Luận văn Khảo sát ảnh hưởng của việc bổ sung chế phẩm vitamin e - Selenium đến màu sắc và khả năng giữ nước của quầy thịt heo

ÑAÏI HOÏC NOÂNG LAÂM TP. HCM KHOA CHAÊN NUOÂI THUÙ Y LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP KHAÛO SAÙT AÛNH HÖÔÛNG CUÛA VIEÄC BOÅ SUNG CHEÁ PHAÅM VITAMIN E - SELENIUM ÑEÁN MAØU SAÉC VAØ KHAÛ NAÊNG GIÖÕ NÖÔÙC CUÛA QUAÀY THÒT HEO Giaùo vieân höôùng daãn: Sinh vieân thöïc hieän: TS DÖÔNG DUY ÑOÀNG ÑAØM ÑÌNH HIEÁN - 2004 - LÔØI CAÛM TAÏ • Em xin chaân thaønh bieát ôn - BAN GIAÙM HIEÄU TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NOÂNG LAÂM TP. HOÀ CHÍ MINH - BAN CHUÛ NHIEÄM KHOA CHAÊN NUOÂI THUÙ Y - Toaøn theå QUYÙ THAÀY COÂ tröôøng ñaïi hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh Ñaõ truyeàn ñaït nhieàu kieán thöùc cho chuùng em trong suoát quaù trình hoïc taäp taïi tröôøng, nhaát laø thaày DÖÔNG DUY ÑOÀNG vôùi söï taän tuïy Thaày ñaõ taän tình giuùp ñôõ vaø höôùng daãn em hoaøn thaønh luaän vaên toát nghieäp naøy. • Em xin chaân thaønh caûm ôn ban giaùm ñoác traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG, cuøng toaøn theå caùc Anh Chò trong traïi chaên nuoâi ñaõ taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi cho em trong suoát thôøi gian thöïc taäp taïi traïi. • Caûm ôn taát caû caùc baïn trong lôùp thuù y 16 ñaõ giuùp ñôõ vaø ñoäng vieân toâi trong suoát quaù trình hoïc taäp. Moät laàn nöõa em xin ghi nhaän nôi ñaây loøng bieát ôn saâu saéc vôùi taát caû nhöõng coâng ôn cuûa quyù THAÀY COÂ tröôøng ñaïi hoïc Noâng Laâm TP.Hoà Chí Minh vaø ban giaùm ñoác cuøng toaøn theå caùc Anh Chò trong traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG. MUÏC LUÏC Trang PHAÀN I. MÔÛ ÑAÀU....................................................................................................01 1.1. Ñaët vaán ñeà ..............................................................................................01 1.2. Muïc ñích vaø yeâu caàu...............................................................................02 PHAÀN II. TOÅNG QUAN .........................................................................................03 2.1. Vitamin E.................................................................................................03 2.1.1. Khaùi nieäm.............................................................................................03 2.1.2. Coâng thöùc caáu taïo ................................................................................03 2.1.3. Vai troø sinh hoïc vaø caùc trieäu chöùng thieáu ...........................................03 2.1.4. Ñôn vò quoác teá cuûa vitamin E ..............................................................05 2.1.5. Söï haáp thu vaø tieâu hoùa vitamin E ........................................................05 2.1.6. Nhu caàu vitamin E vaø nguoàn cung caáp................................................ 06 2.2. Selenium.................................................................................................. 9 2.2.1. Khaùi nieäm............................................................................................. 9 2.2.2. Vai troø sinh hoïc ...................................................................................9 2.2.3. AÛnh höôûng cuûa Selenium trong thöùc aên chaên nuoâi ñeán chaát löôïng saûn phaåm thòt ......................................................................................................... 11 2.2.4. Caùc trieäu chöùng thieáu Selenium.......................................................... 11 2.2.5. Nhu caàu Selenium................................................................................ 11 2.2.6. Söï töông taùc cuûa vitamin E vaø Selenium ............................................ 12 PHAÀN III. NOÄI DUNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM ............................ 13 3.1. Thôøi gian vaø ñòa ñieåm thöïc hieän ñeà taøi .................................................. 13 3.2. Noäi dung thí nghieäm................................................................................ 13 3.2.1. Ñieàu kieän chuoàng traïi thí nghieäm........................................................ 16 3.2.2. Chaêm soùc vaø nuoâi döôõng ..................................................................... 