Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 1 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH 
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP 
THIẾT LẬP VÀ PHÂN TÍCH 
CÁC BÁO CÁO BỘ PHẬN TẠI 
XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ 
 Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: 
ThS. TRƯƠNG CHÍ TIẾN DƯƠNG THỊ CẨM TÚ 
 MSSV: 4031098 
 Lớp: Kế Toán 1 – K.29 
Cần Thơ – 2007 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 2 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
LỜI CẢM TẠ 
Với mong muốn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và không 
ngừng tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm trong thực tế, trong những tháng thực tập 
tại Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ, được sự giúp đỡ tận tình của thầy cô Trường Đại 
học Cần Thơ, Ban giám đốc, cùng toàn thể cán bộ công nhân viên của Xí nghiệp, 
nên em đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. 
Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Trường Đại học Cần Thơ đã 
truyền đạt cho em những kiến thức quý báu trong 4 năm học qua. Đặc biệt là 
thầy Trương Chí Tiến đã nhiệt tình hướng dẫn và chỉnh sửa những sai sót cho em 
hoàn thành luận văn tốt nghiệp. 
Xin gởi lời cảm ơn đến Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ, đặc biệt là các anh 
chị trong văn phòng đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho em trong 
suốt thời gian thực tập tại Xí nghiệp. 
Kính chúc quý thầy cô mạnh khỏe, chúc Xí nghiệp luôn đạt những kết quả 
tốt trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. 
 Ngày….. tháng…..năm 2007 
 Sinh viên thực hiện 
 DƯƠNG THỊ CẨM TÚ 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 3 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập 
và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề 
tài nghiên cứu khoa học nào. 
 Ngày tháng năm 2007 
 Sinh viên thực hiện 
 DƯƠNG THỊ CẨM TÚ
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 4 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
Ngày ….. tháng ….. năm 2007 
 Thủ trưởng đơn vị 
 (ký tên và đóng dấu)
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 5 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
Ngày ….. tháng….. năm 2007 
 Giáo viên hướng dẫn 
 (ký và ghi họ tên) 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 6 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
.................................................................................................................................... 
Ngày ….. tháng ….. năm 2007 
 Giáo viên phản biện 
 (ký và ghi họ tên)
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 7 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
MỤC LỤC 
 Trang 
Chương 1: GIỚI THIỆU CHUNG................................................................... 1 
1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu .................................................................................. 1 
1.2 Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2 
1.2.1.Mục tiêu chung...................................................................................... 2 
1.2.2. Mục tiêu cụ thể..................................................................................... 2 
1.3. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 2 
1.3.1. Không gian ........................................................................................... 2 
1.3.2. Thời gian .............................................................................................. 2 
1.3.3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................... 2 
1.4. Lược khảo các tài liệu có liên quan đến đề tài ............................................. 3 
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU4 
2.1. Phương pháp luận ......................................................................................... 4 
2.1.1. Tìm hiểu về báo cáo bộ phận ................................................................ 4 
2.1.2 Một số vấn đề về chi phí. ....................................................................... 8 
2.2. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 12 
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu............................................................... 12 
2.2.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu ............................................... 12 
Chương 3: GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ-ĐIỆN-MÁY ....... 14 
CẦN THƠ VÀ XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ ...................................... 14 
3.1. Giới thiệu khái quát về Công ty cổ phần Cơ Khí-Điện-Máy Cần Thơ ........ 14 
3.2. Giới thiệu về MITAGAS Cần Thơ .............................................................. 16 
3.2.1. Giới thiệu chung về Xí nghiệp ............................................................. 16 
3.2.2. Cơ cấu tổ chức và quản lý của Xí nghiệp ............................................ 16 
3.2.3. Các sản phẩm và dịch vụ chủ yếu của Xí nghiệp................................. 17 
3.2.4. Quy trình sản xuất sản phẩm................................................................ 17 
3.2.5. Mục tiêu và phương hướng hoạt động của Xí nghiệp.......................... 19 
Chương 4: THIẾT LẬP VÀ PHÂN TÍCH CÁC BÁO CÁO BỘ PHẬN ...... 21 
TẠI XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ ........................................................ 21 
4.1. Thiết lập và phân tích các báo cáo thu nhập bộ phận trong năm 2004......... 22 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 8 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.1.1. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp....................... 22 
theo lĩnh vực hoạt động năm 2004...................................................... 22 
4.1.2. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận sản xuất ................................. 29 
theo các dây chuyền hoạt động năm 2004 .......................................... 29 
4.1.3. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất .............. 33 
Oxygene&Nitrogene theo loại sản phẩm năm 2004........................... 33 
4.2. Thiết lập và phân tích các báo cáo thu nhập bộ phận trong năm 2005......... 37 
4.2.1. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp....................... 37 
theo lĩnh vực hoạt động năm 2005...................................................... 37 
4.2.2. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận sản xuất ................................. 43 
theo các dây chuyền hoạt động năm 2005 .......................................... 43 
4.2.3. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất .............. 47 
Oxygene&Nitrogene theo loại sản phẩm năm 2005........................... 47 
4.3. Thiết lập và phân tích các báo cáo thu nhập bộ phận trong năm 2006......... 50 
4.3.1. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp....................... 50 
theo lĩnh vực hoạt động năm 2006...................................................... 50 
4.3.2. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận sản xuất ................................. 55 
theo các dây chuyền hoạt động năm 2006 .......................................... 55 
4.3.3. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất .............. 58 
Oxygene&Nitrogene theo loại sản phẩm năm 2006........................... 58 
4.4. Phân tích cơ cấu doanh thu và cơ cấu SDBP qua 3 năm (2004-2006)......... 61 
4.4.1. Phân tích cơ cấu doanh thu và cơ cấu SDBP toàn Xí nghiệp .............. 61 
theo lĩnh vực hoạt động qua 3 năm (2004-2006)................................ 61 
4.4.2. Phân tích cơ cấu doanh thu và cơ cấu SDBP của bộ phận sản xuất .... 66 
theo dây chuyền hoạt động qua 3 năm (2004-2006)........................... 66 
4.4.3. Phân tích cơ cấu doanh thu và cơ cấu SDBP của dây chuyền ............. 70 
Oxygene&Nitrogene theo sản phẩm qua 3 năm (2004-2006).................. 70 
4.5. Phân tích các BCTN cho từng bộ phận qua 3 năm (2004-2006)............ ......74 
4.5.1. Phân tích các BCBP toàn Xí nghịêp qua 3 năm (2004-2006)........ ......74 
4.5.2. Phân tích các BCBP dịch vụ qua 3 năm (2004-2006) ................... ......81 
4.5.3. Phân tích các BCBP sản xuất qua 3 năm (2004-2006) .................. ......84 
4.5.4.Phân tích các BCBP dây chuyền Acetylene qua 3 năm (2004-2006)....87 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 9 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.5.5.Phân tích các BCBP dây chuyền Oxygene&Nitrogene ..................... 90 
qua 3 năm (2004-2006) ............................................................................... 90 
4.5.61.Phân tích các BCBP sản xuất Oxygene qua 3 năm (2004-2006)..... 93 
4.5.7.Phân tích các BCBP sản xuất Nitrogene qua 3 năm (2004-2006) ..... 96 
Chương 5: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG 
CỦA CÁC BỘ PHẬN TẠI XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ.............. 100 
5.1. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ phận sản xuất...... 100 
5.1.1. Dây chuyền Oxygene và Nitrogene .................................................. 100 
5.1.2. Dây chuyền Acetylene ...................................................................... 101 
5.2. Một số biên pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ phận dịch vụ ....... 102 
5.3. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đối với ............................ 102 
toàn Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ .............................................................. 102 
Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 104 
6.1. Kết luận...................................................................................................... 104 
6.2. Kiến nghị ................................................................................................... 105 
6.2.1. Đối với Ban lãnh đạo Xí nghiệp........................................................ 105 
6.2.2. Đối với Nhà nước.............................................................................. 106 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 10 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
DANH MỤC BIỂU BẢNG 
Trang 
Bảng 1: Các tiêu thức phân bổ chi phí bộ phận dịch vụ ...................................... 12 
Bảng 2: Bảng tổng hợp doanh thu tại Xí nghiệp Mitagas (2004-2006) .............. 21 
Bảng 3: Bảng tập hợp và phân loại chi phí toàn Xí nghiệp năm 2004................ 22 
 theo lĩnh vực hoạt động .............................................................................. 22 
Bảng 4: Bảng báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động ............ 24 
năm 2004 .................................................................................................... 24 
Bảng 5: Bảng tập hợp và phân loại chi phí bộ phận sản xuất năm 2004............. 29 
theo dây chuyền hoạt động.......................................................................... 29 
Bảng 6: Bảng báo cáo bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 2004. 30 
Bảng 7: Bảng tập hợp và phân loại chi phí dây chuyền sản xuất ........................ 33 
Oxygene&Nitrogene năm 2004 theo sản phẩm .......................................... 33 
Bảng 8: Bảng báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất Oxygene&Nitrogene........ 34 
theo sản phẩm năm 2004............................................................................. 34 
Bảng 9: Bảng tập hợp và phân loại chi phí toàn Xí nghiệp năm 2005................ 37 
theo lĩnh vực hoạt động ............................................................................... 37 
Bảng 10: Bảng báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động .......... 39 
năm 2005 .................................................................................................... 39 
Bảng 11: Bảng tập hợp và phân loại chi phí bộ phận sản xuất năm 2005........... 43 
theo dây chuyền hoạt động.......................................................................... 43 
Bảng 12: Bảng báo cáo bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 200544 
Bảng 13: Bảng tập hợp và phân loại chi phí dây chuyền sản xuất ...................... 47 
Oxygene&Nitrogene năm 2005 theo sản phẩm .......................................... 47 
Bảng 14: Bảng báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất Oxygene&Nitrogene...... 48 
theo sản phẩm năm 2005 ............................................................................ 48 
Bảng 15: Bảng tập hợp và phân loại chi phí toàn Xí nghiệp năm 2006.............. 50 
theo lĩnh vực hoạt động .............................................................................. 50 
Bảng 16: Bảng báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động .......... 52 
năm 2006 .................................................................................................... 52 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 11 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Bảng 17: Bảng tập hợp và phân loại chi phí bộ phận sản xuất năm 2006........... 55 
theo dây chuyền hoạt động.......................................................................... 55 
Bảng 18: Bảng báo cáo bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 200656 
Bảng 19: Bảng tập hợp và phân loại chi phí dây chuyền sản xuất ...................... 58 
Oxygene& Nitrogene năm 2006 theo sản phẩm ......................................... 58 
Bảng 20: Bảng báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất Oxygene&Nitrogene...... 59 
theo sản phẩm năm 2006............................................................................. 59 
Bảng 21: Cơ cấu doanh thu toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động.................. 61 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 61 
Bảng 22: Cơ cấu SDBP toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động ...................... 64 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 65 
Bảng 23: Cơ cấu doanh thu của bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động. 67 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 67 
Bảng 24: Cơ cấu SDBP của bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động ..... 69 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 69 
Bảng 25: Cơ cấu doanh thu dây chuyền Oxygene&Nitrogene theo sản phẩm ... 71 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 71 
Bảng 26: Cơ cấu SDBP của dây cuyền Oxygene&Nitrogene theo sản phẩm.... 73 
qua 3 năm (2004-2006) .............................................................................. 73 
Bảng 27: So sánh báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp qua 3 năm 2004-2006 ......... 74 
Bảng 28: So sánh báo cáo bộ phận dịch vụ qua 3 năm 2004-2006 ..................... 81 
Bảng 29: So sánh báo cáo bộ phận sản xuất qua 3 năm 2004-2006.................... 84 
Bảng 30: So sánh báo cáo bộ phận dây chuyền Acetylene ................................. 87 
 qua 3 năm 2004-2006 ......................................................................................... 87 
Bảng 31: So sánh báo cáo bộ phận dây chuyền Oxygene&Nitrogene ................ 90 
qua 3 năm 2004-2006 .......................................................................................... 90 
Bảng 32: So sánh báo cáo bộ phận sản xuất Oxygene qua 3 năm 2004-2006 .... 93 
Bảng 33: So sánh báo cáo bộ phận sản xuất Nitrogene qua 3 năm 2004-2006 .. 96
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 12 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
DANH MỤC HÌNH 
 Trang 
Hình 1: Cơ cấu doanh thu Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2004 ..............25 
Hình 2: Cơ cấu số dư bộ phận Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2004 .......25 
Hình 3: Cơ cấu doanh thu bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động...............31 
năm 2004 .....................................................................................................31 
Hình 4: Cơ cấu số dư bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 2004.....31 
Hình 5: Cơ cấu doanh thu dây chuyền Oxygene và Nitrogene ..............................37 
theo sản phẩm năm 2004 .............................................................................37 
Hình 6: Cơ cấu số dư bộ phận dây chuyền Oxygene và Nitrogene........................37 
theo sản phẩm năm 2004 .............................................................................37 
Hình 7: Cơ cấu doanh thu Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2005 ..............40 
Hình 8: Cơ cấu số dư bộ phận Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2005 .......40 
Hình 9: Cơ cấu doanh thu bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động...............45 
năm 2005 .....................................................................................................45 
Hình 10: Cơ cấu số dư bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 2005...45 
Hình 11: Cơ cấu doanh thu dây chuyền Oxygene và Nitrogene ............................48 
theo sản phẩm năm 2005 .............................................................................48 
Hình 12: Cơ cấu số dư bộ phận dây chuyền Oxygene và Nitrogene......................48 
theo sản phẩm năm 2005 .............................................................................48 
Hình 13: Cơ cấu doanh thu Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2006 ............53 
Hình 14: Cơ cấu số dư bộ phận Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2006 .....53 
Hình 15: Cơ cấu doanh thu bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động.............57 
năm 2005 .....................................................................................................57 
Hình 16: Cơ cấu số dư bộ phận sản xuất theo dây chuyền hoạt động năm 2006...57 
Hình 17: Cơ cấu doanh thu dây chuyền Oxygene và Nitrogene ............................59 
theo sản phẩm năm 2006 .............................................................................59 
Hình 18: Cơ cấu số dư bộ phận dây chuyền Oxygene và Nitrogene......................59 
theo sản phẩm năm 2006 .............................................................................59 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 13 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
DANH MỤC SƠ ĐỒ 
Trang 
Sơ đồ 1: Sơ đồ tổng quan phân loại chi phí trong quá trình sản xuất.................. 10 
Sơ đồ 2: Sơ đồ cơ cấu tổ chức tại Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ .......................... 17 
Sơ đồ 3: Quy trình sản xuất khí Oxygene và Nitrogene...................................... 18 
Sơ đồ 4: Quy trình sản xuất khí Acetylene.......................................................... 19 
Sơ đồ 5: Sơ đồ các bộ phận theo hướng phân tích .............................................. 21 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 14 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT 
BCBP: Báo cáo bộ phận 
SDBP: Số dư bộ phận 
SDĐP: Số dư đảm phí 
CPBB: Chi phí bất biến 
CPKB: Chi phí khả biến 
NVL: Nguyên vật liệu 
CCDC: Công cụ, dụng cụ 
CB CNV: Cán bộ công nhân viên 
%: Phần trăm 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 15 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
LỜI GIỚI THIỆU 
Trong xã hội tân tiến nói chung và lĩnh vực kinh doanh, quản trị nói 
riêng, người lãnh đạo cần phải biết tổ chức, phân phối, tiên liệu, ra quyết định và 
kiểm soát mọi hoạt động trong doanh nghiệp hầu chỉ đạo và hướng dẫn doanh 
nghiệp hoạt động đạt hiệu quả cao nhất. Muốn vậy cần phải nắm vững kết quả 
hoạt động của doanh nghiệp, biết phân tích, đánh giá và đề ra những phương án 
cho tương lai. Chính vì thế, kế toán quản trị ra đời có vai trò cung cấp tài liệu, 
thông tin cho nhà quản lý, những người ở bên trong tổ chức. Kế toán quản trị sử 
dụng thông tin chủ yếu từ kế toán tài chính và những thông tin quản trị thích hợp 
khác để soạn ra những bảng báo cáo nội bộ, những bảng phân tích phục vụ cho 
các yêu cầu quản trị khác nhau. Nói cách khác, kế toán quản trị xử lý lại thông 
tin kế toán để tạo ra các bảng báo cáo trả lời những câu hỏi được đặt ra trong 
quản lý. Từ đó cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của kế toán quản trị trong 
hoạt động kinh tế. 
Quyển luận văn tốt nghiệp với đề tài “Thiết lập và phân tích các báo 
cáo bộ phận tại Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ” đã áp dụng lĩnh vực kế toán 
quản trị vào thực tiễn. Luận văn sẽ cung cấp phần nào cơ sở lý thuyết về việc lập 
ra các BCBP, đồng thời cũng thông qua tình hình thực tế tại Xí nghiệp mà lập ra 
các báo cáo giúp người quản lý có cái nhìn đúng đắn về kết quả hoạt động của 
từng bộ phận trong Xí nghệp, thấy và so sánh được các bộ phận với nhau nhằm 
đưa ra những quyết định hợp lý. Đây là hình thức kế toán mới trong Xí nghiệp 
nên không thể tránh khỏi sự sai sót, mong nhận được sự thông cảm và góp ý của 
quý đọc giả để có thể điều chỉnh tốt hơn. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 16 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
TÓM TẮT NỘI DUNG 
Nội dung đề tài “Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận tại Xí nghiệp 
Mitagas Cần Thơ” gồm 6 chương: 
Chương 1: Giới thiệu chung 
Chương này viết về sự cần thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu và phạm vi 
nghiên cứu của đề tài: Một lượng lớn thông tin sẽ hữu ích hơn là chỉ có một số 
thông tin tổng hợp. Các báo cáo bộ phận chứa đựng đầy đủ, chi tiết thông tin sẽ 
giúp người quản lý có cái nhìn chính xác đối với từng bộ phận trong tổng thể. 
Chính sự cần thiết của đề tài và thực tiễn hoạt động của Xí nghiệp Mitagas mà 
mục tiêu nghiên cứu chính của đề tài là lập và phân tích các báo cáo bộ phận để 
thấy được bộ phận hoạt động hiệu quả hơn, giúp nhà quản lý có đánh giá đúng và 
có quyết định hơp lý. 
Chương 2: Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 
Trong chương này sẽ nêu ra khái niêm về các loại chi phí, tìm hiểu về báo 
cáo bộ phận (BCBP) và ý nghĩa các chỉ tiêu trong BCBP: Chỉ tiêu số dư đảm phí 
(SDĐP) là một công cụ lập kế hoạch ngắn hạn, còn chỉ tiêu số dư bộ phận 
(SDBP) là có ích nhất cho những quyết định có liên quan đến nhu cầu dài lâu. 
Đặc biệt trong chương còn nhấn mạnh vấn đề phân bổ hợp lý chi phí cho các bộ 
phận. Có 2 nguyên tắc phân bổ là: Phải theo bản chất của chi chí và phải xem chi 
phí có gắn trực tiếp với bộ phận đó không. 
Chương 3: Giới thiệu về Công ty cổ phần Cơ Khí-Điện-Máy Cần Thơ 
và Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ 
Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ thuộc Công ty cổ phần Cơ Khí-Điện-Máy Cần 
Thơ, được thành lập năm 1978. Công ty thực hiện cổ phần hoá vào 01/07/2006. 
Xí nghiệp Mitagas chuyên sản xuất kinh doanh các loại khí và thực hiện 
một số dịch vụ. Sản phẩm chủ yếu là khí Oxygene dùng trong y tế, công nghiệp, 
thuỷ sản,…; Nitrogene (khí, lỏng) dùng trong nuôi cấy tế bào, bảo quản thực 
phẩm đóng hộp,…; khí Acetylene dùng trong công nghiệp hàn, cắt kim loạI,…. 
Xí nghiệp có 2 dây chuyền sản xuất chính. Một số dịch vụ tại Xí nghiệp là: mua 
bán các loại chai chứa khí, kiểm định sửa chữa chai, mua bán các loại khí khác 
dùng trong công nghiệp, thiết kế lấp đặt các hệ thống phân phối khí. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 17 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Chương 4: Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận tại Xí nghiệp 
Mitagas Cần Thơ 
Qua kết quả hoạt động thực tiễn giai đoạn 2004-2006, thưc hiện phân loại 
và tổng hợp các chi phí theo cách ứng xử của chúng (khả biến hay bất biến), tiến 
hành lập ra các báo cho từng bộ phận của tổng thể qua các năm. 
Từ BCBP toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động (sản xuất, dịch vụ), 
BCBP sản xuất theo dây chuyền hoạt động (dây chuyền Acetylene, dây chuyền 
Oxygene&Nitrogene) và BCBP dây chuyền Oxygene&Nitrogene theo sản phẩm 
(Oxygene, Nitrogene) thực hiện phân tích từng chỉ tiêu trong báo cáo về số tiền 
và tỷ lệ % nhằm đưa ra nhận xét đánh giá về kết quả hoạt động của từng bộ phận. 
Cuối cùng là lập và phân tích bảng so sánh BCBP toàn Xí nghiệp qua 3 năm 
để thấy được tốc độ phát triển chung của cả Xí nghiệp. Đồng thời, phân tích so 
sánh cơ cấu doanh thu và cơ cấu SDBP của từng bộ phận trong tổng thể để thấy 
được kết quả hoạt động của từng bộ phận. 
Chương 5: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của các bộ 
phận tại Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ 
Với kết quả phân tích ở chương 4, thấy được thế mạnh cũng như những vấn 
đề còn tồn tại. Chương 5 đã đề ra được một số biện pháp cụ thể nâng cao hiệu 
quả hoạt động của từng bộ phận: Bộ phận sản xuất bao gồm 2 dây chuyền hoạt 
động, bộ phận dịch vụ và biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của toàn Xí 
nghiệp. 
Chương 6: Kết luận và kiến nghị 
Để nâng cao hiệu quả hoạt động cần thực hiện các biện pháp đã đề ra. Từ đó 
chương 6 nêu lên một số kiến nghị đến Xí nghiệp, đến Công ty và đối với Nhà 
nước với mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các biện pháp trên. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 18 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHƯƠNG 1 
GIỚI THIỆU CHUNG 
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 
Trong nền kinh tế thị trường cùng với sự cạnh tranh gay gắt giữa các 
doanh nghiệp như hiện nay, doanh nghiệp nào muốn tồn tại và đứng vững thì 
phải hoạt động có hiệu quả và đem lại lợi nhuận. Để hoạt động có hiệu quả, 
người quản lý cần quan tâm cao và hiểu rõ các báo cáo thu nhập của công ty 
mình. Nhưng ở đây không phải chỉ là một báo cáo thu nhập của toàn công ty mà 
cần phải là các báo cáo thu nhập của từng bộ phận. Một lượng lớn thông tin sẽ 
hữu ích hơn là chỉ có một số thông tin tổng hợp vì nó thường không chứa đựng 
đầy đủ, chi tiết thông tin cho phép người quản lý tìm ra những vấn đề còn tồn tại 
trong tổ chức. Nói cách khác người quản lý không chỉ cần có một mà phải là 
nhiều báo cáo được chỉ định tập trung cho các bộ phận của công ty. 
Bằng cách phân tích các báo cáo thu nhập theo bộ phận người quản lý có 
thể đánh giá được mức sinh lời dài hạn của từng bộ phận và phát hiện ra những 
bộ phận yếu kém có ảnh hưởng bất lợi đối với kết quả lợi nhuận chung của toàn 
công ty từ đó tìm ra cách giải quyết thích hợp cho phép nâng cao lợi nhuận dài 
hạn. Các báo cáo bộ phận (BCBP) còn thể hiện kết quả hoạt động kinh tế, phản 
ánh một cách tổng quát về mặt tổ chức, quản lý của công ty. Chính vì vậy, cần 
thấy vai trò quan trọng của các BCBP đối với người quản lý. 
Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ thuộc Công Ty Cổ Phần Cơ Khí-Điện-Máy 
Cần Thơ, hoạt động chủ yếu là sản xuất các loại hơi kỹ nghệ và thực hiện một số 
dịch vụ mua bán các loại khí công nghiệp, kiểm định, sửa chữa. Bộ phận sản xuất 
của Xí nghiệp gồm hai dây chuyền: Một dây chuyền sản xuất Oxygene& 
Nitrogene, một dây chuyền sản xuất Acetylene. Để tăng hiệu quả hoạt động của 
Xí nghiệp, nhà quản trị cần nắm rõ hiệu quả của từng bộ phận riêng biệt, từ đó 
mới thấy được bộ phận nào hoạt động tốt hơn, thấy được điểm mạnh yếu của 
từng bộ phận mà tìm ra những biện pháp tăng cường hoặc khắc phục cho hợp lý. 
Từ tính chất quan trong nói trên, em đã quyết định chọn đề tài “Thiết lập 
và phân tích các báo cáo bộ phận tại Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ” làm đề tài 
nghiên cứu luận văn.
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 19 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 
 1.2.1. Mục tiêu chung 
Thiết lập và phân tích các báo bộ phận tại Xí nghiệp MITAGAS Cần 
Thơ để thấy được bộ phận hoạt động có hiệu quả hơn. Từ đó đưa ra các giải 
pháp, kiến nghị giúp nhà quản lý có quyết định phù hợp đối với từng bộ phận. 
 1.2.2. Mục tiêu cụ thể 
Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của cả Xí nghiệp và các bộ phận 
của Xí nghiệp. 
Tập hợp và phân loại chi phí cho từng bộ phận, thiết lập và phân tích báo 
cáo thu nhập bộ phận theo các hướng thích hợp để thấy được bộ phận hoạt động 
hiệu quả hơn. 
Thực hiện phân tích, đánh giá hoạt động của từng bộ phận giúp nhà quản 
lý có cái nhìn chính xác, cụ thể và có quyết định hợp lý. 
Tìm ra nguyên nhân và đề ra các giải pháp khắc phục những tồn tại, 
nâng cao hiệu quả hoạt động của Xí nghiệp. 
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 
 1.3.1. Không gian (địa bàn nghiên cứu) 
Đề tài được thực hiện nghiên cứu tại Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ. 
 1.3.2. Thời gian 
Thời gian thực hiện đề tài là 3 tháng, từ tuần ngày 05/03/2007 đến tuần 
ngày 11/6/2007. Thời gian nghiên cứu về Xí nghiệp của đề tài là 3 năm từ năm 
2004 đến hết năm 2006. 
 1.3.3. Đối tượng nghiên cứu 
Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ hoạt động trên cả hai lĩnh vực sản xuất và 
dịch vụ. Doanh số thực hiện của Xí nghiệp được chia làm hai phần: doanh thu 
sản xuất và doanh thu dịch vụ. Còn doanh thu sản xuất thì sẽ được chia làm hai 
ứng với hai dây chuyền sản xuất hay hai nhóm sản phẩm. Đề tài sẽ tập trung 
nghiên cứu, phân tích cụ thể về tình hình hoạt động của Xí nghiệp thông qua việc 
thiết lập và phân tích các báo cáo thu nhập cho từng bộ phận riêng biệt trên. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 20 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 
Trong quá trình thực hiện đã có tham khảo đề tài: “Thiết lập và phân tích 
BCBP tại Công ty cổ phần chế biến xuất nhập khẩu thủy sản CADOVIMEX” do 
Nhóm 6 Kế toán 1 Khóa 29 Trường Đại học Cần Thơ thực hiện vào tháng 12 
năm 2006. 
Ngoài ra, đề tài được thực hiện nghiên cứu bằng cách thực hiện công tác 
kế toán quản trị, nên những tài liệu về kế toán quản trị đều hữu ích cho đề tài. 
