Lượng giá trị sử dụng gián tiêp của rừng ngập mặn Xuân Thủy, Nam Định
Tài liệu Lượng giá trị sử dụng gián tiêp của rừng ngập mặn Xuân Thủy, Nam Định: Nghiên c u T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018 19 L NG GIÁ GIÁ TR S D NG GIÁN TI P C A R NG NG P M N XUÂN TH Y, NAM NH Nguy n Vi t Thành1, Nguy n Th V nh Hà2, Nguy n Th Thi n2, L ng Th Y n2 1Tr ng i h c Tài nguy n và Môi tr ng Hà N i 2Tr ng i h c Kinh t , i h c Qu c gia Hà N i Tóm t t R ng ng p m n là tài nguyên quan tr ng cung c p nhi u giá tr kinh t cho c ng ng ang ng tr c nguy c b suy gi m áng k . M t ph n nguyên nhân là do các giá tr kinh t c a r ng ng p m n ch a c ánh giá úng m c, trong ó có giá tr s d ng gián ti p, là lo i giá tr s d ng nh ng khó nh n th y do không có giá th tr ng. Nghiên c u này s d ng k t h p ph ng pháp chi phí thay th và ph ng pháp chuy n giao l i ích l ng giá giá tr s d ng gián ti p c a r ng ng p m n V n qu c gia Xuân Th y, Nam nh. K t qu cho th y giá tr gián ti p trong 1 n m c a 1 ha r ng ng p m n là r t l n, trong ó giá tr gi m thi u thi t h i ...
Bạn đang xem nội dung tài liệu Lượng giá trị sử dụng gián tiêp của rừng ngập mặn Xuân Thủy, Nam Định, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
19
L NG GIÁ GIÁ TR S D NG GIÁN TI P
C A R NG NG P M N XUÂN TH Y, NAM NH
Nguy n Vi t Thành1, Nguy n Th V nh Hà2,
Nguy n Th Thi n2, L ng Th Y n2
1Tr ng i h c Tài nguy n và Môi tr ng Hà N i
2Tr ng i h c Kinh t , i h c Qu c gia Hà N i
Tóm t t
R ng ng p m n là tài nguyên quan tr ng cung c p nhi u giá tr kinh t cho
c ng ng ang ng tr c nguy c b suy gi m áng k . M t ph n nguyên nhân là
do các giá tr kinh t c a r ng ng p m n ch a c ánh giá úng m c, trong ó
có giá tr s d ng gián ti p, là lo i giá tr s d ng nh ng khó nh n th y do không
có giá th tr ng. Nghiên c u này s d ng k t h p ph ng pháp chi phí thay th và
ph ng pháp chuy n giao l i ích l ng giá giá tr s d ng gián ti p c a r ng
ng p m n V n qu c gia Xuân Th y, Nam nh. K t qu cho th y giá tr gián
ti p trong 1 n m c a 1 ha r ng ng p m n là r t l n, trong ó giá tr gi m thi u thi t
h i bão và ng n xâm nh p m n là 1,94 tri u ng, giá tr h p th cacbon là 4.991,8
tri u ng, giá tr b i t t là 54,75 tri u ng. Nh v y, các n l c b o v và
phát tri n r ng ng p m n là c n thi t.
T khóa: Giá tr s d ng gián ti p; Ph ng pháp chi phí thay th ; Ph ng
pháp chuy n giao l i ích; R ng ng p m n.
Abstract
Indirect use value of mangroves in Xuan Thuy National Park
Mangroves are an important resources that provide various economic values to
communities. However, mangroves are facing signi cant decrease in total area. One
of the causes is that their economic values are under evaluated, especially the indirect
use values which are di cult to recognize due to the non-existence of market price.
This study employs replacement cost method and bene t transfer method to valuate
the mangroves ecosystem services in Xuan Thuy National Park. The results show that
indirect use value per hectare per year is enormous, in which the value of damage
prevention against storms and salinity intrusion is 1.94 million VND, the value of
carbon absorption is 4,991.8 million VND, and the value of new land formation is
54.75 million VND. Measures to protect mangroves are therefore necessary.
Key words: Indirect use value; Replacement cost method; Bene t transfer
method; Mangroves.
1. Gi i thi u
R ng ng p m n c a Vi t Nam ang
b suy gi m nghi m tr ng [18]. T n m
1990 n n m 2000, g n 30% r ng
ng p m n n c ta b phá h y [17].
