löôïng daïng coâng Naêng löông coâng ñöôc xem laø naêng löông sach vì khoâng laøm oâ. ï ï ï ï nhieãm moâi tröôøng. Nhiê liệ hó th h CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG n u a ạc Nhieân lieäu hoùa thaïch,thaønh phaàn chuû yeáu laø caùc hôïp chaát cuûa carbon, tröôùc ñaâ chæ keå ñeán than ñaù aø daà hoûa gaàn ñaâ ñöôc boå s ng theâmy v u , y ï u khí ñoát. Veà trang thaùi vaät lieäu khoaùng saûn chaùy ñöôc chia thaønh ba nhoùm:ï , ï raén (than ñaù, vaø caùc ñaù chöùa than), loûng (daàu moû) vaø khí (khí ñoát). Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Dầu mỏ Daàu moû vaø khí ñoát laø caùc hydrocarbon, ñöôïc hình thaønh do söï bieán å û ú à ûñoi xaùc ba thöïc vaät haï ñang trong ñieu kieän khö. Töø nôi sinh thaønh (ñaù sinh daàu) daàu moû vaø khí ñoát seõ di chuyeån ñeán nôi coù ñieàu kieän thích hôïp ñeå taäp trung thaønh væa daàu/ khí (ñaù chöùa daàu). Nôi daàu/ khí t ä t g ñöô g i l ø b ã d à N á âi t öôø g höù bò bi á ñ åi t gap run ïc oï a ay au. eu mo r n c a en o ron ñieàu kieän nhieät ñoä cao seõ bò bieán ñoåi chuyeån thaønh khí. Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Than đa ́ Than ñaù laø saûn phaåm ñöôïc hình thaønh töø caùc tích tuï thöïc vaät bò choân vuøi traûi qua quaù trình bieán chaát trong ñieàu kieän nhieät ñoä vaø aùp suaát cao. Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Năng lượng nguyên tử Caùc nguyeân toá phoùng xa laø nhöõng nguyeân toá coù theå tö phaân chia taoï ï ï thaønh nguyeân toá môùi vaø giaûi phoùng naêng löôïng. Trong caùc nguyeân toá phoùng xaï Uranium laø nguyeân toá phoå bieán nhaát. Neáu caùc phaûn öùng xaûy ra lieân tuc, naêng löông phoùng xa tích luõy töø phaûn öùng daây chuyeàn seõï ï ï raát lôùn, naêng löôïng naøy neáu khoâng ñöôïc kieåm soaùt seõ coù söùc coâng phaù raát lôùn, ñaây laø nguyeân lyù cheá taïo bom nguyeân töû. Tài nguyên năng lượng CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Khi ñöôïc khoáng cheá, naêng löôïng naøy coù theå taäp trung ñeå ñoát noùng nöôùc laøm vaän haønh turbin cuûa maùy phaùt ñieän, ñaây laø nguyeân lyù cuûa vieäc hình thaønh coâng nghieäp naêng löôïng haït nhaân. Theo khaûo saùt cho thaáy 1kg oxit Uranium khi bò baén phaù seõ cung caáp moät löôïng naêng löôïng töông ñöông vôùi ñoát 16 taán than ñá Các nguồn năng lượng hiện tại CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Nguoàn nhieân lieäu hoùa thaïch coù tröõ löôïng haïn cheá, nhöng cho ñeán nay i ä û d à hi â li ä ø ã h ñ t ñ hi ä ûv ec sö uïng nguon n en eu nay van c öa aï öôïc eu qua mong ñôïi (chæ coù khoaûng 40% nhieät löôïng saûn sinh trong caùc nhaø maùy nhieät ñieän ñöôïc duøng ñeå saûn xuaát ñieän). Vaán ñeà ñang ñöôïc ñaët ra cho ngaønh coâng nghieäp naêng löông truyeàn thoáng laø nghieân cöùu caûi tieán heä thieátï bò vaø quy trình ñeå naâng cao hieäu suaát söû duïng nhieân lieäu cuûa caùc nhaø maùy nhieät ñieän. Các nguồn năng lượng hiện tại CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån, töø nhöõng naêm 70 ñieän haït nhaân ñaõ ñöôïc xem nhö laø cöùu caùnh ñeå giaûi quyeát baøi toaùn naêng löông Nhöng sau nhöõng sö coá vaø caùcï . ï vaán ñeà lieân quan vôùi coäng taùc vaän haønh caùc nhaø maùy ñieän haït nhaân, xu theá söû duïng naêng löôïng haït nhaân ñaõ bò nhieàu ngöôøi phaûn ñoái. ÔÛ Nhaät, Myõ, Ñöùc... hieän ñang coù chính saùch giôùi haïn vieäc phaùt trieån caùc nhaø maùy ñieän haït nhaân. Thuûy ñieän laø nguoàn cung caáp naêng löôïng phoå bieán ôû nhieàu nöôùc. Nhieàu nhaø maùy thuûy ñieän ñaõ ñöôïc xaây döïng treân caùc con soâng lôùn. Ñaây laø nguoàn naêng löông sach khoâng gaây oâ nhieãm, tuy nhieân noù cuõng gaây nhieàu vaán ñeán caùc heäï ï thoáng thuûy ñieän lôùn. Các nguồn năng lượng tương lai CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG ¾Năng lượng hạt nhân ¾Địa nhiệt ¾Năng lượng mặt trời ¾Năng lượng thủy điện ¾Nă l i ́ng ượng g o ¾Năng lượng sinh học CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Các nguyên lí cơ bản sử dụng TNTN Tài nguyên khoáng sản P=MC + MCE +MEC P: price MC: marginal cost MCE: marginal cost of exploration MEC: marginal external cost CON NGƯỜI VÀ MÔI TRƯỜNG Các nguyên lí cơ bản sử dụng TNTN Tài nguyên tái tạo ì ố độ ử d bằ ới ố độ ái i h ủ àiDuy tr t c s ụng ng v t c t s n c a t nguyên sinh vật. Áp dụng nguyên lý giá do tính hữu hạn của chúng. Nếu tốc độ sử dụng bằng với tốc độ tái sinh thì chi phí người sử dụng sẽ không đổi và giá tài nguyên sinh vật sẽ không tăng cao.