17 3.3. Caùc chæ tieâu vaø phöông phaùp theo doõi.................................................... 17 3.3.1. Maøu saéc cuûa quaày thòt.......................................................................... 17 3.3.2. Ñoä giöõ nöôùc cuûa quaày thòt.................................................................... 17 3.3.3. Khaû naêng taêng troïng ............................................................................17 3.3.4. Thöùc aên tieâu thuï ................................................................................... 18 3.3.5. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên .................................................................19 3.3.6. Tieâu chaûy.............................................................................................. 19 3.4. Tính hieäu quûa kinh teá sô boä ....................................................................19 3.5. Xöû lyù soá lieäu ...........................................................................................19 PHAÀN IV. KEÁT QUÛA VAØ NHAÄN XEÙT ................................................................. 20 4.1. Maøu saéc cuûa quaày thòt............................................................................. 20 4.2. Ñoä giöõ nöôùc cuûa quaày thòt ......................................................................23 4.3. Taêng troïng ..............................................................................................25 4.4. Thöùc aên tieâu thuï ...................................................................................... 27 4.5. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên ..................................................................... 28 4.6. Tieâu chaûy.................................................................................................29 4.7. Tính hieäu quûa kinh teá sô boä ....................................................................29 PHAÀN V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ .................................................................... 32 5.1. Keát luaän ................................................................................................... 32 5.2. Toàn taïi...................................................................................................... 33 5.3. Ñeà nghò .................................................................................................... 33 PHAÀN VI. PHUÏ LUÏC ............................................................................................... 34 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO.......................................................................................... 36 BAÛNG BIEÅU trang Baûng 1. Nhu caàu vitamin E cuûa moät soá loaøi .............................................................07 Baûng 2. Nhu caàu vitamin E cuûa heo ñang voã beùo ....................................................07 Baûng 3. Löôïng vitamin E thöôøng ñöôïc chæ ñònh duøng cho caùc ñoái töôïng ..............08 Baûng 4. Nguoàn vitamin E töï nhieân ............................................................................09 Baûng 5. Sô ñoà boá trí thí nghieäm................................................................................ 14 Baûng 6. Thaønh phaàn caùc thöïc lieäu cuûa thöùc aên cô baûn giaønh cho heo thòt ..............15 Baûng 7. Thaønh phaàn hoùa hoïc vaø giaù trò dinh döôõng cuûa thöùc aên cho heo thòt .........16 Baûng 8. Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt (%) trung bình ............................................24 Baûng 9. Troïng löôïng bình quaân (kg) cuûa heo thí nghieäm 30 ngaøy ..........................25 Baûng 10. Troïng löôïng bình quaân (kg) cuûa heo thí nghieäm 15 ngaøy ....................... 26 Baûng11. Möùc taêng troïng bình quaân (kg/con) giöõa caùc loâ thí nghieäm ...................... 26 Baûng 12. Taêng troïng tuyeät ñoái (kg/con/ngaøy)...........................................................27 Baûng 13. Thöùc aên tieâu thuï (kg/con/ngaøy) suoát thôøi gian thí nghieäm .......................27 Baûng 14. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên (kgTAÊ/kg taêng troïng) ....................................28 Baûng 15. Ñôn giaù 1 kg thöùc aên (ñoàng/kg) cuûa caùc loâ thí nghieäm.............................29 Baûng 16. Chi phí thöùc aên cho 1kg taêng troïng cuûa caùc loâ thí nghieäm .......................30 Hình 3.1: caân heo .......................................................................................................18 Hình 4.1: loâ 1 ñoái chöùng.............................................................................................20 Hình 4.2: loâ 2 boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se ......................................................21 Hình 4.3: loâ 3 boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se ......................................................21 Hình 4.4: loâ 4 ñoái chöùng.............................................................................................22 Hình 4.5: loâ 5 boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se ......................................................22 Hình 4.6: loâ 6 boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se ......................................................23 TOÙM TAÉT LUAÄN VAÊN KHAÛO SAÙT AÛNH HÖÔÛNG CUÛA VIEÄC BOÅ SUNG CHEÁ PHAÅM VITAMIN E - SELENIUM ÑEÁN MAØU SAÉC VAØ KHAÛ NAÊNG GIÖÕ NÖÔÙC CUÛA QUAÀY THÒT HEO Thí nghieäm ñöôïc thöïc hieän töø ngaøy 5/6/2004 ñeán 5/7/2004 taïi traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG. Tieán haønh treân 175 heo thòt ôû 105 vaø 120 ngaøy tuoåi, chia laøm 5 loâ moãõi loâ 35 heo, giöõa caùc loâ coù söï ñoàng ñeàu veà khoái löôïng, löùa tuoåi, giôùi tính. Moät nhoùm 105 heo thòt 105 ngaøy tuoåi (30 ngaøy tröôùc xuaát chuoàng) ñöôïc phaân vaøo 3 loâ goàm loâ 1 ñoái chöùng söû duïng thöùc aên thoâng thöôøng cuûa traïi; loâ 2 thöùc aên ñoái chöùng + 100 mg vitamin E vaø 0,2 mg Selen/kg; loâ 3 thöùc aên ñoái chöùng + 150 mg vitamin E vaø 0,2 mg Selen/kg. Nhoùm thöù hai goàm 70 heo thòt 135 ngaøy tuoåi (15 ngaøy tröôùc khi xuaát chuoàng) ñöôïc phaân vaøo 2 loâ laø loâ 5 thöùc aên ñoái chöùng + 100 mg vitamin E vaø 0,2 mg Selen/kg vaø loâ 6 thöùc aên ñoái chöùng + 150 mg vitamin E vaø 0,2 mg Selen/kg. Cuøng luùc naøy thì heo ôû loâ 1 cuõng ñöôïc caân laïi ñeå laøm ñoái chöùng so vôùi loâ 5 vaø loâ 6. Loâ 1 luùc naøy ñöôïc goïi laø loâ 4. Keát quûa thu ñöôïc cho thaáy vieäc boå sung cheá phaåm vit E – Se vaøo thöùc aên ñaõ laøm maøu thòt ñoû hôn loâ ñoái chöùng roõ reät coù theå nhaän thaáy baèng maét thöôøng; Vieäc boå sung cheá phaåm vit E – Se vaøo thöùc aên ñaõ laøm cho quaày thòt coù khaû naêng giöõ nöôùc toát hôn loâ ñoái chöùng moät caùch roõ raøng; Vieäc boå sung cheá phaåm vit E – Se vaøo thöùc aên laøm cho heo coù xu höôùng aên nhieàu hôn, nhöng laïi khoâng laøm taêng khaû naêng taêng troïng neân heä soá chuyeån bieán thöùc aên taêng leân so vôùi loâ ñoái chöùng vaø vì vaäy boå sung cheá phaåm vit E – Se vaøo thöùc aên ñaõ laøm cho chi phí thöùc aên cho 1 kg taêng troïng cuûa caùc loâ boå sung cheá phaåm cao hôn loâ ñoái chöùng. Download» Agriviet.com PHAÀN I. MÔÛ ÑAÀU 1.1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Ngaøy nay, ngaønh chaên nuoâi ñöùng tröôùc nhu caàu veà thöïc phaåm thòt, caù, tröùng, söõa … ngaøy caøng taêng cuûa xaõ hoäi. Con ngöôøi luoân ñoøi hoûi caùc saûn phaåm ñoù phaûi luoân ñaït ñöôïc caùc chæ tieâu veà saûn löôïng vaø phaåm chaát. Ngaønh chaên nuoâi chieám moät vò trí raát quan troïng trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Noù cuõng ñaõ ñaït ñöôïc söï phaùt trieån vöôït baäc, ñoàng thôøi vieäc chaên nuoâi coøn goùp phaàn laøm taêng thu nhaäp cho ngöôøi daân, caûi thieän giaù trò dinh döôõng trong böõa aên gia ñình vaø naâng cao söùc khoûe coäng ñoàng. Vì vaäy caùc nhaø chaên nuoâi ñaõ vaø ñang thöïc hieän caùc bieän phaùp ñeå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù. Hoï khoâng ngöøng tìm toøi caùc phöông caùch môùi ñeå ñaït ñöôïc saûn löôïng vaø phaåm chaát saûn phaåm cao nhaát trong thôøi gian ngaén nhaát vôùi möùc chi phí thaáp nhaát ñeå ñaït ñöôïc hieäu quaû kinh teá. Chaát löôïng thòt heo chòu söï aûnh höôûng phöùc taïp cuaû nhieàu thaønh phaàn lieân quan ñeán dinh döôõng, ñoäc toá thöùc aên, kyõ thuaät vaø caûm tính ngöôøi tieâu duøng. Hôn nöõa nhieàu caùi taùc ñoäng ñeán chaát löôïng coù theå bò aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá phöùc hôïp lieân quan ñeán heo. Töø traïi nuoâi cho ñeán nôi gieát moå cuõng aûnh höôûng ñeán chaát löôïng thòt vaø caùc giai ñoaïn cho ñeán khi tieâu thuï. Moät soá taøi lieäu cho bieát vieäc boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium vaøo khaåu phaàn seõ baûo veä ñöôïc maøu saéc ñoû hoàng cho cô, ñoàng thôøi caûi thieän ñöôïc phaåm chaát vaø khaû naêng giöõ nöôùc cuûa quaày thòt, ñaùp öùng ñöôïc thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng. Töø thöïc teá treân ñöôïc söï ñoàng yù cuûa khoa Chaên nuoâi Thuù y, boä moân Dinh Döôõng, giaùm ñoác traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG vaø söï höôùng daãn taän tình cuûa TS. DÖÔNG DUY ÑOÀNG, chuùng toâi thöïc hieän ñeà taøi: “KHAÛO SAÙT AÛNH HÖÔÛNG CUÛA VIEÄC BOÅ SUNG CHEÁ PHAÅM VITAMIN E - SELENIUM ÑEÁN MAØU SAÉC VAØ KHAÛ NAÊNG GIÖÕ NÖÔÙC CUÛA QUAÀY THÒT HEO”. 1.2. MUÏC ÑÍCH VAØ YEÂU CAÀU 1.2.1. Muïc ñích Khaûo saùt vaø ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng cuûa cheá phaåm vitamin E - selenium ñeán maøu saéc vaø khaû naêng giöõ nöôùc cuûa quaày thòt. 1.2.2. Yeâu caàu Tieán haønh thí nghieäm treân heo thôøi gian 30 ngaøy vaø 15 ngaøy tröôùc khi xuaát chuoàng vôùi vieäc boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium trong thöùc aên. Thu thaäp soá lieäu ôû töøng giai ñoaïn thí nghieäm, xöû lyù soá lieäu theo phöông phaùp thoáng keâ sinh hoïc. Tính hieäu quûa kinh teá sô boä. PHAÀN II. TOÅNG QUAN 2.1. Vitamin E 2.1.1. Khaùi nieäm Vaøo naêm 1922 Evans vaø Bishop ñaõ chöùng minh raèng trong thöïc vaät coù chöùa moät loaïi vitamin raát caàn thieát cho quaù trình sinh saûn bình thöôøng ôû chuoät. Evans vaø Emerson ñaõ tìm thaáy vitamin E trong daàu luùa maïch coù taùc duïng chöõa trò chöùng voâ sinh cho luõ chuoät vaøo naêm 1936. Naêm 1938 nhaø hoaù hoïc P. Karrer ñaõ ñieàu cheá ñöôïc vitamin E baèng phöông phaùp toång hôïp. Vitamin E bao goàm 8 phaân töû tocopherol töï nhieân coù tính chaát chung gioáng nhau trong ñoù chaát α - tocopherol laø daïng hoaït ñoäng maïnh nhaát ñöôïc tìm thaáy coù coâng thöùc C25H2502 ñaây laø moät alcolhol. 2.1.2. Coâng thöùc caáu taïo Vò trí carbon soá 6 treân voøng tocopherol bò oxy hoùa thaønh daïng –OH. Hôïp chaát naøy raát nhaïy caûm deã daøng maát hydro ñeå trôû thaønh lieân keát O= vôùi voøng. Nhôø taùc duïng naøy maø noù trôû thaønh chaát choáng oxy hoùa, khi ñoù tocopherol khoâng coøn taùc duïng cuûa vitamin nöõa. Muoán cho vitamin naøy trôû neân beàn vöõng ta cho nhoùm –OH naøy hoùa ester vôùi acid acetic hoaëc palmitic ñeå bieán thaønh tocopherol acetat hay tocopherol palmitat. Chaát naøy coù hoaït tính vitamin E nhöng trong thöùc aên noù khoâng coøn taùc duïng choáng oxy hoùa nöõa. Khi vaøo cô theå noù ñöôïc thuûy phaân thaønh α – tocopherol coù taùc duïng nhö moät chaát choáng oxy hoùa trôû laïi (Döông Thanh Lieâm - Buøi Huy Nhö Phuùc – Döông Duy Ñoàng, 2002). Vitamin E ñöôïc goïi laø chaát choáng oxy hoùa nhöng chính noù laïi deã bò oxy huûy hoaïi vaø chæ beàn vôùi nhieät ñoä ôû moâi tröôøng thieáu oxy vaø aùnh saùng. 2.1.3. Vai troø sinh hoïc vaø caùc trieäu tröùng thieáu Ngöôøi ta ñaõ bieát raát roõ vai troø cuûa vitamin E. - Laø moät chaát choáng voâ sinh: vai troø naøy ñaõ ñöôïc bieát töø laâu, nhöng noù ñöôïc laøm saùng toû trong vaøi thaäp kyû trôû laïi ñaây. - Laø moät chaát choáng oxy hoùa trong thöùc aên: vitamin E ñöôïc coi laø moät chaát choáng oxy hoùa ngaên chaën söï hình thaønh caùc peroxyd vaø baûo veä caùc acid beùo chöa no ñaëc bieät laø acid linoleic, linolenic, arachidonic. Neáu thieáu vitamin E thì caùc peroxyd hình thaønh taán coâng gaây beänh tích treân tieåu naõo, goïi laø beänh vieâm nhuõn naõo, gaây beänh tích treân cô, goïi laø beänh traéng cô. Veà chöùc naêng naøy thì trong chöøng möïc nhaát ñònh, caùc chaát choáng oxy hoùa nhaân taïo coù theå thay theá ñöôïc. Ví duï nhö caùc chaát EMQ, BHT, BHA, xanh metyl, propigallat vv… Neáu thieáu taùc duïng choáng oxy hoùa cuûa vitamin E thì heo con raát nhaïy caûm vôùi saét vì khi thieáu vitamin E thì Fe2+ raát deã bieán thaønh Fe3+ laøm hö haïi chöùc naêng hoàng caàu. ÔÛ boø thì bò thoaùi hoùa cô khi cho khaåu phaàn coù nhieàu acid linoleic. - Laø chaát choáng oxy hoùa sinh hoïc trong cô theå: vitamin E coù lieân quan ñeán caùc lipoid caáu truùc maøng teá baøo neân ta coi noù laø chaát choáng oxy hoùa trong pha “lipoid”. Coøn Selenium tham gia caáu taïo hoaït ñoäng cuûa men Glutathione – peroxydase coù nhieäm vuï phaù huûy caùc peroxyd trong moâi tröôøng nöôùc coøn goïi laø pha “nöôùc”. Vì vaäy ta goïi