Luận văn Đo lường mức độ nhận biết và thái độ của học sinh-Sinh viên ở một số trường trung học phổ thong và đại học tại thành phố Hồ Chí Minh về dịch vụ bán hàng qua mạng của pnjsilver

Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 1 TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HCM KHOA THÖÔNG MAÏI – DU LÒCH - MARKETING LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP ÑEÀ TAØI: ÑO LÖÔØNG MÖÙC ÑOÄ NHAÄN BIEÁT VAØ THAÙI ÑOÄ CUÛA HOÏC SINH-SINH VIEÂN ÔÛ MOÄT SOÁ TRÖÔØNG THPT VAØ ÑAÏI HOÏC TAÏI TPHCM VEÀ DÒCH VUÏ BAÙN HAØNG QUA MAÏNG CUÛA PNJSILVER GVHD: ThS NGUYEÃN QUOÁC HUØNG SVTH : VUÕ YÙ NHÖ LÔÙP : Marketing 3 – K32 Niên khóa 2006 - 2010 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 2 LÔØI CAÛM ÔN Trong suoát thôøi gian thöïc taäp taïi Coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän (PNJ) toâi ñaõ nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ, höôùng daãn taän tình cuûa caùc anh chò vaø söï ñònh höôùng, chæ daãn cuûa thaày coâ giaûng vieân tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh, toâi ñaõ hoïc hoûi ñöôïc nhieàu kieán thöùc cuõng nhö kinh nghieäm boå ích cho baûn thaân, giuùp toâi coù neàn taûng toát hôn, töï tin böôùc vaøo coâng vieäc thöïc teá sau naøy. Nhaân ñaây, toâi toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán quyù thaày coâ tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá, ñaëc bieät laø giaùo vieân höôùng daãn – thaày Thaïc só Nguyeãn Quoác Huøng, thaày ñaõ taän tình giuùp ñôõ vaø höôùng daãn toâi ngay töø böôùc ñaàu choïn ñeà taøi, söûa ñeà cöông. Beân caïnh ñoù, thaày luoân ñoäng vieân, giuùp toâi vöôït qua khoù khaên, chia seû nhöõng yù kieán quyù baùu ñeå toâi coù theå hoaøn thaønh chuyeân ñeà toát nghieäp naøy. Toâi chaân thaønh caûm ôn Ban giaùm ñoác coâng ty PNJ ñaõ taïo ñieàu kieän cho toâi thöïc taäp taïi coâng ty vaø hoïc hoûi nhöõng kinh nghieäm thöïc teá. Ñaëc bieät, toâi muoán göûi lôøi caûm ôn ñeán caùc anh chò Phoøng NC-TT ñaõ taän tình chæ daãn vaø cung caáp cho toâi thoâng tin caàn thieát trong suoát quaù trình thöïc taäp. Cuoái cuøng toâi xin göûi lôøi chuùc söùc khoûe, haïnh phuùc vaø thaønh ñaït ñeán toaøn theå thaày coâ tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TPHCM vaø Ban giaùm ñoác coâng ty cuøng taäp theå anh chò phoøng NC-TT cuûa coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän PNJ. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 3 NHAÄN XEÙT CUÛA CÔ QUAN THÖÏC TAÄP …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… TPHCM, Ngaøy Thaùng Naêm 2010 (Ñoùng daáu vaø kyù teân) NHAÄN XEÙT CUÛA GIAÙO VIEÂN HÖÔÙNG DAÃN …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 4 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… TPHCM, Ngaøy Thaùng Naêm 2010 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU 1. Bieåu ñoà nhaän ñôn haøng qua TMÑT cuûa doanh nghieäp 2. Bieåu ñoà tyû leä ñaët haøng qua maïng tröïc tuyeán 3. Sô ñoà toå chöùc 4. Baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty trong giai ñoaïn 2006-2008 5. Baûng cô caáu doanh thu töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa PNJ 6. Bieåu ñoà cô caáu doanh thu töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa PNJ 7. Baûng doanh thu phaân phoái cho saûn phaåm baïc PNJSilver 8. Bieåu ñoà doanh thu trung bình/thaùng cuûa saûn phaåm baïc PNJSilver 9. Bieåu ñoà thu nhaäp giöõa hoïc sinh- sinh vieân 10. Bieåu ñoà veà thoùi quen giaûi trí vaøo thôøi gian raûnh roãi 11. Bieåu ñoà veà thoùi quen giaûi trí giöõa hoïc sinh -sinh vieân 12. Bieåu ñoà veà ñaëc tröng khi mua saém Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 5 13. Bieåu ñoà thoâng tin veà dòch vuï baùn haøng 14. Bieåu ñoà Crosstab giöõa giôùi tính vaø PNJSilver 15. Bieåu ñoà nôi mua vaø tham khaûo PNJSilver 16. Möùc ñoä quan taâm cuûa hoïc sinh-sinh vieân veà DVBHQM a. Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin doanh nghieäp b. Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin saûn phaåm c. Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin giao dòch d. Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà caùc chöùc naêng 17. Bieåu ñoà veà phöông thöùc thanh toaùn 18. Do ñaâu bieát veà DVBHQM cuûa PNJ 19. Bieåu ñoà Lôïi ích cuûa DVBHQM PNJSilver 20. Bieåu ñoà veà nhu caàu töông lai 21.Bieåu ñoà Lyù do khoâng söû duïng DVBHQM PNJSilver Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 6 MỤC LỤC CHÖÔNG 1 .............................................................................................................................. 10 GIÔÙI THIEÄU ÑEÀ TAØI .............................................................................................................. 10 1.1 Ñaët vaán ñeà: ..................................................................................................................... 10 1.2. Muïc tieâu nghieân cöùu: ..................................................................................................... 11 1.3. Phöông phaùp nghieân cöùu: ........................................................................................... 11 1.3.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu: ................................................................................................. 11 1.3.2. Phöông phaùp nghieân cöùu: ........................................................................................... 12 1.3.2.1. Phöông phaùp nghieân cöùu ñònh tính: ......................................................................... 12 1.3.2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu ñònh löôïng: ....................................................................... 12 1.3.3. Phaïm vi nghieân cöùu: ................................................................................................... 13 1.4. Phöông phaùp trình baøy vaø phaân tích thoáng keâ: .......................................................... 13 1.4.1. Trình baøy döõ lieäu: ..................................................................................................... 134 1.4.2. Söû duïng caùc Kieåm ñònh ñeå kieåm tra moái quan heä giöõa caùc bieán. ............................... 14 1.5. Baûng caâu hoûi khaûo saùt: ................................................................................................ 145 1.6. Keát caáu chuyeân ñeà toát nghieäp: ................................................................................... 19 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 7 CHÖÔNG 2 .............................................................................................................................. 20 LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ THÖÔNG MAÏI ÑIEÄN TÖÛ.................................................................. 20 2.1. Khaùi nieäm vaø phaân loïai Thöông Maïi Ñieän Töû ............................................................ 20 2.1.1. Ñònh nghóa: .................................................................................................................. 20 2.1.2. Söï ra ñôøi cuûa thöông maïi ñieän töû ............................................................................... 21 2.2 Caùc phöông thöùc hoaït ñoäng cuûa thöông maïi ñieän töû: .................................................... 22 2.2.1. Caùc phöông tieän kyõ thuaät söû duïng trong thöông maïi ñieän töû..................................... 22 2.2.1.1. Ñieän thoaïi ................................................................................................................. 22 2.2.1.2. Maùy Fax .................................................................................................................... 23 2.2.1.3. Truyeàn hình .............................................................................................................. 23 2.2.1.4. Thieát bò kyõ thuaät thanh toaùn ñieän töû ........................................................................ 23 2.2.1.5. Intranet vaø Extranet ................................................................................................ 24 2.2.1.6. Internet vaø Web ....................................................................................................... 24 2.2.2. Caùc hình thöùc hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa thöông maïi ñieän töû ......................................... 25 2.2.2.1. Thö ñieän töû (e-mail) ................................................................................................. 25 2.2.2.2. Thanh toaùn ñieän töû (electronic payment) ................................................................ 25 2.2.2. Trao ñoåi döõ lieäu ñieän töû (EDI - Electronic Data Interchange)................................... 26 2.2.2.4. Giao göûi soá hoaù caùc dung lieäu (Digital delivery of content) ..................................... 26 2.2.2.5. Baùn leû haøng hoaù höõu hình (retail of tangible goods) ................................................ 27 2.3. Caùc loaïi giao tieáp trong thöông maïi ñieän töû: ................................................................. 27 2.4. Caùc giao dòch thöông maïi ñieän töû: ................................................................................. 27 2.4.1 Caên cöù theo ñoái töôïng giao dòch .................................................................................. 27 2.4.2. Caên cöù theo noäi dung giao dòch ................................................................................... 31 2.5 Lôïi ích cuûa thöông maïi ñieän töû: ...................................................................................... 31 2.5.1. Giuùp doanh nghieäp naém ñöôïc thoâng tin phong phuù .................................................... 31 2.5.2. Giuùp khaùch haøng deã daøng hôn trong vieäc löïa choïn khi mua haøng ............................. 32 2.5.3. Giaûm chi phí saûn xuaát ................................................................................................. 32 2.5.4. Giaûm chi phí baùn haøng vaø tieáp thò ............................................................................... 33 2.5.5. Giaûm chi phí giao dòch ................................................................................................. 33 2.5.6. Giuùp thieát laäp vaø cuûng coá quan heä ñoái taùc .................................................................. 34 2.5.7. Taïo ñieàu kieän sôùm tieáp caän neàn kinh teá soá hoaù .......................................................... 34 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 8 CHÖÔNG 3 .............................................................................................................................. 35 THÖÏC TIEÃN THÖÔNG MAÏI ÑIEÄN TÖÛ - DVBHQM .............................................................. 35 TAÏI VIEÄT NAM ....................................................................................................................... 35 3.1. Tình hình Thöông Maïi Ñieän Töû cuûa Vieät Nam: ............................................................ 35 3.1.1. Toång quan: .................................................................................................................. 35 3.1.2. Thaønh coâng cuûa TMÑT Vieät Nam thoâng qua dòch vuï baùn haøng tröïc tuyeán: .............. 36 3.2. Tình hình hoaït ñoäng TMÑT cuûa PNJ: ........................................................................... 38 3.2.1 Giôùi thieäu chung veà Coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän PNJ ................. 38 3.2.1.1 Thoâng tin chung: ....................................................................................................... 38 3.2.1.2. Heä thoáng toå chöùc cuûa coâng ty ................................................................................... 40 3.2.1.2.1. Sô ñoà toå chöùc: ........................................................................................................ 40 3.2.1.2.2. Toång quan veà lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa coâng ty: ...................................................... 41 3.2.1.2.3. Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty trong giai ñoaïn 2006 – 2008. ............. 42 3.2.2 Thöïc traïng hoaït ñoäng Dòch vuï baùn haøng qua maïng cuûa PNJ ...................................... 