Luận văn Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn từ nay - 2010

Trang 1 MÔÛ ÑAÀU Thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñöôïc ban haønh laàn ñaàu tieân vaøo thaùng 12/1987. Qua hôn 15 naêm keå töø khi ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ôû nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu quan troïng, goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc thöïc hieän thaéng lôïi caùc muïc tieâu kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Nhö Nghò quyeát Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ khaúng ñònh “thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø chuû tröông quan troïng, goùp phaàn khai thaùc caùc nguoàn löïc trong nöôùc, môû roäng hôïp taùc kinh teá quoác teá, taïo neân söùc maïnh toång hôïp phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, phaùt trieån ñaát nöôùc”. Thaät vaäy, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån; coù taùc duïng thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa; môû ra nhieàu ngaønh ngheà, saûn phaåm môùi; naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø trình ñoä coâng ngheä, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu; taïo theâm nhieàu vieäc laøm môùi, goùp phaàn môû roäng quan heä ñoái ngoaïi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Laø tænh naèm trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam, trong nhöõng naêm qua Bình Döông ñaõ tích cöïc thöïc hieän coâng taùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaõ ñaït ñöôïc moät soá thaønh töïu quan troïng. Trong giai ñoaïn 5 naêm (1997-2002), GDP cuûa tænh taêng bình quaân 15,58% haøng naêm, cao hôn gaáp 2 laàn so vôùi naêm 1997. Cô caáu kinh teá chuyeån dòch theo höôùng taêng daàn tyû troïng coâng nghieäp, noâng nghieäp tuy taêng khaù nhöng giaûm daàn tyû troïng (do coâng nghieäp taêng raát nhanh). Ñeán naêm 2002, cô caáu kinh teá cuûa tænh laø: coâng nghieäp - dòch vuï - noâng nghieäp vôùi tyû troïng töông öùng 60,6% - 25,94% - 13,46%. Rieâng veà lónh vöïc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tính ñeán heát thaùng 06/2003 toång soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông laø 694 döï aùn, vôùi toång soá voán ñaàu tö laø 3 tyû 292 trieäu ñoâ la Myõ. Nhaän thöùc roõ taàm quan troïng cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc noùi chung vaø cuûa Bình Döông noùi rieâng, tænh caàn coù nhöõng giaûi phaùp thieát thöïc trong vieäc thöïc hieän môøi goïi, thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán ra ñaàu tö treân ñòa baøn tænh trong thôøi gian tôùi. Töø nhöõng lyù do treân, toâi xin choïn ñeà taøi "Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) treân ñòa baøn tænh Bình Trang 2 Döông giai ñoaïn töø nay - 2010" laøm luaän vaên toát nghieäp cao hoïc kinh teá ngaønh quaûn trò kinh doanh naêm 2003.
Muïc ñích cuûa luaän vaên: Luaän vaên naøy nhaèm nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà sau: 1/ Ñaùnh giaù khaùi quaùt tình hình thu huùt FDI ôû nöôùc ta noùi chung vaø thöïc traïng ôû tænh Bình Döông noùi rieâng. Ñaëc bieät laø ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng cuûa noù ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh trong thôøi gian qua. 2/ Qua ñoù ñeà xuaát moät soá caùc giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010.
Phaïm vi vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Ñeà taøi khoâng nhaèm nghieân cöùu hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi noùi chung cuõng nhö hoaït ñoäng thöïc tieãn kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi maø chæ ñi saâu nghieân cöùu hoaït ñoäng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010. Hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi coù lieân quan ñeán nhieàu lónh vöïc khaùc nhau vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu quan taâm tìm hieåu, nghieân cöùu. Do ñoù, ngoaøi caùc phöông phaùp cô baûn ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu kinh teá nhö phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp so saùnh, phaân tích... taùc giaû coøn söû duïng moät soá keát quaû nghieân cöùu cuûa caùc nhaø nghieân cöùu tröôùc ñaây.
Keát caáu luaän vaên: Ngoaøi caùc phaàn môû ñaàu, keát luaän, danh muïc taøi lieäu tham khaûo vaø caùc phuï luïc... luaän vaên goàm coù 3 chöông. Chöông 1: Toång quan veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Chöông 2: Thöïc traïng tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông trong thôøi gian qua (1997-2002). Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010. Trang 3 Chöông 1: Toång quan veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1 Giôùi thieäu khaùi quaùt veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1.1 Moät soá khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm cô baûn veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñeå hieåu ñöôïc baûn chaát cuûa ñaàu tö quoác teá vaø caùc hình thöùc hoaït ñoäng cuûa noù, tröôùc heát ta caàn laøm roõ khaùi nieäm veà ñaàu tö. Maëc duø coøn khaù nhieàu quan ñieåm khaùc nhau veà vaán ñeà naøy, nhöng coù theå ñöa ra moät khaùi nieäm cô baûn veà ñaàu tö ñöôïc nhieàu ngöôøi thöøa nhaän, ñoù laø "ñaàu tö laø vieäc söû duïng moät löôïng taøi saûn nhaát ñònh nhö voán, coâng ngheä, ñaát ñai... vaøo moät hoaït ñoäng kinh teá cuï theå nhaèm taïo ra moät hoaëc nhieàu saûn phaåm cho xaõ hoäi ñeå thu lôïi nhuaän". Ngaøy nay, hoaït ñoäng ñaàu tö quoác teá dieãn ra ngaøy caøng phoå bieán vaø coù vai troø quan troïng trong quaù trình phaùt trieån kinh teá cuûa caùc nöôùc, keå caû nöôùc ñaàu tö laãn nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñaàu tö quoác teá ñöôïc thöïc hieän chuû yeáu döôùi ba hình thöùc cô baûn laø: ñaàu tö tröïc tieáp, ñaàu tö giaùn tieáp vaø tín duïng quoác teá. 1.1.1.1 Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI): laø hình thöùc ñaàu tö quoác teá maø chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng goùp moät soá voán ñuû lôùn vaøo lónh vöïc saûn xuaát hoaëc dòch vuï, cho pheùp hoï tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh ñoái töôïng maø hoï töï boû voán ñaàu tö. Theo luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñöôïc hieåu laø vieäc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöa vaøo Vieät Nam voán baèng tieàn hoaëc baát kyø taøi saûn naøo ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng ñaàu tö theo quy ñònh cuûa luaät phaùp Vieät Nam. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp: − Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi goùp moät soá voán toái thieåu, tuøy theo quy ñònh cuûa luaät ñaàu tö töøng nöôùc, thí duï nhö Luaät Ñaàu tö cuûa Vieät Nam quy ñònh " soá voán ñoùng goùp toái thieåu cuûa phía nöôùc ngoaøi phaûi baèng 30% voán phaùp ñònh cuûa döï aùn". − Quyeàn haønh quaûn lyù phuï thuoäc vaøo möùc ñoä goùp voán, neáu ñoùng goùp 100% voán thì toaøn boä do chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñieàu haønh. − Lôïi nhuaän cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi thu ñöôïc phuï thuoäc vaøo keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp. Lôøi, loã ñöôïc chia theo tyû leä goùp voán trong voán phaùp ñònh sau khi ñaõ noäp thueá lôïi töùc (nay laø thueá thu nhaäp doanh nghieäp) cho nöôùc chuû nhaø. − Ñaàu tö tröïc tieáp ñöôïc thöïc hieän döôùi caùc hình thöùc: + Ñoùng goùp voán ñeå xaây döïng xí nghieäp môùi. + Mua laïi toaøn boä hoaëc töøng phaàn xí nghieäp ñang hoaït ñoäng. + Mua coå phieáu ñeå thoân tín hoaëc saùt nhaäp. 1.1.1.2 Ñaàu tö giaùn tieáp: laø hình thöùc ñaàu tö maø chuû tö baûn chuyeån voán vaøo moät quoác gia khaùc ñeå mua coå phaàn hoaëc chöùng khoaùn treân thò tröôøng Trang 4 taøi chính nhaèm thu lôïi nhuaän döôùi hình thöùc coå töùc hoaëc thu nhaäp chöùng khoaùn. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp: − Tuøy theo quy ñònh cuûa töøng nöôùc maø moãi chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi bò khoáng cheá möùc ñoä goùp voán, thuôøng laø döôùi 10-25% voán phaùp ñònh. − Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi kieám lôøi qua coå töùc hoaëc thu nhaäp chöùng khoaùn. − Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc pheùp tröïc tieáp ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp maø hoï boû voán mua coå phieáu hoaëc chöùng khoaùn. − Nhaø ñaàu tö boû voán ra kinh doanh thoâng qua thò tröôøng taøi chính. 1.1.1.3 Hình thöùc tín duïng quoác teá: laø hình thöùc ñaàu tö döôùi daïng cho vay vaø kieám lôøi thoâng qua laõi suaát tieàn vay. Veà thöïc chaát ñaây cuõng laø moät hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp, nhöng do coù nhöõng ñaëc thuø rieâng neân trong thöïc teá hình thöùc naøy vaãn ñöôïc phaân loaïi nhö moät hình thöùc ñoäc laäp. Trong ñoù, ODA (Official Development Assistance - Hoã trôï phaùt trieån chính thöùc) ñöôïc xem laø hình thöùc tín duïng quoác teá ñaëc bieät. Ñaây laø hình thöùc vieän trôï khoâng hoaøn laïi hoaëc cho vay voán vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät öu ñaõi: cho vay daøi haïn, laõi suaát thaáp, phöông thöùc traû nôï thuaän lôïi... nhaèm giuùp caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá vaø phuùc lôïi xaõ hoäi. Nhìn chung, FDI laø hình thöùc ñaàu tö chuû yeáu so vôùi caùc hình thöùc ñaàu tö quoác teá khaùc. Neáu ODA vaø hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh thì FDI laïi toû ra laø hình thöùc ñaàu tö coù hieäu quaû. Vay thöông maïi vôùi laõi suaát cao seõ deå trôû thaønh gaùnh naëng veà nôï nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nöôùc vay nôï trong töông lai. Ñaàu tö giaùn tieáp tuy khoâng trôû thaønh nôï, nhöng söï thay ñoåi ñoät ngoät doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi aûnh höôûng maïnh ñeán thò tröôøng voán, taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán söï oån ñònh kinh teá vó moâ cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Trong khi ñoù, hình thöùc FDI haàu nhö khaéc phuïc ñöôïc nhöõng baát lôïi ñaõ neâu. FDI ñöôïc ñaùnh giaù laø hình thöùc ñaàu tö khoâng trôû thaønh gaùnh naëng veà nôï cho nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng khoâng deã daøng ruùt voán trong thôøi gian ngaén. Traùi laïi, FDI coøn taïo ñieàu kieän cho nöôùc nhaän ñaàu tö khai thaùc vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc trong nöôùc. Beân caïnh ñoù, FDI khoâng chæ ñöa voán vaøo nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö, maø thoâng qua ñoù coøn giuùp tieáp thu ñöôïc kyõ thuaät coâng ngheä tieân tieán vaø kinh nghieäm quaûn lyù kinh doanh cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Töø ñoù, taùc ñoäng tích cöïc ñeán vieäc naâng cao naêng löïc cuûa caùc ngaønh saûn xuaát vaø dòch vuï trong nöôùc, thuùc ñaåy taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Maët khaùc, FDI coøn goùp phaàn laøm thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá theo höôùng coâng nghieäp vaø dòch vuï, laøm cho tính hieäu quaû cuûa söï phaùt trieån kinh teá ñöôïc naâng leân. Goùp phaàn naâng cao möùc soáng cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö thoâng qua giaûi quyeát vieäc laøm, taêng thu nhaäp, taïo ñoäi nguõ lao ñoäng coù trình Trang 5 ñoä vaø tay ngheà. Ngoaøi ra, FDI coøn giuùp ñaåy nhanh tieán trình hoäi nhaäp cuûa quoác gia vôùi neàn kinh teá theá giôùi vì ñaàu tö tröïc tieáp laø nhaân toá taùc ñoäng maïnh tôùi tieán trình hoaøn thieän theå cheá, chính saùch ñeán moâi tröôøng ñaàu tö. 1.1.2 Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) taïi Vieät Nam. Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ra ñôøi ñeán nay ñaõ hôn 15 naêm (töø 12/1987), keå töø ñoù tôùi nay ñaõ qua nhieàu laàn söûa ñoåi, boå sung vaø hieän nay luaät thöøa nhaän coù 4 hình thöùc FDI cô baûn vaø moät soá hình thöùc ñaàu tö ñaëc bieät khaùc: 1.1.2.1 Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh (A business co-operation contract). Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh laø vaên baûn kyù keát giöõa hai beân hoaëc nhieàu beân (goïi taét laø caùc beân hôïp doanh) quy ñònh traùch nhieäm vaø phaân chia keát quaû kinh doanh cho moãi beân (nöôùc ngoaøi vaø sôû taïi) ñeå tieán haønh ñaàu tö kinh doanh ôû Vieät Nam maø khoâng thaønh laäp phaùp nhaân. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Caùc beân Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi hôïp taùc vôùi nhau ñeå tieán haønh kinh doanh taïi Vieät nam treân cô sôû vaên baûn hôïp ñoàng ñaõ kyù giöõa hai hoaëc nhieàu beân, trong hôïp ñoàng quy ñònh roõ nghóa vuï, quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm cuûa moãi beân tham gia. − Caùc beân tieán haønh hoaït ñoäng kinh doanh maø khoâng caàn laäp ra moät phaùp nhaân môùi, töùc khoâng cho ra ñôøi coâng ty, xí nghieäp môùi. − Thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh do caùc beân töï thoûa thuaän, phuø hôïp vôùi tính chaát hoaït ñoäng kinh doanh vaø söï caàn thieát ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa hôïp ñoàng. − Moãi beân laøm nghóa vuï taøi chính ñoái vôùi nöôùc chuû nhaø theo nhöõng quy ñònh rieâng. 1.1.2.2 Doanh nghieäp lieân doanh (A Joint Venture Enterprise). Laø doanh nghieäp môùi ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû goùp voán hai beân hoaëc nhieàu beân Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, mang tö caùch phaùp nhaân Vieät Nam. − Voán phaùp ñònh cuûa lieân doanh ít nhaát baèng 30% voán ñaàu tö, ñoái vôùi nhöõng döï aùn ñaàu tö vaøo haï taàng cô sôû, troàng röøng, ñaàu tö vaøo caùc vuøng kinh teá khoù khaên coù theå chaáp nhaän voán phaùp ñònh thaáp ñeán 20% nhöng phaûi ñöôïc cô quan caáp giaáy pheùp chaáp thuaän. − Phaàn voán ñoùng goùp cuûa beân phía nöôùc ngoaøi khoâng thaáp hôn 30% voán phaùp ñònh tröø tröôøng hôïp ñaëc bieät coù theå cho pheùp thaáp ñeán 20%. − Thôøi gian ñaàu tö cho pheùp khoâng quaù 50 naêm, trong tröôøng hôïp ñaëc bieät coù theå keùo daøi ñeán 70 naêm. Trang 6 Tuøy vaøo quy moâ cuûa voán ñaàu tö vaø lónh vöïc ñaàu tö maø nhaø nöôùc quy ñònh thôøi haïn ñaàu tö khaùc nhau. − Toång giaùm ñoác ñieàu haønh lieân doanh coù theå laø ngöôøi nöôùc ngoaøi, trong tröôøng hôïp ñoù phoù toång giaùm ñoác thöù nhaát laø ngöôøi Vieät Nam, thöôøng truù taïi Vieät Nam. − Hoäi ñoàng quaûn trò laø cô quan laõnh ñaïo cuûa doanh nghieäp lieân doanh. Soá thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng quaûn trò do caùc beân quyeát ñònh, moãi beân cöû ngöôøi cuûa mình tham gia hoäi ñoàng quaûn trò öùng vôùi phaàn voán ñoùng goùp trong voán phaùp ñònh. Beân ít nhaát laø hai ngöôøi. − Lôøi, loã ñöôïc chia cho moãi beân caên cöù vaøo tyû leä goùp voán trong voán phaùp ñònh (tröø tröôøng hôïp caùc beân thoûa thuaän khaùc ñi). 1.1.2.3 Doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (Enterprise with one hundred (100) percent Foreign owned capital). Ñaây laø doanh nghieäp thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laäp taïi Vieät Nam, töï toå chöùc quaûn lyù vaø chòu traùch nhieäm veà keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Doanh nghieäp ñöôïc laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, mang tö caùch phaùp nhaân Vieät Nam. − Voán phaùp ñònh cuûa doanh nghieäp ít nhaát phaûi baèng 30% voán ñaàu tö, tröø tröôøng hôïp ñaàu tö vaøo nhöõng vuøng kinh teá khoù khaên thì tyû leä naøy coù theå thaáp ñeán 20% voán phaùp ñònh. − Trong quaù trình hoaït ñoäng khoâng ñöôïc giaûm voán phaùp ñònh, taêng voán phaùp ñònh phaûi xin pheùp. 1.1.2.4 Doanh nghieäp coå phaàn Caên cöù Nghò ñònh soá 38/2003 cuûa Thuû töôùng chính phuû ban haønh ngaøy 15/04/2003 veà vieäc chuyeån ñoåi moät soá doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi sang hoaït ñoäng coâng ty coå phaàn thì hình thöùc naøy ñöôïc hieåu laø "Doanh nghieäp coå phaàn laø doanh nghieäp coù voán ñieàu leä ñöôïc chia laøm nhieàu phaàn baèng nhau goïi laø coå phaàn, trong ñoù caùc coå ñoâng saùng laäp nöôùc ngoaøi naém giöû ít nhaát 30% voán ñieàu leä; ñöôïc toå chöùc hoaït ñoäng theo hình thöùc coâng ty coå phaàn... ñöôïc höôûng caùc ñaûm baûo cuûa nhaø nöôùc Vieät Nam vaø öu ñaõi theo Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam". Coù ba ñieàu kieän ñeå moät doanh nghieäp nöôùc ngoaøi töø hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn chuyeån sang coâng ty coå phaàn: − Doanh nghieäp ñaõ goùp ñuû voán phaùp ñònh theo quy ñònh taïi giaáy pheùp ñaàu tö. − Ñaõ chính thöùc hoaït ñoäng ít nhaát ba naêm trong ñoù naêm cuoái tröôùc khi chuyeån ñoåi phaûi coù laõi. − Coù hoà sô ñeà nghò chuyeån ñoåi. Trang 7 Ngoaøi ra taïi Vieät Nam, coøn coù caùc hình thöùc ñaàu tö ñaëc thuø khaùc laø:
Hình thöùc xaây döïng - kinh doanh - chuyeån giao (BOT - Build- Operate-Transfer): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng, kinh doanh coâng trình keát caáu haï taàng trong moät thôøi haïn nhaát ñònh; heát thôøi haïn, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao khoâng boài hoaøn coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam. Caàn phaân bieät vôùi hình thöùc BTO vaø BT: Hình thöùc xaây döïng - chuyeån giao - kinh doanh (BTO): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng; sau khi xaây döïng xong nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam, chính phuû Vieät Nam daønh cho nhaø ñaàu tö quyeàn kinh doanh coâng trình ñoù trong moät thôøi haïn nhaát ñònh ñeå thu hoài voán ñaàu tö vaø lôïi nhuaän hôïp lyù. Hình thöùc xaây döïng - chuyeån giao (BT): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng; sau khi xaây döïng xong nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam.