vitamin E laø apolaris antioxydants coøn selenium laø polaris antioxydants. Vì vaäy maø hai yeáu toá treân boå khuyeát taùc duïng töông hoã laãn nhau trong vieäc choáng oxy hoùa tröïc tieáp ñeå baûo veä quaù trình oxy hoùa khöû xaûy ra lieân tuïc trong teá baøo. Ngoaøi ra vitamin E coøn laøm taêng khaû naêng giöõ nöôùc vaø söï chuyeån hoùa creatine, chuyeån hoùa cô vaø caân baèng glycogen. Ñieàu chænh chöùc naêng vaø söï phaùt trieån cuûa tuyeán sinh duïc, ñieàu chænh söï chuyeån hoùa hormone cuûa thuøy tröôùc tuyeán yeân. Vitamin E naâng ñôõ khaû naêng sinh saûn ôû chuoät, gia caàm, heo. Ngaên ngöøa loaïn döôõng cô ôû moät soá loaøi gia suùc, vieâm nhuõn naõo ôû gia caàm, vieâm moâ môõ ôû heo, choàn, meøo (Traàn Vaên Thuaän, 1995). Vitamin E coù khaû naêng ñieàu trò chöùng suy taïo tinh truøng, caàn thieát cho söï phaùt trieån vaø hoaït ñoäng bình thöôøng ôû heä sinh duïc thuù ñöïc vaø thuù caùi. Theo Nguyeãn Nhö Pho (1995): - Neáu thieáu vitamin E khaû naêng sinh saûn cuûa thuù caùi vaø thuù ñöïc ñeàu giaûm. ÔÛ thuù ñöïc gaây ra beänh thoaùi hoùa tinh hoaøn, tinh truøng kyø hình, keùm hoaït löïc. Treân thuù caùi buoàng tröùng vaãn phaùt trieån bình thöôøng, nhöng gaây cheát thai, xaåy thai. ÔÛ gaø, vòt thieáu vitamin E gaây cheáât phoâi sau khi aáp 5 -7 ngaøy. - Thieáu vitamin E gaây caùc toån thöông treân cô baép nhö teo cô, hoaïi töû teá baøo cô vaø gaây toån thöông teá baøo thaàn kinh cô daãn ñeán baïi lieät. - Söï thieáu vitamin E coøn coù khaû naêng naëng theâm caùc tröôøng hôïp toan huyeát do theå keto gaây neân. Noùi toùm laïi trieäu chöùng thieáu vitamin E ñöôïc toång keát goàm: thuù maát khaû naêng sinh saûn; vieâm nhuõn naõo Encephalomalacia; tích nöôùc ngoaøi moâ Exudative diathesis; vaø hoaïi töû thoaùi hoùa cô Distrophy musculus coøn goïi laø white disease. 2.1.4. Ñôn vò quoác teá cuûa vitamin E Hoaït tính cuûa β - tocopherol = 1/3 α - tocopherol Gama - tocopherol =1/10 α - tocopherol Tocopherol toång hôïp coù hai daïng ñoàng phaân D vaø L. Hoaït tính sinh hoïc cuûa α - tocopherol toång hôïp (DL- α - tocopherol) nhoû hôn 30% so vôùi daïng tìm thaáy trong töï nhieân(D - α - tocopherol). Vì vaäy ñôn vò quoác teá cuûa daïng α - tocopherol ñöôïc tính nhö sau: 1mg DL- α - tocopherol acetat = 1,00 UI 1mg DL- α - tocopherol = 1,00 UI 1mg D - α - tocopherol = 1,00 UI Treân thò tröôøng hieän nay löu haønh vitamin E ôû daïng boät söû duïng troän trong thöùc aên, daïng daàu, thöôøng duøng ñeå tieâm, chích; hoaëc daïng hoãn hôïp vitamin E vaø selenium 2.1.5. Söï haáp thu vaø tieâu hoùa vitamin E Söï tieâu hoùa vitamin E tuøy thuoäc vaøo töøng loaïi thuù, thaønh phaàn thöùc aên, giôùi tính, ñoä tuoåi, möùc ñoä laøm vieäc, tình traïng söùc khoûe… . Tuy coù nhieàu thoâng tin veà α - tocopherol nhöng cô cheá taùc ñoäng cuûa noù coøn chöa ñöôïc bieát roõ. Gan coù chöùa nhieàu vitamin tan trong môõ nhö A, D, E, K. Vì vaäy söï tieâu hoùa vitamin E coù söï phuï thuoäc vaøo chöùc naêng vaø tình traïng cuûa gan. Neân söï coù maët chaát beùo trong thöùc aên giuùp cô theå haáp thu vitamin E ñöôïc deã daøng hôn. Ñoàng thôøi do tính tan trong chaát beùo neân noù khoù tôùi ñöôïc phoâi qua nhau thai. 2.1.6. Nhu caàu vitamin E vaø nguoàn cung caáp 2.1.6.1. Nhu caàu Söï khuyeán caùo veà nhu caàu vitamin E coù söï khaùc nhau raát nhieàu giöõa caùc taøi lieäu. Möùc bình quaân treân heo vaøo khoaûng 15 UI vitamin E/kg thöùc aên. Treân gia caàm vaøo khoaûng gaáp ñoâi möùc naøy: 30 UI vitamin E/kg thöùc aên. Moät ñieàu raát roõ laø trong thöùc aên coù nhieàu acid beùo chöa no, thieáu chaát baûo veä choáng oxy hoùa thì caøng laøm taêng nhu caàu vitamin E. Ngoaøi ra ñeå coù khaùng theå cao khi chuûng ngöøa cho gia caàm coù theå cho lieàu cao vitamin E (150mg/kgTAÊ) vaøi ba ngaøy tröôùc chuûng ngöøa. Nhu caàu caàn ñöôïc boå sung vitamin E cuûa moãi ngöôøi phuï thuoäc vaøo giôùi tính, ñoä tuoåi vaø chaát löôïng thöïc phaåm tieâu thuï moãi ngaøy. Tuy nhieân ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang trò beänh thì löôïng vitamin E caàn duøng theâm phaûi cao hôn. Nhu caàu vitamin E chòu söï taùc ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá nhö: - Thaønh phaàn cuûa thöùc aên, löôïng amino acid chöùa löu huyønh trong thöùc aên. - Ñaëc bieät soá löôïng vaø chaát löôïng chaát beùo theâm vaøo thöùc aên vaø löôïng acid beùo chöa no coù aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán nhu caàu vitamin E. - Loaïi thuù khaùc nhau thì cuõng coù nhu caàu vitamin E khaùc nhau. Theo BASF (2002) boå sung vitamin E lieàu cao vaø treân möùc nhu caàu dinh döôõng thì caûi thieän ñöôïc thôøi gian döï tröõ quaày thòt vaø saûn phaåm thòt. Vitamin E chæ coù taùc ñoäng gaây ñoäc khi ôû lieàu raát cao. Noù khoâng bò baøi thaûi ra ngoaøi sau khi coù söï taêng lieàu löôïng. Ngöôøi ta nhaän thaáy ôû gaø, söï haáp thu 1000 mg vitamin E/kg theå troïng maø khoâng gaây aûnh höôûng gì. Baûng 1. Nhu caàu vitamin E cuûa moät soá loaøi (mg/con/ngaøy) Heo con taäp aên Heo con Heo choai Heo thòt Heo naùi gioáng Heo ñöïc gioáng 100 -150 80 -120 60 -80 40 -60 60 - 80 140 – 160 Gaø con Gaø gioø Gaø maùi ñeû Gaø maùi gioáng Gaø thòt Vòt/ngoãng ñoäng vaät nuoâi thòt 40 - 60 20 – 30 20 - 30 40 - 60 30 – 50 40 - 60 Beâ Boø söõa Deâ, cöøu Boø ñöïc gioáng Boø caùi gioáng Ngöïa(cho100 kg/ ngaøy ) 80 -120 500 - 1000 50 - 80 200 -300 100 -150 100 -120 Choù Meøo Thoû Caùo 80 -120 100 -150 30 -50 80 -120 Theo Bayer (2003) tyû leä boå sung cho heo ñang taêng tröôûng laø 20 mg vitamin E/kg thöùc aên, töùc laø vaøo khoaûng 40 – 60 mg vitamin E/con/ngaøy Theo NRC (1998) nhu caàu veà löôïng vitamin E cho heo ñang voã beùo ñöôïc trình baøy trong baûng sau: Baûng 2. Nhu caàu vitamin E cuûa heo ñang voã beùo Theo NRC (1998) Soá löôïng vit E mg/kg TAÊ Khaåu phaàn ít beùo 11 -15 Vôùi 3% daàu ñaäu naønh trong thöùc aên thì tyû leä vit E troän theâm laø 36 mg (khoaûng 18g acid beùo chöa no * 2 mg vit E) 47 -51 Gia taêng söùc ñeà khaùng vaø baûo veä choáng laïi söï nhieãm truøng 150 - 200 Giaûm stress coù lieân quan ñeán tyû leä töû vong 200 - 250 Gia taêng thôøi gian döï tröõ cuûa quaày thòt vaø saûn phaåm thòt 100 - 150 Baûng 3. Löôïng vitamin E thöôøng ñöôïc chæ ñònh duøng cho caùc ñoái töôïng tính theo ñôn vò quoác teá (1 UI = 1mg vitamin E toång hôïp) Ñoái töôïng Lieàu löôïng UI/ngaøy Treû em sô sinh 4 Treû em töø 1-3 tuoåi 7 Treû em 4-9 tuoåi 10 Treû em 10-12 tuoåi 15 Ngöôøi lôùn, phuï nöõ mang thai hoaëc cho con buù 18 2.1.6.2. Nguoàn thöùc aên cung caáp vitamin E Haàu heát caùc loaïi rau coû xanh, trong laù caây, trong maàm haït, ñoït non ñeàu coù chöùa nhieàu vitamin E trong maàm, phoâi cuûa caùc loaïi haït coù raát nhieàu tocopherol ñeå choáng laïi söï oxy hoùa nhaèm baûo veä phoâi cuûa haït. Khi xay laù coû khoâ vaø xay nghieàn haït ra khoâng bao laâu tocopherol seõ bò phaù huûy. Tuøy theo loaïi haït maø tyû leä α - tocopherol so vôùi tocopherol toång soá coù khaùc nhau.Ví duï trong maàm haït luùa mì tyû leä α - tocopherol chieám 50% nhöng trong maàm ñaïi maïch vaø maàm baép tyû leä α - tocopherol chæ chieám 10 -15% so vôùi tocopherol toång soá. Löôïng α - tocopherol giaûm ñi ñaùng keå trong suoát thôøi gian naûy maàm cuûa haït baép. Trong thöïc teá α – tocophenyl acetate ñöôïc söû duïng trong dinh döôõng ñoäng vaät thay theá cho α - tocopherol vì α - tocopherol coù ñoä nhaïy moät caùch ñaëc bieät vôùi oxy. Haøm löôïng vitamin E trong thöùc aên raát bieán ñoäng do kyõ thuaät thu caét, döï tröõ, cheá bieán. Chính vì vaäy maø thöùc aên hoãn hôïp ñöôïc ngöôøi ta troän chaát choáng oxy hoùa vaø boå sung ñuû nhu caàu vitamin E baèng vitamin E toång hôïp (DL- α - tocopherol acetate). Vì nhu caàu vitamin E taêng leân khi coù nhieàu acid beùo chöa no thieát yeáu neân ta coi acid linoleic, acid linolenic laø yeáu toá ñoái khaùng cuûa vitamin E. Baûng 4. Nguoàn vitamin E töï nhieân Thöïc phaåm caùc loaïi mg vitamin E /kg Chaát beùo ôû maàm luùa 1330 Bô magarin 280 Daàu coï 256 Daàu baép 113 Daàu ñaäu naønh 101 Bô 15-20 Baép 10-50 Thòt ñoû 5-16 Caù 6-10 Tröùng 7-16 Rau xanh 1-2 2.2. Selenium 2.2.1. Khaùi nieäm Selenium laø moät nguyeân toá ñöôïc khaùm phaù naêm 1917 do nhaø hoùa hoïc Thuïy Ñieån laø Berze Line. Luùc ñaàu selenium ñöôïc coi laø moät nguyeân toá ñoäc vôùi gia suùc, ñeán naêm 1957 ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc raèng vôùi lieàu thaáp noù laø moät nguyeân toá thieát yeáu vôùi ñoäng vaät. Ñaëc bieät laø khaû naêng choáng laïi caùc goác töï do. 2.2.2. Vai troø sinh hoïc Selenium caàn thieát cho söï sinh tröôûng vaø thuï tinh. Nhieàu taùc giaû ghi nhaän tröôøng hôïp beänh lyù treân ñoäng vaät thí nghieäm ñöôïc nuoâi baèng khaåu phaàn thieáu selenium nhö hoaïi töû gan treân chuoät, thoaùi