Đề tài Xây dựng chiến lược phát triển Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu giai đoạn 2006-2015

1 MUÏC LUÏC Môû ñaàu Chöông 1 : Cô sôû lyù luaän veà quaûn trò chieán löôïc 1.1 Khaùi nieäm vaø vai troø vaø phaân loaïi chieán löôïc kinh doanh 1 1.1.1 Khaùi nieäm veà chieán löôïc kinh doanh ..................................................1 1.1.2 Vai troø cuûa chieán löôïc kinh doanh ......................................................2 1.2 Quaù trình quaûn trò chieán löôïc ...................................................................2 Toùm taét chöông 1...............................................................................................9 Chöông 2 : Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Ngaân haøng TMCP Aù Chaâu 2.1. Giôùi thieäu toång quaùt veà ACB ................................................................. 10 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ACB .................................... 10 2.1.2 Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ACB trong giai ñoaïn 2000-200513 2.2 Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ACB............................................. 14 2.2.1 Phaân tích moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ACB ........................................ 14 2.2.1.1 Cô hoäi .......................................................................................... 14 2.2.1.2 Thaùch thöùc ................................................................................... 17 2.2.1.3 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá moâi tröôøng..................................... 19 2.2.1.4 Phaân tích ñoái thuû caïnh tranh........................................................ 20 2.2.2 Phaân tích noäi boä ............................................................................... 22 2.2.2.1 Ñieåm maïnh .................................................................................. 22 2.2.2.2 Ñieåm yeáu ..................................................................................... 24 2.2.2.3 Ma traän ñaùnh giaù noäi boä .............................................................. 28 Keát luaän chöông 2 ........................................................................................... 29 2 Chöông 3: Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån ACB giai ñoaïn 2006-2015 ...... 30 3.1 Muïc tieâu phaùt trieån cuûa ACB giai ñoaïn 2006-2015 ............................... 30 3.1.1 Muïc tieâu toång quaùt ............................................................................ 30 3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån cuï theå cuûa ACB giai ñoaïn 2006-2015............... 30 3.2 Xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån cuûa ACB giai ñoaïn 2006-2015 3.2.1 Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng ...................................................... 32 3.2.2 Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng........................................................ 33 3.2.3 Chieán löôïc veà phaùt trieån SPDV môùi ................................................. 33 3.2.4 Chieán löôïc khaùc bieät hoaù SPDV ....................................................... 33 3.2.5 Chieán löôïc môû roäng keânh phaân phoái ................................................ 34 3.2.6 Chieán löôïc phaùt trieån naêng löïc taøi chính........................................... 34 3.2.7 Chieán löôïc hoaøn thieän coâng ngheä ..................................................... 34 3.2.8 Chieán löôïc taêng cöôøng hoaït ñoäng marketing.................................... 34 3.2.9 Chieán löôïc naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc34 3.3 Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc ........................................................ 39 3.3.1 Giaûi phaùp veà phaùt trieån voán .............................................................. 39 3.3.1.1 Taêng voán töø noäi boä ...................................................................... 39 3.3.1.2 Taêng voán töø beân ngoaøi ................................................................ 40 3.3.2 Giaûi phaùp môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng.......................................... 42 3.3.2.1 Môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng..................................................... 43 3.3.2.2 Taêng cöôøng môû caùc ñieåm giao dòch taïi caùc sieâu thò .................... 44 3.3.2.3 Môû theâm caùc Quaày dòch vuï ngaân haøng ....................................... 44 3.3.2.4 Thieát laäp heä thoáng ATM ............................................................. 44 3.3.2.5 Mua laïi caùc ngaân haøng khaùc ....................................................... 45 3 3.3.3 Tieáp tuïc ñaàu tö phaùt trieån coâng ngheä................................................ 45 3.3.4 Ñaåy maïnh söï khaùc bieät hoaù vaø ña daïng hoaù SPDV.......................... 46 3.3.4.1 Thöïc hieän dòch vuï quaûn lyù thu chi tieàn maët................................. 47 3.3.4.2 Trieån khai saûn phaåm dòch vuï uûy thaùc .......................................... 48 3.3.5 Hoaøn thieän chính saùch marketing ..................................................... 48 3.3.5.1 Phaân tích ñoái thuû caïnh tranh........................................................ 48 3.3.5.2 Khuyeách tröông vaø phaùt trieån thöông hieäu ACB......................... 49 3.3.6 Naâng cao naêng löïc quaûn trò ruûi ro ..................................................... 51 3.3.7 Naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa ACB................................ 52 3.4 Kieán nghò .................................................................................................. 53 3.4.1 Ñoái vôùi Nhaø nöôùc .............................................................................. 53 3.4.2 Ñoái vôùi Ngaân haøng Nhaø nöôùc ........................................................... 54 Keát luaän chöông 3 ........................................................................................... 55 Keát luaän Taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc 4 MÔÛ ÑAÀU 1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi Khuûng hoaûng taøi chính Ñoâng AÙ 1997-1998 vaø gaàn ñaây laø cuoäc khuûng hoaûng taøi chính Nam Myõ 2001-2002 ñaõ laøm rung chuyeån toaøn caàu vaø moät laàn nöõa khaúng ñònh vai troø ñaëc bieät cuûa ngaân haøng trong neàn kinh teá toaøn caàu hoaù. Ñoùng cöûa ngaân haøng hoaëc heä thoáng ngaân haøng suy yeáu, giôø ñaây khoâng chæ laøm roái loaïn neàn kinh teá trong nöôùc, maø coøn nhanh choùng lan toûa nhö caên beänh truyeàn nhieãm. Maëc duø, neàn kinh teá Vieät Nam chöa thaät söï hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá khu vöïc, nhöng di chöùng cuûa khuûng hoaûng taøi chính Ñoâng Aù ñaõ ñeå laïi cho heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam, ñeán nay vaãn tieáp tuïc phaûi giaûi quyeát. Xu höôùng hoäi nhaäp laø moät quaù trình khaùch quan, thôøi gian hoäi nhaäp laø raát gaàn. Ñeå hoäi nhaäp thaønh coâng ñoøi hoûi caùc ngaân haøng Vieät Nam phaûi nhanh choùng naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình. Hieän nay heä thoáng MHTM Vieät Nam goàm 6 ngaân haøng quoác doanh, 25 ngaân haøng coå phaàn ñoâ thò, 12 ngaân haøng coå phaàn noâng thoân, 5 ngaân haøng lieân doanh, vaø 28 chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Chaéc chaén raèng, vôùi loä trình nôùi loûng vaø töï do hoaù ngaân haøng cho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi thì möùc ñoä caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng seõ ngaøy caøng khoác lieät. Nhö vaäy, moät thöïc teá ñaët ra cho caùc NHTM Vieät Nam hieän nay laø phaûi taän duïng cho ñöôïc caùc cô hoäi cuûa quaù trình hoäi nhaäp, nhanh choùng chuaån bò vaø taïo laäp haønh trang ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch thöùc cuûa quaù trình ñoù. Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn AÙ Chaâu (ACB) hieän laø moät trong nhöõng ngaân haøng thöông maïi coå phaàn haøng ñaàu taïi Vieät Nam, vaäy ACB phaûi xaây döïng chieán löôïc kinh doanh nhö theá naøo trong 10 naêm tôùi, moät giai ñoaïn cöïc kyø khoù khaên cuûa 5 caùc ngaân haøng Vieät Nam khi Vieät Nam hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Laø moät caùn boä quaûn lyù cuûa ACB, toâi raát taâm ñaéc vôùi vaán ñeà treân neân ñaõ choïn ñeà taøi: “Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu giai ñoaïn 2006- 2015”. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu: - Nghieân cöùu vaø heä thoáng hoaù nhöõng lyù luaän cô baûn veà quaûn trò chieán löôïc, laøm cô sôû ñeå xaây döïng chieán löôïc cho ACB. - Phaân tích ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng, moâi tröôøng kinh doanh cuûa ACB, töø ñoù phaân tích vaø löïa choïn caùc phöông aùn chieán löôïc phuø hôïp cho söï phaùt trieån cuûa ACB trong 10 naêm tôùi. - Xaây döïng caùc giaûi phaùp thöïc hieän caùc chieán löôïc ñaõ löïa choïn. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: - Nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà lyù luaän cuûa quaûn trò chieán löôïc. - Nghieân cöùu thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa ACB. Treân cô sôû ñoù, xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cho ACB trong 10 naêm tôùi. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Chuû yeáu döïa vaøo kieán thöùc cuûa caùc moân hoïc kinh teá nhö: quaûn trò chieán löôïc, lyù thuyeát taøi chính tieàn teä, quaûn trò marketing, quaûn trò nhaân söï, quaûn trò taøi chính vaø vaän duïng nhöõng hieåu bieát thöïc teá. Vieäc phaân tích caùc soá lieäu theo phöông phaùp duy vaät lòch söû vaø thoáng keâ moâ taû döïa vaøo caùc soá lieäu thoáng keâ, caùc soá lieäu baùo caùo cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi. 6 Chöông 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH 1.1 Khaùi nieäm vaø vai troø cuûa chieán löôïc kinh doanh. 1.1.1 Khaùi nieäm veà chieán löôïc kinh doanh. Chieán löôïc kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp laø moät chöông trình haønh ñoäng toång quaùt höôùng tôùi vieäc thöïc hieän nhöõng muïc tieâu cuûa doanh nghieäp. Chieán löôïc khoâng nhaèm vaïch ra moät caùch cuï theå laøm theá naøo ñeå coù theå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu vì ñoù laø nhieäm vuï cuûa voâ soá caùc chöông trình hoã trôï, caùc chieán löôïc chöùc naêng khaùc. Chieán löôïc kinh doanh – lieân quan tôùi vieäc laøm theá naøo moät doanh nghieäp coù theå caïnh tranh thaønh coâng treân moät thò tröôøng cuï theå. Noù lieân quan ñeán caùc quyeát ñònh chieán löôïc veà vieäc löïa choïn saûn phaåm, ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng, giaønh lôïi theá caïnh tranh so vôùi ñoái thuû, khai thaùc vaø taïo ra ñöôïc caùc cô hoäi môùi… Cho ñeán hieän nay, coù raát nhieàu nhöõng khaùi nieäm khaùc nhau veà chieán löôïc kinh doanh tuøy thuoäc vaøo caùch tieáp caän nghieân cöùu khaùc nhau: - Theo Fred R.David: “Chieán löôïc kinh doanh laø moät khoa hoïc ngheä thuaät vaø khoa hoïc thieát laäp, thöïc hieän vaø ñaùnh giaù caùc quyeát ñònh lieân quan nhieàu chöùc naêng cho pheùp moät toå chöùc ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra”. - Theo caùc taùc giaû Garry D. Smith, Danny R. Arold vaø Bobby R. Bizzell: “Hoaïch ñònh chieán löôïc laø quaù trình nghieân cöùu caùc moâi tröôøng hieän taïi cuõng nhö töông lai, hoaïch ñònh caùc muïc tieâu cuûa toå chöùc; ñeà ra, thöïc hieän, kieåm tra vieäc thöïc 7 hieän caùc quyeát ñònh nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñoù trong moâi tröôøng hieän taïi cuõng nhö töông lai”. 1.1.2 Vai troø cuûa chieán löôïc kinh doanh. Thöù nhaát, chieán löôïc kinh doanh giuùp caùc doanh nghieäp thaáy roõ nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa trong kinh doanh, töø ñoù ñöa ra nhöõng chính saùch phaùt trieån phuø hôïp nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra. Thöù hai, chieán löôïc kinh doanh giuùp caùc nhaø quaûn trò söû duïng moät caùch hieäu quaû caùc nguoàn löïc hieän coù cuûa doanh nghieäp vaø phaân boå chuùng moät caùch hôïp lyù. Thöù ba, chieán löôïc kinh doanh giuùp caùc nhaø quaûn trò döï baùo ñöôïc moät soá baát traéc, ruûi ro seõ xaûy ra trong hieän taïi cuõng nhö trong töông lai, töø ñoù döïa treân tieàm löïc cuûa doanh nghieäp mình ñeå chuû ñoäng ñoái phoù vôùi nhöõng tình huoáng baát traéc naøy. Thöù tö, chieán löôïc kinh doanh phoái hôïp caùc boä phaän trong doanh nghieäp moät caùch toát nhaát; giuùp caùc thaønh vieân phaùt huy ñöôïc tính naêng ñoäng, saùng taïo ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu chung. 