Hình thöùc khu cheá xuaát (Export Processing Zone): ñaây laø moät khu vöïc laõnh thoå ñöôïc nhaø nöôùc quy hoaïch rieâng nhaèm thu huùt caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi vaøo hoaït ñoäng ñeå cheá bieán ra haøng coâng nghieäp phuïc vuï xuaát khaåu.
Hình thöùc phaùt trieån KCN (Industrial Zone, Industrial Park): ngaøy 24/4/1997, chính phuû ñaõ ban haønh quy cheá khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp, khu coâng ngheä cao goïi chung laø khu coâng nghieäp thay theá cho hai Nghò ñònh laø Nghò ñònh soáâ 322-NÑ/HÑBT ngaøy 18/10/1991 vaø Nghò ñònh soáâ 192-NÑ/CP ngaøy 28/12/1994. Nhö vaäy, KCN taïi Vieät Nam ñöôïc hieåu laø: "KCN laø khu taäp trung caùc doanh nghieäp KCN, chuyeân saûn xuaát coâng nghieäp vaø thöïc hieän caùc dòch vuï hoå trôï saûn xuaát coâng nghieäp, coù ranh giôùi ñòa lyù xaùc ñònh, khoâng coù daân cö sinh soáng vaø do Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp". 1.2 Vò trí, vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) ñoái vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc. 1.2.1 Vò trí: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám vò trí khaù quan troïng trong neàn kinh teá Vieät Nam. Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån, coù taùc duïng thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu theo höôùng CNH-HÑH; môû ra nhieàu ngaønh ngheà, saûn phaåm môùi; naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø trình ñoä coâng ngheä, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu; taïo theâm nhieàu vieäc laøm môùi, goùp phaàn môû roäng quan heä ñoái ngoaïi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Trang 8 Nhö Nghò quyeát ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ khaúng ñònh kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø moät boä phaän caáu thaønh quan troïng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa ôû nöôùc ta, ñöôïc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi, bình ñaúng vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc. Thu huùt voán FDI laø chuû tröông quan troïng, goùp phaàn khai thaùc caùc nguoàn löïc trong nöôùc, môû roäng hôïp taùc kinh teá quoác teá, taïo neân söùc maïnh toång hôïp phuïc vuï söï nghieäp CNH-HÑH, phaùt trieån ñaát nöôùc. 1.2.2 Vai troø cuûa ñaàu tö quoác teá: Coù theå noùi, hoaït ñoäng ñaàu tö quoác teá ngaøy caøng theå hieän roõ vai troø to lôùn trong vieäc thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi ôû caùc nöôùc (nuôùc ñaàu tö laãn nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö). 1.2.2.1 Ñoái vôùi nöôùc ñaàu tö: Giuùp naâng cao hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö thoâng qua vieäc taän duïng nhöõng lôïi theá saûn xuaát cuûa nôi tieáp nhaän ñaàu tö nhö nguoàn taøi nguyeân, vaät lieäu reû tieàn, giuùp haï giaù thaønh saûn phaåm vaø naâng cao tyû suaát lôïi nhuaän cuûa voán ñaàu tö. Ñoàng thôøi coù theå taïo ra nguoàn cung caáp nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo oån ñònh vôùi giaù phaûi chaêng cho nöôùc ñaàu tö. Beân caïnh ñoù, ñaàu tö quoác teá coøn laø phöông tieän ñeå caùc nhaø ñaàu tö coù theå tieáp caän vaø môû roäng thò tröôøng tieâu thuï ra beân ngoaøi, taïo laäp ñöôïc moái quan heä vôùi khaùch haøng vaø caùc keânh phaân phoái haøng hoùa taïi ñòa phöông, traùnh ñöôïc haøng raøo baûo hoä maäu dòch cuûa caùc nöôùc thoâng qua vieäc xaây döïng caùc nhaø maùy saûn xuaát vaø thò tröôøng ôû beân ngoaøi. Ngoaøi ra, ñaàu tö voán ra nöôùc ngoaøi giuùp caùc chuû ñaàu tö phaân taùn bôùt ruûi ro khi tình hình trong nöôùc baát oån hay khi thò tröôøng trong nöôùc coù daáu hieäu suy thoaùi, baõo hoøa... 1.2.2.2 Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö: Coù theå khaùi quaùt luoàng voán ñaàu tö quoác teá hieän nay chaûy vaøo hai khu vöïc: caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån vaø caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån. Nhìn chung, ñaàu tö quoác teá ñeàu coù vai troø quan troïng ñaëc bieät, nhöng vai troø naøy ñöôïc theå hieän khaùc nhau giöõa hai khu vöïc naøy: a/ Ñoái vôùi caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån (nhö Myõ, EU, Nhaät baûn...) ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi coù yù nghóa quan troïng, noù giuùp giaûi quyeát khoù khaên veà caùc vaán ñeà kinh teá xaõ hoäi trong nöôùc nhö: thaát nghieäp, laïm phaùt... Vaø cuõng qua ñoù, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå mua laïi nhöõng coâng ty, xí nghieäp laøm aên thua loã coù nguy cô bò phaù saûn, giuùp caûi thieän tình hình thanh toaùn, taïo coâng aên vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn goùp phaàn taêng thu ngaân saùch quoác gia, taïo moâi tröôøng caïnh tranh laønh maïnh ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi trong nöôùc. Ngoaøi ra, noù coøn giuùp caùc nhaø quaûn lyù trong nöôùc coù theå hoïc hoûi ñöôïc kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán töø caùc nöôùc khaùc. Trang 9 b/ Ñoái vôùi caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån Ñaàu tö quoác teá giuùp caùc nöôùc naøy ñaåy maïnh toác ñoä phaùt trieån neân kinh teá thoâng qua vieäc taïo ra caùc xí nghieäp, caùc nhaø maùy môùi hoaëc taêng quy moâ cuûa caùc ñôn vò kinh teá. Qua ñoù goùp phaàn phaùt trieån nhöõng ngaønh ngheà môùi, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø taïo coâng aên vieäc laøm môùi, thu huùt theâm nhieàu lao ñoäng, töø ñoù taêng thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, taïo ñieàu kieän taêng tích luõy trong nöôùc. Thoâng qua tieáp nhaän ñaàu tö quoác teá caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån coù ñieàu kieän tieáp nhaän ñöôïc kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa nöôùc ngoaøi. Töø ñoù, taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy söï ñoåi môùi coâng ngheä cuûa caùc nöôùc, goùp phaàn taêng naêng suaát lao ñoäng vaø haï giaù thaønh saûn phaåm. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng buø ñaép cho söï thieáu huït veà voán cuûa caùc nöôùc. Ñaëc bieät ñoái vôùi caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån thì ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn boå sung nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc vaø caûi thieän caùn caân thanh toaùn quoác teá. Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñöôïc ñaùnh giaù laø coù öu theá noåi baät hôn so vôùi caùc nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi khaùc nhö vay nôï, vieän trôï... do khoâng gaây nôï cho nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taùc ñoäng maïnh ñeán caïnh tranh vaø ñoäc quyeàn trong nöôùc, töø ñoù thuùc ñaåy caïnh tranh, laøm cho neàn kinh teá hoaït ñoäng coù hieäu quaû hôn, ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá. Ngoaøi ra, nhôø coù ñaàu tö nöôùc ngoaøi cô caáu neàn kinh teá cuûa caùc nöôùc naøy chuyeån dòch nhanh choùng theo chieàu höôùng taêng nhanh tyû troïng caùc ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï, giaûm tyû troïng caùc ngaønh noâng nghieäp, khai thaùc trong GDP, ñaåy maïnh söï nghieäp CNH-HÑH ñaát nöôùc. Vai troø cuûa caùc MNC ñoái vôùi doøng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi: Ngaøy nay, caùc MNC ñaõ trôû thaønh löïc löôïng chuû yeáu, noøng coát thuùc ñaåy quaù trình toaøn caàu hoùa, khu vöïc hoùa neàn kinh teá theá giôùi, thoâng qua taùc ñoäng to lôùn cuûa caùc MNC trong vieäc phaân boá nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá theá giôùi, thuùc ñaåy quaù trình chuyeån bieán cô caáu kinh teá ôû caùc quoác gia. Phaàn lôùn caùc hoaït ñoäng FDI ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc MNC, neân vieäc taêng tröôûng nhanh cuûa caùc coâng ty naøy ñaõ thuùc ñaåy maïnh doøng löu chuyeån voán ñaàu tö giöõa caùc nöôùc. Caùc MNC cuõng ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc chuyeån taûi kyõ thuaät, coâng ngheä, thuùc ñaåy quaù trình CNH-HÑH ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, haàu heát caùc coâng ngheä hieän ñaïi trong caùc ngaønh kinh teá quan troïng nhö daàu khí, ñieän töû, vieãn thoâng, oâ toâ... ñöôïc chuyeån giao thoâng qua con ñöôøng FDI. Maët khaùc, coâng ngheä cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø caùc MNC coù vai troø ñaëc bieät quan troïng trong thöïc hieän chieán löôïc “ñi taét ñoùn ñaàu” ñeå CNH-HÑH neàn kinh teá. Trang 10 Thoâng qua FDI, caùc MNC khoâng chæ boå sung voán ñaàu tö, chuyeån giao coâng ngheä, kieán thöùc quaûn lyù cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån maø coøn xaây döïng caùc cô sôû nghieân cöùu vaø phaùt trieån, ñaøo taïo kyõ thuaät cho ñoäi nguõ lao ñoäng ôû nöôùc chuû nhaø ñeå phuïc vuï cho caùc döï aùn ñaàu tö cuûa hoï. Nhôø ñoù, goùp phaàn naâng cao naêng suaát lao ñoäng trong quaù trình coâng nghieäp hoùa ôû caùc nöôùc nhaän ñaàu tö. Do ñoù, chieán löôïc ñaàu tö phaùt trieån cuûa caùc MNC coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán doøng ñaàu tö vaø xu höôùng vaän ñoäng cuûa FDI. Beân caïnh ñoù, noù coøn taïo ra caùc lieân keát vôùi caùc coâng ty noäi ñòa thoâng qua moái quan heä cung caáp nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo vaø caùc dòch vuï, thuùc ñaåy ñaàu tö noäi ñòa, gaén keát caùc coâng ty trong nöôùc vôùi thò tröôøng theá giôùi, taïo ra thò tröôøng cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ngoaøi ra, nhôø quaù trình quoác teá hoùa saûn xuaát (chuû yeáu do caùc MNC thöïc hieän) maø caùc nöôùc ñang phaùt trieån khai thaùc ñöôïc coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc saûn xuaát cuûa mình, ñaëc bieät laø nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân phong phuù vaø lao ñoäng doài daøo. Ôû Vieät Nam, neáu khoâng coù FDI thì caùc nguoàn löïc coù lôïi theá seõ khoâng ñöôïc khai thaùc coù hieäu quaû, trong khi ñoù laïi raát caàn caùc yeáu toá nhö voán, coâng ngheä, kieán thöùc, kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán vaø maïng löôùi phaân phoái toaøn caàu cuûa caùc MNC ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Vaø nhôø coù caùc hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi cuûa caùc MNC, caùc doanh nghieäp trong nöôùc coù theå naém baét ñöôïc nhu caàu vaø tình hình cuûa thò tröôøng theá giôùi. Töø ñoù, coù cô sôû thöïc teá ñeå ñieàu chænh chieán löôïc kinh doanh cuûa mình cho phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa thò tröôøng hôn. 1.2.3 Vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) ñoái vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc: Qua hôn 15 naêm keå töø khi ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam (1987), hoaït ñoäng FDI ôû nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu quan troïng, goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc trong thôøi gian qua. Söï ñoùng goùp to lôùn cuûa FDI trong quaù trình taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá theå hieän qua caùc maët sau:  Tröôùc heát, FDI ñaõ boå sung nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån, goùp phaàn khai thaùc vaø naâng cao hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc trong nöôùc. Coù theå noùi, voán laø yeáu toá coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi taêng tröôûng kinh teá cuûa moät quoác gia. Ôû Vieät Nam, khi tích luõy noäi boä töø neàn kinh teá coøn thaáp, nguoàn thu ngaân saùch coøn haïn cheá thì toác ñoä taêng tröôûng seõ phuï thuoäc quan troïng vaøo nguoàn voán töø beân ngoaøi. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø keânh voán quan troïng goùp phaàn thuùc ñaåy söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ôû nöôùc ta, giai ñoaïn 1991-1995 voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám treân 25% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi; giai ñoaïn 1996-2000 soá Trang 11 voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng leân 1,8 laàn so vôùi giai ñoaïn tröôùc ñoù, vaø chieám 24% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi.  Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn taêng thu ngaân saùch, caûi thieän caùn caân thanh toaùn vaø caùn caân vaõng lai cuûa quoác gia. Vôùi haøng ngaøn döï aùn ñöôïc caáp pheùp hoaït ñoäng, tyû leä ñoùng goùp vaøo GDP cuûa Vieät Nam trong moät soá naêm qua cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng taêng leân ñaùng keå: naêm 1993 chieám 3,6%, ñeán naêm 1997 laø 9,1%, naêm 1998:10%, naêm 1999: 12,2% vaø töø naêm 2000-2002 moãi naêm ñeàu chieám treân 13% GDP. Bieåu soá 1: Ñoùng goùp cuûa caùc döï aùn FDI ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá Vieät Nam. Naêm 1992 1993 1994 1995 1996 Tyû troïng trong GDP (%) 2 3,6 6,1 6,3 7,4 Naêm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Tyû troïng trong GDP (%) 9,1 10 12,2 13,2 13,5 13,8 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cuûa khu vöïc naøy hôn haún toác ñoä taêng tröôûng cuûa khu vöïc trong nöôùc. Ñoàng thôøi nguoàn thu ngaân saùch nhaø nöôùc (NSNN) töø khu vöïc naøy cuõng taêng leân ñaùng keå. Naêm 1994 noäp NSNN: 128 trieäu USD, naêm 1998: 370 trieäu USD vaø naêm 2002: 459 trieäu USD. Ôû Vieät Nam, ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ taùc ñoäng tích cöïc ñeán caùn caân thöông maïi vaø caùn caân thanh toaùn quoác teá thoâng qua vieäc tieáp nhaän khaù lôùn nguoàn voán FDI (toång voán thöïc hieän laø 24,63 tyû USD tính ñeán 3/2003). Beân caïnh ñoù, khu vöïc kinh teá coù voán FDI cuõng ñaõ goùp phaàn tích cöïc trong vieäc môû roäng thò tröôøng trong nöôùc cuõng nhö thò tröôøng xuaát khaåu. Neáu khoâng keå daàu khí thì kim ngaïch xuaát khaåu cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi giai ñoaïn 1991-1995 ñaït treân 1,12 tyû USD; giai ñoaïn 1996-2000 ñaït treân 10,4 tyû USD; naêm 2001 ñaït 3,67 tyû USD vaø naêm 2002 laø 4,5 tyû USD. Bieåu soá 2: Tình hình xuaát khaåu cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi Ñôn vò tính: trieäu USD. Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Xuaát khaåu 52 112 269 352 336 788 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Xuaát khaåu 1.790 1.982 2.547 3.300 3.670 4.500 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Trang 12  Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù vai troø quan troïng trong chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng CNH-HÑH, phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát, goùp phaàn ñaùng keå trong taêng tröôûng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp caû nöôùc, naâng cao trình ñoä kyõ thuaät vaø naêng löïc coâng ngheä cho neàn kinh teá. Thoâng qua caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhieàu coâng ngheä môùi, hieän ñaïi ñaõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng ôû nöôùc ta nhö trong caùc ngaønh thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí, böu chính vieãn thoâng, saûn xuaát vi maïch ñieän töû, saûn xuaát maùy tính, oâ toâ... Caùc döï aùn naøy ñaõ ñoùng goùp ñaùng keå trong vieäc gia taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa coâng ngheä Vieät Nam vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Trong thôøi kyø ñaàu, ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuû yeáu thöïc hieän trong caùc lónh vöïc kinh doanh baát ñoäng saûn nhö xaây döïng khaùch saïn, vaên phoøng cho thueâ, KCN, KCX... trong giai ñoaïn töø 1997-1998 trôû laïi ñaây, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi coù xu höôùng thöïc hieän nhieàu hôn vaøo caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp vaø dòch vuï. Hieän ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám gaàn 35% saûn löôïng coâng nghieäp cuûa caû nöôùc vôùi toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm treân 20%. Bieåu soá 3: Ñoùng goùp cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam. Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Toác ñoä taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (%) 45,6 40,4 13,6 12,8 8,8 21,7 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Toác ñoä taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (%) 23,2 24,4 20 23 12,1 14 Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Tyû troïng trong coâng nghieäp (%) 22,4 26,2 26,2 26,2 25,1 26,2 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Tyû troïng trong coâng nghieäp (%) 28,9 32 34,4 36 35,4 35 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Ngoaøi ra, vieäc aùp duïng coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi ôû caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng ñaõ taïo ra ñoäng löïc kích thích caùc doanh nghieäp noäi ñòa ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä, goùp phaàn taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng vôùi giaù thaønh thaáp, caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc doanh nghieäp khaùc treân thò tröôøng noäi ñòa vaø xuaát khaåu.  Ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù vai troø quan troïng trong vaán ñeà giaûi quyeát vieäc laøm, giaûm tyû leä thaát nghieäp, naâng cao trình ñoä cho ngöôøi lao ñoäng. Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng ñaõ ñem laïi moät boä phaän ñaùng keå thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng vaø taêng söùc mua cho thò tröôøng. Trang 13 Soá lao ñoäng laøm vieäc trong caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ngaøy caøng gia taêng. Moät soá löôïng ñaùng keå caùc nhaø quaûn lyù vaø coâng nhaân lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo trong vaø ngoaøi nöôùc ñaõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc trong nöôùc. Ñaây laø nhaân toá quan troïng goùp phaàn laøm cho moâi tröôøng ñaàu tö cuûa Vieät Nam naâng cao hôn nöõa khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc nöôùc khu vöïc vaø treân theá giôùi. Bieåu soá 4: Soá löôïng vieäc laøm do khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïo ra: Ñôn vò tính: 1.000 ngöôøi. Naêm 91-95 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Giaûi quyeát vieäc laøm (*) 200 220 250 270 296 379 439 472 Ghi chuù: (*) tính tôùi cuoái naêm baùo caùo, khoâng keå lao ñoäng giaùn tieáp. Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Ngoaøi ra caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá thò tröôøng ôû Vieät Nam, ñöa neàn kinh teá nöôùc ta hoäi nhaäp nhanh vôùi neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. Cho ñeán nay ñaõ coù treân 74 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå coù döï aùn ñaàu tö ôû nöôùc ta, trong ñoù coù hôn 80 coâng ty ña quoác gia ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Chính nhöõng döï aùn naøy coù taùc ñoäng khoâng nhoû tôùi vieäc thay ñoåi cô cheá chính saùch quaûn lyù kinh teá cuûa Vieät Nam theo höôùng hoäi nhaäp quoác teá. Nhö vaäy, coù theå noùi nhöõng gì maø FDI mang laïi cho kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam laø ñieàu khoâng theå phuû nhaän, ñaõ goùp phaàn ñöa neàn kinh teá nöôùc ta leân moät taàm cao môùi, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn cho Vieät Nam trong phaùt trieån vaø hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. 1.3 Caùc ñieàu kieän cô baûn thu huùt FDI: 1.3.1 Tình hình chính trò xaõ hoäi oån ñònh: Coù theå noùi moâi tröôøng chính trò xaõ hoäi oån ñònh laø yeáu toá haáp daãn haøng ñaàu ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö, laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh quoác teá, coù taùc ñoäng lôùn ñeán vieäc thu huùt ñaàu tö töø beân ngoaøi vaø laø ñieàu kieän ñaàu tieân, cô baûn nhaát ñeå caùc nhaø ñaàu tö quyeát ñònh coù neân boû voán ra ñaàu tö hay khoâng. Bôûi vì tình hình chính trò khoâng oån ñònh thöôøng daãn tôùi ñöôøng loái phaùt trieån khoâng nhaát quaùn. Vaø khi coù nhöõng baát oån veà tình hình chính trò xaõ hoäi nhö söï maát oån ñònh trong nöôùc, söï xung ñoät vôùi beân ngoaøi, hay coù nhöõng xu höôùng thay ñoåi trong noäi caùc Chính phuû... thì seõ aûnh höôûng ñeán söï an toaøn veà sôû höõu taøi saûn cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Do ñoù, trong haàu heát luaät phaùp veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc ñeàu quy ñònh raát roõ seõ ñaûm baûo khoâng quoác höõu hoùa taøi saûn hôïp phaùp cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Vaø vieäc ñaûm baûo an toaøn taøi saûn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi luoân Trang 14 chieám vò trí quan troïng haøng ñaàu trong caùc chính saùch veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa nöôùc chuû nhaø. Chính saùch naøy nhaèm taïo loøng tin cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñeå hoï coù theå yeân taâm taäp trung vaøo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình nhaèm khai thaùc hieäu quaû döï aùn ñaàu tö. Ngay trong ñieàu ñaàu tieân cuûa Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi Vieät Nam cuõng ñaõ theå hieän "nhaø nöôùc baûo hoä quyeàn sôû höõu ñoái vôùi voán ñaàu tö vaø caùc quyeàn lôïi hôïp phaùp khaùc cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi". Ñeå thöïc hieän chính saùch treân, nöôùc chuû nhaø thöôøng kyù caùc Hieäp ñònh ñaûm baûo ñaàu tö vôùi caùc nöôùc ñaàu tö. Trong ñoù thöôøng bao goàm caùc noäi dung cô baûn veà vieäc khoâng quoác höõu hoùa, tòch thu taøi saûn cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; boài thöôøng nhöõng thieät haïi veà taøi saûn cho caùc nhaø ñaàu tö trong tröôøng hôïp taøi saûn cuûa hoï bò tröng duïng vaøo muïc ñích coâng; cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc chuyeån lôïi nhuaän, voán ñaàu tö vaø caùc taøi saûn hôïp phaùp khaùc ra khoûi bieân giôùi. Tình hình chính trò oån ñònh laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñaûm baûo caùc cam keát cuûa chính phuû ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö veà sôû höõu voán ñaàu tö, caùc chính saùch öu tieân ñaàu tö vaø ñònh höôùng phaùt trieån (cô caáu ñaàu tö) cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñoàng thôøi noù coøn laø ñieàu kieän thieát yeáu ñeå duy trì söï oån ñònh veà tình hình kinh teá xaõ hoäi. Ñaây laø nhaân toá quan troïng taùc ñoäng ñeán tính ruûi ro cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö vaø laø moái quan taâm haøng ñaàu cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.3.2 Caùc chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh Caùc chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh cuõng laø moät trong nhöõng ñieàu kieän cô baûn vaø quan troïng nhaát ñeå thu huùt voán ñaàu tö töø beân ngoaøi. Trình ñoä quaûn lyù kinh teá vó moâ coù aûnh höôûng lôùn ñeán söï oån ñònh kinh teá vó moâ trong nöôùc. Duy trì söï oån ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ nhaèm giaûm bôùt nhöõng bieán ñoäng ngaén haïn trong neàn kinh teá vaø khuyeán khích taêng tröôûng kinh teá, goùp phaàn taïo neân moâi tröôøng ñaàu tö haáp daãn cho caùc nhaø ñaàu tö. Caùc hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi chòu taùc ñoäng bôûi nhieàu chính saùch cuûa nöôùc chuû nhaø, trong ñoù coù caùc chính saùch taùc ñoäng tröïc tieáp nhö quy ñònh veà lónh vöïc ñöôïc ñaàu tö, möùc sôû höõu cuûa nöôùc ngoaøi, mieãn giaûm thueá ñaàu tö, quy ñònh tyû leä xuaát nhaäp khaåu, tö nhaân hoùa, caïnh tranh, baûo hoä... vaø caùc chính saùch coù aûnh höôûng giaùn tieáp nhö chính saùch veà taøi chính tieàn teä, thöông maïi, vaên hoùa-xaõ hoäi, ñoái ngoaïi... Vieäc duy trì söï oån ñònh caùc chính saùch, möùc ñoä ñaày ñuû vaø hôïp lyù cuûa caùc chính saùch naøy coù aûnh höôûng maïnh ñeán vieäc thu huùt doøng voán ñaàu tö tröïc tieáp töø beân ngoaøi. Ngoaøi ra, söï oån ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ trong nöôùc giuùp cho caùc nhaø ñaàu tö coù theå giaûm bôùt caùc yeáu toá khoâng löôøng tröôùc ñöôïc trong quaù trình ñaàu tö vaø döï tính khaù chính xaùc keát quaû ñaàu tö cuûa mình. Trang 15 1.3.3 Cô sôû haï taàng ñaûm baûo cho ñaàu tö phaùt trieån Cô sôû haï taàng laø toång theå caùc cô sôû vaät chaát kyõ thuaät, caùc coâng trình, caùc phöông tieän toàn taïi treân moät laõnh thoå nhaát ñònh ñöôïc duøng laøm ñieàu kieän saûn xuaát vaø ñieàu kieän sinh hoaït noùi chung, baûo ñaûm söï vaän haønh lieân tuïc, thoâng suoát caùc luoàng cuûa caûi vaät chaát, caùc luoàng thoâng tin vaø dòch vuï nhaèm ñaùp öùng nhu caàu coù tính phoå bieán cuûa saûn xuaát vaø ñôøi soáng. Söï phaùt trieån cuûa cô sôû haï taàng vaø dòch vò seõ taïo ra nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi vaø giaûm nhöõng chi phí phaùt sinh cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö. Ñeå thu huùt voán ñaàu tö, caùc quoác gia caàn thieát phaûi coù ñöôïc cô sôû haï taàng töông ñoái hoaøn chænh, ñaûm baûo ñaùp öùng cho caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi dieãn ra lieân tuïc vaø thoâng suoát. Vaø ñeå tieáp nhaän ñöôïc caøng nhieàu voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc nöôùc ñaõ khoâng ngöøng ñaàu tö, hoaøn thieän cô sôû haï taàng beân trong cuûa mình töø heä thoáng giao thoâng, ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc... ñeán heä thoáng caùc dòch vuï hoã trôï coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö nhaèm taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö. Ñaây laø caùc yeáu toá aûnh höông tröïc tieáp ñeán vieäc vaän haønh caùc hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñieàu kieän soáng cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, chaát löôïng caùc dòch vuï veà lao ñoäng, taøi chính, coâng ngheä, ñieàu kieän sinh hoaït cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hay nhö söï saün coù cuûa nhöõng ñoái taùc tin caäy, nhöõng nhaø cung öùng haøng hoùa vaø dòch vuï, nhöõng ñoái töôïng tieâu thuï, söï khuyeán khích caïnh tranh cuûa nhaø nöôùc... cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng vaø luoân laø caùc yeáu toá ñöôïc caân nhaéc kyõ tröôùc khi quyeát ñònh ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.3.4 Coù chính saùch khuyeán khích vaø hoã trôï ñaàu tö Ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc quoác gia thöôøng coù nhieàu chính saùch khuyeán khích vaø hoã trôï ñaàu tö khaùc nhau nhö caùc chính saùch khuyeán khích veà thueá, baûo hoä thò tröôøng trong nöôùc, chính saùch khoâng phaân bieät ñoái xöû, tyû leä sôû höõu, hoã trôï ñaàu tö cô sôû haï taàng... vaø caùc trôï caáp öu ñaõi khaùc. Trong caùc chính saùch khuyeán khích thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc, caùc khuyeán khích veà taøi chính luoân chieám vò trí quan troïng vaø ñöôïc coi laø ñieåm maáu choát ñeå haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Caùc khuyeán khích veà taøi chính thöôøng bao goàm caùc möùc thueá öu ñaõi, thôøi haïn mieãn giaûm thueá, hoaøn thueá, öu ñaõi tín duïng, leä phí, quy ñònh thôøi gian khaáu hao... Ñaây laø nhöõng coâng cuï quan troïng khoâng chæ taïo neân söï haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi maø coøn höôùng hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa hoï theo ñuùng ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Möùc ñoä haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuï thuoäc raát lôùn vaøo vieäc quy ñònh caùc möùc thueá ñoái vôùi hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Neáu caùc möùc Trang 16 thueá ñaàu tö naøy thaáp vaø hôïp lyù seõ goùp phaàn giaûm ñöôïc chi phí ñaàu tö, nhôø ñoù taêng cô hoäi thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. Do ñoù, ñeå khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa nöôùc chuû nhaø thì caùc lónh vöïc, caùc ñòa baøn, caùc hình thöùc ñaàu tö... öu tieân thöôøng ñöôïc aùp duïng vôùi möùc thueá suaát thaáp. Thôøi haïn mieãn, giaûm thueá ñaàu tö cuõng ñöôïc quoác gia aùp duïng ñeå haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, vaø ñeå taêng söùc haáp daãn cuûa moâi tröôøng ñaàu tö, nöôùc chuû nhaø thöôøng keùo daøi thôøi gian mieãn giaûm thueá cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Cuøng vôùi nhöõng öu ñaõi treân, nhieàu nöôùc coøn aùp duïng chính saùch mieãn, giaûm thueá xuaát nhaäp khaåu ñoái vôùi caùc maùy moùc, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu cho caùc döï aùn xuaát khaåu, döï aùn coâng ngheä cao hoaëc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc lónh vöïc, ñòa baøn ñöôïc khuyeán khích ñaàu tö. Ngoaøi ra, nöôùc chuû nhaø coøn söû duïng nhieàu öu ñaõi taøi chính khaùc ñeå khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhö giaûm thueá thu nhaäp, chuyeån lôïi nhuaän ra nöôùc ngoaøi, taùi ñaàu tö... 1.4 Kinh nghieäm thu huùt FDI cuûa moät soá nöôùc khu vöïc chaâu AÙ. 1.4.1 Ñoái vôùi moät soá nöôùc ASEAN Coù theå noùi, moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính laøm gia taêng toác ñoä phaùt trieån kinh teá vaø ngoaïi thöông cuûa caùc nöôùc ASEAN laø do caùc nöôùc naøy raát chuù troïng ñeán coâng taùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngay töø khi thaønh laäp (8/1967), caùc nöôùc naøy ñaõ laàn löôït xaây döïng khung phaùp lyù laøm cô sôû cho vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, do nhöõng ñieàu kieän vaø ñaëc ñieåm rieâng cuûa moãi nöôùc neân caùch thöùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng khaùc nhau. Do ñoù, nghieân cöùu kinh nghieäm cuûa hoï coù theå giuùp cho Vieät Nam coù nhöõng böôùc ñi thích hôïp trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Thaùi Lan: laø moät nöôùc coù caùc ñieàu kieän kinh teá gaàn gioáng vôùi Vieät Nam, töø moät nöôùc döïa vaøo noâng nghieäp laø chuû yeáu ñang daàn trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp môùi nhôø vaøo chính saùch "môû cöûa" neàn kinh teá. Töø thôøi ñieåm "môû cöûa" neàn kinh teá, neàn kinh teá Thaùi Lan phaùt trieån qua 3 giai ñoaïn. Qua töøng giai ñoaïn ñoù, chính saùch ñaàu tö cuûa Thaùi Lan cuõng ñöôïc söûa ñoåi phuø hôïp vôùi caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Thaùi Lan coù moät soá ñieåm cô baûn caàn löu yù: − Chính phuû Thaùi Lan tieáp tuïc khoâng quy ñònh möùc löông lao ñoäng toái thieåu. − Cho pheùp baùn ñaát cho caùc coâng ty lieân doanh giöõa doanh nghieäp Thaùi vaø caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, neáu caùc lieân doanh maø soá voán ñoùng goùp cuûa beân nöôùc ngoaøi treân 50% voán phaùp ñònh thì vieäc mua ñaát cuûa caùc lieân doanh naøy seõ gaëp khoù khaên. − Chính phuû khuyeán khích caùc doanh nghieäp Thaùi Lan ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi. Trang 17 Tuy nhieân, trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Thaùi Lan cuõng coøn moät soá toàn taïi caàn xem xeùt ruùt kinh nghieäm: − Phieàn haø veà trình töï, thuû tuïc ñaêng kyù caáp giaáy pheùp ñaàu tö, thôøi gian xeùt duyeät caáp giaáy pheùp khaù chaäm (töø 56-90 ngaøy). − Söû duïng caùc dòch vuï coâng coäng khoù khaên (ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân lac...). − Vaên baûn höôùng daãn khoâng roõ raøng, cheá ñoä thueá khoùa thieáu oån ñònh. − Khoù khaên khi xin giaáy pheùp chuyeån ngoaïi teä ra nöôùc ngoaøi. − Cô sôû haï taàng tuy phaùt trieån khaù maïnh nhöng vaãn chöa theo kòp nhu caàu phaùt trieån. Indonesia: laø nöôùc coù dieän tích vaø daân soá lôùn nhaát trong khoái ASEAN. Thöïc hieän chính saùch môû cöûa töø naêm 1967, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia ra ñôøi nhaèm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuïc vuï cho phaùt trieån kinh teá. Sau ñoù, naêm 1970 Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia coù söï söûa ñoåi theo höôùng khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc tham gia goùp voán trong caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Vaø ñeán thaùng 06/1994, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia thay ñoåi theo höôùng nôùi loûng nhöõng haïn cheá veà lónh vöïc ñöôïc nhaän voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Cuï theå, cho pheùp caùc coâng ty nöôùc ngoaøi tham gia vaøo caùc lónh vöïc maø tröôùc ñaây khoâng ñöôïc pheùp nhö: caûng bieån, vieãn thoâng, taøu bieån, haøng khoâng daân duïng, cung caáp nöôùc uoáng, ñieän nguyeân töû... Caùc bieän phaùp khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc ñöa ra: − Mieãn thueá nhaäp khaåu vaø thueá doanh thu ñoái vôùi caùc loaïi maùy moùc, trang thieát bò, nguyeân vaät lieäu vaø caùc haøng hoùa khaùc ñöa vaøo goùp voán trong xí nghieäp lieân doanh. − Mieãn thueá giaù trò gia taêng trong 5 naêm keå töø saûn xuaát coù tính thöông maïi ñoái vôùi caùc ngaønh kinh doanh dòch vuï khaùch saïn, vaên phoøng, hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm thöông maïi... − Mieãn thueá giaù trò gia taêng ñoái vôùi caùc ngaønh saûn xuaát vaø dòch vuï haøng xuaát khaåu. − Ñöôïc nhaäp khaåu haøng hoùa, nguyeân vaät lieäu duøng ñeå saûn xuaát haøng xuaát khaåu neàu nhö giaù cuûa nhöõng haøng nhaäp naøy thaáp hôn giaù noäi ñòa, nhaèm giuùp caùc nhaø saûn xuaát haøng xuaát khaåu haï giaù thaønh saûn phaåm, taêng söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm xuaát khaåu treân thò tröôøng quoác teá. Kinh nghieäm trong lónh vöïc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia ñöôïc ruùt ra laø muoán taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi coá gaéng taïo ra ñöôïc nhöõng ñieàu kieän cô baûn sau: Trang 18 − Oån ñònh veà chính trò vaø kinh teá. − Heä thoáng phaùp luaät ñaày ñuû, deã hieåu vaø nghieâm minh. − Chính phuû ñaàu tö thích ñaùng ñeå caûi thieän cô sôû haï taàng haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Naâng ñôõ caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc ñeå hoï ñuû söùc caïnh tranh vôùi beân ngoaøi. Malaysia: tröôùc thôøi kyø thöïc hieän môû cöûa kinh teá, Malaysia voán laø moät quoác gia noâng nghieäp, coù trình ñoä phaùt trieån thaáp. Nhôø chính saùch môû cöûa, thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi hieäu quaû, ñeán nay Malaysia ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nhaø xuaát khaåu linh kieän ñieån töû haøng ñaàu theá giôùi. Trong chính saùch ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Malaysia coù moät soá ñieåm cô baûn caàn löu yù: − Thuû tuïc vaø chính saùch öu ñaõi trong ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Malaysia raát roõ raøng, nhaát quaùn vaø oån ñònh. − Khuyeán khích phaùt trieån taát caû caùc loaïi hình ñaàu tö, töø hình thöùc 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán hình thöùc lieân doanh. − Chính phuû leân quy hoaïch phaùt trieån 158 khu coâng nghieäp ñeå giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå löïa choïn vaø ñònh höôùng phaùt trieån kinh doanh laâu daøi. − Ngoaøi möùc giaù thueâ ñaát ñöôïc quy ñònh, caùc nhaø ñaàu tö coøn ñöôïc giaûm moät tyû leä nhaát ñònh trong caùc tröôøng hôïp ñaàu tö nhanh ñöa vaøo hoaït ñoäng, ñaàu tö sôùm, ñaàu tö vaøo caùc ngaønh öu tieân phaùt trieån. Caùc bieän phaùp khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong tröôøng hôïp: − Giaûm thueá hoaëc mieãn thueá lôïi töùc trong 5 naêm keå töø khi coù laõi ñoái vôùi caùc coâng ty, xí nghieäp xuaát khaåu 50% toång giaù trò saûn phaåm saûn xuaát vaø trong saûn phaåm saûn xuaát söû duïng treân 50% nguyeân lieäu cuûa Malaysia. − Cho pheùp tính taêng 2-4% vôùi giaù thaønh saûn xuaát neáu doanh nghieäp söû duïng chi phí naøy ñeå baûo veä moâi tröôøng, xöû lyù chaát thaûi... − Trong giaù thaønh saûn phaåm, khoaûn muïc chi phí nghieân cöùu ñaøo taïo ñöôïc pheùp nhaân heä soá 2 ñeå khuyeán khích caùc coâng ty coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi quan taâm ñeán vieäc naâng cao tay ngheà, ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù vaø coâng nhaân trong nöôùc. Kinh nghieäm cuûa Malaysia ruùt ra trong thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: − Xaây döïng moät heä thoáng chính trò oån ñònh vaø ñoaøn keát daân toäc. − Heä thoáng giaùo duïc vöõng maïnh, khuyeán khích ñaøo taïo vaø naâng cao tay ngheà. − Ñaàu tö xaây döïng haï taàng cô sôû hieän ñaïi. Trang 19 − Coù keá hoaïch phaùt trieån ñaàu tö ngaén haïn vaø daøi haïn vôùi muïc tieâu roõ raøng. − Coù chính saùch khuyeán khích xuaát khaåu. − Ñaåy maïnh phaùt trieån ñi ñoâi vôùi baûo veä moâi tröôøng. Singapore: laø quoác gia coù dieän tích nhoû nhaát trong khoái, daân soá chæ khoaûng 5 trieäu ngöôøi, taøi nguyeân laïi ít... nhöng laïi laø nöôùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi lôùn nhaát trong khoái ASEAN. Bí quyeát thaønh coâng cuûa Singapore trong chính saùch thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi theå hieän qua moät soá ñieåm sau: − Cô sôû phaùp lyù ñeå thöïc hieän ñaàu tö mang tính roõ raøng vaø thoâng suoát baèng luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Singapore coù moät keá hoaïch ñònh höôùng ñeå laùi caùc luoàng ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng nhö trong nöôùc vaøo phuïc vuï cho coâng cuoäc phaùt trieån ñaát nöôùc theo höôùng coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa cao. Chaúng haïn, vieäc ban haønh quy cheá cuûa ngaønh "coâng nghieäp tieân phong" cho pheùp mieãn giaûm thueá lôïi töùc töø 5-10 naêm ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc ngaønh kyõ ngheä cao caáp nhö: ngaønh cheá taïo maùy, coâng nghieäp vuõ truï, hoùa daàu, saûn xuaát thieát bò quang hoïc, ñieän töû tin hoïc... − Taïo ra moâi tröôøng kinh teá - xaõ hoäi - taøi chính oån ñònh ñeå khuyeán khích caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi yeân taâm boû voán ñaàu tö. − Cô sôû haï taàng phaùt trieån toát, hieän ñaïi cuõng laø nguyeân nhaân haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán ñaàu tö. − Chính phuû haïn cheá toái ña vieäc chænh luaät coù lieân quan ñeán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå taïo moâi tröôøng phaùp lyù oån ñònh, giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hoaïch ñònh caùc chieán löôïc kinh doanh daøi haïn cuûa mình. Vieäc ñoái xöû bình ñaúng giöõa ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaàu tö trong nöôùc laø neùt ñaëc thuø trong chính saùch thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa ñaát nöôùc naøy vaø ñaõ mang laïi keát quaû khaû quan. − Caùc xí nghieäp nöôùc ngoaøi ñöôïc töï do chuyeån voán, laõi coå phaàn veà nöôùc coù söï baûo ñaûm cho coâng cuoäc ñaàu tö bôûi chính phuû. − Ñeå hoã trôï cho hoaït ñoäng ñaàu tö, chính phuû Singapore ñaëc bieät chuù yù ñaàu tö phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Chính vì theá maëc duø löông nhaân coâng ôû ñaây cao hôn so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, nhöng vaãn haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö ñeán phaùt trieån caùc ngaønh coâng ngheä kyõ thuaät cao. 1.4.2 Ñoái vôùi Trung Quoác: Laø nöôùc ôû chaâu AÙ thu huùt löôïng voán FDI treân 50 tyû USD (naêm 2002), Trung Quoác ñaõ trôû thaønh nöôùc ñöùng ñaàu theá giôùi veà tieáp nhaän voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñeå ñaït ñöôïc thaønh töïu naøy, chính phuû Trung quoác ñaõ aùp duïng raát nhieàu caùc bieän phaùp nhaèm caûi thieän vaø naâng cao söùc caïnh tranh cuûa moâi Trang 20 tröôøng ñaàu tö, taïo söùc haáp daãn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi tham gia ñaàu tö. − Thöôøng xuyeân raø soaùt ñeå hoaøn thieän, xaây döïng môùi luaät vaø caùc vaên baûn coù lieân quan ñeå taïo haønh lang phaùp lyù cho hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñoàng thôøi maïnh daïn baõi boû nhöõng luaät, vaên baûn caûn trôû vieäc thu huùt voán ñaàu tö. Moâi tröôøng chính saùch vaø luaät phaùp laønh maïnh laø ñieàu then choát thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Môû cöûa moâi tröôøng ñaàu tö thoâng qua vieäc nôùi roäng danh muïc khuyeán khích ñaàu tö vaø giaûm danh muïc haïn cheá ñaàu tö, taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñi vaøo. − Xaây döïng chính saùch öu ñaõi ñaàu tö: giaûm thueá, khung giaù thueâ ñaát, hoã trôï xaây döïng cô sôû haï taàng vaø di dôøi cho caùc döï aùn ñaàu tö. − Kích thích phaùt trieån kinh teá trong nöôùc, oån ñònh ñoàng tieàn, xaây döïng moâi tröôøng taøi chính laønh maïnh ñeå taïo ra moâi tröôøng kinh doanh haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. − Chuù troïng ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng trong nöôùc: giao thoâng, ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc... laø yeáu toá raát quan troïng taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Trung Quoác. − Tích cöïc hôïp taùc vôùi caùc nöôùc khu vöïc vaø hoäi nhaäp nhanh vaøo neàn kinh teá theá giôùi (gia nhaäp WTO naêm 2001) ñeå môû thò tröôøng thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö. − Huy ñoäng toái ña caùc nguoàn löïc phuïc vuï cho söï phaùt trieån, keå caû vieäc huy ñoäng löïc löôïng ngöôøi Hoa ôû haûi ngoaïi trôû veà ñaàu tö. Chính phuû Trung Quoác coù chính saùch hoã trôï cho thò tröôøng chöùng khoaùn phaùt trieån, cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi mua coå phaàn cuûa haàu heát caùc doanh nghieäp Trung Quoác (tröø moät soá lieân quan ñeán an ninh quoác gia vaø coù yù nghóa ñaëc bieät veà maët kinh teá) nhaèm taïo voán cho nhu caàu phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc. Trang 21 Chöông 2: Thöïc traïng tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông trong thôøi gian qua. 2.1 Giôùi thieäu khaùi quaùt veà ñaëc ñieåm, tieàm naêng cuûa tænh. 2.1.1 Veà ñieàu kieän töï nhieân ª Vò trí ñòa lyù: Bình Döông laø moät tænh thuoäc khu vöïc mieàn Ñoâng Nam boä, ñöôïc taùch ra töø tænh Soâng Beù (cuõ) töø ngaøy 1/1/1997, coù dieän tích töï nhieân 2.681,01 km2 (chieám 0,83% dieän tích caû nöôùc). Phía Baéc giaùp tænh Bình Phöôùc, phía Nam giaùp thaønh phoá Hoà Chí Minh, phía Ñoâng giaùp tænh Ñoàng Nai, phía Taây giaùp tænh Taây Ninh vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh. Bình Döông coù moät thò xaõ, 6 huyeän vôùi 79 ñôn vò haønh chính caáp xaõ phöôøng, thò traán. Tænh lî laø thò xaõ Thuû Daàu Moät, trung taâm haønh chính - kinh teá - vaên hoùa cuûa tænh Bình Döông. Bình Döông, Ñoàng Nai, Baø Ròa-Vuõng Taøu vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh taïo thaønh trung taâm phaùt trieån vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam; ñaàu moái giao löu quoác teá lôùn cuûa caû nöôùc; nôi coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao. ª Ñòa hình: Bình Döông laø tænh coù ñòa hình töông ñoái baèng phaúng, neàn ñòa chaát oån ñònh, vöõng chaéc, phoå bieán laø nhöõng daõy ñoài phuø sa coå noái tieáp nhau vôùi ñoä doác khoâng quaù 3-15O. Vôùi ñòa hình cao trung bình töø 6-60 m, neân tröø moät vaøi thung luõng doïc soâng Saøi Goøn vaø soâng Ñoàng Nai, ñaát ñai ôû Bình Döông ít bò luõ luït, ngaäp uùng, thuaän lôïi cho vieäc môû mang heä thoáng giao thoâng, xaây döïng cô sôû haï taàng, xaây döïng caùc khu, cuïm coâng nghieäp, khu daân cö... ª Khí haäu: Khí haäu mang ñaëc ñieåm nhieät ñôùi gioù muøa, noùng aåm vôùi 2 muøa roõ reät: muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa khoâ töø khoaûng thaùng 12 naêm tröôùc ñeán thaùng 4 naêm sau. Löôïng möa trung bình haøng naêm töø 1800-2000 mm vôùi soá ngaøy coù möa laø 120 ngaøy. Nhieät ñoä trung bình haøng naêm laø 26,5OC nhieät ñoä trung bình thaùng cao nhaát 29OC (thaùng 4), thaùng thaáp nhaát 24OC (thaùng 1). Cheá ñoä gioù töông ñoái oån ñònh, khoâng chòu aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa baõo vaø aùp thaáp nhieät ñôùi. Cheá ñoä khoâng khí aåm töông ñoái cao, trung bình 80-90% vaø bieán ñoåi theo muøa. Noùi chung, Bình Döông coù khí haäu töông ñoái hieàn hoøa, ít bò aûnh höôûng bôûi thieân tai nhö baõo, luõ luït... 2.1.2 Veà tieàm naêng vaø nguoàn löïc ª Daân soá vaø lao ñoäng: Trang 22 Theo soá lieäu baùo caùo ñeán heát naêm 2002, daân soá tænh Bình Döông laø 810.190 ngöôøi. Trong ñoù, nam coù 384.734 ngöôøi, nöõ coù 425.456 ngöôøi; soá daân thaønh thò coù 239.849 ngöôøi, chieám 29,6%, noâng thoân coù 570.341 ngöôøi, chieám 70.4%. Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng coù khaû naêng lao ñoäng laø 504.784 ngöôøi, chieám 62,3% daân soá. Cô caáu lao ñoäng ñeán naêm 2002 ñöôïc phaân chia nhö sau: − Lao ñoäng coâng nghieäp, xaây döïng chieám khoaûng 43,95%. − Lao ñoäng noâng, laâm, ngö nghieäp chieám khoaûng 35,67%. − Lao ñoäng trong caùc ngaønh dòch vuï khoaûng 20,38%. Haøng naêm coù khoaûng 15-20 nghìn lao ñoäng treû tham gia löïc löôïng lao ñoäng. Ñoù laø nguoàn nhaân löïc doài daøo phuïc vuï cho söï nghieäp CNH-HÑH, phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh. ª Veà taøi nguyeân thieân nhieân: Taøi nguyeân ñaát: Bình Döông coù cô caáu ñaát khaù phong phuù, thích hôïp vôùi nhieàu loaïi caây coâng nghieäp daøi vaø ngaén ngaøy, xaây döïng daân duïng vaø coâng nghieäp. Taøi nguyeân nöôùc: veà nöôùc maët, coù 3 soâng chính thuoäc heä thoáng soâng Saøi Goøn - Ñoàng Nai chaûy qua ñòa phaän tænh Bình Döông ñoù laø soâng Beù, soâng Ñoàng Nai vaø soâng Saøi Goøn. Ngoaøi 3 soâng chính, coøn coù soâng Thò Tính (chi löu cuûa soâng Saøi Goøn), raïch Baø Loâ, Baø Hieäp, Vónh Bình, raïch caàu OÂng Coä... Veà nöôùc ngaàm, nöôùc ngaàm cuûa tænh Bình Döông töông ñoái phong phuù, ñöôïc toàn taïi döôùi 2 daïng laø loå hoång vaø khe nöùt vaø ñöôïc chia laøm 3 khu vöïc nöôùc ngaàm: Khu vöïc giaøu nöôùc ngaàm: phaân boá ôû phía Taây huyeän Beán Caùt ñeán soâng Saøi Goøn, khaû naêng taøng tröõ vaø vaän ñoäng nöôùc toát, taàng chöùa nöôùc daøy töø 15-20 m. Khu vöïc giaøu nöôùc trung bình: phaân boá ôû huyeän Thuaän An (tröø vuøng truõng pheøn), taàng chöùa nöôùc daøy töø 10-12 m. Khu vöïc ngheøo nöôùc : phaân boá ôû vuøng Ñoâng vaø Ñoâng Baéc Thuû Daàu Moät hoaëc raûi raùc caùc thung luõng ven soâng Saøi Goøn, Ñoàng Nai thuoäc traàm tích ñeä töù. Taøi nguyeân khoaùng saûn: Bình Döông coù nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn töông ñoái ña daïng, nhaát laø khoaùng saûn phi kim loaïi coù nguoàn goác magma, traàm tích vaø phong hoùa ñaëc thuø. Ñaây laø nguoàn cung caáp nguyeân lieäu cho nhöõng ngaønh coâng nghieäp truyeàn thoáng vaø theá maïnh cuûa tænh nhö goám söù, vaät lieäu xaây döïng, khai khoaùng... Qua keát quaû thaêm doø ñòa chaát ôû 82 vuøng moû lôùn nhoû cho thaáy Bình Döông coù caùc loaïi khoaùng saûn chuû yeáu, bao goàm: kaolin; seùt; caùc loaïi ñaù xaây döïng, caùt xaây döïng; cuoäi soûi; laterit vaø than buøn. ª Veà cô sôû haï taàng: Trang 23 Giao thoâng: tænh Bình Döông naèm caïnh thaønh phoá Hoà Chí Minh, Bình Döông coù thuaän lôïi laø söû duïng caùc coâng trình haï taàng cuûa thaønh phoá nhö saân bay, beán caûng, ñöôøng giao thoâng... Trung taâm tænh caùch saân bay Taân Sôn Nhaát, caûng Saøi Goøn khoaûng 30 km, caùch caûng bieån Vuõng Taøu (Thò Vaõi, Beán Ñình, Sao Mai) khoaûng töø 110-115 km ñöôøng boä. Heä thoáng giao thoâng cuûa tænh noái lieàn vôùi caùc ñöôøng giao thoâng quoác gia, caùc truïc giao thoâng chính cuûa vuøng nhö quoác loä 1A, quoác loä 13, 14, 22, 51, ñöôøng cao toác Bieân Hoøa-Taân Uyeân-quoác loä 13... Beân caïnh ñoù, heä thoáng ñöôøng noäi tænh cuõng ñaõ vaø ñang ñöôïc môû roäng, naâng caáp khaù hoaøn chænh trong nhöõng naêm gaàn ñaây nhö ÑT741, ÑT743, ÑT745, ÑT746, ÑT747, caùc ñöôøng lieân huyeän Taân Uyeân-Thuaän An-Dó An... Ga xe löûa Soùng Thaàn cuõng laø trung taâm vaän taûi haøng hoùa baèng ñöôøng saét quan troïng cuûa tænh. Ngoaøi ra, soâng Saøi Goøn vaø soâng Ñoàng Nai laø 2 tuyeán vaän taûi ñöôøng soâng quan troïng cuûa tænh, hieän coù 2 caûng soâng Baø Luïa, Bình An vaø beán Laùi Thieâu. Heä thoáng caáp ñieän: Bình Döông coù nhieàu tuyeán löôùi ñieän quoác gia ñi qua töø Nam ñeán Baéc: tuyeán 66 KV Thuû Ñöùc - Laùi Thieâu - Thuû Daàu Moät, tuyeán 500 KV ñieän löôùi quoác gia Baéc - Nam, tuyeán 220 KV Trò An - Hoùc Moân, tuyeán 110 KV Thaùc Mô chaïy qua ñòa baøn tænh laø ñieàu kieän raát thuaän lôïi ñoái vôùi vieäc quy hoaïch xaây döïng traïm nguoàn, ñaûm baûo ñaùp öùng ñuû cho saûn xuaát vôùi chaát löôïng oån ñònh. Hieän ñaõ ñaàu tö xaây döïng môùi traïm Soùng Thaàn coâng suaát 40 MVA, traïm Taân Ñònh coâng suaát 40 MVA, ñöôøng daây Ñoàng Xoaøi -Phöôùc Hoøa vaø traïm Phöôùc Hoøa toång coâng suaát 140 MVA; ñaàu tö xaây döïng nhaø maùy nhieät ñieän 150 MVA cuûa khu coâng nghieäp Vieät Nam-Singapore. Xaây döïng nhaø maùy nhieät ñieän cung caáp khoaûng 150-200 MVA cho caùc khu coâng nghieäp. Döï kieán ñeán 2010, toaøn tænh coù 11 traïm nguoàn vôùi toång coâng suaát caáp ñieän löôùi quoác gia 1.250 MVA, ñaûm baûo ñaùp öùng ñuû ñieän cho vuøng ñoäng löïc phaùt trieån coâng nghieäp - dòch vuï vaø phaùt trieån caùc ñoâ thò trong tænh. Heä thoáng caáp thoaùt nöôùc: tænh ñaõ huy ñoäng ñaàu tö xaây döïng baèng nhieàu nguoàn voán khaùc nhau nhaèm naâng cao naêng löïc khai thaùc nöôùc maët cung caáp cho caùc KCN vaø ñoâ thò, nhaát laø khu vöïc thò xaõ Thuû Daàu Moät vaø Nam Bình Döông. Hieän ñaõ ñaàu tö naâng coâng suaát nhaø maùy nöôùc thò xaõ Thuû Daàu Moät, xaây döïng môùi caùc nhaø maùy nöôùc maët Dó An (giai ñoaïn 1), Taân Ba, Uyeân Höng, Daàu Tieáng, Phöôùc Vónh... vaø caùc heä caáp nöôùc taäp trung ôû caùc khu trung taâm, caùc thò traán, ñoâ thò... Veà thoaùt nöôùc, hieän ñaõ ñaàu tö xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc ñoâ thò vaø caùc KCN (heä thoáng thoaùt nöôùc thò xaõ Thuû Daàu Moät, keânh tieâu nöôùc Bình Hoøa, Soùng Thaàn-Ñoàng An, khu coâng nghieäp Vieät Nam- Singapore, raïch Choøm Sao...). Trang 24 Döï kieán ñeán naêm 2010, khoaûng 80-85% nhu caàu saûn suaát ôû caùc KCN vaø ñoâ thò ñöôïc caáp nöôùc maët, treân 95% daân soá ñoâ thò vaø 90-95% daân noâng thoân ñöôïc cung caáp nöôùc saïch. Thoâng tin lieân laïc: hieän tænh coù 100% cô sôû thoâng tin vôùi kyõ thuaät soá hoùa vaø toång ñaøi kyõ thuaät soá; caùc dòch vuï ñieän thoaïi, fax, telex, gentex, truyeàn daãn soá lieäu töï ñoäng hoùa