45 CHÖÔNG 4 .............................................................................................................................. 49 KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ....................................................................................................... 49 4.1. Thoâng tin veà ñoái töôïng nghieân cöùu: ............................................................................... 49 4.1.1. Keát luaän chung veà ñoái töôïng nghieân cöùu: ................................................................... 49 4.1.2. Thoâng tin veà thoùi quen giaûi trí vaø ñaëc tröng mua saém: .............................................. 51 4.1.2.1 Veà thoùi quen giaûi trí: ................................................................................................. 51 4.1.2.1 Veà ñaëc tröng khi mua saém: ....................................................................................... 52 4.2 Thoâng tin chung veà DVBHQM vaø nöõ trang ................................................................... 53 4.2.1. Thoâng tin veà DVBHQM ............................................................................................ 53 4.2.2 Nöõ trang PNJ ............................................................................................................ 544 4.3 Möùc ñoä quan taâm cuûa HS – SV veà caùc yeáu toá thuoäc DVBHQM................................... 566 a. Thoâng tin veà doanh nghieäp ............................................................................................... 57 b. Thoâng tin veà saûn phaåm ..................................................................................................... 58 c. Thoâng tin höôùng daãn giao dòch ......................................................................................... 58 d. Caùc chöùc naêng cuûa website baùn haøng qua maïng .............................................................. 59 e.Phöông thöùc thanh toaùn .................................................................................................... 60 4.4 Ño löôøng möùc ñoä nhaän bieát veà DVBHQM cuûa PNJ ñoái vôùi nhaõn haøng PNJSilver ........ 61 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 9 4.4.1 Möùc ñoä nhaän bieát ......................................................................................................... 61 4.4.2 Lôïi ích cuûa DVBHQM mang laïi ................................................................................... 63 4.5 Nhu caàu töông lai: ........................................................................................................... 64 4.6 Kieåm ñònh moái quan heä caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán nhu caàu söû duïng DVBHQM PNJSilver trong töông lai: .................................................................................................... 66 4.6.1. Kieåm ñònh Chi-Square giöõa giôùi tính vôùi nhu caàu töông lai: ....................................... 66 4.6.2 Kieåm ñònh anova cho möùc ñoä traûi nghieäm ñoái vôùi nöõ trang PNJSilver vaø nhu caàu töông lai. ............................................................................................................................... 67 4.6.3 Kieåm ñònh T-Test “möùc ñoä nhaän bieát veà DVBHQM PNJSILVER vôùi nhu caàu töông lai. ......................................................................................................................................... 67 4.6.4 Kieåm ñònh Anova giöõa yeáu toá “möùc ñoä söû duïng DVBHQM” vaø nhu caàu trong töông lai. ......................................................................................................................................... 68 4.6.5 Kieåm ñònh Anova giöõa bieán thu nhaäp vaø nhu caàu söû duïng töông lai. .......................... 70 4.6.6 Kieåm ñònh T-Test giöõ bieán”ngheà nghieäp” vaø nhu caàu töông lai. ................................ 72 CHÖÔNG 5 .............................................................................................................................. 74 GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO MÖÙC ÑOÄ NHAÄN BIEÁT CUÛA HOÏC SINH – SINH VIEÂN ÑOÁI VÔÙI DÒCH VUÏ BAÙN HAØNG QUA MAÏNG PNJSILVER ................................................................. 74 5.1. Giaûi phaùp cho vieäc naâng cao möùc ñoä nhaän bieát veà DVBHQM cuûa PNJ. ....................... 74 5.1.1. Giaûi phaùp quaûng caùo online vaø offline: ....................................................................... 74 a. Quaûng caùo Online ......................................................................................................... 74 b. Quaûng caùo Offline ........................................................................................................ 75 5.1.2. Giaûi phaùp cho website chuû cuûa PNJ ............................................................................ 76 5.2. Kieán nghò xaây döïng hoaøn thieän caùc yeáu toá cuûa DVBHQM PNJSilver .......................... 78 a. Thoâng tin giôùi thieäu veà coâng ty PNJ ............................................................................. 79 b. Thoâng tin veà saûn phaåm ................................................................................................ 79 c. Thoâng tin höôùng daãn giao dòch ..................................................................................... 80 d. Caùc chöùc naêng cuûa website baùn haøng online ............................................................... 80 LÔØI KEÁT .................................................................................................................................. 82 PHUÏ LUÏC ................................................................................................................................. 83 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 10 CHÖÔNG 1 GIÔÙI THIEÄU ÑEÀ TAØI 1.1 Ñaët vaán ñeà: Thöông maïi ñieän töû – moät trong nhöõng öùng duïng quan troïng cuûa Internet ñaõ ñöôïc Coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän (PNJ) khai thaùc söû duïng trong nhieàu naêm qua vaø thu ñöôïc nhieàu keát quaû toát ñeïp. Döôùi goùc ñoä Giao dòch ñieän töû phuïc vuï cho caùc khaùch haøng caù nhaân thoâng qua Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng (DVBHQM) ñöôïc PNJ ñöa vaøo hoaït ñoäng töø naêm 2007. Cuøng vôùi nhöõng noã löïc cuûa boä phaän PR, boä phaän Website – Thöông maïi ñieän töû noùi rieâng, ñeå môû roäng quy moâ vaø hoaøn thieän chaát löôïng cuûa Dòch Vuï thì 3 naêm phuïc vuï vaãn laø thôøi gian khaù ngaén ñeå khaúng ñònh nhöõng ñoùng goùp cuûa Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng ñoái vôùi söï phaùt trieån chung cuûa PNJ. Ñeà taøi nghieân cöùu xuaát phaùt töø thöïc teá doanh thu cuûa Thöông Maïi Ñieän Töû - Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng coøn khaù khieâm toán trong toång doanh thu haèng naêm cuûa PNJ: löôïng ñôn ñaët haøng trong thaùng vaãn chöa nhieàu. Ñieàu naøy ñaët ra moät caâu Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 11 hoûi lôùn “Coù bao nhieâu khaùch haøng ñaõ bieát ñeán Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng cuûa PNJ?” Vôùi ñeà taøi “Ño löôøng möùc ñoä nhaän bieát vaø thaùi ñoä cuûa Hoïc Sinh – Sinh Vieân taïi moät soá tröôøng THPT vaø Ñaïi hoïc taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh veà Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng cuûa PNJSilver”, toâi mong muoán coù ñöôïc caâu traû lôøi khaùch quan nhaát, ñoàng thôøi mang ñeán cho coâng ty PNJ moät caùi nhìn thöïc teá veà vaán ñeà naøy. 1.2. Muïc tieâu nghieân cöùu: Muïc tieâu cuï theå cuûa ñeà taøi naøy nhö sau:  Tìm hieåu ñaëc tröng mua saém cuûa Hoïc sinh – Sinh vieân (HS – SV).  Ño löôøng möùc ñoä nhaän bieát cuûa HS-SV veà DVBHQM ñoái vôùi nhaõn haøng PNJSilver (nöõ trang Baïc cao caáp PNJ).  Ño löôøng möùc ñoä quan taâm cuûa HS-SV ñoái vôùi caùc yeáu toá cuûa moät DVBHQM.  Tìm hieåu nhu caàu töông lai ñoái vôùi DVBHQM PNJSilver.  Kieåm ñònh moái quan heä giöõa caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán quyeát ñònh söû duïng DVBHQM PNJSilver trong töông lai.  Ñeà xuaát giaûi phaùp, kieán nghò phaùt trieån Dòch Vuï ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa HS – SV. 1.3. Phöông phaùp nghieân cöùu: 1.3.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu: Ñoái töôïng phoûng vaán laø Hoïc sinh caáp 3 (töø 15 ñeán 17 tuoåi) cuûa tröôøng THPT Phuù Nhuaän, THPT Leâ Quyù Ñoân, THPT Nguyeãn Trung Tröïc vaø Sinh vieân (töø 18 ñeán 22 tuoåi) cuûa tröôøng Ñaïi Hoïc Kinh Teá TP.HCM, Ñaïi Hoïc Baùch Khoa TP.HCM, Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Xaõ Hoäi & Nhaân Vaên taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, coù nhöõng hieåu bieát nhaát ñònh veà Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng (ñaõ töøng söû duïng hoaëc bieát caùch söû duïng Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng vaø coù tham khaûo thoâng tin veà saûn Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 12 phaåm, dòch vuï … treân caùc website baùn haøng online). Beân caïnh ñoù, caùc ñoái töôïng naøy coøn phaûi coù nhöõng traûi nghieäm nhaát ñònh trong vieäc mua saém/ tham khaûo, löïa choïn nöõ trang PNJSilver – Baïc cao caáp PNJ (söû duïng caù nhaân hoaëc bieáu/taëng baïn beø). 1.3.2. Phöông phaùp nghieân cöùu: Nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän theo höôùng toång hôïp, phaân tích caùc döõ lieäu coù saün treân thò tröôøng. Caùch thöùc trieån khai cuoäc khaûo saùt ñöôïc thöïc hieän nhö sau: 1.3.2.1. Phöông phaùp nghieân cöùu ñònh tính:  Duøng baûng caâu hoûi phoûng vaán laáy yù kieán trao ñoåi töø HS – SV nhaèm nhaän dieän caùc yeáu toá, thu thaäp thoâng tin caàn thieát lieân quan ñeán ñoái töôïng nghieân cöùu.  Muïc tieâu laø phuïc vuï cho phaàn nghieân cöùu ñònh löôïng.  Soá maãu trong giai ñoaïn naøy laø 6 ngöôøi ôû caû 2 ñoái töôïng ( 3 ngöôøi cho ñoái töôïng Hoïc sinh caáp 3 vaø 3 ngöôøi cho ñoái töôïng Sinh vieân). 1.3.2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu ñònh löôïng:  Sau khi phoûng vaán thaûo luaän tay ñoâi, baûng caâu hoûi ñònh löôïng ñöôïc xaây döïng vaø phoûng vaán tröïc tieáp thöû vôùi ñoái töôïng nghieân cöùu laø 6 ngöôøi cho caû 2 ñoái töôïng HS– SV.  Muïc tieâu: phaùt hieän nhöõng ñieåm coøn khoù hieåu, chænh söûa caâu vaên ñeå baûng caâu hoûi ñöôïc hoaøn thieän toát hôn.  Baûng caâu hoûi hoaøn chænh seõ ñöôïc chính thöùc ñöa vaøo khaûo saùt.  Hình thöùc khaûo saùt: Phoûng vaán tröïc tieáp thoâng qua baûng caâu hoûi phoûng vaán.  Maãu ñöôïc choïn theo phöông phaùp laáy maãu thuaän tieän.  Soá löôïng maãu döï kieán ñaït ñöôïc ban ñaàu laø 100 maãu (50 maãu HS vaø 50 maãu SV)  Toång soá phieáu khaûo saùt sau khi saøn loïc ñöôïc choïn laø 109 phieáu. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 13  Thôøi gian khaûo saùt trong 10 ngaøy töø ngaøy14/4 ñeán ngaøy 24/4.  Keát quaû khaûo saùt seõ ñöôïc xöû lyù baèng phaàn meàm thoáng keâ SPSS11.5. 1.3.3. Phaïm vi nghieân cöùu: Vì maët haïn cheá cuûa ñeà taøi neân phaïm vi nghieân cöùu chæ taäp trung ñeán ñoái töôïng Hoïc Sinh caáp 3 – Sinh vieân treân địa baøn TP.HCM cho saûn phaåm PNJSilver (Nöõ trang Baïc cao caáp PNJ). 1.4. Phöông phaùp trình baøy vaø phaân tích thoáng keâ: 1.4.1. Trình baøy döõ lieäu:  Baûng taàn soá Statistics N Valid Missing Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid Missing Total System Total  Caùc ñaïi löôïng thoáng keâ moâ taû: Descriptive Statistics N Minimum Maximum Mean Std. Deviation Valid N (listwise)  Caùc baûng keát hôïp giöõa bieán ñònh tính – bieán ñònh tính, bieán ñònh tính – bieán ñònh löôïng. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 14 1.4.2. Söû duïng caùc Kieåm ñònh ñeå kieåm tra moái quan heä giöõa caùc bieán.  Kieåm ñònh Chi bình phöông (Chi-Square Test): coøn goïi laø kieåm ñònh ñoäc laäp. Kieåm ñònh naøy nghieân cöùu moái lieân heä giöõa hai bieán ñònh tính hay ñònh löôïng rôøi raïc coù ít giaù trò vaø cho keát quaû chính xaùc cao.  Paired – sample T Test: laø kieåm ñònh giaû thieát veà söï baèng nhau cuûa hai trung bình toång theå döï treân döõ lieäu maãu ruùt töø hai toång theå theo caùch phoái hôïp töøng caëp.  