1.2 Quaù trình quaûn trò chieán löôïc Quaù trình quaûn trò chieán löôïc bao goàm ba giai ñoaïn taïo thaønh moät chu trình kheùp kín. Cuï theå : - Giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc: Laø quaù trình thöïc hieän ñieàu tra, nghieân cöùu ñeå xaùc ñònh caùc maët maïnh vaø maët yeáu beân trong vaø caùc cô hoäi vaø nguy cô beân ngoaøi, ñeà ra caùc muïc tieâu daøi haïn xaây döïng vaø löïa choïn nhöõng chieán löôïc thay theá. - Giai ñoaïn trieån khai chieán löôïc: Laø quaù trình trieån khai nhöõng muïc tieâu chieán löôïc vaøo hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. 8 - Giai ñoaïn ñaùnh giaù, kieåm tra chieán löôïc: Laø quaù trình kieåm tra caùc yeáu toá, ño löôøng vaø ñaùnh giaù caùc keát quaû, töø ñoù ñieàu chænh chieán löôïc cho phuø hôïp vôùi moâi tröôøng. Vôùi phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi, luaän vaên seõ taäp trung ñi saâu vaøo giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc. Giai ñoaïn naøy bao goàm caùc böôùc sau : • Böôùc 1: Nghieân cöùu moâi tröôøng. Caùc yeáu toá moâi tröôøng coù moät taùc ñoäng to lôùn vì chuùng aûnh höôûng ñeán toaøn boä caùc böôùc tieáp theo cuûa quaù trình quaûn trò chieán löôïc. Chieán löôïc ñöa ra phaûi ñöôïc hoaïch ñònh treân cô sôû caùc ñieàu kieän moâi tröôøng cuûa doanh nghieäp, moâi tröôøng cuûa doanh nghieäp bao goàm caùc yeáu toá, caùc löïc löôïng, caùc theå cheá toàn taïi beân ngoaøi doanh nghieäp maø caùc nhaø quaûn trò khoù hoaëc khoâng kieåm soaùt ñöôïc nhöng chuùng laïi aûnh höôûng ñeán keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Moâi tröôøng cuûa doanh nghieäp bao goàm moâi tröôøng vó moâ vaø moâi tröôøng vi moâ. - Nghieân cöùu moâi tröôøng vó moâ : Laø quaù trình nghieân cöùu caùc yeáu toá nhö: kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi, daân toäc, luaät phaùp, ñòa lyù, kyõ thuaät, coâng ngheä vaø caùc chính saùch cuûa Nhaø nöôùc…… - Nghieân cöùu moâi tröôøng vi moâ: Laø quaù trình nghieân cöùu caùc yeáu toá nhö: ñoái thuû caïnh tranh, ngöôøi tieâu duøng, nhaø cung caáp, saûn phaåm thay theá, caùc ñôn vò saép saùt nhaäp hay ruùt lui khoûi ngaønh. Phaân tích moâi tröôøng vó moâ vaø vi moâ cho thaáy nhöõng cô hoäi vaø caùc moái ñe doïa maø caùc doanh nghieäp seõ phaûi gaëp phaûi ñeå töø ñoù xaây döïng caùc chieán löôïc nhaèm taän duïng caùc cô hoäi vaø neù traùnh hoaëc laøm giaûm ñi caùc aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa. Sau khi phaân tích töøng yeáu toá rieâng bieät cuûa moâi tröôøng vó moâ, nhieäm vuï cuûa caùc nhaø quaûn trò chieán löôïc laø ñöa ra moät keát luaän chung veà caùc yeáu toá chuû yeáu ñem 9 laïi cô hoäi vaø baát traéc cuûa moâi tröôøng, theo Fred R. David thì caàn xaây döïng Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE): Ma traän naøy cho pheùp toùm taét vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi cuûa doanh nghieäp. Ñaây laø ma traän thaønh phaàn khoâng theå thieáu trong xaây döïng chieán löôïc. Baát keå soá cô hoäi chuû yeáu vaø moái ñe doaï ñöôïc bao goàm trong ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi, toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát maø toå chöùc coù theå coù laø 4 vaø thaáp nhaát laø 1. Toång soá ñieåm quan troïng trung bình laø 2,5. Toång soá ñieåm quan troïng laø 4 cho thaáy raèng toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doïa hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï. Noùi caùch khaùc, caùc chieán löôïc cuûa coâng ty taän duïng coù hieäu quaû caùc cô hoäi hieän coù vaø toái thieåu hoaù caùc aûnh höôûng tieâu cöïc coù theå coù cuûa caùc moái ñe doaï beân ngoaøi. Toång soá ñieåm laø 1 cho thaáy raèng nhöõng chieán löôïc maø coâng ty ñeà ra khoâng taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doïa beân ngoaøi. Moät phaàn quan troïng trong böôùc 1 laø xaây döïng Ma traän hình aûnh caïnh tranh: Trong taát caû caùc yeáu toá coù theå aûnh höôûng ñeán doanh nghieäp thì aûnh höôûng cuûa caïnh tranh thöôøng ñöôïc xem laø quan troïng nhaát. Ma traän hình aûnh caïnh tranh laø söï môû roäng cuûa ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi trong tröôøng hôïp caùc möùc ñoä quan troïng, phaân loaïi vaø toång ñieåm quan troïng coù cuøng yù nghóa. Toång soá ñieåm ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc ñem so saùnh vôùi doanh nghieäp maãu. Caùc yeáu toá seõ ñöôïc lieät keâ trong ma traän naøy bao goàm: thò phaàn, khaû naêng caïnh tranh, vò trí taøi chính, chaát löôïng saûn phaåm, loøng trung thaønh cuûa khaùch haøng. 10 Caùc möùc phaân loaïi cho thaáy caùch thöùc maø theo ñoù caùc chieán löôïc cuûa doanh nghieäp öùng phoù vôùi moãi nhaân toá cuûa ñoái thuû caïnh tranh: möùc ñoä quan troïng vôùi 4 laø toát nhaát; 3 laø treân möùc trung bình; 2 laø möùc trung bình vaø 1 laø keùm. • Böôùc 2: Phaân tích noäi boä. Laø quaù trình phaân tích nhöõng hoaït ñoäng beân trong doanh nghieäp maø caùc nhaø quaûn trò bieát ñöôïc vaø chuû ñoäng kieåm soaùt ñöôïc, thoâng qua phaân tích cho thaáy nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu trong kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñeå xaây döïng chieán löôïc nhaèm phaùt huy caùc ñieåm maïnh vaø khaéc phuïc caùc ñieåm yeáu. Vieäc phaân tích moâi tröôøng ñoøi hoûi phaûi thu thaäp, xöû lyù nhöõng thoâng tin veà : hoaït ñoäng saûn xuaát, hoaït ñoäng quaûn trò, hoaït ñoäng taøi chính, nhaân söï, nghieân cöùu phaùt trieån, tieáp thò vaø heä thoáng thoâng tin cuûa doanh nghieäp. Böôùc cuoái cuøng trong vieäc thöïc hieän phaân tích noäi boä laø xaây döïng Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá noäi boä (IFE): Noù laø coâng cuï duøng ñeå toùm taét vaø ñaùnh giaù nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa caùc boä phaän kinh doanh chöùc naêng vaø noù cuõng cung caáp cô sôû ñeå xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moái quan heä giöõa caùc boä phaän naøy. Soá ñieåm quan troïng trong ma traän naøy ñöôïc phaân loaïi töø thaáp nhaát laø 1 cho ñeán cao nhaát laø 4 vaø soá ñieåm trung bình laø 2,5. Soá ñieåm quan troïng toång coäng thaáp hôn 2,5 cho thaáy doanh nghieäp yeáu veà noäi boä vaø soá ñieåm cao hôn 2,5 cho thaáy doanh nghieäp maïnh veà noäi boä. • Böôùc 3: Xaùc ñònh muïc tieâu cuûa doanh nghieäp. Muïc tieâu cuûa doanh nghieäp xaùc ñònh nhöõng keát quaû maø doanh nghieäp muoán ñaït ñöôïc sau moät soá naêm nhaát ñònh. 11 Muïc tieâu phaûi ñaûm baûo tính khoa hoïc, tính thoáng nhaát vaø lieân tuïc, phaûi ñaûm baûo tính tieân tieán, tính hieän thöïc, tính linh hoaït. Muïc tieâu caàn xaùc ñònh roõ thôøi gian thöïc hieän vaø caàn xaùc ñònh baèng caùc chæ tieâu ñònh löôïng. Muïc tieâu ñöôïc phaân loaïi theo thôøi gian goàm: muïc tieâu ngaén haïn vaø muïc tieâu daøi haïn. Muïc tieâu ñöôïc phaân loaïi theo tính chaát goàm: muïc tieâu taêng tröôûng nhanh, muïc tieâu taêng tröôûng oån ñònh vaø muïc tieâu taêng tröôûng suy giaûm. • Böôùc 4: Xaây döïng chieán löôïc. Quy trình hình thaønh moät chieán löôïc toång quaùt goàm 3 giai ñoaïn: - Giai ñoaïn nhaäp vaøo: Laø quaù trình thieát laäp caùc ma traän EFE, ma traän IFE, ma traän hình aûnh caïnh tranh. Neáu moät yeáu toá naøo ñoù xuaát hieän hai laàn treân ma traän, ñoù laø tröôøng hôïp moät yeáu toá beân trong vöøa laø ñieåm maïnh vöøa laø ñieåm yeáu vaø tröôøng hôïp moät yeáu toá beân ngoaøi vöøa laø cô hoäi vöøa laø ñe doïa. - Giai ñoaïn keát hôïp: Keát hôïp caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi cuûa doanh nghieäp ñeå hình thaønh neân ma traän ñieåm maïnh – ñieåm yeáu, cô hoäi – ñe doïa (SWOT) Ma traän SWOT coù daïng sau (xem baûng 1.1): Baûng 1.1: Ma traän SWOT SWOT O : Nhöõng cô hoäi Lieät keâ nhöõng cô hoäi T : Nhöõng ñe doaï Lieät keâ nhöõng nguy cô S : Nhöõng ñieåm maïnh Lieät keâ nhöõng ñieåm maïnh Caùc chieán löôïc SO Söû duïng caùc ñieåm maïnh ñeå taän duïng caùc cô hoäi Caùc chieán löôïc ST Söû duïng caùc ñieåm maïnh ñeå haïn cheá aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa W: Nhöõng ñieåm yeáu Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu Caùc chieán löôïc WO Haïn cheá nhöõng ñieåm yeáu ñeå taän duïng cô hoäi Caùc chieán löôïc WT HaÏn cheá nhöõng ñieåm yeáu vaø traùnh khoûi nhöõng moái ñe doïa 12 Söï keát hôïp caùc yeáu toá quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi laø nhieäm vuï khoù khaên nhaát cuûa vieäc phaùt trieån ma traän SWOT, noù ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùn ñoaùn toát, vaø seõ khoâng coù moät keát hôïp toát nhaát. Thoâng thöôøng caùc doanh nghieäp seõ theo ñuoåi caùc chieán löôïc WO, WT hay ST ñeå doanh nghieäp coù theå ôû vaøo vò trí aùp duïng ñöôïc chieán löôïc SO. - Giai ñoaïn quyeát ñònh: Sau khi phaân tích ma traän SWOT ñeå ñöa ra caùc chieán löôïc khaû thi coù theå ñöôïc löïa choïn vaø quyeát ñònh haáp daãn töông ñoái cuûa caùc chieán löôïc khaû thi, ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù theå ñònh höôùng QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix) seõ ñöôïc söû duïng. Ma traän QSPM coù daïng sau (xem baûng 1.2): Baûng 1.2: Ma traän QSPM Caùc chieán löôïc coù theå thay theá Chieán löôïc 1 Chieán löôïc 2 Caùc yeáu toá chính Phaân loaïi SA TAS SA TAS Cô sôû soá ñieåm haáp daãn Caùc yeáu toá beân trong Caùc yeáu toá beân ngoaøi Coäng toång soá ñieåm haáp daãn Vôùi AS laø soá ñieåm haáp daãn vaø TAS laø toång soá ñieåm haáp daãn. Phaân loaïi cho caùc yeáu toá cuøng möùc phaân loaïi trong ma traän EFE vaø IFE. Soá ñieåm haáp daãn (SA) seõ töø 1 13 (khoâng haáp daãn) ñeán 4 (raát haáp daãn). Tính toång soá ñieåm haáp daãn (TAS) baèng caùch nhaân soá ñieåm phaân loaïi vôùi soá ñieåm haáp daãn. Caùc chieán löôïc ñöôïc xaây döïng treân cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng kinh doanh, tröôùc tieân döïa treân caùc yeáu toá thaønh coâng chuû yeáu beân trong vaø beân ngoaøi, töø ñoù xaùc ñònh caùc chieán löôïc ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra, caùc chieán löôïc ñöôïc löïa choïn ñoøi hoûi söï phaùn ñoaùn toát baèng tröïc giaùc. • Böôùc 5: Löïa choïn chieán löôïc. 1. Chieán löôïc caáp coâng ty Moãi doanh nghieäp coù nhöõng chieán löôïc khaùc nhau trong nhöõng giai ñoaïn khaùc nhau nhaèm thöïc hieän muïc tieâu cuûa mình. - Chieán löôïc taêng tröôûng chuyeân saâu: + Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng: Muïc ñích laø taêng thò phaàn cuûa saûn phaåm dòch vuï hieän taïi cuûa doanh nghieäp. + Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng: Môû roäng theâm caùc thò tröôøng ñeå tieâu thuï saûn phaåm dòch vuï hieän taïi. - Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm: Caûi tieán hoaëc söûa ñoåi nhöõng saûn phaåm dòch vuï hieän taïi nhaèm taêng khaû naêng caïnh tranh. - Caùc chieán löôïc taêng tröôûng ña daïng hoùa: + Ña daïng hoùa hoaït ñoäng ñoàng taâm: Theâm vaøo caùc saûn phaåm hoaëc dòch vuï môùi coù lieân heä vôùi nhau. + Ña daïng hoùa hoaït ñoäng theo chieàu ngang: Theâm vaøo nhöõng saûn phaåm hoaëc dòch vuï môí, khoâng lieân heä gì vôùi nhau cho nhöõng khaùch haøng hieän coù. - Ña daïng hoùa hoaït ñoäng hoãn hôïp: Theâm vaøo nhöõng saûn phaåm hoaëc dòch vuï môùi, khoâng lieân heä gì vôùi nhau. 14 2. Chieán löôïc caáp kinh doanh : Neàn taûng cuûa chieán löôïc caáp kinh doanh ñöôïc hình thaønh töø söï keát hôïp veà saûn phaåm, thò tröôøng vaø naêng löïc phaân bieät cuûa doanh nghieäp nhaèm ñaït ñöôïc lôïi theá caïnh tranh tröôùc ñoái thuû. - Chieán löôïc khaùc bieät hoùa: Laø chieán löôïc nhaém vaøo saûn xuaát caùc saûn phaåm dòch vuï coù nhöõng ñieåm ñoäc ñaùo, öu vieät, ñöôïc xem laø rieâng coù trong ngaønh vaø nhaèm vaøo nhöõng khaùch haøng töông ñoái khoâng nhaïy caûm vôùi giaù. Ñieàu naøy taïo ra lôïi theá lôùn cho doanh nghieäp vì nhöõng öu ñieåm khaùc bieät naøy seõ taïo caùc ñaëc tính haáp daãn, thu huùt khaùch haøng ñeán vôùi saûn phaåm vaø hôn theá nöõa coù khi noù coøn ghi saâu trong trí khaùch haøng raát laâu. - Chieán löôïc troïng taâm hoaù: Laø chieán löôïc nhaém vaøo vieäc ñöa ra caùc saûn phaåm dòch vuï ñaùp öùng nhu caàu cuûa moät nhoùm khaùch haøng chuyeân bieät hoaëc moät boä phaän haøng hoaù chuyeân bieät hoaëc moät vuøng thò tröôøng nhaát ñònh naøo ñoù nhöng coù qui moâ vöøa ñuû, coù tieàm naêng phaùt trieån toát vaø khoâng coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi söï thaønh coâng cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh chính khaùc. TOÙM TAÉT CHÖÔNG 1 Trong phaàn naøy, luaän vaên giôùi thieäu moät soá khaùi nieäm chieán löôïc kinh doanh ñoàng thôøi neâu khaùi quaùt quaù trình quaûn trò chieán löôïc cuûa doanh nghieäp. Quaù trình quaûn trò chieán löôïc theå hieän moät phöông caùch logic, heä thoáng vaø khaùch quan trong vieäc xaùc ñònh chieàu höôùng töông lai cuûa moät doanh nghieäp. Trong caùc chöông tieáp theo, ngöôøi vieát seõ aùp duïng caùc lyù luaän ñaõ ñöôïc neâu trong chöông naøy ñeå xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån ACB trong giai ñoaïn 2006- 2015. 