Khóa luận Phân tích và thiết kế bài toán quản lý điểm và ứng dụng công nghệ mã vạch hài chiều trong nhập liệu tự động

Trang 1 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ Nguyễn Vương Hiệp PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ BÀI TOÁN QUẢN LÝ ĐIỂM VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ Mà VẠCH HÀI CHIỀU TRONG NHẬP LIỆU TỰ ĐỘNG KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY Ngành:Công nghệ phần mềm HÀ NỘI - 2010 Trang 2 CHƯƠNG I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Nhập liệu tự động: Có nhiều bài toán hiệu quả và độ tin cậy phụ thuộc rất nhiều vào khâu nhập số liệu như các bài toán điều tra xã hội học, thi tuyển sinh qua trắc nghiệm, nhập chứng từ ngân hàng, nhập các tờ khai thuế... Khó khăn ở chỗ khối lượng nhập rất nhiều và việc kiểm soát nhập có chính xác không là một vấn đề nan giải. Nhập dữ liệu theo kiểu thủ công truyền thống sử dụng giao tiếp trực tiếp qua màn hình và bàn phím. Người ta đã tìm cách để tăng hiệu quả và chất lượng tương tác với máy trong nhập liệu. Vấn đề nhập liệu tự động trở thành một nội dung lớn nhất của khoa học tương tác người – máy (Human Computer Interaction – HCI) Để tăng tốc độ nhập dữ liệu, một số phương pháp được nghiên cứu là: - Phân tải để có thể nhập từ nhiều nguồn, nhiều đầu mối, - Nhập qua các giá mang tin trung gian để tận dụng được nhiều phương pháp, nhiều đầu mối, sau đó dùng các tool để chuyển về định dang cần thiết, - Nhập qua giao diện âm thanh hoặc hình ảnh, trong đó hình ảnh là phương pháp được quan tâm nhiều hơn. Đã có nhiều thành công trong các hệ thống nhận dạng chữ viết, nhận dạng các form tài liệu, nhận dạng các phiếu đánh dấu. Để tăng độ tin cậy, người ta thường phải áp dụng các biện pháp tìm sai sót và chỉnh sửa như: - Kiểm lỗi trực tiếp - Nhập hai lần từ hai người khác nhau để phát hiện sai lệch - Tăng cường độ tin cậy của các hệ nhập liệu tự động Trang 3 - Phát hiện những ràng buộc toàn vẹn để đặt ra các cơ chế kiểm soát tự động theo các ràng buộc và trong nhiều truờng hợp có thể tự sửa lỗi. 1.2. Nhập điểm trong hệ thống quản lý đào tạo Ở ĐHQG hiện nay cũng như các trường đại học khác đang triển khai phần mềm quản lý đào tạo, nhập điểm là một trong những khâu mất nhiều công sức nhất. Gần đây ĐHQG HN đã triển khai hệ thống đào tạo theo hệ thống tín chỉ thay thế cho mô hình đào tạo theo học phần - niên chế. Với hệ thống này có một số công việc có khối lượng công việc rất lớn là đăng ký học của sinh viên, lên điểm của phòng đào tạo và xử lý học vụ. Với quy mô 25000 sinh viên chính quy, số lượng đầu điểm chính thức phải nhập lên tới 400.000 mỗi năm. Đó là chưa kể các điểm giữa kỳ. Vì thế việc đầu tư cho công nghệ nhập liệu là một việc có ý nghĩa lớn. Chúng ta hãy đánh giá một vài giải pháp nhập điểm đã thực hiện trong phần mềm quản lý đào tạo hiện nay: Nhập liệu thủ công trực tiếp Với việc nhập điểm thủ công trực tiếp, giáo viên được phát các bảng điểm để điền điểm, sau đó ký xác nhận và gửi lên Phòng đào tạo. Phòng đào tạo mở form nhập liệu dưới dạng bảng để gõ điểm trực tiếp. Sau khi nhập điểm phải có một người soát lại để đảm bảo không nhầm. Việc này rất mất công. Đôi khi người ta phải áp dụng cách cho hai người nhập hai lần để so sánh . Mặc dù có một vài giải pháp nhập điểm, nhưng việc nhập điểm trực tiếp như vậy vẫn phải duy trì vì có nhiều trường hợp không thể làm theo bất kỳ cách nào, ví dụ khi cần sửa một vài điểm. Trong trường hợp phải làm phách thì quy trình còn phức tạp hơn. Phòng đào tạo sau khi rọc phách phải tạo một bảng phách gửi cho giáo viên. Giáo viên chấm bài xong ghi điểm vào bảng phách, ký và nộp cho Phòng Đào tạo. Phòng Đào tạo ghép phách, lên bảng điểm và mời giáo viên lên ký vào bảng điểm mới được coi là kết thúc việc nhập điểm. Tóm lại nhập liệu thủ công rất phức tạp và tốn kém. Nhập điểm trực tuyến Trang 4 Một giải pháp khác đã được áp dụng trong phần mềm quản lý điểm hiện nay là nhập trực tuyến cho phép giáo viên nhập điểm qua mạng. Giáo viên đăng nhập vào hệ thống để hiển thị form bảng điểm, sau đó nhập điểm qua mạng. Phương pháp này giảm tải cho phòng đào tạo, đồng thời số liệu chắc chắn chính xác hơn do chính giáo viên tự nhập không qua một khâu trung gian nào. Tuy nhiên với cách này vẫn cứ phải yêu cầu giáo viên tham gia thêm một pha nữa để ký bảng điểm. Sau khi các điểm thành phần được nhập đủ, phòng đào tạo tính điểm tổng hợp để in bảng điểm. Cuối cùng Phòng đào tạo mời giáo viên lên ký vào bảng điểm. Nếu không có việc ký bảng điểm thì nhập điểm trực tuyến là cách tốt nhất. Ngoài ra nhập điểm online đòi hỏi phải kết nối vào mạng của nhà trường trong thời gian nhập điểm. Nhập điểm theo lô từ file. Nhiều trường trước đây yêu cầu các khoa tự lo nhập điểm nhưng không phải ghi trên giấy mà đưa vào file. Thông thường các giáo viên được yêu cầu nhập vào bảng tính trên Excel sau đó import vào hệ thống. Phần mềm quản lý đào tạo hiện nay cũng có khả năng này. Cán cán bộ phòng đào tạo sử dụng một tool để nhập (import) dữ liệu vào database. Các này cũng nhanh, tiện lợi tương tự như nhập điểm trực tuyến. Thậm chí giảng viên có thể tự in bảng điểm để ký khi lên nộp cùng với nộp file. Tuy nhiên có một hiểm hoạ là nếu do nhầm lẫn hoặc làm sai lạc mã sinh viên thì sai sót rất khó phát hiện. Khi nhập từng điểm hoặc trực tuyến thì người nhập thấy rõ các thông tin từng đối tượng. Nhưng khi import hàng trăm đối tượng thì sẽ không kiểm soát được từng người. Mặc dù danh sách thí sinh được chính phần mềm tạo ra với mã số sinh viên chính xác và đã có khuyến cáo cán bộ không được sửa mã số nhưng đã từng có những sự cố sai lạc mã số thí sinh. Ưu điểm của nhập điểm theo lô kiểu này là giáo viên không phải kết nối với mạng mới có thể lên điểm được. Nhập điểm bằng nhận dạng ảnh phiếu điểm Một trong các giải pháp nhập điểm khác được áp dụng là dùng các phiếu ghi điểm được viết theo những định dạng đặc biệt. Thay vì ghi điểm là một số, người ta lập các cột Trang 5 có sẵn những ô hình tròn đại diện cho các mức điểm. Điểm thí sinh được thể hiện bảng cách tô kín ô tương ứng giống như tô các phiếu trắc nghiệm hiện nay. Sau đó bảng điểm được quét vào thành một ảnh và dùng một phần mềm nhận dạng để biết cột nào được đánh dấu để suy ra điểm và ghi vào CSLD. Giải pháp này có ưu điểm là giảm tải cho phòng đào tạo, thay vì việc phải nhập điểm chỉ cần quét ảnh, sau đó chạy phần mềm nhận dạng. Tuy nhiên vẫn phải in bảng điểm và mời giáo viên lên ký. 1.3. Giải pháp nhập liệu mới cho hệ thống quản lý đào tạo: Các giải pháp để giảng viên phải nhập điểm nói trên đều nhằm các mục đích sau: - Tăng độ tin cậy vì không qua khâu trung gian - Tăng công suất nhập điểm vì huy động mọi giáo viên đều có thể tham gia nhập điểm. Dù có ghi trên bảng điểm trên giấy thì giảng viên vẫn phải mất công vào điểm mà sau đó phòng đào tạo lại phải vào một lần nữa. Vì vậy việc giảng viên nhập vào máy không hề làm tăng khối lượng công việc. Chỉ có một điều kiện là giáo viên phải sử dụng máy tính mà ngày nay thì yêu cầu này không phải là một đòi hỏi khó khăn. - Nhờ vậy mà có thể giảm tải cho phòng đào tạo giúp trường nhanh chóng triển khai xử lý học vụ mà theo quy chế đào tạo theo tín chỉ, kể cả xét ngừng học thôi học đều phải làm sau mỗi học kỳ. Tuy vậy tất cả các giải pháp trên đều có một điều phiền phức là sau khi có điểm, giảng viên lại phải lên ký bảng điểm. Liệu có thể giao cho giáo viên tự làm bảng điểm, tự in và ký sau khi nộp phòng đào tạo vẫn có thể cho nhập liệu tự động sử dụng chính bảng điểm đó hay không ? Khoá luận này nghiên cứu thử nghiệm phương pháp sử dụng mã vạch hai chiều để giải quyết việc nhập điểm nêu trên. Khóa luận có hai phần: Phần 1: Phân tích thiết kế phân hệ tổ chức thi trong hệ thống quản lý đào tạo theo tín chỉ Trang 6 Phần 2: Ứng dụng mã vạch hai chiều trong nhập liệu bảng điểm CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO 2.1. Mô tả hệ thống: 2.1.1. Các chức năng nghiệp vụ: Các hoạt động quản lý đào tạo của một đại học bao gồm hai mảng chính là - Điều hành giảng dạy - Quản lý kết quả học tập và tu dưỡng của sinh viên. Điều hành giảng dạy gồm có các khâu sau: - Quản lý các khoá học (đi theo năm), các bậc học (đại học, cao học, tiến sỹ), các chương trình đào tạo (chương trình chuẩn, chương trình tài năng, chất lượng cao...), các hệ học (chính quy, tại chức...) - Quản lý các đơn vị đào tạo (các khoa, các bộ môn, các trung tâm đào tạo, các viện có tham gia đào tạo, các đơn vị bên ngoài có tham gia đào tạo) - Quản lý các môn học, các ngành các chuyên ngành do các đơn vị đào tạo phụ trách - Quản lý giáo viên - Quản lý các trang thiết bị, giảng đường, phòng thí nghiệm phục vụ đào tạo - Quản lý các lớp – ngành học với tư cách là tập hợp các sinh viên cùng khoá chia theo ngành học để quản lý hành chính và sinh hoạt đoàn thể. Trong đào tạo theo tín chỉ, sinh viên cùng lớp theo ngành học không nhất thiết - Thiết lập chương trình đào tạo cho từng khoá tương ứng với cách ngành, chuyên ngành học, các bậc học, các chương trình đào tạo (chỉ định các môn học tương ứng sẽ được giảng dạy) Trang 7 - Phân công giảng dạy , lập các lớp – môn học - Sinh viên đăng ký tham dự các lớp môn học - Lập thời khoá biểu giảng dạy, thông báo lịch giảng - Theo dõi thực dạy - Lập lịch thi - Phân công giáo viên coi thi - Theo dõi nộp đề thi, theo dõi nộp bài thi, theo dõi giao bài thi chấm điểm và nộp điểm - Thanh toán giảng dạy Quản lý sinh viên gồm các khâu sau: - Tiếp nhận sinh viên nhập học, cấp mã, chia ngành, chia lớp – ngành học, làm thẻ - Lập các danh sách (lọc, tìm kiếm) theo các tiêu chuẩn nhất định phục vụ các yêu cầu quản lý - Sinh viên đăng ký học - Thu học phí - Lập các danh sách thi (liên quan đến việc đăng ký và đóng học phí) - Xử lý học vụ - Quản lý khen thưởng, kỷ luật - Quản lý nghiên cứu khoa học sinh viên - Xét tốt nghiệp Quá trình đào tạo theo Hệ thống tín chỉ tại trường Đại học bao gồm những công việc cụ thể sau: Trang 8 Trước khi bắt đầu một học kỳ mới, nhân viên phòng đào tạo căn cứ vào khung chương trình để thiết lập danh sách các lớp môn học và thời khóa biểu cho các lớp môn học trong học kỳ. Căn cứ vào việc phân bố số tiết lý thuyết, số tiết bài tập, số tiết thực hành của từng môn học để xác định số lượng giáo viên tham gia giảng dạy trong các lớp môn học. Tiếp đến, nhân viên phòng đào tạo tiến hành mời giáo viên phụ trách, giáo viên giảng dạy và thực hành. Việc mời giáo viên vào các lớp môn căn cứ vào quyết định của lãnh đạo khoa cũng như chuyên môn của từng bộ môn (bộ môn nào chịu trách nhiệm giảng dạy môn nào). Sau khi hoàn tất việc mời giáo viên, nhân viên phòng đào tạo tiến hành lập thời khóa biểu dự kiến, gửi thời khóa biểu dự kiến đến lãnh đạo khoa, các bộ môn và các lớp cho ý kiến. Sau khi các đơn vị gửi ý kiến phản hồi, nhân viên phòng đào tạo lập thời khóa biểu chính thức. Đối với sinh viên, mỗi sinh viên phải tự lập kế hoạch học tập toàn khóa. Trong mỗi kỳ, sinh viên phải tự đăng ký các môn học theo các lớp môn học – phù hợp với năng lực và điều kiện cụ thể của bản thân – do nhà trường tổ chức trong thời gian nhà trường đã công bố. Đăng ký học phần trong mỗi học kỳ của sinh viên phải đảm bảo điều kiện môn tiên quyết, học trước, song hành của các học phần đặt ra trong chương trình đào tạo Hệ thống thông tin phục vụ đào tạo và quản lý sinh viên trong nhà trường phải đủ mạnh để có thể triển khai tổ chức đăng ký học phần trực tuyến, phân cấp nhiệm vụ triển khai cho sinh viên đăng ký và tổ chức thí nghiệm, thực hành thực tập cho các trung tâm thí nghiệm, trung tâm thực nghiệm của trường. Đến cuối học kỳ, nhân viên phòng đào tạo tiến hành lập lịch thi cuối kỳ. Căn cứ vào thời khóa biểu của các lớp môn học để lập lịch thi, căn cứ vào lịch thi để lập danh sách cử cán bộ coi thi, đề nghị giáo viên ra đề thi và đáp án. Trước khi thi một tuần, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách sinh viên thi/ cấm thi cho từng lớp môn học tương ứng. Trong quá trình lập lịch thi, hệ thống phải hỗ trợ tối đa quá trình lập lịch thi cho nhân viên phòng đào