Bài giảng Dấu ấn mới trong tiên lượng suy tim - Huỳnh Văn Minh

GALECTIN-3: DẤU ẤN MỚI TRONG TIÊN LƯỢNG SUY TIM GS. TS. HUỲNH VĂN MINH, FACC, MISH PHÓ CHỦ TỊCH HỘI TIM MẠCH VIỆT NAM GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM TIM MẠCH BỆNH VIỆN ĐHYD HUẾ 1 • ĐẶT VẤN ĐỀ • TỔNG QUAN • TỪ NGHIÊN CỨU • ĐẾN ỨNG DỤNG LÂM SÀNG 2 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Fard A , Maisel A Eur Heart J 2013;34:419-421 3 Các dấu ấn sinh học trong suy tim GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 ĐẶT VẤN ĐỀ TỔNG QUAN TỪ NGHIÊN CỨU ĐẾN ỨNG DỤNG LÂM SÀNG 4 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 GALECTIN-3  Galectin-3 là một protein gắn với þ-galactoside, tan được trong nước và được tiết ra bởi sự hoạt hóa các đại thực bào.  Galectin-3 là một protein được tạo ra bởi gene LGALS3, định vị trên nhiễm sắc thể 14 tại vị trí q21-q22. Galectin-3 là một thành viên trong họ lectin.  Galectin-3 có trọng lượng phân tử khoảng 30 kDa.  Galectin-3 được tìm thấy trong nhiều loài và các mô, định vị chủ yếu trong bào tương .Vị trí chính xác của galectin-3 ở cơ tim vẫn chưa được xác định. Danguy A, Camby I, Kiss R. Galectins and cancer. Biochim Biophys Acta 2002;1572: 285 – 293. Dumic J et all. Biochim Biophys Acta 2006;1760:616 – 635. Milting H et all. J Heart Lung Transplant 2008;27:589 – 596. van Kimmenade RR et all. J Am Coll Cardiol 2006;48:1217 – 1224. Lok D et all. J Am Coll Cardiol 2007; 49(Suppl. A): 98A[Abstract]. 5 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Cấu trúc phân tử Galectin-3 Dumic J, Dabelic S, Flo¨ gel M. Galectin-3: an open-ended story. Biochim Biophys Acta 2006;1760:616 – 635. Dumic J, Dabelic S, Flo¨ gel M. Galectin-3: an open-ended story. Biochim Biophys Acta 2006;1760:616 – 635. 6 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 QUÁ TRÌNH XƠ HÓA MÔ & GALECTIN-3 Liu-cheng Li et all. J Pharmacol Exp Ther 351:336–343, November 2014 Đại thực bào Stress, tổn thương, Nguyên bào sợi Nguyên bào sợi Nguyên bào sợi cơ Tổn thương mô Xơ hóa mô Viêm Sự kết dính chất nền ngoại bào Collagen 7 Xơ hóa, Sẹo & Tái cấu trúc tim 1.Tổn thương cơ tim (V.d., NMCT) khởi phát đáp ứng viêm & lành vết thương 2. Đại thực bào mang galectin-3 tẩm nhuận mô hoại tử 3. Đại thực bào phóng thích galectin 3 5. Tích tụ Collagen tạo nên sẹo r 6. Tái cấu trúc & dãn cơ tim tiến triển 4. Galectin-3 gắn kết và hoạt hóa tế bào xơ cơ đưa đến tổng hợp collagen * 8 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 ĐẶT VẤN ĐỀ TỔNG QUAN TỪ NGHIÊN CỨU ĐẾN ỨNG DỤNG LÂM SÀNG 9 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3 trong suy tim: Mô hình trên động vật Galectin-3 là sự bộc lộ gen quá mức trong suy tim so với suy tim còn bù trong nghiên cứu trên mô hình động vật (TGRmRen2-27 rats) Galectin-3 Chứng Còn bù Suy tim Source: Sharma UC, et al. Circulation. 2004;110:3121-8 Giả thuyết – Đo Galectin-3 cho thấy tiên lượng và tiên đoán đáp ứng điều trị 10 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3 thúc đẩy tái cấu trúc trên mô hình động vật L V E je c ti o n F ra c ti o n Group 70% 50% 60% 40% 30% Placebo Galectin-3 * -22% Baseline BaselineW4 W4 Tiêm galectin-3 vào màng ngoài tim sẽ làm tăng LV collagen có ý nghĩa và giảm phân suất tống máu thất (T) C o lla g e n I C o n te n t o f L V Group 100 120 80 60 Placebo Galectin-3 2.4 fold increase W4 W4 140 40 20 * Tăng Collagen Giảm cung lượng tim Source:Sharma UC et al. Circulation 2004;110:3121-8 11 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3: điều hòa thuận trên mô tim người Galectin-3 điều hòa thuận trên mẫu sinh thiết tim mất bù Source: Sharma UC et