Anova: coøn goïi laø phaân tích phöông sai, duøng ñeå kieåm ñònh giaû thieát veà söï baèng nhau cuûa trung bình nhieàu toång theå. 1.5. Baûng caâu hoûi khaûo saùt: Baûng khaûo saùt a1. Hoï vaø teân ñaùp vieân:………………………………………………………… a2. Giôùi tính:…………… a3. Tuoåi:………….… a4. Email……………………………………………..………………Ñt:………………………………. A5 Ngheà nghieäp (SA) Hoïc sinh phoå thoâng 1 Sinh vieân 2 Phaàn gaïn loïc: (khoanh troøn vaøo oâ soá ñöôïc choïn) C1. Vui loøng cho bieát ngöôøi thaân trong gia ñình baïn coù ai laøm vieäc trong lónh vöïc sau khoâng(SA)? Nghieân cöùu thò tröôøng/quaûng caùo/quan heä coâng chuùng 1 NGÖNG Truyeàn thoâng (baùo chí/phaùt thanh truyeàn hình…) 2 NGÖNG Saûn xuaát, mua baùn caùc loaïi trang söùc, nöõ trang 3 NGÖNG Khoâng thuoäc taát caû caùc ngaønh treân 4 C2 C2. Baïn ñaõ bieát veà Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng chöa(SA)? Ñaõ bieát 1 C3 Chöa bieát 2 NGÖNG C3. Trong caùc phaùt bieåu sau, Caâu naøo ñuùng vôùi baïn nhaát (SA): Toâi ñaõ töøng mua haøng Qua Maïng 1 C4 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 15 Toâi ñaõ töøng thöû ñaët mua haøng treân maïng nhöng sau ñoù khoâng mua 2 C4 Toâi chæ vaøo web Baùn Haøng Qua Maïng ñeå tham khaûo 3 C4 Toâi coù nghe noùi veà DVBHQM nhöng khoâng bieát roõ noù ra sao 4 NGÖNG C4. Khi noùi veà trang söùc laøm töø Baïc daønh cho giôùi treû baïn nghó ngay ñeán nhaõn hieäu naøo?(MA) ( neáu ñaùp vieân traû lôøi KHOÂNG coù thöông hieäu PNJ thì chuyeån qua C6) C5. Baïn ñaõ bieát ñeán nhaõn hieäu PNJSilver (Cty vaøng baïc ñaù quyù Phuù Nhuaän) chöa? Ñaõ bieát 1 C7 Chöa bieát 2 NGÖNG C6. Trong caùc caâu sau ñaây, caâu naøo ñuùng vôùi baïn nhaát?(SA) Toâi ñaõ töøng mua vaø söû duïng trang söùc cuûa PNJSilver 1 C8 Toâi ñaõ töøng mua trang söùc PNJ nhöng ñeå taëng ngöôøi khaùc 2 C8 Toâi ñaõ töøng tham khaûo caùc saûn phaåm cuûa PNJ, coù söû duïng trang söùc cuûa PNJ nhöng do ngöôøi khaùc taëng 3 C8 Toâi ñaõ töøng tham khaûo caùc saûn phaåm cuûa PNJ nhöng chöa mua vaø chöa söû duïng 4 C8 Khaùc caùc tröôøng hôïp treân 5 NGÖNG II Phaàn noäi dung chính: C7. Baïn mua/tham khaûo trang söùc PNJ ôû ñaâu (MA)? Tröïc tieáp taïi cöûa haøng/gian haøng/chi nhaùnh 1 Baùo/ taïp chí 2 Internet 3 Khaùc ……. 4 Möùc ñoä quan taâm cuûa baïn veà caùc yeáu toá thuoäc 1 Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng noùi chung. Hoaøn toaøn khoâng quan taâm Khoâng quan taâm Bình thöôøng Quan Taâm Raát quan taâm 1 2 3 4 5 C8 Cöûa haøng online/website Möùc ñoä quan taâm Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 16 1 Thoâng tin giôùi thieäu veà doanh nghieäp 1 2 3 4 5 2 Thoâng tin veà doanh nghieäp 1 2 3 4 5 3 Chính saùch phuïc vuï.. 1 2 3 4 5 4 Thoâng tin veà saûn phaåm 1 2 3 4 5 5 Maãu maõ/kieåu daùng 1 2 3 4 5 6 Giaù caû (roõ raøng, ñöôïc caäp nhaät lieân tuïc) 1 2 3 4 5 7 Chuûng loaïi 1 2 3 4 5 8 Cheá ñoä haäu maõi, baûo haønh 1 2 3 4 5 9 Thoâng tin höôùng daãn giao dòch: 1 2 3 4 5 10 Höôùng daãn mua haøng 1 2 3 4 5 11 Höôùng daãn thanh toaùn/hình thöùc thanh toaùn 1 2 3 4 5 12 Hình thöùc vaän chuyeån 1 2 3 4 5 13 Caùc chöùc naêng cuûa website 1 2 3 4 5 14 Chöùc naêng tìm kieám 1 2 3 4 5 15 Chöùc naêng lieân heä trao ñoåi 1 2 3 4 5 16 Chöùc naêng ñaët haøng 1 2 3 4 5 17 Toác ñoä hieån thò nhanh 1 2 3 4 5 18 Nhaân vieân giao dòch 19 Thaùi ñoä cuûa nhaân vieân giao dòch khi tö vaán hoaëc giaûi ñaùp thaéc maéc 1 2 3 4 5 20 Vaän chuyeån 21 Giao haøng ñuùng heïn 1 2 3 4 5 22 Phí vaän chuyeån hôïp lyù 1 2 3 4 5 C9. Möùc ñoä öu tieân söû duïng cuûa baïn ñoái vôùi 3 hình thöùc thanh toaùn sau? Phöông thöùc thanh toaùn baèng tieàn maët khi giao haøng 1 2 3 Phöông thöùc thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn ATM 1 2 3 Phöông thöùc thanh toaùn tröïc tuyeán baèng taøi khoaûn online 1 2 3 C10. Baïn ñaõ bieát veà Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng (DVBHQM) cuûa PNJ chöa? Ñaõ bieát 1 C13,C14,C15 Chöa bieát 2 Qua C16 C11. Do ñaâu maø baïn bieát ñeán DVBHQM cuûa PNJ(SA)? Coâng cuï Search treân google/yahoo… 1 Email quaûng caùo/ quaûng caùo treân caùc website khaùc 2 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 17 Keânh thoâng tin ñaïi chuùng (baùo/taïp chí/tivi/radio...) 3 Baïn beø/ngöôøi thaân 4 Khaùc...... 5 C.12 Baïn ñaõ töøng truy caäp vaøo website/gian haøng online cuûa PNJ chöa? Ñaõ töøng 1 Chöa töøng 2 C.13 Baïn ñaõ truy caäp vaøo webite naøo sau ñaây(MA)? www.pnj.com.vn 1 www.ebay.chodientu.vn 2 www.123mua.com 3 www.vatgia.com 4 Khaùc…. 5 C.14 Theo baïn giao dieän hieän taïi cuûa PNJSilver coù maøu gì (SA)? Maøu hoàng 1 Maøu hoàng vaø maøu traéng 2 Maøu traéng 3 Khaùc… 4 C.15 Theo baïn nhöõng phaùt bieåu sau, phaùt bieåu naøo moâ taû ñuùng giao dieän cuûa website PNJ hieän taïi(MA)? SP treân web ñöôïc phaân bieät theo töøng chuûng loaïi rieâng 1 SP treân web ñöôïc ñaêng theo boä söu taäp/saûn phaåm theo boä 2 Coù giaù cuï theå cho töøng SP 3 Coù thoâng tin veà caùc chöông trình khuyeán maõi 4 Coù moâ taû chi tieát veà SP (chaát lieäu, troïng löôïng…) 5 Coù höôùng daãn chi tieát caùch ñaët mua haøng 6 Khaùc……. 7 C.16 Theo baïn daáu hieäu ñeå baïn nhaän dieän DVBHQM PNJSilver hieän taïi laø gì? (SA) Bieåu töôïng chieác gioû xaùch ñi chôï 1 Bieåu töôïng chieác xe ñaåy chôû haøng 2 Chöõ “Ñaët haøng” 3 Khaùc …… 4 Sau ñaây laø quy trình phuïc vuï cuûa DVBHQM cuûa PNJ: PNJ ñaêng taûi caùc thoâng tin veà saûn phaåm baïc PNJSilver (maãu maõ, giaù caû, kích thöôùc..); caùch thöùc Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 18 ñaët haøng online, phöông thöùc thanh toaùn, vaän chuyeån treân caùc website baùn haøng tröïc tuyeán.Khi baïn ñaët haøng thaønh coâng, PNJ seõ tieán haønh xaùc nhaän laïi thoâng tin tröïc tieáp vôùi baïn baèng ñieän thoaïi. Sau ñoù PNJ seõ giao haøng taän nôi mieãn phí treân toaøn TPHCM. Möùc ñoä ñoàng yù cuûa baïn veà caùc phaùt bieåu sau veà caûm nhaän LÔÏI ÍCH do DVBHQM cuûa PNJ mang laïi: Hoaøn toaøn khoâng ñoàng yù Khoâng ñoàng yù Trung laäp Ñoàng yù Raát ñoàng yù 1 2 3 4 5 C17 Lôïi ích Möùc ñoä ñoàng yù 1 DV naøy raát höõu ích vì tieát kieäm thôøi gian 1 2 3 4 5 2 DV naøy raát höõu ích vì tieát kieäm chi phí ñi laïi/xaêng xe 1 2 3 4 5 3 DV naøy giuùp toâi deã daøng löïa choïn saûn phaåm vaø so saùnh chuùng vôùi nhau. 1 2 3 4 5 4 DV naøy raát phuø hôïp ñeå taëng quaø cho baïn beø, ngöôøi thaân ôû caùc tænh xa. (giao taän nôi) 1 2 3 4 5 5 DV naøy coù theå gaây baát ngôø cho ngöôøi nhaän neáu khoâng baùo tröôùc 1 2 3 4 5 6 DV naøy giuùp chaéc chaén coù ñöôïc maãu trang söùc maø toâi thích, khoâng lo bò heát haøng khi mua ôû cöûa haøng 1 2 3 4 5 7 DV naøy giuùp coù theå tham khaûo ñöôïc yù kieán cuûa nhieàu ngöôøi tröôùc khi quyeát ñònh mua haøng. 1 2 3 4 5 C18. Khaû naêng söû duïng DVBHQM PNJSilver cuûa baïn trong töông lai: (SA) Chaéc chaén seõ söû duïng Coù theå seõ söû duïng Chöa bieát Coù theå seõ söû duïng Chaéc chaén khoâng söû duïng 1 2 3 4 5 C19. Lyù do vì sao baïn khoâng duøng DVBHQM cuûa PNJ? (MA) (chæ hoûi khi ñaùp vieân choïn thang ñieåm 1 hoaëc 2 ôû C17) Toâi chöa coù thoùi quen söû duïng DVBHQM 1 Toâi phaûi tröïc tieáp nhìn thaáy vaø ñeo thöû nöõ trang roài môùi quyeát ñònh mua 2 Toâi khoâng tin töôûng vaøo chaát löôïng cuûa DVBHQM cuûa PNJ 3 Toâi caàn ñöôïc tö vaán tröïc tieáp töø nhaân vieân baùn haøng tröôùc khi mua nöõ trang 4 Khaùc……. 5 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 19 II Thoâng tin ñaùp vieân: A6 Toång thu nhaäp trung bình moät thaùng cuûa baïn laø: (SA) Code Döôùi 1.000.000vnd 1 Töø 1.000.000vnd ñeán döôùi 1.500.000vnd 2 Töø 1.500.000vnd ñeán döôùi 2.000.000vnd 3 Töø 2.000.000vnd ñeán döôùi 2.500.000vnd 4 Töø 2.500.000vnd ñeán döôùi 3.000.000vnd 5 Treân 3.000.000vnd 6 A7 Thôøi gian raõnh roãi baïn thöôøng laøm gì?(MA) Code Ñoïc saùch, xem baùo, taïp chí 1 Xem tivi/ radio 2 Löôùt web/chat vôùi baïn beø/nghe nhaïc 3 Chôi game 4 Ñi mua saém 5 Ñi xem phim, cafeù, gaëp gôõ baïn beø… 6 Khaùc….. 7 A8 Trong caùc phaùt bieåu sau ñaây, nhöõng phaùt bieåu naøy gioáng vôùi baïn nhaát?(MA) Code Toâi thöôøng mua ñoà moät caùch ngaãu höùng 1 Toâi thöôøng heát höùng thuù mua ñoà khi moùn ñoà ñoù trôû neân thoâng duïng 2 Toâi coù khuynh höôùng trung thaønh vôùi 1SP hoaëc 1 nhaõn hieäu maø toâi yeâu thích 3 Toâi muoán thöû SP môùi khi ñöôïc giôùi thieäu 4 Toâi so saùnh giaù caån thaän tröôùc khi mua 5 Toâi thöôøng ñi mua ñoà ôû nhöõng cöûa haøng cho nhieàu maët haøng vaø coù nhieàu söï löïa choïn 6 Toâi saün saøng mua nhöõng SP maø toâi thích duø giaù cao 7 Toâi thích mua haøng ngoaïi hôn haøng noäi 8 Toâi raát yù thöùc ñeán nhaõn hieäu vaø xuaát xöù cuûa SP khi mua 9 Toâi saün saøng cho giaù cao hôn cho caùc saûn phaåm coù thöông hieäu 10 1.6. Keát caáu luaän vaên toát nghieäp: Luaän vaên ñöôïc phaân thaønh 5 chöông:  Chöông 1: Giôùi thieäu ñeà taøi bao goàm ñaët vaán ñeà, muïc tieâu nghieân cöùu, phöông phaùp nghieân cöùu, baûng khaûo saùt. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 20  Chöông 2: Lyù luaän chung veà Thöông Maïi Ñieän Töû – Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng.  Chöông 3: Toång quan hoaït ñoäng Thöông Maïi Ñieän Töû – Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng taïi Vieät Nam vaø thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa coâng ty PNJ.  Chöông 4: Trình baøy caùc keát quaû nghieân cöùu.  Chöông 5: Ñeà xuaát vaø kieán nghò. CHÖÔNG 2 LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ THÖÔNG MAÏI ÑIEÄN TÖÛ 2.1. Khaùi nieäm vaø phaân loïai Thöông Maïi Ñieän Töû 2.1.1. Ñònh nghĩa: Thöông maïi ñieän töû töø khi ra ñôøi ñaõ coù nhieàu teân goïi khaùc nhau nhö “thöông maïi tröïc tuyeán” (online trade), “thöông maïi ñieàu khieån hoïc” (cybertrade), “kinh doanh ñieän töû” (electronic business), “thöông maïi khoâng coù giaáy tôø” (paperless commerce hoaëc paperless trade) … Tuy nhieân, cho ñeán nay teân goïi “thöông maïi ñieän töû” (electronic commerce) ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát roài trôû thaønh quy öôùc chung vaø ñöôïc ñöa vaøo vaên baûn phaùp luaät quoác teá, duø raèng caùc teân goïi khaùc vaãn coù theå ñöôïc duøng vaø hieåu vôùi cuøng moät noäi dung. Theo quan nieäm phoå bieán, thöông maïi ñieän töû (Electronic Commerce), moät yeáu toá hôïp thaønh cuûa “neàn kinh teá soá hoaù”, laø hình thaùi hoaït ñoäng thöông maïi baèng caùc phöông phaùp ñieän töû; laø vieäc trao ñoåi thoâng tin thöông maïi thoâng qua caùc coâng ngheä ñieän töû maø noùi chung laø khoâng caàn phaûi in ra giaáy trong baát kyø coâng ñoaïn naøo cuûa quaù trình giao dòch (neân coøn goïi laø “thöông maïi khoâng coù giaáy tôø”) Trong ñònh nghóa treân, chöõ “thoâng tin” (information) khoâng ñöôïc hieåu theo Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 21 nghóa heïp laø “tin töùc” maø laø baát cöù caùi gì coù theå truyeàn taûi baèng kyõ thuaät ñieän töû, bao goàm caû thö töø, caùc taäp tin vaên baûn (text-based file), caùc cô sôû döõ lieäu (database), caùc baûng tính (spreadsheet), caùc baûn veõ thieát keá baèng maùy tính ñiện töû (computer-aid design: CAD), caùc hình ñoà họa (graphical image), quaûng caùo, hoûi haøng, ñôn haøng, hoaù ñôn, bieåu giaù, hôïp ñoàng, hình aûnh ñoäng (video image), aâm thanh, ... Theo Ñaïo luaät maãu veà thöông maïi ñieän töû do Uyû ban thuoäc Lieân hôïp quoác veà Luaät thöông maïi quoác teá soaïn thaûo vaø ñaõ ñöôïc Lieân hôïp quoác thoâng qua thì “Thöông maïi” (Commerce) trong “thöông maïi ñieän töû” (Electronic Commerce) bao quaùt caùc vaán ñeà naûy sinh ra töø moïi moái quan heä mang tính chaát thöông maïi, duø coù hay khoâng coù hôïp ñoàng. Caùc moái quan heä mang tính thöông maïi (commercial) bao goàm, nhöng khoâng chæ bao goàm, caùc giao dòch sau ñaây: baát cöù giao dòch thöông maïi naøo veà cung caáp hoaëc trao ñoåi haøng hoaù, dòch vuï; thoaû thuaän phaân phoái; ñaïi dieän hoaëc ñaïi lyù thöông maïi; uûy thaùc hoa hoàng (factoring); cho thueâ daøi haïn (leasing); xaây döïng caùc coâng trình; tö vaán; kyõ thuaät coâng trình (engineering); ñaàu tö; caáp voán; ngaân haøng; baûo hieåm; thoaû thuaän khai thaùc hoaëc toâ nhöôïng; lieân doanh vaø caùc hình thöùc khaùc veà hôïp taùc coâng nghieäp hoaëc kinh doanh; chuyeân chôû haøng hoaù, haønh khaùch baèng ñöôøng bieån, ñöôøng khoâng, ñöôøng saét hoaëc ñöôøng boä. Nhö vaäy, “thöông maïi” trong “thöông maïi ñieän töû” khoâng chæ laø buoân baùn haøng hoaù (trade) theo caùch hieåu thoâng thöôøng maø coøn bao quaùt moät phaïm vi roäng hôn nhieàu. Do ñoù, vieäc aùp duïng thöông maïi ñieän töû seõ laøm thay ñoåi caùch thöùc hoaït ñoäng cuûa haàu heát caùc hoaït ñoäng kinh teá. Theo öôùc tính hieän nay, thöông maïi ñieän töû coù tôùi treân 1300 lónh vöïc öùng duïng, trong ñoù buoân baùn haøng hoaù vaø dòch vuï chæ laø moät lónh vöïc öùng duïng. 