tạo. Cũng như việc lập thời khoá biểu, chúng ta không thể có được Trang 9 một hệ thống tự động hoàn toàn khâu lập lịch thi nhưng hệ thống phải cung cấp nhiều công cụ hỗ trợ việc lập lịch thi. Hiện nay, việc lập lịch thi nói chung được thực hiện thủ công, không có một công cụ hỗ trợ nào ngoài việc sử dụng máy tính để soạn thảo văn bản và in ấn. Cách làm này khiến nhân viên lập lịch thi tốn rất nhiều thời gian và công sức, thời gian để có được một lịch thi phải mất vài tuần. Trong quá trình điều hành thi, hệ thống phải hỗ trợ nhân viên phòng đào tạo luôn luôn nắm được tại một thời điểm có bao nhiêu phòng thi, bao nhiêu cán bộ coi thi, phòng thi nào thi môn gì, ai là người coi thi phòng thi đó, danh sách thi của phòng thi, thời gian thi, cán bộ coi thi nào vắng mặt có lý do, cán bộ coi thi nào vắng mặt không có lý do, cán bộ coi thi nào coi thi bổ sung, hỗ trợ việc thống kê số buổi coi thi của từng cán bộ, số cán bộ vắng không lý do, ... Sau mỗ kỳ thi, nhân viên phòng đào tạo có nhiệm vụ cập nhập điểm của sinh viên từ bảng điểm của các giáo viên phụ trách lớp môn học gửi về. Tùy theo quy mô của trường, số bảng điểm gửi vè phòng đào tạo là rất lớn. Việc nhập điểm hiện nay chủ yếu là thủ công nên thời gian cho việc nhập điểm là rất lớn tốn nhiều thời gian và công sức. Đây là một hệ thống thông tin rất lớn. Trong khuôn khổ của bản khoá luận tốt nghiệp này, chúng ta chỉ phân tích các chức năng có liên quan đến việc tổ chức thi để làm rõ giải pháp nhập điểm. Trang 10 2.1.2. Phân tích các ca sử dụng: 2.1.2.1. Xác định các tác nhân nghiệp vụ: Tác nhân nghiệp vụ là những đối tượng trực tiếp tương tác với hệ thống. Do đó, thông qua việc xác định tác nhân nghiệp vụ ta sẽ xác định được giới hạn của hệ thống. Tác nhân nghiệp vụ Vai trò Giảng viên -Xem lịch thi, lịch phân công coi thi, thống kê số buổi coi thi, thống kê cán bộ vắng không lý do, … - Gửi đề thi và đáp án, góp ý, kiến nghị, … Sinh viên -Xem thông thông lịch thi, điểm thi học kỳ, … -Yêu cầu sửa điểm Nhân viên phòng đào tạo 1. Quản lý thi cử: -lập lịch thi, lên danh sách thi, điều hành việc coi thi. - Lập các báo cáo thống kê số buổi coi thi, thống kê cán bộ vắng không lý do, … 2. Quản lý điểm: - Thống kê sinh viên theo điểm trung bình, điểm khá, giỏi. - In bảng điểm môn học, bảng điểm cá nhân của sinh viên. 2.1.1.2. Các thực thể nghiệp vụ: a) Môn học: - Mã môn học - Tên môn học - Số tín chỉ Trang 11 - Số tiết lý thuyết - Số tiết bài tập - Số tiết thực hành - Số tiết thảo luận - Số tiết tự học - Mô tả môn học b) Giáo viên - Mã giáo viên - Tên giáo viên - Ngày sinh - Giới tính - Lĩnh vực nghiên cứu - Địa chỉ - Điện thoại - Email - Học vị - Năm bắt đầu giảng dạy c) Lớp: - Mã lớp - Tên lớp - Bậc - Hệ Trang 12 - Khóa - Nghành - Năm thành lập - Mã giáo viên - Tên giáo viên chủ nhiệm d) Sinh viên - Mã sinh viên - Họ tên - Ngày sinh - Giới tính - Lớp - Quê Quán - Địa chỉ liên lạc - Thông tin khác - Email e) Lớp môn học - Tên lớp môn học - Môn học - Giáo viên - Thời gian bắt đầu - Thời gian kết thúc Trang 13 f) Điểm tổng hợp: - Mã sinh viên - Mã môn học - Điểm lần 1 - Điểm lần 2 - Học kỳ - Ghi chú g) Kỳ thi: - Mã kỳ thi - Thời gian bắt đầu - Thời gian kết thúc Trang 14 2.1.2.3. Các ca sử dụng nghiệp vụ: Mô hình ca sử dụng mức cao: Hình 2.1: Mô hình ca sử dụng mức cao 2.1.2.3.1. Ca sử dụng nghiệp vụ “lập lịch thi”: a. Tác nhân nghiệp vụ - Nhân viên phòng đào tạo, giáo viên giảng dạy b. Mô tả chung Luồng chính 1. Căn cứ vào TKB chính thức, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách môn thi. 2. Căn cứ vào số phòng học hiện có, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách các phòng thi. > > L·nh ®¹o (from Use Case View) Qu¶n lý SV §iÒu hµnh thi QL Häc vô XÐt tèt nghiÖp QL gi¶ng d¹y QL Häc bæng > > > > LËp lÞch thi LËp TKB Gi¸o viªn (from Use Case View) QL §iÓm Sinh viªn (from Use Case View) Nh©n viªn P§T (from Use Case View) QL tµi vô ĐK lớp môn học > Trang 15 4. Căn cứ vào 2 danh sách trên, nhân viên phòng đào tạo lập lịch thi. Lịch thi phải thỏa mãn một số ràng buộc chặt như: sinh viên khoá trên được tham gia thi lại với sinh viên khoá dưới, … và một số ràng buộc lỏng khác. 5. Căn cứ vào lịch thi để xác định số cán bộ coi thi, căn cứ vào số lượng cán bộ của các phòng ban và các bộ môn để xác định số cán bộ coi thi của từng phòng ban, từng bộ môn. Gửi lịch thi và đề nghị cử cán bộ coi thi tới các phòng ban. 6. Căn cứ vào danh sách cử cán bộ coi thi của các phòng ban, các bộ môn, nhân viên phòng đào tạo lập danh sách cán bộ coi thi. 7. Trước khi thi một tuần, căn cứ vào danh sách sinh viên đăng ký học để lập danh sách thi cho từng phòng thi. Căn cứ vào danh sách sinh viên thiếu học phí do phòng hành chính tổng hợp gửi sang, căn cứ vào danh sách cấm thi của giáo viên để lập danh sách sinh viên bị cấm thi. Luồng phụ 4a. Gửi lịch thi dự kiến đến từng phòng ban, bộ môn và lãnh đạo Khoa để nhận ý kiến phản hồi. 4b. Thu thập ý kiến của lãnh đạo và các phòng ban, bộ môn, nhân viên phòng đào tạo lập lịch thi chính thức. 5a. Đề nghị cử cán bộ coi thi của từng phòng ban, từng bộ môn phải được lãnh đạo phòng và lãnh đạo khoa xét duyệt trước khi được gửi tới các phòng, các bộ môn. 6a. Gửi đề nghị giáo viên giảng dạy ra đề thi và đáp án, nộp cho phòng đào tạo trước một tuần. 7a. Sinh viên có thể gửi thắc mắc về danh sách thi và danh sách cấm thi lên phòng đào tạo trước ngay thi 1 ngày, nếu có sai sót thì nhân viên phòng đào tạo cập nhật lại các thông tin sai hoặc thiếu. Mô hình ca sử dụng”Lập lịch thi” Trang 16 Hình 2.2: Mô hình ca sử dụng”Lập lịch thi” 2.1.2.3.2. Ca sử dụng nghiệp vụ “Điều hành thi”: a. Tác nhân nghiệp vụ - Nhân viên phòng đào tạo, cán bộ coi thi b. Mô tả chung Luồng chính 1. Căn cứ vào lịch thi chính thức, trong thời gian tổ chức thi, nhân viên phòng đào tạo tiến hành quản lý việc tổ chức thi. Nhân viên phòng đào tạo phải biết được tại thời điểm hiện tại có bao nhiêu phòng thi đang thi, giáo viên nào đang trông thi, ai trông hộ, ai vắng không có lý do, và phòng thi nào đang thi môn nào. 2. Cuối mỗi buổi thi, thu bài thi và các biên bản, giấy tờ cùng tang vật liên quan. LËp lÞch thi (from Use Case View) LËp danh s¸ch m«n thi T¹o kú thi LËp danh s¸ch phßng thi Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) LËp lÞch thi dù kiÕn X¸c ®Þnh sè CB coi thi L·nh ®¹o Khoa (from Use Case View) LËp DS c¸n bé coi thi LËp lÞch thi chÝnh thøc LËp danh s¸ch cÊm thi Theo dâi ra ®Ò, ®¸p ¸n Gi¸o viªn (from Use Case View) LËp danh s¸ch thi Trang 17 3. Đến cuối kỳ thi, nhân viên phòng đào tạo tiến hành thống kê số buổi coi thi của từng cán bộ để phòng tài chính thanh toán. Thống kê các cán bộ vắng không có lý do để khiển trách, nhắc nhở. Luồng phụ 2.a Các biên bản xử lý kỷ luật phải được lưu trữ cẩn thận và phải được phân loại, nếu sinh viên nào bị đình chỉ thi hoặc xem tài liệu thì huỷ bài thi không phải chấm, các sinh viên khác bị trừ điểm . Mô hình ca sử dụng “điều hành thi” §iÒu hµnh thi (from Use Case View) CËp nhËt nhËt ký thi Thèng kª sè giê coi thi Nh©n viªn P§T (from Use Case View) C¸n bé coi thi Thèng kª c¸n bé bá coi thi kh«ng cã lý do L·nh ®¹o Khoa (from Use Case View) Hình 2.3: Mô hình ca sử dụng”điều hành thi” 2.1.2.3.3. Ca sử dụng nghiệp vụ “Quản lý diểm”: a. Tác nhân nghiệp vụ - Nhân viên phòng đào tạo, giảng viên giảng dạy, sinh viên b. Mô tả chung Luồng chính Trang 18 1. Căn cứ vào các kỳ thi đã tổ chức trong học kỳ, căn cứ vào bảng điểm giảng viên nộp cho phòng đào tạo, nhân viên phòng đào tạo nhập điểm thành phần cho từng kỳ thi. 2. Sau khi đã nhập đủ các điểm thành phần của môn học, nhân viên phòng đào tạo tiến hành tổng hợp điểm cho từng môn. 3. Căn cứ vào điểm tổng hợp của tất cả các môn học trong học kỳ, nhân viên phòng đào tạo tính điểm trung bình cho sinh viên trên toàn bộ học kỳ. 4. Sau khi tính điểm trung bình cho sinh viên, nhân viên phòng đào tạo gửi thông báo đến các lớp để sinh viên có thể lên mạng để tra cứu điểm của mình. Luồng phụ 4a. Khi đó nếu có vấn đề sai sót, sinh viên sẽ phản hồi sớm để phòng đào tạo có cách giải quyết kịp thời. Trang 19 Mô hình ca sử dụng “Quản lý diểm” QL §iÓm (from Use Case View) CËp nhËt tham sè ®iÓm Import ®iÓm vµo hÖ thèng CËp nhËt ®iÓm vµo hÖ thèng Tæng hîp ®iÓm thµnh phÇnIn b¶ng ®iÓm m«n häc Nh©n viªn P§T (from Use Case View) In b¶ng ®iÓm c¸ nh©n Hình 2.3: Mô hình ca sử dụng”quản lý điểm” 2.1.2.4. Mô tả chi tiết các ca sử dụng: 2.1.2.4.1. Chi tiết ca sử dụng “Lập lịch thi”: Mô hình ca sử dụng mức cao: Trang 20 Hình 2.4: Mô hình ca sử dụng”lập lịch thi” 1) Ca sử dụng “Lập danh sách các kì thi ” - Tác nhân: Nhân viên của PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng, đã có danh sách các lớp môn học. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT có nhu cầu lập danh sách các kỳ 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập danh sách các kỳ TKB, LOPMH LËp lÞch thi (from Use Case View) LËp danh s¸ch m«n thi T¹o kú thi LËp danh s¸ch phßng thi Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) LËp lÞch thi dù kiÕn X¸c ®Þnh sè CB coi thi L·nh ®¹o Khoa (from Use Case View) LËp DS c¸n bé coi thi LËp lÞch thi chÝnh thøc LËp danh s¸ch cÊm thi Theo dâi ra ®Ò, ®¸p ¸n Gi¸o viªn (from Use Case View) LËp danh s¸ch thi Trang 21 thi thi. 4. Nhập thông tin về kỳ thi (học kỳ, thi lần 1 hay thi lại, ... ) 3. Yêu cầu nhập thông tin về kỳ thi (học kỳ, thi lần 1 hay thi lại, ... ) HOCKY 5. Lập danh sách các kỳ thi 6. Cập nhật thông tin về danh sách các kỳ thi vừa tạo KYTHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Danh sách các lớp thi được tạo 2) Ca sử dụng “Lập danh sách các phòng thi” - Tác nhân: Nhân viên lập lịch thi PĐT. - Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng và đã tạo xong danh sách các kỳ thi. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên lập lịch thi của PĐT lập danh sách các phòng thi. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập danh sách các phòng thi. DSKYTHI 3. Lập danh sách các phòng thi 4. Cập nhật danh sách phòng thi GIANGDUONG 4. Cập nhật phòng thi cho các kỳ thi 3. Yêu cầu cập nhật phòng thi cho các kỳ thi DSPHONGTHI - Luồng sự kiện phụ: Trang 22 - Hậu điều kiện: Danh sách các phòng thi được tạo. 4) Ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Thực hiện trước thời gian thi 1 tháng và đã tạo xong danh sách các kỳ thi, danh sách các phòng thi, danh sách các ràng buộc kỳ thi. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu lập lịch thi dự kiến 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập lịch thi dự kiến. DSKYTHI, GVGD, DSPHONGTHI 3. Cần hiển thị danh sách các kỳ thi, danh sách các phòng thi, danh sách các giáo viên tham gia giảng dạy. 6. Load và hiển thị danh sách các kỳ thi, danh sách các phòng thi, danh sách các giáo viên tham gia giảng dạy. DSKYTHI, GVGD, DSPHONGTHI 7. Tạo lịch thi mới, lập lịch thi cho từng kỳ thi theo các danh sách trên 8. Cập nhật thông tin về lịch thi dự kiến vừa được tạo. LICHTHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Lịch thi dự kiến được tạo 5) Ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Lịch thi dự kiến đã được tạo - Luồng sự kiện chính: Trang 23 Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu lập lịch thi chính thức 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập lịch thi chính thức. LICHTHI 3. Nhân viên lập lịch cần hiển thị lịch thi dự kiến 4. Load và hiển thị lịch thi dự kiến LICHTHI 5. Sửa thông tin từ lịch thi dự kiến để thu được lịch thi chính thức. 6. Cập nhật sự thay đổi của lịch thi LICHTHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Lịch thi chính thức được lập 6) Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Trước ngày thi 2 tuần và đã có lịch thi chính thức - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu xác định số cán bộ coi thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ xác định số cán bộ coi thi. LICHTHI 3. Xác định số cán bộ coi thi (từng đơn vị, phòng ban, từng buổi thi) 4. Cập nhật số cán bộ coi thi (từng đơn vị, phòng ban, từng buổi thi) SOCBCOITHI Trang 24 5. Yêu cầu lập dự kiến cử cán bộ coi thi và yêu cầu cử cán bộ coi thi cho từng bộ môn, phòng ban 6. Lập giấy yêu cầu cử cán bộ coi thi cho từng bộ môn, phòng ban YCAUCUCBCTHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Số cán bộ coi thi được xác định 7) Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Trước ngày thi 1 tuần, đã gửi yêu cầu cử cán bộ coi thi đến các bộ môn, phòng ban và đã nhận được từ các bộ môn, phòng ban danh sách cử cán bộ coi thi của đơn vị mình. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu lập danh sách cán bộ coi thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập danh sách cán bộ coi thi. LICHTHI, YCAUCUCBCTHI 3. Cập nhật danh sách cán bộ coi thi được các bộ môn, phòng ban cử và gửi cho PĐT theo buổi thi 4. Cập nhật danh sách cán bộ coi thi DSCBCOITHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Danh sách cán bộ coi thi được lập. Trang 25 8) Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Thực hiện trước ngày thi 2 tuần - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu theo dõi việc ra đề thi và đáp án. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ theo dõi việc ra đề thi và đáp án. GVGD 3. Lập bảng theo dõi việc ra đề thi và đáp án của giáo viên tham gia giảng dạy. Cập nhật bảng theo dõi này khi giáo viên mang nộp đề thi và đáp án cho môn mình dạy. 4. Cập nhật bảng theo dõi ra đề thi và đáp án. BANGTHEODOIĐE 5. Thống kê việc ra đề thi và đáp án của giáo viên, in danh sách các giáo viên chưa nộp đề thi và đáp án 6. In bảng thống kê việc ra đề thi và đáp án của giáo viên, in danh sách các giáo viên chưa nộp đề thi và đáp án BANGTHEODOIĐE - Luồng sự kiện phụ: Nhân viên PĐT nhắc nhở các giáo viên nhanh chóng nộp đề thi và đáp án cho phòng đào tạo chậm nhất là trước ngày thi 1 tuần. - Hậu điều kiện: 9) Ca sử dụng “Lập danh sách thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. Trang 26 - Tiền điều kiện: Thực hiện trước ngày thi 1 tuần, danh sách sinh viên đăng ký học, danh sách sinh viên thiếu học phí, danh sách sinh viên bị giáo viên giảng dạy cấm thi đã được cập nhật trong CSDL. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu lập danh sách thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập danh sách thi. LICHTHI, SINHVIEN, LOP, DSDANGKYHOCLAI 3. Nhân viên lập danh sách thi có nhu cầu hiển thị lịch thi chính thức. 4. Load và hiển thị lịch thi chính thức. LICHTHI 5. Tương ứng với một phòng thi (cho một môn thi ứng với một lớp nào đó), nhân viên lập danh sách thi có nhu cầu hiển thị danh sách sinh viên của lớp đó, danh sách sinh viên đăng ký học lại môn thi. 6. Load và hiển thị các danh sách nhân viên lập danh sách thi cần SINHVIEN, LOP, DSDANGKYHOCLAI 7. Hiển thị danh sách sinh viên bị giáo viên cấm thi và danh sách sinh viên chưa nộp đủ học phí 8. Load và hiển thị các danh sách nhân viên lập danh sách thi cần DSCAMTHI 9. Lập danh sách thi 10. Cập nhật danh sách thi vừa tạo DSTHI Trang 27 - Luồng sự kiện phụ: Gửi ngay danh sách thi đến các lớp để sinh viên thẩm định lại danh sách thi và gửi phản hồi cho phòng đào tạo. - Hậu điều kiện: Danh sách thi được tạo. 10) Ca sử dụng “Lập danh sách cấm thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi. - Tiền điều kiện: Trước ngày thi 1 ngày, sau khi cố định danh sách thi - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách lập lịch thi có nhu cầu lập danh sách cấm thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ lập danh sách cấm thi. LICHTHI 3. Nhân viên lập danh sách cấm thi có nhu cầu hiển thị lịch thi chính thức. 4. Load và hiển thị lịch thi chính thức. LICHTHI 7. Tương ứng với một phòng thi (cho một môn thi ứng với một lớp nào đó), nhân viên lập danh sách cấm thi có nhu cầu hiển thị danh sách sinh viên bị giáo viên cấm thi và danh sách sinh viên chưa nộp đủ học phí 8. Load và hiển thị các danh sách nhân viên lập danh sách cấm thi cần DSCAMTHI 9. Lập danh sách cấm thi 10. Cập nhật danh sách DSCAMTHI Trang 28 cấm thi - Luồng sự kiện phụ: Gửi ngay danh sách cấm thi đến các lớp để sinh viên thẩm định lại danh sách này và gửi phản hồi cho phòng đào tạo. - Hậu điều kiện: danh sách cấm thi được lập 2.1.2.4.2. Chi tiết ca sử dụng “Điều hành thi ”: Mô hình ca sử dụng “điều hành thi” mức cao: §iÒu hµnh thi (from Use Case View) CËp nhËt nhËt ký thi Thèng kª sè giê coi thi Nh©n viªn P§T (from Use Case View) C¸n bé coi thi Thèng kª c¸n bé bá coi thi kh«ng cã lý do L·nh ®¹o Khoa (from Use Case View) Hình 2.5: Mô hình ca sử dụng”điều hành thi” 1) Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi, cán bộ coi thi. - Tiền điều kiện: Nhật ký thi phải được cập nhật hàng ngày trong thời gian tổ chức kỳ thi. Trang 29 - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách điều hành giảng dạy có nhu cầu cập nhật nhật ký thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ cập nhật nhật ký thi. LICHTHI, NHATKYTHI 3. Cập nhật nhật ký thi bao gồm các thông tin: địa điểm thi, lớp thi, thời gian thi, giáo viên coi thi, cán bộ coi thi thay (nếu có), cán bộ coi thi vắng mặt, tổng số thí sinh dự thi, số sinh viên có mặt, số tờ giấy thi, số sinh viên bị kỹ luật và hình thức kỹ luật cùng tang vật, số sinh viên viết giấy cam đoan 4. Cập nhật các thông tin về nhật ký thi vào CSDL NHATKYTHI, DSCBCOITHI - Luồng sự kiện phụ: Nếu là lần cập nhật nhật ký đầu tiên của kỳ thi thi nhân viên điều hành thi lập một nhật ký thi mới cho kỳ thi đang tiến hành sau đó mới cập nhật thông tin vào nhật ký vừa tạo. - Hậu điều kiện: Nhật ký thi được cập nhật vào CSDL 2) Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi. - Tiền điều kiện: Nhật ký của kỳ thi đã được tạo và đẫ được cập nhật thông tin hàng ngày trong thời gian tổ chức kỳ thi. Trang 30 - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT phụ trách điều nhành giảng dạy có nhu cầu thống kê số giờ coi thi 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ thống kê số giờ coi thi. LICHTHI, NHATKYTHI, DSCBCOITHI 5. Yêu cầu hiển thị nhật ký thi 6. Load và hiển thị nhật ký thi NHATKYTHI, DSCBCOITHI 7. Thống kê số buổi coi thi cho từng cán bộ coi thi 8. Cập nhật bản thống kê vừa tạo vào CSDL. NHATKYTHI, DSCBCOITHI, TKECOITHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Bản thống kê số buổi coi thi của các cán bộ coi thi được tạo 3) Ca sử dụng “Thống kê cán bộ bỏ coi thi không có lý do” - Tác nhân: Nhân viên PĐT phụ trách điều hành thi, cán bộ coi thi, lãnh đạo Khoa. - Tiền điều kiện: Tiến hành khi kỳ thi đang tiến hành hoặc sau khi kết thúc kỳ thi. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên PĐT điều hành giảng dạy có nhu cầu thống kê danh sách cán bộ bỏ coi thi không có 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ thống kê danh sách cán bộ bỏ coi thi không có LICHTHI, NHATKYTHI Trang 31 lý do lý do. 3. Yêu cầu hiển thị nhật ký thi 4. Load và hiển thị nhật ký thi NHATKYTHI, DSCBCOITHI 5. Thống kê số cán bộ coi thi bỏ thi không có lý do 6. Cập nhật bản thống kê vừa tạo vào CSDL. NHATKYTHI, DSCBBOCOITHI, TKECOITHI - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Bản thống kê danh sách cán bộ bỏ coi thi không có lý do được tạo. Trang 32 2.1.2.4.3. Chi tiết ca sử dụng “Quản lý điểm”: Mô hình ca sử dụng “Quản lý điểm” mức cao QL §iÓm (from Use Case View) CËp nhËt tham sè ®iÓm Import ®iÓm vµo hÖ thèng CËp nhËt ®iÓm vµo hÖ thèng Tæng hîp ®iÓm thµnh phÇnIn b¶ng ®iÓm m«n häc Nh©n viªn P§T (from Use Case View) In b¶ng ®iÓm c¸ nh©n Hình 2.6: Mô hình ca sử dụng”quản lý điểm” 1) Ca sử dụng “Cập nhật tham số điểm” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan Trang 33 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần cập nhật tham số điểm. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc cập nhật tham số điểm. THAMSODIEM 3. Nhập các thông tin cho tham số điểm. 4. Cập nhật thông tin tham số điểm vào cơ sở dữ liệu. THAMSODIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Cập nhật tham số điểm. 2) Ca sử dụng “Import điểm ” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: đã có môn học. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần cập nhật điểm vào hệ thống. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc cập nhật điểm theo hai hình thức: điểm thành phần hoặc điểm tổng hợp. DIEM 3. Lựa chọn hình thức import điểm rồi chọn file excel đã nhập điểm theo mẫu. 4. Cập nhật điểm vào cơ sở dữ liệu. DIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Import hàng loạt điểm cho sinh viên vào cơ sở dữ liệu. Trang 34 3) Ca sử dụng “Cập nhật điểm ” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: đã lên danh sách thi. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần cập nhật điểm vào hệ thống. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc cập nhật điểm. DIEM 3. Lựa chọn kỳ thi cần cập nhật điểm, sau đó nhập điểm 4. Cập nhật điểm vào cơ sở dữ liệu. DIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Cập nhật điểm cho sinh viên vào cơ sở dữ liệu. 4) Ca sử dụng “Tổng hợp điểm” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: đã vào điểm thành phần cho tất cả các kỳ thi của một môn học. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần tổng hợp điểm của một môn học nào đó. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc tổng hợp điểm. DIEM Trang 35 3. Lựa chọn môn học cần tổng hợp điểm. 4. Tổng hợp điểm của môn học vào cơ sở dữ liệu. DIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: Tổng hợp điểm theo môn học vào cơ sở dữ liệu. 5) Ca sử dụng “In bảng điểm môn học” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: đã vào tổng hợp điểm cho môn học hoặc môn học đã có điểm tổng hợp. - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần in bảng điểm của một môn học nào đó. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc in bảng điểm theo môn học. DIEM 3. Lựa chọn môn học cần in bảng điểm. 4. Hiển thị danh sách sinh viên có điểm của môn học. DIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: In bảng điểm môn học. 6) Ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân” - Tác nhân: Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm. - Tiền điều kiện: sinh viên đã có điểm tổng hợp. Trang 36 - Luồng sự kiện chính: Hành động tác nhân Phản ứng của hệ thống Dữ liệu liên quan 1. Nhân viên phòng đào tạo phụ trách về điểm cần in bảng điểm của một sinh viên nào đó. 2. Cung cấp giao diện hỗ trợ việc in bảng điểm theo sinh viên. DIEM 3. Lựa chọn sinh viên cần in bảng điểm. 4. Hiển thị danh sách sinh viên có điểm của môn học. DIEM - Luồng sự kiện phụ: - Hậu điều kiện: In bảng điểm cho sinh viên. Trang 37 2.2. Phân tích thiết kế hệ thống: 2.2.1. Phân tích các ca sử dụng: 2.2.1.1 Quản lý và điều hành thi cử 2.2.1.1.1. Ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ thêi khãa biÓu LËp danh s¸ch c¸c kú thi CËp nhËt danh s¸ch kú thi Hình 2.7: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemTKB cho phép tác nhân tra cứu TKB của học kỳ đang học nhằm lập danh sách các lớp thi. - FrmLapDSLopThi cho phép tác nhân lập danh sách lớp thi. Trang 38 * Lớp điều khiển: DK_LapDSLopThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể TKB đại diện cho các thời khoá biểu của các học kỳ. - Lớp thực thể DSMonhoc: đại diện cho các môn học sẽ học trong học kỳ. - Lớp DSLớp Môn học: đại diện cho các lớp môn học trong học kỳ - Lớp DS Kỳ Thi: đại diện cho kỳ thi. frmLapKythi TKB (from Lap TKB) DS Líp M«n häc (from Lap TKB) DS Kú thi DSMonhoc Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) frmXemTKB (from Use Case View) LËp DS kú thi Hình 2.8 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Lập danh sách kỳ thi” 2.2.1.1.2. Ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Trang 39 :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ danh s¸ch phßng häc LËp danh s¸ch c¸c phßng thi CËp nhËt danh s¸ch c¸c phßng thi Hình 2.9: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: FrmLapDSPhongThi phép tác nhân lập danh sách phòng thi cho kỳ thi mới. * Lớp điều khiển: DK_LapDSPhongThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể DSPhHoc dại diện cho các phòng đang phục vụ học tập. - Lớp thực thể DSPhongThi dại diện cho các phòng phục vụ cho việc thi. Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) DS PhongthifrmDSPhongThi DK_DSPhongThi DSPhHoc (from Lap TKB) Hình 2.10 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi” Trang 40 2.2.1.1.3 . Ca sử dụng “Xếp lịch thi dự kiến” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình 2.11: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Xếp lịch thi dự kiến” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemDSLopThi: cho phép tác nhân xem danh sách lớp thi - FrmXemDSMThi: cho phép tác nhân xem danh sách môn thi. - FrmXemDSPThi: cho phép tác nhân xem danh sách phòng thi. - FrmLapLichThi cho phép tác nhân lập lịc thi dự kiến. * Lớp điều khiển: DK_LapLichThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể DSKyThi: đại diện cho các kỳ thi - Lớp thực thể DSPhongThi dại diện cho các phòng phục vụ cho việc thi. - Lớp thực thể LichThi: đại diện cho các lịch thi của các học kỳ. :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ danh s¸ch c¸c kú thi HiÓn thÞ DS c¸c phßng thi HiÓn thÞ c¸c rµng buéc thi LËp lÞch thi dù kiÕn CËp nhËt lÞch thi dù kiÕn Trang 41 * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) frmXemDSKythi frmXemDSPThi frmLapLichThi DS Kú thi DS PhongthiDK_Laplichthi Lichthi Hình 2.12 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến” 2.2.1.1.4. Ca sử dụng “Xếp lịch thi chính thức”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ lÞch thi dù kiÕn HiÓn thÞ c¸c yªu cÇu, ý kiÕn ph¶n håi so víi lÞch thi dù kiÕn Söa lÞch thi dù kiÕn CËp nhËt lÞch thi Trang 42 Hình 2.13: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Xếp lịch thi chính thức” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemLichThi: cho phép tác nhân xem lịch thi. - FrmLapLichThiCThuc cho phép tác nhân tạo lịch thi chính thức. * Lớp điều khiển: DK_LapLichThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể DSPhongThi dại diện cho các phòng phục vụ cho việc thi. - Lớp thực thể LichThi: đại diện cho các lịch thi của các học kỳ. * Sơ đồ liên kết: Hình 2.14 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Xếp lịch th chính thực” 2.2.1.1.5. Ca sử dụng “Lên danh sách sinh viên dự thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống DS Phongthi Lichthi Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) DK_Laplichthi frmXemLTDukien Trang 43 :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ lÞch thi chÝnh thøc HiÓn thÞ danh s¸ch sinh viªn ®¨ng ký m«n häc Lªn danh s¸ch sinh viªn thi m«n häc Chia danh s¸ch thi theo phßng thi CËp nhËt danh s¸ch thi Hình 2.15: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên dự thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemLichThiCThuc: cho phép tác nhân xem lịch thi chính thức. - FrmLapDSThi: cho phép tác nhân lập danh sách thi cho từng môn thi của các lớp. * Lớp điều khiển: DK_LapDSThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể LichThi: đại diện cho các lịch thi của các học kỳ. - Lớp thực thể SVDangKyHoc: đại diện cho các sinh viên đăng ký học. - Lớp DSThi: đại diện cho các danh sách thi. Trang 44 * Sơ đồ liên kết: Hình 2.16: Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Lập danh sách thi” Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) DSThi frmXemLThiCThuc frmLapDSThi Lichthi SVDangkyhoc DK_LapDSThi Trang 45 2.2.1.1.6. ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên bị cấm thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ lÞch thi chÝnh thøc HiÓn thÞ danh s¸ch sinh viªn ®¨ng ký m«n häc HiÓn thÞ danh s¸ch nghØ qu¸ sè buæi HiÓn thÞ danh s¸ch SV ch­a nép häc phÝ HiÓn thÞ DSSV bÞ gi¸o viªn gi¶ng d¹y cÊm thi Lªn DS SV bÞ cÊm thi CËp nhËt DS bÞ cÊm thi Hình 2.17: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên bị cấm thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemLichThiCThuc: cho phép tác nhân xem lịch thi chính thức. - FrmXemDSDSSVThieuHPhi: cho phép tác nhân xem danh sách sinh viên của từng lớp thiếu học phí. - FrmXemDSDSSVNghiQua: cho phép tác nhân xem danh sách sinh viên của từng lớp ứng với từng môn học nghỉ quá số tiết quy định hoặc bị giáo viên cấm thi. - FrmLapDSSVCamThi: cho phép tác nhân lập danh sách cấm thi cho từng môn thi của các lớp. Trang 46 * Lớp điều khiển: DK_LapDSSVCamThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể LichThi: đại diện cho các lịch thi của các học kỳ. - Lớp thực thể SVDanopHP: đại diện cho các sinh viên thiếu học phí. - Lớp thực thể DSSVNghiQua: đại diện cho các sinh viên nghỉ quá số tiết quy định hoặc bị giáo viên cấm thi. - Lớp DSCamThi: đại diện cho các danh sách cấm thi. * Sơ đồ liên kết: Hình 2.20 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên cấm thi” DSCamThi Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) Lichthi SVDangkyhoc frmXemLThiCThuc frmLapDSCamThi DK_LapDSCamThi SVThieuHP SVNghiHocQuaSoBuoi Trang 47 2.2.1.1.7. Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ lÞch thi chÝnh thøc HiÓn thÞ th«ng tin vÒ sè CB phßng ban, Bé m«n CËp nhËt sè CB coi thi X¸c ®Þnh c¸c c¸n bé coi thi theo tõng kú thi, buæi thi, sè c¸n bé/mçi phßng ban Hình 2.21: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemLichThiCThuc: cho phép tác nhân xem lịch thi chính thức. - FrmXemDSCBCacBMon: cho phép tác nhân xem danh sách cán bộ của các bộ môn/ phòng ban để xác định số cán bộ coi thi của từng bộ môn/ phòng ban. - FrmXdinhSoCBCoiThi: cho phép tác nhân xác định số cán bộ coi thi của từng bộ môn/ phòng ban cho cả kỳ thi và cho từng buổi thi. * Lớp điều khiển: DK_XdinhSoCBCoiThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể LichThi: đại diện cho các lịch thi của các học kỳ. Trang 48 - Lớp thực thể Bộ môn: đại diện cho các bộ môn. - Lớp thực thể Canbo: đại diện cho các cán bộ. - Lớp thực thể PhongBan: đại diện cho các phòng ban. * Sơ đồ liên kết: Canbo Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) frmXemLThiCThuc frmXemDSCBcacBomon frmX§CBCoiThi Lichthi Bé m«n (from Lap TKB) DK_X§CBCoiThi PhongBan (from Use Case View) Hình2.22 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Xác định cán bộ coi thi” Trang 49 2.2.1.1.8. Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình2.23: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemDSDeNghiSoCBCoiThi: cho phép tác nhân xem danh sách đề nghị cử cán bộ coi thi. - FrmXemDSCBCacBMon: cho phép tác nhân xem danh sách cán bộ của các bộ môn / phòng ban. - FrmLapDSCBCoiThi: cho phép tác nhân lập danh sách cán bộ coi thi cho từng buổi thi. * Lớp điều khiển: DK_LapDSCBCoiThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể BOMON: đại diện cho các bộ môn. :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi HiÓn thÞ sè CB coi thi göi tíi c¸c phßng ban, bé m«n HiÓn thÞ DS cö CB coi thi cña c¸c phßng ban/Bé m«n CËp nhËt DS CB coi thi LËp DS CB Coi thi theo tõng buæi thi Trang 50 - Lớp thực thể CANBO: đại diện cho các cán bộ. - Lớp thực thể PHONGBAN: đại diện cho các phòng ban. - Lớp DSCBCoiThi: đại diện cho các danh sách cán bộ coi thi của các kỳ thi. * Sơ đồ liên kết: Hình2.24 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi” Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) Canbo Bé m«n (from Lap TKB) PhongBan (from Use Case View) frmXemDSCBcacBomon frmXemDSDeNghiCBCT frmLapDSCBCoiThi DK_LapDSCBCoiThi DSCBCoiThi Trang 51 2.2.1.1.9. Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn lËp lÞch thi LËp b¶ng theo dâi viÖc ra ®Ò thi vµ ®¸p ¸n CËp nhËt th«ng tin vÒ viÖc ra ®Ò thi, ®¸p ¸n Thèng kª viÖc ra ®Ò thi vµ ®¸p ¸n Hình 2.25: Biểu đồ tuần tự ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmTheoDoiRadeThi: cho phép tác nhân theo dõi và cập nhật việc ra đề thi và đáp án của các giáo viên giảng dạy. * Lớp điều khiển: DK_TheoDoiRadeThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể ThongKeRadeThi: đại diện cho các bản thống kê của các học kỳ. - Lớp thực thể DSGVGD: đại diện cho các giáo viên đang tham gia giảng dạy. Trang 52 * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn lËp lÞch thi (from Use Case View) TKeRaDeThi frmTheodoiRaDeThi DK_TheodoiRaDeThi DSGVGD (from Lap TKB) Hình 2.26 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Theo dõi ra đề thi” 2.2.1.1.10. Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống : Nh©n viªn P§T : C¸n bé coi thi:System T¹o nhËt ký ®iÒu hµnh thi Thªm th«ng tin vµo NK Thi Söa th«ng tin NK Thi Xãa th«ng tin NK Thi Xem NhËt ký thi HiÓn thÞ nhËt ký thi Hình 2.27: Biểu đồ tuần tự của ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi” Trang 53 b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: FrmCapNhatNKThi cho phép tác nhân tạo và cập nhật nhật ký thi trong quá trình điều hành thi. * Lớp điều khiển: DK_CapNhatNKThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể NhatKyThi đại diện cho các nhật ký thi của các kỳ thi. * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmCapNhatNKThi DK_CapnhatNKThi NhatKyThi Hình 2.28 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi” 2.2.1.1.11. Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình 2.29: Biểu đồ tuần tự ca sử dụng “Thống kê số buổi coi thi” : Nh©n viªn P§T : C¸n bé coi thi :System HiÓn thÞ nhËt ký ®iÒu hµnh thi Thãng kª sè buæi coi thi cña mçi CB CËp nhËt b¶n thèng kª sè buæi coi thi Xãa th«ng tin NK Thi Xem thèng kª sè buæi coi thi Trang 54 b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemNhatKyThi: cho phép tác nhân xem nhật ký thi. - FrmTKeCoiThi: cho phép tác nhân thống kê số buổi coi thi của từng cán bộ coi thi. * Lớp điều khiển: DK_ThongkeCoiThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể NhatKyThi đại diện cho các nhật ký thi của các kỳ thi. - BangTKSoBuoiCoiThi: đại diện cho các bản thống kê của các kỳ thi. * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmXemNhatKyThi frmThongkeCoiThi NhatKyThi DK_ThongKeCoiThi BangTKSobuoiCoithi Hình 2.30 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi” Trang 55 2.2.1.1.12. Ca sử dụng “Thống kê số cán bộ bỏ coi thi không có lý do”: a) Biểu đồ tuần tự hệ thống : Nh©n viªn P§T : C¸n bé coi thi:System HiÓn thÞ nhËt ký ®iÒu hµnh thi Thèng kª nh÷ng CB bá coi thi kh«ng lý do CËp nhËt b¶n thèng kª sè CB bá coi thi kh«ng lý do Xem th«ng tin vÒ CB bá coi thi kh«ng lý do Hình 2.31: Biểu đồ tuần tự ca sử dụng “Thống kê cán bộ bỏ coi thi” b) Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - FrmXemNKyThi: cho phép tác nhân xem nhật ký thi. - FrmTKeCBBoCoiThi: cho phép tác nhân lập bản thống kê số cán bộ bỏ coi thi không có lý do. * Lớp điều khiển: DK_TKeCBBoCoiThi có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể NhatKyThi đại diện cho các nhật ký thi của các kỳ thi. Trang 56 - TKeCBBoCoiThi: đại diện cho các bản thống kê cán bộ bỏ coi thi không có lý do của các kỳ thi. * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmXemNhatKyThi frmThongkeCBBoCoiThi NhatKyThi DK_ThongkeCBBoCThi DSCBBoCoiThi Hình 2.32 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Thống kê cán bộ coi thi” Trang 57 2.2.2. Quản lý điểm 2.2.2.1. Ca sử dụng “Tham số điểm” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn P§T Thªm míi tham sè ®iÓm Söa tham sè ®iÓm Xãa tham sè ®iÓm HiÓn thÞ tham sè ®iÓm Hình 3.53: Biểu đồ tuần tự ca sử dụng “Tham số điểm” b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - frmThamsoDiem cho phép tác nhân xem danh sách các tham số điểm trong hệ thống - frmThamsoDiem cho phép tác nhân thêm, sửa, xóa các tham số điểm. * Lớp điều khiển: DKThamsoDiem có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: Trang 58 - Lớp thực thể ThamsoDiem đại diện cho các tham số điểm tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmThamsoDiem DKThamsoDiem ThamsoDiem Hình 3.54 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Tham số điểm” 2.2.2.2. Ca sử dụng “Cập nhật điểm” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình 3.55: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Cập