al. Circulation 2004;110:3121-8 12 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Ga- 3 sau HCVC? 13 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3: khảo sát nguy cơ suy tim trên b/n sau NMCT 14  4.964 bệnh nhân, nghiên cứu SOLID- TIMI 52, ≤ 30 ngày sau NMCT cấp Source: Magnani G et al. JACC March 17, 2015; vol 65- Issue 10s GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Ga- 3 / tử vong tim mạch? 15 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Tăng galectin-3 huyết tương dẫn đến tăng nguy cơ tử vong tim mạch: nghiên cứu phân tích tổng hợp 16  N=30,135; 10 nghiên cứu Source: Imran TF et al. JACC April 5, 2016 Vol 67, Issue 13 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Dự báo Ga-3 suy tim trong cộng đồng? 17 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3, chỉ điểm sinh học của sợi hoá tim, tiên đoán tần suất mới mắc suy tim trong cộng đồng 18  N=3,353, Framingham offspring cohort (tuổi trung bình 59; 53% nữ) Source: Ho JE et al. J Am Coll Cardiol 2012; 60: 1249-1256 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3 trên bn suy tim mạn: bổ sung và độc lập với peptides bài niệu trong tử vong (1) 19 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3 trên bn suy tim mạn: bổ sung và độc lập với peptides bài niệu trong tử vong (2) 20 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Nghiên cứu Deal-HF: Galectin, NT- proBNP và tử vong mọi nguyên nhân 21 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Galectin-3 kết hợp BNP trong tiên lượng suy tim cấp mất bù Sự kết hợp galectin-3 > 9.42 ng/mL và NTproBNP > 5,562 pg/mL cho thấy tỉ lệ tử vong (A) hay tử vong /suy tim tái phát (B) nồng độ cao hơn từng dấu ấn. Source: van Kimmenade et al. J Am Coll Cardiol. 2006;48:1217-24. Tử vong Tử vong/tái phát suy tim 22 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Source: Gullestad L et al. Eur Heart J. 2012;doi:10.1093/eurheartj/ehs077 Nghiên cứu CORONA đa quốc gia với Rosuvastatin có nhóm chứng trong suy tim • Galectin-3 tăng liên quan tử vong do tim mạch, NMCT, đột quỵ và nguy cơ cao tử vong ở bn lớn tuổi có suy tim tâm thu mạn tiển triển • Rosuvastatin có lợi cho bn có nồng độ Galectin-3 < 19.0 ng/mL 23 ĐẶT VẤN ĐỀ TỔNG QUAN TỪ NGHIÊN CỨU ĐẾN ỨNG DỤNG LÂM SÀNG 24 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Ứng dụng Gal-3 trong suy tim 25 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Two cut-offs for risk PROGNOSTIC UNCERTAINTY Grey area 26 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 Quy trình sử dụng Galectin-3 trên bệnh nhân suy tim mạn 27 Ứng dụng khác của galectin-3 28  Chỉ điểm sinh học của nguy cơ tử vong trên b/n suy tim mạn và cấp  Chỉ điểm sinh học giúp chẩn đoán và tiên lượng tiến triển ung thư, đáp ứng trị liệu ung thư  Chỉ điểm sinh học của xơ hóa phổi không rõ nguyên do. Source: *Lock DJ et al. Prognostic value of galectin-3, a novel marker of fibrosis, in patients with chronic heart failure. Clinical Research in Cardiology, 2010; 99 (5): 323-8 *Idikio HA. PloS one 2011; 6 (10): e26150 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 KẾT LUẬN 29  Galectin-3: yếu tố trung gian chính trong sinh bệnh học sợi hoá cơ tim.  Galectin-3 giúp tiên đoán suy tim trên quần thể chung và bn sau NMCT.  Galectin-3 tiên lượng tử vong và tái nhập viện trên bn suy tim phân xuất tống máu giảm hay bảo tồn.  Đối với bn suy tim kèm tăng galectin-3: cần chiến lược điều trị tích cực./. GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017 CÁM ƠN SỰ THEO DÕI CỦA QUÍ VỊ Biomarkers will make bad doctors worse and good doctors better! 30 GS. Huynh van Minh, DHYD Hue, 2017