2.1.2. Söï ra ñôøi cuûa thöông maïi ñieän töû Thöông maïi ñieän töû ra ñôøi treân cô sôû söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa Internet – maïng maùy tính toaøn caàu. YÙ töôûng veà Internet xuaát hieän töø nhöõng naêm 1960 khi Boä Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 22 quoác phoøng Myõ baét tay vaøo thöïc hieän vieäc nghieân cöùu keát noái caùc maùy tính thaønh moät maïng löôùi chaèng chòt ñeå khi moät moái lieân keát bò phaù hoûng thì caùc maùy tính vaãn coù theå noái keát vôùi nhau baèng caùc moái lieân heä khaùc. Moät böôùc quan troïng trong cuoäc caùch maïng Internet laø vieäc Trung taâm khoa hoïc quoác gia Hoa Kyø (NSF) thieát laäp ra moät soá trung taâm sieâu maùy tính quoác gia vaøo naêm 1986. NSF ñaõ lieân keát caùc sieâu maùy tính vaø cho pheùp caùc maïng maùy tính cuûa khu vöïc vaø caùc tröôøng ñaïi hoïc ñöôïc keát noái vaøo. Hôn theá nöõa, ñeå söû duïng maïng truy caäp töø xa caùc sieâu maùy tính cuûa NSF, ngöôøi ta ñaõ phaùt trieån caùc chöông trình öùng duïng nhö laø thö ñieän töû, giao thöùc truyeàn teäp vaø caùc nhoùm tin ñeå vieäc chia seû thoâng tin ñöôïc thuaän tieän hôn. Lieân keát cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc vôùi maïng cuûa NSF ñeå keát noái ñöôïc vôùi caùc sieâu maùy tính chính laø nguoàn goác cuûa Internet ngaøy nay. Internet tieáp tuïc phaùt trieån roäng thaønh maïng toaøn caàu khi caùc nöôùc khaùc cuõng xin gia nhaäp maïng. Ñaëc bieät, khi coù söï phaùt trieån cuûa World Wide Web (www) vaø söï ra ñôøi cuûa caùc trình duyeät web ñoà hoaï, Internet ñaõ nhanh choùng thu huùt ñöôïc söï quan taâm chuù yù cuûa nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi coäng ñoàng giaùo duïc vaø chính phuû. Vôùi tính chaát quoác teá vaø nhöõng tieän ích cuûa caùc dòch vuï Internet, caùc nhaø quaûng caùo vaø sau ñoù laø caùc doanh nghieäp ñaõ khoâng boû lôõ cô hoäi laøm aên treân maïng. Töø ñoù, moät phöông thöùc kinh doanh môùi cuûa thöông maïi toaøn caàu xuaát hieän vaø khaùi nieäm thöông maïi ñieän töû ra ñôøi. Sau ñoù, đaïo luaät maãu veà thöông maïi ñieän töû do Uyû ban Lieân Hieäp Quoác veà thöông maïi quoác teá (UNCITRAL: United Nations Comission on International Trade Law) soaïn thaûo ñaõ ñöôïc Lieân Hieäp Quoác chính thöùc thoâng qua, trôû thaønh moät cô sôû phaùp lyù chính thöùc cho thöông maïi ñieän töû treân theá giôùi. 2.2 Caùc phöông thöùc hoaït ñoäng cuûa thöông maïi ñieän töû: 2.2.1. Caùc phöông tieän kyõ thuaät söû duïng trong thöông maïi ñieän töû 2.2.1.1. Ñieän thoaïi Ñieän thoaïi laø moät phöông tieän ñöôïc söû duïng nhieàu trong giao dòch thöông Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 23 maïi bôûi tính deã söû duïng vaø söï phaùt trieån roäng raõi cuûa maïng ñieän thoaïi treân toaøn caàu, ñaëc bieät laø söï phaùt trieån cuûa ñieän thoaïi di ñoäng vaø lieân laïc qua veä tinh. Qua ñieän thoaïi, caùc ñoái taùc coù theå lieân laïc, trao ñoåi tröïc tieáp vôùi nhau baèng gioïng noùi. Tuy nhieân, haïn cheá cuûa ñieän thoaïi laø chæ truyeàn taûi ñöôïc aâm thanh, giao dòch chính thöùc vaãn phaûi thöïc hieän treân giaáy tôø. Ngoaøi ra, chi phí cho giao dòch qua ñieän thoaïi, nhaát laø ñieän thoaïi ñöôøng daøi trong nöôùc vaø quoác teá vaãn coøn cao neân hieäu quaû kinh teá thaáp. 2.2.1.2. Maùy Fax Öu ñieåm lôùn nhaát cuûa maùy fax laø cho pheùp truyeàn caùc vaên baûn treân giaáy trong thôøi gian raát ngaén, giuùp tieát kieäm ñöôïc raát nhieàu thôøi gian so vôùi caùch göûi thö vaø coâng vaên truyeàn thoáng, ñaëc bieät laø khi caùc ñoái taùc giao dòch ôû caùc nöôùc khaùc nhau. Tuy nhieân, maùy fax coù moät soá haïn cheá nhö khoâng theå truyeàn taûi ñöôïc aâm thanh, hình aûnh ñoäng, hình aûnh ba chieàu neân ít haáp daãn ñoái vôùi ngöôøi söû duïng. Hôn nöõa, giaù thieát bò vaø chi phí söû duïng coøn cao neân vieäc söû duïng maùy fax coù tính kinh teá thaáp. 2.2.1.3. Truyeàn hình Möùc ñoä phoå thoâng cuûa maùy thu hình treân toaøn theá giôùi vaø taàm phuû soùng roäng raõi cuûa voâ soá caùc keânh truyeàn hình, nhaát laø vôùi söï phaùt trieån cuûa heä thoáng caùp quang vaø truyeàn hình phuû soùng qua veä tinh, ñaõ khieán caùc nhaø kinh doanh tìm thaáy ôû truyeàn hình moät phöông tieän kinh doanh höõu hieäu vôùi vieäc thöïc hieän caùc chöông trình quaûng caùo treân truyeàn hình. Tuy nhieân, ñieåm haïn cheá laø truyeàn hình chæ laø coâng cuï vieãn thoâng moät chieàu. 2.2.1.4. Thieát bò kyõ thuaät thanh toaùn ñieän töû Trong thöông maïi ñieän töû vieäc thanh toaùn coù theå ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc heä thoáng thanh toaùn ñieän töû vaø chuyeån tieàn ñieän töû. Ñaây thöïc chaát laø caùc phöông tieän cho pheùp töï ñoäng chuyeån tieàn töø taøi khoaûn naøy sang taøi khoaûn khaùc. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 24 Nhöõng phöông tieän ñöôïc söû duïng roäng raõi trong thanh toaùn ñieän töû laø maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM: Automatic Teller Machine), caùc loaïi theû tín duïng (credit card), theû mua haøng (purchasing card), theû thoâng minh (smart card - laø moät loaïi theû töø coù gaén vi chíp ñieän töû maø thöïc chaát laø moät maùy tính ñieän töû raát nhoû)... 2.2.1.5. Intranet vaø Extranet Maïng noäi boä (Intranet) theo nghóa roäng laø maïng thoâng tin trong noäi boä moät cô quan, moät doanh nghieäp. Baèng söï noái keát giöõa caùc maùy tính ñieän töû trong cô quan, doanh nghieäp cuøng vôùi caùc lieân laïc di ñoäng, caùc thaønh vieân trong cô quan, doanh nghieäp ñoù coù theå lieân laïc, trao ñoåi thoâng tin vaø phoái hôïp hoaït ñoäng vôùi nhau thoâng qua maïng naøy. Theo nghóa heïp, maïng noäi boä coù theå laø maïng keát noái caùc maùy tính ôû gaàn nhau, goïi laø maïng cuïc boä (LAN: Local Area Network), hoaëc maïng keát noái caùc maùy tính trong moät khu vöïc roäng lôùn hôn, goïi laø maïng mieàn roäng (WAN: Wide Area Network). Hai hay nhieàu maïng noäi boä lieân keát vôùi nhau seõ taïo thaønh moät lieân maïng noäi boä hay coøn goïi laø maïng ngoaïi boä (Extranet) vaø taïo ra moät coäng ñoàng ñieän töû lieân xí nghieäp (inter-enterprise electronic community) . 2.2.1.6. Internet vaø Web Khi noùi Internet laø noùi tôùi moät phöông tieän lieân keát caùc maïng vôùi nhau treân phaïm vi toaøn caàu, treân cô sôû giao thöùc chuaån quoác teá TCP/IP. Coâng ngheä Internet chæ thöïc söï trôû thaønh coâng cuï ñaéc löïc khi aùp duïng theâm giao thöùc chuaån quoác teá HTTP (HyperText Transfer Protocol - Giao thöùc truyeàn sieâu vaên baûn) vôùi caùc trang sieâu vaên baûn vieát baèng ngoân ngöõ ñaùnh daáu sieâu vaên baûn HTML (HyperText Markup Language), taïo ra haøng chuïc dòch vuï khaùc nhau, nhöng noåi baät nhaát tôùi nay laø dòch vuï World Wide Web ra ñôøi naêm 1991 (thöôøng goïi taét laø web, vieát taét laø WWW). Web laø coâng ngheä söû duïng caùc sieâu lieân keát vaên baûn (hyper link, hyper text), laø moät giao thöùc ñeå taïo ra caùc lieân keát ñoäng trong hoaëc giöõa caùc vaên baûn, hay noùi caùch khaùc laø taïo ra caùc vaên baûn chöùa nhieàu tham chieáu tôùi caùc vaên baûn khaùc. Noù cho pheùp ngöôøi söû duïng töï ñoäng chuyeån töø moät cô sôû döõ lieäu naøy sang Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 25 moät cô sôû döõ lieäu khaùc. Baèng caùch ñoù, ngöôøi söû duïng coù theå truy caäp caùc thoâng tin thuoäc nhieàu lónh vöïc khaùc nhau vaø döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau nhö vaên baûn, ñoà hoaï, aâm thanh...Web vôùi tö caùch laø moät khoâng gian aûo cho thoâng tin ñaõ ñöôïc toaøn theá giôùi chaáp nhaän laøm tieâu chuaån giao tieáp thoâng tin. Ngaøy nay, do coâng ngheä Internet ñöôïc aùp duïng roäng raõi vaøo vieäc xaây döïng caùc maïng noäi boä vaø lieân maïng noäi boä neân caøng ngaøy ngöôøi ta caøng hieåu caùc maïng naøy laø caùc “phaân maïng” (subnet) cuûa Internet. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa Internet ñaõ taïo ñaø thuùc ñaåy maïnh meõ quaù trình toaøn caàu hoaù, taïo ra böôùc phaùt trieån môùi cuûa ngaønh truyeàn thoâng vaø ñaõ trôû thaønh coâng cuï quan troïng nhaát cuûa thöông maïi ñieän töû. Duø coù hay khoâng coù Internet/Web, ta vaãn coù theå laøm thöông maïi ñieän töû (qua caùc maïng noäi boä vaø lieân maïng noäi boä cuøng vôùi caùc phöông tieän ñieän töû khaùc), song ngaøy nay, noùi tôùi thöông maïi ñieän töû thöôøng coù nghóa laø noùi tôùi Internet/Web, vì thöông maïi ñaõ vaø ñang trong tieán trình toaøn caàu hoaù vaø hieäu quaû hoaù, neân caû hai xu höôùng aáy ñeàu ñoøi hoûi phaûi söû duïng trieät ñeå Internet vaø Web nhö caùc phöông tieän ñaõ ñöôïc quoác teá hoaù cao ñoä vaø coù hieäu quaû söû duïng cao. 2.2.2. Caùc hình thöùc hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa thöông maïi ñieän töû 2.2.2.1. Thö ñieän töû (e-mail) Caùc ñoái taùc (ngöôøi tieâu duøng, doanh nghieäp, caùc cô quan chính phuû) söû duïng hoøm thö ñieän töû ñeå göûi thö cho nhau moät caùch “tröïc tuyeán” thoâng qua maïng, goïi laø thö ñieän töû (electronic mail, goïi taét laø e-mail). Ñaây laø moät thöù thoâng tin ôû daïng “phi caáu truùc” (unstructured form), nghóa laø thoâng tin khoâng phaûi tuaân thuû moät caáu truùc ñaõ thoaû thuaän tröôùc. 2.2.2.2. Thanh toaùn ñieän töû (electronic payment) Thanh toaùn ñieän töû laø vieäc thanh toaùn tieàn thoâng qua thoâng ñieäp ñieän töû (electronic message). Söï hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa thöông maïi ñieän töû ñaõ höôùng thanh toaùn ñieän töû môû roäng sang caùc lónh vöïc môùi , nhö laø: Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 26 Trao ñoåi döõ lieäu ñieän töû taøi chính (FEDI - Financial Electronic Data Interchange) chuyeân phuïc vuï cho vieäc thanh toaùn ñieän töû giöõa caùc coâng ty giao dòch vôùi nhau baèng ñieän töû. Tieàn maët Internet (Internet Cash) laø tieàn maët ñöôïc mua töø moät nôi phaùt haønh (ngaân haøng hoaëc toå chöùc tín duïng), sau ñoù ñöôïc chuyeån ñoåi töï do sang caùc ñoàng tieàn khaùc thoâng qua Internet. Tuùi tieàn ñieän töû (electronic purse, coøn goïi laø “ví ñieän töû”) noùi ñôn giaûn laø nôi ñeå tieàn maët Internet maø chuû yeáu laø theû thoâng minh (smart card, hay coøn goïi laø theû giöõ tieàn - stored value card”. Giao dòch ngaân haøng soá hoaù (digital banking) vaø giao dòch chöùng khoaùn soá hoaù (digital securities trading). 2.2.2. Trao ñoåi döõ lieäu ñieän töû (EDI - Electronic Data Interchange) Trao ñoåi döõ lieäu ñieän töû laø vieäc trao ñoåi caùc döõ lieäu döôùi daïng “coù caáu truùc” (structured form) töø maùy tính ñieän töû naøy sang maùy tính ñieän töû khaùc trong noäi boä coâng ty, hay giöõa caùc coâng ty hoaëc toå chöùc ñaõ thoaû thuaän buoân baùn vôùi nhau theo caùch naøy moät caùch töï ñoäng maø khoâng caàn coù söï can thieäp cuûa con ngöôøi (goïi laø döõ lieäu coù caáu truùc vì caùc beân ñoái taùc phaûi thoaû thuaän töø tröôùc khuoân daïng caáu truùc cuûa caùc thoâng tin). Uyû ban Lieân hieäp quoác veà luaät thöông maïi quoác teá ñaõ ñöa ra ñònh nghóa phaùp lyù sau: “Trao ñoåi döõ lieäu ñieän töû (EDI) laø vieäc chuyeån giao thoâng tin töø maùy tính ñieän töû naøy sang maùy tính ñieän töû khaùc baèng phöông tieän ñieän töû maø söû duïng moät tieâu chuaån ñaõ ñöôïc thoaû thuaän veà caáu truùc thoâng tin”. 2.2.2.4. Giao göûi soá hoaù caùc dung lieäu (Digital delivery of content) Giao göûi soá hoaù caùc dung lieäu laø vieäc mua baùn, trao ñoåi caùc saûn phaåm maø ngöôøi ta caàn noäi dung, töùc laø haøng hoaù, chöù khoâng caàn tôùi vaät mang haøng hoaù nhö phim aûnh, aâm nhaïc, caùc chöông trình truyeàn hình, phaàn meàm maùy tính...Caùc yù kieán tö vaán, veù maùy bay, veù xem phim, xem haùt, hôïp ñoàng baûo hieåm...nay cuõng ñaõ ñöôïc Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 27 ñöa vaøo danh muïc caùc dung lieäu (content). Ñoàng thôøi, treân giaùc ñoä kinh teá - thöông maïi, caùc loaïi thoâng tin kinh teá vaø kinh doanh treân Internet ñeàu coù ôû möùc phong phuù, do ñoù moät nhieäm vuï quan troïng cuûa coâng taùc thoâng tin ngaøy nay laø khai thaùc tröïc tieáp ñöôïc löôïng thoâng tin treân Web vaø phaân tích toång hôïp löôïng thoâng tin naøy sao cho phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng. 2.2.2.5. Baùn leû haøng hoaù höõu hình (retail of tangible goods) Ñeå taän duïng tính naêng ña phöông tieän (multimedia) cuûa moâi tröôøng Web vaø Java, ngöôøi baùn xaây döïng treân maïng caùc cöûa haøng aûo (virtual shop) ñeå thöïc hieän vieäc baùn haøng. Ngöôøi söû duïng Internet/Web tìm trang Web cuûa cöûa haøng, xem haøng hoaù hieån thò treân maøn hình, xaùc nhaän mua vaø traû tieàn baèng thanh toaùn ñieän töû. Vì laø haøng hoaù höõu hình neân taát yeáu sau ñoù cöûa haøng phaûi duøng caùc phöông tieän göûi haøng truyeàn thoáng ñeå ñöa haøng tôùi tay khaùch. Ñieàu quan troïng nhaát laø khaùch haøng coù theå mua haøng taïi nhaø (home shopping) maø khoâng caàn phaûi ñích thaân ñi tôùi cöûa haøng. 2.3. Caùc loaïi giao tieáp trong thöông maïi ñieän töû: o Giao tieáp giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi: qua ñieän thoaïi, thö ñieän töû, maùy fax; o Giao tieáp giöõa ngöôøi vôùi maùy tính ñieän töû: tröïc tieáp hoaëc qua caùc maãu bieåu ñieän töû (Electronic form) vaø qua maïng Internet; o Giao tieáp giöõa maùy tính ñieän töû vôùi ngöôøi: qua thö tín do maùy tính töï ñoäng sinh ra, qua maùy fax vaø thö ñieän töû; o Giao tieáp giöõa maùy tính ñieän töû vôùi maùy tính ñieän töû: qua vieäc trao ñoåi döõ lieäu coù caáu truùc, theû thoâng minh, caùc döõ lieäu maõ hoaù baèng vaïch (barcoded data, cuõng goïi laø döõ lieäu maõ vaïch). 2.4. Caùc giao dòch thöông maïi ñieän töû: 2.4.1 Caên cöù theo ñoái töôïng giao dòch Caùc giao dòch thöông maïi ñieän töû hieän nay ñöôïc xaây döïng döïa treân caùc moái Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 28 quan heä giöõa caùc chuû theå bao goàm chính phuû, doanh nghieäp, ngöôøi tieâu duøng. Do vaäy, caên cöù theo ñoái töôïng giao dòch, trong thöông maïi ñieän töû coù theå coù caùc giao dòch sau:  B to B (Business to Business): laø giao dòch giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau vaø giao dòch beân trong doanh nghieäp (Business to Employee). Caùc doanh nghieäp thöôøng söû duïng hình thöùc giao dòch naøy ñeå trao ñoåi chöùng töø, thanh toaùn tieàn haøng vaø trao ñoåi thoâng tin. Hình thöùc trao ñoåi naøy thöôøng ñöôïc caùc doanh nghieäp söû duïng maïng Intranet vaø Extranet ñeå giao dòch.  B to C (Business to Consumer): laø giao dòch giöõa doanh nghieäp vaø ngöôøi tieâu duøng, minh hoaï cuï theå laø vieäc baùn haøng qua maïng, laøm cho vieäc mua saém cuûa ngöôøi tieâu duøng trôû neân thuaän tieän hôn vì ngöôøi tieâu duøng coù theå thöïc hieän vieäc xem haøng, mua haøng vaø thanh toaùn taïi nhaø maø khoâng caàn phaûi ñeán taän cöûa haøng. Ñaây chính laø söï theå hieän vieäc ñieän töû hoaù tieâu thuï khi maïng toaøn caàu ra ñôøi vaø phaùt trieån.  B to G (Business to Government): giao dòch giöõa doanh nghieäp vôùi chính phuû, bao goàm vieäc trao ñoåi thoâng tin, mua saém chính phuû theo kieåu tröïc tuyeán (online government procurement) vaø quaûn lyù nhaø nöôùc veà thueá, haûi quan...  C to G (Consumer to Government): giao dòch giöõa ngöôøi tieâu duøng vôùi caùc cô quan chính phuû nhaèm trao ñoåi caùc thoâng tin veà thueá, dòch vuï haûi quan vaø caùc thoâng tin khaùc.  G to G (Government to Government): giao dòch giöõa caùc chính phuû nhaèm muïc ñích trao ñoåi thoâng tin. Trong caùc giao dòch treân, giao dòch giöõa caùc doanh nghieäp (B to B hoaëc B2B) vaø giöõa doanh nghieäp vôùi ngöôøi tieâu duøng (B to C hoaëc B2C) laø hai daïng giao dòch phoå bieán trong thöông maïi ñieän töû ñaëc bieät laø neáu xeùt treân goùc ñoä thuaàn tuyù kinh doanh. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 29 Giao dòch beân trong doanh nghieäp vaø giöõa caùc doanh nghieäp  Thö tín ñieän töû trong noäi boä doanh nghieäp  Xuaát baûn tröïc tuyeán (treân Web) caùc taøi lieäu cuûa coâng ty  Tra cöùu caùc taøi lieäu, caùc döï aùn vaø caùc thoâng tin khaùc  Truyeàn göûi caùc thoâng tin khaån caáp tôùi nhaân vieân  Quaûn lyù taøi chính vaø nhaân söï  Quaûn lyù vaät tö  Phuïc vuï haäu caàn  Göûi caùc thoâng tin hoaëc baùo caùo veà xöû lyù ñôn haøng cho ngöôøi cung caáp haøng. Giao dòch giöõa doanh nghieäp vôùi ngöôøi tieâu duøng  Tra cöùu thoâng tin veà saûn phaåm vaø haøng hoaù (treân Web)  Ñaët haøng  Thanh toaùn caùc haøng hoaù vaø dòch vuï  Cung caáp caùc lao vuï tröïc tuyeán cho khaùch haøng Tröôùc heát, veà giao dòch B2B, ñaây laø quan heä giao dòch chieám tyû leä chuû yeáu trong toång soá caùc giao dòch thöông maïi ñieän töû hieän nay. Khi aùp duïng B2B, caùc doanh nghieäp xaây döïng cho mình caùc Website treân maïng Internet nhaèm giôùi thieäu veà doanh nghieäp cuõng nhö caùc saûn phaåm cuûa doanh nghieäp cho caùc ñoái taùc, ñoàng thôøi nhöõng ñoái taùc quan taâm coù theå giao dòch tröïc tieáp vôùi doanh nghieäp ngay treân Website naøy. Beân caïnh ñoù, Website cuõng laø maïng noäi boä giöõa doanh nghieäp vôùi moät soá khaùch haøng ñaõ vaø ñang laøm vieäc vôùi doanh nghieäp. Ngoaøi ra, ñoái vôùi ña soá caùc coâng ty, caùc Website naøy cuõng kieâm luoân chöùc naêng baùn leû haøng hoaù cho ngöôøi tieâu duøng khi hoï truy caäp tìm hieåu saûn phaåm vaø ñaët haøng nhö caùc khaùch haøng laø doanh nghieäp khaùc. Trong phöông thöùc B2B, thoâng qua maïng Internet, caùc doanh nghieäp coù theå theo doõi, quaûn lyù ñöôïc quaù trình cung caáp nguyeân lieäu, dòch vuï töø phía nhaø cung Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 30 caáp cuõng nhö vieäc giao haøng hoaù cho caùc ñaïi lyù tieâu thuï cuûa mình vaø caùc nhaø phaân phoái ñoäc laäp khaùc. Ñoàng thôøi, trong quaù trình naøy, doanh nghieäp cuõng lieân tuïc ñöôïc caäp nhaät thoâng tin töø phía caùc ñoái taùc do ñoù coù theå nhanh choùng naém baét kòp thôøi caùc cô hoäi kinh doanh. Veà phía noäi boä doanh nghieäp, taát caû caùc thaønh vieân trong doanh nghieäp ñeàu ñöôïc quaûn lyù, ñöôïc tham gia vaøo saûn xuaát moät saûn phaåm baèng caùch truy caäp thoâng tin veà saûn phaåm, ñoùng goùp yù kieán veà saûn phaåm, ñöôïc thoâng baùo cuõng nhö ñoùng goùp yù kieán veà caùc quyeát ñònh cuûa doanh nghieäp thoâng qua maïng noäi boä cuûa doanh nghieäp ñoù. Vôùi nguoàn thoâng tin töø nhieàu phía caû beân trong laãn beân ngoaøi, doanh nghieäp coù theå boå sung, hoaøn thieän saûn phaåm cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa thò tröôøng töø ñoù naâng cao keát quaû vaø hieäu quaû kinh doanh. Veà giao dòch B2C, ñaây laø moät phöông thöùc giao dòch ngaøy caøng phoå bieán bôûi nhöõng tieän ích maø noù ñem laïi cho caû doanh nghieäp laãn ngöôøi tieâu duøng. Vôùi söï phaùt trieån cuûa Internet, ngöôøi tieâu duøng ngaøy caøng quen daàn vôùi vieäc mua haøng treân maïng, moät thò tröôøng ñieän töû nôi ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua gaëp nhau maø trong töông lai coù theå daàn thay theá cho caùc thò tröôøng truyeàn thoáng. Khi mua haøng treân maïng, haïn cheá veà khoaûng caùch ñòa lyù ñöôïc xoaù boû, ngöôøi tieâu duøng coù theå töï do löïa choïn caùc saûn phaåm, dòch vuï cuõng nhö caùc nhaø cung caáp chæ baèng vieäc truy caäp caùc Website ñang xuaát hieän ngaøy moät nhieàu hôn treân maïng. Giao dòch B2C coù aûnh höôûng nhieàu ñeán keânh baùn leû bôûi thoâng qua Internet, ngöôøi saûn xuaát vaø ngöôøi tieâu duøng coù theå tröïc tieáp gaëp nhau. Do chi phí trung gian ñöôïc giaûm bôùt, ngöôøi tieâu duøng coù theå mua ñöôïc haøng hoaù hay dòch vuï mình mong muoán vôùi giaù thaáp hôn vaø tin töôûng raèng seõ ñöôïc höôûng caùc dòch vuï hoã trôï keøm theo ñaày ñuû hôn. Vieäc trao ñoåi tröïc tieáp giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua giuùp ngöôøi baùn naém ñöôïc yeâu caàu chi tieát cuûa khaùch haøng töø ñoù cung caáp saûn phaåm, dòch vuï phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñoù, ñoàng thôøi, thoâng tin phaûn hoài tröïc tieáp töø phía khaùch haøng cuõng giuùp doanh nghieäp khaûo saùt ñöôïc thò tröôøng moät caùch chính xaùc, hieäu quaû vaø kinh teá. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 31 2.4.2. Caên cöù theo noäi dung giao dòch Hieän nay, neáu caên cöù theo noäi dung giao dòch, thöông maïi ñieän töû coù theå coù caùc loaïi giao dòch sau: o Mua haøng ñieän töû: laø hoaït ñoäng thöông maïi vôùi chöùc naêng baùn saûn phaåm. Ñoái vôùi hoaït ñoäng thöông maïi naøy, nhöõng thoâng tin nhö tìm hieåu veà saûn phaåm, ñaët haøng, thanh toaùn tieàn ñeàu coù theå thöïc hieän qua maïng. Nhöng haøng hoaù ñöa ñeán tay ngöôøi duøng seõ ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc dòch vuï böu ñieän ñaõ coù hoaëc caùc cô sôû, coâng ty vaän taûi. Lôïi ñieåm cuûa loaïi hình naøy laø giaûm thieåu ñeán möùc toái ña caùc khaâu trung gian trong quaù trình löu thoâng haøng hoaù. o Cung caáp thoâng tin: laø giao dòch thöông maïi ñieän töû maø ñoái töôïng mua baùn laø saûn phaåm hoaëc dòch vuï thoâng tin. Toaøn boä quaù trình thöông maïi naøy hoaøn toaøn coù theå thöïc hieän qua maïng. o Thanh toaùn ñieän töû (e-Cash vaø e-Cheque): laø hoaït ñoäng cung caáp vieäc thanh toaùn ñieän töû nhanh choùng nhaát thoâng qua heä thoáng thanh toaùn ñieän töû (Electronic Payment System - EPS). Hoaït ñoäng naøy nhaèm boå sung cho hai hoaït ñoäng thöông maïi keå treân ñeå ñöôïc moät heä thoáng hoaøn chænh trong kinh doanh. Ñaây laø yeáu toá quan troïng vaø caàn coù ñeå hoaït ñoäng thöông maïi ñieän töû mang ñuùng baûn chaát cuûa thöông maïi. Ñoàng thôøi ñaây cuõng laø nguyeân nhaân cô baûn thuùc ñaåy vieäc ñieän töû hoaù tieàn teä. 2.5 Lôïi ích cuûa thöông maïi ñieän töû: 2.5.1. Giuùp doanh nghieäp naém ñöôïc thoâng tin phong phuù Nhôø caùc phöông tieän ñieän töû söû duïng trong thöông maïi ñieän töû, ñieån hình laø truy caäp caùc trang web treân Internet vaø lieân laïc qua Internet, caùc doanh nghieäp coù ñieàu kieän tieáp caän vôùi nguoàn thoâng tin khoång loà treân Internet cuõng nhö naém baét kòp thôøi thoâng tin thò tröôøng ñeå töø ñoù xaây döïng chieán löôïc saûn xuaát kinh doanh phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån cuûa thò tröôøng trong nöôùc, khu vöïc vaø quoác teá. Ñoàng thôøi, vieäc Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 32 naém baét thoâng tin chính xaùc vaø kòp thôøi cuõng giuùp doanh nghieäp nhanh choùng phaûn öùng ñöôïc tröôùc nhöõng thay ñoåi cuûa thò tröôøng. Hôn theá nöõa, vieäc naém baét thoâng tin cuõng giuùp doanh nghieäp chuû ñoäng ñi tröôùc caùc ñoái thuû caïnh tranh, ñaây laø moät yeáu toá raát quan troïng cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa moãi doanh nghieäp, nhaát laø trong ñieàu kieän hieän nay, khi caùc doanh nghieäp luoân phaûi chòu söùc eùp caïnh tranh voâ cuøng gay gaét. Ñieàu naøy ñaëc bieät coù yù nghóa vôùi caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, ñoái töôïng ñöôïc nhieàu quoác gia quan taâm vaø coi laø moät trong nhöõng ñoäng löïc phaùt trieån chuû yeáu cuûa neàn kinh teá hieän nay. 2.5.2. Giuùp khaùch haøng deã daøng hôn trong vieäc löïa choïn khi mua haøng Thöông maïi ñieän töû ñaõ vaø ñang taïo ra nhieàu cô hoäi môùi cho caû ngöôøi tieâu duøng caù leû vaø caùc doanh nghieäp. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa thöông maïi ñieän töû, ngaøy caøng nhieàu doanh nghieäp toå chöùc kinh doanh tröïc tuyeán baèng caùch quaûng caùo treân maïng, baùn haøng vaø thanh toaùn treân maïng. Vieäc quaûng caùo treân maïng giuùp khaùch haøng coù theå deã daøng tìm hieåu thoâng tin chi tieát vaø chính xaùc veà maët haøng mình quan taâm. Theâm vaøo ñoù, do khoâng phaûi maát nhieàu thôøi gian tìm ñeán taän cöûa haøng nôi coù tröng baøy vaø baùn saûn phaåm, khaùch haøng coù ñieàu kieän tham quan cuøng luùc nhieàu trang web cuûa nhieàu doanh nghieäp khaùc nhau vaø do ñoù coù theå deã daøng so saùnh ñeå choïn löïa saûn phaåm vaø nhaø saûn xuaát maø mình öng yù nhaát. 2.5.3. Giaûm chi phí saûn xuaát Nhôø thöông maïi ñieän töû, chi phí saûn xuaát coù theå ñöôïc giaûm bôùt maø tröôùc heát laø chi phí vaên phoøng, moät nhaân toá caáu thaønh trong chi phí saûn phaåm. Cuï theå laø chi phí in aán haàu nhö ñöôïc loaïi boû, chi phí cho vieäc tìm kieám vaø chuyeån giao taøi lieäu ñöôïc giaûm bôùt bôûi vieäc taøi lieäu ñöôïc löu tröõ vaø chuyeån giao treân maùy tính cho pheùp tieát kieäm raát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc. Cuõng vì theá maø soá nhaân vieân vaên phoøng ñöôïc giaûm thieåu giuùp doanh nghieäp tieát kieäm ñöôïc chi phí tieàn löông maø leõ ra phaûi traû cho soá löôïng nhaân vieân lôùn hôn nhieàu. Ngoaøi ra, caùc vaên phoøng khoâng giaáy tôø (paperless office) cuõng chieám dieän tích nhoû hôn raát nhieàu so vôùi caùc vaên phoøng Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 33 truyeàn thoáng. Quan troïng hôn, caùc nhaân vieân coù naêng löïc ñöôïc giaûi phoùng khoûi nhieàu coâng ñoaïn söï vuï neân coù theå taäp trung thôøi gian vaø naêng löïc vaøo nghieân cöùu phaùt trieån vaø do ñoù ñem laïi nhieàu lôïi ích hôn cho doanh nghieäp xeùt veà maët laâu daøi, chieán löôïc. 