15 Chöông 2 PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA NGAÂN HAØNG TMCP AÙ CHAÂU 2.1 Giôùi thieäu toång quaùt veà ACB 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ACB: Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu, teân giao dòch laø Asia Commercial Bank (ACB), ñöôïc thaønh laäp ngaøy 4 thaùng 6 naêm 1993. Vôùi nguoàn löïc raát nhoû beù ban ñaàu, sau 12 naêm lieân tuïc phaùt trieån, ñeán nay ACB ñaõ vöôn leân chieám thò phaàn lôùn nhaát veà huy ñoäng voán, dö nôï cho vay vaø lôïi nhuaän trong heä thoáng NHTMCP taïi Vieät Nam. Moät soá neùt chính veà hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ACB: Voán ñieàu leä ban ñaàu khi thaønh laäp laø 7 tyû, sau nhieàu laàn naâng voán, ñeán nay voán ñieàu leä cuûa ACB laø 948,32 tyû ñoàng. Trong ñoù coå ñoâng nöôùc ngoaøi naém 30% voán ñieàu leä cuûa ACB. Caùc coå ñoâng nöôùc ngoaøi bao goàm: Standard Charter Bank (Anh), Connaught Investors (jardine Matheson Group), Dragon Financial Holdings Ltd, Coâng ty Taøi chính Quoác teá (IFC) cuûa Ngaân haøng Theá giôùi (World Bank). Ñeán heát thaùng 9/2005, ACB ñaõ coù 48 chi nhaùnh, Phoøng giao dòch treân caû nöôùc, bao goàm: 26 taïi TP Hoà Chí Minh, 11 ôû khu vöïc phía Baéc (Haø Noäi, Haûi Phoøng, Höng Yeân, Baéc Ninh), 5 ôû mieàn Trung (Ñaø Naüng, Daklak, Khaùnh Hoøa, Hoäi An, Hueá), 3 ôû mieàn Taây (Caàn Thô, An Giang, vaø Caø Mau), 3 ôû mieàn Ñoâng (Ñoàng Nai, Bình Döông, Vuõng Taøu). Ñoàng thôøi, ACB hieän ñaõ thieát laäp ñöôïc 5.032 ñaïi lyù chaáp nhaän thanh toaùn theû cuûa Trung taâm theû ACB vaø 310 ñaïi lyù chi traû cuûa Trung taâm chuyeån tieàn nhanh ACB-Western Union. 16 Ñeán 31/12/2004 soá löôïng nhaân vieân cuûa ACB laø 1.558 ngöôøi. Caùn boä coù trình ñoä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc chieám 87,8%. Trong hai naêm 1998 vaø 1999, ACB ñöôïc Cty Taøi chính Quoác teá (IFC) taøi trôï moät chöông trình trôï giuùp kyõ thuaät chuyeân veà ñaøo taïo nghieäp vuï cho nhaân vieân, do Ngaân haøng Far East Bank and Trust Company (FEBTC) cuûa Philippines thöïc hieän. ACB ñaõ thieát laäp moät caáu truùc quaûn trò ñieàu haønh phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi theo Nghò ñònh 49/2000/NÑ-CP ngaøy 12/9/2000 cuûa Chính phuû vaø caùc höôùng daãn veà caùc toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Hoäi ñoàng Quaûn trò, Ban Kieåm soaùt, Toång giaùm ñoác Ngaân haøng TMCP Nhaø nöôùc vaø nhaân daân (Quyeát ñònh 1087/QÑ-NHNN ngaøy 27/08/2001 cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc). Cuï theå, heä thoáng quaûn trò ñieàu haønh cuûa ACB goàm coù: + Hoäi ñoàng quaûn trò: Hoäi ñoàng quaûn trò cuûa ACB goàm 10 thaønh vieân vaø khoâng tham gia ñieàu haønh tröïc tieáp. Hoäi ñoàng quaûn trò hoïp ñònh kyø haøng quyù ñeå thaûo luaän caùc vaán ñeà lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng, xem xeùt, pheâ chuaån baùo caùo thöôøng nieân, baùo caùo quyù. Trong tröôøng hôïp caáp thieát, Hoäi ñoàng quaûn trò seõ coù phieân hoïp baát thöôøng. Hoäi ñoàng quaûn trò coù vai troø xaây döïng chieán löôïc toång theå vaø ñònh höôùng laâu daøi cho Ngaân haøng, aán ñònh muïc tieâu taøi chính giao cho Ban ñieàu haønh. Hoäi ñoàng quaûn trò chæ ñaïo vaø giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa Ban ñieàu haønh thoâng qua moät soá hoäi ñoàng vaø ban chuyeân moân do Hoäi ñoàng quaûn trò thaønh laäp nhö Ban kieåm toaùn noäi boä, Hoäi ñoàng tín duïng, Hoäi ñoàng quaûn lyù taøi saûn nôï vaø taøi saûn coù, vaø Hoäi ñoàng ñaàu tö. + Ban ñieàu haønh: Ban ñieàu haønh goàm coù Toång giaùm ñoác ñieàu haønh chung vaø naêm Phoù toång giaùm ñoác giuùp vieäc cho Toång giaùm ñoác. Ban ñieàu haønh coù chöùc naêng cuï theå hoùa chieán löôïc toång theå vaø caùc muïc tieâu do Hoäi ñoàng quaûn trò ñeà ra, baèng caùc 17 keá hoaïch, phöông aùn kinh doanh vaø tham möu cho Hoäi ñoàng quaûn trò veà caùc vaán ñeà chieán löôïc, chính saùch, tröïc tieáp ñieàu haønh moïi hoaït ñoäng Ngaân haøng. + Ban kieåm toaùn noäi boä: Ñöôïc chính thöùc thaønh laäp ngaøy 13/3/1996 vôùi nhieäm vuï laø kieåm tra, giaùm saùt tình hình hoaït ñoäng cuûa caùc ñôn vò thuoäc heä thoáng ACB theo ñuùng phaùp luaät, caùc quy ñònh cuûa ngaønh Ngaân haøng vaø caùc quy cheá, theå leä, quy trình nghieäp vuï cuûa ACB. Qua ñoù, Ban kieåm toaùn noäi boä tieán haønh ñaùnh giaù chaát löôïng ñieàu haønh vaø hoaït ñoäng cuûa töøng ñôn vò, tham möu cho Ban ñieàu haønh, ñeà xuaát caùc giaûi phaùp caàn thieát. + Hoäi ñoàng tín duïng: Ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1995. Hoäi ñoàng naøy laø cô quan caáp cao nhaát veà quaûn lyù hoaït ñoäng tín duïng. Noù thöïc hieän xeùt duyeät vieäc phaân phoái nguoàn voán tín duïng cho khu vöïc kinh teá; aán ñònh haïn möùc tín duïng cho caùc Ban tín duïng chi nhaùnh; quyeát ñònh vieäc cho vay cuûa Ngaân haøng ñoái vôùi caùc ñònh cheá taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc; quyeát ñònh veà chuaån möïc tín duïng, giaùm saùt chaát löôïng tín duïng vaø xem xeùt caùc vaán ñeà khaùc lieân quan ñeán hoaït ñoäng tín duïng. + Hoäi ñoàng quaûn lyù taøi saûn nôï vaø taøi saûn coù: Ñöôïc chính thöùc thaønh laäp vaøo ngaøy 05/7/1997. Hieän nay, Hoäi ñoàng naøy hieän coù 12 thaønh vieân ñaïi dieän cho Hoäi ñoàng quaûn trò, Ban toång giaùm ñoác, Giaùm ñoác caùc khoái. Hoäi ñoàng naøy coù nhieäm vuï xaây döïng caùc chæ tieâu taøi chính ñeå quaûn lyù taøi saûn nôï vaø taøi saûn coù höõu hieäu vaø kòp thôøi; quaûn lyù khaû naêng thanh toaùn vaø cheânh leäch thôøi gian ñaùo haïn cuûa töøng loaïi tieàn teä; quy ñònh möùc döï tröõ thanh khoaûn; quaûn lyù ruûi ro laõi suaát, tyû giaù quyeát ñònh veà caáu truùc voán vaø nguoàn voán, chính saùch laõi suaát; phaân tích hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc chi nhaùnh vaø toaøn heä thoáng. + Hoäi ñoàng ñaàu tö: Ñöôïc chính thöùc thaønh laäp ngaøy 11/1/1996. Hieän nay, Hoäi ñoàng ñaàu tö coù taùm ngöôøi laø thaønh vieân Hoäi ñoàng quaûn trò, thaønh vieân Ban ñieàu 18 haønh vaø Tröôûng boä phaän ñaàu tö. Nhieäm vuï cuûa Hoäi ñoàng laø xem xeùt tính hieäu quaû cuûa döï aùn ñaàu tö maø ACB quan taâm, ra quyeát ñònh ñaàu tö, xem xeùt vaø quyeát ñònh caùc vaán ñeà khaùc lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö. 2.1.2 Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ACB trong giai ñoaïn 2000-2005. Sau 12 naêm hoaït ñoäng, ACB ñaõ coù moät söï phaùt trieån vöôït baäc veà qui moâ hoaït ñoäng vaø keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh. Ñaëc bieät, naêm 2004 ñaùnh daáu moät naêm hoaït ñoäng thaønh coâng nhaát trong quaù trình phaùt trieån cuûa mình. Toång taøi saûn cuûa ACB tieán gaàn ñeán ngöôõng 1 tyû USD (15.650 tyû ñoàng), taêng hôn 44% so vôùi naêm 2003, cao hôn raát nhieàu so vôùi möùc bình quaân cuûa ngaønh (öôùc tính khoaûng 22%). Dö nôï tín duïng ñaït 6.760 tyû ñoàng, taêng 26% so vôùi ñaàu naêm. Lôïi nhuaän ñaït 278 tyû, taêng 48% so vôùi naêm 2003 (xem baûng 2.1 vaø phuï luïc 1). Vôùi keát quaû treân, ACB tieáp tuïc giöõ vöõng vò trí laø NHTMCP chieám thò phaàn lôùn nhaát veà huy ñoäng voán, cho vay vaø lôïi nhuaän. Baûng 2.1: Moät soá chæ tieâu kinh doanh chuû yeáu cuûa ACB qua caùc naêm 2000-2004 (Ñôn vò tính: tyû ñoàng) Chæ tieâu Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 Naêm 2004 Toång taøi saûn 6.304 7.399 9.350 10.855 15.417 Toång thu nhaäp hoaït ñoäng 172 221 255 352 460 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 83 108 165 188 278 Suaát lôïi nhuaän/voán töï coù (ROE) 14,95% 21,71% 26,68% 25,12% 33,43% (Nguoàn: Baùo caùo thöôøng nieân naêm 2004 cuûa ACB) 19 Trong naêm 2005, ACB tieáp tuïc phaán ñaáu phaùt trieån vôùi toác ñoä nhanh (xem baûng 2.2) Baûng 2.2 Caùc chæ tieâu hoaït ñoäng naêm 2005 (Ñôn vò tính: tyû ñoàng) Chæ tieâu Naêm 2005 Toång taøi saûn 20.500 Voán huy ñoäng 18.300 Dö nôï cho vay 9.550 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 370 Phaùt trieån theâm 28 ñôn vò: 5 chi nhaùnh vaø 23 phoøng giao dòch 2.2 Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ACB 2.2.1 Phaân tích moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ACB 2.2.1.1 Cô hoäi: - Söï taêng tröôûng lieân tuïc vôùi toác ñoä cao cuûa kinh teá Vieät Nam. Kinh teá Vieät Nam trong nhieàu naêm gaàn ñaây coù ñöôïc söï phaùt trieån toát. Trong 5 naêm gaàn ñaây, tyû leä taêng tröôûng GDP khoâng ngöøng taêng qua caùc naêm (xem Baûng 2.3). Baûng 2.3: Toác ñoä taêng tröôûng GDP giai ñoaïn 2000-2004 Naêm Toác ñoä taêng GDP 2000 6,75% 2001 6,84% 2002 7,04% 2003 7,24% 2004 7,70% 20 (Nguoàn: Toång cuïc Thoáng keâ Vieät Nam) Vôùi tyû leä taêng tröôûng GDP haøng naêm bình quaân khoaûng 7% vaø oån ñònh trong nhieàu naêm gaàn ñaây ñaõ caûi thieän roõ reät thu nhaäp cuûa ngöôøi daân. Ñieàu ñoù ñaët neàn taûng vöõng chaéc cho trieån voïng phaùt trieån thò tröôøng ngaân haøng voán vaãn coøn nhieàu tieàm naêng chöa ñöôïc khai thaùc. Ñoàng thôøi, chuû tröông cuûa chính phuû phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân ñaõ taïo söï buøng noå veà soá löôïng caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh. Chæ rieâng trong naêm 2004 ñaõ coù hôn 37.000 doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ñi vaøo hoaït ñoäng. Nhöõng yeáu toá ñoù taïo ra cô hoäi lôùn cho phaùt trieån dòch vuï ngaân haøng. - Toaøn caàu hoaù vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi ñang dieãn ra maïnh meõ vaø roäng khaép treân theá giôùi, ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Hoäi nhaäp quoác teá laø cô hoäi phaùt trieån cho caùc quoác gia, ñoàng thôøi, cuõng taïo ra nhieàu thaùch thöùc maø caùc quoác gia phaûi ñoái maët ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta hieän nay, hoäi nhaäp quoác teá vaø töï do hoaù kinh teá ñaõ coù nhöõng loä trình vaø khoâng theå ñaûo ngöôïc, ñoù laø loä trình veà vieäc xoaù boû nhöõng qui ñònh baûo hoä theo Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät – Myõ (BTA) (xem phuï luïc 2), cuõng nhö tieán trình tham gia AFTA, WTO vaø vieäc thöïc hieän caùc hieäp ñònh song phöông vôùi caùc nöôùc khaùc nhö Nhaät Baûn. Nhöõng cô hoäi maø caùc ngaân haøng Vieät Nam coù theå taän duïng khi hoäi nhaäp: + Hoäi nhaäp taïo cô hoäi ñeå caùc ngaân haøng ña daïng hoaù caùc dòch vuï kinh doanh ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa doanh nghieäp vaø coâng chuùng. + Cô hoäi thu huùt ñaàu tö töø nöôùc ngoaøi trong caùc lónh vöïc veà voán, coâng ngheä, quaûn lyù. Söï tham gia veà voán cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaân haøng 21 Vieät Nam laø moät xu höôùng taát yeáu. Thoâng qua söï ñaàu tö voán, hoï cuõng ñaàu tö cho caùc ngaân haøng veà maët coâng ngheä, quaûn lyù. - Khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän. NHNN ñang khaån tröông raø soaùt laïi heä thoáng caùc cô cheá, chính saùch trong lónh vöïc ngaân haøng ñeå boå sung, hoaøn thieän cho phuø hôïp vôùi caùc cam keát hoäi nhaäp. Luaät thanh toaùn vaø Luaät Giao dòch Ñieän töû vaø döï thaûo Nghò ñònh qui ñònh veà thanh toaùn baèng tieàn maët seõ sôùm ñöôïc ban haønh ñeå taïo haønh lang phaùp lyù cho caùc hoaït ñoäng giao dòch, thanh toaùn cuûa caùc toå chöùc tín duïng. Heä thoáng caûnh baùo nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng veà tyû giaù, laõi suaát vaø taêng cöôøng tín duïng cuûa caùc toå chöùc tín duïng cuõng ñang ñöôïc NHNN khaån tröông xaây döïng. Vôùi nhöõng chính saùch, vaên baûn seõ ñöôïc ban haønh trong thôøi gian tôùi seõ giuùp caùc ngaân haøng coù ñöôïc moät khung phaùp lyù giuùp hoaït ñoäng oån ñònh vaø trieån khai theâm nhieàu caùc saûn phaåm dòch vuï môùi nhö: Home- banking, internet-banking… - Qui moâ daân soá vaø cô caáu daân soá thuaän lôïi cho söï phaùt trieån dòch vuï ngaân haøng. Vieät Nam vôùi daân soá hieän nay laø hôn 82 trieäu ngöôøi, ña phaàn trong ñoä tuoåi lao ñoäng thaät söï laø moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng cho caùc saûn phaåm, dòch vuï ngaân haøng. - Söï oån ñònh veà chính trò – xaõ hoäi cuûa Vieät Nam. Ngaønh Ngaân haøng laø ngaønh hoaït ñoäng raát nhaïy caûm vôùi yeáu toá chính trò. Söï oån ñònh veà chính trò giuùp caùc ngaân haøng Vieät Nam tieáp tuïc phaùt trieån oån ñònh. Trong khi tình hình theá giôùi coù nhöõng chuyeån bieán phöùc taïp thì Vieät Nam noåi leân nhö moät ñieåm ñeán an toaøn cho khaùch du lòch, caùc nhaø ñaàu tö. Söï oån ñònh veà chính trò cuõng chính laø moät nhaân toá quan troïng keùo nguoàn voán tích tröõ trong daân thaønh nguoàn voán huy ñoäng cuûa caùc ngaân haøng. 22 2.2.1.2 Thaùch thöùc. Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá, ACB ñang gaëp phaûi nhöõng thaùch thöùc sau: - Thöïc hieän nhöõng cam keát quoác teá veà lónh vöïc ngaân haøng: caùc cam keát trong Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät – Myõ vaø ñaøm phaùn gia nhaäp WTO ñaõ vaø ñang ñaët ra cho heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam nhöõng thaùch thöùc. Ñoù laø: Thöù nhaát , thaùch thöùc ñoái vôùi khaùch haøng cuûa ngaân haøng. Theo loä trình thöïc hieän cam keát Hieäp ñònh veà öu ñaõi thueá quan coù hieäu löïc chung (CEPT/AFTA), ñeán naêm 2003 Vieät Nam phaûi caét giaûm thueá nhaäp khaåu xuoáng phoå bieán chæ coøn 0-5% ñeå ñeán 2006 ñaït 0%. Vieäc thöïc hieän nhöõng cam keát veà caét giaûm thueá quan vaø xoùa boû chính saùch baûo hoä cuûa Nhaø nöôùc seõ laøm taêng söï caïnh tranh haøng hoùa cuûa caùc ñoái taùc treân thò tröôøng Vieät Nam. Khi hieäu quaû kinh doanh vaø keát quaû taøi chính cuûa doanh nghieäp xaáu ñi, roát cuoäc laø heä thoáng ngaân haøng Vieât Nam phaûi gaùnh chòu ruûi ro, toån thaát lôùn hôn, nguy cô gia taêng nôï quaù haïn. Thöù hai, söï gia taêng aùp löïc caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng. Vieäc môû cöûa thò tröôøng taøi chính cho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi gia nhaäp thò tröôøng taøi chính trong nöôùc, laøm taêng theâm caùc ñoái thuû caïnh tranh coù öu theá veà naêng löïc taøi chính veà khaû naêng caïnh tranh, trình ñoä coâng ngheä vaø quaûn trò kinh doanh so vôùi caùc ngaân haøng cuûa Vieät Nam. Ñaàu nhöõng naêm 1990, boán ngaân haøng quoác doanh chieám lónh gaàn nhö toaøn boä thò tröôøng tieàn göûi vaø cho vay ôû Vieät Nam, nhöng 15 naêm sau, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam bao goàm 6 ngaân haøng quoác doanh, 25 ngaân haøng coå phaàn ñoâ thò, 12 ngaân 23 haøng coå phaàn noâng thoân, 5 ngaân haøng lieân doanh, vaø 28 chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi, nhö vaäy toång coäng coù 76 ngaân haøng. Ngoaøi ra coøn coù 906 quyõ tín duïng nhaân daân cô sôû, 1 quyõ tín duïng nhaân daân trung öông vaø 23 chi nhaùnh. Vôùi con soá treân ñaây cuõng ñuû ñeå khaúng ñònh moâi tröôøng caïnh tranh veà caùc dòch vuï taøi chính ñang dieãn ra soâi ñoäng nhö theá naøo giöõa caùc ngaân haøng. - Caïnh tranh giöõa NH vaø caùc ñònh cheá taøi chính khaùc ngaøy caøng gay gaét. Töø naêm 1992 trôû veà tröôùc caû nöôùc chæ coù 02 coâng ty taøi chính, 02 coâng ty baûo hieåm thì ñeán nay ñaõ coù 5 coâng ty taøi chính, 9 coâng ty cho thueâ taøi chính, 24 coâng ty baûo hieåm, 8 coâng ty chöùng khoaùn. Ngoaøi ra coøn coù caùc coâng ty ñaàu tö, quyõ ñaàu tö vaø quyõ tieát kieäm böu ñieän. Chính caùc ñònh cheá taøi chính naøy caïnh tranh tröïc tieáp vôùi ngaân haøng veà huy ñoäng voán vaø ñaàu tö. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn cuõng seõ laøm thay ñoåi vai troø cuûa ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính. Caùc Trung taâm chöùng khoaùn seõ taïo ra moät phöông thöùc ñaàu tö môùi cho neàn kinh teá – phöông thöùc ñaàu tö tröïc tieáp, töùc laø quan heä tröïc tieáp giöõa chuû theå thaëng dö tieát kieäm vaø chuû theå thieáu huït tieát kieäm. Vôùi söï ra ñôøi cuûa phöông thöùc ñaàu tö naøy chaéc chaén seõ aûnh höôûng ñeán qui moâ tín duïng cuûa caùc toå chöùc trung gian taøi chính. - Thoùi quen söû duïng tieàn maët coøn raát phoå bieán taïi Vieät Nam. Tyû leä thanh toaùn baèng tieàn maët ôû nöôùc ta coøn chieám khaù cao. Taïi thôøi ñieåm naêm 1997, tyû leä naøy chieám 30,8%. Ñeán nay tuy ñaõ giaûm xuoáng (khoaûng 25%) song vaãn coøn raát cao so vôùi nhieàu nöôùc trong khu vöïc. Theo nhaän ñònh cuûa nhieàu chuyeân gia kinh teá, nöôùc ta vaãn laø neàn kinh teá tieàn maët. Khoái löôïng tieàn maët trong löu thoâng coøn raát lôùn. Ñieàu naøy keùo theo nhieàu tieâu cöïc, nhö: Taêng chi phí phaùt haønh (in aán, baûo quaûn, vaän chuyeån, tieâu huyû tieàn); naïn tieàn giaû; tham nhuõng; hoái loä; troán thueá; ñaàu cô vaø hoaït ñoäng maïnh cuûa caùc thò tröôøng ngaàm. 24 - Khaùch haøng ngaøy caøng trôû neân khoù tính hôn vaø mong ñôïi nhieàu hôn ôû dòch vuï ngaân haøng. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, caùc nhu caàu veà taøi chính, ñaàu tö, ngaân haøng cuûa ngöôøi daân seõ ngaøy caøng taêng. Khaùch haøng ngaøy caøng coù moät ñoøi hoûi cao hôn veà dòch vuï ngaân haøng. Vaø do ñoù, thaùch thöùc caûi thieän khaû naêng phuïc vuï khaùch haøng ñang ñeø naëng treân vai caùc ngaân haøng Vieät Nam. 2.2.1.3 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá moâi tröôøng (EFE) (xem baûng 2.4) Baûng 2.4: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh doanh cuûa ACB Yeáu toá beân ngoaøi chuû yeáu Möùc quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 1. Söï taêng tröôûng lieân tuïc vôùi toác ñoä cao cuûa kinh teá Vieät Nam 0,15 4 0,6 2. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi 0,2 3 0,6 3 Khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän 0,1 4 0,4 4. Qui moâ daân soá vaø cô caáu daân soá thuaän lôïi cho söï phaùt trieån dòch vuï ngaân haøng 0,10 3 0,30 5. Chính trò – xaõ hoäi Vieät Nam oån ñònh 0,05 3 0,15 6. söï gia taêng caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng ôû Vieät Nam 0,2 3 0,6 7. Caïnh tranh giöõa ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính khaùc 0,05 2 0,1 8. Thoùi quen söû duïng tieàn maët coøn raát phoå bieán taïi Vieät Nam 0,1 2 0,2 9. Khaùch haøng ngaøy caøng trôû neân khoù tính hôn vaø mong ñôïi nhieàu hôn ôû DVNH 0,05 3 0,15 Toång coäng 1,00 3,10 25 Qua Baûng ñaùng giaù caùc yeáu toá moâi tröôøng, toång soá ñieåm quan troïng baèng 3,15 (trung bình laø 2,5) cho thaáy caùc chieán löôïc cuûa ACB taän duïng khaù hieäu quaû caùc cô hoäi hieän coù vaø haïn cheá khaù toát caùc aûnh höôûng tieâu cöïc coù theå coù cuûa caùc moái ñe doaï beân ngoaøi. Qua ma traän vôùi möùc phaân loaïi laø 4, cho thaáy ACB taän duïng toát cô hoäi veà tieàm naêng cuûa thò tröôøng vaø söï hoaøn thieän cuûa khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Vôùi möùc phaân loaïi laø 3 cho thaáy ACB ñaõ coù böôùc chuaån bò khaù toát tröôùc khi neàn kinh teá noùi chung vaø ngaønh ngaân haøng noùi rieâng hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. Tuy nhieân, neàn kinh teá tieàn maët vaãn coøn laø thaùch thöùc lôùn cho ACB noùi chung vaø heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam noùi rieâng. 2.2.1.4 Phaân tích ñoái thuû caïnh tranh Thuaät ngöõ ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc ñeà caäp nhieàu nhaát trong caùc vaán ñeà lieân quan ñeán quaûn trò doanh nghieäp vaø marketing doanh nghieäp. Ñoái thuû caïnh tranh cuûa moät NHTM (sau ñaây goïi taét laø ñoái thuû caïnh tranh) laø taäp hôïp caùc chuû theå kinh doanh thöïc hieän cung caáp saûn phaåm dòch vuï thoûa maõn caùc nhu caàu veà ngaân haøng – taøi chính vôùi nhöõng aûnh höôûng laøm suy giaûm lôïi ích cuûa NHTM trong phaïm vi khoâng gian, thôøi gian nhaát ñònh. Do ñoù, phaân tích ñoái thuû caïnh tranh trôû thaønh moät phaàn quan troïng vaø taát yeáu trong coâng taùc laäp vaø trieån khai keá hoaïch chieán löôïc taïi moãi NHTM. Treân thöïc teá hieän nay, ACB coù 02 ñoái thuû caïnh tranh tröïc tieáp laø Sacombank vaø EAB (xem baûng 2.5) 26 Baûng 2.5: Ma traän hình aûnh caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa ACB ACB Sacombank EAB TT Caùc yeáu toá thaønh coâng Möùc ñoä quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hieåu bieát veà thò tröôøng Phaân khuùc thò tröôøng Ñònh vò Hieäu quaû K.maõi quaûng caùo Khaû naêng taøi chính Khaû naêng caïnh tranh veà giaù Maïng löôùi phaân phoái Söï linh hoaït cuûa toå chöùc Ñaøo taïo – huaán luyeän Chaêm soùc khaùch haøng Söï ña daïng veà saûn phaåm DV Quaûn lyù – ñieàu haønh Coâng ngheä Thò phaàn Hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa keânh phaân phoái 0,07 0,05 0,05 0,05 0,12 0,07 0,05 0,05 0,05 0,10 0,05 0,05 0,08 0,08 0,08 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 0,14 0,15 0,15 0,15 0,36 0,21 0,15 0,15 0,15 0,30 0,15 0,15 0,32 0,32 0,32 2 3 2 2 4 3 4 3 3 3 2 2 2 3 2 0,14 0,15 0,10 0,10 0,48 0,21 0,20 0,15 0,15 0,30 0,10 0,10 0,16 0,24 0,16 2 3 2 2 2 3 2 3 2 3 1 1 2 2 1 0,14 0,15 0,10 0,10 0,24 0,21 0,10 0,15 0,10 0,30 0,05 0,05 0,16 0,16 0,08 Toång soá 1,00 3,17 2,74 2,09 (Nguoàn: Caùc ñaùnh giaù döïa treân caùc ñieàu tra thò tröôøng do ACB thöïc hieän. Tham khaûo theâm Baûng ñaùnh giaù hoaït ñoäng caùc ngaân haøng caïnh tranh cuûa ACB taïi phuï luïc 3) 27 Qua phaân tích ma traän hình aûnh caïnh tranh, coù theå thaáy ACB hieän ñang daãn ñaàu vôùi toång soá ñieåm laø 3,17, theo sau laø Sacombank laø 2,74 vaø EAB laø 2,09. Neáu xeùt veà khía caïnh chieán löôïc thì hieän nay ACB öùng phoù khaù hieäu quaû vôùi caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi. Ñoái thuû caïnh tranh ñaùng lo ngaïi nhaát cuûa ACB thôøi ñieåm naøy laø Sacombank vôùi öu theá veà voán vaø maïng löôùi ñang ñuoåi baùm raát saùt ACB veà thò phaàn. Moät ñoái thuû khaùc cuõng raát ñaùng lo cuûa ACB laø EAB. Do vaäy vieäc xaây döïng chieán löôïc cuûa ACB caàn höôùng ñeán vieäc hoaøn thieän ñieåm yeáu so vôùi Sacombank vaø thöïc hieän chieán löôïc phoøng thuû vôùi EAB. 2.2.2 Phaân tích noäi boä. 2.2.2.1 Ñieåm maïnh. - ACB ñaõ xaây döïng ñöôïc uy tín trong heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam. ACB hieän laø moät trong nhöõng Ngaân haøng Vieät Nam ñöôïc khaùch haøng tín nhieäm trong giao dòch tieàn teä. Ngoaøi söï tín nhieäm cuûa khaùch haøng, ACB coøn ñöôïc caùc toå chöùc quoác teá tín nhieäm choïn laøm ñoái taùc phaân phoái caùc nguoàn voán phaùt trieån nhö quyõ phaùt trieån doanh nghieäp vöøa vaø nhoû cuûa Nhaät (JBIC) vaø EU (SMEDF)… - Heä thoáng keânh phaân phoái hoaït ñoäng coù hieäu quaû cao. Tuy maïng löôùi chi nhaùnh cuûa ACB chöa roäng khaép so vôùi caùc ngaân haøng quoác doanh hay Sacombank, nhöng, xeùt veà hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa keânh phaân phoái, ACB coù söï noåi troäi hôn caùc ngaân haøng thöông maïi khaùc. Caùc keânh phaân phoái thöïc söï laø caùc trung taâm lôïi nhuaän cuûa ACB. Haàu heát caùc chi nhaùnh hoaït ñoäng ñeàu coù lôïi nhuaän. Maët khaùc, vieäc ñaàu tö maïng löôùi chi nhaùnh cuûa ACB thôøi gian qua cuõng mang laïi hieäu quaû cao. 28 - Coâng ngheä hieän ñaïi so vôùi caùc ngaân haøng khaùc trong nöôùc. Töø naêm 2000, ACB ñaõ ñaàu tö heä thoáng coâng ngheä môùi. Heä ñieàu haønh TCBS hieän ñöôïc aùp duïng trong heä thoáng ACB coù nhöõng öu ñieåm sau: + Toaøn boä döõ lieäu seõ ñöôïc taäp trung taïi cô sôû döõ lieäu trung taâm. Moïi thay ñoåi ñöôïc caäp nhaät tröïc tuyeán vaø töùc thôøi. Ñieàu naøy cho pheùp ACB khoâng chæ naém chính xaùc soá dö cuûa moïi taøi khoaûn maø coøn cho pheùp ACB thöïc hieän giao dòch taøi khoaûn taïi baát cöù chi nhaùnh naøo trong toaøn heä thoáng. + Taát caû nghieäp vuï, dòch vuï ñeàu duøng chung moät heä thoáng thoâng tin khaùch haøng duy nhaát, ñaûm baûo cho vieäc xaùc nhaän khaùch haøng ñöôïc chính xaùc vaø thuaän tieän, ñaây laø yeâu caàu raát quan troïng ñoái vôùi giao dòch phaân taùn vaø töï ñoäng nhö caùc dòch vuï ngaân haøng ñieän töû. + Coù theå keát noái deã daøng vôùi caùc thieát bò giao dòch töï ñoäng nhö maùy ñoïc theû töø, maùy ATM caùc heä thoáng thoâng tin coâng coäng (internet, ñieän thoaïi coâng coäng…). + Ñaûm baûo tính baûo maät, an toaøn cao: Heä thoáng chính thöùc coù heä thoáng döï phoøng. Beân caïnh heä thoáng online, luoân coù heä thoáng offline ñeå söû duïng trong tröôøng hôïp taéc ngheõn hoaøn toaøn veà vieãn thoâng thì chæ laøm ngöng treä caùc giao dòch lieân chi nhaùnh, caùc giao dòch noäi boä chi nhaùnh vaãn hoaït ñoäng bình thöôøng. + Ñaûm baûo tính môû roäng. - Chieám thò phaàn ñaùng keå trong thò tröôøng dòch vuï ngaân baùn leû. Vôùi chieán löôïc taäp trung vaøo thò tröôøng baùn leû, ACB, thôøi gian qua ñöôïc bieát ñeán nhö laø moät trong nhöõng ngaân haøng khai thaùc thaønh coâng thò tröôøng baùn leû. Veà huy ñoäng, hieän ACB chieám ñeán 8% toång löôïng voán huy ñoäng cuûa toaøn heä thoáng ngaân haøng trong ñoù ña phaàn laø voán huy ñoäng tieát kieäm töø caù nhaân. Veà tín duïng, 29 ACB ñuôïc bieát ñeán nhö laø ngaân haøng ñaàu tieân ñöa ra caùc saûn phaåm cho vay caù nhaân nhö: Cho vay tieâu duøng, cho vay mua nhaø, xe…Chính söï thaønh coâng cuûa caùc saûn phaåm cho vay treân ñaõ taïo moät böôùc tieán khaù daøi cho ACB trong 5 naêm gaàn ñaây. Hieän taïi ACB ñang coù ñöôïc moät vò theá khaù vöõng chaéc trong thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng baùn leû. - Chaát löôïng hoaït ñoäng tốt ñược duy trì trong nhiều năm. Xeùt veà chaát löôïng hoaït ñoäng, ACB laø moät trong nhöõng ngaân haøng thöông maïi coù chaát löôïng hoaït ñoäng toát nhaát trong heä thoáng ngaân haøng thöông maïi. Xeùt caùc chæ soá hoaït ñoäng, nhö: nôï quaù haïn, tæ leä an toaøn voán, tæ leä sinh lôøi bình quaân treân voán töï coù (ROE), taêng tröôûng toång taøi saûn…ACB ñeàu ñaït cao hôn möùc bình quaân cuûa ngaønh Ngaân haøng Vieät Nam (xem tham khaûo phuï luïc 4, 5) vaø gaàn tieäm caän vôùi caùc NHTM ôû caùc nöôùc trong khu vöïc. Ví duï: chæ soá ROE cuûa ACB trong naêm 2004 ñaït laø 34% trong khi bình quaân cuûa ngaønh Ngaân haøng Vieät Nam laø 6% vaø caùc nöôùc trong khu vöïc laø 13-15%. Chaát löôïng hoaït ñoäng toát ñaõ giuùp ACB coù nhöõngï thuaän lôïi nhaát ñònh khi ñöông ñaàu vôùi caùc thöû thaùch trong quaù trình hoäi nhaäp. 