nhật điểm” b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: :System : Nh©n viªn P§T Chän m«n häc cÇn cËp nh¹t ®iÓm Vµo ®iÓm cho sinh viªn Xem ®iÓm cña m«n häc võa cËp nhËt ®iÓm Ghi nhËn l¹i nh÷ng thay ®æi Trang 59 - frmCapNhatDiem cho phép tác nhân xem danh sách và cập nhật điểm cho sinh viên trong hệ thống * Lớp điều khiển: DK_CapNhatDiem có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể Diem đại diện cho các điểm tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmCapnhatDiem DK_CapnhatDiem Diem Hình 3.56 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Thống kê sinh viên tốt nghiệp” 2.2.2.3. Ca sử dụng “Tổng hợp điểm” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình 3.57: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Tổng hợp điểm” :System : Nh©n viªn P§T Chän m«n häc cÇn tæng hîp ®iÓm Thùc hiÖn tæng hîp ®iÓm Xem ®iÓm cña m«n häc võa tæng hîp Trang 60 b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - frmTonghopDiem cho phép tác nhân tổng hợp điểm cho sinh viên từ những điểm thi thành phần. * Lớp điều khiển: DK_TonghopDiem có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể Diem đại diện cho các điểm tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Hình 3.58 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Tổng hợp điểm” Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmXemDSDiemThanhphan frmTonghopDiem DK_TonghopDiem Diem Trang 61 2.2.2.4. Ca sử dụng “Import điểm” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống :System : Nh©n viªn P§T Chän m«n häc cÇn import ®iÓm Chän file excel ®Ó import ®iÓm vµo hÖ thèng Xem ®iÓm cña m«n häc võa import ®iÓm Hình 3.59.a: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “Import điểm” Trong phần đặt vấn đề của chương I, chức năng “Import điểm” chính là khâu nhập điểm trong hệ thống đào tạo. Vì thế chúng ta đi sâu vào phân tích biểu đồ tuần tự của chức năng này để đưa ra giải pháp giải quyết vấn đề nhập điểm tự động cho hệ thống trong các chương sau. Ta có biểu đồ tuần tự mức chi tiết ca sử dụng “Import điểm” Trang 62 Hình 3.59.a: Biểu đồ tuần tự hệ mức chi tiết ca sử dụng “Import điểm” Trong chương IV, chúng ta sẽ nói về ứng dụng hỗ trợ nhập điểm tự đông cho phòng đào tạo. Ứng dụng này là một trong những hệ thống con phục vụ cho quá trình “input file” trong ca sử dụng “Import điểm”. b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - frmImportDiem cho phép tác nhân cập nhật điểm cho sinh viên do người dùng cung cấp. * Lớp điều khiển: DK_ImportDiem có nhiệm vụ điều khiển. Chän m«n häc Cập nhập file điểm frmImportDiem DK_ImportDiem Chọn hình thức input Input file điểm DIEM Cập nhập vào csdl Kiểm tra Thông báo Thông báo Nh©n viªn P§T Trang 63 * Lớp thực thể: - Lớp thực thể Diem đại diện cho các điểm tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Hình 3.60 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “Thống kê sinh viên tốt nghiệp” 2.2.2.5. Ca sử dụng “In bảng điểm theo môn học” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Hình 3.61: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “In bảng điểm môn học” b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - frmInBangdiemDiem cho phép tác nhân in bảng điểm môn học cho sinh viên. :System : Nh©n viªn P§T Chän m«n häc cÇn in b¶ng ®iÓm In b¶ng ®iÓm m«n häc võa chän Export ®iÓm cña m«n häc ra file excel Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmImportDiem DK_ImportDiem Diem Trang 64 * Lớp điều khiển: DK_InBangdiemMH có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể Diem đại diện cho các điểm tồn tại trong hệ thống - Lớp thực thể Monhoc đại diện cho các môn học tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmInbangdiemMH Diem DK_InbangdiemMH Monhoc Hình 3.62 : Sơ đồ liên kết ca sử dụng “In bảng điểm môn học” 2.2.2.6. Ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân” a) Biểu đồ tuần tự hệ thống Trang 65 :System : Nh©n viªn P§T Chän sinh viªn cÇn in b¶ng ®iÓm In b¶ng ®iÓm cña sinh viªn võa chän Export ®iÓm cña sinh viªn ra file excel Hình 3.63: Biểu đồ tuần tự hệ thống ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân” b. Mô hình khái niệm * Lớp giao diện: - frmInBangdiemDiemCaNhan cho phép tác nhân in bảng điểm cá nhân cho từng sinh viên . * Lớp điều khiển: DK_InBangdiemCaNhan có nhiệm vụ điều khiển. * Lớp thực thể: - Lớp thực thể Diem đại diện cho các điểm tồn tại trong hệ thống - Lớp thực thể Sinhvien đại diện cho các sinh viên tồn tại trong hệ thống * Sơ đồ liên kết: Trang 66 Nh©n viªn P§T (from Use Case View) frmInbangdiemCaNhan Diem DK_InBDCaNhan Sinh vien (from QL Sinh vien) Hình 3.64 : Sõ ðồ liên kết ca sử dụng “In bảng ðiểm cá nhân” 2.2.3. Thiết kế biểu đồ lớp cho từng ca sử dụng: 2.2.3.1. Thiết kế biểu đồ lớp “Quản lý và điều hành thi cử” : 2.2.3.1.1. Ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi”: Thoi khoa bieu LopMH Monhoc NgayBD NgayKT Giangduong Hocky LapTKBMoi() CapNhatTKB() XoaTKB() frmCapnhatKT Kythi Hocky Monhoc LopMH Ngaythi Giothi DK_CapnhatKT DS LopMH TenLMH Ngaybatdau Ngayketthuc Hocky Hình 2.33: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi” Trang 67 2.2.3.1.2. Ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi”: DS PhongHoc Hocky frmCapnhatPhongthi DK_CapnhatPhongthi DS Phong thi Hocky Phong hoc MaPhong TenPhong SoChoNgoi ChatLuongPhong Them() Sua() Xoa() Timkiem() InAn() Export() Hình 2.34: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi” 2.2.3.1.3. Ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến”: frmLapLichThiDK DS RangbuocThi MaRangbuoc Ten Mota Them() Sua() Xoa() Tim() Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi() CapNhatLichThi() Kythi Hocky Monhoc LopMH Ngaythi Giothi DK_LapLichthiDK DS Phong thi Hocky Hình 2.35: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến” Trang 68 2.2.3.1.4. Ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức”: DS Phong thi Hocky Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi() CapNhatLichThi() frmLapLichThiCT YkienPha nHoi Hocky Bomon Noidung DK_LapLichThiCT Phong hoc MaPhong TenPhong SoChoNgoi ChatLuongPhong Them() Sua() Xoa() Timkiem() InAn() Export() Hình 2.36: Biểu đò lớp ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức” 2.2.3.1.5. Ca sử dụng “Lên danh sách sinh viên dự thi”: DS Thi MaSV MaKyThi TaoDSThi() CapNhatDSThi() XoaSVKhoiDSThi() InDSThi() frmLapDS Thi Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi() CapNhatLichThi() SV Dang ky hoc MaSV MaMH MaLopMH Hocky ThemMoiDangky() SuaDangky() XoaDangKy() InDangky() DK_LapDS Thi HienThiLichThiChinhThuc() HienThiDSSVDangkyMonhoc() LapDSThi() ChiaDSThiTheoPhongThi() Hình 2.37: Biểu đồ ca sử dụng “Lên danh sách thi” Trang 69 2.2.3.1.6. Ca sử dụng “Lên danh sách sinh viên bị cấm thi”: Hình 2.38: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên bị cấm thi” InAn () LayLydo () frmLenDSSVbiCamthi SV nghi qua buoi Hocky MaSV Monhoc SV chua nop HP Hocky MaSV Monhoc Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi () CapNhatLichThi () SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop TaoSVMoi () SuaThongtinSV () XoaSV () HienThiThongtinSV () DK_LenDSSV bi cam thi HiÓn thÞ lÞch thi chÝnh thøc () HiÓn thÞ DS SV thiÕu häc phÝ () HiÓn thÞ DS SV nghØ häc qu¸ sè buæi () HiÓn thÞ DS SV bÞ gi¸o viªn cÊm thi () LapDSSV bÞ cÊm thi () CËp nhËt DSSV bÞ cÊm thi () HiÓn thÞ DSSV bÞ cÊm thi () DS SV bi cam thi MaSV Monhoc Hocky LydoBiCamthi ThemDSSVBiCamthi () Xoa () Trang 70 2.2.3.1.7. Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi”: Bo Mon MaBM TenBM Khoa Them() Sua() Xoa() Timkiem() InAn() frmXacdinhCBCoithi GiaoVien MaGV TenGV HocHam HocVi Bomon Khoa Them() Sua() Xoa() Import() Export() Timkiem() InAn() DeNghiCuC BCoithi Hocky Bomon MaKythi SoCanBo Them() Sua() Xoa() DK_XacdinhCBCT Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi() CapNhatLichThi() Hình 2.29: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi” 2.2.3.1.8. Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi”: frmLapDS CB CoiThi DeNghiCuCBCoithi Hocky Bomon MaKythi SoCanBo Them() Sua() Xoa() Can bo MaCB TenCB Ngaysinh Giotinh BoMon Them() Sua() Xoa() Timkiem() DK_LapDS CB CoiThi DS CB CoiThi MaKyThi Hocky Bomon Hình 2.40: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi” Trang 71 2.2.3.1.9. Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án”: frmTheodoiRaDeThi_Dapan DK_TheodoiRaDeThi_Dapan BanTKRadethi_DapAn Hocky Giaovien Monhoc Khoa Them() Sua() Xoa() Timkiem() InAn() Hình 2.41: Biểu đồ lớp ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án” 2.2.3.1.10. Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi”: Lich Thi MaKyThi MonThi PhongThi GioThi NgayThi Hocky TaoLichThiMoi() CapNhatLichThi() NK Thi Hocky Kythi Phongthi Canbo1 Canbo2 SoSVduthi Them() Sua() Xoa() Timkiem() Inan() DK_CapnhatNK Thi Them() Sua() Xoa() InAn() Timkiem() frmCapnhatNK Thi Hình 2.42: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi” Trang 72 2.2.3.1.11. Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi”: TKe So buoi CT Hocky CanboCT SobuoiCT TaoTKMoi() CapNhatTKe() HienThiThongke() frmThongkeSobuoiCoiThi DK_ThongkeSoBuoiCT ThongkeSobuoiCT() CapnhatThongtin() InAnDS() NK Thi Hocky Kythi Phongthi Canbo1 Canbo2 SoSVduthi Them() Sua() Xoa() Timkiem() Inan() Hình 2.43: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Thống kê số buổi coi thi” 2.2.3.1.12. Ca sử dụng “Thống kê số cán bộ bỏ coi thi không có lý do”: frmThongkeCBBoCT NK Thi Hocky Kythi Phongthi Canbo1 Canbo2 SoSVduthi Them() Sua() Xoa() Timkiem() Inan() DK_ThongkeCBBoCT TaoBanThongke() CapnhatThongke() HienthiNKThi() TKeCBBoCoiThi Hocky Canbo SobuoiBoCT ThemThongke() SuaThongke() InAnThongke() Hình 2.44: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Thống kê cán bộ bỏ coi thi” Trang 73 2.2.3.2. Thiết kế biểu đồ lớp “quản lý điểm”: 2.2.3.2.1. Ca sử dụng “Cập nhật điểm”: SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop ... TaoSVMoi() SuaThongtinSV() XoaSV() HienThiThongtinSV() frmCapnhat Diem DiemThi MaSV MonHoc Diemlan1 Diemlan2 Hocky Diemthanhphan MaSV Kythi Diem TrongsoKythi Hocky DK_Cap nhat diem Them() SuaDiem() ImportDiem() ExportDiem() Ky thi MaKT TenKT Monhoc Ngaythi Giothi Trongso Hocky Them() Sua() Xoa() Timkiem() Import() Export() Hình 2.45: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Cập nhật điểm” 2.2.3.2.2. Ca sử dụng “Tổng hợp điểm”: Diemthanhphan MaSV Kythi Diem TrongsoKythi Hocky DiemThi MaSV MonHoc Diemlan1 Diemlan2 Hocky frmTonghop Diem DK_Tonghop Diem SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop ... TaoSVMoi() SuaThongtinSV() XoaSV() HienThiThongtinSV() Hình 2.46: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Tổng hợp điểm” Trang 74 2.2.3.2.3. Ca sử dụng “Import điểm”: SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop ... TaoSVMoi() SuaThongtinSV() XoaSV() HienThiThongtinSV() frmImport Diem DiemThi MaSV MonHoc Diemlan1 Diemlan2 Hocky DK_Import Diem Diemthanhphan MaSV Kythi Diem TrongsoKythi Hocky Hình 2.47: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “Import điểm” 2.2.3.2.4. Ca sử dụng “In bảng điểm theo môn học”: Hình 2.48: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “In bảng điểm theo môn học” frmInBangdiem MH SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop ... TaoSVMoi () SuaThongtinSV () XoaSV () HienThiThongtinSV () BangdiemMH Monhoc Hocky DiemThi MaSV MonHoc Diemlan1 Diemlan2 Hocky DK_InBDMonhoc Diemthanhphan MaSV Kythi Diem TrongsoKythi Hocky Trang 75 2.2.3.2.4. Ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân”: frmInBDCaNhan SinhVien MaSV Hoten Ngaysinh Gioitinh Quequan Khoa Nganh Lop ... TaoSVMoi() SuaThongtinSV() XoaSV() HienThiThongtinSV() DiemThi MaSV MonHoc Diemlan1 Diemlan2 Hocky DK_InBangdiemCN BangdiemCaNhan Sinhvien Monhoc Hocky Hình 2.49: Biểu đồ lớp của ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân” Trang 76 CHƯƠNG III: Mà VẠCH HAI CHIỀU PDF417 VÀ ƯNG DỤNG NHẬP LIỆU TRONG PHẦN MỀM QUẢN LÝ ĐÀO TẠO 3.1. Tổng quan về mã vạch: 3.1.1. Mã vạch: Mã vạch là một phương pháp lưu truyền và truyền tải dữ liệu mà các máy quang học có thể đọc được. Mã vạch mang một số thông tin có thể dùng làm khoá để truy xuất các thông tin chi tiết hơn của các đối tượng lưu trữ. Một số loại mã vạch có thể mang khá nhiều thông tin. Thông thường, mã vạch được trình bày theo độ rộng (của cột hay vạch) và khoảng cách giữa các vạch được xếp vào nhóm mã vạch một chiều. Ở Việt Nam thường thấy loại này và sử dụng nhiều. Ngoài ra hiện nay,mã vạch hai chiều cũng đang phát triển. Tuy không dùng các cột (hay vạch) để trình bày dữ liệu mà là các biểu tượng, nhưng loại này vẫn được xem là mã vạch. 3.1.2. Lịch sử phát triển: Mã vạch được Bernard Silver (1924 - 1963), tốt nghiệp học viện công nghệ Drexel, Philadelphia, phát mình vào năm 1948, theo yêu cầu của một giám đốc một chuỗi cửa hàng cung cấp thực phẩm địa phương. Ông này muốn có môt hệ thống đọc thông tin sản phẩm tự động khi thanh toán hàng. Bắt đầu với mực cực tím, nhưng họ sớm nhận ra nó không tốt và khá đắt tiền. Tiếp theo, dựa theo ý tưởng về mã Morse ông đã tạo ra mẫu barcode đầu tiên và để đọc được chúng, ông cho chế tạo một máy đọc quang học. Đến năm 1952, công trình của ông về "Dụng cụ và phương pháp phân loại" được chứng nhận bản quyền. Mã vạch ra đời và được sử dụng đến ngày nay. Tiếp bước Silver, tại Sylvania, David Collins đã phát triển một hệ thống nhận dạng xe lửa cho cục đường sắt Pennsylvania, cho các nhà máy của General Motors và cho NAFC (National Association of Food Chains) - hệ thống liên doanh thực phẩm Quốc gia. Ngày nay, mã vạch trở thành một phương thức đơn giản và tiện lợi để lưu trữ thông tin cho các hệ thống tự động. Trang 77 3.1.3. Các dạng mã vạch phổ biến: Các dạng mã vạch chính: - Mã vạch một chiều: chuẩn mã vạch trên các sản phẩm mọi người thường thấy, được tổ chức GS1 (One global Standard) chứng nhận và sử dụng trong ngành công nghiệp bán lẻ trên toàn thể giới. - Hình 3.1: Mã vạch một chiều (tuyến tính) Các dạng mã vạch một chiều phổ biến: Loại Thuộc tính Độ rộng Sử dụng Plessey Liên tục 2 Catalog, các giá hàng trong cửa hàng, hàng tồn kho UPC Liên tục Nhiều Bán lẻ ở Mỹ EAN-UCC Liên tục Nhiều Bán lẻ khắp thế giới Codabar Rời rạc 2 Thư viện, ngân hàng máu, vé máy bay Interleaved 2 of 5 Liên tục 2 Bán buôn, thư viện (ở Na Uy) Code 39 Rời rạc 2 Đa dạng Code 93Đa dạng Liên tục 2 Đa dạng Code 128 Liên tục Nhiều Đa dạng Code 11 Rời rạc 2 Điện thoại Trang 78 POSTNET Liên tục Cao/Thấp Bưu điện PostBar Rời rạc Nhiều Bưu điện CPC Binary Rời rạc 2 Bưu điện Telepen Liên tục 2 Bưu điện - Mã vạch 2D: Phần lớn là các ma trận mã, nó là tập hợp các modul mẫu dạng điểm hay vuông phân bổ trên lưới mẫu hoạc các vòng tròn đồng tâm. Hình 3.2: Một loại mã vạch 2D Các dạng mã vạch phổ biến: Loại Ghi chú 3-DI Phát triển bởi Lynn Ltd. ArrayTag Từ ArrayTech Systems. Aztec Code Từ Welch Allyn (hiện nay là Handheld Products). Phạm vi công cộng. Small Aztec Code Điểm đen Mã vạch này đã được thử nghiệm ở cửa hàng Kroger ở Cincinnati. Nó sử dụng các vạch đồng tâm. Code 1 Phạm vi công cộng. CP Code Từ CP Tron, Inc. DataGlyphs Từ Xerox PARC. Datamatrix Từ RVSI Acuity CiMatrix. Hiện nay thuộc phạm vi công cộng. HueCode Từ Robot Design Associates. Sử dụng thang màu xám hoặc nhiều màu. INTACTA.CODE Từ INTACTA Technologies, Inc. MaxiCode Sử dụng bởi Dịch vụ chuyển phát hàng hóa Mỹ (United Parcel Service). MiniCode Từ Omniplanar, Inc. PDF417 Có nguồn gốc từ Symbol Technologies. Phạm vi công cộng. Trang 79 QR Code Từ Nippondenso ID Systems. Phạm vi công cộng. SpotCode Mã vòng từ High Energy Magic Ltd. SuperCode Phạm vi công cộng. UltraCode Có các phiên bản đen trắng và màu. Phạm vi công cộng. - Mã vạch 3D: Là một loại mã vạch được dập nổi hay khắc chìm trên bề mặt của vật thể mang mã. Các mã được đọc bằng cách sử dụng sự khác biệt về chiều sâu của vùng , chứ không xác định bới các vạch và khoảng cách giữa các vạch. Mã vạch 3 chiều có thể được sử dụng nơi mà bản in thường của mã dễ bị phá huỷ bới điều kiện của môi trường hay những điều kiện dễ bị mài mòn Hình 3.3: Mã vạch 3D 3.2. Mã vạch hai chiều PDF417: 3.2.1. Giới thiệu mã vạch hai chiều PDF417: Trang 80 Mã vạch hai chiều PDF417 loại mã vạch hai chiều, gồm các mã vạch tuyến tính (mã vạch một chiều) xếp lên nhau có khả năng ứng dung cao trong nhiều ứng dụng truyển tin, thẻ nhận dạng và quản lý thông tin... PDF417 cho phép máy đọc được dữ liệu có sắn trên mã vạch mà không cần thiết phải kết nối đến cơ sở dữ liệu như các loại mã vạch thông thường. Loại mã vạch này có khả năng sửa lỗi và tùy chọn khả năng sửa lỗi tùy theo mức sửa lỗi và loại dữ liệu được mã hóa. Mã PDF417 được phát minh bởi tiến sĩ Ynjin P.Wang tại Symbol Technology năm 1991. Và được công nhận theo chuẩn ISO 15438. Hình 3.4: Mã vạch hai chiều PDF417 3.2.2. Tổng quan : Mỗi mã vạch PDF417 có các hàng liên kết với nhau theo chiều dọc với tối thiểu là 3 hàng (tối đa là 90 hàng). Mỗi hàng chứa ít nhất 1 codeword (ký tự mã hóa) và tối đa là 34 codeword. PDF là viết tắt của Portable Data File và 417 đại diện cho 17 module của 4 vạch tối và 4 vạch sáng trong mỗi codeword (từ mã). Đơn vị nhỏ nhất trong mã vạch PDF417 là module, mỗi module tương ứng với một đơn vị độ dài. Các loại mã vạch một chiều, chúng đóng vai trò là khóa để truy nhập cơ sở dữ liệu. Nhưng với mã vạch PDF417 có thể truy nhập trực tiếp dữ liệu mà không cần có các dữ liệu trước đó cũng như đảm bảo an toàn cho dữ liệu thông qua quá trình mã hóa dữ liệu vào các biểu tượng của mã vạch. Cấu trúc mỗi hàng của mã vạch PDF417 : Mỗi hàng PDF417 gồm có: - Vùng lặng (quiet zone) Trang 81 - Dấu hiệu bắt đầu thể hiện bằng một số vạch (Start Pattern) - Codeword chỉ báo biên trái của dòng (Left row Indicator Codeword) - Vùng dữ liệu (các codeword) - Codeword chỉ báo biên phải của dòng (Right row Indicator Codeword) - Dấu hiệu kết thúc thể hiện bằng một số vạch (Stop Pattern) - Vùng lặng (quiet zone) Hình 3.5: cấu trúc hàng PDF417 Vùng lặng: Tất cả các mã vạch PDF417 luôn có vùng lặng (vùng màu trắng) xung quanh toàn bộ vùng mã. Kích thước tối thiểu cho vùng này có độ rộng là bằng 2 module. Dấu hiệu bắt đầu và kết thúc một dòng mã: tất cả các mã vạch PDF417, các ký tự bắt đầu và kết thúc luôn giống nhau theo định dạng sau: Phần Module B S B S B S B S B Trang 82 Bắt đầu 8 1 1 1 1 1 1 3 Kết thúc 7 1 1 3 1 1 1 2 1 B – vạch tối S – vạch sáng Đối với phần kết thúc độ rộng là 18 module. Hình 3.6: phần bắt đầu và kết thúc 3.2.2.2. Cấu trúc mỗi cột của mã vạch PDF417 Hình 3.7: Cấu trúc PDF417 Cấu trúc mỗi cột mã vạch PDF417 gồm các hàng được xắp xếp chồng lên nhau với các vùng của các hàng là tương ứng. Các vùng trên mỗi hàng xếp tương ứng với nhau tạo thành các cột của mã vạch PDF417. Trong mỗi biểu tượng có tối đa là 34 cột. Trang 83 3.2.2.3. Codeword: Hình 3.8: cấu trúc codeword Codeword là phần giao nhau giữa hàng và cột, mỗi codeword biểu diễn các con số, ký tự hoặc các ký hiệu. Thông thường mỗi codeword gồm có 4 vạch tối và 4 vạch sáng và tổng độ dài mỗi codeword có 17 module. 3.2.2.4. Mã hóa Quá trình mã hóa thực hiện mã vạch PDF417 trong hai dai đoạn:  Mã hóa cấp cao(High level encoding): các dữ liệu được chuyển đổi thành các codework.  Mã hóa cấp thấp: sau khi mã hóa cấp cao, các codeword tiếp tục được mã hóa chuyển về dạng mã nhị phân. Sau đây chúng ta sẽ đi vào phần mã hóa: HIGH LEVEL ENCODING Dữ liệu được mã hóa vào các codeword theo 1 trong ba phương thức mã hóa(mặc định là chế độnén text) Chế độ nén Dữ liệu mã hóa Tỷ lệ nén “Byet” ASCII từ 0 đến 225 1.2 byte/codeword “TEXT” ASCII 9, 10,13 và từ 32 đến 127 2 ký tự/ codeword “Numeric” Chỉ có chữ số từ 0 đến 9 2.9 chữ số/codeword Codeword từ 900 đến 928 là các codeword dùng để chuyển đổi giữa các chế độ nén để tối ưu hóa mã. Trang 84 a. Chế độ nén “Text”: Có 4 phương thức trong chế đó này là : - Uppercase : Chữ hoa - Lowercase :Chữ thường - Mixed: Số và ký tự - Punctuation: dấu chấm Text Compaction Sub-Modes Base 30 Uppercase Lowercase Mixed Punctuation Value Char ASCII Char ASCII Char ASCII Char ASCII 0 A 65 a 97 0 48 ; 59 1 B 66 b 98 1 49 < 60 2 C 67 c 99 2 50 > 62 3 D 68 d 100 3 51 @ 64 4 E 69 e 101 4 52 [ 91 5 F 70 f 102 5 53 \ 92 6 G 71 g 103 6 54 ] 93 7 H 72 h 104 7 55 _ 95 8 I 73 i 105 8 56 ‘ 96 9 J 74 j 106 9 57 ~ 126 10 K 75 k 107 & 38 ! 33 Trang 85 11 L 76 l 108 CR 13 CR 13 12 M 77 m 109 HT 9 HT 9 13 N 78 n 110 , 44 , 44 14 O 79 o 111 : 58 : 58 15 P 80 p 112 # 35 LF 10 16 Q 81 q 113 - 45 - 45 17 R 82 r 114 . 46 . 46 18 S 83 s 115 $ 36 $ 36 19 T 84 t 116 / 47 / 47 20 U 85 u 117 + 43 “ 34 21 V 86 v 118 % 37 | 124 22 W 87 w 119 * 42 * 42 23 X 88 x 120 = 61 ( 40 24 Y 89 y 121 ^ 94 ) 41 25 Z 90 z 122 PUN ? 63 26 SP 32 SP 32 SP 32 { 123 27 LOW T_UPP LOW } 125 28 MIX MIX UPP ‘ 39 29 T_PU T_PUN T_PUN UPP Trong đó, 6 ký tự trong bảng, chúng cho phép thay đổi các chế độ con: UPP : Chuyển sang chế độ “Uppercase” LOW : Chuyển sang chế độ "Lowercase" MIX : Chuyển sang chế độ "Mixed" Trang 86 PUN : Chuyển sang chế độ "Punctuation" T_UPP : Chuyển sang chế độ "Uppercase" chỉ duy nhất với ký tự tiếp T_PUN : Chuyển sang chế độ "Punctuation" chỉ duy nhất với ký tự tiếp Chế đột nén “Text” mỗi codeword mã hóa 2 ký tự, và giá trị codeword được tính như sau: CW = C1 x 30 + C2 Nếu chỉ có duy nhất một ký tự, chúng ta sẽ thêm vào một ký tự đệm, trong trường hợp này thường dùng là: R_PUN. Ví dụ: Ký tự cần chuyển là :Super ! S : 18, LOW : 27, u : 20, p : 15, e : 4, r : 17, SPACE : 26, T_PUN : 29, ! : 10 Có tất cả 9 ký tự vì thế ta thêm T_PUN vào ký tự cuối cùng CW1 = 18 x 30 + 27 = 567 CW2 = 20 x 30 + 15 = 615 CW3 = 4 x 30 + 17 = 137 CW4 = 26 * 30 + 29 = 809 CW5 = 10 x 30 + 29 = 329 Chuỗi mã hóa dạng như sau: 567, 615, 137, 809, 329 b. Chế độ nén “Byte” : Chế độ nén Byte cho phép mã hóa 256 byte khác nhau thuộc bảng ASCII mở rộng. Từ các chế độ khác muốn chuyển sang chế độ nén byte và nếu số byte là bội của 6 chúng ta sử dụng codeword 924 nếu khác chúng ta sử dụng mã 901 để chuyển. Để mã hóa ta làm các bước sau: - Tạo một nhóm gồm 6 ký tự, từ X5 đến X0. Ta tính các CWi(với i từ 0 đến 4 ): CWi = S MOD 900 - Tính tổng S: S = ∑Xi*256i CW0 = S MOD 900 - Giá trị mới của S: S = S/900 CW1 = S MOD 900 Trang 87 Ta tính như thế đến CW4 . Ví dụ 1: Mã hóa chuỗi: alcool Thứ tự giá trị các ký tự trong chuỗ theo bảng ASCII là : 97, 108, 99, 111, 111, 108 S = 97 x 2565 + 108 x 2564 + 99 x 2563 + 111 x 2562 + 111 x 256 + 108 = 107 118 152 609 644 CW0 = 107 118 152 609 644 MOD 900 = 244 S = 107 118 152 609 644 \ 900 = 119 020 169 566 CW1 = 119 020 169 566 MOD 900 = 766 S = 119 020 169 566 \ 900 = 132 244 632 CW2 = 132 244 632 MOD 900 = 432 S = 132 244 632 \ 900 = 146 938 CW3 = 146 938 MOD 900 = 238 S = 146 938 \ 900 = 163 CW4 = 163 MOD 900 = 163 Kết quả chuỗi giá trị mã hóa là: 924, 163, 238, 432, 766, 244 Ví dụ 2: Mã hóa chuỗi : alcoolique Thứ tự giá trị các ký tự trong chuỗ theo bảng ASCII là: 97, 108, 99, 111, 111, 108, 105, 113, 117và 101 thực hiện tương tự như trên, ta thu được chuỗi: 163, 238, 432, 766, 244, 105, 113, 117, 101. Do chuỗi sử dụng không phải là bội của 6 nên ta dùng codeword 901, kết quả chuỗi mã hóa là: 901, 163, 238, 432, 766, 244, 105, 113, 117, 101 Chế độ nén “Numeric”: Để thực hiện chuyển đổi: - Chia mỗi nhóm 44 chữ số(nhóm cuối cùng có ít hơn hoặc bằng 44 chữ số) - Thềm vào đầu chữ số 1, Trang 88 - Thực hiện thay đổi cơ bản như chế độ “Byte” - Mỗi nhóm 44 chữ số thì có 15 codeword, nếu nhỏ hơn 44 ta có công thức tính như sau: Số chữ số / 3 + 1 Ví dụ: Mã hóa chuỗi: 01234 Tính số codeword: 5 \ 3 + 1 = 2 (CW) thêm “1” vào đầu: 101234 CW0 = 101 234 MOD 900 = 434 S = 101 234 \ 900 = 112 CW1 = 112 MOD 900 = 112 Kết quả thu được: 112, 434 c. Codeword trái và phải Hình : minh họa mã vạch Li và Ri là các vùng codeword trái và phải, đây là các chỉ số dòng. Chúng được mã hóa từ thông tin một số codeword chính: số lượng hàng(F), số hàng(r), số côt(c) và bậc sửa sai(E). Thông tin được lập lại trên các hàng. Giá trị của các vùng codeword trái và phải tính theo công thức: (F/ 3)*30 + X Trang 89 X được xác đinh theo công thức: Bảng X của vùng trái X của vùng phải 1 (r– 1) / 3 c- 1 2 (E x 3) + (r - 1) mod 3 (r - 1) / 3 3 (c - 1) (E x 3) + (r - 1) mod 3 Để biết bảng 1, bảng 2 và bảng 3 xem phần LOW LEVER ENCODING LOW LEVEL ENCODING Như đã nói, mỗi codeword có 17 modul, gồm 4 vạch tối và 4 vạch sáng(do đó mã có đuôi là 417) và codeword bắt đầu bằng một vạch tối độ dài từ 1 đến 6 modul. Mã ký tự bắt đầu là: 11111111 0 1 0 1 0 1 000 Mã ký tự kết thúc là: 1111111 0 1 000 1 0 1 00 1 Với cách sắp xếp như vậy, sẽ có 929 mô hình cho codeword và người ta chia mô hình đó ra làm ba bảng: Bảng 1 Bảng 2 Bảng 3 111 0 1 0 1 0 111 000000 11111 0 1 0 1 0 11 00000 11 0 1 0 1 0 11111 00000 1111 0 1 0 1 0 1111 0000 111111 0 1 0 1 0 111 000 111 0 1 0 1 0 111111 000 11111 0 1 0 1 0 11111 00 1111 0 1 0 1 00 1 000000 1 0 1 0 1 00 1111 000000 111 0 1 0 1 00 111 00000 11111 0 1 0 1 00 11 0000 11 0 1 0 1 00 11111 0000 … … … Và mỗi dòng chỉ thuộc một bảng, cách xác định: K= ((số dòng -1) MOD 3)*3 Các phép toán: -/phép trừ, */phép nhân, MOD/phép lấy dư Với K là giá trị tương ứng của bảng 1, bảng 2 và bảng 3: Bảng 1 0 Bảng 2 3 Trang 90 Bảng 3 6 3.3. Ứng dụng mã vạch PDF417 trong phân hệ quản lý điểm trong phần mềm quản lý đào tạo: Như đã trình bày trong chương một, vấn đề đặt ra là giải quyết tình trạng nhập điểm hiện nay trong phòng đào tạo cần có phương pháp hiệu quả hơn để thay thế. Ứng dụng công nghệ mã vạch hai chiều PDF417 để giải quyết vấn đề nhập điểm là phương pháp khả thi mà đảm bảo được hiệu quả công việc cũng như giảm đáng kể thời gian nhập liêu. Mã PDF417 có khả năng lưu trữ lượng thông tin rất lớn, đủ để mã hóa dữ liệu điểm của sinh viên trên một tờ A4. Đồng thời, thời gian đọc mã vạch của các thiết bị quét là nhanh hơn rất nhiều so với việc nhập liệu điểm bằng tay thậm chí nhanh hơn rất nhiều cả cách nhận dạng phiếu điểm theo kiểu đánh dấu. Với cách dùng phiếu điểm bằng đánh dấu, ta phải quét bằng máy quét sau đó chạy phần mềm nhận dạng. Công việc đó có nhanh cũng mất hai phút cho một phiếu điểm. Trong khi đó việc đọc nhờ máy đọc mã vạch chỉ mất không đến 1 giây. . Điều này không những tiện lợi cho giáo viên phụ trách lớp môn học mà còn hỗ trợ tối đa cho nhân viên phòng đào tạo trong quá trình quá trình nhập điểm. Khả năng ứng dụng mã vạch hai chiều PDF417 trong việc mã hoá, nhận dạng trong phân hệ quản lý điểm thi thể hiện cụ thể là: a. Khả năng lưu trữ thông tin: Một mã vạch PDF417 có thể lưu trữ rất nhiều thông tin và dữ liệu chứa trong biểu tượng cũng rất đa dạng. Quá trình mã hóa dữ liệu trong biểu tượng PDF417 thực hiện được với mọi ký tự trong bộ mã ASCII (America Standard Code for Information Interchange - một bộ ký tự dùng cho máy tính bao gồm 96 chữ thường và hoa cộng với 32 ký tự điều khiển không in ra) và các ký tự mở rộng, ký tự điều khiển. Nội dung lưu trữ trong biểu tượng cũng không bị giới hạn như các loại mã vạch khác. PDF417 có thể mã hóa hầu hết các loại dữ liệu như: văn bản, dữ liệu nhị phân, dấu vân tay, chữ ký, các số … Với khả năng đó, mỗi mã vạch nhỏ cỡ một con tem có thể lưu trữ toàn bộ nội dung một bảng điểm (khổ A4) bao gồm mã môn học, mã kỳ thi, mã thí sinh và điểm thành phầncủa họ Trang 91 b. Khả năng sửa lỗi: Điểm nổi bật của PDF417 là khả năng sửa lỗi - một yêu cầu không thể thiếu do thực tế đặt ra đối với mọi phương thức mã hóa và truyền tin, khi mà thông tin luôn có nguy cơ bị tổn thất hoặc làm sai lệch do các nguyên nhân khách quan, chủ quan. Hiện tại, có 9 mức độ sửa lỗi khác nhau và có thể sửa được số lượng thông tin bị lỗi ở những mức độ khác nhau do những biến đổi vật lý, hóa học gây ra nhờ những phép tính thích hợp được thực hiện trong quá trình mã hóa. Tối đa, mỗi biểu tượng có thể bị hỏng một nửa mà vẫn có thể khôi phục thông tin chứa trong nó. Hình 3.9:các mức độ sửa lỗi c. Lưu thông tin số trên giấy: Việc chuyển dữ liệu thành mã vạch hai chiều gồm hai bước mã hóa: - Mã hóa bậc cao: Dữ liệu được chuyển đổi thành các từ mã (Codeword) có giá trị trong khoảng từ 0 đến 928 bao gồm cả tính toán các từ mã sửa lỗi. Trang 92 - Mã hóa bậc thấp: giá trị của mỗi từ mã được chuyển đổi thành các X-Sequence thể hiện dưới dạng các vạch và khoảng trống. Sau đó, Sau khi được mã hóa, các bộ chuyển định dạng sẽ in chúng lên giấy vừa đảm bảo thuận tiện cho công việc vừa đảm bảo an toàn dữ liệu và có thể sử dụng lại. Các máy tính có thể đọc dữ liệu và xử lý chúng sau khi tiếp nhận từ các thiết bị đọc mã vạch. 3.4. Khảo sát: Qua khảo sát về cách lập bảng điểm và nhập bảng điểm ta thấy: - Bảng điểm được lập theo một định dạng như hình 3.10. Bảng điểm của một lớp môn học gồm một số tờ ghi họ tên, mã sinh viên, điểm thành phần. Do đó, số lượng sinh viên trên mỗi tờ là cố định, do đó có thể xác định được độ lớn của dữ liệu. - Giáo viên lập bảng điểm ngoài các thông tin quan trọng nhất là mã sinh viên, điểm thành phần còn có mã kỳ thi và hệ số điểm thành phần phục vụ tính điểm tổng hợp. Sau đó, bảng điểm được nộp cho phòng đào tạo và nhân viên phòng đào tạo trực tiếp nhập bảng điểm vào cơ sở dữ liệu của trường. Nhân viên phòng đào tạo nhập điểm cho các sinh viên thông qua các mã sinh viên tương ứng trong cơ sở dữ liệu của nhà trường. Do đó để giải quyết vấn đề bài toán, ta có thể đưa bài toán về việc mã hóa dữ liệu (trong quá trình lập bảng điểm của giáo viên) và giải mã dữ liệu (trong quá trình nhập điểm của nhân viên phòng đào tạo). - Quá trình vào điểm hiện này trong các trường Đại học có sự hỗ trợ của ứng dụng trực tuyến. Sau khi lập bảng điểm giáo viên gửi cho phòng đào tạo thông qua các ứngdụng trực tuyến. Sử dụng các ứng dụng trực tiếp hiện nay đã giảm áp lực nhập điểm thủ công cho nhân viên phòng đào tạo phụ trách nhập điểm, hiệu quả công việc tốt hơn, nhưng trong đó vẫn còn một số vấn đề: a. Nhân viên phòng đào tạo luôn phải theo sát hệt thống, kiểm tra lớp môn học nào đã được gửi bảng điểm, và đưa yêu cầu nộp bảng điểm đến giáo viên khi đến hạn phải nộp. Do quá trình nhập điểm của giáo viên tại nhà không có cơ chế kiểm tra lỗi nên Trang 93 có thể sảy ra sai sót. Nhập điểm qua ứng dụng trực tuyến không có xác thực của giáo viên( chữ ký). Vì vậy nhân viên phòng đào phải in bảng điểm và yêu cầu giáo viên đến ký. b. Giáo viên ngoài việc bảng điểm nộp cho phòng đào tạo qua các ứng dụng trực tyến thì cần phải lên phòng đào tạo ký nhận đã nộp bảng điểm Trang 94 - Hình 3.10: Mẫu bảng điểm Trang 95 3.5. Giải pháp cho việc nhập điểm sinh viên tại phòng đào tạo các trường đại học cao đẳng: Giải pháp cho vấn đề trên là ứng dụng công nghệ nhập liệu tự động ở đây chúng ta sử dụng công nghệ mã vạch hai chiều PDF417. Xây dựng phần mềm hỗ trợ lập bảng điểm cho giáo viên và phần mềm hỗ trợ nhập điểm cho nhân viên phòng đào tạo. Quy trình làm điểm được tiến hành như sau: - Các giáo viên được cung cấp một phần mềm chạy trên máy cá nhân của mình. - Giáo viên kết nối máy tính cá nhân vào hệ thống quản lý đào tạo qua mạng và đăng nhập với tài khoản của mình. - Hệ thống hiển thị danh sách các lớp môn học của giáo viên và tải danh sách thí sinh về máy tính cá nhân. - Giáo viên nhập điểm thành phần, điểm cuối môn, tự khai báo các trọng số cho các điểm thành phần và phần mềm tính điểm tổng hợp tự động tương tự như bảng tính. - Giáo viên in bảng điểm, phần mềm ngoài tạo bảng điểm như bình thường còn mã hoá bảng điểm thành một mã PDF417 in lên mép trên của bảng điểm rồi ký tên và nộp cho phòng đào tạo. - Phòng đào tạo sử dụng máy đọc mã vạch bấm một nút để nhập toàn bộ bảng điểm. Phần mềm giải mã bảng điểm và đấy vào cơ sở dữ liệu. Phương thức này có rất nhiều ưu điểm - Thứ nhất, nó giải phóng phòng đào tạo ra khâu khai báo các điểm thành phần, trọng số, để giảng viên có quyền cao trong quá trình tổ chức giảng dạy và đánh giá. - Thứ hai, giải phóng phòng đào tạo khỏi khâu nhập điểm. Việc nhập bảng điểm vô cùng đơn giản, chỉ mất dưới 1 giây cho một bảng điểm. Trang 96 - Thứ ba, không phải nhận bảng điểm, nhập điểm, in điểm rồi mời từng giáo viên lên ký bảng điểm. Giáo viên ký trước rồi mới vào điểm. Điều này an toàn hơn. Ở một trường đại học, do điểm thành phần giáo viên nhập, nhưng điểm cuối môn lại do phòng đào tạo nhập nên phòng đào tạo phải gửi ngược điểm cuối môn cho giáo viên tổng hợp nốt với điểm cuối kỳ khiến phòng đào tạo rất khó kiểm soát giáo viên có sửa điểm cuối kỳ khi in bảng điểm để ký hay không. - Thứ tư, vì mã vạch đã có thông tin về mã môn, mã kỳ thi nên không gây nhầm lẫn. Đã từng xảy ra trường hợp import một bảng điểm excel đã nhầm môn nọ với môn kia. Như vậy, bài toán giải quyết vấn đề lập bảng điểm và nhập điểm sinh viên tại các phòng đào tạo của các trường đào tạo. Bài toán bao gồm hai phần: - Hỗ trợ cho giáo viên lập bảng điểm: Đầu vào: file gồm mã sinh viên và điểm thành phần Đầu ra : mã vạch PDF417 mã hóa thông tin đầu vào - Hỗ trợ nhân viên phòng đào tạo nhập điểm: Đầu vào : Bảng điểm có mã vạch PDF417 mã hóa thông tin điểm Đầu ra : file gồm mã sinh viên và điểm thành phần tương ứng Trang 97 CHƯƠNG IV: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ PHẦN MỀM HỖ TRỢ LẬP BẢNG ĐIỂM ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ Mà VẠCH PDF417 4.1. Phân tích thiết kế các ca sử dụng trong ứng dụng hỗ trợ lập bảng điểm: Tác nhân Vải trò – nhiệm vụ Giáo viên Là người sử dụng hệ thống sinh ra bảng điểm. Giáo viên có trách nhiệm nhập danh sách sinh viên, danh sách lớp môn học mà mình quản lý. Giáo viên nhập điểm thành phần của sinh viên và hệ số điểm của môn học. a. Biểu đồ tuần tự hệ thống: Trang 98 Hình 4. 1: Biểu đồ tuần tự hệ thống b. Mô tả các chi tiết các thao tác: Tác nhân: Giáo viên Hành động: - Chọn lớp môn học: Giáo viên chọn lớp môn học từ danh sách các lớp môn học do mình phụ trách. - Hiện thị danh sách các sinh viên: Giáo viên sau khi chọn lớp môn học, hệ thống tự động load danh sách sinh viên thuộc lớp môn học đó. - Nhập hệ số điểm: Giáo viên nhập hệ số các điểm thành phần của môn học Giáo viên :System 1. Chọn lớp môn học 2. hiện thị danh sách các sinh viên 4. nhập điểm thành phần 5. hiện thị bảng điểm 6. in bảng điểm 3. nhập hệ số điểm Trang 99 - Nhập điểm thành phần: Giáo viên nhập điểm thành phần của từ học sinh thuộc lớp môn học - Xem bảng điểm: Cho phép giáo viên xem bảng điểm của các sinh viên thuôc lớp môn học do mình phụ trách - In bảng điểm: Cho phép giáo viên in bảng điểm. c. Sơ đồ liên kết: Hình 4. 2: Sơ đồ liên kết Giáo viên frmLapBĐ Bảng điểm DK_LapBĐ DS sinh viên thuộc lớp môn học SV - LMH DiemThanhPhan Trang 100 d. Biểu đồ lớp: Hình 4.3: Biểu đồ lớp e. Thiết kế lớp: Lớp các thực thể: Tên trường Kiểu dữ liệu Kích cỡ Giải thích MaSV Char 10 Mã sinh viên MaMonHoc Char 10 Mã môn học MaLMH Char 10 Mã lớp môn học DiemTB Float 4 Điểm trung bình môn học TrongSo Float 2 Trọng số của điểm thành phần NgayBatDau Datetime Ngày bắt đầu của lớp môn học NgayKetThuc Datetime Ngày kết thúc của lớp môn học NgaySinh Datetime Ngày tháng năm sinh của sinh viên QueQuan String 50 Quê quán sinh viên Bảng điểm MaSV MaLopMonHoc frmLapBĐ DK_LapBĐ TaoBangDiem () DiemTB TinhTB () MaSV DS SinhVien TenSV NgaySinh QueQuan … MaSV SV-LMH MaLMH NgayBatDau NgayKetThuc … ThemDTP () Diem_Thanh_Phan TrongSo MaMonHoc ThemTS () ThayDoiTS () XoaTS () Trang 101 f. Giao diện: Chương trình hỗ trợ lập bảng điểm được sử dụng bởi giáo viên phụ trách lớp môn học, thực hiện việc tạo bảng điểm và sinh mã PDF417. Phần mềm chạy trên các môi trường như sau: - Sử dụng hệ điều hành XP - WEBserver: IIS của Microsoft - Môi trường sử dụng: WEB sử dụng Firefox từ 2.0 trở lên - Cở sở dữ liệu sqlserver2005 - .NET Framerword2.0 .Net Framework là môi trường phát triển phần mềm giúp các lập trình viên có thể xây dựng các ứng dụng WEB nhanh và hiệu quả trên rất nhiều các ngôn ngữ lập trình: VB.Net, C#, ASP.Net, Jscript .Net … do đó, ứng dụng của em tập trung phát triển trên môi trường phát triển .Net Framework2.0 Sau đây là minh hoạ giao diện chính của phần mềm Trang 102 - Giao diện chọn lớp môn học: hình 4.4: Giao diện chọn lớp môn học Trang 103 - Giao diện nhập điểm sinh viên: hình 4.5: Giao diện nhập điểm sinh viên: Trang 104 - Giao điện bảng điểm được in ra như sau: - hình 4.5: Giao diện bảng điểm: Trang 105 KẾT LUẬN Sau một thời gian nghiên cứu và làm việc một cách nghiêm túc, tôi đã tiến hành phân tích thiết kế chức năng tổ chức thi và cập nhập điểm – đây là một trong những phân hệ quan trọng của hệ thống quản lý đào tạo theo Hệ thống tín chỉ cho các trường Đại học – và ứng dụng công nghệ mã vạch hai chiều PDF417 trong nhập điểm tự động. Việc phân tích bài toán quản lý đào tạo, khóa luận đã thực hiện từ mô tả hệ thống, phân tích chi tiết các ca sử dụng đến thiết kế biểu đồ lớp cho từng ca sử dụng liên quan đến vấn đề quản lý thi và cập nhập điểm. Quá trình thực hiện luận văn giúp tôi tìm hiểu một số vấn đề liên quan đến công nghệ mã vạch và khả năng ứng dụng của mã vạch cũng như mã vạch PDF417 nói riêng trong đời sống mà hỗ trợ lập bảng điểm và nhập điểm là một ứng dụng rất hiệu quả. Trong khoá luận cũng đã trình bày phân tích và thiết kế phần mềm sinh bảng điểm có tích hợp mã vạch PDF417 và giải mã để nhập điểm. Chương trinh có giao diện thuận tiện cho người sử dụng, thực hiện tạo bảng điểm dễ dàng, sinh mã chính xác. Tuy nhiên, do điều kiện hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm nghiệp vụ quản lý còn có nhiều hạn chế nên trong quá trình thực hiện khóa luận chỉ giới hạn ở một số nghiệp vụ Trong thời gian tới, trong khuôn khổ các công việc tiếp theo ở Trung tâm nghiên cứu và phát triển Công nghệ Phần mềm, chúng tôi sẽ hoàn chỉnh nốt công việc xây dựng phần mềm này để có thể chuyển giao cho người sử dụng cuối cùng Trang 106 Tài liệu tham khảo: Tài liệu tham khảo tiếng Việt: [1] Lê Đăng Nguyên (2004). Luận văn Thạc sĩ: Phát triển hệ thống quản lý đào tạo trường đại học Hải Phòng bằng công nghệ hướng đối tượng – Đại học Công nghệ - ĐHQGHN [2] Nguyễn Văn Vy (2002). Phân tích thiết kế các hệ thống thông tin hiệ đại, hướng cấu trúc – hướng đối tượng. NXB Thống kê Hà Nội. [3] Tài liệu phân tích thiết kế hệ thống quản lý đại học (SEMIS). Trung tâm nghiên cứu và phát triển phần mềm (SELAB) – Đại học Công nghệ - ĐHQGHN (2005). [4] Nguyễn Văn Ba(2005). Phát triển hệ thống hướng đối tượng với UML 2.0 và C++. NXB đại học Quốc gia HN [5] Tài liệu tiếng anh: [6] Automatic identification and data capture - Bar code symbology specifications - PDF417. ISO/IEC WD1(1998) Grady Booch, James Rumbaugh, Ivar Jacobson(2005).Unified Modeling Language User Guide.2nd Edition [7] Trang 107 Lời cảm ơn Trước hết em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới toàn thể thầy cô giáo trong khoa Công nghệ thông tin – Trường Đại học Công nghệ Đại học Quốc gia Hà Nội, đặc bịêt giáo viên hướng dẫn – thầy giáo Đào Kiến Quốc, đã hết lòng dạy dỗ và chỉ bảo em trong suốt quá trình học tập ở trường cũng như trong giai đoạn thực hiện khóa luận này. Đồng thời em cũng bày tỏ lòng biết ơn tới các anh chị trong Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ Phần mềm (SELAB) – Trường Đại học Công nghệ đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành khóa luận, cho phép tham khảo, truy cập hệ thống, cung cấp thiết bị để thử nghiệm giải pháp. Sinh viên: Nguyễn Vương Hiệp Trang 108 Tóm tắt nội dung khóa luận Trong các trường Đại học hiện nay, công việc tổ chức thi và cập nhập điểm là công việc diễn ra sau mỗi học kỳ. Đây là công việc đòi hỏi rất nhiều thời gian, số người tham gia cũng như đòi hỏi sự chính xác cao. Khóa luận này bước đâu nghiên cứu công tác quản lý tổ chức thi và cập nhập điểm thi nhằm mục đính tăng hiệu quả và chất lượng công tác nhập điểm, giảm thời gian làm cho giáo viên cũng như cán bộ phòng đào tạo. Hệ thống quản lý tổ chức thi và cập nhập điểm là một trong các thành phần quan trọng trong phần mềm quản lý đào tạo. Để thực hiện các giải pháp lên điểm tự động, vấn đề tổ chức hệ thống quản lý thi phải đi trước một bước. Vì vậy khoá luận không chỉ nghiên cứu giải pháp nhập liệu dùng mã vạch 2 chiều PDF417 mà còn phân tích và thiết kế hệ thống quản lý thi và quản lý điểm. Khóa luận này sử dụng phương pháp phân tích thiết kế hướng đối tượng sử dụng ngôn ngữ mô hình hóa URL. Trong khóa luận này, chúng tôi đã thực hiện được các công việc sau:  Phần tích và thiết kế hướng đối tượng bằng ngông ngữ mô hình hóa ULM với phân hệ là tổ chức thi và quản lý điểm .  Giới thiệu về mã vạch và công nghệ mã vạch hai chiều chuẩn PDF417  Phân tích thiết kế chương trinh sinh bảng điểm có tích hợp mã vạch PDF417 trong ứng dụng hỗ trợ lập bảng điểm và nhập điểm tự động từ mã vạch PDF417 Trang 109 Các từ viết tắt BANGTHEODOIDE bảng theo dõi đề DIEM điểm DSCAMTHI danh sách cấm thi DSDANGKYHOCLAI danh sách học lại DSKYTHI danh sách thi DSPHONGTHI danh sách phòng thi DSTHI danh sách thi GIANGDUONG giảng đường GVGD giáo viên giảng dạy KYTHI kỳ thi LICHTHI lịch thi LOP lớp LOPMH lớp môn học NHATKYTHI nhật ký thi SINHVIEN sinh viên SOCBCOITHI số cán bộ coi thi THAMSODIEM tham số điểm TKB thời khóa biểu TKECOITHI thống kê coi thi YCAUCOITHI yêu cầu coi thi PDF portable document file Trang 110 Mục Lục: CHƯƠNG I:ĐẶT VẤN ĐỀ ..............................................................................................1 1.1. Nhập liệu tự động ................................................................................................2 1.2. Nhập điểm trong hệ thống quản lý đào tạo...........................................................3 1.3. Giải pháp nhập liệu mới cho hệ thống quản lý đào tạo .........................................5 CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO ...................6 2.1. Mô tả hệ thống:....................................................................................................6 2.1.1. Các chức năng nghiệp vụ: .............................................................................6 2.1.2. Phân tích các ca sử dụng: ............................................................................10 2.1.2.1. Xác định các tác nhân nghiệp vụ: .........................................................10 2.1.1.2. Các thực thể nghiệp vụ: ........................................................................10 2.1.2.3. Các ca sử dụng nghiệp vụ: ....................................................................14 2.1.2.3.1. Ca sử dụng nghiệp vụ “lập lịch thi”:...................................................14 2.1.2.3.2. Ca sử dụng nghiệp vụ “Điều hành thi”:.................................................16 2.1.2.3.3. Ca sử dụng nghiệp vụ “Quản lý diểm”:................................................17 2.1.2.4. Mô tả chi tiết các ca sử dụng: ...............................................................19 2.1.2.4.1. Chi tiết ca sử dụng “Lập lịch thi”: ......................................................19 1) Ca sử dụng “Lập danh sách các kì thi ”..........................................................20 2) Ca sử dụng “Lập danh sách các phòng thi” ....................................................21 4) Ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến”..................................................................22 5) Ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức”.............................................................22 6) Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi”........................................................23 7) Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi”....................................................24 8) Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án” .............................................25 9) Ca sử dụng “Lập danh sách thi”.....................................................................25 10) Ca sử dụng “Lập danh sách cấm thi” ...........................................................27 Trang 111 2.1.2.4.2. Chi tiết ca sử dụng “Điều hành thi ”: ....................................................28 1) Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi”.................................................................28 2) Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi” ............................................................29 3) Ca sử dụng “Thống kê cán bộ bỏ coi thi không có lý do” ..............................30 2.1.2.4.3. Chi tiết ca sử dụng “Quản lý điểm”: .....................................................32 1) Ca sử dụng “Cập nhật tham số điểm” ............................................................32 2) Ca sử dụng “Import điểm ”............................................................................33 3) Ca sử dụng “Cập nhật điểm ” ........................................................................34 4) Ca sử dụng “Tổng hợp điểm” ........................................................................34 5) Ca sử dụng “In bảng điểm môn học” .............................................................35 6) Ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân”...............................................................35 2.2. Phân tích thiết kế hệ thống:................................................................................37 2.2.1. Phân tích các ca sử dụng: ............................................................................37 2.2.1.1 Quản lý và điều hành thi cử ..................................................................37 2.2.1.1.1. Ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi”.............................................................37 2.2.1.1.2. Ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi”......................................38 2.2.1.1.3 . Ca sử dụng “Xếp lịch thi dự kiến”....................................................40 2.2.1.1.4. Ca sử dụng “Xếp lịch thi chính thức”:................................................41 2.2.1.1.5. Ca sử dụng “Lên danh sách sinh viên dự thi”: ....................................42 2.2.1.1.6. ca sử dụng “Lập danh sách sinh viên bị cấm thi”: ..............................45 2.2.1.1.7. Ca sử dụng “Xác định số cán bộ coi thi”: ...........................................47 2.2.1.1.8. Ca sử dụng “Lập danh sách cán bộ coi thi”: .......................................49 2.2.1.1.9. Ca sử dụng “Theo dõi việc ra đề thi và đáp án”:.................................51 2.2.1.1.10. Ca sử dụng “Cập nhật nhật ký thi”:..................................................52 2.2.1.1.11. Ca sử dụng “Thống kê số giờ coi thi”: ..............................................53 2.2.1.1.12. Ca sử dụng “Thống kê số cán bộ bỏ coi thi không có lý do”: ...........55 2.2.2. Quản lý điểm..............................................................................................57 2.2.2.1. Ca sử dụng “Tham số điểm”.....................................................................57 Trang 112 2.2.2.2. Ca sử dụng “Cập nhật điểm” ....................................................................58 2.2.2.3. Ca sử dụng “Tổng hợp điểm” ...................................................................59 2.2.2.4. Ca sử dụng “Import điểm”........................................................................61 2.2.2.5. Ca sử dụng “In bảng điểm theo môn học” ................................................63 2.2.2.6. Ca sử dụng “In bảng điểm cá nhân”..........................................................64 2.2.3. Thiết kế biểu đồ lớp cho từng ca sử dụng: ..................................................66 2.2.3.1. Thiết kế biểu đồ lớp “Quản lý và điều hành thi cử” : ............................66 2.2.3.1.1. Ca sử dụng “Cập nhật kỳ thi”:............................................................66 2.2.3.1.2. Ca sử dụng “Cập nhật phòng thi cho kỳ thi”:.....................................67 2.2.3.1.3. Ca sử dụng “Lập lịch thi dự kiến”: .....................................................67 2.2.3.1.4. Ca sử dụng “Lập lịch thi chính thức”: ................................................68 2.2.3.1.5. Ca sử dụng “Lên danh sách sinh viên dự thi”: ....................................68 2.2.3.1.6.