hoùa cô vaø gan treân heo cuõng nhö beänh traéng cô treân boø. Caùc trieäu chöùng naøy ñöôïc phoøng ngöøa vaø ñieàu trò baèng caùc hôïp chaát chöùa selenium. Selenium laø thaønh phaàn quan troïng cuûa enzyme Glutathione peroxydase. Enzyme naøy ñöôïc tinh khieát hoùa töø hoàng caàu cöøu, phaân töû laø moät töù hôïp coù troïng löôïng phaân töû khoaûng 84000 vaø moãi ñôn vò protein coù chöùa 0,34% Selenium. Phaûn öùng hoùa hoïc vôùi söï xuùc taùc cuûa Glutathione peroxydase vaø cô chaát laø peroxyd hydro xaûy ra nhö sau: 2 G-SH + H202 G-S-S-G + H20 2 G-SH + R00H G-S-S-G + R0H + H20 Vôùi cô cheá phaûn öùng hoùa hoïc naøy Glutathione ôû daïng khöû baûo veä ñöôïc maøng lipid vaø caùc thaønh phaàn khaùc cuûa teá baøo nhö baûo veä Hemoglobin khoûi bò taùc ñoäng huûy hoaïi cuûa peroxyd hydro. Glutathione ôû daïng oxy hoùa ñöôïc phuïc hoài laïi daïng khöû nhö sau: Glutathione reductase G-S-S-G 2G-SH NADP+ H+ NADP+ Ngoaøi ra selenium coøn tham gia vaøo quaù trình sinh hoùa khaùc nhö cô cheá mieãn dòch, sinh toång hôïp ubiquinone vaø sinh toång hôïp ATP trong ty theå cuûa teá baøo ñoäng vaät. Selenium coù moái töông quan vôùi vitamin E. Neáu vitamin E coù taùc duïng ngaên ngöøa söï thaønh laäp caùc peroxyd hydro töø caùc acid beùo vaø tham gia vaøo quùa trình bieán döôõng cuûa acid amin chöùa löu huyønh (nhö cysteine tieàn chaát cuûa Glutathione) thì selenium coù taùc duïng phaù huûy peroxyd hydro. Chính vì theá selenium cuøng vôùi vitamin E laøm giaûm thaáp söï hieän dieän cuûa peroxyd hydro trong moâ baøo ñoäng vaät. Selenium tham gia caáu taïo enzyme Glutathione peroxydase ñeå phaù huûy caùc peroxyd sinh ra trong cô theå. Vì vaäy noù baûo veä ñöôïc teá baøo thaønh maïch maùu traùnh ñöôïc söï oxy hoùa tröïc tieáp. Vì theá khi thieáu selenium thì laøm cho caùc trieäu chöùng thieáu vitamin E trôû neân caøng traàm troïng hôn. Tuy nhieân noù khoâng theå thay theá cho nhau trong caùc chöùc naêng sinh hoïc. 2.2.3. AÛnh höôûng cuûa selenium trong thöùc aên chaên nuoâi ñeán chaát löôïng saûn phaåm thòt Ñaõ coù nhieàu nghieân cöùu treân theá giôùi cho thaáy haøm löôïng selenium trong thöïc phaåm cho ngöôøi khoâng ñaùp öùng ñuû. Vì vaäy thòt gia suùc ñöôïc nuoâi vôùi khaåu phaàn giaøu selen coù maøu saéc toát hôn vaø caûi thieäïn ñaùng keå haøm löôïng Se trong thòt. Ñoàng thôøi caûi thieän ñöôïc muøi höông cuûa thòt. 2.2.4. Caùc trieäu chöùng thieáu selenium Khi thieáu selenium gaây ra trieäu chöùng hoaïi töû thoaùi hoùa cô (distrophy musculus), treân cô öùc, ñuøi, tim coù nhöõng noát hoaëc veát hoaïi töû maøu traéng baïc do sôïi cô bò cheát ñi. Vì beänh tích naøy maø ngöôøi ta goïi laø beänh traéng cô (white disease). Gaây trieäu chöùng tích nöôùc ngoaøi moâ, coøn goïi laø theå taïng tieát dòch (exudative diathesis). Trong xoang buïng, bao tim tích ñaày dòch nhôøn. Do huyeát töông thaåm xuaát xuyeân qua mao maïch vaøo trong caùc xoang cô theå. Treân gia caàm söï thieáu selenium coù theå laøm giaûm tyû leä ñeû vaø aáp nôû. Gaø con nôû ra raát yeáu ôùt. ÔÛ ngöôøi söï thieáu selenium thöôøng daãn tôùi caùc beänh veà tim maïch. Caùc teá baøo seõ mau bò oxy hoùa hay noùi caùch khaùc laø quùa trình laõo hoùa cô theå xaûy ra nhanh hôn. 2.2.5. Nhu caàu selenium Vôùi haøm löôïng döôùi 0,3 ppm selenium trong khaåu phaàn coù taùc duïng kích thích taêng tröôûng vaø taêng khaû naêng choáng ñôõ beänh taät cuûa ñoäng vaät. Vôùi haøm löôïng cao treân 5 ppm seõ gaây ngoâï ñoäc cho cô theå. Theo Nguyeãn Ngoïc Tuaân (2002) khi ngoä ñoäc caáp tính do selenium: tuï maùu, hoaïi töû vaø caùc veát loeùt treân oáng tieâu hoùa, phoåi, gan, thaän; xuaát huyeát ñieåm treân maøng bao tim. Tröôøng hôïp kinh nieân: beà maët khôùp cuûa caùc xöông daøi bò aên moøn; gan hoùa thôù vaø baát döôõng; vieâm daï daøy ruoät; vieâm thaän, cô tim baát döôõng. 