2.5.4. Giaûm chi phí baùn haøng vaø tieáp thò Thöông maïi ñieän töû cuõng giuùp giaûm bôùt chi phí baùn haøng vaø chi phí tieáp thò. Nhôø coù Internet, moät nhaân vieân baùn haøng coù theå giao dòch ñöôïc vôùi raát nhieàu khaùch haøng - nhöõng ngöôøi tham quan vaø ñaët haøng treân trang web cuûa doanh nghieäp, chöa keå vieäc nhaän caùc ñôn ñaët haøng coù theå ñöôïc maùy tính töï ñoäng xöû lyù vaø vì theá chi phí nhaân vieân baùn haøng ñöôïc giaûm ñi ñaùng keå . Vôùi soá löôïng ngöôøi truy caäp Internet ngaøy moät nhieàu nhö hieän nay, vieäc quaûng caùo treân Internet laø voâ cuøng hieäu quaû bôûi doanh nghieäp coù theå môû roäng phaïm vi quaûng caùo maø khoâng toán theâm quaù nhieàu chi phí. Hôn theá nöõa, caùc catalogue ñieän töû maø doanh nghieäp söû duïng ñeå quaûng caùo coù noäi dung phong phuù, sinh ñoäng, haáp daãn hôn nhieàu vaø deã daøng caäp nhaät thöôøng xuyeân so vôùi caùc catalogue in aán voán coù nhieàu haïn cheá veà in aán, phaùt haønh. 2.5.5. Giaûm chi phí giao dòch Thöông maïi ñieän töû thöïc hieän qua Internet giuùp ngöôøi tieâu duøng vaø caùc doanh nghieäp giaûm ñaùng keå thôøi gian vaø chi phí giao dòch. Moät giao dòch trong thöông maïi ñieän töû ñöôïc tính bao goàm caùc coâng ñoaïn töø quaûng caùo, tieáp xuùc ban ñaàu cho ñeán giao dòch ñaët haøng, giao haøng vaø thanh toaùn. Söû duïng Internet, thôøi gian giao dòch chæ baèng 7% thôøi gian giao dòch qua fax vaø baèng 0,05% thôøi gian giao dòch qua böu ñieän. Chi phí giao dòch qua Internet chæ baèng 5% chi phí giao dòch qua fax hay qua böu ñieän hoaëc chuyeån phaùt nhanh. Chi phí thanh toaùn ñieän töû qua Internet cuõng chæ baèng 10% ñeán 20% neáu so vôùi chi phí thanh toaùn theo loái thoâng thöôøng. Thôøi gian tieát kieäm ñöôïc do giaûm bôùt thôøi gian giao dòch coù yù nghóa raát quan Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 34 troïng vôùi doanh nghieäp vì vieäc nhanh choùng ñöa thoâng tin saûn phaåm ñeán vôùi ngöôøi tieâu duøng cuõng nhö vieäc sôùm naém baét ñöôïc nhu caàu thò tröôøng töø thoâng tin phaûn hoài cuûa khaùch haøng giuùp doanh nghieäp deã daøng chuû ñoäng thay ñoåi ñeå theo kòp söï bieán ñoäng cuûa nhu caàu thò tröôøng. 2.5.6. Giuùp thieát laäp vaø cuûng coá quan heä ñoái taùc Thöông maïi ñieän töû taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc thieát laäp vaø cuûng coá moái quan heä giöõa caùc chuû theå tham gia vaøo hoaït ñoäng thöông maïi. Thoâng qua maïng, töø caùc maïng noäi boä cho ñeán Internet, ngöôøi tieâu duøng, caùc doanh nghieäp vaø caû caùc cô quan chính phuû coù theå tröïc tieáp lieân laïc vôùi nhau maø khoâng coù baát cöù haïn cheá naøo veà thôøi gian cuõng nhö khoaûng caùch ñòa lyù bôûi vieäc lieân laïc treân maïng Internet mang tính toaøn caàu. Haàu nhö moïi giao dòch ñeàu ñöôïc tieán haønh nhanh choùng vaø lieân tuïc. Do vaäy, caùc chuû theå cuûa hoaït ñoäng thöông maïi ñieän töû ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp coù cô hoäi tìm kieám nhieàu baïn haøng môùi, nhieàu cô hoäi kinh doanh môùi treân phaïm vi toaøn quoác, toaøn khu vöïc vaø toaøn theá giôùi. 2.5.7. Taïo ñieàu kieän sôùm tieáp caän neàn kinh teá soá hoaù Neàn kinh teá soá hoaù (digital economy) hay coøn goïi laø neàn kinh teá aûo (virtual economy) laø xu theá phaùt trieån trong töông lai gaàn cuûa neàn kinh teá theá giôùi. Vieäc nhanh choùng tieáp caän neàn kinh teá soá hoaù coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi moãi quoác gia, ñaëc bieät laø caùc nöôùc ñang phaùt trieån, ñeå traùnh nguy cô tuït haäu. Tröôùc maét, thöông maïi ñieän töû kích thích söï phaùt trieån cuûa ngaønh coâng ngheä thoâng tin laø ngaønh coù lôïi nhuaän cao nhaát vaø ñoùng vai troø ngaøy caøng lôùn trong neàn kinh teá cuûa moãi quoác gia, töø ñoù, thöông maïi ñieän töû taïo ñieàu kieän cho vieäc sôùm tieáp caän vôùi neàn kinh teá soá hoaù. Ñaây laø moät lôïi ích mang tính tieàm taøng, tính chieán löôïc coâng ngheä vaø lieân quan ñeán chính saùch phaùt trieån cuûa caùc quoác gia, bôûi moät quoác gia, ñaëc bieät laø nöôùc ñang phaùt trieån, sôùm tieáp caän ñöôïc vôùi neàn kinh teá soá hoaù coù theå taïo ra cho mình moät böôùc phaùt trieån nhaûy voït, tieán kòp caùc nöôùc ñi tröôùc trong thôøi gian ngaén. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 35 CHÖÔNG 3 THÖÏC TIEÃN THÖÔNG MAÏI ÑIEÄN TÖÛ - DVBHQM TAÏI VIEÄT NAM 3.1. Tình hình Thöông Maïi Ñieän Töû cuûa Vieät Nam: 3.1.1. Toång quan: Töø khi Thöông Maïi Ñieän Töû (TMÑT) chính thöùc du nhaäp vaøo Vieät nam naêm 1997, cho ñeán nay ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh coâng vaø hieäu quaû trong vieäc phuïc vuï buoân baùn qua maïng cho caùc coâng ty kinh doanh buoân baùn vaø quaûng baù saûn phaåm Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 36 cho ngöôøi tieâu thuï trong vaø ngoaøi nöôùc. Theo baùo caùo cuûa Boä Coâng Thöông, tính ñeán naêm 2009 ñaõ coù 2.004 doanh nghieäp tham gia vaøo phaùt trieån öùng duïng cuûa TMÑT ôû nhieàu quy moâ theo töøng caáp ñoä khaùc nhau, vieäc öùng duïng TMÑT cuûa doanh nghieäp treân caû nöôùc ñaõ mang laïi hieäu quaû kinh teá cao. Theo keát quaû khaûo saùt thì coù 98% doanh nghieäp ñaõ keát noái maïng internet, trong ñoù coù 96% doanh nghieäp keát noái baèng baêng thoâng roäng (ADSL) vaø ñöôøng truyeàn rieâng (leased line). Caùc doanh nghieäp ñaõ chuù troïng khai thaùc öùng duïng cô baûn cuûa TMÑT laø thö ñieän töû (e-mail), vôùi 86% doanh nghieäp söû duïng e-mail cho muïc ñích kinh doanh, trong ñoù 95% tyû leä söû duïng laø cuûa caùc doanh nghieäp lôùn, 78% tyû leä söû duïng thö ñieän töû cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Ñieåm noåi baät trong öùng duïng TMÑT naêm 2009 laø söû duïng phaàn meàm phuïc vuï cho hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh coù xu höôùng taêng. Ngoaøi 92% doanh nghieäp söû duïng phaàn meàm keá toaùn, caùc doanh nghieäp ñaõ maïnh daïn ñaàu tö, trieån khai caùc phaàn meàm chuyeân duïng khaùc nhö quaûn lyù nhaân söï (43%), quaûn lyù chuoãi cung öùng (32%), quaûn lyù khaùch haøng (27%) vv… 3.1.2. Thaønh coâng cuûa TMÑT Vieät Nam thoâng qua dòch vuï baùn haøng tröïc tuyeán: Nhaän ñôn ñaët haøng qua phöông tieän ñieän töû: Veà vieäc nhaän ñôn haøng qua caùc phöông tieän ñieän töû, doanh nghieäp hieän söû duïng phoå bieán nhaát laø hai phöông tieän ñieän thoaïi chieám 95% vaø Fax chieám 91%. Tuy chöa phoå bieán baèng hai phöông tieän noùi treân song thö ñieän töû (e-mail) cuõng daàn ñöôïc caùc doanh nghieäp söû duïng. 70% doanh nghieäp cho bieát ñaõ chaáp nhaän ñôn ñaët haøng qua emai. Tuy nhieân, vôùi ba phöông tieän treân, chæ coù theå nhaän nhöõng ñôn ñaët haøng nhoû vaø leû maø thoâi. Trong khi ñoù, phöông tieän coù khaû naêng löu tröõ, xöû lyù nhieàu ñôn haøng cuøng moät luùc laø Website chæ chieám khoaûng 22% soá löôïng doanh nghieäp söû duïng. Bieåu ñoà 1: Vieäc nhaän ñôn haøng qua caùc phöông tieän TMÑT trong doanh nghieäp Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 37 95% 91% 70% 22% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Điện thoại Fax E-mail Website Phương tiện Tỷ lệ nhận đơn hàng qua các phương tiện TMĐT trong doanh nghiệp năm 2009 Tỷ lệ Ñaët haøng qua caùc phöông tieän ñieän töû: Song song vôùi vieäc nhaän ñôn haøng, caùc doanh nghieäp ñaõ chuû ñoäng ñaët haøng thoâng qua caùc phöông tieân ñieän töû. Tyû leä ñaët ñôn haøng qua caùc phöông tieän TMÑT khaù töông ñoàng so vôùi tyû leä nhaän ñôn haøng. Tyû leä doanh nghieäp ñaët haøng thoâng qua ñieän thoaïi laø 95% vaø Fax laø 91%. Tyû leä doanh nghieäp söû duïng e-mail ñeå ñaët haøng chieám 68% vaø 24% laø tyû leä doanh nghieäp ñaët haøng thoâng qua Website. Bieåu ñoà 2: Vieäc ñaët haøng qua caùc phöông tieän TMÑT trong doanh nghieäp Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 38 Tỷ lệ doanh nghiệp đặt hàng qua mạng trực tuyến 95% 91% 68% 24% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Điện thoại Fax E-mail Website Ph ươ ng ti ện % Tỷ lệ Trong toång soá chi phí ñaët haøng cuûa doanh nghieäp, chi phí ñaët haøng thoâng qua phöông tieän ñieän töû trung bình chieám 28%. Tyû leä chi phí ñaët haøng thoâng qua caùc phöông tieän ñieän töû cuûa caùc doanh nghieäp lôùn chieám 29%, doanh nghieäp vöøa vaø nhoû chieám 27%. 3.2. Tình hình hoaït ñoäng TMÑT cuûa PNJ: 3.2.1 Giôùi thieäu chung veà Coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän PNJ 3.2.1.1 Thoâng tin chung: Ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1988, traûi qua 20 naêm xaây döïng vaø phaùt trieån, töø moät cöûa haøng kinh doanh vaøng baïc ñaù quyù caáp quaän, ñeán nay PNJ ñaõ laø moät thöông hieäu lôùn trong ngaønh kim hoaøn vaø naèm trong Top 200 doanh nghieäp lôùn cuûa Vieät Nam.  Teân ñaày ñuû: COÂNG TY COÅ PHAÀN VAØNG BAÏC ÑAÙ QUYÙ PHUÙ NHUAÄN (PHUNHUAN JEWELRY JOINT STOCK COMPANY).  Teân vieát taét: PNJ  Maõ soá thueá: 0300521758 Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 39  Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh soá 4103002026  Ñaêng kyù laàn ñaàu: 02/01/2004  Ñaêng kyù thay ñoåi laàn thöù 3: 28/12/2006  Nôi caáp: Sôû keá hoaïch ñaàu tö Thaønh phoá Hoà Chí Minh  Loaïi hình doanh nghieäp: Coâng Ty Coå Phaàn.  Ngöôøi ñaïi dieän theo phaùp luaät cuûa doanh nghieäp: Baø Cao Thò Ngoïc Dung, chöùc vuï: Toång Giaùm Ñoác.  Ñòa chæ: 170E Phan Ñaêng Löu, phöôøng 3, quaän Phuù Nhuaän, Thaønh phoá Hoà Chí Minh.  Ñieän thoaïi: (08) 39.951.703 – 39.951.704  Email: pnj@pnj.com.vn  Website: www.pnj.com.vn Thaùng 1/2004, PNJ chính thöùc chuyeån sang hoaït ñoäng theo moâ hình coâng ty coå phaàn vôùi teân goïi laø Coâng ty Coå phaàn Vaøng Baïc Ñaù Quyù Phuù Nhuaän, tieáp tuïc taêng toác treân moïi lónh vöïc hoaït ñoäng, ñaàu tö coâng ngheä, phaùt trieån heä thoáng vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Ñoàng thôøi PNJ cuõng baét tay vaøo thaønh laäp xí nghieäp chuyeân saûn xuaát baïc PNJ Silver, xaây döïng theâm traïm chieát VINAGAS taïi tænh Vónh Long, tieáp tuïc môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu sang Ñöùc, Ñan Maïch, Myõ. Chieán löôïc phaùt trieån cuûa PNJ khoâng chæ döøng laïi ôû vò trí hieän nay maø coøn ñònh höôùng trôû thaønh moät doanh nghieäp coù taàm aûnh höôûng trong khu vöïc. Söù maïng cuûa PNJ laø höôùng ñeán moät taäp ñoaøn coâng ty ña ngaønh trong ñoù coát loõi laø hoaït ñoäng kinh doanh vaøng baïc ñaù quyù vaø ñaàu tö taøi chính. PNJ luoân ñeà cao uy tín, chaát löôïng vaø kích thích saùng taïo, taän duïng moïi nguoàn löïc cuûa doanh nghieäp, trong ñoù nguoàn nhaân löïc luoân ñöôïc chuù troïng. Xaây döïng neáp vaên hoùa maùi nhaø chung PNJ maø ôû ñoù moãi thaønh vieân trong gia ñình PNJ ñeàu soáng coù nghóa tình, ñoaøn keát thöông yeâu giuùp ñôõ nhau, ñöôïc khuyeán khích naâng cao trình ñoä vaên hoùa, trình ñoä chuyeân moân vaø quaûn lyù thoâng qua caùc lôùp ñaøo taïo beân trong vaø beân ngoaøi. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 40 Söï noã löïc hoïc taäp vaø coâng taùc cuûa caùc thaønh vieân ñöôïc töôûng thöôûng xöùng ñaùng baèng thuø lao vaät chaát, baèng ñoäng vieân tinh thaàn vaø baèng vieäc boå nhieäm vaøo nhöõng vò trí xöùng ñaùng. 3.2.1.2. Heä thoáng toå chöùc cuûa coâng ty 3.2.1.2.1. Sô ñoà toå chöùc: Nguoàn: www.pnj.com.vn Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 41 Nhaän xeùt: Boä maùy quaûn lyù vaø toå chöùc cuûa coâng ty PNJ ñöôïc phaân chia theo chöùc naêng, nhieäm vuï hoaït ñoäng theo töøng chöùc vuï vaø phoøng ban trong coâng ty taïo neân moät moâi tröôøng noäi boä thuaän lôïi cho moãi caù nhaân, moãi boä phaän phaùt huy ñöôïc naêng löïc vaø nhieät tình cuûa mình, ñoùng goùp toát nhaát vaøo vieäc hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa toå chöùc. Vì PNJ laø moät coâng ty coå phaàn hoaït ñoäng trong raát nhieàu lónh vöïc khaùc nhau neân vieäc phaân chia boä maùy quaûn lyù theo chöùc naêng laø phuø hôïp vôùi tình hình hieän nay cuûa coâng ty. 3.2.1.2.2. Toång quan veà lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa coâng ty:  Dòch vuï kieåm ñònh kim cöông vaø ñaù quyù.  Saûn xuaát, kinh doanh trang söùc baèng vaøng, baïc, ñaù quyù, vaøng mieáng.  Cho thueâ nhaø theo luaät kinh doanh baát ñoäng saûn.  Saûn xuaát, gia coâng vaø kinh doanh trang söùc baèng vaøng, baïc, ñaù quyù, vaøng mieáng, baïc nguyeân lieäu.  Xuaát nhaäp khaåu vaøng trang söùc, haøng myõ ngheä baèng vaøng, baïc, kim cöông, ñaù quyù, caùc kim loaïi quyù khaùc, vaøng mieáng, vaøng kim loaïi döôùi daïng laù, daây, boät, khoái, thoûi.  Mua baùn maùy moùc, thieát bò ngaønh kim hoaøn.  Ñaïi lyù ñoåi ngoaïi teä, dòch vuï nhaän vaø chi traû ngoaïi teä. Ñaïi lyù nhaän vaø chi traû ngoaïi teä cho toå chöùc tín duïng ñöôïc pheùp (phaûi coù hôïp ñoàng laøm ñaïi lyù tröôùc).  Chieát naïp kinh doanh gas, toàn tröõ gas, mua baùn beáp gas, phuï tuøng, laép raùp thieát bò heä thoáng gas coâng nghieäp.  Mua baùn, söûa chöõa xe oâtoâ, xe moâtoâ vaø xe gaén maùy. Kinh doanh vaän chuyeån haøng hoaù baèng oâtoâ.  Cho thueâ nhaø.  Dòch vuï caàm ñoà.  Ñaøo taïo, daïy ngheà. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 42 3.2.1.2.3. Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty trong giai ñoaïn 2006 – 2008. Baûng 4 : Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh Ñôn vò tính: ngaøn ñoàng STT Chæ tieâu Naêm 2006 Naêm 2007 Naêm 2008 1 Doanh thu thuaàn 1,788,790,118 2,379,635,175 4,080,359,917 2 Lôïi nhuaän goäp 169,853,444 202,135,512 338,341,909 3 Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh 27,413,066 122,738,600 155,443,560 4 Lôïi nhuaän khaùc 6,759,431 7,811,639 12,239,614 5 Toång chi phí 193,900,375 150,592,354 295,067,432 6 Toång lôïi nhuaän keá toaùn tröôùc thueá 34,172,479 130,550,240 167,683,174 7 Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp 30,148,805 115,012,808 131,023,761 Nguoàn: PNJ Nhaän xeùt: Sau ba naêm thöïc hieän vieäc coå phaàn hoùa doanh nghieäp, ñeán naêm 2007 doanh thu cuûa coâng ty ñaõ ñaït ñöôïc 2,379,635,175 ngaøn ñoàng, taêng gaáp 1.3 laàn so vôùi naêm 2006. Tuy doanh thu naêm 2007 taêng khoâng ñaùng keå so vôùi naêm 2006 nhöng möùc lôïi nhuaän laïi taêng vöôït baäc gaáp 3.8 laàn so vôùi naêm 2006, ñaây cuõng laø keát quaû cuûa vieäc ñaàu tö ñuùng ñaén vaøo thieát bò kyõ thuaät môùi, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø coâng taùc tieáp thò maïnh meõ, chuyeân nghieäp cho caùc nhaõn hieäu nöõ trang vaøng PNJ, PNJ Silver, CAO Fine Jewellery. Ñoàng thôøi vieäc giaûm ñaùng keå moät phaàn chi phí taøi chính, chi phí ñaàu tö vaøo maùy moùc thieát bò cuõng goùp phaàn vaøo vieäc taêng lôïi nhuaän cho coâng ty. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 43 Tieáp tuïc phaùt huy noäi löïc vaø nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong naêm 2007, doanh thu cuûa coâng ty naêm 2008 ñaït 4,080,359,917 ngaøn ñoàng, taêng gaáp 2.28 laàn so vôùi naêm 2006. Nhôø nhöõng hoaït ñoäng marketing vaø PR chuyeân nghieäp, hình aûnh thöông hieäu PNJ vôùi caùc nhaõn hieäu nöõ trang keå treân ñaõ tieáp tuïc laø nhöõng nhaõn hieäu trang söùc ñöôïc ngöôøi tieâu duøng yeâu thích, coâng ty thöôøng xuyeân cho ra ñôøi caùc boä söu taäp môùi, trieån khai caùc chöông trình khuyeán maõi, chaêm soùc khaùch haøng, phaùt trieån heä thoáng phaân phoái roäng khaép  khaúng ñònh ñöôïc vò theá cuûa mình treân thò tröôøng trang söùc Vieät Nam, goùp phaàn vaøo vieäc ñònh höôùng thaåm myõ vaø nhu caàu cho ngöôøi tieâu duøng Vieät hoøa cuøng xu höôùng thôøi trang treân theá giôùi. Baûng 5 : Cô caáu doanh thu töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa PNJ Ñôn vò tính: trieäu ñoàng Khoaûn muïc Naêm 2006 Naêm 2007 Naêm 2008 Doanh thu Tyû troïng (%) Doanh thu Tyû troïng (%) Doanh thu Tyû troïng (%) Kinh doanh vaøng 1,397,693 77.57 1,851,369 77.29 2,754,299 81.93 Kinh doanh baïc 48,566 2.70 53,102 2.22 50,865 1.51 Kinh doanh gas * 285,225 15.83 389,209 16.24 340,182 10.12 Kinh doanh xe gaén maùy 66,689 3.70 76,119 3.18 15,194 0.45 Caùc hoaït ñoäng khaùc 3,470 0.20 25,704 1.07 201,312 5.99 Toång coäng 1,801,913 100 2,395,503 100 3,361,852 100 Nguoàn: PNJ Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 44 BIỂU ĐỒ CƠ CẤU DOANH THU 77.6 77.3 81.9 2.7 2.2 1.5 15.8 16.2 10.1 3.7 3.2 0.50.2 1.1 6.0 KHOẢN MỤC % Kinh doanh vàng Kinh doanh bạc Kinh doanh gas * Kinh doanh xe gắn máy Các hoạt động khác Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Bieåu ñoà 6: Bieåu ñoà cô caáu doanh thu töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa PNJ Nhaän xeùt: Nöõ trang vaøng laø saûn phaåm chính yeáu cuûa PNJ Vieät Nam, chieám tyû leä lôùn trong toaøn boä doanh thu cuûa coâng ty vôùi hôn 65% vaø toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm ñoái vôùi maët haøng naøy vaøo khoaûng 20%. Nöõ trang vaøng tuy laø moät maët haøng coù tính caïnh tranh cao treân thò tröôøng Vieät Nam nhöng caùc saûn phaåm nöõ trang vaøng cuûa PNJ vaãn chieám moät thò phaàn lôùn vaø coù choã ñuùng vöõng chaéc trong loøng ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam. Moät soá saûn phaåm khaùc tuy soá löôïng % chieám khoâng ñaùng keå trong toång doanh thu cuûa coâng ty nhöng coù khuynh höôùng taêng vaø phaùt trieån trong töông lai. Vieäc kinh doanh baïc coù giaûm suùt nhöng khoâng ñaùng keå ( naêm 2008 giaûm 0.8% so vôùi naêm 2006) do aûnh höôûng cuûa laïm phaùt vaø söï khuûng hoaûng kinh teá taøi chính toaøn caàu, tuy nhieân möùc doanh thu chæ giaûm ít, moät phaàn laø do cô caáu quaûn lyù chaët cheõ töø treân xuoáng döôùi cuûa coâng ty, maët khaùc saûn phaåm PNJ laø saûn phaåm coù uy tín treân thò tröôøng, ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán, ñieàu naøy cuõng goùp phaàn laøm cho caùc hoaït ñoäng khaùc taêng tröôûng khaù (naêm 2008 taêng 5.8% so vôùi naêm 2006). Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 45 Nhöõng naêm vöøa qua, giaù vaøng, yeáu toá coù taùc ñoäng maïnh meõ nhaát ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh chính cuûa PNJ, dieãn bieán raát phöùc taïp vaø luoân trong chieàu höôùng gia taêng. Naêm 2006 coù nhieàu bieán ñoäng lôùn treân thò tröôøng vaøng quoác teá, giaù vaøng ñaõ laäp kæ luïc ôû möùc 731 USD/oz vaøo thaùng 5/2006. Giaù vaøng laïi tieáp tuïc bieán ñoäng maïnh vaøo naêm 2007 vaø naêm 2008. Söï bieán ñoäng gia taêng cuûa giaù vaøng ñaõ taùc ñoäng töông ñoái maïnh ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa PNJ laøm cho lôïi nhuaän cuûa haàu heát caùc maët haøng kinh doanh ñeàu giaûm, ñaëc bieät laø kinh doanh vaøng (naêm 2008 giaûm 8.4% so vôùi naêm 2006). Tuy nhieân moät soá hoaït ñoäng khaùc thì lôïi nhuaän coù chieàu höôùng gia taêng ñaùng keå (naêm 2008 taêng 10.2% so vôùi naêm 2006) do khoâng chòu aûnh höôûng nhieàu cuûa vieäc bieán ñoäng giaù vaøng. Beân caïnh vieäc kinh doanh vaøng, hoaït ñoäng kinh doanh baïc cuõng goùp phaàn khoâng nhoû ñeán doanh thu vaø lôïi nhuaän cuûa coâng ty. Tuy chòu aûnh höôûng cuûa söï bieán ñoäng giaù vaøng nhöng möùc lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng kinh doanh baïc khoâng giaûm nhieàu nhö kinh doanh vaøng. Möùc giaù cuûa caùc maët haøng baïc thaáp hôn so vôùi vaøng, noù chæ chieám moät phaàn raát nhoû trong khoaûn thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng. Beân caïnh ñoù, maãu maõ cuûa nöõ trang baïc cuõng raát ña daïng vaø phong phuù, phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng coù thu nhaäp trung bình. 3.2.2 Thöïc traïng hoaït ñoäng Dòch vuï baùn haøng qua maïng cuûa PNJ Vôùi doøng saûn phaåm PNJSilver, hieän taïi coâng ty ñang coù saün treân maïng 10 doøng saûn phaåm nhö nhaãn, meà ñay, daây chuyeàn, boâng tai, daây coå, kieàng coå, laéc tay, laéc chaân, voøng vaø caøi aùo. Theo baùo caùo doanh thu cuûa phoøng TMÑT cuûa PNJ, doøng saûn phaåm naøy ñaõ baùn ñöôïc thoâng qua heä thoáng baùn haøng tröïc tuyeán qua caùc naêm nhö sau: ba quyù cuoái naêm 2007, soá löôïng saûn phaåm PNJSilver laø 146 ñôn haøng goàm 208 moùn haøng, vôùi doanh soá laø 27,381,800 ñoàng. Naêm 2008, doanh soá taêng leân 116,098,000 ñoàng, vaø doanh soá naêm 2009 laø 333,672,000 ñoàng taêng 167% so vôùi keá hoaïch ban ñaàu. Soá ñôn haøng tröïc tuyeán naêm 2009 laø 1,251 ñôn haøng. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 46 ĐVT: triệu đồng Doanh thu phân phối cho sản phẩm bạc PNJSilver trực tuyến Năm 2007 2008 2009 So sánh năm 2008 với 2007 So sánh năm 2009 với 2008 So sánh năm 2009 với 2007 1 2 3 4 = 2-1 5=2/1 6 = 3 -2 7 = 3/2 8 = 3-1 9 = 3/1 Doanh thu 27,381,800 116,098,000 333,672,000 88,717,000 4.24 217,574,000 2.87 306,291,000 12.18 Baûng 7: Phaân phoái doanh thu Nhaän xeùt: Nhìn treân baûng soá lieäu treân chuùng ta ñaõ thaáy doanh thu cho saûn phaåm baïc PNJ tröïc tuyeán ñaõ taêng voït. Neáu nhö doanh thu naêm cuûa naêm 2007 cho dòch vuï baùn haøng tröïc tuyeán cuûa PNJSilver laø 22,381,800 ñoàng thì ñeán naêm 2008, doanh thu cho doøng saûn phaåm naøy laø 116,098,800 ñoàng, taêng 88,717,000 ñoàng, chieám 4.24%. Ñeán naêm 2009, doanh thu baùn haøng tröïc tuyeán cho saûn phaåm baïc PNJSilver laø 333,672,000 ñoàng taêng 217,574,000 taêng 2.87% so vôùi naêm 2008 vaø taêng 306,291,000 ñoàng so vôùi naêm 2007 chieám 12.18% cuûa naêm 2009 so vôùi naêm 2007. Ñieàu naøy cho thaáy, saûn phaåm baïc PNJSilver ñöôïc ñoâng ñaûo ngöôøi tieâu thuï höôûng öùng maïnh, vì doøng saûn phaåm naøy nhieàu maãu maõ ñeïp, giaù caû hôïp lyù. Beân caïnh ñoù, doøng saûn phaåm baïc PNJSilver ñöôïc quaûng baù treân trang ñieän töû cuûa PNJ ñaày ñuû thoâng tin, giaù caû ñöôïc caäp nhaät theo bieán ñoäng cuûa giaù thò tröôøng. Theâm vaøo ñoù, nhöõng ích lôïi cuûa saûn phaåm baïc khoâng nhöõng toát cho söùc khoûe cuûa ngöôøi tieâu thuï khi ñeo maø coøn laø ñoà trang söùc laøm ñeïp cho taát caû moïi giôùi. Do ñoù, thoâng qua trang baùn haøng tröïc tuyeán, coäng vôùi danh tieáng 22 naêm hoaït ñoäng cuûa coâng ty vaøng baïc ñaù quyù Phuù Nhuaän, neân saûn phaåm PNJSilver ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng ñaùng keå trong phaân phoái saûn phaåm baïc qua phöông tieän ñieän töû vaø ñöôïc khaùch haøng tin duøng qua caùc naêm. Qua ba naêm hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi ñieän töû tröïc tuyeán, doanh thu baùn haøng tröïc tuyeán khoâng ngöøng taêng leân. Naêm 2007 (naêm ñaàu aùp duïng chöông trình cung caáp dòch vuï baùn haøng tröïc tuyeán), PNJSilver ñaït 3,042,422 ñoàng. Ñeán Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 47 naêm 2008, chöông trình baùn haøng tröïc tuyeán ñaõ ñöôïc ñoâng ñaûo khaùch haøng ñoùn nhaän noàng nhieät, doanh thu trung bình cuûa thaùng ñoái vôùi saûn phaåm baïc PNJSilver ñaït 10,554,000 ñoàng, taêng 7,511,578 ñoàng so vôùi naêm 2007. Qua naêm 2009, doanh thu cho doøng saûn phaåm baïc tieáp tuïc taêng leân laø 27,806,000 ñoàng, taêng 17,252,000 ñoàng so vôùi naêm 2008 vaø taêng 24,763,578 ñoàng so vôùi naêm 2007 chieám gaàn 112% cuûa naêm 2009 so vôùi naêm 2008 vaø chieám 231.15% cuûa naêm 2009 so vôùi naêm 2007, vaø 70.14% cuûa naêm 2008 so vôùi naêm 2007. 2007 3,042,422 2008 10,554,000 2009 27,806,000 0 5,000,000 10,000,000 15,000,000 20,000,000 25,000,000 30,000,000 triệu đồng 1 2 3 năm Doanh thu trung bình tháng của sản phẩm bạc PNJSilver Năm Doanh thu trung bình tháng của sản phẩm bạc PNJSilver Biểu đồ 8: Doanh thu trung bình/tháng của sản phẩm bạc PNJSilver. Nhö vaäy, nhìn toång quaùt, hoaït ñoäng baùn haøng qua maïng cuûa coâng ty PNJ cho doøng saûn phaåm baïc PNJSilver, ñaõ ñaït ñöôïc söï taêng tröôûng oån ñònh, tuy khoâng taêng voït nhöng ñaây laø tín hieäu ñaùng möøng cho vieäc aùp duïng heä thoáng baùn haøng qua maïng cuûa PNJ qua caùc naêm. Theâm vaøo ñoù, ñaây cuõng laø thaønh coâng böôùc ñaàu cho vieäc öùng duïng heä thoáng baùn haøng tröïc tuyeán cho doøng saûn phaåm baïc PNJSilver treân thò tröôøng nhaèm thoûa maõn phaàn naøo veà thò hieáu cuûa khaùch haøng theo töøng ñoä Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 48 tuoåi khaùc nhau, ñoàng thôøi khaúng ñònh thöông hieäu vaø vò theá cuûa coâng ty treân thò tröôøng noäi ñòa vôùi ñoøng saûn phaåm PNJSilver. Theâm vaøo ñoù, thoâng qua caùc doøng saûn phaåm baïc PNJSilver khaùch haøng trong vaø ngoaøi nöôùc seõ bieát roõ veà caùch kinh doanh, ñaët haøng vaø thanh toaùn cuõng nhö veà caùch giao haøng ñoái vôùi töøng goùi saûn phaåm dòch vuï cuûa PNJ. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 49 CHÖÔNG 4 KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU 4.1. Thoâng tin veà ñoái töôïng nghieân cöùu: 4.1.1. Keát luaän chung veà ñoái töôïng nghieân cöùu: Internet ngaøy nay ñaõ trôû thaønh moät phaàn quan troïng khoâng theå thieáu ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa raát nhieàu Hoïc sinh – Sinh vieân, chính vì theá vieäc tieáp caän vôùi nhöõng öùng duïng töø Internet nhö Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng laø moät ñieàu töông ñoái deã daøng. Beân caïnh ñoù, thöông hieäu PNJSilver khaù quen thuoäc vôùi HS – SV naøy neân vieäc tìm kieám ñoái töôïng phoûng vaán khoâng gaây khoù khaên. - Trong 109 ñoái töôïng phoûng vaán coù 45 nam, chieám tyû leä 41,3%, 64 nöõ töông öùng vôùi 58,7%. - Veà ngheà nghieäp, coù 55 hoïc sinh caáp 3 vaø 54 sinh vieân. - Veà ñoä tuoåi coù 55 ñoái töôïng coù ñoä tuoåi 15-17 tuoåi vaø 54 ñoái töôïng coù ñoä tuoåi töø 18-22 tuoåi. Sau khi raø soaùt laïi keát quaû khaûo saùt thì cho thaáy ñoä tuoåi töông öùng vôùi ngheà nghieäp cuûa ñaùp vieân. Töùc laø, 55 ñoái töôïng HS coù ñoä tuoåi töø 15- 17 tuoåi vaø töông töï ñoái vôùi SV. - Nhìn chung, möùc thu nhaäp cuûa ña soá Hoïc sinh – Sinh vieân taïi TPHCM ôû döôùi möùc 2 trieäu VND/thaùng, chieám tyû leä gaàn 70%. (“thu nhaäp” ôû ñaây ñöôïc hieåu laø toång soá tieàn nhaän ñöôïc töø phía giaù ñình coäng vôùi soá tieàn töø vieäc laøm theâm neáu coù). Chæ coù 13,8% cho möùc thu nhaäp treân 2 – 2,5 trieäu; 8,3% cho treân 2,5 – 3 trieäu vaø 10,1 % cho möùc thu nhaäp treân 3 trieäu. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 50 Bieåu ñoà 9: thu nhaäp giöõa Hoïc sinh vaø Sinh vieân - Ña soá Hoïc sinh caáp 3 ñöôïc phoûng vaán ñeàu ñang sinh soáng taïi TPHCM, soáng chung vôùi gia ñình vaø phuï thuoäc kinh teá gia ñình neân phaàn lôùn caùc khoaûn chi tieâu chính nhö chi phí veà nôi aên, choán ở ... ñeàu ñaõ ñöôïc gia ñình lo laéng, neân möùc thu nhaäp trung bình moãi thaùng vôùi caùc baïn mang yù nghóa laø soá tieàn cho tieâu vaët, aên saùng, sinh nhaät, tieát kieäm … Chieám tyû leä lôùn nhaát: 49% laø möùc tieâu vaët “töø 1 ñeán döôùi1,5 trieäu”, ñaëc bieät ôû möùc tieâu vaët töø 1,5 trieäu trôû leân ñeán döôùi 3 trieäu cuõng chieám tyû leä khoâng nhoû: 27%. Ñieàu naøy cho thaáy gia ñình cuûa caùc Hoïc sinh naøy coù phaàn khaù giaû vaø khaù thoaûi maùi trong vieäc cho tieàn con caùi töï chi tieâu. - Ñoái vôùi caùc baïn Sinh vieân, “möùc thu nhaäp trung bình moãi thaùng” khoâng chæ mang yù nghóa tieâu vaët maø coøn laø toång chi phí cho nôi aên, choán ôû, ñi laïi, hoïc taäp … Vì haàu heát caùc baïn laø ngöôøi ôû tænh neân moïi chi phí sinh hoaït ñeàu phaûi töï kieåm soaùt vaø chi tieâu, do ñoù möùc hoã trôï töø phía gia ñình caàn nhieàu hôn Hoïc sinh. Phaàn lôùn möùc thu nhaäp naøy naèm töø möùc 1,5 trieäu trôû leân. Tuy nhieân, vôùi möùc thu nhaäp naøy, Sinh vieân seõ coù phaàn deø chöøng vôùi khoaûn chi mang tính xa xí phaåm nhö trang söùc, thôøi trang. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 51 4.1.2. Thoâng tin veà thoùi quen giaûi trí vaø ñaëc tröng mua saém: 4.1.2.1 Veà thoùi quen giaûi trí: Bieåu ñoà 10: thoùi quen giaûi trí vaøo thôøi gian raõnh roãi Ñaùng chuù yù trong caùc thoùi quen giaûi trí vaøo thôøi gian raõnh roãi cuûa HS – SV ñoù laø thoùi quen söû duïng internet (löôùt web/chat/nghe nhaïc) chieám 22,6%; vaø thoùi quen ñi xem phim/cafe/gaëp gôõ baïn beø chieám 23,7% trong toång soá caùc caâu traû lôøi cuûa ñaùp vieân. Beân caïnh ñoù, thoùi quen giaûi trí baèng hình thöùc mua saém cuõng ñöôïc quan taâm, chieám 14%. Tuy nhieân, hình thöùc giaûi trí baèng saùch/baùo/taïp chí vaø tivi/radio laïi chieám tyû leä khoâng cao. Bieåu ñoà 11: thoùi quen giaûi trí giöõa HS – SV Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 52 ÔÛ Sinh vieân, vieäc thöôøng xuyeân phaûi laøm ñeà taøi thuyeát trình, baøi taäp nhoùm … döôøng nhö ñaõ taïo neân moät thoùi quen caäp nhaät thoâng tin, kieán thöùc thöôøng xuyeân neân möùc ñoä khaùt thoâng tin giöõa Hoïc sinh vaø Sinh vieân treân caùc keânh thoâng tin saùch/ baùo/ taïp chí; tivi/radio coù söï cheânh leäch khaù lôùn. Beân caïnh ñoù, söùc aûnh höôûng cuûa Internet ñeán cuoäc soáng cuûa Hoïc sinh laãn Sinh vieân khaù cao, laàn löôït chieám 69,1% vaø 79,6% treân löôïng maãu ñöôïc phoûng vaán. Ñaây cuõng chính laø nhòp caàu noái höõu hieäu cho Doanh nghieäp khi muoán tieáp caän vôùi hai ñoái töôïng naøy. Ngoaøi ra, theá heä HS – SV ngaøy nay ñaõ côûi môû, naêng ñoäng vaø chuû ñoäng theå hieän hôn trong caùc moái quan heä, theå hieän qua thoùi quen ñi cafe/ gaëp gôõ baïn beø chieám gaàn 80% ôû caû hai ñoái töôïng. 4.1.2.1 Veà ñaëc tröng khi mua saém: Bieåu ñoà 12 : Ñaëc tröng mua saém Yeáu toá “thôøi trang” luoân thu huùt ñöôïc söï quan taâm cuûa caû hai giôùi vaø ôû nhieàu ñoä tuoåi khaùc nhau. Vôùi HS – SV, yeáu toá naøy ñöôïc caùc baïn chuù troïng khaù Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 53 nhieàu do muoán theå hieän baûn thaân, yeâu thích caùi môùi, muoán chinh phuïc vaø khaùm phaù, hôn heát ôû ñoä tuoåi naøy chöa coù sö oån ñònh,ï chín chaén veà tính caùch. Do ñoù, caùc ñaëc tröng mua saém ôû HS – SV coù söï töông ñoàng khaù roõ, noåi baät ôû ñaëc tröng “thöôøng mua saém moät caùch ngaãu höùng” vaø “thöôøng mua ôû nhöõng cöûa haøng coù nhieàu söï löïa choïn” vaø “saün saøng traû giaù cao cho saûn phaåm mình thích”. Maët khaùc, HS-SV coøn quan taâm ñeán caùc yeáu toá nhö xuaát xöù, thöông hieäu, giaù caû, ñoàng thôøi theå hieän khuynh höôùng trung thaønh vôùi saûn phaåm hoaëc thöông hieäu yeâu thích. Rieâng ñaëc tröng “so saùnh giaù caån thaän tröôùc khi mua” ñöôïc Sinh vie ân chuù troïng nhieàu hôn Hoïc sinh do vieäc phaûi caân nhaéc, tính toaùn caùc chi phí sinh hoaït trong khoaûn tieàn thu nhaäp mang tính coá ñònh töø phía gia ñình haøng thaùng. Döïa treân nhöõng ñaëc tröng mua saém cuûa HS – SV, thì PNJSilver coù nhöõng öu theá nhaát ñònh khi thöông hieäu cuûa PNJSilver ñaõ trôû neân khaù quen thuoäc vôùi ñoái töôïng naøy, ñoàng thôøi vôùi uy tín thöông hieäu saün PNJ deã daøng coù ñöôïc nhöõng khaùch haøng trung thaønh cho mình. 4.2 Thoâng tin chung veà DVBHQM vaø nöõ trang 4.2.1. Thoâng tin veà DVBHQM Bieåu ñoà 13: thoâng tin veà DVBHQM Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 54 Maëc duø Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng (DVBHQM) khoâng coøn xa laï vôùi HS – SV (100% ñaùp vieân khi phoûng vaán ngaãu nhieân ñeàu ñaõ bieát DVBHQM), tuy nhieân möùc traûi nghieäm cho vieäc söû duïng dòch vuï naøy khoâng cao chæ chieám 36,7 % treân toång soá maãu. 63,3% coøn laïi laø caùc ñoái töôïng chæ söû duïng Dòch Vuï naøy ñeå tìm kieám thoâng tin veà saûn phaåm, so saùnh giaù hoaëc caùc chöông trình öu ñaõi … Beân caïnh lyù do “chöa coù thoùi quen söû duïng Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng” thì khaù nhieàu ñaùp vieân coøn cho bieát hoï “chöa coù söï tin töôûng ñoái vôùi hình thöùc giao dòch naøy” vaø hoï caûm thaáy khoù khaên trong vieäc löïa choïn moät website ñaùng tin caäy ñeå thöïc hieän giao dòch mua baùn. 4.2.2 Nöõ trang PNJ - Khi ño löôøng söùc khoûe cuûa thöông hieäu PNJ baèng caâu hoûi môû “Khi nhaéc ñeán trang söùc (nöõ trang) baèng baïc daønh cho giôùi treû thì baïn nghó ngay ñeán thöông hieäu naøo?” coù ñeán 94 ñaùp vieân nghó ngay ñeán PNJ chieám 86,2%, roõ raøng ñaây laø moät con soá maø raát nhieàu doanh nghieäp trong lónh vöïc nöõ trang phaûi raát khoù khaên ñeå ñaït ñöôïc. Vaø 15 ñaùp vieân coøn laïi ñeàu bieát ñeán thöông hieäu PNJ khi ñöôïc nhaéc nhôù. Bieåu ñoà 14: Crosstab giöõa giôùi tính vaø PNJSilver Ñoái vôùi PNJSilver, caû nam vaø nöõ ñeàu ñaõ coù nhöõng traûi nghieäm trong vieäc ñi mua, löïa choïn vaø coù 80/109 ñaùp vieân (chieám 73,4%) coù traûi nghieäm veà söû duïng saûn phaåm PNJSilver. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 55 Trang söùc (nöõ trang) vôùi quan nieäm cuûa nhieàu ngöôøi vaãn saûn phaåm daønh chuû yeáu cho phaùi nöõ, neân trang söùc cuõng laø moät trong nhöõng moùn quaø thöôøng ñöôïc choïn ñeå daønh taëng cho nöõ giôùi. Do ñoù, khi noùi chung veà trang söùc thì coù ñeán 90% ñaùp vieân laø nöõ thöôøng duøng trang söùc PNJSilver do töï mua vaø ñöôïc taëng. Möùc cheânh leäch naøy khaù xa so vôùi nam giôùi. Tuy nhieân, töø bieåu ñoà, ta coù theå nhìn nhaän thaáy moät nhu caàu khoâng nhoû cuûa nam ñoái vôùi saûn phaåm naøy. Bieåu ñoà 15: Bieåu ñoà nôi mua vaø tham khaûo PNJSilver Vôùi heä thoáng cöûa haøng roäng khaép (51 cöûa haøng) ñöôïc boá trí phuø hôïp treân maët tieàn caùc con ñöôøng chính/ sieâu thò/ trung taâm mua saém taïi TP HCM, cuøng vôùi maøu hoàng noåi baät laø maøu saéc chuû ñaïo vaø ñoàng nhaát treân toaøn heä thoáng ñaõ ñöôïc HS – SV ghi nhôù vaø nhaän bieát. Neân HS – SV deã daøng tieáp caän tröïc tieáp vôùi caùc cöûa haøng naøy laø ñieàu deã hieåu. Cuõng vì theá maø chæ coù 40 löôït traû lôøi (chieám gaàn 23%) ñaõ töøng tham khaûo caùc saûn phaåm cuûa PNJSilver qua internet, moät con soá khaù khieâm toán so vôùi thoùi quen söû duïng internet cuûa HS – SV. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 56 4.3 Möùc ñoä quan taâm cuûa HS – SV veà caùc yeáu toá thuoäc DVBHQM Bieåu ñoà 16: Möùc ñoä quan taâm cuûa hoïc sinh-sinh vieân ñoái vôùi caùc yeáu toá thuoäc veà DVBHQM Caùc yeáu thuoäc veà 1 Dòch Vuï Baùn Haøng Qua Maïng ñöôïc ñöa ra khaûo saùt nhö treân, tính töø luùc khaùch haøng truy caäp vaøo website/gian haøng online cuûa doanh nghieäp. Caùc yeáu naøy ñöôïc saép xeáp nhö sau: - Thoâng tin ñaêng taûi treân website/gian haøng online, goàm coù: Thoâng tin chung veà Doanh nghieäp; Thoâng tin veà saûn phaåm; Thoâng tin höôùng daãn giao dòch. - Caùc chöùc naêng cuûa moät website baùn haøng tröïc tuyeán - Hình thöùc thanh toaùn, chi phí vaän chuyeån vaø thaùi ñoä phuïc vuï cuûa nhaân vieân giao dòch khi xaùc nhaän ñôn haøng cuûa khaùch haøng. Vôùi thang ñieåm töø 1 ñeán 5, öùng vôùi 1 laø “raát khoâng quan taâm” vaø 5 laø “raát quan taâm”, thì HS – SV coù möùc ñoä quan taâm veà caùc yeáu toá treân khaù cao, ñaït möùc khaù trôû leân. - Thôøi gian giao haøng ñöôïc quan taâm nhieàu nhaát ñaït 4,31/5. - Thoâng tin veà saûn phaåm: giaù caû, chuûng loaïi, maãu maõ … ñaït möùc quan taâm cao 4,25/5. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 57 - Thaùi ñoä phuïc vuï cuûa nhaân vieân giao dòch khi thöïc hieän xaùc nhaän laïi thoâng tin ñôn haøng cuõng ñöôïc chuù troïng cao 4,23/5. - Thoâng tin höôùng daãn giao dòch, phí vaän chuyeån vaø caùc chöùc naêng cuûa website ñaït möùc ñieåm quan taâm xaáp xæ nhau (4.0/5). - Ñaït möùc quan taâm thaáp nhaát laø thoâng tin giôùi thieäu veà doanh nghieäp (thoâng tin chung veà doanh nghieäp, chính saùch phuïc vuï), 3,37/5. Cuï theå: a. Thoâng tin veà doanh nghieäp Ñoái vôùi DVBHQM thì website/gian haøng online laø nôi duy nhaát ñeå khaùch haøng tham khaûo, löïa choïn vaø mua saûn phaåm. Vôùi raát nhieàu öùng duïng veà hình aûnh vaø aâm thanh, nhaèm noã löïc giuùp cho website sinh ñoäng vaø cuï theå. Tuy nhieân, taát caû nhöõng yeáu toá ñoù vaãn chöa theå ñaùp öùng ñöôïc möùc ñoä caûm thuï saûn phaåm cuûa khaùch haøng. Vì vaäy, caùc thoâng tin ñaêng taûi treân website, ñaëc bieät laø thoâng tin veà doanh nghieäp seõ giuùp cho khaùch haøng tin töôûng hôn veà saûn phaåm. Bieåu ñoà 16.1 : Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin doanh nghieäp Trong “ thoâng tin giôùi thieäu veà doanh nghieäp” coù 2 noäi dung thoâng tin: thoâng tin giôùi thieäu chung veà doanh nghieäp chæ ñaït möùc quan taâm 3.0/5, nhöng chính saùch phuïc vuï ñöôïc quan taâm nhieàu hôn, ñaït 3,97/5. Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 58 b. Thoâng tin veà saûn phaåm Bieåu ñoà 16.2 : Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin saûn phaåm Trong “thoâng tin veà saûn phaåm”, maãu maõ vaø giaù caû laø 2 yeáu toá ñöôïc HS – SV quan taâm nhaát, ñaït 4,37/5. Chuûng loaïi vaø cheá ñoä baûo haønh cuõng ñaït möùc quan taâm khaù, laàn löôït ñaït 3,98 va 3,95/5.ø c. Thoâng tin höôùng daãn giao dòch Bieåu ñoà 16.3 : Möùc ñoä quan taâm cuûa HSSV veà thoâng tin giao dòch Luaän vaên tốt nghiệp GVHD: ThS Nguyễn Quốc Hùng SVTH: Vũ Ý Như 59 Thoâng tin höôùng daãn giao dòch ñaït möùc quan taâm 4.0/5, tie