Ngoài ra cần phải am hiểu về kế toán tài chính để thấy được, hiểu được các chỉ 
tiêu trong báo cáo kế toán. Do đó những tài liệu về kế toán tài chính cũng cần 
thiết. Đặc biệt đề tài tập trung nhiều vào hai quyển sách: 
• Kế toán quản trị - Trường ĐH kinh tế TP.HCM - Khoa kế toán-tài 
chánh-ngân hàng - Xuất bản năm 2003, được dịch theo cuốn sách 
“Managerial acounting” của Mỹ. 
• Giáo trình kế toán phân tích - Th.S Võ Thành Danh, Th.S Bùi văn 
Trịnh, Th.S La Xuân Đào - NXB thống kê. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 21 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHƯƠNG 2 
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN 
2.1.1. Tìm hiểu về báo cáo bộ phận 
2.1.1.1. Định nghĩa bộ phận trong kế toán quản trị 
Một bộ phận có thể định nghĩa là một phần, một mặt hoạt động, một đơn 
vị hay một phòng ban thuộc một tổ chức công ty cùng hoạt động vì mục tiêu 
chung mà người quản lý tìm số liệu chi phí và thu nhập. Thí dụ các bộ phận có 
thể là các lĩnh vực tiêu thụ, các cửa hàng, trung tâm dịch vụ, phân xưởng sản 
xuất hay các dây chuyền sản xuất… 
2.1.1.2. Bảng báo cáo thu nhập theo bộ phận 
Báo cáo bộ phận là một báo cáo so sánh doanh thu với chi phí của từng bộ 
phận nằm trong cơ cấu tổ chức sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm xác 
định kết quả kinh doanh của từng bộ phận trong tổ chức. 
Bảng báo cáo thu nhập theo bộ phận trình bày doanh thu trừ đi các chi phí 
trực tiếp tạo thành SDBP. Sau đó SDBP được trừ đi các chi phí gián tiếp còn lại 
là lợi nhuận ròng. Các chi phí trực tiếp trình bày các khoản mục chi phí gắn chặt 
với từng bộ phận hơn là tổng thể. Ngược lại các chi phí gián tiếp trình bày các 
khoàn mục chi phí liên quan đến tổng thể hơn là bộ phận. 
Có hai ý kiến được đưa ra và trái ngược nhau: 
Một là, nên phân bổ chi phí chung gián tiếp này cho các bộ phận để xác 
định được kết quả kinh doanh cuối cùng ở từng bộ phận và tổng hợp kết quả hoạt 
động toàn bộ tổ chức. 
Hai là, không nên phân bổ chi phí chung này cho các bộ phận vì họ cho 
rằng đây là những chi phí gián tiếp rất khó tìm ra một tiêu thức hợp lý để phân bổ 
các khoản chi phí này. Nếu phân bổ dựa trên các cơ sở tùy tiện sẽ làm sai lệch 
kết quả kinh doanh ở từng bộ phận, làm cho kết quả kinh doanh ở từng bộ phận 
chỉ là hình thức, không có ý nghĩa để đánh giá kết quả cuối cùng. Do vậy tốt hơn 
là không phân bổ chi phí chung này. 
Chúng ta biết rằng BCBP được lập nhằm mục đích sử dụng trong nội bộ 
của tổ chức, nên tùy thuộc vào tình hình cụ thể, đặc điểm, yêu cầu quản lý, đánh 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 22 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
giá trách nhiệm của từng doanh nghiệp mà có thể sử dụng thích hợp. Nếu không 
tìm ra tiêu thức hợp lý để phân bổ thì không nhất thiết phải phân bổ, ngược lại 
nếu có thể xác định được một hay môt số tiêu thức thích hợp thì nên phân bổ chi 
phí chung này. 
Mặc dù bảng báo cáo thu nhập theo bộ phận có thể được lập theo cách 
phân loại chi phí trực tiếp bao gồm chi phí hàng bán và chi phí thời kỳ trực tiếp, 
nhưng một bảng báo cáo thu nhập theo bộ phận được lập theo cách phân loại dựa 
trên sự ứng xử của chi phí thực sự là một bảng phân tích hữu hiệu đối với người 
quản lý. Theo cách này chi phí trực tiếp bao gồm CPKB và CPBB trực thuộc (chi 
phí bất biến thuộc tính). Chỉ có CPKB và CPBB trực thuộc mới được tính cho 
các bộ phận để xác định lợi nhuận cho từng bộ phận đem lại được gọi là SDBP. 
Tóm lại, BCBP giúp cho một công ty có khả năng tự xem xét từ nhiều hướng. 
Một số hướng mà các số liệu chi phí và lợi nhuận có thể được sinh ra là: 
• Theo phân xưởng 
• Theo trung tâm dịch vụ 
• Theo sản phẩm hay dây chuyền sản xuất 
• Theo khu vực bán hàng 
• Theo các hoạt động trong nước hoặc ngoài nước 
• Theo cửa hàng hoặc các gian hàng bán lẽ… 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 23 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Sau đây là thí dụ về một báo cáo thu nhập theo bộ phận, các bộ phận có 
đặc điểm như các phân xưởng: 
BÁO CÁO THU NHẬP THEO BỘ PHẬN PHÂN XƯỞNG CỦA CÔNG TY X 
 Toàn công ty Bộ phận 
 Phân xưởng 1 Phân xưởng 2 
Doanh thu $500 $300 $200 
Trừ CPKB 
 CPKB của hàng hóa $180 $120 $60 
 Các CPKB khác $50 $30 $20 
 Tổng các CPKB $230 $150 $80 
Số dư đảm phí $270 $150 $120 
Trừ CPBB thuộc tính $170 $90 $80 
Số dư bộ phận phân xưởng $100 $60 $40 
Trừ CPBB chung $25 
Thu nhập thuần túy $75 
2.1.1.3. Ý nghĩa của các chỉ tiêu trong báo cáo bộ phận 
a) Doanh số và số dư đảm phí: 
Đây là hai chỉ tiêu cần thiết phải có khi lập các BCBP. Doanh số và SDĐP 
có quan hệ tỷ lệ với nhau. Nếu doanh số tăng (giảm) ảnh hưởng của nó trên thu 
nhập thuần túy có thể tính được dể dàng bằng cách nhân SDĐP đơn vị với chênh 
lệch phần khối lượng tăng hoặc giảm, hoặc nhân phần tăng (giảm) của doanh số 
với tỷ lệ SDĐP. 
Điều quan trọng phải luôn nhớ là SDĐP về cơ bản chỉ là một công cụ lập 
kế hoạch ngắn hạn. Tỷ lệ SDĐP là % SDĐP trên doanh thu. Trong ngắn hạn bộ 
phân nào có tỷ lệ SDĐP cao thì sẽ tạo ra lợi nhuận nhiều hơn. Như vậy, SDĐP 
chỉ đặc biệt có giá trị trong những quyết định có liên quan tới việc sử dụng tạm 
thời các khả năng, các lệnh đặt hàng đặc biệt, và kế hoạch ngắn hạn thúc đẩy sản 
xuất một loại sản phẩm nào đó. 
b) Sự quan trọng của các chi phí bất biến 
Nhóm các CPBB làm hiện rõ lên sự thật là thu nhập thuần túy chỉ nói lên 
sau khi các CPBB đã được trang trải. Nó cũng làm hiện rỏ lên sự thật là sau khi 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 24 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
các CPBB đã được trang trải, thu nhập thuần túy sẽ tăng lên theo qui mô của 
SDĐP được sinh ra do mỗi sản phẩm được bán thêm. Tất cả những điều này rất 
có ích cho suy nghĩ chủ quan của người quản lý trong việc đề ra các mục tiêu. 
c) Số dư bộ phận 
Chúng ta thấy SDBP là hiệu số của SDĐP của bộ phận và các CPBB 
thuộc tính. Nó phản ảnh số tiền được dùng để trang trãi các chi phí chung của 
tổng thể và lợi nhuận. Số dư bộ phận được xem là tiêu chuẩn đánh giá tốt nhất 
của quá trình sinh lợi của một bộ phận vì chỉ có những chi phí mà được phân bổ 
cho bộ phận mới được sử dụng trong việc tính toán này. Nếu kết quả là một bộ 
phận không thể trang trãi nổi các chi phí của bản thân nó thì bộ phận đó tất yếu 
không thể được giữ lại (trừ khi nó cần thiết cho hàng bán của bộ phận khác). 
Đứng trên quan điểm của việc ra quyết định, SDBP là có ích nhất cho 
những quyết định có liên quan đến các nhu cầu lâu dài và việc hoàn thành như là 
sự thay đổi năng lực sản xuất, chính sách giá lâu dài, quá trình hoàn vốn đầu tư 
của các bộ phận. 
2.1.1.4. Bộ phận và nhà quản lý bộ phận 
Các BCBP không chỉ cung cấp thông tin cho việc đánh giá kết quả hoạt 
động và sự đầu tư nguồn lực của công ty cho các bộ phận còn nhằm đánh giá 
thành quả quản lý của các nhà quản lý bộ phận. 
Một vài chi phí có thể liên quan đến bộ phận, nhưng có thể nằm ngoài ảnh 
hưởng của nhà quản lý bộ phận đó. Để đánh giá bộ phận như là một sự đầu tư 
các nguồn lực của công ty, các chi phí này nên được bao gồm trong các chi phí 
của bộ phận. Tuy nhiên, trong việc đánh gía thành quả của các nhà quản lý nói 
chung, các chi phí này nên được loại trừ do các nhà quản lý không kiểm soát 
được nó. 
Chi phí quản lý cấp trên là khoản chi phí có thể liên quan đến nhiều bộ phận 
khác nhau, sự phân bổ chi phí chi phí này tùy theo điều kiện cụ thể của từng 
doanh nghiệp mà có thể phân bổ hoặc không phân bổ. Chi phí quản lý cấp trên là 
chi phí không thuộc quyền kiểm soát của nhà quản trị bộ phận vì vậy nhà quản trị 
bộ phận không có trách nhiệm giải thích mà các nhà quản trị cấp trên phải chịu 
trách nhiệm và giải thích về chi phí này. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 25 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
2.2.1. Một số vấn đề về chi phí 
Để thiết lập các BCBP, trước hết là phải tập hợp chi phí, vì vậy ta cần 
phân biệt các loại chi phí, hiểu rỏ nội dung và ý nghĩa của các loại chi phí. 
Chi phí có thể được phân loại theo các cách khác nhau như theo quá trình 
sản xuất, và theo mục tiêu quản trị. 
2.1.2.1. Phân loại chi phí trong quá trình sản xuất 
a) Chi phí sản xuất: 
Những khoản mục chi phí phát sinh tại nơi sản xuất hay tại phân xưởng 
được tập hợp như là chi phí sản xuất. Chi phí sản xuất còn được gọi là chi phí 
hàng được chế tạo hay chi phí sản phẩm. Chi phí sản xuất bao gồm 3 khoản mục 
(1) chi phí nguyên liêụ trực tiếp,(2) chi phí tiền lương trực tiếp và (3) chi phí sản 
xuất chung 
Chi phí nguyên liệu trực tiếp: 
Nguyên liêụ trực tiếp bao gồm những loại nguyên liệu, vật liệu chính tạo 
ra thực thể của sản phẩm. Chỉ những loại nguyên liệu, vật liệu được người công 
nhân trực tiếp sử dụng trong quá trình sản xuất mới được xem là nguyên liệu, vật 
liệu chính. Chi phí nguyên liệu trực tiếp là những chi phí của nguyên liệu ,vật 
liệu chính do người công nhân trực tiếp sử dụng trong quá trình sản xuất tạo ra 
sản phẩm. Không phải tất cả các loại nguyên liệu được sử dụng trong quá trình 
sàn xuất đều được xem là chi phí nguyên liệu trực tiếp. Những nguyên liệu, vật 
liệu được sử dụng trong quá trình sản xuất và không phải do người công nhân 
trực tiếp sản xuất sử dụng đều được xem là chi phí sản xuất chung . 
Chi phí tiền lương trực tiếp: 
Tiền lương và các khoản phụ cấp liên quan đến tiền lương của người công 
nhân trực tiếp sản xuất được tập hợp như là chi phí tiền lương trực tiếp. Không 
phải tất cả tiền lương của các công nhân làm việc tại nơi sản xuất đều trở thành 
chi phí tiền lương trực tiếp. Tiền lương và các khoản phụ cấp liên quan đến 
người công nhân phục vụ sản xuất trở thành chi phí tiền lương gián tiếp và được 
tập hợp vào tài khoản chi phí sản xuất chung. 
Chi phí sản xuất chung : 
Tất cả những khoản mục chi phí phát sinh tại nơi sản xuất hoặc phân 
xưởng mà không phải là chi phí nguyên liệu trực tiếp và chi phí nguyên liệu trực 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 26 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
tiếp được xem là chi phí sản xuất chung. Chi phí sản xuất chung là một khoản 
mục chi phí gián tiếp; do đó chúng phải được phân bổ theo những tiêu chuẩn 
phân bổ thích hợp. 
b) Chi phí thời kỳ: (Chi phí hoạt động hoặc chi phí kinh doanh) 
Những chi phí phát sinh ngoài nơi sản xuất hay phân xưởng sản xuất được 
tập hợp như là chi phí thời kỳ và chi phí thời kỳ bao gồm 2 bộ phận: (1) chi phí 
quản lý, (2) chi phí bán hàng. 
Chi phí quản lý : 
Những chi phí phát sinh trong quá trình quản lý, điều hành doanh nghiệp 
khi tiến hành hoạt động kinh doanh được xem là chi phí quản lý. Chi phí tiền 
lương của nhân viên kế toán, chi phí khấu hao văn phòng là 2 thí dụ về chi phí 
quản lý . 
Chi phí bán hàng : 
Những chi phí phát sinh liên quan đến quá trình đem sản phẩm đến người 
mua được gọi là chi phí bán hàng. 
c) Chi phí ban đầu, chi phí chuyển đổi và sơ đồ phân loại chi phí: 
Chi phí nguyên liệu trực tiếp kết hợp với chi phí tiền lương trực tiếp được 
gọi là chi phí ban đầu. Chi phí ban đầu là loại chi phí trực tiếp. 
Chi phí tiền lương trực tiếp kết hợp với chi phí sản xuất chung được gọi là 
chi phí chuyển đổi. Lý do là vì 2 chi phí này sẽ được chuyển thành giá trị của sản 
phẩm khi kết thúc quá trình sản xuất. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 27 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Sơ đồ 1: SƠ ĐỒ TỔNG QUAN PHÂN LOẠI CHI PHÍ 
TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT 
2.1.2.2. Phân loại chi phí theo mục tiêu quản trị. 
Trong quá trình điều hành hoạt động kinh doanh, tùy theo mục tiêu quản 
trị khác nhau mà chúng ta sử dụng các khái niệm chi phí khác nhau. Việc sử 
dụng các khái niệm chi phí nào là do loại tình huống ra quyết định yêu cầu. 
a) Chi phí khả biến và chi phí bất biến: 
Phân loại theo cách ứng xử của chi phí cho ta hai khái niệm chi phí quen 
thuộc là: Chi phí khả biến (CPKB) và chi phí bất biến (CPBB). 
Cách phân loại chi phí này rất hữu ích cho người quản lý khi cần biết tổng 
chi phí của một khoản mục chi phí sẽ là bao nhiêu khi căn cứ ứng xử của nó thay 
đổi, hay lợi nhuận sẽ là bao nhiêu khi tổng số sản phẩm bán ra thay đổi. 
Tổng CPPS trong kỳ của doanh nghiệp = chi phí khả biến + chi phí bất biến 
Chi phí khả biến 
 Khái niệm: Một khoản mục được xem là loại CPKB khi căn cứ ứng xử 
của nó biến động thì tính theo tổng số tiền nó thay đổi theo, còn tính theo một 
đơn vị căn cứ ứng xử của nó lại không thay đổi. 
• Chi phí khả biến thực thụ: là những CPKB sẽ thay đổi theo tỷ lệ với mức 
độ của hoạt động sản xuất kinh doanh. Chi phí nguyên liệu trực tiếp là 
Chi phí sản xuất (chi phí sản phẩm) 
CP nguyên liệu trực tiếp CP tiền lương trực tiếp CP sản xuất chung 
CP thời kỳ CP chuyển đổi 
Chi phí ngoài sản xuất (chi phí thời kỳ) 
CP quản lý CP bán hàng 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 28 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CPKB thực thụ vì lượng nguyên liệu sử dụng trong kỳ sẽ thay đổi theo tỷ 
lệ với mức độ hoạt động sản xuất. 
• Chi phí khả biến cấp bậc: Những CPKB khác thuộc loại CPKB cấp bậc 
như: chi phí lao động gián tiếp cũng được xem là một loại CPKB nhưng 
nó không ứng xử như cách của nguyên liệu trực tiếp. 
Chi phí bất biến: 
Khái niệm: Một khoản mục chi phí được xem là lọai CPBB khi căn cứ 
ứng xử của nó biến động thí tính theo tổng số tiền nó không thay đổi, còn tính 
theo một đơi vị căn cứ ứng xử nó sẽ thay đổi. 
• Chi phí bất biến thuộc tính: Các CPBB thuộc tính được định nghĩa như là 
những CPBB mà có thể được gắn bó chặt chẽ với một bộ phận riêng biệt 
và phát sinh do sự tồn tại của bất biến đó. Một thí dụ về CPBB thuộc tính 
là tiền chi cho quảng cáo do một bộ phận riêng biệt bỏ ra hoặc khấu hao 
tài sản cố định (TSCĐ) sử dụng trong một bộ phận riêng biệt . 
• Chi phí bất biến chung: Có thể được định nghĩa là những CPBB mà không 
thể gắn liền với bất kỳ một bộ phận riêng biệt nào nhưng phát sinh do các 
hoạt động chung. Để tính vào các bộ phận, CPBB chung phải được phân 
bổ theo một nguyên tắc hợp lý. Các chi phí chung còn được gọi là chi phí 
gián tiếp. 
Chi phí hổn hợp: 
Một khoản mục chi phí đươc xem là loại chi phí hổn hợp khi sự ứng xử 
của nó bao gồm cả hai loại CPKB và CPBB. Cho các mục đích khác nhau, người 
quản lý cần thu thập các chi phí hổn hợp khi chúng phát sinh và phân chúng ra 
theo các yếu tố khả biến và bất biến. Nếu việc phân tích này làm một cách cẩn 
thận, sự gần đúng của các yếu tố bất biến và khả biến của chi phí có thể đạt 
đươc. 
2.1.2.3. Phân bổ chi phí cho các bộ phận 
Trong bất kỳ một tổ chức thì qua quá trình hoạt động cũng sẽ phát sinh 
nhiều loại chi phí khác nhau, để đạt được cái nhìn thấu đáo nội tại công ty và có 
thể phát hiện được cơ hội, chiều hướng hoạt động còn tiềm ẩn hoặc những vấn đề 
còn tồn tại, yêu cầu cho người quản lý là phải biết được các chi phí này đã sử 
dụng như thế nào và bộ phận nào gánh chịu chi phí. Theo phương pháp lập 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 29 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
BCBP những chi phí gián tiếp tốt hơn là không nên phân bổ cho các bộ phận . Lý 
do là vì một sự phân bổ không thích hợp sẽ làm cho các bộ phận phải chịu một 
mức chi phí phi lý, đôi khi vượt xa mức có thể chấp nhận được. Tuy nhiên nếu 
tìm được căn cứ phân bổ chi phí thích hợp thì nên phân bổ chi phí này cho các bộ 
phận. Nói cách khác các bộ phận thực sự chỉ phải gánh chịu các chi phí do chúng 
yêu cầu chứ không phải chịu bất kỳ một mức chi phí bên ngoài nào khác. 
Hai nguyên tắc chỉ đạo của việc phân bổ chi phí cho các bộ phận khác 
nhau của một công ty khi áp dụng theo cách đảm phí là: 
+ Một là: phải theo bản chất của chi phí (bất biến hay khả biến) 
+ Hai là: phải xem chi phí có gắn trực tiếp với bộ phận đó hay không? 
Sau đây là thí dụ về một số tiêu thức phân bổ chi phí bộ phận phục vụ. 
Bảng 1: CÁC TIÊU THỨC PHÂN BỔ CHI PHÍ BỘ PHẬN PHỤC VỤ 
BỘ PHẬN PHỤC VỤ TIÊU THỨC PHÂN BỔ 
Căn tin 
Bảo vệ 
Kỹ thuật, kế hoạch 
Kế toán 
Động lực 
Điều động lao động 
Số lượng nhân viên 
Diện tích chịu trách nhiệm 
Số giờ lao động trực tiếp 
Số giờ lao động, số lượng khách hàng phục vụ 
Năng lực phục vụ (Kwh) 
Số nhân viên 
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu 
Tham khảo số liệu từ các báo cáo tại Xí nghiệp. 
Thu thập số liệu, thông tin từ bộ phận kế toán và bộ phận quản lý. 
Quan sát kế toán viên thực hiện công việc ghi chép, tính toán. 
Thu thập thông tin, số liệu từ trang web của Công ty. 
2.2.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu 
 Sử dụng các báo cáo từ kế toán tài chính để tổng hợp và lập ra các báo cáo 
nội bộ đáp ứng yêu cầu nhà quản trị. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 30 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Thực hiện phân tích số liệu bằng phương pháp so sánh thông qua các số 
tương đối, số tuyệt đối. 
Phương pháp so sánh: Là phương pháp xem xét chỉ tiêu phân tích dựa trên 
việc so sánh với một chỉ tiêu cơ sở (chỉ tiêu gốc) nhằm xác định xu hướng và 
mức độ biến động của các chỉ tiêu. Đây là phương pháp đơn giản và sử dụng 
nhiều nhất trong phân tích hoạt động kinh doanh cũng như trong phân tích dự 
báo các chỉ tiêu kinh tế. 
Sử dụng phương pháp này cần nắm vững 3 nguyên tắc: 
- Lựa chọn chỉ tiêu so sánh: 
- Điều kiện so sánh: 
- Kỹ thuật so sánh: 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 31 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHƯƠNG 3 
GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ-ĐIỆN-MÁY CẦN THƠ 
VÀ XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ 
3.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ-KHÍ-ĐIỆN 
MÁY CẦN THƠ 
Công ty cổ phần Cơ khí-Điện-Máy Cần Thơ tiền thân là Xí nghiệp Cơ 
khí Hậu Giang được thành lập ngày 01/05/1978. 
Đến ngày 01/04/1989 UBND Tỉnh ra quyết định số 16/QĐ.UBT.89 sáp 
nhập Nhà máy Cơ khí 1/5 thuộc Sở Giao Thông Vận Tải vào Xí nghiệp Cơ khí 
Hậu Giang thuộc Sở Công nghiệp lấy tên là: Nhà máy Cơ khí Hậu Giang. 
Sau khi chia Tỉnh Hậu Giang làm hai tỉnh Cần Thơ và Sóc Trăng, do nhu 
cầu về sản xuất và để có đủ khả năng cạnh tranh trong cơ chế thị trường, đến 
ngày 26/05/1992 UBND tỉnh Cần Thơ ra quyết định số 318/QĐ.UBT.92 sáp 
nhập thêm các đơn vị khác vào Nhà máy Cơ Khí Hậu Giang như: 
• Xí nghiệp hơi kỹ nghệ (nay là Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ) 
• Xí nghiệp điện cơ tỉnh Cần Thơ 
• Xí nghiệp Bao Bì 
Đến 30/05/1992 do yêu cầu của tình hình và nhiệm vụ mới Nhà máy Cơ 
khí Hậu Giang được đổi tên thành Xí nghiệp cơ điện Cần Thơ. 
Theo quyết định số 338/QĐ.UBT.92 ngày 06/11/1992 Bộ Công nghiệp 
nặng đồng ý cho thành lập Doanh nghiệp Nhà nước.Theo tinh thần Nghị định số 
388/HĐBT và quyết định thành lập số 1618/QĐ.92 ngày 23/12/1992 của UBND 
Tỉnh Cần Thơ đổi tên thành Công ty Cơ khí-Điện-Máy Cần Thơ, trụ sở chính 
đặt tại số 103 Nguyễn Trãi, Phường An Hội, Quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ trực 
thuộc Sở Công nghiệp Tỉnh Cần Thơ. 
Theo quyết định số 383/QĐ.HĐQT ngày 19/06/2002 của Hội đồng quản 
trị Tổng công ty máy và thiết bị công nghiệp về việc tiếp nhận Công ty Cơ khí-
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 32 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Điện–Máy Cần Thơ làm thành viên hạch toán độc lập thuộc Tổng công ty máy 
và thiết bị công nghiệp. 
Qua quá trình hoạt động để tạo điều kiện thuận lợi, tăng khả năng cạnh 
tranh, các đơn vị của Công ty đã có sự thay đổi về tên, một số đơn vị sáp nhập 
lại. 
Đến ngày 01 tháng 07 năm 2006 Công ty Cơ khí-Điện-Máy Cần Thơ thực 
hiện cổ phần hoá và lấy tên là Công ty cổ phần Cơ khí-Điện-Máy Cần Thơ. 
• Vốn điều lệ: 11.880.000.000 
• Địa chỉ: 103 Nguyễn Trãi, Phường An Hội, Quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ 
• Điện thoại: 84.071.821156 
• Fax: 84.071 813593 – 84.071.842294 
• Email: 
[email protected] 
Các đơn vị trực thuộc : 
 Xí nghiệp Cơ khí-Bao Bì:Km số 10 Quốc lộ 91, Khu Công nghiệp 
Trà Nóc, Phường Trà Nóc, Quận Bình Thủy, TP Cần Thơ 
 Xí nghiệp MITAGAS: 121 Mậu Thân, P.An Hoà, Q.Ninh Kiều,TP 
Cần Thơ 
Công ty chuyên sản xuất kinh doanh các mặt hàng cơ khí, cơ khí giao 
thông, máy móc nông nghiệp, phụ tùng các loại, các mặt hàng điện cơ, điện lạnh, 
điện tử, mạ kẽm các cấu kiện sắt thép và các loại khí phục vụ cho công nghiệp, y 
tế. Sản xuất các loại giấy, sản phẩm bằng giấy và các loại bao bì khác, các sản 
phẩm bằng vật liệu composite. Sản xuất, thi công, xây dựng và lắp đặt các loại 
cầu đường giao thông. Thiết kế, chế tạo, lắp đặt các hệ thống phân phối khí oxy 
phục vụ chuyên ngành y tế. Xây lắp các công trình dân dụng và công nghiệp. 
Kinh doanh bất động sản. Cho thuê nhà làm văn phòng, trung tâm thương mại, 
siêu thị và nhà ở. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 33 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
3.2. GIỚI THIỆU VỀ XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ 
3.2.1. Giới thiệu chung về Xí nghiệp 
Tiền thân của Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ là Xí nghiệp hơi kỹ nghệ cũ. 
Trước năm 1975 của tư nhân, thiết bị sản xuất và điều chế Oxygene chế tạo tại 
Mỹ năm 1958, thiết bị điều chế Acetylene dạng chế tạo trong nước. Sau giải 
phóng ta tiếp quản và đầu tư một dây chuyền sản xuất Oxygene với công suất 
150 m3/giờ của Trung Quốc và đã đưa vào hoạt động tháng 6/1995. Đến nay Xí 
nghiệp đã tăng khă năng sản xuất lên 12-15 lần so với lúc mới sáp nhập. 
Xí nghiệp MITAGAS có trụ sở tại số 121 Mậu Thân, Phường An Hòa, 
Quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ. 
ĐT/FAX: 071.890306 – 071.210645 
Phía trước là đường bộ, phía sau là đường sông thuận lợi cho việc giao 
dịch mua bán. 
Xí nghiệp có thị trường tiêu thụ sản phẩm rộng lớn trên hầu hết các tỉnh 
tại Đồng bằng Sông Cửu Long: Cần Thơ, Hậu Giang, Kiên Giang, Trà Vinh, 
Vĩnh Long, Đồng Tháp, Sóc Trăng, An Giang, Tiền Giang, Cà Mau, Bạc Liêu… 
Xí nghiệp là đơn vị hạch toán báo sổ thuộc Công ty. 
3.2.2. Cơ cấu tổ chức và quản lý của Xí nghiệp 
Xí nghiệp gồm có 39 CB CNV chia làm 5 tổ: 
• Tổ nghiệp vụ và bảo vệ: 13 người 
• Tổ sản xuất Oxy: 7 người 
• Tổ nạp hơi: 6 người 
• Tổ sản xuất Acetylene và kiểm định: 7 người 
• Tổ bốc xếp: 6 người 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 34 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Sơ đồ 2: SƠ ĐỒ CƠ CẤU TỔ CHỨC TẠI XÍ NGHIỆP MITAGAS 
CẦN THƠ 
3.2.3. Các sản phẩm và dịch vụ chủ yếu 
Xí nghiệp MITAGAS là một đơn vị kinh tế chuyên sản xuất kinh doanh 
các loại khí như Oxygene, Nitrogene (khí, lỏng) và Acetylene. Sản phẩm khí 
Oxygene có công dụng rộng rãi trong y tế, công nghiệp, thủy sản,…; Sản phẩm 
Nitrogene được sử dụng để nuôi cấy tế bào, bảo quản thực phẩm đóng hộp,…; 
Còn sản phẩm Acetylene thì sử dụng nhiều trong hàn, cắt kim loại…. 
 Ngoài các sản phẩm chính trên thì Xí nghiệp còn thực hiện các dịch vụ 
như thiết kế, lắp đặt các hệ thống phân phối khí Oxygene phục vụ chuyên ngành 
y tế. Cung cấp các loại khí dùng trong công nghiệp : Carbon dioxit (CO2) , Argon 
(Ar), đất đèn (CaC2 – khí đá), vỏ chai chứa các loại khí và các loại van khí công 
nghiệp. 
3.2.4. Quy trình sản xuất sản phẩm 
Xí nghiệp MITAGAS chỉ sản xuất 3 loại sản phẩm chủ yếu là Oxygene, 
Nitrogene (lỏng, khí) và Acetylene không có sản phẩm dở dang, trang thiết bị 
gọn nhẹ, NVL để sản xuất là khí trời và không cần dự trữ tồn kho NVL (NVL) 
đối với sản xuất Oxygene và Nitrogene, nhiên liệu tiêu hao phục vụ cho sản xuất 
chủ yếu là điện năng, nước còn sản xuất Acetylene NVL chủ yếu là CaC2 nhưng 
số lượng sản phẩm không lớn nên dự trữ cũng không nhiều. Xí nghiệp có hai dây 
chuyền sản xuất chính và một máy đo thủy lực dùng cho bộ phận phục vụ.
GIÁM ĐỐC
PHÓ GIÁM ĐỐC
TỔ NGHIỆP VỤ 
VÀ BẢO VỆ 
TỔ SX OXY 
(OXYGENE) 
TỔ NẠP 
HƠI
TỔ SX AC& 
KIỂM ĐỊNH 
TỔ 
BỐC XẾP 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 35 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Sơ đồ 3: QUY TRÌNH SẢN XUẤT KHÍ OXYGENE VÀ NITROGENE 
Quy trình sản xuất Actylene cũng không phức tạp, đầu tiên đất đèn được 
đưa vào bồn sinh khí, sau đó được đưa vào bình rửa và giải nhiệt thu được khí 
Acetylene. Khí thu được vào bồn chứa khí rồi vào bình chặn lửa có áp suất thấp 
để lọc và hút ẩm. Acetylene được chọn lọc để đưa vào máy nén áp suất cao, qua 
bình lọc dầu để chặn lửa và hút ẩm, tới dàn nạp để ra thành phẩm. Tại dàn nạp, 
Aceton được châm vào chai để bảo hoà khí. 
Nguyên liệu khí trời 
Máy nén không khí
Cụm thuần
Trao đổi nhiệt và trợ lạnh
Tinh luyện sơ bộ
Tinh luyện tinh
Chứa khí O2 thuần Chứa khí N2 thuần 
Máy nén khí O2 và N2 
Dàn nạp khí O2 và N2 vào chai 
Kho thành phẩm
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 36 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Sơ đồ 4: QUY TRÌNH SẢN XUẤT KHÍ ACETYLENE 
3.2.5. Mục tiêu và phương hướng hoạt động của Xí nghiệp 
3.2.5.1. Mục tiêu 
Là một Xí nghiệp sản xuất kinh doanh và cung cấp dịch vụ, mục tiêu 
chính luôn được đặt ra là tối đa hóa doanh số và lợi nhuận. 
Sẳn sàng đáp ứng tối đa và kịp thời nhu cầu tiêu dùng trong y tế, công 
nghiệp, thủy sản…với thủ tục nhanh gọn. 
Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm bằng cách giữ chân khách hàng cũ 
và thu hút thêm khách hàng mới. 
Nguyên liệu đất đèn (CaC2) 
Bồn sinh khí 
Lọc bụi cơ học và giải nhiệt 
Bình chặn lửa
Lọc tạp chất và hút ẩm 
Bình chặn lửa 
Dàn nạp khí C2H2 
Kho thành phẩm 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 37 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
3.2.5.2. Phương hướng 
Đầu tư, cải tiến trang thiết bịcủa Xí nghiệp nhằm nâng cao năng suất thiết 
bị lao động, giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh trên 
thị trường. 
Tạo sự đoàn kết, thống nhất trong toàn thể cán bộ công nhân viên (CB 
CNV), tạo môi trường làm việc thân thiện, thoải mái và an toàn. 
Đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề cho CB CNV 
của Xí nghiệp. 
Giữ vững quan hệ tốt đẹp với khách hàng thông qua chương trình khuyến 
mãi, tặng quà, tổ chức hội nghị khách hàng hàng năm… 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 38 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHƯƠNG 4 
THIẾT LẬP VÀ PHÂN TÍCH CÁC BÁO CÁO BỘ PHẬN 
TẠI XÍ NGHIỆP MITAGAS CẦN THƠ 
Sơ đồ 5: SƠ ĐỒ CÁC BỘ PHẬN THEO HƯỚNG PHÂN TÍCH 
Bảng 2: BẢNG TỔNG HỢP DOANH THU TẠI XÍ NGHIỆP MITAGAS 
ĐV: 1000 Đồng 
BÔ PHẬN NĂM 2004 NĂM 2005 NĂM 2006 
Toàn Xí nghiệp 7.169.893 8.134.472 8.908.992
Bộ phận dịch vụ 1.536.971 2.095.618 2.586.753
Bộ phận sản xuất 5.632.922 6.038.854 6.322.239
Dây chuyền sản xuất Acetylene 846.886 893.371 924.690
Dây chuyền sản xuất Oxygene 
và Nitrogene 4.786.036 5.145.483 5.397.549
Sản phẩm Oxygene 4.744.686 5.040.868 5.157.550
Sản phẩm Nitrogene 41.350 104.615 239.999
(Nguồn: Bộ phận kế toán Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ) 
Dây chuyền sản xuất 
ACETYLENE 
Xí nghiệp MITAGAS 
Bộ phận sản xuất Bộ phận dịch vụ 
Dây chuyền sản xuất 
OXYGENE & 
NITROGENE 
OXYGENE NITROGENE 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 39 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.1. THIẾT LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO THU NHẬP BỘ PHẬN 
TRONG NĂM 2004 
4.1.1. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh 
vực hoạt động năm 2004 
Bảng 3: BẢNG TẬP HỢP VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ XÍ NGHIỆP 
NĂM 2004 THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG 
ĐVT: 1000 Đồng 
CHỈ TIÊU XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
1. Chi phí khả biến 4.374.353 2.887.899 1.486.454
 Lương CB CNV 932.086 732.280 199.806
 BHXH, BHYT, KPCĐ 177.096 139.133 37.963
 Chi phí NVL, hàng hoá xuất kho 1.526.633 614.837 911.796
 Nhớt 83.874 83.874 0
 Glycerin 24.701 24.701 0
 Ccl4 3.104 3.104 0
 Acetone 31.171 31.171 0
 Đất đèn 646.864 471.987 174.876
 Vỏ chai 61.917 0 61.917
 Hơi Argon 421.416 0 421.416
 Hơi CO2 123.773 0 123.773
 Val 87.687 0 87.687
 Dây đồng hồ 17.741 0 17.741
 Chi phí sửa chữa 16.415 0 16.415
 Tay nắm nhôm 7.970 0 7.970
 Các loại nhiên liệu, vật liệu khác 47.499 27.633 19.866
 Điện dùng cho sản xuất 1.615.649 1.312.782 302.868
 Nước chạy máy 15.637 12.715 2.921
 Chi phí vận chuyển 59.752 48.518 11.234
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 40 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHỈ TIÊU XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
2. Chi phí bất biến thuộc tính 454.711 418.482 36.229
 Khấu hao TSCĐ của bộ phận 332.175 313.841 18.334
 Chi phí CCDC phân bổ 26.982 12.322 14.660
 Sửa chữa 43.130 39.896 3.234
 Chi phí quảng cáo 52.424 52.424 0
3. Chi phí bất biến chung 1.536.268 
 Chi phí tiếp khách 76.128 
 Phụ cấp, thưởng CBCNV 189.261 
 Chi PCTN kho và KT bao bì 61.700 
 Lãi vay ngân hàng 180.000 
 Phụ cấp bảo vệ 2.400 
 Điện, nước dùng cho VP 5.312 
 Tiền ăn giữa ca 140.400 
 Chi phí CCDC chung phân bổ 16.160 
 VPP, dụng cụ sinh hoạt 200.149 
 Chi phí dịch vụ mua ngoài 220.872 
 Chi phí cho Hội nghị khách hàng 28.546 
 Chi phí khác 415.339 
(Nguồn: Bộ phận kế toán Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ) 
Dựa vào bảng tổng hợp doanh thu và chi phí của từng bộ phận năm 2004, 
ta lập được bảng BCBP sau: 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 41 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Bảng 4: BẢNG BÁO CÁO BỘ PHẬN TOÀN XÍ NGHIỆP NĂM 2004 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG 
ĐVT: 1000 Đồng 
XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
CHỈ TIÊU Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
Doanh số bán 7.169.893 100,00 5.632.922 100,00 1.536.971 100,00
Trừ chi phí khả biến 4.374.353 61,01 2.887.899 51,27 1.486.454 96,71
 Lương CB CNV 932.086 13,00 732.280 13,00 199.806 13,00
 BHXH, BHYT, 
KPCĐ 177.096 2,47 139.133 2,47 37.963 2,47
 Chi phí NVL, hàng 
hoá xuất kho 1.526.633 21,29 614.837 10,92 911.796 59,32
 Các loại nhiên liệu, 
vật liệu khác 47.499 0,66 27.633 0,49 19.866 1,29
 Điện dùng cho sản 
xuất 1.615.649 22,53 1.312.782 23,31 302.868 19,71
 Nước chạy máy 15.637 0,22 12.715 0,23 2.921 0,19
 Chi phí vận chuyển 59.752 0,83 48.518 0,86 11.234 0,73
Số dư đảm phí 2.795.540 38,99 2.745.023 48,73 50.517 3,29
Trừ chi phí bất biến 
thuộc tính 454.711 6,34 418.482 7,43 36.229 2,36
 Khấu hao TSCĐ 
của bộ phận 332.175 4,63 313.841 5,57 18.334 1,19
 Chi phí CCDC 
phân bổ 26.982 0,38 12.322 0,22 14.660 0,95
 Sửa chữa 43.130 0,60 39.896 0,71 3.234 0,21
 Chi phí quảng cáo 52.424 0,73 52.424 0,93 0 0,00
Số dư bộ phận 2.340.829 32,65 2.326.541 41,30 14.288 0,93
Trừ chi phí bất biến 
chung 1.536.268 21,43 
 Chi phí tiếp khách 76.128 1,06 
 Phụ cấp, trợ cấp, 
thưởng CBCNV 189.261 2,64 
 Chi PCTN kho và 
kiểm tra bao bì 61.700 0,86 
 Lãi vay ngân hàng 180.000 2,51 
 Phụ cấp bảo vệ 2.400 0,03 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 42 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ CHỈ TIÊU 
Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
 Điện, nước dùng 
cho VP, sinh hoạt 5.312 0,07 
 Tiền ăn giữa ca 140.400 1,96 
 Chi phí CCDC 
chung phân bổ 16.160 0,23 
 Văn phòng phẩm, 
dụng cụ sinh hoạt 200.149 2,79 
 Chi phí dịch vụ 
mua ngoài 220.872 3,08 
 Chi phí cho Hội 
nghị khách hàng 28.546 0,40 
 Chi phí khác 415.339 5,79 
Thu nhập thuần túy 
của Xí nghiệp 804.562 11,22 
 Từ hình 1 ta thấy rằng trong tổng số doanh thu của Xí nghiệp thì doanh 
thu sản xuất là chính, chiếm đến 78,56% tổng doanh số, gấp 3,66 lần doanh thu 
dịch vụ. Điều này chứng tỏ Xí nghiệp đã chú trọng nhiều vào sản xuất hơn dịch 
vụ, lĩnh vực sản xuất các loại khí là lĩnh vực chủ yếu và lâu dài được Xí nghiệp 
quan tâm đầu tư phát triển. 
 Một cơ sở nữa để kết luận về sự quan trọng của lĩnh vực sản xuất là % 
SDBP. Từ hình 2, trong tổng SDBP của Xí nghiệp thì SDBP do lĩnh vực sản xuất 
Sản xuất:
78,56%
Dịch vụ:
21,44%
Hình 1: CƠ CẤU DOANH THU XÍ NGHIỆP 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG NĂM 2004 
Sản xuất:
99,39%
Dịch vụ:
0,61%
Hình 2: CƠ CẤU SDBP XÍ NGHIỆP 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG NĂM 2004 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 43 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
tạo ra đã chiếm đến 99,39% còn SDBP do lĩnh vực dịch vụ tạo ra chỉ chiếm phần 
nhỏ còn lại 0,61%. Số dư bộ phận là kết quả của doanh thu trừ đi CPKB và 
CPBB trực thuộc bộ phận, trong dài hạn với với CPBB chung không đổi thì thu 
nhập của tổng thể sẽ tăng lên đúng bằng số tiền tăng lên của SDBP. Do đó nếu 
bộ phận nào có số dư lớn hơn thì góp phần tăng thu nhập thuần túy của Xí nghiệp 
nhiều hơn. 
 Một điều khác có thể nhận xét được từ bảng BCBP là các khoản mục chi 
phí. Trong tổng doanh số sản xuất thì CPKB cho sản xuất chỉ chiếm 51,27%, đây 
là một con số lý tưởng cho thấy khoản CPKB bỏ ra để sản xuất là rất ít. Khác với 
các doanh nghiệp sản xuất khác là để sản xuất sản phẩm thì phải cần một phần 
lớn CPKB (chi phí NVL, nhân công trực tiếp,…) và thường là khoảng 90% 
doanh số. Nguyên nhân có được điều này là do để sản xuất ra sản phẩm thì chi 
phí NVL là rất nhỏ. Nguyên vật liệu chính dùng sản xuất Oxygene và Nitrogene 
là khí trời, còn nguyên liệu chính dùng sản xuất Acetylene là đất đèn (khí đá) đây 
là loại nguyên liệu có giá mua vào không cao. Khoản mục CPKB lớn nhất trong 
sản xuất là chi phí điện dùng cho sản xuất 1.312.782 ngàn đồng chiếm 23,30% 
trong 51,27% (tỷ lệ CPKB trong doanh số sản xuất). Điều này là tất nhiên đúng 
vì hai dây chuyền sản xuất sản phẩm có công suất rất lớn, hao tốn rất nhiều điện 
trong năm. 
 Trái lại theo trên, doanh số dịch vụ là 1.536.971 ngàn đồng chiếm 21,44% 
tổng doanh số nhưng phần CPKB mà bộ phận này phải gánh chịu chiếm đến 
33,98% tổng CPKB. Trong tổng doanh số dịch vụ thì CPKB cho dịch vụ chiếm 
đến 96,71%. Tuy so với sản xuất thì tỷ lệ này cao hơn nhiều nhưng đây là con số 
hợp lý vì đối với dịch vụ thì chi phí mua hàng hoá đầu vào là phải lớn. Ở đây, giá 
vốn hàng hóa xuất kho chiếm đến 59,32% trong 96,71% (tỷ lệ CPKB trong 
doanh số sản xuất). Và nếu so với các doanh nghiệp dịch vụ và cả các doanh 
nghiệp sản xuất khác thì con số 96,71% vẫn là con số không tệ vì phần SDĐP mà 
bộ phận này tạo ra là 3,29% điều này có nghĩa là trong ngắn hạn CPBB thuộc 
tính không đổi, khi doanh số tăng 1.000 đồng thì thu nhập thuần tuý sẽ tăng lên 
32,9 đồng, tức vẫn còn khả năng tăng trưởng trong ngắn hạn. 
 Xí nghiệp Mitagas tính lương trên doanh số tiêu thụ hàng tháng cụ thể là: 
Tổng lương = 13% * doanh thu (chưa thuế), cho thấy đây là khoản mục khả biến. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 44 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Ta sử dụng tỷ số doanh thu tiêu thụ làm tiêu thức phân bổ tổng tiền lương của 
toàn Xí nghiệp cho các bộ phận. Do đó, tỷ số giữa chi phí nhân công sản xuất và 
dịch vụ bằng với tỷ số doanh số sản xuất và doanh số dịch vụ. Tỷ lệ chi phí 
lương CB CNV trong tổng doanh số tiêu thụ luôn là 13% đối với tất cả các bộ 
phận. 
 Nói về SDĐP ta biết SDĐP là một công cụ lập kế hoạch ngắn hạn, trong 
thời gian ngắn CPBB không biến đổi bộ phận nào có tỷ lệ SDĐP cao sẽ tạo ra lợi 
nhuận nhiều hơn và lợi nhuận tăng lên này đúng bằng phần tăng SDĐP. Ở đây, 
tỷ lệ SDĐP của bộ phận sản xuất là 48,73%, rỏ ràng đây là con số mơ ước. Trong 
ngắn hạn nếu doanh số tăng lên 1.000 đồng ta có thể tạo ra được 487,3 đồng. 
Cũng chính do % CPKB so với doanh thu của sản xuất quá thấp so với dịch vụ, 
đã làm cho % SDĐP trên doanh thu của sản xuất cao gấp 14,81 lần ( 48,73% và 
3,29%) dịch vụ. Còn về giá trị thì SDĐP mà bộ phận sản xuất tạo ra là 2.745.024 
ngàn đồng trong khi SDĐP do bộ phận dịch vụ tạo ra chỉ được 50.517 ngàn đồng 
(cao gấp 54,34 lần). 
 Tất cả điều này cho ta kết luận: Trong ngắn hạn muốn tăng thu nhập thuần 
túy thì phải tăng cường sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Do đó một yêu cầu đặt ra 
là tăng số lượng khách hàng, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm khí. 
 Tiếp theo ta sẽ đi xem xét về dài hạn thông qua SDBP. Đây là chỉ tiêu tốt 
nhất đánh giá quá trình sinh lợi của một bộ phận. Theo bảng trên thì cả hai bộ 
phận đều tạo ra SDBP dương, có nghĩa là về dài lâu thì các bộ phận đều có thể 
trang trãi hết chi phí mà chính bộ phận đã tạo ra. SDBP mà dịch vụ tạo ra là 
14,288,186 đồng, còn trong tổng SDBP 2.340.829 ngàn đồng thì SDBP sản xuất 
đã chiếm đến 2.326.541 ngàn đồng (99,39%). Số dư này đủ để trang trãi hết 
CPBB chung của cả Xí nghiệp 1.536.268 ngàn đồng. Vậy song song với ngắn 
hạn thì trong dài hạn cũng cần phát huy hiệu quả hoạt động của lĩnh vực sản 
xuất. 
 Khoản mục CPBB chung là khoản mục cuối cùng trong BCBP mà ta cần 
xem xét đến. Trong bất kỳ một sự tốt đẹp nào cũng có một vấn đề còn tồn tại đòi 
hỏi xem xét và giải quyết. Phần trăm CPBB chung trong tổng doanh số của Xí 
nghiệp là tỷ số cần chú ý đến. Tuy trong tổng CPBB chung có chứa chi phí do 
các bộ phận tạo ra không có tiêu thức phân bổ, nhưng con số 21,43% là quá cao. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 45 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Nguyên nhân làm cho chi phí này cao do các chi phí phát sinh trong quá trình 
bán hàng: chi phí mua văn phòng phẩm, công cụ dụng cụ (CCDC), chi phí dịch 
vụ mua ngoài, các chi phí khác… hàng năm lớn. Đòi hỏi tiết kiệm các chi phí 
chung này để tăng hơn thu nhập thuần túy của Xí nghiệp. 
 Tóm lại, Xí nghiệp MITAGAS năm 2004 đã hoạt động rất hiệu quả. Thu 
nhập thuần túy mà Xí nghiệp đạt được trong năm là 804.562 ngàn đồng chiếm 
11,22% tổng doanh số bán. Có được điều này chủ yếu là do sản xuất đem lại. Xí 
nghiệp cần thấy được khả năng của mình và phát huy hơn nữa tiến đến một sự tốt 
đẹp hơn. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 46 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.1.2. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận sản xuất theo các dây chuyền 
hoạt động năm 2004 
Bảng 5: BẢNG TẬP HỢP VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ BỘ PHẬN SẢN 
XUẤT NĂM 2004 THEO DÂY CHUYỀN HOẠT ĐỘNG 
ĐVT: 1000 Đồng 
(Nguồn: Bộ phận kế toán Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ)
CHỈ TIÊU SẢN XUẤT 
DÂY 
CHUYỀN 
ACETYLENE 
DÂY CHUYỀN 
OXYGENE & 
NITROGENE 
1. Chi phí khả biến 2.887.899 755.364 2.132.535
 Lương CB CNV 732.280 110.095 622.185
 BHXH, BHYT, KPCĐ 139.133 20.918 118.215
 Chi phí NVL 614.837 503.158 111.679
 Acetone 31.171 31.171 0
 Đất đèn 471.987 471.987 0
 Nhớt 83.874 0 83.874
 Glycerin 24.701 0 24.701
 Ccl4 3.104 0 3.104
 Các loại nhiên liệu, vậy liệu khác 27.633 2.873 24.760
 Điện dùng cho sản xuất 1.312.782 113.469 1.199.313
 Nước chạy máy 12.715 4.851 7.865
 Chi phí vận chuyển 48.518 0 48.518
2. Chi phí bất biến thuộc tính 406.160 43.105 363.056
 Khấu hao TSCĐ của bộ phận 313.841 35.653 278.187
 Sửa chữa 39.896 7.451 32.444
 Chi phí quảng cáo 52.424 0 52.424
3. Chi phí bất biến chung 12.322 
 Chi phí CCDC dùng cho sản xuất 12.322 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 47 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Bảng 6: BẢNG BÁO CÁO BỘ PHẬN SẢN XUẤT NĂM 2004 
THEO DÂY CHUYỀN HOẠT ĐỘNG 
Đv: 1000 Đồng 
SẢN XUẤT 
DÂY CHUYỀN 
ACETYLENE 
DÂY CHUYỀN 
OXYGENE & 
NITROGENE CHỈ TIÊU 
Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
Doanh số bán 
5.632.922 100,00 846.886 100,00 4.786.036 100,00
Trừ chi phí khả biến 2.887.899 51,27 755.364 89,19 2.132.535 0,45
 Lương, BHYT, 
BHXH, KPCĐ 871.413 15,47 131.013 15,47 740.400 15,47
 Chi phí NVL 614.837 10,92 503.158 59,41 111.679 2,33
 Các loại nhiên liệu, 
vật liệu khác 27.633 0,49 2.873 0,34 24.760 0,52
 Điện dùng cho sản 
xuất 1.312.782 23,31 113.469 13,40 1.199.313 25,06
 Nước chạy máy 12.715 0,23 4.851 0,57 7.865 0,16
 Chi phí vận chuyển 48.518 0,86 0 0,00 48.518 1,01
Số dư đảm phí 2.745.023 48,73 91.521 10,81 2.653.502 55,44
Trừ chi phí bất biến 
thuộc tính 406.160 7,21 43.105 5,09 363.056 7,59
 Khấu hao TSCĐ 
của bộ phận 313.841 5,57 35.653 4,21 278.187 5,81
 Sửa chữa 39.896 0,71 7.451 0,88 32.444 0,68
 Chi phí quảng cáo 52.424 0,93 0 0,00 52.424 1,10
Số dư bộ phận 2.338.863 41,52 48.417 5,72 2.290.446 47,86
Trừ chi phí bất biến 
chung 12.322 0,22 
 Chi phí CCDC 
dùng cho sản xuất 12.322 0,22 
Thu nhập thuần túy 
của bộ phận sản 
xuất 2.326.541 41,30 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 48 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Từ đồ thị cơ cấu doanh thu sản xuất ta thấy dây chuyền sản xuất Oxygene 
và Nitrogene là quan trọng hơn vì có doanh thu là 4.786.036 ngàn đồng, chiếm 
84,97% tổng doanh số sản xuất. Nguyên nhân là hàng năm Xí nghiệp tiêu thụ 
hơn 1 triệu m3 khí Oxygene, một số lượng tiêu thụ rất lớn. Tuy phải cạnh tranh 
gây gắt với nhiều đối thủ nhưng Xí nghiệp luôn giữ được khách hàng và số lượng 
khách hàng ngày một tăng. Xí nghiệp đã sử dụng nhiều biện pháp tăng cường 
quan hệ tốt với khách hàng như: giảm giá, tặng phẩm, tổ chức hội nghị khách 
hàng,… nhờ vậy mà nhu cầu tiêu thụ sản phẩm lớn và có khả năng tăng lên qua 
các năm. 
Xét đến chi phí của từng dây chuyền ta nhìn vào BCBP có thể thấy được 
rỏ ràng CPKB của dây chuyền Acetylene là cao, chiếm đến 89,19% doanh số bán 
của dây chuyền này. Nguyên nhân làm cho chi phí này cao là do NVL trực tiếp 
để sản xuất Acetylene lớn 503.158 ngàn đồng (59,41% doanh số) và ngày một 
tăng do chi phí xăng dầu vận chuyển tăng. Do đó để tăng cường hiệu quả hoạt 
động cho dây chuyền cần tiết kiệm nhiên liệu trong sản xuất và có thể tìm nguồn 
nguyên liệu tốt, chất lượng và giá cả hợp lý hơn. 
Trong khi doanh số dây chuyền Oxygene và Nitrogene gấp 5,65 lần doanh 
số từ dây chuyền Acetylene thì CPKB của dây chuyền này lại lớn hơn dây 
chuyền Acetylene chỉ là 2,82 lần. Và so với tổng doanh số của dây chuyền 
Oxygene và Nitrogene thì CPKB của dây chuyền này chỉ chiếm 44,56%, từ 
những điều này thì ta không thể chối cãi được rằng CPKB từ dây chuyền 
Oxygene và Nitrogene là rất nhỏ, tỷ lệ CPKB trong doanh số nhỏ hơn nhiều so 
Dây chuyên
Acetylene:
15,03%
Dây chuyên
Oxygene&
Nitrogene:
84,97%
Hình 3: CƠ CẤU DOANH THU SẢN XUẤT NĂM 2004 
THEO DÂY CHUYỀN HOẠT ĐỘNG 
Dây chuyên
Acetylene:
2,07%
Dây chuyên
Oxygene&
Nitrogene:
97,93%
Hình 4: CƠ CẤU SDBP SẢN XUẤT 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG NĂM 2004 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 49 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
với dây chuyền Acetylene (44,56% và 89,19%) đó là điều mà bất kỳ doanh 
nghiệp nào cũng muốn đạt được. Trái với dây chuyền Acetylene thì nguyên nhân 
làm cho CPKB dây chuyền Oxygene & Nitrogene thấp là do chi phí NVL để sản 
xuất sản phẩm nhỏ (nguyên liệu chính là khí trời). Dây chuyền chỉ chịu phần lớn 
là chi phí điện dùng cho sản xuất 1.199.313 ngàn đồng (25,06% doanh số). Và 
cũng chính từ nguyên nhân này đã làm cho tỷ lệ SDĐP của dây chuyền Oxygene 
& Nitrogene là rất cao 55,44% trong khi dây chuyền Acetylene chỉ có tỷ lệ 
SDĐP 10,81%. Do vậy xét trong ngắn hạn nếu cần đầu tư sản xuất thì ta sẽ đầu 
tư vào dây chuyền Oxygene & Nitrogene. Điều này sẽ đem lại hiệu quả hơn. 
Khẳng định về sự hiệu quả hơn trong hoạt động của dây chuyền Oxygene 
& Nitrogene càng được chắc chắn khi xem xét đến con số tỷ lệ CPBB trực thuộc 
bộ phận. Chi phí bất biến mà bộ phận sản xuất Acetylene phải chịu chiếm 5.09% 
so với tổng doanh số, trong khi tỷ lệ SDĐP chỉ có 10,81% doanh số thì trường 
hợp này 5,09% là con số cao vì làm cho SDBP còn lại là 5,72%. Nguyên nhân tỷ 
lệ này cao là do dây chuyền Acetylene chưa hoạt động hết công suất có thể, dẫn 
đến doanh số không cao lại còn phải gánh chịu chi phí khấu hao, chi phí sửa 
chữa lớn. Do đó cần có những biện pháp hợp lý mở rộng thị trường, tăng số 
lượng tiêu thụ cho dây chuyền Acetylene hơn để dây chuyền hoạt động hết công 
suất của mình. Trái lại, CPBB mà dây chuyền Oxygene và Nitrogene phải chịu là 
7,58% doanh số trong khi tỷ lệ SDĐP là 55,44%, cho thấy dây chuyền đã tận 
dụng được hết khả năng hoạt động. 
Kết quả của những vấn đề trên làm cho SDBP của dây chuyền Oxygene 
& Nitrogene là 47,86% trong khi dây chuyền Acetylene chỉ là 5,72%. Vậy xét 
trong dài hạn dây chuyền Acetylene không hiệu quả bằng. Mặc dù hoạt động 
không hiệu quả bằng nhưng dây chuyền Acetylene cũng đã tạo ra được 48.417 
ngàn đồng (năm 2004) và với SDBP này đã có thể trang trãi cho CPBB chung 
của cả bộ phận sản xuất (chỉ 12.322 ngàn đồng). 
Thu nhập thuần tuý của bộ phận sản xuất đạt 2.326.541 ngàn đồng chiếm 
41,30% tổng doanh số sản xuất. Tuy thu nhập này còn phải bù trả CPBB chung 
của Xí nghiệp nhưng đây vẫn là một kết quả cao và bộ phận sản xuất của Xí 
nghiệp MITAGAS đã đạt được kết quả này. Đây là một Xí nghiệp hoạt động có 
hiệu quả. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 50 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.1.3. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận dây chuyền sản xuất Oxygene 
và Nitrogene theo loại sản phẩm năm 2004 
Bảng 7: BẢNG TẬP HỢP VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ DÂY CHUYỀN 
OXYGENE VÀ NITROGENE NĂM 2004 THEO SẢN PHẨM 
ĐVT: 1000 Đồng 
CHỈ TIÊU 
DÂY CHUYỀN 
OXYGENE 
&NITROGENE 
OXYGENE NITROGENE
1. Chi phí khả biến 925.357 917.362 7.995
 Lương CB CNV 622.185 616.809 5.375
 BHXH, BHYT, KPCĐ 118.215 117.194 1.021
 Chi phí NVL 111.679 110.714 965
 Nhớt 83.874 83.150 725
 Glycerin 24.701 24.487 213
 Ccl4 3.104 3.077 27
 Các loại nhiên liệu, vật liệu khác 24.760 24.546 214
 Chi phí vận chuyển 48.518 48.099 419
2. Chi phí bất biến thuộc tính 363.056 344.490 18.566
 Khấu hao TSCĐ từng bộ phận 278.187 259.622 18.566
 Sửa chữa 32.444 32.444 
 Chi phí quảng cáo 52.424 52.424 
3. Chi phí bất biến chung 1.207.178 
 Điện dùng cho sản xuất 1.199.313 
 Nước chạy máy 7.865 
(Nguồn: Bộ phận kế toán Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ) 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 51 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Bảng 8: BẢNG BCBP DÂY CHUYỀN SẢN XUẤT OXYGENE VÀ 
NITROGENE THEO SẢN PHẨM NĂM 2004 
Đv: 1000 Đồng 
DÂY CHUYỀN 
OXYGENE VÀ 
NITROGENE 
OXYGENE NITROGENE 
CHỈ TIÊU 
Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
Doanh số bán 4.786.036 100,00 4.744.686 100,00 41.350 100,00
Trừ CPKB 925.357 19,33 917.362 19,33 7.995 19,33
Lương,BHXH,BHYT,KPCĐ 740.400 15,47 734.003 15,47 6.397 15,47
 Chi phí NVL 111.679 2,33 110.714 2,33 965 2,33
 Các loại nhiên liệu, vật 
liệu khác 24.760 0,52 24.546 0,52 214 0,52
 Chi phí vận chuyển 48.518 1,01 48.099 1,01 419 1,01
Số dư đảm phí 3.860.679 80,67 3.827.324 80,67 33.355 80,67
Trừ CPBB thuộc tính 363.056 7,59 344.490 7,26 18.566 44,90
 Khấu hao TSCĐ từng bộ 
phận 278.187 5,81 259.622 5,47 18.566 44,90
 Sửa chữa 32.444 0,68 32.444 0,68 0 0,00
 Chi phí quảng cáo 52.424 1,10 52.424 1,10 0 0,00
Số dư bộ phận 3.497.624 73,08 3.482.835 73,40 14.789 35,77
Trừ chi phí bất biến chung 1.207.178 25,22 
 Điện dùng cho sản xuất 1.199.313 25,06 
 Nước chạy máy 7.865 0,16 
Thu nhập thuần tuý của 
dây chuyền Oxygene và 
Nitrogene 2.290.446 47,86 
Nitrogene:
0,86%
Oxygene:
99,14%
T
Hình 5: CƠ CẤU DOANH THU 
DÂY CHUYỀN OXYGENE VÀ NITROGENE 
THEO SẢN PHẨM NĂM 2004 
Nitrogene:
0,42%
Oxygene:
99,58%
Hình 6: CƠ CẤU SỐ DƯ BỘ PHẬN 
DÂY CHUYỀN OXYGENE VÀ NITROGENE 
THEO SẢN PHẨM NĂM 2004 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 52 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
 Từ đồ thị cơ cấu doanh thu thì doanh số thu được từ việc bán sản phẩm 
khí Nitrogene là 41.350 ngàn đồng chỉ chiếm 0,86% tổng doanh số thu từ dây 
chuyền sản xuất, đây là một tỷ lệ quá nhỏ. Nguyên nhân có sự chênh lệch lớn về 
doanh số bán giữa Oxygene và Nitrogene là do nhu cầu sản phẩm khí Oxygene là 
rất lớn, khách hàng sử dụng khí Oxygene ngày một tăng và chủ yếu là các bệnh 
viện, công ty nuôi trồng thuỷ sản,…đặc biệt trong điều kiện công nghiệp ngày 
càng phát triển. Còn sản phẩm Nitrogene tiêu thụ ít là do công nghệ sử dụng sản 
phẩm này để nuôi cấy tế bào, bảo quản thực phẩm đóng hộp,… ở khu vực đồng 
bằng Sông Cửu Long thời gian này chưa phát triển và chưa được áp dụng rộng 
rãi. 
Tuy chênh lệch lớn về doanh số, nhưng xét về khả năng sinh lời trong 
ngắn hạn thì hai loại sản phẩm này là như nhau thông qua chỉ tiêu đánh giá là tỷ 
lệ SDĐP trong doanh số (đều là 80,67%) . Nguyên nhân của vấn đề này là do cả 
hai loại sản phẩm cùng sản xuất ra từ một dây chuyền hoạt động (theo sơ đồ 3: 
Sơ đồ quy trình sản xuất khí Oxygene và Nitrogene) điều này làm cho chi phí 
NVL và nhân công trực tiếp để sản xuất ra sản phẩm là khoản mục khả biến 
chung. Để phân bổ các chi phí này cho từng loại sản phẩm ta phân theo tỷ số của 
doanh thu tiêu thụ. Từ đó đã dẫn đến tỷ lệ CPKB cũng như tỷ lệ SDĐP trong 
tổng doanh số là như nhau đối với hai loại sản phẩm. Do đó, để xem xét trong 
ngắn hạn cần đẩy mạnh sản xuất sản phẩm nào thì không thể. Cả hai sản phẩm 
đều sẽ được sản xuất ra và tiêu thụ hết khi dây chuyền hoạt động, với cùng một 
số tiền tăng lên của doanh số thì trong ngắn hạn CPBB không đổi thu nhập thuần 
hay số dư của bộ phận tăng lên ở hai sản phẩm là như nhau. 
Xét trong ngắn hạn thì không thấy được bộ phận nào hiệu quả hơn tuy 
nhiên về lâu dài ta kết luận rằng sản phẩm Oxygene là hơn hẳn do tạo ra SDBP 
lớn 3.482.835 ngàn đồng, chiếm đến 99,58% trong tổng SDBP của dây chuyền 
và chiếm 73,41% trong tổng doanh số thu từ bán sản phẩm Oxygene. Các tỷ lệ 
này đều lớn hơn so với các tỷ lệ tương ứng của sản phẩm Nitrogene. Tỷ lệ SDBP 
của sản phẩm Nitrogene là 35,77% doanh số và chỉ chiếm 0,42% tổng SDBP. 
Nguyên nhân là do sản phẩm này có doanh số bán quá thấp tuy vẫn còn khả 
năng tăng doanh số bán. Khoản mục CPBB thuộc tính (chi phí khấu hao chai, 
TSCĐ) mà sản phẩm Nitrogene phải chịu là 18.566 ngàn đồng năm 2004, khoản 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 53 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
này chiếm đến 44,90% doanh số thu từ bán sản phẩm. Từ đó thấy rằng cần tăng 
cường tìm biện pháp tiêu thụ sản phẩm này để tăng doanh số, giảm % CPBB phải 
gánh chịu từ đó tăng % SDBP. Không thể nói hiệu quả hoạt động từ bán sản 
phẩm Nitrogene là xấu, trái lại SDBP mà nó tạo ra là 35,77% (14.789 ngàn 
đồng) là một tỷ lệ SDBP cao. Chính hiệu quả cao trong hoạt động của cả hai bộ 
phận (sản phẩm) làm cho kết quả cuối cùng - thu nhập thuần tuý của dây chuyền 
Oxygene và Nitrogene - trên 2 tỷ đồng một năm, chiếm 47,86% doanh số thu 
được từ dây chuyền và chủ yếu là sự đóng góp của sản phẩm Oxygene. Chi phí 
cho dây chuyền là rất thấp, cần thấy được điều này để vận dụng và phát huy hơn 
nữa hiệu quả của từng bộ phận trong hoạt động. 
Tóm lại, qua phân tích các bảng báo cáo bộ phận năm 2004 thì kết quả 
cuối cùng mà Xí nghiệp tạo ra khá cao, thu nhập thuần túy của Xí nghiệp chiếm 
11,22% doanh số, tình hình này là hợp lý. Tiếp đó thì tỷ lệ thu nhập thuần túy và 
số dư bộ phận trong doanh số của các bộ phận nhỏ cũng rất cao. Tuy vậy, điều 
này không dẫn đến một sự vô lý ở các bộ phận do thu nhập của các bộ phận này 
chưa hoàn toàn nằm trong lợi nhuận cuối cùng của Xí nghiệp do chúng còn phải 
trang trãi các khoản chi phí chung của Xí nghiệp, các khoản chi phí chung khó 
phân bổ cho từng bộ phận và cũng theo trên, các khoản chi phí này chung là rất 
cao. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 54 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.2. THIẾT LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO THU NHẬP BỘ PHẬN 
TRONG NĂM 2005 
4.2.1. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh 
vực hoạt động năm 2005 
Bảng 9: BẢNG TẬP HỢP VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ XÍ NGHIỆP 
NĂM 2005 THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG 
ĐV: 1000 Đồng 
CHỈ TIÊU XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
1. Chi phí khả biến 5.151.439 3.186.783 1.964.656
 Lương CB CNV 1.057.481 785.051 272.430
 BHXH, BHYT, KPCĐ 200.921 149.160 51.762
 Chi phí NVL, hàng hoá xuất kho 2.015.664 725.900 1.289.763
 Nhớt 92.971 92.971 0
 Glycerin 27.652 27.652 0
 Ccl4 3.397 3.397 0
 Acetone 40.322 40.322 0
 Đất đèn 951.410 561.558 389.852
 Vỏ chai 80.493 0 80.493
 Hơi Argon 509.914 0 509.914
 Hơi CO2 148.528 0 148.528
 Val 108.118 0 108.118
 Dây đồng hồ 21.112 0 21.112
 Chi phí sửa chữa 22.981 0 22.981
 Tay nắm nhôm 8.766 0 8.766
 Các loại nhiên liệu, vật liệu khác 59.111 35.489 23.622
 Điện dùng cho sản xuất 1.730.954 1.421.210 309.744
 Nước chạy máy 17.637 13.848 3.789
 Chi phí vận chuyển 69.671 56.125 13.546
2. Chi phí bất biến thuộc tính 462.063 412.226 49.838
 Khấu hao TSCĐ của bộ phận 322.215 304.794 17.422
 Chi phí CCDC phân bổ 39.570 18.243 21.327
 Sửa chữa 100.278 89.189 11.089
 Chi phí quảng cáo 0 0 0
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 55 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
CHỈ TIÊU XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
3. Chi phí bất biến chung 1.528.861 
 Chi phí tiếp khách 80.850 
 Phụ cấp, trợ cấp, thưởng CBCNV 199.268 
 Chi PCTN kho và kiểm tra bao bì 62.721 
 Lãi vay ngân hàng 180.000 
 Phụ cấp bảo vệ 2.400 
 Điện, nước dùng cho VP, sinh hoạt 6.533 
 Tiền ăn giữa ca 140.400 
 Chi phí CCDC chung phân bổ 19.973 
 Văn phòng phẩm, dụng cụ sinh hoạt 239.192 
 Chi phí dịch vụ mua ngoài 296.213 
 Chi phí cho Hội nghị khách hàng 0 
 Chi phí khác 301.312 
(Nguồn: Bộ phận kế toán Xí nghiệp MITAGAS Cần Thơ) 
Dựa vào bảng tổng hợp doanh thu và chi phí của từng bộ phận năm 2005, 
ta lập được bảng BCBP sau: 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 56 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Bảng 10: BẢNG BÁO CÁO BỘ PHẬN TOÀN XÍ NGHIỆP NĂM 2005 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG 
Đv: 1000 đồng 
XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
CHỈ TIÊU 
Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
Doanh số bán 8.134.472 100,00 6.038.854 100,00 2.095.618 100,00
Trừ chi phí khả biến 5.151.439 63,33 3.186.783 52,77 1.964.656 93,75
 Lương CB CNV 1.057.481 13,00 785.051 13,00 272.430 13,00
 BHXH, BHYT, 
KPCĐ 200.921 2,47 149.160 2,47 51.762 2,47
 Chi phí NVL, hàng 
hoá xuất kho 2.015.664 24,78 725.900 12,02 1.289.763 61,55
 Các loại nhiên liệu, 
vật liệu khác 59.111 0,73 35.489 0,59 23.622 1,13
 Điện dùng cho sản 
xuất 1.730.954 21,28 1.421.210 23,53 309.744 14,78
 Nước chạy máy 17.637 0,22 13.848 0,23 3.789 0,18
 Chi phí vận chuyển 69.671 0,86 56.125 0,93 13.546 0,65
Số dư đảm phí 2.983.033 36,67 2.852.071 47,23 130.962 6,25
Trừ chi phí bất biến 
thuộc tính 462.063 5,68 412.226 6,83 49.838 2,38
 Khấu hao TSCĐ 
của bộ phận 322.215 3,96 304.794 5,05 17.422 0,83
 Chi phí CCDC 
phân bổ 39.570 0,49 18.243 0,30 21.327 1,02
 Sửa chữa 100.278 1,23 89.189 1,48 11.089 0,53
 Chi phí quảng cáo 0 0,00 0 0,00 0 0,00
Số dư bộ phận 2.520.969 30,99 2.439.845 40,40 81.125 3,87
Trừ chi phí bất biến 
chung 1.528.861 18,79 
 Chi phí tiếp khách 80.850 0,99 
 Phụ cấp, trợ cấp, 
thưởng CBCNV 199.268 2,45 
 Chi PCTN kho và 
kiểm tra bao bì 62.721 0,77 
 Lãi vay ngân hàng 180.000 2,21 
 Phụ cấp bảo vệ 2.400 0,03 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 57 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT DỊCH VỤ 
CHỈ TIÊU 
Số tiền % Số tiền % Số tiền % 
 Điện, nước dùng 
cho VP, sinh hoạt 6.532 0,08 
 Tiền ăn giữa ca 140.400 1,73 
 Chi phí CCDC 
chung phân bổ 19.973 0,25 
 Văn phòng phẩm, 
dụng cụ sinh hoạt 239.192 2,94 
 Chi phí dịch vụ 
mua ngoài 296.213 3,64 
 Chi phí cho Hội 
nghị khách hàng 0 0,00 
 Chi phí khác 301.312 3,70 
Thu nhập thuần túy 
của Xí nghiệp 992.109 12,20 
Qua báo cáo bộ phận toàn Xí nghiệp theo lĩnh vực hoạt động năm 2005, 
thu nhập thuần túy mà Xí nghiệp tạo ra là 992.109 ngàn đồng chiếm 12,20% 
doanh số tiêu thụ, tức trung bình được 82.676 ngàn đồng lợi nhuận một tháng. 
Đây là một kết quả cao trong hoạt động sản xuất. Có được kết quả này Xí nghiệp 
đã phải cố gắng rất nhiều. Trong quan hệ với khách hàng, Xí nghiệp luôn tạo sự 
quan tâm, tận tình phục vụ, đáp ứng tối đa nhu cầu tiêu thụ, giữ chân khách hàng 
cũ thu hút khách hàng mới. Trong quan hệ đồng nghiệp, luôn tạo sự thân thiện, 
hòa đồng, giúp đỡ nhau cùng nhau tăng năng suất lao động. Và đặc biệt trong sản 
xuất, tuy máy móc thiết bị phục vụ sản xuất không hiện đại, dây chuyền sản xuất 
San xuat:
74,24%
Dich vu:
25,76%
Hình 7: CƠ CẤU DOANH THU XÍ NGHIỆP 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG NĂM 2005 
San xuat:
96,78%
Dich vu:
3,22%
Hình 8: CƠ CẤU SDBP XÍ NGHIỆP 
THEO LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG NĂM 2005 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 58 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
đã hoạt động nhiều năm nhưng Xí nghiệp vẫn hoạt động tốt. Mỗi năm đều có sửa 
chữa, tu bổ và cải tiến máy móc thiết bị như cải tiến còng nạp Oxygene, dàn phơi 
chai, máy chùi rỉ chai,…. Cụ thể năm 2005 này chi phí sửa chữa là 100.278 ngàn 
đồng (1,23% doanh số). Trong đó phần lớn là sửa chữa cho bộ phận sản xuất 
89.189 ngàn đồng. 
Theo trên thì kết quả cuối cùng tại Xí nghiệp là rất cao, tuy vậy cần thấy 
rằng CPBB chung (chi phí phát sinh do các hoạt động chung) cũng còn rất lớn 
1.528.861 ngàn đồng (18,79% doanh số). Các chi phí chung này không thể phân 
bổ cho từng bộ phận vì nếu phân bổ sai, không hợp lý sẽ làm cho bộ phận phải 
gánh chịu những chi phí không thuộc trách nhiệm của bộ phận đó. Thông thường 
đối với các doanh nghiệp sản xuất thì CPBB chung chỉ chiếm phần nhỏ trong 
doanh số bán, còn chi phí cho sản xuất sản phẩm thì thường lớn khoảng 90%. 
Đối với Xí nghiệp Mitagas Cần Thơ, theo báo cáo bộ phận trên thì khác, chi phí 
chung còn cao trong khi chi phí cho sản xuất sản phẩm (CPKB) chỉ chiếm 
63,33% doanh số. Nguyên nhân làm cho chi phí chung hàng năm cao là do Xí 
nghiệp đã phải trang trãi các khoản lớn hàng tháng như: lãi vay ngân hàng 
(15.000 ngàn đồng/tháng), chi phí tiếp khách, văn phòng phẩm dụng cụ sinh hoạt 
sử dụng nhiều, chi phí dịch vụ mua ngoài và các chi phí khác. 
Từ đồ thị cơ cấu doanh thu trên, chúng ta phần nào thấy đựơc sự đóng góp 
của từng lĩnh vực vào tổng doanh thu chung toàn Xí nghiệp 8.134.472 ngàn 
đồng. Trong năm 2005, doanh số bán của lĩnh vực sản xuất cao gấp 2,88 lần dịch 
vụ. Số dư đảm phí và SDBP xét về giá trị lẫn % trong doanh số đều lớn hơn dịch 
vụ. Qua đó cho thấy lĩnh vực sản xuất là quan trọng và hiệu quả hơn. 
Để thấy rõ về sự đóng góp và tình hình hoạt động của từng lĩnh vực ta đi 
vào so sánh, phân tích từng chỉ tiêu trong báo cáo bộ phận. 
Xét về tiềm năng phát triển trong ngắn hạn lẫn dài hạn thông qua tỷ lệ 
SDĐP và SDBP thì lĩnh vực sản xuất đều hơn hẳn dịch vụ. Tuy nhiên lĩnh vực 
dịch vụ vẫn có khả năng tăng trưởng qua các năm, SDBP tạo ra là 81.125 ngàn 
đồng chiếm 3,87% doanh số dịch vụ, SDBP này cao hơn so với năm 2004 (trong 
năm 2004 SDBP là 14.288 ngàn đồng chỉ 0,93% doanh số). Không thể so sánh 
với sản xuất về giá trị SDBP tăng lên nhưng đây là một chiều hướng phát triển 
rất tốt. Tỷ lệ SDBP của sản xuất là 40,40% doanh số, tức 2.439.845 ngàn đồng. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 59 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
Đây vẫn còn là một kết quả tốt nhưng nếu so với năm 2004 thì ta thấy có sự sụt 
giảm (năm 2004 tỷ lệ SDBP là 41,30%). Nguyên nhân là do CPKB để sản xuất 
sản phẩm tăng nhiều hơn so với sự tăng lên của doanh số sản xuất vì giá cả hàng 
hóa giảm. 
Nguyên nhân có sự chênh lệch cao giữa 2 tỷ lệ SDBP là do tỷ lệ CPKB 
của dịch vụ là 93,75% còn của sản xuất là 52,77%, trong khi đó tỷ lệ CPBB 
thuộc tính chênh lệch không nhiều (6,83% và 2,38%). Khoản chi phí khả biến 
lớn nhất trong sản xuất vẫn là chi phí điện 1.421.210 ngàn đồng, chiếm 23,53% 
doanh số và chiếm 44,60% tổng CPKB của sản xuất (gần một nửa). Còn khoản 
CPKB lớn nhất trong dịch vụ là chi phí hàng hóa xuất kho 1.289.763 đồng và 
tổng doanh số dịch vụ phải trang trãi hơn ½ cho chi phí này (61,55%). Điều này 
là hoàn toàn hợp lý vì hai dây chuyền sản xuất sản phẩm tiêu hao rất nhiều năng 
lượng để hoạt động, còn trong dịch vụ có máy đo thủy lực, máy chùi rỉ chai sử 
dụng điện không nhiều bằng. Thêm vào đó, đối với sản xuất thì chi phí NVL sử 
dụng không nhiều, còn hàng hóa mua vào trong dịch vụ thì có giá vốn rất cao. 
Bên cạnh 2 khoản CPKB trên thì tất cả các CPKB và BB còn lại ở lĩnh 
vực sản xuất xét về giá trị đều lớn hơn dịch vụ. Nguyên nhân khá rỏ là do qui mô 
của hoạt động sản xuất lớn hơn, Xí nghiệp đầu tư nhiều vào sản xuất. Nguồn lực 
sử dụng cho sản xuất nhiều dẫn đến chi phí nhân công (lương, bảo hiểm) lớn 
hơn, chi phí vận chuyển, khấu hao, sửa chữa,… cũng lớn hơn. Tuy nhiên xét về 
tỷ lệ % chi phí trong doanh số thì hầu hết các % chi phí so với doanh số của lĩnh 
vực dịch vụ đều nhỏ hơn so với sản xuất . Chứng tỏ một điều là lĩnh vực dịch vụ 
đã tiết kiệm chi phí nhiều hơn sản xuất khi tạo ra doanh thu. 
Tóm lại, trong năm 2005 Xí nghiệp đã đạt kết quả hoạt động cao. Cả hai 
lĩnh vực đều có khả năng tăng trưởng trong ngắn hạn lẫn dài hạn. Tuy lĩnh vực 
sản xuất luôn giữ vị trí quan trọng nhưng lĩnh vực dịch vụ thì ngày càng phát 
triển tốt hơn. Điều cần chú ý là chi phí chung của Xí nghiệp còn khá cao. Xí 
nghiệp cần tìm biện pháp giải quyết để có thể thu được hiệu quả cao hơn. 
Luận văn tốt nghiệp Thiết lập và phân tích các báo cáo bộ phận… 
GVHD: ThS. Trương Chí Tiến 60 SVTH: Dương Thị Cẩm Tú 
4.2.2. Thiết lập và phân tích báo cáo bộ phận sản xuất theo các dây 
chuyền hoạt động năm 2005 
Bảng 11: BẢNG TẬP HỢP VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ BỘ PHẬN SẢN 
XUẤT NĂM 2005 THEO DÂY CHUYỀN HOẠT ĐỘNG 
ĐVT: 1000 Đồng 
CHỈ TIÊU SẢN XUẤT DÂY CHUYỀN ACETYLENE 
DÂY 
CHUYỀN 
OXYGENE 
& 
NITROGENE
1. Chi phí khả biến 3.186.783 868.304 2.318.479
 Lương CB CNV 785.051 116.138 668.913
 BHXH, BHYT, KPCĐ 149.160 22.066 127.093
 Chi phí NVL 725.900 601.880 124.021
 Acetone 40.322 40.322 0
 Đất đèn 561.558 561.558 0
 Nhớt 92.971 0 92.971
 Glycerin 27.652 0 27.652
 Ccl4 3.397 0 3.397
 Các loại nhiên liệu, vậy liệu khác 35.489 4.972 30.517
 Điện dùng cho sản xuất 1.421.210 118.417 1.302.794
 Nước chạy máy 13.848 4.831 9.016
 Chi phí vận chuyển 56.125 0 56.125
2. Chi phí bất biến thuộc tính 393.982 22.021 371.961
 Khấu hao TSCĐ của bộ phận 304.794 21.021 283.773
 Sửa chữa 89.189 1.000 88.189
3. Chi phí bất biến chung 18.243 
 Chi phí CCDC dùng cho sản xuất 18.243 
(Nguồn: Bộ phận k