2.2.6. Söï töông taùc cuûa vitamin E vaø selenium Söï phoái hôïp giöõa vitamin E vaø selenium laøm taêng hieäu quûa ñeà khaùng beänh leân raát nhieàu cuûa heä thoáng khaùng theå. Neáu thieáu vitamin E hay selenium thì ñaùp öùng mieãn dòch seõ giaûm ñi, neáu thieáu caû hai thì ñaùp öùng mieãn dòch seõ raát keùm. Caû hai chaát naøy ñeàu coù taùc ñoäng hoã trôï laãn nhau trong taùc duïng choáng oxy hoùa. Vitamin E ngaên ngöøa söï thaønh laäp peroxyd, selenium phaù huûy caùc peroxyd. PHAÀN III. NOÄI DUNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM 3.1. Thôøi gian vaø ñòa ñieåm thöïc hieän ñeà taøi Thí nghieäm (TN) ñöôïc tieán haønh ngaøy 5/6/2004 ñeán ngaøy 5/7/2004 taïi traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG. Traïi coù ñòa chæ: 74A ñöôøng Ñoaøn Vaên Cöø, AÁp Vaøm, Xaõ Thieän Taân, Huyeän Vónh Cöûu, Tænh Ñoàng Nai. Nhieäm vuï chính cuûa traïi laø saûn xuaát heo thòt. 3.2. Noäi dung thí nghieäm Goàm 2 thí nghieäm. Thí nghieäm ñöôïc boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân, moät yeáu toá. Trong thí nghieäm 1 heo ñöôïc chia laøm 3 loâ, moãi loâ coù 35 heo. Heo giöõa caùc loâ töông ñoái ñoàng ñeàu veà troïng löôïng, gioáng, giôùi tính, ngaøy tuoåi. Heo thí nghieäm baét ñaàu töø 105 ngaøy tuoåi vaø keùo daøi trong 30 ngaøy cho ñeán khi xuaát chuoàng (heo ñöôïc 135 ngaøy tuoåi) • Loâ1: ñoái chöùng, söû duïng khaåu phaàn thoâng thöôøng cuûa traïi. • Loâ2: boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium vaøo khaåu phaàn vôùi möùc 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên. • Loâ 3: boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium vaøo khaåu phaàn vôùi möùc 150 mg vit E - 0,2 mg Se/kg thöùc aên. Thí nghieäm 2 coù noäi dung töông töï thí nghieäm 1 nhöng chæ keùo daøi trong 15 ngaøy vôùi heo 120 ngaøy tuoåi vaø keát thuùc ôû 135 ngaøy tuoåi. • Loâ 4: ñoái chöùng, söû duïng khaåu phaàn thoâng thöôøng cuûa traïi. • Loâ 5: boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium vaøo khaåu phaàn vôùi möùc 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên. • Loâ 6: boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium vaøo khaåu phaàn vôùi möùc 150 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên. Sô ñoà boá trí thí nghieäm ñöôïc trình baøy trong baûng 5, trang beân. Baûng 5. Sô ñoà boá trí thí nghieäm Thôøi gian TN 30 ngaøy 15 ngaøy Loâ 1 Loâ 2 Loâ 3 Loâ 4 Loâ 5 Loâ 6 Cheá ñoä boå sung /kg thöùc aên Ñoái chöùng 100 mg vit E - 0.2 mg Se 150 mg vit E - 0.2 mg Se Ñoái chöùng 100 mg vit E - 0.2 mg Se 150 mg vit E - 0.2 mg Se Toång soá heo 35 35 35 35 35 Ñöïc 17 17 17 17 17 Caùi 18 18 18 18 18 Troïng löôïng trung bình 105 ngaøy tuoåi 59,17 ± 4,20 60,34± 42,20 60,34 ± 5,41 Troïng löôïng trung bình 120 ngaøy tuoåi 72,06 ± 6,83 74,08 ± 7,64 73,40± 2,40 Vieäc boå sung cheá phaåm vitamin E - selenium ñöôïc thöïc hieän ngay taïi traïi. Cheá phaåm vitamin E - selenium ñöôïc troän ñeàu vôùi 3 - 5 kg thöùc aên thoâng thöôøng cuûa traïi. Sau ñoù troän ñeàu vôùi 100 kg thöùc aên baèng coái quay maùy trong 5 phuùt, löôïng thöùc aên naøy vöøa ñuû aên 1 ngaøy. Thöùc aên thí nghieäm: - Thöùc aên cung caáp naêng löôïng: baép, taáâm, caùm gaïo….. - Thöùc aên cung caáp protein: boät caù, boät thòt, boät ñaäu naønh …. Baûng thaønh phaàn caùc thöïc lieäu cuûa thöùc aên cô baûn giaønh cho heo thòt ñöôïc trình baøy ôû trang beân. Baûng 6. Thaønh phaàn caùc thöïc lieäu cuûa thöùc aên cô baûn cho heo thòt Thaønh phaàn thöïc lieäu Soá löôïng kg Taám gaïo 182,5 Baép 405,0 Daàu caù 15,0 Caùm gaïo 150,0 Boät ñaäu naønh 180,0 Boät caù 37,5 L – lysine 2,0 DL – methionine 0,5 L – threonine 0,5 Dicalcium phosphate 18,0 Calcium carbonate 3,0 NaCl 3,5 Premix vi khoaùng 2,5 Toång 1000 Thaønh phaàn hoùa hoïc vaø giaù trò dinh döôõng cuûa thöùc aên cô baûn giaønh cho heo thòt qua tính toaùn ñöôïc trình baøy qua baûng 7 ôû trang beân. Baûng 7. Thaønh phaàn hoùa hoïc vaø giaù trò dinh döôõng cuûa thöùc aên cô baûn giaønh cho heo thòt Döôõng chaát ME (kcal/kg) 3066,74 Protein (%) 17,30 Beùo (%) 4,24 Xô (%) 3,99 Ca (%) 1,03 P toång soá (%) 0,83 P höõu duïng (%) 0,40 NaCl (%) 0,45 Lysine (%) 1,03 Methionine + cystine (%) 0,60 Methionine (%) 3,40 Threonine (%) 0,69 Tryptophan (%) 0,21 3.2.1. Ñieàu kieän chuoàng traïi thí nghieäm Heo thí nghieäm ñöôïc nuoâi ôû daõy chuoàng neàn. Chuoàng ñöôïc xaây theo kieåu noùc ñoâi ñoái xöùng, 2 maùi lôïp baèng tole, neàn coù ñoä doác 5%, töôøng gaïch vôùi kích thöôùc 9,6 m* 5 m* 0,7 m. Trong chuoàng coù 1 hoà taém naèm ôû goùc cuoái chuoàng vôùi kích thöôùc 2,4 m* 3,3 m * 0,2 m. Ba voøi nöôùc uoáng töï ñoäng, moãi voøi caùch nhau khoaûng 20 cm, moät maùng aên töï ñoäng. Ñöôøng ñi 1 m. Khoaûng caùch giöõa caùc daõy chuoàng laø 5 m, coù moät haøng caây ôû giöõa. Heä thoáng raõnh thoaùt nöôùc thaûi ñöôïc boá trí cuoái oâ chuoàng ñoå vaøo möông chính cuoái cuøng ñoå vaøo haàm uû Biogas cuoái traïi. