Bài giảng Bệnh mạch máu não nhỏ - Nguyễn Trọng Hưng

BỆNH MẠCH MÁU NÃO NHỎ PGS TS NGUYỄN TRỌNG HƯNG Bệnh viện Lão khoa Trung ương Định nghĩa  Thường găp liên quan đến tuổi, nguyên nhân chính gây nhồi máu ổ khuyết, tổn thương chất trắng (leukoaraiosis) và suy giảm nhận thức do mạch [1,2]  Chỉ các bệnh lý xuất phát từ các mạch máu nhỏ (động mạch nhỏ, tiểu động mạch, mao mạch và tĩnh mạch) Thường thuật ngữ “bệnh mạch máu nhỏ” thường để chỉ bệnh lý của động mạch (ví dụ : Bệnh động mạch nhỏ) 1. Hachinski V et al. Stroke 2006;37:2220 –2241 2. Pantoni L. Lancet Neurol 2010;9:689 –701 Dịch tễ học  Tỷ lệ mắc bệnh 5-95% và 8-28% tùy theo các nghiên cứu và kỹ thuật chụp CT & MRI (*)  Ít các nghiên cứu ở châu Á: Tỷ lệ mắc: 28.8% - 77.1% (**) . 18.5% trong số bệnh nhân đột quỵ ở HongKong . 21.7% trong số bệnh nhân đột quỵ ởTaiwan . 42.7% trong số bệnh nhân đột quỵ ở Pakistan . Có xu hướng giảm trong vòng 40 năm qua tại Nhật Bản (***) (*) Vermeer et al. Rotterdam Scan Study. Stroke 2002 (**) Kohara K et al. Stroke 2003;34:1130-5 (**) Kubo et al. Neurology 2006 Nhồi máu não ổ khuyết thường gặp ở châu Á Lâm sàng Người Châu Á Người da trắng Sự khác nhau giữa thành của động mạch nhỏ và thành của mao mạch Bệnh MM nhỏ não Phân loại theo nguyên nhân Nhóm 1: Xơ vữa tiểu động mạch (Arteriolosclerosis) Hay gặp nhất, liên quan chặt chẽ với Tuổi = “SVD liên quan với tuổi” YTNC mạch máu = “SVD liên quan YTNC” Tăng huyết áp = “SVD tăng huyết áp” Đái tháo đường = “SVD đái tháo đường” “ .. Nhóm 1: Xơ vữa tiểu động mạch (Arteriolosclerosis) Biểu hiện bằng Mất tế bào cơ trơn Thoái hóa mỡ kính Thu hẹp lòng mạch Thành mạch dày lên Nhóm 1: Xơ vữa tiểu động mạch (Arteriolosclerosis) Biểu hiện bằng Mất tế bào cơ trơn Thoái hóa mỡ kính Thu hẹp lòng mạch Thành mạch dày lên Mảng xơ vữa nhỏ Nhóm 1: Xơ vữa tiểu động mạch (Arteriolosclerosis) Biểu hiện bằng Mất tế bào cơ trơn Thoái hóa mỡ kính Thu hẹp lòng mạch Thành mạch dày lên Mảng xơ vữa nhỏ Vi dị dạng mạch Giải phẫu bệnh vi thể điển hình tổn thương động mạch nhỏ từ giai đoạn sớm xơ tiểu động mạch (arteriolosclerosis) đến khi hoại tử fibrin (fibrinoid necrosis) Lipohyalinosis with collagenous thickening of the vessel wall, foamy macrophage deposition, and infl ammatory cell infi ltrate Arterioles in which the smooth muscle is being replaced by collagenous tissue & small clusters of perivascular inflammatory cells are seen. Fibrinoid necrosis with segmental vessel wall destruction and prominent surrounding inflammation; the endothelium is not visible and some Severely disrupted arteriole aneurysmal vessel wall dilatation is with evidence of previous occlusion and evident recanalisation Sinh lý bệnh  Nhồi máu não  Xuất huyết não Sinh lý bệnh  Nhồi máu não  Xuất huyết não - Yếu tố viêm - Yếu tố nguy cơ - Yếu tố gen Gen và bệnh MM nhỏ: liên quan với bất thường gen angiotensin - converting enzyme (ACE) From Gormley (2007), with permission