Theo báo cáo c a [12], t n m 1962 n
n m 1975, r ng ng p m n nguy n sinh
gi m m nh do thay i trong quá tr nh
s d ng t, h nh thành ô th và canh
tác nh m r ng khu v c nuôi tôm. M t
ph n nguy n nhân d n n t nh tr ng
này là do h sinh thái r ng ng p m n
ch a c quan tâm m t cách úng m c
nh ng giá tr mà n em l i.
R ng ng p m n là m t tài nguy n
quan tr ng cung c p nhi u giá tr tr c
ti p và gián ti p cho c ng ng nh
th y s n, d c li u, phòng ch ng thi n
tai, ng n xâm nh p m n, h p th khí
cacbonic (CO
2
), a d ng sinh h c, và
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
20
các giá tr khác. Nghi n c u c a [13]
cho bi t, r ng ng p m n c vai trò quan
tr ng trong vi c b o v , làm gi m thi u
thi t h i v ng i và tài s n sau tr n
s ng th n n D ng n m 2004.
Theo [27, 14] c ng cho r ng, r ng ng p
m n cung c p l p m cho vùng ven
bi n b o v các tài s n ven bi n tránh
thi t h i b o và s ng th n gây ra. Báo
cáo c a Vi n Sinh thái và B o v công
tr nh (2012) kh ng nh r ng, r ng ng p
m n c kh n ng h n ch xâm nh p m n
và b o v n c ng m. H r cây ch ng
ch t tr n m t t làm gi m c ng c a
s ng n n h n ch dòng ch y vào n i a
khi tri u c ng, t hi n t ng xâm
nh p m n do n c bi n dâng c h n
ch . Theo [23] r ng ng p m n c ánh
giá c kh n ng tích l y cacbon cao h n
các r ng khác tr n c n, c vai trò t o b
ch a cacbon trong h sinh thái b bi n,
giúp cân b ng sinh thái, gi m tác ng
c a hi u ng nhà kính. M t khác, r ng
ng p m n v a ng n ch n hi u qu ho t
ng công phá b bi n c a s ng, ng
th i là v t c n làm cho tr m tích l ng
ng, t o n n các b i b i ven bi n [7].
C nhi u nghi n c u v giá tr kinh
t c a r ng ng p m n. T ng giá tr kinh
t c a r ng ng p m n c l ng giá
thông qua hai nh m là giá tr s d ng và
giá tr phi s d ng. Giá tr s d ng bao
g m giá tr s d ng tr c ti p, giá tr s
d ng gián ti p và giá tr nhi m ý. Giá tr
phi s d ng c th chia thành giá tr t n
t i, giá tr k th a [24] ho c chia thành
ba nh m giá tr t n t i, giá tr k th a và
giá tr dành [16]. M i lo i giá tr c
th c l ng giá b ng nh ng ph ng
pháp khác nhau [15]. T ng quan tài li u
cho th y vi c l ng giá t ng giá tr kinh
t r ng ng p m n th ng t p trung vào
giá tr s d ng tr c ti p và giá tr phi s
d ng. Giá tr s d ng gián ti p c c
c l ng trong m t s nghi n c u. Tuy
nhi n, vi c xác nh nh ng thành ph n
c a giá tr s d ng gián ti p ch a a
d ng. Các nghi n c u m i ch t p trung
l ng giá giá tr b o v b bi n hay giá
tr h p thu CO
2
c a r ng ng p m n [11,
13]. Các giá tr s d ng gián ti p c
s d ng trong hi n t i nh ng không
d nh n th y khi n chúng không c
quan tâm úng m c. Nghi n c u l ng
giá giá tr s d ng gián ti p r ng ng p
m n t i Nam nh là m t n l c nh m
b sung th m các nghi n c u v l ng
giá giá tr b o t n r ng ng p m n.
V n qu c gia (VQG) Xuân Th y
là khu r ng ng p m n u ti n c a Vi t
Nam tham gia Công c qu c t Ramsar,
c ti m n ng r t phong phú v kinh t và
a d ng sinh h c. Song, di n tích r ng
ng p m n n i này c s suy gi m theo
th i gian [6]. c m t s nghi n c u
c th c hi n nh m t m hi u v giá tr
c a r ng ng p m n Xuân Th y, i n h nh
nh nghi n c u v t ng th giá tr r ng
ng p m n c a inh c Tr ng [11],
nghi n c u ch ra giá tr sinh thái c a
r ng ng p m n c a ng Th Huy n [8].
Tuy nhi n, v n l ng giá giá tr gián
ti p r ng ng p m n còn h n ch trong
các nghi n c u. Do , nghi n c u này
s l ng giá giá tr s d ng gián ti p c a
r ng ng p m n Xuân Th y thông qua
ph ng pháp chi phí thay th và chuy n
giao l i ích, t p trung vào giá tr gi m
thi u thi t h i do b o gây ra, giá tr ch ng
xâm nh p m n, giá tr h p th cacbon và
giá tr b i t t. D a tr n k t qu nghi n
c u, bài vi t a ra các xu t v i c
quan qu n lý và a ph ng v vi c b o
t n r ng ng p m n.