hai chieàu ñaït tieâu chuaån quoác teá. Heä thoáng caùp quang ñaõ ñöôïc ñaàu tö xaây döïng ôû thò xaõ Thuû Daàu Moät, huyeän Thuaän An vaø caùc KCN, cuïm coâng nghieäp. Ñeán heát naêm 2002, toaøn tænh coù 112.927 maùy, ñaït 13,9 maùy ñieän thoaïi/100 daân vaø döï kieán ñeán naêm 2010 ñaït 20 maùy ñieän thoaïi/100 daân. Cô sôû haï taàng KCN: Treân ñòa baøn tænh Soâng Beù tröôùc ñaây ñaõ quy hoaïch toång theå 15 KCN taäp trung treân dieän tích 6.200 ha, vaø sau khi taùi laäp tænh Bình Döông ñieàu chænh coøn laïi 13 KCN, chuû yeáu taäp trung treân ñòa baøn huyeän Thuaän An, Dó An, Thò xaõ Thuû Daàu Moät vaø Beán Caùt. Ñeán nay, treân ñòa baøn tænh Bình Döông coù 9 KCN ñöôïc caáp pheùp hoaït ñoäng, vôùi dieän tích quy hoaïch chi tieát 1.779,8 ha; chieám 31% toång dieän tích cuûa 13 KCN ñöôïc quy hoaïch ñeán naêm 2010. Cuï theå KCN Soùng Thaàn 1 (180,3ha), Soùng Thaàn 2 (319ha), Bình Ñöôøng (24ha), Vieät Höông (46ha), Ñoàng An (122,5ha), Vieät Nam-Singapore (500ha), Taân Ñoâng Hieäp A (47ha), Taân Ñoâng Hieäp B (164ha) vaø Myõ Phöôùc (377ha). Trong ñoù, toång dieän tích ñaát coâng nghieäp ñöôïc ñaàu tö phaùt trieån haï taàng laø 1.124 ha, chieám 63,4% dieän tích quy hoaïch chi tieát ñöôïc duyeät vaø ñeán thaùng 3/2003 ñaõ cho thueâ laïi ñöôïc 634 ha, ñaït 56,4%. Veà ñaàu tö vaø phaùt trieån caùc KCN, tænh ñang tieáp tuïc chæ ñaïo trieån khai thöïc hieän caùc thuû tuïc ñaàu tö Khu lieân hôïp Coâng nghieäp - Dòch vuï - Ñoâ thò Bình Döông, giai ñoaïn 3 KCN Vieät Nam-Singapore vaø môû roäng KCN Myõ Phöôùc. Chaáp thuaän chuû tröông quy hoaïch ñaàu tö 3 KCN vöøa vaø nhoû vôùi toång dieän tích laø 725 ha taïi Taân Uyeân vaø Beán Caùt. Thöïc hieän raø soaùt ñeå ñieàu chænh quy hoaïch phaùt trieån caùc KCN taäp trung vaø cuïm coâng nghieäp (KCN vöøa vaø nhoû) treân ñòa baøn tænh. Nhìn chung, cô sôû haï taàng beân trong caùc KCN ñöôïc chuû ñaàu tö ñaàu tö xaây döïng khaù hoaøn chænh, bao goàm: heä thoáng ñöôøng giao thoâng noäi khu, heä thoáng cung caáp ñieän, heä thoáng caáp thoaùt nöôùc, thoâng tin lieân laïc, xöû lyù chaát thaûi... Beân caïnh ñoù, heä thoáng caùc dòch vuï ñi keøm nhö caùc chi nhaùnh ngaân haøng, chi cuïc haûi quan trong caùc khu coâng nghieäp, böu ñieän, baûo hieåm, doanh nghieäp vaän taûi, heä thoáng kho baõi... cuõng ñaûm baûo cung caáp caùc dòch vuï khaù toát cho caùc nhaø ñaàu tö. Veà phaùt trieån caùc döï aùn nhaø ôû - khu daân cö: toaøn tænh hieän coù 122 khu daân cö, khu nhaø ôû bao goàm: 55 döï aùn khu daân cö môùi, 7 döï aùn nhaø ôû daïng Trang 25 bieät thöï, 13 döï aùn nhaø ôû cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp thaáp, 11 khu taùi ñònh cö cho caùc hoä phaûi giaûi toûa, di dôøi vaø 36 khu, nhoùm nhaø ôû caùn boä coâng nhaân vieân caùc ñôn vò ñaõ hình thaønh töø tröôùc. Vôùi ñieàu kieän töï nhieân vaø cô sôû haï taàng thuaän lôïi, tieàm naêng vaø nguoàn löïc doài daøo, gaàn thaønh phoá Hoà Chí Minh - trung taâm kinh teá lôùn cuûa caû nöôùc, gaàn saân bay, beán caûng, nhaø ga... giao thoâng vaän taûi thuaän tieän, deã daøng... ñaõ taïo ra lôïi theá caïnh tranh cuûa tænh Bình Döông so vôùi caùc tænh, caùc khu vöïc, caùc vuøng laân caän trong vieäc keâu goïi, thu huùt voán FDI. Coù theå noùi, söï phaùt trieån böôùc ñaàu veà cô sôû haï taàng vaø vieäc quy hoaïch phaùt trieån caùc KCN taäp trung, caùc cuïm quy hoaïch coâng nghieäp... ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïïi trong vieäc thu huùt moät löôïng ñaùng keå caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo ñaàu tö treân ñòa baøn tænh trong thôøi gian qua. 2.2 Thöïc traïng tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông trong thôøi gian qua. 2.2.1 Toång quan tình hình thu huùt FDI ôû Vieät Nam Theo soá lieäu cuûa Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, keå töø khi ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi (12/1987) ñeán heát thaùng 12/2002, treân ñòa baøn caû nöôùc ñaõ thu huùt ñöôïc 3.669 döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi (chæ tính döï aùn coøn hieäu löïc), vôùi toång voán ñaàu tö ñaït treân 39,1 tyû USD. @ Veà toác ñoä thu huùt voán ñaàu tö: (xin xem chi tieát phuï bieåu 1) Theo soá lieäu toång hôïp tình hình thöïc hieän ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö cho thaáy, thôøi kyø 1988-1990 nöôùc ta chæ thu huùt ñöôïc 214 döï aùn vôùi toång voán ñaêng kyù laø 1,582 tyû USD. Do ñaây laø giai ñoaïn khôûi ñaàu neân soá döï aùn trong thôøi gian naøy chöa nhieàu, möùc taêng tröôûng voán ñaàu tö coøn chaäm. Neáu nhö thôøi kyø 1988-1990 ñöôïc coi laø giai ñoaïn khôûi ñaàu thì thôøi kyø 1991-1995 ñöôïc ñaùnh giaù laø giai ñoaïn taêng tröôûng nhanh vaø thay ñoåi veà chaát löôïng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Toång soá döï aùn caáp môùi giai ñoaïn naøy laø 1.397 döï aùn vôùi toång voán ñaêng kyù laø 16,244 tyû USD, taêng 6,53 laàn veà soá döï aùn vaø hôn 10,26 laàn veà voán ñaêng kyù so vôùi thôøi kyø tröôùc. Caùc döï aùn trong thôøi kyø naøy ñöôïc phaân boá hôïp lyù trong nhieàu lónh vöïc, nhieàu ngaønh coâng nghieäp môùi ñaõ ra ñôøi nhö coâng nghieäp ñieän töû, cheá taïo oâ toâ, xe maùy... nhieàu döï aùn coù quy moâ lôùn ñöôïc trieån khai, moät soá KCN, KCX baét ñaàu ñöôïc ñaàu tö xaây döïng... Vaø trong giai ñoaïn 1996-2000, caû nöôùc thu huùt ñöôïc 1.676 döï aùn vôùi toång voán ñaêng kyù laø 20,768 tyû USD, chæ taêng 1,28 laàn so vôùi toång voán ñaêng kyù thôøi kyø tröôùc (moät phaàn do chòu aûnh höôûng cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä chaâu AÙ giai ñoaïn 1997-1999). Rieâng naêm 2001 ñaõ caáp môùi 523 döï aùn vôùi voán ñaêng kyù laø 2,536 tyû USD vaø naêm 2002 laø 694 döï aùn vôùi voán ñaêng kyù laø 1,379 tyû USD. Theo Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, nhieàu chæ tieâu cô baûn Trang 26 veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi naêm 2002 ñaõ cao hôn möùc thöïc hieän naêm tröôùc: voán thöïc hieän ñaït 2,345 tyû USD, noäp ngaân saùch nhaø nöôùc 459 trieäu USD, taêng 23% so vôùi naêm tröôùc, giaûi quyeát vieäc laøm cho 472.000 lao ñoäng, taêng 7,5% so vôùi naêm 2001. Tuy nhieân, toång soá voán ñaêng kyù caáp môùi vaø boå sung taêng voán cuûa caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong naêm 2002 chæ ñaït 2,298 tyû USD, giaûm 27% so vôùi naêm 2001. Nguyeân nhaân moät phaàn laø do ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân theá giôùi naêm 2002 giaûm. Moät lyù do khaùc laø nhöõng lónh vöïc coù khaû naêng thu huùt FDI lôùn cuûa neàn kinh teá nöôùc ta nhö saûn xuaát xi maêng, saét theùp, ñieän, oâ toâ, xe maùy, nhaø maùy nöôùc saïch... hoaëc do nhu caàu ñaõ taïm baõo hoøa, hoaëc trong nöôùc ñaõ töï ñaàu tö neân khaû naêng caáp pheùp cho caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi bò haïn cheá. Maët khaùc, tuy Vieät Nam ñaõ coá gaéng caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö, nhöng vaãn coøn haïn cheá vaø coøn chaäm so vôùi moät soá nöôùc trong khu vöïc nhaát laø chi phí ñaàu vaøo cao, luaät phaùp chính saùch coøn ñang hoaøn thieän vaø ñoâi khi chöa nhaát quaùn, thuû tuïc coøn phieàn haø, dòch vuï haønh chính coâng chöa hieäu quaû... ñaõ laøm cho moâi tröôøng ñaàu tö cuûa ta trôû neân keùm haáp daãn. Ngoaøi ra, ñaây coøn laø heä quaû cuûa vieäc caïnh tranh maïnh meõ nhaèm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc xung quanh trong khu vöïc, nhaát laø Trung Quoác sau khi ñaõ gia nhaäp WTO. Nhö vaäy, toång voán coøn hieäu löïc tính ñeán cuoái naêm 2002 ôû nöôùc ta laø treân 39 tyû USD. @ Veà ngaønh ngheà thu huùt ñaàu tö: (xin xem chi tieát phuï bieåu 2) Nhìn chung, caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi taäp trung ñaàu tö vaøo lónh vöïc coâng nghieäp chieám tyû troïng cao nhaát vôùi toång soá 2.431 döï aùn vaø treân 22,16 tyû USD (chieám 66,26% veà soá döï aùn ñaàu tö vaø treân 56,67% veà voán ñaàu tö ñaêng kyù). Trong ñoù, coâng nghieäp naëng laø 995 döï aùn, coâng nghieäp nheï laø 975 döï aùn, xaây döïng laø 242 döï aùn, coâng nghieäp thöïc phaåm laø 190 döï aùn vaø coâng nghieäp daàu khí laø 29 döï aùn. Keá ñeán laø lónh vöïc dòch vuï vôùi 754 döï aùn ñaàu tö, thu huùt treân 14,52 tyû USD voán ñaàu tö (chieám 20,55% soá döï aùn vaø treân 37,14% soá voán ñaêng kyù ñaàu tö). Lónh vöïc noâng - laâm - nghieäp thu huùt ít döï aùn ñaàu tö nhaát, chæ coù 484 döï aùn vôùi soá voán 2,42 tyû USD (chieám 13,19% soá döï aùn vaø chæ chieám 6,19% toång voán ñaêng kyù). @ Veà hình thöùc ñaàu tö: Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi taäp trung nhieàu vaøo hình thöùc 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi 2.417 döï aùn, voán ñaêng kyù laø 14,2 tyû USD (chieám 65,88% toång soá döï aùn ñaàu tö vaø 36,32% toång voán ñaêng kyù ñaàu tö). Trong khi ñoù, hình thöùc lieân doanh coù 1.089 döï aùn, chieám 29,68% soá döï aùn nhöng soá voán ñaêng kyù ñaït cao nhaát laø 19,699 tyû USD, chieám treân 50,37% toång voán ñaàu tö. Coøn laïi hình thöùc BOT vaø hình thöùc hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh chæ coù Trang 27 163 döï aùn ñaàu tö (chieám 4,44% soá döï aùn) vaø chæ chieám 13,31% voán ñaêng kyù ñaàu tö. Bieåu soá 5: Tình hình ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaân theo hình thöùc ñaàu tö (tính ñeán ngaøy 20/12/2002, chæ tính caùc döï aùn coøn hieäu löïc) Ñôn vò tính: USD Hình thöùc ñaàu tö Soá döï aùn Voán ñaêng kyù Voán phaùp ñònh Voán thöïc hieän 1. BOT 2. HÑHT kinh doanh 3. 100% voán NN 4. DN lieân doanh 6 157 2.417 1.089 1.332.975.000 3.870.280.224 14.202.336.482 19.699.154.173 411.385.000 3.300.363.330 6.298.792.863 8.013.237.517 216.941.200 3.761.554.376 6.725.903.405 10.034.903.814 Toång soá 3.669 39.104.745.879 18.023.678.710 20.739.302.795 Nguoàn: Vuï Quaûn lyù döï aùn - Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö. @ Veà tình hình thu huùt voán ñaàu tö theo ñòa phöông: (xin xem chi tieát phuï bieåu 3) Ñeán thôøi ñieåm cuoái thaùng 12/2002 ñaõ coù 60 treân 61 tænh, thaønh phoá coù döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, haàu heát caùc döï aùn ñeàu taäp trung vaøo nhöõng vuøng kinh teá phaùt trieån nhaát caû nöôùc, nôi coù cô sôû haï taàng vaø heä thoáng dòch vuï phaùt trieån toát... Theo soá lieäu baùo caùo cho thaáy, rieâng Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam (Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Ñoàng Nai, Bình Döông, Baø Ròa-Vuõng Taøu) ñaõ chieám ñeán 63,5% toång soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam vaø chieám treân 52,93% toång soá voán ñaàu tö cuûa caû nöôùc. Rieâng naêm 2002, Bình Döông laø ñòa phöông ñöùng ñaàu caû nöôùc trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi 154 döï aùn vaø 300,65 trieäu USD voán ñaêng kyù, keá ñoù laø Ñoàng Nai, Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Haø Noäi... @ Veà tình hình thu huùt voán ñaàu tö theo ñoái taùc nöôùc ngoaøi: (xin xem chi tieát phuï bieåu 4) Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, ñeán heát thaùng 4/2003 ñaõ coù 74 nöôùc vaø khu vöïc laõnh thoå tham gia ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Trong ñoù coù 13 nöôùc vaø khu vöïc laõnh thoå coù soá voán ñaêng kyù treân 1 tyû USD moãi nöôùc. Nhìn chung, caùc nöôùc ñaàu tö vaøo Vieät Nam nhieàu nhaát ñeàu naèm ôû khu vöïc chaâu AÙ. Singapore hieän laø nöôùc ôû chaâu AÙ ñaàu tö vaøo Vieät Nam nhieàu nhaát, vôùi toång voán ñaêng kyù ñaàu tö ñaït treân 7,242 tyû USD vôùi 263 döï aùn, tieáp theo laø Ñaøi Loan ñaït 927 döï aùn vôùi treân 5,136 tyû USD voán ñaàu tö, keá ñeán laø Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Hoàng Koâng, Phaùp...Hoa kyø ñang xeáp thöù 13 trong baûng vôùi 153 döï aùn vaø toång voán ñaàu tö laø 1,1 tyû USD. Neáu chæ tính rieâng 15 nöôùc ñaàu tö nhieàu nhaát vaøo Vieät Nam thì toång soá döï aùn ñaàu tö cuûa caùc nöôùc naøy laø Trang 28 3.190 döï aùn (chieám 86,94% toång soá döï aùn ñaàu tö) vôùi toång voán ñaêng kyù ñaït 35,915 tyû USD (chieám 91,84% toång voán ñaàu tö vaøo Vieät Nam). 2.2.2 Tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông. Töø khi coù Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø caùc vaên baûn döôùi luaät ñöôïc ban haønh ñaõ taïo ñöôïc moâi tröôøng phaùp lyù ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, khôi daäy tieàm naêng cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá ñaàu tö vaøo saûn xuaát kinh doanh, goùp phaàn thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc noùi chung vaø cuûa Bình Döông noùi rieâng. Söï quan taâm chæ ñaïo saâu saùt cuûa Tænh uûy, UÛy ban nhaân daân tænh cuøng vôùi chính saùch khuyeán khích keâu goïi ñaàu tö, caùc thuû tuïc ban ñaàu veà ñaàu tö ñöôïc giaûi quyeát theo cô cheá "moät cöûa" laø moät trong nhöõng ñoäng löïc maïnh meõ thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán Bình Döông ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh. Beân caïnh ñoù, coâng taùc quy hoaïch vaø söï hình thaønh, phaùt trieån nhanh choùng caùc KCN taäp trung, caùc cuïm quy hoaïch coâng nghieäp... cuõng ñaõ taïo tieàn ñeà quan troïng cho coâng taùc keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa tænh. Ngoaøi ra, quyeát ñònh phaân caáp cho UÛy ban nhaân daân ñòa phöông vaø uûy quyeàn cho caùc Ban quaûn lyù KCN ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho tænh trong vieäc chuû ñoäng keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø giaûi quyeát thuû tuïc ñaàu tö moät caùch nhanh choùng, taïo tö töôûng an taâm cho caùc nhaø ñaàu tö khi ñaàu tö vaøo tænh. Chính nhöõng ñieàu naøy ñaõ taïo ñieàu kieän phaùt trieån kinh teá vôùi toác ñoä cao, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa tænh theo höôùng CNH-HÑH. @ Tình hình thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi qua caùc naêm: Tính ñeán heát thaùng 6/2003, toång soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc caáp pheùp hoaït ñoäng treân ñòa baøn tænh laø 694 döï aùn, vôùi toång voán ñaêng kyù ñaàu tö laø 3.292 trieäu USD. Rieâng 6 thaùng ñaàu naêm 2003, ñaõ coù 78 döï aùn ñöôïc caáp pheùp ñaàu tö vôùi toång voán ñaàu tö laø 152,128 trieäu USD, so vôùi cuøng kyø taêng 18% veà soá döï aùn (78/66 döï aùn) vaø taêng 11,7% veà voán (152/138 trieäu USD) vaø 67 ñôn vò boå sung voán vôùi toång voán boå sung laø 126,326 trieäu USD. Nhö vaäy, toång soá voán thu huùt ñaàu tö trong 6 thaùng ñaàu naêm 2003 treân ñòa baøn tænh Bình Döông laø 278,454 trieäu USD, ñaït 92% chæ tieâu keá hoaïch naêm. Bieåu soá 6:Tình hình thu huùt FDI qua caùc naêm treân ñòa baøn tænh Bình Döông. Naêm Soá döï aùn Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) Ñeán 1994 1995 1996 1997 1998 31 18 45 38 35 442.241.064 171.633.760 534.390.413 256.467.080 237.104.642 243.109.917 63.571.860 252.238.380 117.766.393 95.255.932 Trang 29 1999 2000 2001 2002 64 112 118 154 340.237.574 421.524.188 261.097.977 300.650.769 150.267.821 151.694.012 100.326.530 116.787.018 Toång coäng 615 2.965.347.467 1.291.017.863 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Qua soá lieäu cho thaáy, soá löôïng döï aùn ñöôïc caáp pheùp ñaàu tö treân ñòa baøn tænh taêng ñeàu qua caùc naêm, ñaëc bieät laø trong nhöõng naêm thôøi kyø khuûng hoaûng taøi chính khu vöïc thì toác ñoä thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh vaãn giöû ñöôïc ôû möùc ñoä cao. Rieâng trong nhöõng naêm gaàn ñaây, tình hình ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù daáu hieäu suùt giaûm ñaùng keå treân phaïm vi caû nöôùc, thì Bình Döông vaãn ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû raát ñaùng khuyeán khích. Naêm 2002, Bình Döông ñaõ trôû thaønh ñòa phöông ñöùng ñaàu caû nöôùc trong vieäc tieáp nhaän voán FDI vôùi 154 döï aùn vaø treân 300 trieäu USD voán ñaêng kyù. @ Cô caáu ngaønh ngheà thu huùt ñaàu tö: Bieåu soá 7: Cô caáu ngaønh ngheà thu huùt voán FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông (tính ñeán heát thaùng 12/2002). Ngaønh ngheà Soá döï aùn Tyû leä (%) Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) 1/ Coâng nghieäp 2/ Dòch vuï 3/ Noâng, laâm nghieäp 4/ Kinh doanh phaùt trieån CSHT Khu CN 593 14 7 1 96,42 2,28 1,14 0,16 2.788.488.970 52.368.497 26.570.000 97.920.000 1.213.699.824 15.907.549 18.550.490 42.860.000 Toång coäng 615 100% 2.965.347.467 1.291.017.863 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Tính ñeán heát thaùng 12/2002, tyû troïng ngaønh ngheà caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaêng kyù ñaàu tö treân ñòa baøn tænh ñöôïc phaân chia nhö sau: ngaønh coâng nghieäp chieám ña soá vaø ngaøy caøng taêng vôùi treân 593 döï aùn, chieám 96,42% toång soá döï aùn vaø 94,03% toång voán ñaàu tö. Coøn laïi laø caùc döï aùn ñaàu tö kinh doanh phaùt trieån cô sôû haï taàng KCN (KCN Vieät Nam-Singapore) 1 döï aùn (chieám 0,16% toång soá döï aùn vaø 3,3% toång voán ñaàu tö); dòch vuï coù 14 döï aùn (chieám 2,28% toång soá döï aùn vaø 1,77% toång voán ñaàu tö) vaø ngaønh noâng, laâm nghieäp coù 7 döï aùn (chieám 1,14% toång soá döï aùn vaø 0,9% toång voán ñaàu tö). Tuy soá döï aùn ñaàu tö vaøo lónh vöïc noâng nghieäp vaø dòch vuï chieám tyû troïng khaù nhoû, nhöng nhìn chung cô caáu ngaønh ngheà ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa tænh. Vieäc thu huùt nhieàu döï aùn ñaàu tö vaøo ngaønh coâng nghieäp ñaõ taùc ñoäng raát lôùn ñeán söï Trang 30 taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa tænh, töøng böôùc goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa tænh theo höôùng CNH-HÑH. @ Cô caáu ñaàu tö phaân theo möùc voán: Bieåu soá 8: Cô caáu caùc döï aùn FDI phaân theo möùc voán ñaàu tö treân ñòa baøn tænh Bình Döông (tính ñeán heát thaùng 12/2002). Möùc voán ñaàu tö (trieäu USD) Soá döï aùn Tyû leä (%) Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) < 1 Töø >=1 - <5 Töø >=5 - <10 Töø >=10 - <50 Töø >=50 - <100 >=100 156 339 54 57 7 2 25,37 55,12 8,78 9,27 1,14 0,32 84.841.988 746.803.566 350.886.327 1.047.283.410 458.920.000 276.612.176 40.620.899 336.637.365 159.375.752 406.023.847 235.360.000 113.000.000 Toång coäng 615 100% 2.965.347.467 1.291.017.863 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Neáu phaân theo möùc voán ñaàu tö thì ta thaáy, phaàn lôùn caùc döï aùn FDI coù quy moâ thuoäc loaïi vöøa vaø nhoû (bình quaân 4,82 trieäu USD/döï aùn). Döï aùn coù quy moâ voán döôùi 1 trieäu USD laø 156 döï aùn (chieám 25,37% toång soá döï aùn); döï aùn coù quy moâ voán töø 1 trieäu USD ñeán döôùi 5 trieäu USD laø 339 döï aùn (chieám 55,12% toång soá döï aùn); döï aùn töø 50 ñeán 100 trieäu USD chæ coù 7 döï aùn vaø treân 100 trieäu USD chæ coù 2 döï aùn ñaàu tö. Neáu chæ tính rieâng caùc döï aùn coù quy moâ voán döôùi 5 trieäu USD thì ñaõ coù ñeán 495 döï aùn ñaàu tö, chieám ñeán 80,48% toång soá döï aùn ñaàu tö treân ñòa baøn tænh. Nhìn chung, soá döï aùn coù voán FDI treân ñòa baøn tænh ña soá laø caùc döï aùn coù quy moâ vöøa vaø nhoû, töø caùc nöôùc khu vöïc chaâu AÙ, chöa thu huùt ñöôïc nhieàu caùc döï aùn coù quy moâ ñaàu tö lôùn cuûa caùc taäp ñoaøn, caùc coâng ty lôùn hay caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù tieàm naêng lôùn veà taøi chính vaø coâng ngheä töø caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. @ Hình thöùc ñaàu tö: Bieåu soá 9: Cô caáu caùc döï aùn FDI phaân theo hình thöùc ñaàu tö treân ñòa baøn tænh Bình Döông (tính ñeán heát thaùng 12/2002). Hình thöùc ñaàu tö Soá döï aùn Tyû leä (%) Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) 1/ 100% voán ñaàu tö NN 2/ Doanh nghieäp lieân doanh 547 67 88,95 10,89 2.246.975.023 718.372.444 933.851.287 357.166.576 Trang 31 3/ BOT 1 0,16 35.800.000 10.800.000 Toång coäng 615 100% 2.965.347.467 1.291.017.863 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Caùc döï aùn FDI treân ñòa baøn tænh taäp trung chuû yeáu vaøo hình thöùc doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, vôùi 547 döï aùn (chieám 88,95% toång soá döï aùn ñaàu tö) vaø ñaït treân 2.246 trieäu USD. Keá ñeán laø hình thöùc doanh nghieäp lieân doanh, vôùi 67 döï aùn (chieám 10,89% toång soá döï aùn ñaàu tö) vaø ñaït treân 718,37 trieäu USD. Ngoaøi ra, chæ coù 1 döï aùn ñaàu tö theo hình thöùc BOT (döï aùn caáp nöôùc sinh hoaït vôùi voán ñaàu tö laø 35,8 trieäu USD) vaø chöa coù döï aùn naøo ñaàu tö theo hình thöùc hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh. @ Ñoái taùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Bieåu soá 10: Cô caáu caùc döï aùn FDI phaân theo ñoái taùc ñaàu tö treân ñòa baøn tænh Bình Döông (tính ñeán heát thaùng 12/2002). Quoác gia ñaàu tö Soá döï aùn Tyû leä (%) Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) 1/ Ñaøi Loan 2/ Hoàng Koâng 3/ Singapore 4/ Nhaät Baûn 5/ Haøn Quoác 6/ Malaysia 7/ BVI 8/ Hoa Kyø ... 278 27 43 31 88 29 38 12 45,2 4,39 6,99 5,04 14,31 4,71 6,17 1,95 835.267.150 396.454.926 372.672.126 356.369.295 207.797.105 147.677.694 128.390.333 103.981.926 375.161.484 215.661.774 154.723.907 141.580.267 88.608.176 48.903.825 40.571.200 54.557.860 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Ñeán nay, treân ñòa baøn tænh Bình Döông ñaõ coù treân 32 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå coù döï aùn ñöôïc caáp pheùp ñaàu tö, trong ñoù Ñaøi Loan, Hoàng Koâng, Singapore, Nhaät, Haøn Quoác, Malaysia... laø nhöõng quoác gia daãn ñaàu veà soá döï aùn vaø voán ñaàu tö. Cuï theå, Ñaøi Loan coù 278 döï aùn (chieám 45,2% toång soá döï aùn vôùi 835,26 trieäu USD voán ñaêng kyù (chieám 28,16% toång voán ñaàu tö toaøn tænh), keá ñeán laø Hoàng Koâng coù 27 döï aùn vôùi 396,45 trieäu USD, Singapore vôùi 43 döï aùn vaø 372,67 trieäu USD, Nhaät vôùi 31 döï aùn vaø 356,37 trieäu USD, Haøn Quoác vôùi 88 döï aùn vaø 207,79 trieäu USD... Nhìn chung, cuõng nhö caû nöôùc soá döï aùn ñaàu tö treân ñòa baøn tænh haàu heát laø töø caùc nöôùc chaâu AÙ nhö Ñaøi Loan, Hoàng Koâng, Singapore, Nhaät, Haøn Quoác... soá döï aùn cuûa caùc taäp ñoaøn, caùc coâng ty lôùn töø caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån ñaàu tö treân ñòa baøn tænh chöa nhieàu vaø hieän coøn ôû möùc khaù khieâm toán. @ Ñòa baøn ñaàu tö: Trang 32 Veà ñòa ñieåm boá trí, caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi haàu heát ñeàu taäp trung taïi ñòa baøn huyeän Thuaän An, Dó An vaø Thò xaõ Thuû Daàu Moät. Neáu chæ tính rieâng huyeän Thuaän An, Dó An vaø Thò xaõ Thuû Daàu Moät thì ñaõ coù ñeán 512 döï aùn (chieám 83,25% toång soá döï aùn) vaø treân 2.538 trieäu USD (chieám 85,6% toång voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh). Töø naêm 1995 trôû laïi ñaây, ñaõ coù moät soá döï aùn ñaàu tö nhieàu vaøo caùc huyeän Beán Caùt, Taân Uyeân, töøng böôùc taïo ñieàu kieän phaùt trieån ñoàng boä vaø haøi hoøa giöõa caùc vuøng trong tænh. Rieâng hai huyeän Daàu Tieáng vaø Phuù Giaùo, moãi huyeän chæ coù 1 döï aùn ñaàu tö vôùi toång voán ñaêng kyù ñaàu tö laø 4,1 trieäu USD. Bieåu soá 11: Cô caáu caùc döï aùn FDI phaân theo ñòa baøn ñaàu tö treân ñòa baøn tænh Bình Döông (tính ñeán heát thaùng 12/2002). Ñòa baøn ñaàu tö Soá döï aùn Tyû leä (%) Voán ñaàu tö (USD) Voán phaùp ñònh (USD) 1/ Thuaän An 2/ Dó An 3/ Thò xaõ Thuû Daàu Moät 4/ Beán Caùt 5/ Taân Uyeân 6/ Daàu Tieáng 7/ Phuù Giaùo 310 182 20 59 42 1 1 50,41 29,60 3,25 9,59 6,83 0,16 0,16 1.481.894.589 868.399.369 187.821.610 257.100.237 166.031.662 3.000.000 1.100.000 683.580.966 351.554.311 81.875.830 107.695.847 63.910.909 2.000.000 400.000 Toång coäng 615 100% 2.965.347.467 1.291.017.863 Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Bình Döông. Trong giai ñoaïn ñaàu, phaàn lôùn caùc döï aùn thöïc hieän ñaàu tö taïi caùc ñòa ñieåm rieâng leõ, khoâng taäp trung thaønh cuïm coâng nghieäp hoaëc ñaàu tö vaøo KCN. Töø naêm 1995 trôû laïi ñaây, cuøng vôùi söï phaùt trieån caùc KCN cuûa tænh, caùc nhaø ñaàu tö ñaõ quan taâm vaø coù xu höôùng ñaàu tö nhieàu vaøo caùc KCN taäp trung. Ñeán cuoái naêm 2002, ñaõ coù 294 döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc KCN vôùi toång voán ñaàu tö treân 1.328 trieäu USD (xin xem chi tieát phuï bieåu 5), coøn laïi caùc döï aùn ngoaøi KCN laø 321 döï aùn vôùi ñaàu tö treân 1.637 trieäu USD. Beân caïnh vieäc boá trí caùc döï aùn vaøo caùc KCN taäp trung, tænh coøn chuù yù ñeán vieäc boá trí caùc döï aùn vaøo caùc cuïm quy hoaïch phaùt trieån saûn xuaát coâng nghieäp, haïn cheá vieäc boá trí caùc döï aùn vaøo caùc ñòa ñieåm rieâng leõ nhaèm giaûi quyeát caùc vaán ñeà veà giao thoâng, ñieän, nöôùc, moâi tröôøng...cho caùc döï aùn ñöôïc thuaän lôïi hôn. Coù theå noùi coâng taùc quy hoaïch vaø söï hình thaønh, phaùt trieån nhanh choùng caùc KCN taäp trung, caùc cuïm quy hoaïch coâng nghieäp treân ñòa baøn... laø tieàn ñeà quan troïng, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho coâng taùc keâu goïi thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh trong nhöõng naêm vöøa qua vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû raát ñaùng khích leä. Trang 33 2.2.3 Taùc ñoäng cuûa FDI ñeán söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh (giai ñoaïn 1997-2002). Cuøng vôùi nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi saün coù, keát hôïp vôùi söï quan taâm chæ ñaïo saâu saùt cuûa laõnh ñaïo tænh, Bình Döông ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng tænh coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá khaù cao, taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy nhanh söï phaùt trieån kinh teá Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam, ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï phaùt trieån kinh teá cuûa caû nöôùc. a/ Ñoái vôùi söï taêng tröôûng GDP cuûa tænh (xin xem chi tieát phuï bieåu 6a vaø 6b). Trong 5 naêm giai ñoaïn 1997-2002, GDP cuûa tænh taêng bình quaân 15,58% haøng naêm, GDP naêm 2002 taêng hôn gaáp 2 laàn so vôùi naêm 1997, rieâng coâng nghieäp vaø xaây döïng trong giai ñoaïn naøy taêng bình quaân 19,93%. Cô caáu kinh teá cuûa tænh chuyeån dòch theo höôùng taêng daàn tyû troïng coâng nghieäp, noâng nghieäp vaø dòch vuï tuy taêng khaù nhöng laïi giaûm daàn tyû troïng (do coâng nghieäp taêng raát nhanh). Ñeán naêm 2002, cô caáu kinh teá cuûa tænh laø coâng nghieäp - dòch vuï - noâng nghieäp vôùi tyû troïng töông öùng laø 60,6% - 25,94% - 13,46%. Theo soá lieäu phuï bieåu cho thaáy GDP cuûa tænh taêng leân ñeàu ñaën qua caùc naêm, neáu nhö GDP cuûa tænh naêm 1997 ñaït 3.919.194 trieäu ñoàng, naêm 2000 ñaït 6.067.007 trieäu ñoàng, thì ñeán naêm 2002 con soá naøy ñaõ laø 8.084.745 trieäu ñoàng, töùc cao hôn gaáp 2 laàn so vôùi naêm 1997. Trong ñoù, GDP khu vöïc coâng nghieäp naêm 1997 laø 1.974.877 trieäu ñoàng thì ñeán naêm 2002 ñaõ taêng hôn gaáp 3 laàn, ñaït 4.899.372 trieäu ñoàng. Veà cô caáu, ta thaáy coâng nghieäp chieám tyû troïng ngaøy caøng cao trong GDP cuûa tænh, cuï theå naêm 1997 chieám 50,4% GDP thì naêm 2002 laø 60,6%. Lónh vöïc noâng nghieäp vaø dòch vuï tuy cuõng taêng leân ñaùng keå veà giaù trò nhöng laïi giaûm daàn tyû troïng, naêm 1997 tyû troïng cuûa 2 ngaønh naøy trong GDP laø 49,6% thì ñeán naêm 2002 ñaõ giaûm xuoáng vaø chæ coøn chieám 39,4% trong GDP. Coù theå noùi, ñoùng goùp cuûa ngaønh coâng nghieäp trong GDP laø raát lôùn vaø coâng nghieäp ngaøy caøng coù vai troø quan troïng trong söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa tænh, ñaëc bieät laø trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Neáu phaân theo thaønh phaàn kinh teá thì naêm 1997 GDP khu vöïc kinh teá trong nöôùc laø 3.119.678 trieäu ñoàng (chieám 79,6% GDP toaøn tænh), naêm 2002 laø 5.027.094 trieäu ñoàng (chieám 62,18%), möùc taêng bình quaân trong giai ñoaïn 1997-2002 laø 10,01%. Trong khi ñoù, khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù möùc taêng tröôûng khaù cao, vôùi möùc taêng bình quaân giai ñoaïn naøy laø 30,77%, naêm 1997 GDP cuûa khu vöïc naøy laø 799.516 trieäu ñoàng (chieám 20,4%) thì ñeán naêm 2002 laø 3.057.651 trieäu ñoàng (chieám 37,82% vaø cao hôn gaáp 3,8 laàn so vôùi naêm 1997). Nhìn chung, khu vöïc kinh teá coù voán FDI chieám tyû troïng khaù lôùn trong GDP vaø coù ñoùng goùp khaù lôùn trong taêng tröôûng GDP cuûa tænh trong thôøi gian qua. Trang 34 b/ Ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp cuûa tænh (xin xem chi tieát phuï bieåu 7). Cho ñeán hieän nay, coù theå noùi Bình Döông laø moät trong nhöõng ñòa phöông coù tyû troïng coâng nghieäp chieám khaù cao trong cô caáu GDP cuûa tænh (treân 60%), ñieàu naøy coù söï ñoùng goùp raát lôùn cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa tænh giai ñoaïn 1997-2002 taêng bình quaân 39,39% haøng naêm, trong ñoù khu vöïc kinh teá trong nöôùc taêng bình quaân 29,37% vaø khu vöïc kinh teá coù voán FDI taêng 49,04% bình quaân moãi naêm. Naêm 1997, toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn laø 5.456.014 trieäu ñoàng thì ñeán naêm 2002 giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp ñaït 28.707.219 trieäu ñoàng, taêng hôn gaáp 5,26 laàn so vôùi naêm 1997. Neáu chæ tính rieâng khu vöïc kinh teá coù voán FDI thì toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp naêm 1997 cuûa khu vöïc naøy laø 2.395.621 trieäu ñoàng (chieám 43,91% toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn), thì naêm 2002 ñaõ laø 17.615.723 trieäu ñoàng (cao hôn gaáp 7,35 laàn so vôùi naêm 1997 vaø chieám ñeán hôn 61,36% toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh naêm 2002). Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy, haàu heát caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeàu taäp trung vaøo lónh vöïc coâng nghieäp (chieám treân 96,58% toång soá döï aùn vaø 97,33% toång voán ñaàu tö), nhôø ñoù quy moâ cuûa ngaønh coâng nghieäp taêng leân raát nhanh vaø ñoùng goùp raát lôùn ñeán söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa tænh. Caùc ngaønh coâng nghieäp cheá bieán noâng saûn thöïc phaåm, cô khí, hoùa chaát, deät may, da giaøy, coâng nghieäp saûn xuaát haøng xuaát khaåu phaùt trieån nhanh, chieám tyû troïng chuû yeáu trong noäi boä ngaønh coâng nghieäp. Nhìn chung, ngaønh coâng nghieäp ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán raát tích cöïc, duy trì vaø naâng cao ñöôïc nhòp ñoä phaùt trieån, chuyeån daàn töø saûn xuaát phaân taùn sang saûn xuaát taäp trung, hình thaønh caùc khu, cuïm coâng nghieäp; thu huùt maïnh voán ñaàu tö, môû ra nhieàu ngaønh ngheà, saûn phaåm môùi; hình thaønh caùc doanh nghieäp coù quy moâ lôùn, nhaát laø ôû khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïo ñieàu kieän thu huùt nhieàu lao ñoäng, ñaåy maïnh xuaát khaåu, ñoùng goùp raát lôùn cho ngaân saùch nhaø nöôùc... vaø coâng nghieäp ngaøy caøng khaúng ñònh ñöôïc vò trí laø ngaønh kinh teá troïng yeáu, ñoäng löïc cuûa tænh. c/ Ñoái vôùi söï taêng tröôûng kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa tænh (xin xem chi tieát phuï bieåu 8a vaø 8b). Veà xuaát khaåu: kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh lieân tuïc taêng qua caùc naêm, bình quaân giai ñoaïn 1997-2002 moãi naêm taêng 21,45%. Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh naêm 1997 laø 362,7 trieäu USD, naêm 2000 laø 530 trieäu USD vaø ñeán naêm 2002 laø 958,2 trieäu USD (cao hôn gaáp 2,64 laàn so vôùi naêm 1997). Trong ñoù, rieâng khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi thì kim ngaïch xuaát khaåu taêng vôùi toác ñoä khaù cao (bình quaân trong giai ñoaïn naøy moãi naêm taêng Trang 35 43,67%), ñoùng goùp ngaøy caøng nhieàu trong giaù trò kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh. Neáu nhö naêm 1997, kim ngaïch xuaát khaåu cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc laø 277,6 trieäu USD (chieám 76,53% kim ngaïch xuaát khaåu toaøn tænh) thì naêm 2000 laø 312,3 trieäu USD vaø ñeán naêm 2002 laø 437,2 trieäu USD (chæ coøn chieám 45,63% kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh). Trong khi ñoù, kim ngaïch xuaát khaåu naêm 1997 cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 85,1 trieäu USD (chieám 23,47% kim ngaïch xuaát khaåu toaøn tænh) thì ñeán naêm 2000 con soá naøy ñaõ laø 217,7 trieäu USD (chieám 41,07% kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh) vaø naêm 2002 laø 521 trieäu USD, töùc cao hôn gaáp 6 laàn so vôùi naêm 1997 vaø chieám 54,37% kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh). Rieâng 6 thaùng ñaàu naêm 2003, kim ngaïch xuaát khaåu cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc ñaït 251,7 trieäu USD (taêng 26,1% so vôùi cuøng kyø) thì khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaït möùc khaù cao 397,5 trieäu USD (taêng hôn 64,6% so vôùi cuøng kyø naêm 2002). Bieåu soá 12: Kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu treân ñòa baøn tænh Bình Döông 6 thaùng ñaàu naêm 2003. Ñôn vò tính 6 thaùng/2003 So saùnh cuøng kyø Kim ngaïch xuaát khaåu 1/Khu vöïc kinh teá trong nöôùc a/ Quoác doanh b/ Ngoaøi quoác doanh 2/ Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi Trieäu USD 649,2 251,7 41,7 210 397,5 147,2% 126,1% 125,8% 126,1% 164,6% Nguoàn: Baùo caùo tình hình KT-XH 6 thaùng ñaàu naêm 2003 cuûa UBND tænh. Veà nhaäp khaåu: cuõng nhö xuaát khaåu, kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa tænh giai ñoaïn 1997-2002 taêng leân ñeàu ñaën qua caùc naêm, bình quaân moãi naêm taêng 27,91%, rieâng ñoái vôùi khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi möùc taêng bình quaân laø 30,8%. Naêm 1997 kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa tænh laø 305,4 trieäu USD thì khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 195,9 trieäu USD (chieám 64,15% kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa tænh), vaø ñeán naêm 2002 kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ laø 750,1 trieäu USD (cao hôn gaáp 3,82 laàn so vôùi naêm 1997 vaø chieám 71,74% kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa caû tænh). Nhìn chung, kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa tænh lieân tuïc taêng leân qua caùc naêm (giai ñoaïn 1997-2002), trong ñoù khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám tyû troïng khaù cao trong toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa tænh. Naêm 1997, toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa tænh laø 668,1 trieäu USD thì trong ñoù khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 281 trieäu USD (chieám ñeán 42%). Ñeán naêm 2002, toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa tænh laø 2003,8 trieäu Trang 36 USD thì trong ñoù khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ laø 1.271,1 trieäu USD (chieám ñeán 63,4% toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu toaøn tænh). Neáu so vôùi caùc tænh trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam thì Bình Döông tuy chieám tyû troïng nhoû trong toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa vuøng nhöng laø ñòa phöông coù toác ñoä taêng tröôûng kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cao nhaát. Trong khi toång giaù trò kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu naêm 2002 so vôùi naêm 1997 cuûa caùc ñòa phöông khaùc trong vuøng chæ taêng leân töø 1,33-1,98 laàn thì Bình Döông taêng leân gaàn gaáp 3 laàn so vôùi naêm 1997. d/ Ñoái vôùi söï taêng tröôûng ñaàu tö xaây döïng treân ñòa baøn (xin xem chi tieát phuï bieåu 9). Bình Döông laø tænh coù toác ñoä taêng tröôûng voán ñaàu tö xaây döïng khaù cao, toác ñoä taêng bình quaân laø 17,69%, toång voán ñaàu tö xaây döïng treân ñòa baøn giai ñoaïn 1997-2002 laø 29.643,53 tyû ñoàng. Neáu chia theo hình thöùc quaûn lyù thì naêm 1997 toång voán ñaàu tö xaây döïng cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 1.983,4 tyû ñoàng (chieám 72,86% toång voán ñaàu tö xaây döïng toaøn tænh), voán ñaàu tö xaây döïng do ñòa phöông quaûn lyù laø 615,77 tyû ñoàng (chieám 22,62% toång voán ñaàu tö xaây döïng cuûa tænh), coøn laïi laø do trung öông quaûn lyù. Ñeán naêm 2002 toång voán ñaàu tö xaây döïng cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 3.334,15 tyû ñoàng (chieám 54,25% toång voán ñaàu tö), voán ñaàu tö xaây döïng do ñòa phöông quaûn lyù laø 2.618,71 tyû ñoàng (chieám 42,61% toång voán ñaàu tö xaây döïng). Ta thaáy toác ñoä taêng voán ñaàu tö xaây döïng do ñòa phöông quaûn lyù taêng nhanh qua caùc naêm, naêm 2002 laø 2.618,71 tyû ñoàng, cao hôn gaáp 4,25 laàn so vôùi naêm 1997 vôùi toác ñoä taêng bình quaân haøng naêm laø 33,58%. Neáu phaân theo nguoàn voán, ta thaáy naêm 1997 voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø 1.983,4 tyû ñoàng (chieám 72,86% toång voán ñaàu tö xaây döïng toaøn tænh), voán ngaân saùch nhaø nöôùc laø 230,25 tyû ñoàng (chieám 8,46%), voán ñaàu tö cuûa doanh nghieäp laø 306,41 tyû ñoàng (chieám 11,25%). Naêm 2002 voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi chieám 54,25%, voán ngaân saùch nhaø nöôùc chieám 8,82%), voán ñaàu tö cuûa doanh nghieäp chieám 20,62%. Ta thaáy, neáu phaân theo nguoàn voán thì voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaãn chieám tyû troïng khaù cao trong toång voán ñaàu tö xaây döïng treân ñòa baøn tænh. Nhìn chung, toác ñoä taêng tröôûng ñaàu tö xaây döïng cuûa khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh (bình quaân 10,95%) tuy khoâng cao baèng hình th