Bài giảng Khảo sát thai quý 2 và 3 - Nguyễn Anh Tuấn

KHẢO SÁT THAI QUÝ 2 VÀ 3 Bác sĩ nguỹên anh tuấn Bệnh viện phụ sản trung ươ ng CÁC B Ư ỚC TIẾN HÀNH 1/ Xác đ ịnh trục thai nhi : trục dọc cột sống 2/ Xác đ ịnh các mặt phẳng c ơ bản: đ ầu, ngực,bụng 3/ Đo các chỉ số c ơ bản 4/ Khảo sát phần phụ thai 5/ Khảo sát rau,ối  XÁC Đ ỊNH TRỤC THAI NHI Xác đ ịnh trục dọc cột sống Xác đ ịnh trục dọc đ ầu thai XÁC Đ ỊNH 5 MẶT PHẲNG C Ơ BẢN 1/ Mặt phẳng l ư ỡng đ ỉnh 2/ Mặt phẳng tiểu não 3/ Mặt phẳng 4 buồng tim thai 4/ Mặt phẳng ngang bụng 5/ Mặt phẳng giới tính XÁC Đ ỊNH MẶT PHẲNG L Ư ỠNG Đ ỈNH  a/ Cách xác đ ịnh: từ trục dọc đ ầu thai quay đ ầu dò vuông góc b/ Cấu trúc phải thấy: đư ờng liên bán cầu thể vuông, não thất 3 đ ồi thị hai bên vòng cung x ươ ng sọ MẶT PHẲNG TIỂU NÃO a/ Cách xác đ ịnh: từ m/p l ư ỡng đ ỉnh chếch đ ầu dò xuống cho tới khi thấy k/t TN lớn nhất b/ Cấu trúc phải thấy: TN, hố sau,NT bên c/ Giá trị bình th ư ờng: TN t ươ ng ứng tuổi thai từ 15 đ ến 25 tuần NT bên, hố sau < 8mm Đo chiều cao sống mũi Khảo sát môi trên MẶT PHẲNG 4 BUỒNG TIM THAI a/ Cách xác đ ịnh: từ trục dọc cột sống đ oạn ngang ngực thai quay đ ầu dò 90 0 b/ Cấu trúc phải thấy: van, buồng tim,vách liên thất c/ Giá trị bình th ư ờng: nhĩ trái gần cột sống, thất phải dày h ơ n thất trái,vách liên thất liên tục,có vách nguyên thuỷ Đo nhịp tim thai Xuất phát đ ộng mạch lớn Khảo sát c ơ hoành MẶT PHẲNG NGANG BỤNG a/ Cách xác đ ịnh: từ trục dọc cột sống đ oạn ngang bụng thai quay đ ầu dò 90 0 b/ Cấu trúc phải thấy: Cột sống, túi h ơ i dạ dày, Đ/m rốn, thành tr ư ớc bụng c/ Giá trị bình th ư ờng: có túi h ơ i dạ dày, gan, thành bụng tr ư ớc liên tục Đo chu vi, đ /k ngang bụng Khảo sát thận Khảo sát giới tính Giới tính nam Giới tính nữ Đo chiều dài x ươ ng đ ùi Đo chiều dài bàn chân Khảo sát dây rốn Xác đ ịnh thành phần dây rốn ( 2 đ /m + 1 t/m ) Đo doppler đ /m rốn Đại c ươ ng về rau thai Rau thai có dạng hình đ ĩa gồm 18-20 múi kích th ư ớc: đ /k 15-20 cm, dày 2-3cm, nặng 450g Tỷ lệ rau/thai khoảng 1/6-1/7 Cấu tạo gồm: phần mẹ là nội mạc c ơ t/c Phần thai gồm lớp lông rau và lớp đ ệm Độ canci hoá: đ ộ I canci rải rác vài nốt đ ộ II canci tạo thành vòng ch ư a kín đ ộ III canci tạo thành vòng kín Khảo sát bánh rau Xác đ ịnh vị trí rau bám Đo chiều dày bánh rau Đánh giá đ ộ canci hoá Đo chiều dày bánh rau C ác kỹ thuật khảo sát l ư ợng ối Đo n ơ i sâu nhất Đo chỉ số ối Đo hai chỉ số ối Xác đ ịnh tuổi thai Theo từng giai đ oạn tuần tuổi thai a/ Thai từ tuần thứ 5 đ ến