2. Ph ng pháp nghiên c u
2.1. Gi i thi u ph ng pháp chi
phí thay th và ph ng pháp chuy n
giao l i ích
Trong nghi n c u này, ph ng
pháp chi phí thay th và ph ng pháp
chuy n giao l i ích c bi t h u ích cho
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
21
vi c l ng giá các d ch v c a h sinh
thái r ng ng p m n.
Ph ng pháp chi phí thay th : ây
là ph ng pháp c l ng giá tr d ch
v h sinh thái thông qua vi c xác nh
các chi phí t o ra hàng h a và d ch v
c tính n ng t ng t [3], xem x t các
chi phí phát sinh b ng cách thay th các
d ch v h sinh thái v i các d ch v thay
th nhân t o [15]. u i m c a ph ng
pháp này là thông tin v chi phí c th
tính toán d dàng, t n ít th i gian h n
các k thu t nh giá khác. Ph ng pháp
chi phí thay th r t thích h p v i c
tính giá tr s d ng gián ti p c a các h
sinh thái r ng do tính n ng d s d ng
c a ph ng pháp [22].
Ph ng pháp chuy n giao l i ích:
Ph ng pháp này c dùng c tính
giá tr kinh t c a d ch v c a h sinh
thái b ng cách áp d ng k t qu nghi n
c u hoàn thành m t v trí khác hay
hoàn c nh khác (c th là t n i nghi n
c u sang n i c n ho ch nh chính sách)
[3]. áp d ng ph ng pháp chuy n
giao l i ích, c n ánh giá s phù h p
c a n i nghi n c u v i n i chuy n t i.
S phù h p c a d li u ánh giá ban u
i v i v n c p t i ph thu c ch
y u vào n t t ng ng c a n i nghi n
c u v i n i ho ch nh chính sách. u
i m c a ph ng pháp này là ti t ki m
th i gian và t n ít chi phí h n so v i
nghi n c u ánh giá u ti n.
2.2. L ng giá các giá tr s d ng
gián ti p
2.2.1. Giá tr gi m thi u thi t h i
do bão và xâm nh p m n
Gi nh r ng ng p m n Xuân
Th y c tác d ng ch n b o và ch ng
xâm nh p m n t ng t v i m t con
c xây d ng ch n s ng, ch ng
xâm nh p m n và m t r ng phi lao c
tác d ng ch n gi . Áp d ng ph ng
pháp chi phí thay th , giá tr gi m thi u
thi t h i do b o gây ra và ch ng xâm
nh p m n c tính toán b ng chi phí
xây d ng m t con c dài t ng
ng v i chi u dài r ng ng p m n d c
theo b bi n và chi phí tr ng m t r ng
phi lao c di n tích t ng ng di n
tích r ng ng p m n.
Ngoài ra, ph ng pháp chuy n giao
l i ích c s d ng tính toán chi phí
xây d ng t i Xuân Th y thông qua
chi phí xây d ng t i t nh Qu ng Nam
và chi phí tr ng phi lao t i Xuân Th y
thông qua chi phí tr ng sao en t i t nh
Qu ng Nam. Các i u ki n t nhi n,
kinh t , x h i Nam nh và Qu ng
Nam khá t ng ng, do không c n
thi t ph i th c hi n i u ch nh m c giá
c a Qu ng Nam khi áp d ng Nam
nh.
Theo t tr nh ngh tr nh th m tra
thi t k b n v thi công và th m nh,
ph duy t Báo cáo kinh t - k thu t xây
d ng công tr nh g i UBND t nh Qu ng
Nam, t ng m c u t xây d ng 642,17
m Qu ng Nam là 3.421.356.000
ng. V y chi phí xây d ng 1 km
theo giá 2013 là 5.327.804.164 ng.
Tính theo giá 2016, chi phí này s là
6.345.542.880 ng (áp d ng ch s giá
s n xu t công nghi p giai o n 2013 -
2016). Theo tính toán d a tr n b n
t nh tr ng các ki u h sinh thái VQG
Xuân Thu c a D án JICA-NBDS [4],
chi u dài r ng ng p m n Xuân Th y
c l ng c là 5.675 m. V y chi phí
xây d ng 5,675 km bi n n m 2016
t i Nam nh là 36.010.955.844 ng.
Th i gian kh u hao c a bi n c
tính là 20 n m (khung quy nh c a
Nhà n c là t 6 n 30 n m), nh v y
giá tr kh u hao c a trong 1 n m là
1.800.547.792 ng. V i t ng di n tích
r ng ng p m n c a VQG Xuân Th y là
1.661 ha th giá tr gi m thi u thi t h i
do b o gây ra c a 1 ha trong 1 n m là
1.084.014 ng.
Theo Quy t nh s 2495/Q –
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
22
UBND ngày 31/7/2012 c a UBND t nh
Qu ng Nam, chi phí tr ng r ng phi lao
là 19.212.966 ng/ha. Tính theo giá
2016, chi phí này là 25.711.283 ng
(áp d ng ch s s n xu t hàng nông-lâm-
th y s n cho giai o n 2012 - 2016).
R ng phi lao già c i trong kho ng 30
n m, v v y giá tr kh u hao c a 1 ha phi
lao trong 1 n m là 857.042 ng.
T ng k t l i v giá tr gi m thi u
thi n tai và gi m xâm nh p m n c a 1
ha tr n 1 n m c a r ng ng p m n c
l ng giá b ng 1.941.056 ng.
2.2.2. Giá tr h p thu CO
2
tính l ng h p thu CO
2
c a
r ng ng p m n, tr c h t c n tính c
l ng tích tr cacbon c a các cây ng p
m n. R ng ng p m n Xuân Th y c
b n qu n x chính OT1, OT2, OT3, và
OT4. OT1 - qu n x u th trang c m t
cây tr ng thành là 1 cây/m2. OT2 -
qu n x u th sú c m t cây tr ng
thành trung b nh là 2,79 cây/m2. OT3 -
qu n x h n giao sú, trang, b n, c m t
sú trung b nh là 6,14 cây/m2, trang
0,385 cây/m2, và b n 6,675 cây/m2. OT4
- qu n x h n giao sú, trang, c, b n;
trong qu n x , trang chi m u th v s
l ng v i m t trung b nh là 0,52 cây/
m2, sú 0,15 cây/m2, c 0,05 cây/m2,
và b n 0,08 cây/m2. D a vào ph ng
pháp chuy n giao l i ích, bài nghi n
c u áp d ng k t qu nghi n c u tích l y
cacbon c a r ng ng p m n c, trang,
b n t i H i Phòng nghi n c u v r ng
ng p m n Xuân Th y. B n c nh , k t
qu c a [25] v tích tr cacbon c a loài
sú c ng c áp d ng. K t qu tích tr
cacbon c a b n lo i cây r ng ng p m n
chính Xuân Th y c tr nh bày trong
B ng 1.
B ng 1. Tích tr cacbon trong cây c a c, trang, b n, sú [25]
Tên cây M t (cây/ha) Tích tr cacbon trong cây (kg/cây)
c 1650 1,63
Trang 3000 2,09
B n 1275 134,60
Sú 27900 0,04
T , tính c l ng tích tr cacbon c a m i qu n x OT1, OT2, OT3, OT4
trong m t n m, c th hi n trong B ng 2.
B ng 2. T ng l ng tích l y cacbon c a các qu n xã
Qu n xã Tên cây M t (cây/ha)
Tích l y cacbon
trong cây (kg/cây)
T ng tích l y cacbon
trong qu n xã (t n/ha)
OT1 Trang 10.000 2,09 2,09
OT2 Sú 27.900 0,04 1,20
OT3
Sú 61.400 0,04 2,64
Trang 3.850 2,09 8,05
B n 66.750 134,60 8.984,55
OT4
Sú 1.500 0,04 0,07
Trang 5.200 2,09 10,87
c 500 1,63 0,82
B n 800 134,60 107,68
Tính l ng cacbon dioxit (CO
2
)
trung b nh mà r ng ng p m n h p thu
trong m t n m theo công th c d a tr n
nghi n c u c a IPCC (2006):
T ng l ng CO
2
h p th (t n/ha) =
T ng cacbon tích l y (t n/ha) x 3,67
V i 3,67 là h ng s chuy n i
c áp d ng cho t t c các lo i r ng.
K t qu l ng h p thu CO
2
c a
r ng ng p m n Xuân Th y, Nam nh
th hi n t i B ng 3.
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
23
B ng 3. Kh i l ng CO
2
h p th
Tên qu n xã
L ng CO
2
h p th
(t n/ha/n m)
OT1 7,7
OT2 4,4
OT3 33.012,5
OT4 438,3
B nh quân 8.365,7
Qua nh ng m c thu su t cacbon
c a các qu c gia [26, 19], nghi n c u
này l y m c phí trung b nh c t gi m
CO
2
là 26 USD/t n. T , l ng giá
giá tr CO
2
trung b nh mà r ng ng p
m n t i Xuân Th y t ng ng giá tr
thành ti n là 217.508,2 USD/ha/n m.
Tính theo t giá ngang giá s c mua PPP,
giá tr c a CO
2
theo VND là:
22.950 x 217.508,2 = 4.991.813.190 ( ng)
2.2.3. Giá tr t b i m i
Trong 38 n m t n m 1960 n
n m 1998, di n tích t c b i t
khu v c r ng ng p m n Xuân Th y là
13.500 ha [1]. Trung b nh m i n m,
di n tích t t ng th m này là 355,3
ha/n m. Di n tích t b i t ng th m
c cho thu nuôi tr ng th y h i
s n v i giá tr s n ph m thu c tr n
1 ha m t n c nuôi tr ng th y s n là
356,23 tri u ng/ha/n m (n m 2015)
(Ni n giám th ng k t nh Nam nh,
2016). Giá tr thu c c a 355,3 ha là
90.945,52 tri u ng/n m. ây c ng
là giá tr s d ng gián ti p c a r ng
ng p m n. Giá tr này tính cho 1 ha
r ng là 90.945,52/1.661 = 54,75 tri u
ng/ha/n m.
3. K t qu nghiên c u và th o lu n
3.1. K t qu nghiên c u
Giá tr gián ti p c a r ng ng p m n
mang l i trong 1 n m tr n 1 ha c th
nh sau.
B ng 4. L ng giá giá tr s d ng gián ti p c a r ng ng p m n trong 1 n m trên 1 ha
Giá tr gián ti p c a r ng ng p m n Giá tr ( ng) T l (%)
1. Gi m thi u thi t h i do b o gây ra và ch ng xâm nh p m n 1.941.056 0,04
2. H p th cacbon 4.991.813.190 98,88
3. B i t t 54.750.000 1,08
T ng giá tr 5.048.504.246
V i di n tích 1.661 ha, t ng giá tr
gián ti p c a r ng ng p m n Xuân Th y
trong m t n m là 8.385.565.552.606
ng (8,385 ngh n t ng).
Theo b ng k t qu tr n ta nh n th y
c t t c các giá tr s d ng gián ti p
c a r ng ng p m n Xuân Th y u c
l ng giá b ng ti n. Trong , giá tr gi m
thi u thi t h i do b o và ch ng xâm nh p
m n gây ra là 1,94 tri u ng/ha/n m; giá
tr h p th cacbon c a r ng ng p m n là
4.991,8 tri u ng/ha/n m; giá tr b i t
t là 54,75 tri u ng/ha/n m.
3.2. Th o lu n
Th nh t, giá tr s d ng gián ti p
c a r ng ng p m n làm gi m xâm nh p
m n do n c bi n dâng trong b i c nh
bi n i khí h u hi n nay và gi m thi u
thi t h i do b o gây ra c l ng giá
b ng chi phí xây d ng c a m t con
c cùng chi u dài. B n c nh , r ng
ng p m n c ng c vai trò nh m t r ng
phi lao c tác d ng ch n gi . Giá tr c a
r ng ng p m n trong vi c gi m thi u
thi t h i do b o gây ra và ng n xâm nh p
m n là 1,94 tri u ng/ha/n m. Trong
nghi n c u c a inh c Tr ng [11]
ti p c n giá tr s d ng gián ti p c a
r ng ng p m n Xuân Th y, Nam nh
thông qua giá tr phòng h bi n. C
th n i, cách tính này ch a th l ng giá
c h t giá tr gián ti p mà r ng ng p
m n mang l i. Khi g p b o, r ng ng p
m n không ch ch n b o v mà n
còn b o v c c d i t n m trong
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
24
, b o v cu c s ng c a ng i dân
s ng g n bi n. V v y, giá tr s d ng
gián ti p trong nghi n c u này tính toán
c l n h n so v i giá tr s d ng gián
ti p trong nghi n c u v r ng ng p m n
c a inh c Tr ng [11].
Th hai, giá tr s d ng gián ti p c a
r ng ng p m n trong vi c h p th cacbon
gi m th i l ng khí phát th i gây hi u
ng nhà kính. Bài vi t l ng giá c
giá tr c a r ng ng p m n trong vi c h p
th cacbon là 4,991 t ng/ha/n m.
Trong nghi n c u c a inh c Tr ng
[11] tác gi m i ch n u c vai trò c a
r ng ng p m n trong vi c h p th cacbon
mà ch a l ng giá c giá tr mang l i.
Th ba, giá tr c a r ng ng p m n
trong vi c b i t t, r ng ng p m n
t o ra c nh ng vùng t m i. Di n
tích nh ng vùng t m i này c ng i
dân thu ho t ng kinh t . Giá tr c a
r ng ng p m n c tính b ng doanh thu
c a ng i dân s d ng di n tích t b i
. Theo , giá tr c tính là 54,75
tri u ng/ha/n m. ây là m t i m m i
c a bài nghi n c u trong vi c nghi n c u
v giá tr s d ng gián ti p c a r ng ng p
m n Xuân Th y, Nam nh.
Nh v y, t ng giá tr s d ng gián
ti p c a r ng ng p m n l ng giá c
là 8,385 ngh n t ng/ha/n m. Trong
, giá tr h p th cacbon chi m 98,88%,
giá tr b i t t chi m 1,08% và giá tr
gi m thi t h i do b o gây ra và h n ch
xâm nh p m n chi m 0,04%. C th
th y rõ, giá tr h p th cacbon c a r ng
ng p m n chi m giá tr vô cùng l n qua
cho th y c t m quan tr ng c a
r ng ng p m n trong b i c nh bi n i
khí h u hi n nay là không h nh .
R ng ng p m n Xuân Th y, Nam
nh mang l i giá tr s d ng khá l n
so v i nh ng r ng ng p m n khác tr n
th gi i. V i r ng ng p m n t i South
Coast (Kenya) [20], giá tr s d ng gián
ti p này là 811,1 USD/ha/n m t ng
ng v i giá tr 18.614.330 ng/ha/
n m (tính theo giá 2016). Giá tr này
bao g m giá tr b o v b bi n, phòng
ch ng các hi n t ng th i ti t c c oan
và h p th CO
2
. Nh v y, giá tr s d ng
gián ti p c a r ng ng p m n Xuân Th y
cao h n r ng ng p m n Kenya m t
ph n là do s ánh giá khác nhau v
các giá tr c a r ng ng p m n trong giá
tr s d ng gián ti p. Th hai là do tr
l ng cacbon c a r ng ng p m n Xuân
Th y cao h n v i giá tr 4.991.813.190
ng/ha/n m, còn giá tr h p th cacbon
c a r ng ng p m n Kenya ch là 298,9
USD/ha/n m (t ng ng 6.860.788
ng/ha/n m, theo m c giá n m 2016).
Nh v y, c th th y r ng ng p
m n Xuân Th y, Nam nh là h sinh
thái mang l i giá tr s d ng gián ti p
cao. Nh ng l i ích t r ng ng p m n
mang l i l n h n r t nhi u chi phí tr ng
và b o v r ng h ng n m, m c 8 n
16 tri u ng/ha, v i t l s ng cao [9].
3.3. Các xu t
a) i v i c quan qu n lý
- Hi n nay, vi c khai thác quá m c
và trái ph p tài nguy n sinh v t, thi u các
quy ho ch xây d ng m nuôi tôm qu ng
canh vùng lõi ang còn t n t i. Nh ng
d n li u v môi tr ng cho th y m t s
khu v c sông Trà và sông V p c bi u
hi n ô nhi m h u c do ngu n th i t khi
v c nuôi tôm C n V ng và C n Lu; m t
s khu v c tr n sông V p và cu i C n Lu
c d u hi u ô nhi m d u t các tàu máy
ch cát cung c p cho các b i nuôi ngao và
các máy xúc c i t o b i nuôi tôm [2]. i u
này c th nh h ng t i s sinh tr ng
và phát tri n c a r ng ng p m n. V v y,
các c quan qu n lý c n c bi n pháp si t
ch t trong vi c cho thu m t n c nuôi
th y s n, ph t ti n i v i nh ng vùng
gây ô nhi m h u c do ngu n th i.
- C quan qu n lý n n l a ch n
ph ng án cân nh c vi c cho thu m t
n c lâu dài v i các ch h nuôi tr ng
th y s n (t 15 n m tr l n) i v i các
h cam k t nuôi tôm sinh thái. Khi
các h nuôi c ng c kinh t u t
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
25
cao h n trong vi c nuôi tr ng sinh thái
v ph i tr ng th m r ng ng p m n n n
t n k m h n v chi phí b ra ban u.
- C quan qu n lý cùng a ph ng
c n nghi n c u v v n cho vay theo
h ng h tr . T , các ch h c th
m nh d n u t nuôi tr ng th y s n
theo h ng sinh thái. Tuy nhi n, h nuôi
ph i cam k t trong vi c nuôi tr ng theo
ki u sinh thái, k t h p gi a tr ng r ng
và nuôi th y s n. B n c nh ph i c ý
th c b o v r ng ng p m n, b o v môi
tr ng n i nuôi tr ng th y s n.
b) i v i ng i dân nuôi tr ng
th y s n
D án B o t n r ng ng p m n d a
vào nuôi tôm b n v ng (MAM) và gi m
phát th i c nghi n c u thành công
t i Cà Mau [11]. Trong , c s k t h p
gi a nuôi tôm sinh thái k t h p v i r ng
ng p m n t o ra hi u qu áng k v
v a phát tri n c kinh t cho ng i
nông dân v a ph c h i và m r ng di n
tích r ng ng p m n. Mô h nh nuôi tôm
sinh thái trong r ng ng p m n c a MAM
b t bu c nông dân ph i th c hi n theo
y u c u k t h p nuôi tôm qu ng canh
v i môi tr ng ng p m n t nhi n, trong
ao nuôi tôm ph i c 50% che ph là
r ng ng p m n. Nuôi tôm sinh thái trong
r ng ng p m n gi m i r t nhi u chi phí
v th c n và công s c ch m s c tôm do
s ng trong môi tr ng t nhi n [5].
H c t p mô h nh MAM, khi cho
thu m t n c nuôi th y s n, a
ph ng n n kèm theo các i u kho n
b t bu c các ch h ph i chuy n i các
ao nuôi qu ng canh thành ao nuôi.
c) i v i t ch c dân c
C qu n qu n lý môi tr ng, các
t ch c x h i dân c c n ph i ti n hành
th ng xuy n các ch ng tr nh giáo d c
truy n thông v r ng ng p m n, c n truy n
t i cho ng i dân bi t vai trò c a r ng ng p
m n không ch v giá tr s d ng tr c ti p
mà còn v giá tr s d ng gián ti p i n
h nh nh giá tr h p th cacbon c a r ng
ng p m n mang l i hi n nay.
4. K t lu n
Nghi n c u xác nh giá tr s
d ng gián ti p c a r ng ng p m n t i
VQG Xuân Th y m c h n 8 ngh n t
ng/n m, cho th y ch a tính n giá tr
s d ng tr c ti p và giá tr phi s d ng,
nh ng l i ích s d ng gián ti p t r ng
ng p m n l n h n r t nhi u so v i chi phí
b ra tr ng và b o v r ng h ng n m,
m c 8 n 16 tri u ng/ha. c bi t,
giá tr h p thu CO
2
c a r ng ng p m n r t
l n, cho th y phát tri n và b o t n r ng
ng p m n là m t trong nh ng gi i pháp
g p ph n gi m thi u bi n i khí h u.
H ng nghi n c u ti p theo c th
tính n các giá tr s d ng gián ti p
khác c a h sinh thái r ng ng p m n,
ch ng h n giá tr c trú/b i i v i
các loài th y s n, chim và các loài ng
v t khác; ph m vi nghi n c u c th
m r ng cho khu v c ng b ng sông
H ng. Các giá tr phi s d ng nh giá tr
a d ng sinh h c, giá tr l u truy n c ng
c n c quan tâm ng i dân c cái
nh n toàn di n v giá tr kinh t c a r ng
ng p m n.
L i c m n: Nghiên c u này c
th c hi n trong khuôn kh tài c p
B Tài nguyên và Môi tr ng “L ng
giá kinh t h sinh thái r ng ng p m n
khu v c ven bi n trong b i c nh bi n
i khí h u nh m ph c v công tác
qu n lý v b o t n a d ng sinh h c,
nghiên c u i n hình t i khu v c c a
Ba L t, Nam nh”.
TÀI LI U THAM KH O
[1]. Ban qu n lý V n qu c gia Xuân
Th y (2014). Báo cáo hi n tr ng a d ng
sinh h c V n qu c gia Xuân Th y.
[2]. Nguy n Vi t Cách (2001). Qu n
lý và b o t n a d ng sinh h c khu b o
t n r ng ng p m n Xuân Th y. H i th o
khoa h c Qu n lý và s d ng b n v ng tài
nguy n môi tr ng c a sông ven bi n.
[3]. Bùi i D ng (2009). L ng giá
t n th t do s c tràn d u i v i h sinh
thái bi n: M t s kinh nghi m n c ngoài
Nghiên c u
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 22 - n m 2018
26
và i u ki n áp d ng t i Vi t Nam. T p
chí Khoa h c HQGHN, Kinh t và Kinh
doanh 25, 239-252.
[4]. D án JICA-NBDS/VEA/BCA
(2013). Báo cáo t ng h p k t qu c a
chuy n i u tra, quan tr c a d ng sinh
h c t i v n qu c gia Xuân Th y (t nh Nam
nh) th c hi n trong tháng 12/2013. Tài
li u D án JICA-NBDS/VEA/BCA và Vi n
Sinh thái và Tài nguy n Sinh v t.
[5]. Tr n Th Thu Hà (2015). Ch ng ch
tôm sinh thái Natureland trong b o v r ng
ng p m n Cà Mau: tri n v ng và thách th c.
[6]. Phan Nguyên H ng, Lê Xuân
Tu n, Phan Th Anh ào (2007). a d ng
sinh h c V n qu c gia Xuân Th y.
MERC-MCD.
[7]. H Vi t Hùng (2017). Vai trò c a
r ng ng p m n trong vi c b o v ê bi n và
các vùng ven bi n Vi t Nam.
[8]. ng Th Huy n (2013). Nghiên
c u giá tr d ch v h sinh thái cho sinh k
ng i dân vùng m V n qu c gia Xuân
Th y, Nam nh.
[9]. MFF Vi t Nam (2015). Ch ng
trình R ng ng p m n cho T ng lai Giai
o n III, K ho ch Hành ng Chi n l c
Qu c gia (2015 - 2018). Gland, Th y S :
IUCN. 50 trang.
[10]. Nguy n Th Thu Trang, Nguy n H u
Thành (2010). Th c tr ng s d ng t vùng c a
Ba L t huy n Giao Th y t nh Nam nh.
[11]. inh c Tr ng (2012). ánh
giá giá tr kinh t c a tài nguy n t i c a sông
Ba L t, t nh Nam nh. Lu n án Ti n s .
[12]. Vi n Sinh thái và Môi tr ng
(2016). ánh giá nhu c u nâng cao nh n
th c qu n lý và s d ng b n v ng t ng p
n c t i Vi t Nam. Báo cáo t v n, D án
H tr t ng p n c qu c gia, Hà N i.
[13]. Barbier, E., (2016). The
protective service of mangrove ecosystems:
A review of valuation methods. Marine
pollution bulletin 109.2., 676-681.
[14]. Cochard, R., S.L.
Ranamukhaarachchi, G.P. Shivakoti, O.V.
Shipin, P. J. Edwards, K.T. Seeland (2008).
The 2004 tsunami in Aceh and Southern
Thailand: A review on coastal ecosystems,
wave hazards and vulnerability.
[15]. Dixon, J.A. and Sherman, P.B.,
(1994). Economic Analysis of Environmental
Impacts. Earthscan Publications Ltd,
London, UK.
[16]. Ebarvia M, Coraz n M, (1999).
Total Economic Valuation: Coastal and
Marine Resources in the Straits of Malacca.
MPP-EAS Technical Report No. 24.
PEMSEA Technical Report.
[17]. FAO (2005). Helping Forests
Take Cover. RAP Publication.
[18]. FIPI (2006). Investment plan for
Bach Ma National Park bu er zone preiod
2007 - 2010.
[19]. Fremstad, Anders, and M. Paul
(2017). A Distributional Analysis of a Carbon
Tax and Dividend in the United States.
[20]. Huxham, M., Emerton, L., Kairo,
J., Munyi, F., Abdirizak, H., Muriuki, T., ...
& Briers, R. A., (2015). Applying Climate
Compatible Development and economic
valuation to coastal management: A case
study of Kenya’s mangrove forests. Journal
of environmental management 157, 168-181
[21]. IPCC (2006). IPCC guidelines
for national greenhouse gas inventories
supporting.
[22]. Notaro, S., & Paletto, A. (2012).
The economic valuation of natural hazards
in mountain forests: An approach based on
the replacement cost method. Journal of
Forest Economics, 18(4), 318-328.
[23]. Ong J-E, Gong W.K., Clough
B.F., (1995). Structure and productivity of a
20-year-old stand of Rhizophora apiculata
Bl. mangrove forest. J Biogeogr, 417-424
[24]. Sathirathai S., (2003). Economic
Valuation of Mangroves and the Roles of
Local Communities in the Conservation of
Natural Resources : Case Study of Surat
Thani.
[25]. Tateda, Y., M Imamura TI,
(2005). Estimation of CO
2
Sequestration
Rate by Mangrove Ecosystem.
[26]. UNEP (2016). French energy
transition law”, Global investor brie ng.
[27]. Walters, Bradley B., et al.
(2008). Ethnobiology, socio-economics and
management of mangrove forests: a review.
Aquatic Botany 89.2: 220-236.
BBT nh n bài: 14/8/2018; Ph n
bi n xong: 29/8/2018
Các file đính kèm theo tài liệu này:
40410_128208_1_pb_0763_2145516.pdf