2.2.2.2 Ñieåm yeáu: Trong thôøi gian qua, maëc duø ACB ñaõ phaùt trieån maïnh nhöng ACB vaãn coøn moät soá ñieåm yeáu. Cuï theå laø: - Voán ñieàu leä coøn thaáp so vôùi caùc ngaân haøng quoác doanh vaø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Ngaân haøng ít voán gioáng nhö ngöôøi môû cöûa haøng maø khoâng coù haøng baøy baùn. Voán ñieàu leä laø cô sôû ñeå ngaân haøng môû roäng hoaït ñoäng kinh doanh, phaùt trieån nhieàu 30 saûn phaåm, dòch vuï môùi. Voán ñieàu leä cuõng laø ñieàu kieän ñeå huùt khaùch haøng vaø khaû naêng ñoái phoù vôùi caùc ruûi ro trong hoaït ñoäng. Trong naêm 2005, ACB ñaõ coù hai ñôït taêng voán ñieàu leä naâng töø möùc 481 tyû ñoàng ñaàu naêm leân 948,32 tyû ñoàng( töùc taêng gaàn 100% voán ñieàu leä so vôùi ñaàu naêm 2005). Ñieàu naøy chöùng toû söï quan taâm ñaëc bieät cuûa ACB ñoái vôùi vieäc taêng voán. Nhöng möùc voán naøy vaãn quaù nhoû so vôùi heä thoáng NHTM Nhaø nöôùc (Incombank 2.940,5 tyû, Vietcombank 3.428,8 tyû ; Agribank 5.190 tyû), vaø so vôùi möùc chung cuûa moät NHTM trong khu vöïc laø khoaûng 500 trieäu USD. Neáu so saùnh voán töï coù cuûa caùc NHTMCP VN vôùi caùc NHTM trong khu vöïc Chaâu AÙ, möùc voán cuûa moät NHTM trung bình ôû Chaâu AÙ cao hôn khoaûng 170 laàn, vaø neáu so saùnh vôùi caùc NHTM Nhaät Baûn, con soá naøy laø 300 laàn. - Maïng löôùi chi nhaùnh chöa roäng khaép treân caû nöôùc: Tính ñeán thaùng 9/2005, ACB ñaõ coù 48 chi nhaùnh vaø phoøng giao dòch treân khaép caû nöôùc. Döï kieán ñeán cuoái naêm 2005, soá löôïng chi nhaùnh, phoøng giao dòch cuûa ACB coù theå leân ñeán 60. Neáu so vôùi caùc ngaân haøng khaùc trong heä thoáng ngaân haøng thöông maïi coå phaàn, ACB coù maïng löôùi chi nhaùnh ñöùng thöù hai, sau Sacombank. Nhöng neáu so saùnh vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh (nhö Agribank coù ñeán 1.800 chi nhaùnh, phoøng giao dòch trong caû nöôùc) maïng löôùi keânh phaân phoái cuûa ACB coøn haïn cheá. - Dòch vuï ngaân haøng coøn raát ngheøo naøn so vôùi caùc ngaân haøng treân theá giôùi. Theo thoáng keâ, ôû Vieät Nam, toång soá löôïng dòch vuï do heä thoáng ngaân haøng thöông maïi cung caáp vaøo khoaûng 400. Trong khi ñoù, con soá naøy ôû Nhaät laø 5.000 dòch vuï; Thaùi Lan laø treân 2.200 dòch vuï. Nhö vaäy, soá löôïng dòch vuï cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi ôû Vieät Nam coøn raát nhoû beù vaø ñôn ñieäu so vôùi caùc nöôùc trong khu 31 vöïc vaø treân theá giôùi. Rieâng ñoái vôùi ACB, laø moät ngaân haøng ñi ñaàu trong vieäc ñöa ra caùc SPDV môùi, tình traïng “ñoäc canh” tín duïng vaãn coøn toàn taïi. Ñieàu naøy theå hieän roõ trong cô caáu lôïi nhuaän töø 02 hoaït ñoäng chính cuûa ACB laø cho vay vaø dòch vuï. Treân theá giôùi, caùc ngaân haøng hieän ñaïi luoân coù tyû leä lôïi nhuaän töø dòch vuï chieám treân 60% toång lôïi nhuaän trong khi cuûa ACB hieän chæ chieám khoaûng 20%. Dòch vuï maø ACB ñang thöïc hieän chuû yeáu laø caùc nghieäp vuï cuûa moät ngaân haøng truyeàn thoáng nhö huy ñoäng voán vaø cho vay, caùc dòch vuï khaùc lieân quan ñeán thanh toaùn, chuyeån tieàn….Caùc nghieäp vuï naøy coøn chöa phaùt trieån maïnh. Moät soá caùc dòch vuï veà theû, dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi, nhö: E-Banking, internet banking…môùi baét ñaàu ñöôïc hình thaønh. Maët khaùc, chaát löôïng cuûa caùc SPDV cuûa ACB vaãn chöa cao vaø phaïm vi öùng duïng saûn phaåm dòch vuï môùi coøn haïn cheá. - Trình ñoä quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc coøn thaáp so vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng taïi Vieät Nam, trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. ACB laø moät trong nhöõng Ngaân haøng ñi ñaàu trong vieäc naâng chaát trong lónh vöïc quaûn lyù (taùi caáu truùc) vaø naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Tuy nhieân, ACB coù moät xuaát phaùt ñieåm quaù thaáp neân vieäc yeáu keùm trong nhieàu lónh vöïc so vôùi ngaân haøng nöôùc ngoaøi laø ñieàu deã hieåu. Trình ñoä nhaân vieân taùc nghieäp vaø ñieàu haønh noùi chung coøn chöa theo kòp vôùi söï phaùt trieån veà nghieäp vuï môùi vaø caøng baát caäp hôn neáu so saùnh vôùi trình ñoä caùn boä cuûa caùc ngaân haøng lôùn cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi. - Hieäu quaû coâng taùc marketing chöa cao. ACB laø moät trong nhöõng ngaân haøng ñi ñaàu trong vieäc ñöa ra caùc saûn phaåm dòch vuï môùi. Tuy nhieân, tyû leä saûn phaåm dòch vuï môùi ñöôïc khaùch haøng chaáp nhaän vaø coù chu kyø soáng laâu chöa nhieàu. Coù nhieàu lyù do ñeå lyù giaûi vaán ñeà treân, trong ñoù hieäu 32 quaû hoaït ñoäng marketing chöa ñaït nhö mong ñôïi. ACB vaãn chöa xaây döïng ñöôïc cho mình moät chieán löôïc marketing baøi baûn. Hoaït ñoäng marketing chöa mang tính chuyeân nghieäp thöïc söï. Veà phöông thöùc baùn haøng, vaãn mang tính thuï ñoäng, chôø ñôïi khaùch haøng ñeán hôn laø chuû ñoäng tìm kieám khaùch haøng. Nhöõng naêm gaàn ñaây, ACB ñònh höôùng baùn haøng chuû ñoäng nhöng hieäu quaû vaãn chöa cao do vieäc trieån khai chöa ñöôïc ñoàng boä. - Chi phí ñaàu vaøo cao. Chi phí ñaàu vaøo cuûa caùc ngaân haøng laø chi phí huy ñoäng voán. Trong cô caáu voán huy ñoäng cuûa ACB, 80% laø huy ñoäng baèng hình thöùc tieàn göûi tieát kieäm neân coù chi phí huy ñoäng cao hôn so vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh. Vôùi caùc ngaân haøng quoác doanh, tyû troïng tieàn göûi thanh toaùn (chi phí reû) cao do tieàn göûi cuûa caùc doanh nghieäp ñaëc bieät laø caùc toång coâng ty, caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc lôùn, kho baïc nhaø nöôùc. Nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh trieån khai khaù maïnh heä thoáng ATM ñaõ goùp phaàn taêng soá löôïng taøi khoaûn tieàn göûi caù nhaân cuõng nhö soá dö tieàn göûi caù nhaân. Töø theá maïnh coù ñöôïc nguoàn voán huy ñoäng reû neân laõi suaát ñaàu ra (cho vay) cuûa caùc ngaân haøng quoác doanh luoân thaáp hôn raát nhieàu so vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn noùi chung vaø ACB noùi rieâng. 2.2.2.3. Ma traän ñaùnh giaù noäi boä (IFE) (xem baûng 2.6) 33 Baûng 2.6: Ma traän ñaùnh giaù noäi boä ACB Yeáu toá beân trong chuû yeáu Möùc quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 1. Uy tín treân thò tröôøng 0,15 4 0,60 2. Hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa keânh phaân phoái 0,06 4 0,24 3. Coâng ngheä 0,10 3 0,30 4. Chaát löôïng hoaït ñoäng 0,08 4 0,32 5. Thò phaàn ñaùng keå trong thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng baùn leû 0,10 3 0,30 6. Voán ñieàu leä 0,15 2 0,30 7. Saûn phaåm dòch vuï 0.10 2 0,20 8. Chaát löôïng coâng taùc quaûn trò vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc 0,05 2 0,10 9. Maïng löôùi keânh phaân phoái 0,08 2 0,16 10. Hoaït ñoäng marketing 0,05 2 0,10 11. Chi phí ñaàu vaøo 0,08 2 0,16 Toång coäng 1,00 2,78 Soá ñieåm quan troïng toång coäng laø 2,78 treân möùc trung bình 2,5 cho thaáy ACB khaù maïnh veà yeáu toá noäi boä. ACB coù theá maïnh veà uy tín thò tröôøng, maïng löôùi, coâng ngheä, chaát löôïng hoaït ñoäng cuõng nhö thò phaàn khaù vöõng chaéc trong lónh vöïc baùn leû. Tuy nhieân, ñieåm yeáu laø voán, maïng löôùi, söï ña daïng cuõng nhö chaát löôïng SPDV, caùc 34 hoaït ñoäng quaûn trò ñieàu haønh, marketing, nguoàn nhaân löïc cuõng caàn ñöôïc quan taâm ñuùng möùc ñeå taêng söï caïnh tranh noäi boä cuûa ACB treân thò tröôøng taøi chính Vieät Nam. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2 Qua phaân tích moâi tröôøng, phaân tích thöïc traïng noäi boä hieän nay cuûa ACB cho thaáy: moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ACB coù nhieàu thaùch thöùc ñoàng thôøi cuõng coù raát nhieàu cô hoäi ñeå ACB taän duïng phaùt trieån. Ñieàu naøy ñoø hoûi ACB caàn xaây döïng moät chieán löôïc hôïp lyù treân cô sôû ñaùnh giaù chính xaùc nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu hieän höõu cuûa ACB hieän nay vaø trong töông lai. 35 Chöông 3 XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN ACB GIAI ÑOAÏN 2006-2015 3.1 Muïc tieâu phaùt trieån cuûa Ngaân Haøng TMCP Aù Chaâu giai ñoaïn 2006- 2015: 3.1.1 Muïc tieâu toång quaùt. Ngaân haøng AÙ Chaâu luoân phaán ñaáu laø ngaân haøng thöông maïi haøng ñaàu Vieät Nam, hoaït ñoäng naêng ñoäng, saûn phaåm phong phuù, keânh phaân phoái ña daïng, coâng ngheä hieän ñaïi, kinh doanh an toaøn, hieäu quaû, taêng tröôûng beàn vöõng, ñoäi nguõ nhaân vieân coù ñaïo ñöùc ngheà nghieäp vaø chuyeân moân cao. 3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån cuï theå cuûa ACB trong giai ñoaïn 2006-2015 - Voán chuû sôû höõu ñeán cuoái naêm 2015 döï kieán ñaït treân 7.500 tyû ñoàng, taêng gaáp 7,9 laàn so vôùi cuoái naêm 2005. - Duy trì möùc lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu (ROE) ñaït treân 20%. - Toång taøi saûn ñeán cuoái naêm 2015 döï kieán ñaït 160.000 tyû ñoàng, taêng gaáp 7,9 laàn so vôùi döï kieán cuoái naêm 2005. - Tyû leä an toaøn voán ñeán 2015 khoâng döôùi 8% vaø tyû leä nôï xaáu treân toång dö nôï ñeán 2015 laø döôùi 1% (möùc cho pheùp cuûa NHNN laø 5%). - Tieáp tuïc môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng ñeå phuû ñaày caùc tænh, thaønh phoá treân caû nöôùc vaø môû caùc vaên phoøng ñaïi dieän, chi nhaùnh taïi nöôùc ngoaøi. - Ña daïng hoaù saûn phaåm dòch vuï, phuø hôïp vôùi nhu caàu khaùch haøng taäp trung vaøo caùc saûn phaåm dòch vuï phuïc vuï caù nhaân. - Nieâm yeát coå phieáu ACB treân thò tröôøng chöùng khoaùn tröôùc cuoái naêm 2006. 36 - Naâng tyû troïng nguoàn voán huy ñoäng reû (taøi khoaûn tieàn göûi) treân toång voán huy ñoäng ñeán cuoái naêm 2015 laø 30%. - Tyû leä söû duïng voán (cho vay/huy ñoäng) ñaït 60%. - Naâng cao chaát löôïng quaûn trò taøi saûn coù, taøi saûn nôï. - Ñeán naêm 2015, toång thu nhaäp bình quaân cuûa nhaân vieân ACB töông ñöông caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. 3.2 Xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc phaùt trieån cuûa ACB trong giai ñoaïn 2006- 2015 Baûng 3.1: Ma traän keát hôïp SWOT Ma traän keát hôïp (SWOT) Cuûa ACB Caùc cô hoäi (O): 1. Kinh teá phaùt trieån maïnh, oån ñònh 2. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi 3. Khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän 4. Qui moâ vaø cô caáu daân soá thuaän lôïi cho söï phaùt trieån DVNH 5. Söï oån ñònh veà chính trò- xaõ hoäi Caùc nguy cô (T): 1. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi 2. Söï gia taêng caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng ôû Vieät Nam 3. Caïnh tranh giöõa NH vaø caùc ñònh cheá TC 4. Thoùi quen söû duïng tieàn maët coøn raát phoå bieán taïi Vieät Nam 5. KH ngaøy caøng trôû neân khoù tính vaø mong ñôïi nhieàu hôn ôû dòch vuï NH Ñieåm maïnh (s): 1. Coù uy tín treân thò tröôøng Phoái hôïp (S/O): 1. Chieán löôïc thaâm nhaäp thò Phoái hôïp (S/T): 1. Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm 37 2. Heä thoáng keânh phaân phaân phoái hoaït ñoäng hieäu quaû 3. Coâng ngheä hieän ñaïi 4. Chaát löôïng hoaït ñoäng toát 5. Chieám thò phaàn ñaùng keå trong thò tröôøng dòch vuï ngaân baùn leû tröôøng (S1, S2,S3 ,S4, S5, O1,O4, O5) 2. Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng (S1, S3,S4, S5, O1, O2). môùi (S3, S5, T1, T2, T3, T4, T5). 2. Chieán löôïc hoaøn thieän coâng ngheä (S4, S5, T1, T2, T3, T4, T5) 3. Chieán löôïc khaùc bieät hoaù saûn phaåm (S1, S3, S4, S5, T1, T2, T3, T4, T5). Caùc ñieåm yeáu (W): 1. Voán ñieàu leä coøn raát thaáp 2. Dòch vuï ngaân haøng coøn raát ngheøo naøn so vôùi caùc ngaân haøng treân theá giôùi 3. Trình ñoä quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. 4. Maïng löôùi phaân phoái coøn haïn cheá 5. Hieäu quaû coâng taùc marketing chöa cao 6. Chi phí ñaàu vaøo cao Phoái hôïp (W/O): 1. Chieán löôïc môû roäng keânh phaân phoái (W2, W4, O1, O2). 2. Chieán löôïc phaùt trieån naêng löïc taøi chính (W1, O1, O2, O4, O5).o& Phoái hôïp (W/T): 1. Chieán löôïc phaùt trieån voán (W1, O1, O2) 2. Chieán löôïc taêng cöôøng hoaït ñoäng marketing (W5, T1, T2, T3, T4, T5) 3. Chieán löôïc phaùt trieån naêng löïc quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc (W3, T1, T2) Töø ma traän SWOT ôû baûng 3.1, theo chuùng toâi, coù theå xaùc ñònh moät soá chieán löôïc phaùt trieån cuûa ACB trong giai ñoaïn 2006-2015 laø: 38 3.2.1. Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng: ACB taän duïng uy tín, chaát löôïng hoaït ñoäng, ñeå taêng thò phaàn vôùi caùc cô hoäi do söï phaùt trieån cuûa nhu caàu thò tröôøng, söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá vaø söï oån ñònh veà chính trò, xaõ hoäi. Giai ñoaïn töø naêm 2006-2008, ACB phaûi taäp trung nguoàn löïc ñeå taêng tröôûng thò phaàn, ñeå taïo ñöôïc moät söï phoøng thuû vöõng chaéc tröôùc söï xaâm nhaäp cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Cuûng coá vaø gia taêng thò phaàn treân thò tröôøng hieän taïi ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc giaûi phaùp nhö: caûi tieán SPDV ñeå luoân coù nhöõng ñieåm môùi; môû roäng maïng löôùi baùn haøng; giaûm chi phí ñaàu vaøo ñeå giaù ñaàu ra caïnh tranh hôn; ñieàu chænh caùc chieán löôïc quaûng caùo vaø khuyeán maõi; phaùt trieån caùc chieán löôïc truyeàn thoâng ñeå laøm cho khaùch haøng tin töôûng SPDV cuûa ACB; phaùt trieån caùc chieán löôïc baùn haøng. 3.2.2 Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng. ACB taän duïng uy tín, coâng ngheä ñeå phaùt trieån hoaït ñoäng taïi nhöõng thò tröôøng môùi nhaèm taän duïng hieäu quaû cô hoäi töø tieàm naêng thò tröôøng trong nöôùc maø ACB chöa khai thaùc cuõng nhö vöôn ra thò tröôøng ngoaøi nöôùc. Vieäc phaùt trieån thò phaàn thöïc hieän baèng vieäc môû roäng maïng löôùi ñeán caùc khu vöïc maø ACB chöa khai thaùc vaø tieán ñeán môû caùc chi nhaùnh, vaên phoøng ñaïi dieän taïi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø caùc quoác gia maø ôû ñoù ACB coù theå phaùt trieån khaùch haøng nhö Myõ, Canada. Tuy nhieân, vieäc phaùt trieån thò tröôøng nhanh hay chaäm coøn tuøy vaøo caùc yeáu toá khaùch quan nhö: Söï phaùt trieån kinh teá cuûa khu vöïc maø ACB muoán phaùt trieån (ñoä lôùn cuûa thò tröôøng), qui ñònh cuûa phaùp luaät trong nöôùc vaø quoác gia maø ACB muoán môû roäng thò tröôøng. 3.2.3 Chieán löôïc veà phaùt trieån saûn phaåm dòch vuï môùiù. Khaéc phuïc ñieåm yeáu veà söï ña daïng vaø chaát löôïng SPDV ñoàng thôøi phaùt huy theá maïnh veà coâng ngheä ñeå khai thaùc cô hoäi thoâng qua vieäc phaùt trieån caùc saûn phaåm 39 dòch vuï môùi. Ñeå phaùt trieån saûn phaåm môùi ñoøi hoûi ACB phaûi ñaàu tö chi phí lôùn, söï taäp trung nhaân löïc. Tuy nhieân, tröôùc khi phaùt trieån saûn phaåm môùi, ACB phaûi xem xeùt ñoä lôùn cuûa thò tröôøng muïc tieâu cuûa saûn phaåm môùi, thôøi ñieåm trieån khai, keá hoaïch marketing cho saûn phaåm môùi. 3.2.4 Chieán löôïc khaùc bieät hoaù saûn phaåm. Tröôùc thaùch thöùc töø caïnh tranh cuõng nhö söï khoâng ngöøng gia taêng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa khaùch haøng, ACB phaûi thöïc hieän chieán löôïc khaùc bieät hoaù saûn phaåm. Theo chieán löôïc naøy, ACB seõ taäp trung vaøo caùc SPDV vaø caùc chöông trình marketing coù söï khaùc bieät roõ reät so vôùi ñoái thuû caïnh tranh. 3.2.5 Chieán löôïc môû roäng keânh phaân phoái. Chính söï thua keùm veà moïi maët so vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi neân ACB phaûi taän duïng chính saùch hieän thôøi cuûa nhaø nöôùc ñeå môû roäng keânh phaân phoái, môû roäng thò phaàn, taïo öu theá khi hoäi nhaäp. 3.2.6 Chieán löôïc phaùt trieån naêng löïc taøi chính. Ñeå haïn cheá söï thua keùm veà voán so vôùi NH nöôùc ngoaøi, taïo öu theá so voái caùc NH caïnh tranh trong nöôùc, ACB phaûi nhanh choùng naâng cao voán ñieàu leä. Giaûi phaùp taêng voán coù theå thöïc hieän baèng vieäc: goïi voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (khi phaùp luaät cho pheùp taêng tyû leä goùp voán cuûa nöôùc ngoaøi vaøo caùc TCTD, taêng voán töø lôïi nhuaän giöõ laïi hoaëc phaùt haønh coå phieáu môùi cho caùc coå ñoâng trong nöôùc. 3.2.7 Chieán löôïc hoaøn thieän coâng ngheä. Tröôùc thaùch thöùc töø caùc ñoái thuû caïnh tranh nöôùc ngoaøi voán coù theá maïnh veà coâng ngheä hieän ñaïi, ACB phaûi tieáp tuïc hoaøn thieän heä thoáng coâng ngheä cuûa mình baèng vieäc tieáp tuïc ñaàu tö môû roäng töø caùi neàn coâng ngheä hieän coù. 3.2.8. Chieán löôïc taêng cöôøng hoaït ñoäng marketing. Chieán löôïc marketing laø maûng raát quan troïng trong hoaït ñoäng maø ACB caàn ñaàu tö xaây döïng. Ñaàu tieân laø phaûi xaây döïng moät chöông trình ñaùnh giaù ñoái thuû caïnh tranh moät caùch khoa hoïc, hieäu quaû, laøm caên cöù ñeå xaây döïng caùc chieán löôïc thích hôïp; xaây döïng thöông hieäu vaø thöïc hieän caùc chöông trình tieáp thò, baùn haøng chuyeân nghieäp. 3.2.9 Chieán löôïc naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Nguoàn nhaân löïc coù tính quyeát ñònh cho söï thaønh coâng, thaát baïi cuûa doanh nghieäp. Nguoàn nhaân löïc coù yeáu toá quyeát ñònh ñeán söï khaû naêng caïnh tranh cuûa ACB 40 so vôùi ñoái thuû caïnh tranh. Vì vaäy, chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, taêng cöôøng khaû naêng quaûn lyù laø raát quan troïng. Toùm laïi, coù 09 chieán löôïc ñöôïc xaây döïng trong ñoù coù 2 nhoùm chieán löôïc coù theå thay theá . Ñeå löïa choïn caùc chieán löôïc naøy, caàn thieát laäp Ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù theå ñònh löôïng (QSPM) - Ma traän QSPM nhoùm S/O (xem baûng 3.2) Baûng 3.2: Ma traän QSPM nhoùm S/O Chieán löôïc coù theå thay theá Thaâm nhaäp thò tröôøng Phaùt trieån thò tröôøng Caùc yeáu toá quan troïng Phaâ n loaïi AS TAS AS TAS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A.YEÁU TOÁ BEÂN TRONG 1. Coù uy tín treân thò tröôøng 4 4 16 3 12 Lôïi theá 2. Heä thoáng keânh phaân phoái hoaït ñoäng hieäu quaû 4 4 16 3 12 Lôïi theá 3. Coâng ngheä hieän ñaïi 3 4 12 4 12 Lôïi theá 4. Chaát löôïng hoaït ñoäng toát 4 4 16 4 16 Lôïi theá 5. Chieám thò phaàn ñaùng keå trong thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng baùn leû 3 4 12 4 12 Lôïi theá 1. Voán ñieàu leä coøn thaáp 2 2 4 1 2 Baát lôïi 7. Dòch vuï ngaân haøng coøn raát ngheøo naøn so vôùi caùc ngaân haøng treân theá giôùi 2 2 4 1 2 Baát lôïi 8. Trình ñoä quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. 2 3 6 3 6 Baát lôïi 9. Maïng löôùi phaân phoái coøn haïn cheá 2 2 4 2 4 Baát lôïi 10. Hieäu quaû coâng taùc marketing chöa cao 2 2 4 2 4 Baát lôïi 41 11. Chi phí ñaàu vaøo cao 2 2 4 1 2 Baát lôïi B. YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI 1. Tieàn naêng thò tröôøng 4 4 16 4 16 Thuaän lôïi 2. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi 3. Khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän 4 3 12 3 12 Thuaän lôïi 4. Kinh teá phaùt trieån oån ñònh vôùi toác ñoä cao 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi 5. Chính trò – xaõ hoäi Vieät nam oån ñònh 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi 6. Söï gia taêng caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng – taøi chính ôû Vieät Nam 3 3 9 3 9 Baát lôïi 7. Caïnh tranh giöõa NH vaø caùc ñònh cheá TC 3 3 9 3 9 Baát lôïi 8. Thoùi quen söû duïng tieàn maët coøn raát phoå bieán taïi Vieät Nam 2 3 6 3 6 Baát lôïi 9. Khaùch haøng ngaøy caøng trôû neân khoù tính vaø mong ñôïi nhieàu hôn ôû dòch vuï ngaân haøng 3 3 9 3 9 Baát lôïi Coäng toång soá ñieåm haáp daãn 186 172 Qua baûng 3.2 cho thaáy: chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng coù toång soá ñieåm haáp daãn laø 172 trong khi ñoù chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng laø 186. Töø keát quaû ñoù, theo chuùng toâi, trong giai ñoaïn 2006-2015, ACB neân öu tieân taäp trung ñaåy maïnh chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng. Sau ñoù, ACB seõ öu tieân ñeán chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng. Ñieàu naøy hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi thöïc traïng xu höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh ngaân haøng trong töông lai. - Ma traän QSPM nhoùm S/T (xem baûng 3.3) 42 Baûng 3.3: Ma traän QSPM nhoùm S/T Chieán löôïc coù theå thay theá Phaùt trieån SPDV môùi Khaùc bieät hoaù SPDV Caùc yeáu toá quan troïng Phaân loaïi AS TAS AS TAS Cô sôû cuûa soá ñieåm haáp daãn A.YEÁU TOÁ BEÂN TRONG 1. Coù uy tín treân thò tröôøng 4 3 12 4 16 Lôïi theá 2. Heä thoáng keânh phaân phoái hoaït ñoäng hieäu quaû 4 3 12 4 16 Lôïi theá 3. Coâng ngheä hieän ñaïi 3 3 9 3 9 Lôïi theá 4. Chaát löôïng hoaït ñoäng toát 4 3 12 3 12 Lôïi theá 5. Chieám thò phaàn ñaùng keå trong thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng baùn leû 3 3 9 4 12 Lôïi theá 2. Voán ñieàu leä coøn raát thaáp 2 2 4 2 4 Baát lôïi 7. Dòch vuï ngaân haøng coøn raát ngheøo naøn so vôùi caùc ngaân haøng treân theá giôùi 2 4 8 3 6 Baát lôïi 8. Trình ñoä quaûn lyù vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. 2 2 4 2 4 Baát lôïi 9. Maïng löôùi phaân phoái coøn haïn cheá 2 2 4 2 4 Baát lôïi 10. Hieäu quaû coâng taùc marketing chöa cao 2 2 4 2 4 Baát lôïi 11. Chi phí ñaàu vaøo cao 1 2 2 2 2 Baát lôïi 43 B. YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI 1. Kinh teá phaùt trieån nhanh vaø oån ñònh 4 4 16 3 12 Thuaän lôïi 2. Hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi 3 4 12 4 12 Thuaän lôïi 3. Khung phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän 4 3 12 3 12 Thuaän lôïi 4.Qui moâ vaø cô caáu daân soá 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi 5. Chính trò – xaõ hoäi Vieät nam oån ñònh 3 3 9 3 9 Thuaän lôïi 6. Söï gia taêng caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng – taøi chính ôû Vieät Nam 3 2 6 2 6 Baát lôïi 7. Caïnh tranh giöõa NH vaø caùc ñònh cheá TC 3 2 6 2 6 Baát lôïi 8. Thoùi quen söû duïng tieàn maët coøn raát phoå bieán taïi Vieät Nam 2 4 8 2 4 Baát lôïi 9. Khaùch haøng ngaøy caøng trôû neân khoù tính vaø mong ñôïi nhieàu hôn ôû dòch vuï ngaân haøng 3 4 12 4 12 Baát lôïi Coäng toång soá ñieåm haáp daãn 170 171 44 Qua soá lieäu trong baûng 3.3 cho thaáy: chieán löôïc khaùc bieät hoaù saûn phaåm coù toång soá ñieåm haáp daãn laø 171 trong khi ñoù chieán löôïc phaùt trieån SPDV môùi laø 170. Ñieàu naøy cho thaáy raèng caû hai chieán löôïc coù ñoä haáp daãn gaàn baèng nhau, coù nghóa caû chieán löôïc taïo söï khaùc bieät trong SPDV vaø phaùt trieån saûn phaåm môùi ñieàu quan troïng trong chieán löôïc phaùt trieån cuûa ACB. Tuy nhieân, tröôùc maét ACB neân öu tieân taäp trung ñaåy maïnh chieán löôïc khaùc bieät hoaù SPDV ñeå cuûng coá vaø gia taêng thò phaàn treân thò tröôøng hieän taïi. 3.3 Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån ACB trong giai ñoaïn 2006- 2015 3.3.1. Giaûi phaùp veà phaùt trieån voán: Vôùi qui moâ voán nhö hieän nay, caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam khoù coù theå ñöùng vöõng trong caïnh tranh treân thò tröôøng Vieät Nam khi thöïc hieän loä trình môû cöûa thò tröôøng theo AFTA, hieäp ñònh thöông maïi Vieät Myõ vaø gia nhaäp WTO. Trong boái caûnh ñoù, ACB phaûi phaùt trieån voán nhanh. Theo chuùng toâi, ACB caàn thöïc hieän taêng voán töø nhöõng nguoàn chính sau ñaây: 3.3.1.1. Taêng voán töø noäi boä ngaân haøng: Ñaây laø nguoàn boå sung voán cô baûn cuûa ngaân haøng trích töø lôïi nhuaän khoâng chia. Nguoàn naøy coù caùc thuaän lôïi sau: - Khoâng phuï thuoäc vaøo thò tröôøng voán. Trong ñieàu kieän thò tröôøng voán chöa phaùt trieån nhö Vieät Nam, nguoàn naøy toû ra coù öu theá roõ reät. - Chi phí huy ñoäng thaáp. - Khoâng aûnh höôûng ñeán quyeàn kieåm soaùt ngaân haøng cuûa caùc coå ñoâng. 45 Caên cöù vaøo caùc muïc tieâu veà Toång taøi saûn, möùc lôïi nhuaän treân voán töï coù (ROE) ñeán naêm 2015, coù theå tính toaùn ñöôïc taêng voán töï coù baèng lôïi nhuaän giöõ laïi (xem baûng 3.4) Baûng 3.4: Cô caáu taøi trôï cho vieäc taêng voán ñieàu leä (Ñôn vò tính: tyû ñoàng) Naêm Voán ñieàu leä Tyû leä chia coå töùc Chia coå töùc baèng tieàn maët Taêng voán töø lôïi nhuaän giöõ laïi Taêng voán töø nguoàn khaùc Lôïi nhuaän giöõ laïi ñeå taêng voán trong naêm keá tieáp 2006 1,197 25% 12% 150 99 156 2007 1,508 25% 12% 156 155 196 2008 1,900 25% 12% 196 196 247 2009 2,394 25% 12% 247 247 311 2010 3,016 25% 12% 311 311 392 2011 3,619 25% 12% 392 211 470 2012 4,342 25% 12% 470 253 564 2013 5,210 25% 12% 564 304 677 2014 6,252 25% 12% 677 365 813 2015 7,500 25% 12% 813 435 975 3,977 2,575 4,802 Toång coäng Nhö vaäy, ñeå ñaït muïc tieâu voán ñieàu leä ñeán naêm 2015 ñaït 7.500 tyû ñoàng, vieäc taêng voán töø lôïi nhuaän giöõ laïi chieám 60% (3.977 tyû ñoàng) trong toång soá voán caàn taêng. 3.3.1.2. Taêng voán töø beân ngoaøi. Taêng voán töø nguoàn noäi boä maëc duø coù nhieàu thuaän lôïi nhö ñaõ trình baøy ôû treân, tuy nhieân, trong giai ñoaïn hieän nay, ôû Vieät Nam vieäc taêng voán töø nguoàn noäi boä cuõng gaëp khoù khaên khoâng ít, nhö: 46 - Thôøi ñieåm hoäi nhaäp quaù gaàn; - Phaàn lôùn nhöõng ngöôøi naém giöõ coå phieáu ngaân haøng khoâng phaûi laø nhöõng nhaø ñaàu tö chuyeân nghieäp. Neáu phaân chia coå töùc thaáp seõ aûnh höôûng ñeán taâm lyù coå ñoâng, aûnh höôûng ñeán giaù coå phieáu vaø uy tín cuûa ngaân haøng. Taïi thôøi ñieåm hieän nay, vieäc khoâng chia toaøn boä coå töùc baèng tieàn maët maø moät phaàn baèng coå phieáu môùi ñöôïc caùc coå ñoâng hieän höõu raát uûng hoä. Nhö vaäy trong moâi tröôøng kinh teá – xaõ hoäi cuûa Vieät Nam taêng voán töø nguoàn beân ngoaøi cuõng coù vò trí quan troïng giuùp ngaân haøng phaùt trieån nhanh ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa quaù trình hoäi nhaäp. Taêng voán töø beân ngoaøi coù theå thöïc hieän baèng caùc bieän phaùp sau: - Baùn coå phieáu phoå thoâng cho caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc; - Baùn coå phieáu phoå thoâng cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; - Phaùt haønh traùi phieáu daøi haïn. Trong caùc caùch taêng voán töø beân ngoaøi keå treân, vieäc taêng voán töø vieäc baùn coå phieáu phoå thoâng cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø coù hieäu quaû hôn ñoái vôùi ACB do: - ACB coù theå chuû ñoäng choïn coå ñoâng nöôùc ngoaøi phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån; - Giaù mua cuûa caùc coå ñoâng nöôùc ngoaøi thöôøng cao hôn thò giaù treân thò tröôøng noäi ñòa; - Söï hoã trôï veà nghieäp vuï vaø quaûn trò cuûa caùc coå ñoâng nöôùc ngoaøi (neáu laø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù uy tín); Nhö vaäy, ACB coù theå baùn caùc coå ñoâng nöôùc ngoaøi theâm 19% voán töï coù ñeå naâng tyû leä goùp voán cuûa coå ñoâng nöôùc ngoaøi leân 49%. Toång soá voán toái ña maø ACB coù theå thu huùt töø coå ñoâng nöôùc ngoaøi ñeå taêng voán trong giai ñoaïn 2006-2015 laø 47 1.425 tyû ñoàng. Tuy nhieân, thôøi ñieåm vieäc taêng voán töø coå ñoâng nöôùc ngoaøi khoâng theå thöïc hieän tröôùc naêm 2008, thôøi ñieåm Vieät Nam môû cöûa hoaøn toaøn thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng (Qui ñònh hieän haønh cuûa Nhaø nöôùc laø caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chæ naém toái ña 30% voán töï coù cuûa NHTM trong nöôùc). Do ñoù, trong giai ñoaïn töø naêm 2006- 2008, ngoaøi phöông thöùc taêng voán töø lôïi nhuaän giöõ laïi, ACB phaûi taêng voán töø vieäc phaùt haønh coå phieáu phoå thoâng cho coå ñoâng trong nöôùc. Vieäc taêng voán naøy coù theå thoâng qua keânh thò tröôøng chöùng khoaùn nhöng tröôùc heát phaûi öu tieân cho vieäc phaùt haønh coå phieáu môùi cho coå ñoâng hieän höõu. 3.3.2 Giaûi phaùp môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng ñeán naêm 2015. Hieän nay ôû Vieät Nam, möùc trung bình khoaûng 100.000 daân coù moät cô sôû ngaân haøng. Neáu so vôùi caùc nöôùc phaùt trieån, Vieät Nam ít hôn töø 10 ñeán 15 laàn vaø so vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, ít hôn 2,5 ñeán 5 laàn. Vôùi möùc ñoä phaân boá cô sôû ngaân haøng nhö vaäy seõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng tieän ích cuûa khaùch haøng trong vieäc huy ñoäng voán vaø cho vay. Trong giai ñoaïn 2006-2010, coâng ngheä ngaân haøng phuïc vuï taïi gia vaãn chöa ñuû khaû naêng giaûi quyeát ñöôïc caùc nhu caàu cuûa xaõ hoäi (coù theå chæ aùp duïng cho caùc doanh nghieäp lôùn vaø thí ñieåm aùp duïng cho coâng chuùng). Vì vaäy, ACB phaûi phaùt trieån caùc cô sôû cuûa ngaân haøng gaén vôùi ñôøi soáng kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân vaø doanh nghieäp. Trong giai ñoaïn 2011-2015, coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi hôn (ngaân haøng taïi gia) seõ thay theá daàn cho caùc chi nhaùnh vaät chaát. Ngoaøi ra, maïng löôùi ngaân haøng coøn phaùt trieån theâm caùc cô sôû dòch vuï ngaân haøng khaùc theo caùc hình thöùc, nhö caùc quaày giao dòch (Ki-oát dòch vuï) ngaân haøng; Caùc traïm thieát bò thanh toaùn baùn haøng, maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM),… 48 Vieäc phaùt trieån maïng löôùi hoaït ñoäng cuûa ACB trong thôøi gian tôùi laø taát yeáu. Tuy nhieân phaûi choïn phöông thöùc môû roäng keânh phaân phoái naøo cho thích hôïp. Theo toâi, ACB neân ñaàu tö môû roäng maïng löôùi phaân phoái theo caùc phöông thöùc sau: 3.3.2.1 ACB neân môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng ñeán taát caû tænh, thaønh phoá trong caû nöôùc. Trong töông lai, hoaït ñoäng ngaân haøng phaûi theo höôùng cung caáp dòch vuï khaép moïi nôi. Vì vaäy, caùc chi nhaùnh khoâng chæ ñôn thuaàn laø nôi huy ñoäng tieàn göûi maø coøn cung caáp caùc dòch vuï phaùt sinh lôïi nhuaän. Caùc chi nhaùnh ngaân haøng phaûi töøng böôùc trôû thaønh caùc cöûa haøng baùn leû maø muïc tieâu laø baùn cho khaùch haøng caøng nhieàu saûn phaåm caøng toát. AÙp duïng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi gaén vôùi phaân coâng laïi chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh ngaân haøng laø moät trong nhöõng nhaân toá quan troïng nhaèm giaûm thieåu chi phí hoaït ñoäng vaø naâng cao khaû naêng sinh lôøi cuûa chi nhaùnh. Caùc chi nhaùnh baùn leû chæ thöïc hieän caùc giao dòch baùn haøng tröïc tieáp. Coøn vieäc ñöa ra caùc quyeát ñònh quaûn trò vaø caùc hoaït ñoäng mang tính kyõ thuaät coù theå giao cho caùc chi nhaùnh lôùn ñöôïc phaân coâng hoaëc do hoäi sôû ñaûm nhieäm. Ví duï: Caùc chi nhaùnh baùn leû khoâng coù boä phaän thaåm ñònh döï aùn. Vì vaäy khi tieáp nhaän caùc hoà sô vay theo döï aùn phaûi chuyeån ñeán caùc chi nhaùnh khaùc ñeå tieán haønh phaân tích, thöôøng laø chi nhaùnh ôû khu vöïc trung taâm. Sau ñoù döïa vaøo baûn phaân tích ñeå quyeát ñònh haïn möùc vay theo qui ñònh. Trong giai ñoaïn 2006-2008, ACB phaûi taäp trung môû roäng maïng löôùi ñeán taát caû tænh, thaønh phoá trong caû nöôùc. Thöïc hieän theo phöông thöùc “veät daàu loang”. Cuï theå: 49 - Öu tieân môû roäng maïng löôùi taïi caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm, caùc ñòa phöông coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá nhanh. Tieáp ñeán laø môû roäng ra caùc tænh, thaønh phoá laân caän. - Khi môû chi nhaùnh ñaàu tieân taïi moät ñòa phöông ( tænh, thaønh phoá), qui moâ chi nhaùnh phaûi ñuû lôùn ñeå coù theå ñaùp öùng toái ña nhu caàu cuûa khaùch haøng. Tieáp ñeán laø môû theâm caùc chi nhaùnh qui moâ nhoû hôn, phoøng giao dòch, ñieåm giao dòch taïi ñòa phöông ñoù. Soá löôïng tuyø thuoäc vaøo tieàm naêng thò tröôøng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh hieän höõu taïi ñòa phöông ñoù. 3.3.2.2 Taêng cöôøng môû caùc ñieåm giao dòch taïi caùc sieâu thò. Trong caùc naêm gaàn ñaây, heä thoáng sieâu thò phaùt trieån khaù nhanh taïi caùc thaønh phoá lôùn ôû Vieät Nam vaø thoùi quen mua saém taïi sieâu thò cuûa daân chuùng ñaõ daàn daàn thay theá vieäc mua saém taïi caùc chôï truyeàn thoáng. Lôïi theá cuûa caùc ñieåm giao dòch taïi caùc sieâu thò coù theå laø: - Chi phí ñaàu tö vaø chi phí baûo veä an toaøn thaáp. - Thôøi gian hoaït ñoäng daøi hôn (goàm caû ngaøy nghæ cuoái tuaàn vaø ngaøy leã). - Tieáp xuùc vôùi löôïng khaùch haøng nhieàu hôn so vôùi caùc chi nhaùnh thoâng thöôøng 3.3.2.3 Môû theâm caùc Quaày dòch vuï ngaân haøng (ki-oát dòch vuï). ÔÛ nhöõng khu vöïc thò tröôøng nhu caàu dòch vuï ngaân haøng khoâng lôùn, ACB neân thaønh laäp caùc quaày dòch vuï ngaân haøng. Hình thöùc naøy thöôøng coù chi phí ñaàu tö thaáp hôn nhieàu so vôùi truï sôû cuûa moät chi nhaùnh ngaân haøng. Caùc quaày giao dòch ngaân haøng neân ñöôïc thaønh laäp ôû caùc ñieåm, nhö: caùc sieâu thò, trung taâm thöông maïi, saân bay, caùc ñieåm du lòch, tröôøng ñaïi hoïc hoaëc laøng ñaïi hoïc… 50 3.3.2.4 Thieát laäp vaø môû roäng heä thoáng ATM Maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM) laø moät loaïi thieát bò chuyeân duøng trong coâng ngheä ngaân haøng.Noù coù theå thöïc hieän caùc chöùc naêng, nhö: heä thoáng löu tröõ thoâng tin, keùt ñöïng tieàn maët vaø ñöôïc noái maïng vôùi ngaân haøng. Chöùc naêng truyeàn thoáng vaø thoâng duïng cuûa maùy ruùt tieàn töï ñoäng laø thöïc hieän vieäc ruùt tieàn maët vaø kieåm tra soá dö taøi khoaûn tieàn göûi taïi ngaân haøng. Maùy ruùt tieàn töï ñoäng ñöôïc coi laø nhöõng traïm giao dòch cuûa ngaân haøng ñöôïc boá trí ôû nhieàu nôi vaø laøm vieäc 24/24 giôø. Ñieàu naøy ñaõ taïo thuaän lôïi raát lôùn cho khaùch haøng vaø tieát kieäm nguoàn löïc trong giao dòch ruùt tieàn vaø traû lôøi khaùch haøng veà caùc thoâng tin lieân quan ñeán tieàn göûi. Ngoaøi ra, trang bò maùy ruùt tieàn töï ñoäng coøn nhaèm muïc ñích giôùi thieäu hình aûnh ngaân haøng cho coâng chuùng, töø ñoù seõ thu huùt khaùch haøng ñeán vôùi caùc dòch vuï ngaân haøng khaùc. Xaây döïng moät maïng löôùi maùy ruùt tieàn töï ñoäng laø heát söùc ñaét ñoû, giaù moãi maùy khoaûng 500 trieäu ñoàng, chöa keå chi phí laép ñaët, baûo trì, quaûn lyù maùy. Vì vaäy, ACB phaûi tính toaùn kyõ nôi ñaët maùy, thieát laäp heä thoáng maïng lieân keát vôùi caùc ngaân haøng khaùc ñeå tieát kieäm chi phí ñaàu tö vaø thoaû maõn nhu caàu cao hôn cho khaùch haøng. 3.3.2.5 Mua laïi caùc ngaân haøng khaùc. Moät hình thöùc phoå bieán ñeå taêng qui moâ hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng treân theá giôùi laø saùt nhaäp vaø hôïp nhaát caùc ngaân haøng. Vì vaäy, ñeå phaùt trieån qui moâ hoaït ñoäng, phaùt trieån maïng löôùi, trong töông lai xa hôn, ACB coù theå mua laïi moät soá ngaân haøng nhoû hôn. 3.3.3 Tieáp tuïc ñaàu tö phaùt trieån coâng ngheä. Caùc thieát bò coâng ngheä thoâng tin coù tuoåi thoï raát thaáp. Coù thieát bò chæ sau 3 naêm ñaõ khoâng coøn töông thích vôùi coâng ngheä tieân tieán. Do ñoù, trong giai ñoaïn 2006- 51 2015, ACB phaûi tieáp tuïc ñaàu tö coâng ngheä ñeå trieån khai caùc saûn phaåm, dòch vuï, tieän ích, nhö: theû ghi nôï, heä thoáng maùy ruùt tieàn töï ñoäng ATM cuõng nhö tieán tôùi caùc dòch vuï ngaân haøng ñieän töû, ngaân haøng qua internet…Maët khaùc, vieäc naâng cao trình ñoä nhaân löïc vaän haønh coâng ngheä phaûi ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû hoaøn thieän caùc cheá ñoä ñaõi nghoä hôïp lyù. 3.3.4. Ñaåy maïnh söï khaùc bieät hoaù vaø ña daïng hoaù saûn phaåm dòch vuï. Ñeå taïo söï khaùc bieät hoaù trong SPDV, ACB caàn thöïc hieän caùc vieäc sau: - Taïo söï vöôït troäi trong vieäc chaát löôïng dòch vuï, xem vieäc khoâng ngöøng naâng cao chaát löôïng phuïc vuï laø troïng taâm trong keá hoaïch hoaït ñoäng cuûa ACB. - Tieáp tuïc nghieân cöùu vaø phaùt trieån SPDV höôùng ñeán vieäc thieát keá SPDV caûi tieán vaø taïo caùc ñaëc tröng noåi baät. ACB caàn taäp trung nghieân cöùu tìm ra caùc saûn phaåm loõi. Saûn phaåm loõi laø saûn phaåm coù khaû naêng caïnh tranh, chieám tyû troïng lôùn trong hoaït ñoäng, coù khaû naêng lan toaû, loâi keùo caùc dòch vuï khaùc cuøng phaùt trieån. Töø choã xaùc ñònh ñöôïc caùc saûn phaåm loãi, ACB seõ taäp trung nguoàn löïc vaøo vieäc thöïc hieän chuùng. - Thöïc hieän quaûn trò chaát löôïng chaët cheõ hôn. - Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng xuùc tieán baùn haøng hieäu quaû. Ngoaøi ra, trong xu theá hoäi nhaäp, neáu ngaân haøng chæ duy trì caùc dòch vuï truyeàn thoáng maø khoâng tham gia vaøo caùc dòch vuï taøi chính môùi seõ laøm cho ngaân haøng maát thò tröôøng vaø gia taêng möùc ñoä ruûi ro. Ví duï: cho vay laø moät hoaït ñoäng truyeàn thoáng cuûa caùc ngaân haøng, nhöng, khi thò tröôøng taøi chính phaùt trieån, caùc doanh nghieäp lôùn vaø coù naêng löïc taøi chính maïnh thöôøng coù xu höôùng vay voán tröïc tieáp qua phaùt haønh caùc chöùng khoaùn nôï. Trong tröôøng hôïp naøy thò phaàn coøn laïi cuûa ngaân haøng laø caùc 52 doanh nghieäp vöøa vaø nhoû hoaëc caùc doanh nghieäp khoâng coù naêng löïc taøi chaùnh maïnh. Nhö vaäy, kinh doanh ña dòch vuï taøi chính laø moät xu höôùng taát yeáu cuûa quaù trình phaùt trieån cuûa ACB trong thôøi gian tôùi. Ñaây laø chieán löôïc phaùt trieån ngaân haøng oån ñònh. Treân cô sôû coù theå phaân taùn ñöôïc ruûi ro vaø taïo tieàn ñeà ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh trong quaù trình hoäi nhaäp. Tuy nhieân, vieäc ña daïng hoaù caùc dòch vuï kinh doanh phaûi thöïc hieän thaän troïng, phaûi thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau: - Thò tröôøng cho saûn phaåm môùi; - Coâng ngheä phuïc vuï cho phaùt trieån saûn phaåm môùi; - Voán vaø nhaân löïc cho phaùt trieån saûn phaåm môùi; Trong giai ñoaïn 200-2015, theo toâi, ACB neân nghieân cöùu trieån khai caùc dòch vuï môùi sau ñaây: 3.3.4.1 Thöïc hieän dòch vuï quaûn lyù thu - chi tieàn maët Ñeå phaùt trieån dòch vuï quaûn lyù thu - chi tieàn maët, ngaân haøng caàn: - Tö vaán veà quaûn trò tieàn maët cho khaùch haøng, nhö: Hoã trôï khaùch haøng quaûn lyù tieàn maët theo cô caáu tieàn maët vaø chöùng khoaùn thanh khoaûn cao, ñoàng thôøi, keát hôïp laøm dòch vuï tö vaán mua baùn chöùng khoaùn cho khaùch haøng. Ñeå thöïc hieän ñöôïc nghieäp vuï naøy, nhaân vieân taùc nghieäp phaûi hieåu saâu veà quaûn trò tieàn maët cuûa khaùch haøng treân caùc yeáu toá: Taêng toác ñoä thu hoài; giaûm toác ñoä chi tieâu; döï baùo vaø xaùc ñònh chính xaùc nhu caàu tieàn maët; ñaàu tö thích hôïp nhöõng khoaûn tieàn nhaøn roãi, nghóa laø tö vaán cho khaùch haøng taän duïng cheânh leäch thôøi gian thu – chi ñeå ñaàu tö vaøo nhöõng taøi saûn sinh lôøi coù tính thanh khoaûn cao. 53 - Töø vieäc tö vaán quaûn trò tieàn maët cho khaùch haøng, ngaân haøng thöïc hieän caû dòch vuï tö vaán ñaàu tö vaø khi caàn thì cho vay buø ñaép thieáu huït ngaân quó. Theo chuùng toâi, dòch vuï naøy neân tieán haønh theo 2 böôùc: Böôùc 1: ACB thöïc hieän dòch vuï quaûn lyù ngaân quó cho doanh nghieäp ôû 2 möùc thu hoä, tö vaán cho khaùch haøng veà môû taøi khoaûn cuûa truï sôû Cty vaø chi nhaùnh, ñôn vò thaønh vieân hoaëc ñaïi lyù baùn haøng cuûa chính Cty, ACB giuùp doanh nghieäp quaûn lyù toát doøng tieàn maët, tieát kieäm voán, cuõng chính laø giuùp cho chaát löôïng SPDV khaùc toát hôn. Böôùc 2: Chuaån bò toát veà ñoäi nguõ caùn boä ñeå coù nhöõng chuyeân gia laønh ngheà veà quaûn trò doanh nghieäp coù theå tö vaán saâu hôn veà quaûn trò tieàn maët cho khaùch haøng theo höôùng söû duïng soá dö tieàn maët ñeå ñaàu tö sinh lôïi hoaëc ACB cho vay buø ñaép ngaân quó neáu thieáu huït. 3.3.4.2 Trieån khai saûn phaåm dòch vuï uûy thaùc. Ñaây laø dòch vuï maø ngaân haøng thöïc hieän vieäc quaûn lyù taøi saûn vaø quaûn lyù hoaït ñoäng taøi chính cho caù nhaân vaø doanh nghieäp theo söï uûy thaùc cuûa khaùch haøng. Ngaân haøng thöïc hieän thu phí treân cô sôû giaù trò taøi saûn vaø qui moâ voán maø ngaân haøng quaûn lyù. Vieäc phaùt trieån dòch vuï uûy thaùc seõ vöøa giuùp khaùch haøng quaûn lyù tieàn coù hieäu quaû, ñoàng thôøi ngaân haøng coù theâm nguoàn thu môùi. Khi SPDV uûy thaùc ra ñôøi, tieàn cuûa khaùch haøng vaãn giöõ treân taøi khoaûn. Noù seõ ñöôïc ACB thay maët khaùch haøng quaûn lyù ñaàu tö vaøo nhöõng lónh vöïc sinh lôøi, nhö: kinh doanh chöùng khoaùn, goùp phaàn phaùt trieån thò tröôøng taøi chính. 3.3.5 Hoaøn thieän chính saùch marketing: 54 3.3.5.1 Thöïc hieän thöôøng xuyeân vieäc phaân tích ñoái thuû caïnh tranh cuûa ACB. Caùc chính saùch saûn phaåm, giaù, phaân phoái vaø khuyeách tröông giao tieáp trong hoaït ñoäng marketing ñöôïc döïa treân khaû naêng cuûa ngaân haøng phuø hôïp vôùi thò tröôøng. Nghieân cöùu ñoái thuû caïnh tranh laø moät noäi dung quan troïng ñöôïc thöïc hieän tröôùc, thöôøng xuyeân trong marketing. Khi hoaïch ñònh chieán löôïc, thoâng tin veà nhöõng yeáu toá beân ngoaøi ngaân haøng, trong ñoù ñaëc bieät veà caùc ñoái thuû caïnh tranh, laø raát caàn thieát. Ñeå vieäc phaân tích ñoái thuû caïnh tranh ñaït keát quaû cao, theo chuùng toâi, ACB caàn thöïc hieän nhöõng noäi dung sau: - Xaây döïng vaø trieån khai qui ñònh veà qui trình phaân tích ñoái thuû caïnh tranh vôùi caùc coâng vieäc cuï theå goàm: + Xaùc ñònh nguyeân taéc cô baûn cho vieäc xaây döïng qui trình; + Xaây döïng noäi dung qui trình; + Toå chöùc thöû nghieäm qui trình treân moät soá ñoái thuû caïnh tranh, thöïc hieän toång keát, ñaùnh giaù ñeå hoaøn thieän qui trình; + Toå chöùc trieån khai chính thöùc; + Ñònh kyø kieåm tra, ñaùnh giaù, hoaøn thieän. - Thieát laäp phoøng chuyeân traùch veà phaân tích ñoái thuû caïnh tranh. Phoøng naøy coù nhieäm vuï giuùp ban ñieàu haønh cuûa ngaân haøng coù ñöôïc quyeát ñònh hôïp lyù treân cô sôû laø ñaàu moái taäp hôïp thoâng tin, caùc yù kieán ñaùnh giaù, döï baùo veà caùc ñoái thuû caïnh tranh chuû yeáu. - Toå chöùc ñaøo taïo caùn boä chuyeân moân ôû lónh vöïc naøy. - 55 3.3.5.2 Khuyeách tröông vaø phaùt trieån thöông hieäu ACB. Trong xu theá hoäi nhaäp vaø toaøn caàu hoaù, quan nieäm veà giaù trò doanh nghieäp, veà taøi saûn ñaõ thay ñoåi raát nhieàu. Nhöõng taøi saûn voâ hình nhö “nguoàn nhaân löïc”, “ thoâng tin”, “thöông hieäu” ñang trôû thaønh ba nhoùm taøi saûn voâ cuøng quyù giaù, coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán vieäc kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Ñoái vôùi NHTM, nhöõng taøi saûn ngaøy caøng trôû neân quan troïng hôn do ñaëc tính hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng laø döïa vaøo uy tín vaø söï tin töôûng cuûa ngaân haøng ñoái vôùi ngaân haøng, trong ñoù, vaán ñeà thöông hieäu noåi leân nhö moät vuõ khí caïnh tranh ñaéc löïc nhaát. Ñeå vieäc phaùt trieån thöông hieäu ñöôïc chuyeân nghieäp, ACB caàn thöïc hieän caùc vieäc sau: Thöù nhaát, löïa choïn phöông thöùc xuùc tieán hoãn hôïp. Coù saùu phöông thöùc chính ñeå thöïc hieän chính saùch xuùc tieán hoãn hôïp nhaèm xaây döïng thöông hieäu. Ñoù laø phöông thöùc quaûng caùo, taøi trôï, giao dòch caù nhaân, marketing tröïc tieáp, tuyeân truyeàn hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng trong xaõ hoäi vaø khuyeán maõi. - Phöông thöùc quaûng caùo vaø taøi trôï: taøi trôï caùc söï kieän coù söùc huùt lôùn vôùi ñoâng ñaûo daân chuùng; thöïc hieän quaûng caùo treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng. - Phöông thöùc giao dòch caù nhaân vaø phöông thöùc marketing tröïc tieáp thöôøng coù chi phí thaáp hôn, nhöng ñoøi hoûi trình ñoä vaø kyõ naêng giao tieáp toát cuûa nhaân vieân. Ñaây laø phöông thöùc raát phuø hôïp vôùi ACB. Noù vöøa taïo ñieàu kieän xaây döïng thöông hieäu cho ngaân haøng, vöøa naâng cao chaát löôïng nhaân söï, phaùt huy ñöôïc tính linh hoaït trong quan heä giao tieáp tröïc tieáp giöõa khaùch haøng vaø nhaân vieân ngaân haøng. Ñaëc bieät laø haïn cheá ñöôïc söï theo doõi cuûa ñoái thuû caïnh tranh. - Phöông thöùc khuyeán maõi chæ coù hieäu quaû cao neáu saûn phaåm cuûa ngaân haøng ña daïng, phong phuù vaø ñaùp öùng ñuùng nhu caàu khaùch haøng. Vì vaäy, phöông thöùc naøy chæ 56 neân aùp duïng taïi moät soá thôøi ñieåm nhaát ñònh vaø keùo daøi trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. - Phöông thöùc tuyeân truyeàn hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng trong xaõ hoäi coù hieäu quaû veà laâu daøi, chi phí khoâng toán keùm nhieàu nhöng ñoøi hoûi quaù trình beàn bæ thöïc hieän cuûa ngaân haøng trong nhieàu naêm. Do ñoù, ACB coù theå löïa choïn phöông thöùc naøy trong daøi haïn ñeå ñaàu tö. Thöù hai, lieân keát vôùi nhöõng teân tuoåi lôùn, ACB tieáp tuïc lieân keát vôùi caùc thöông hieäu noåi tieáng trong vaø ngoaøi ngaønh ngaân haøng ñeå taïo söï coäng höôûng trong phaùt trieån thöông hieäu. Thöù ba, löïa choïn phaïm vi xaây döïng thöông hieäu döïa treân chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng cuûa ACB. 3.3.6 Naâng cao naêng löïc quaûn trò ruûi ro cuûa ACB. Kinh doanh ngaân haøng laø hoaït ñoäng chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro nhaïy caûm cao. Vì vaäy, quaûn trò ruûi ro phaûi ñöôïc ACB xem troïng hôn caû muïc tieâu taêng tröôûng nhanh. Ruûi ro ngaân haøng bao goàm caùc loaïi nhö: ruûi ro tín duïng, ruûi ro thanh khoaûn, ruûi ro laõi suaát, ruûi ro thò tröôøng, ruûi ro tyû giaù, ruûi ro veà voán. Trong ñoù, ruûi ro tín duïng laø ruûi ro gaây thieät haïi vaø aûnh höôûng lôùn nhaát ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng. Do ñoù, ñeå quaûn trò ruûi ro tín duïng hieäu quaû, ACB caàn: Thöù nhaát, ACB phaûi xaùc ñònh ñöôïc chieán löôïc phaùt trieån tín duïng (tuøy thuoäc thò tröôøng muïc tieâu, khaû naêng, theá maïnh cuûa ngaân haøng mình); ñöa ra chính saùch cho vay ñoái vôùi caùc khaùch haøng, quy trình caáp tín duïng thaän troïng. Thöù hai, naâng cao naêng löïc caùn boä quaûn trò vaø taùc nghieäp trong lónh vöïc tín duïng. Ñöa ra chính saùch tuyeån duïng, söû duïng, ñaõi ngoä vaø ñeà baït thích hôïp vôùi yeâu caàu vaø traùch nhieäm coâng vieäc. Thöôøng xuyeân toå chöùc vaø phoái hôïp vôùi caùc ngaân 57 haøng toå chöùc caùc lôùp hoïc, taäp huaán, ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñeå caäp nhaät kieán thöùc ngaân haøng hieän ñaïi. Thöù ba, ñöa vaøo söû duïng moâ hình quaûn trò hieän ñaïi theo chuaån möïc cuûa quoác teá, söû duïng phaàn meàm hieän ñaïi phuïc vuï vieäc phaân tích möùc ñoä ruûi ro cuûa khaùch haøng, ñònh giaù khoaûn vay, ñònh giaù taøi saûn theá chaáp vaø quaûn trò danh muïc cho vay. Thöù tö, caàn hoaøn thieän moâ hình toå chöùc vaø quy trình caáp tín duïng (qui trình tín duïng maãu), quaûn trò ruûi ro ñaûm baûo söï ñoäc laäp giöõa caùc chöùc naêng baùn haøng, phaân tích vaø quaûn trò ruûi ro tín duïng. Ñònh kyø toå chöùc ñaùnh giaù laïi möùc ñoä ruûi ro cuûa khoaûn vay, cuûa taøi saûn theá chaáp… Thöù naêm, phaân tích tình hình khaùch haøng theo moâ hình chaát löôïng tröôùc khi quyeát ñònh tín duïng. Thöù saùu, trong caùc quyeát ñònh cho vay ñoái vôùi khaùch haøng caàn döï ñoaùn caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh teá xaõ hoäi aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh nhö laïm phaùt, chính trò, tyû giaù hoái ñoaùi… 3.3.7 Naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa ACB Thöù nhaát, xaùc ñònh roõ raøng caùc tieâu chí khi tuyeân duïng nhaân söï. Ñeå coù nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao, ACB phaûi chuyeân nghieäp hoaù trong coâng taùc tuyeån duïng. Ñaàu tieân, phaûi xaây döïng ñöôïc tieâu chí tuyeån duïng, cuï theå: - Ñoái vôùi caáp ñieàu haønh: + Trình ñoä lyù luaän vaø kyõ naêng chuyeân moân nghieäp vuï kinh doanh ngaân haøng, caùc kyõ naêng quaûn trò ñieàu haønh, kyõ naêng ñaøm phaùn, giao tieáp, thuyeát trình, laøm vieäc taäp theå… + Hieåu bieát roäng veà kinh teá, chính trò xaõ hoäi trong vaø ngoaøi nöôùc. Naém vöõng ñöôøng loái, chuû tröông chính saùch, phaùp luaät cuûa Vieät Nam vaø quoác teá. 58 + Khaû naêng nghieân cöùu, phaùt hieän, ñeà xuaát caùc vaán ñeà trong lónh vöïc chuyeân moân ñöôïc giao. - Ñoái vôùi nhaân vieân taùc nghieäp: + Trình ñoä veà lyù luaän kinh teá chính trò, kinh teá hoïc vó moâ, vi moâ, tin hoïc vaø ngoaïi ngöõ. + Khaû naêng giaûi quyeát caùc nghieäp vuï ngaân haøng, ñoäc laäp, saùng taïo, chuaån xaùc, ñuùng phaùp luaät, coù vaên hoaù. + Khaû naêng phoái keát hôïp laøm vieäc theo nhoùm toát. Ñaây laø tieâu chí ñaëc thuø vaø quan troïng cuûa nhaân löïc ngaân haøng vì noù aûnh höôûng raát lôùn ñeán chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï do ngaân haøng cung öùng. Caùc SPDV ngaân haøng ñöôïc thöïc hieän theo caùc qui trình. Caùc qui trình naøy chæ coù theå thöïc hieän toát treân cô sôû coù söï phoái hôïp chaët cheõ, ñoàng boä giöõa caùc nhaân vieân trong töøng boä phaän vaø nhaân vieân giöõa caùc boä phaän trong quaù trình cung öùng DVNH. Thöù hai, taêng cöôøng söï phoái hôïp chaët cheõ vôùi caùc tröôøng Ñaïi hoïc ñeå tìm ñöôïc nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao. Thöù ba, chính saùch ñaõi ngoä nhaân vieân haáp daãn, xaây döïng tieán trình ngheà nghieäp roõ raøng ñeå nhaân vieân phaán ñaáu. Thöù tö, xaây döïng Trung taâm ñaøo taïo cuûa ACB thaønh moät trung taâm ñaøo taïo chuyeân nghieäp, chaát löôïng cao, phuø hôïp vôùi muïc tieâu taêng tröôûng nhanh cuûa ACB. 3.4 Kieán nghò . 3.4.1 Ñoái vôùi Nhaø nöôùc: Theo chuùng toâi, Nhaø nöôùc neân: 59 - Tieáp tuïc hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù, taïo ñieàu kieän cho söï caïnh tranh an toaøn vaø bình ñaúng giöõa caùc ngaân haøng. - Sôùm ban haønh Luaät giao dòch ñieän töû nhaèm taïo cô sôû phaùp lyù cho caùc TCTD phaùt trieån caùc dòch vuï ngaân haøng ñieän töû. Theo ñoù, moät soá vaán ñeà ñöôïc ñaët ra ñeå giaûi quyeát nhö: Chöõ kyù ñieän töû (cô quan cung caáp, cô quan giaùm saùt); tính baûo maät an toaøn; quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa caùc beân tham gia giao dòch ñieän töû… - Chính phuû töøng böôùc phaân ñònh roõ raøng quyeàn haïn cuûa caùc caáp trong vieäc hoaïch ñònh vaø thöïc thi chính saùch tieàn teä, ñoåi môùi cô caáu toå chöùc cuûa NHNN. - Xem xeùt giaûm thueá nhaäp khaåu caùc thieát bò, coâng ngheä öùng duïng trong hoaït ñoäng ngaân haøng, taïo ñieàu kieän ñaåy maïnh hoaït ñoäng ngaân haøng, heä thoáng thanh toaùn. 3.4.2. Ñoái vôùi Ngaân haøng Nhaø nöôùc: Theo chuùng toâi, Ngaân haøng Nhaø nöôùc caàn: - Nhanh choùng ñöa vaøo aùp duïng caùc coâng cuï chính saùch giaùn tieáp theo cô cheá thò tröôøng vaø thoâng leä quoác teá, haïn cheá vaø tieán tôùi xoaù boû vieäc söû duïng caùc coâng cuï tröïc tieáp, nhaát laø caùc bieän phaùp haønh chính trong ñieàu haønh chính saùch tieàn teä vaø quaûn lyù hoaït ñoäng ngaân haøng. - Tieáp tuïc xaây döïng vaø hoaøn chænh moâi tröôøng phaùp lyù veà hoaït ñoäng baùn haøng phuø hôïp vôùi thoâng leä vaø chuaån möïc quoác teá. Cuï theå : Khoâng haïn cheá vieäc tham gia goùp cuûa beân nöôùc ngoaøi döôùi hình thöùc tyû leä phaàn traêm toái ña soá coå phieáu nöôùc ngoaøi ñöôïc naém giöõ. - Söûa ñoåi cô baûn quy cheá quaûn lyù ngoaïi teä vaø cô cheá ñieàu haønh tyû giaù theo höôùng töï do hoaù caùc giao dòch vaõng lai, kieåm soaùt coù löïa choïn caùc giao dòch taøi khoaûn voán, laøm cho ñoàng tieàn Vieät Nam ñöôïc töï do chuyeån ñoåi, loaïi boû daàn nhöõng 60 haïn cheá veà mua baùn ngoaïi teä, veà môû taøi khoaûn thanh toaùn ngoaïi teä ôû nöôùc ngoaøi cuõng nhö söû duïng ngoaïi teä trong thanh toaùn vaø tieát kieäm noäi ñòa. - Xaây döïng heä thoáng thoâng tin taøi chính hieän ñaïi, ñaûm baûo cho heä thoáng ngaân haøng hoaït ñoäng an toaøn hieäu quaû, deã giaùm saùt, ñoàng thôøi laäp mo