tuần thứ 8 dựa vào KT túi ối Giá trị cụ thể: Xem bảng t ươ ng quan KT túi ối và tuổi thai b/ Thai từ tuần thứ 9 đ ến tuần thứ 15 dựa vào chiều dài thai Giá trị cụ thể: Xem bảng t ươ ng quan chiều dài thai và tuổi thai c/ Thai từ tuần 15 đ ến tuần 25 dựa vào kích th ư ớc tiểu não Giá trị cụ thể: KT tiểu não t ươ ng đươ ng số tuần tuổi thai d/ Thai từ tuần thứ 25 đ ến tuần thứ 42 dựa vào các giá trị: Chu vi đ ầu, chu vi bụng, đư ờng kính l ư ỡng đ ỉnh, chiều dài x ươ ng đ ùi Giá trị cụ thể: xem bảng d ư ới đ ây Chu vi đ ầu Giá trị cụ thể: Hàm số t ươ ng quan giữa CV đ ầu và tuổi thai Y= - 82,318 + 14,068 X - 0,002 X3 r=0,9 Trong đ ó: Y= chu vi đ ầu X = tuần tuổi thai Từ 28 đ ến 35 tuần : Tuổi thai t ươ ng ứng với số đ o CVĐ (làm tròn số) +2 Từ 36 đ ến 37 tuần : tuổi thai t ươ ng ứng với số đ o CVĐ (làm tròn số) +3 Từ 38 đ ến 41 tuần: tuổi thai t ươ ng ứng với số đ o CVĐ (làm tròn số) +4 Chu vi bụng Gi¸ trÞ cô thÓ: Hµm sè t­¬ng quan gi÷a CVB vµ tuæi thai Y= - 183,008 + 16,392 X - 0,002X3 r=0,85 Trong ®ã: Y= chu vi ®Çu X = tuÇn tuæi thai Tõ tuÇn 28 ®Õn tuÇn 37 : Tuæi thai t­¬ng øng víi sè ®o CVB ( lµm trßn sè) + 4 Tõ tuÇn 38 ®Õn hÕt tuÇn 41: Tuæi thai t­¬ng øng víi sè ®o CVB (lµm trßn sè) +5 Xác đ ịnh tuổi thai từ 5-15t 1. §o chiÒu dµi tói thai Tuæi thai = (GS + 30)/ 7 2.§o chiÒu dµi thai Tuæi thai = CRL/6 + 5 Xác đ ịnh tuổi thai từ 16-38t Thai từ 16 đ ến 38 tuần dựa vào hai ph ươ ng pháp Đo đư ờng kính l ư ỡng đ ỉnh Giá trị cụ thể: Hàm số t ươ ng quan giữa DKLD và tuổi thai (theo P.T.Duyệt) Y = 1,59 X + 30,54 r=0,8 Y=mm X= tuần tuổi thai Đo chiều dài x ươ ng đ ùi Giá trị cụ thể : Hàm số t ươ ng quan giữa CDXD và tuổi thai (theo P T Duyệt) Y= 1,63 X + 7,69 r=0,86 Y=mm X= tuần tuổi thai  Dự đ oán trọng l ư ợng thai a / Tính trọng l ư ợng thai theo công thức Hansmann EFBW =TBD x 64,9145-BPD x105.775–TBD2 x 0.0046+ BPD2 x 0.930707+515.263 Tóm lại đ o TBD (ĐKNB) và BPD (ĐKLĐ) máy sẽ tự tính trọng l ươ ng thai b/ Tính trọng l ư ợng thai theo Warso Log 10 (EFBW/1000)=0.0166 x BPD + 0.0046 x AC-0.00002646 x BPD x AC-1.7492 Các chữ viết tắt trong tr ươ ng trình sản BPD: đ /k l ư ỡng đ ỉnh HC : chu vi đ ầu OFD: đ /k dọc đ ầu APTD, APAD: đ /k ngang bụng AC : chu vi bụng TTD: đ /k tr ư ớc sau bụng FTA: diện tích bụng GS, MDS : đ /k túi thai CRL: ch/dài đ ầu mông FL: ch/ dài x ươ ng đ ùi TIB : chiều dài x ươ ng chày HL: ch/ dài xg cánh tay Ulna: ch/ dài x ươ ng trụ LV: ch/ dài cột sống Các chữ viết tắt trong tr ươ ng trình sản L ư ợc đ ồ các mặt cắt sản khoa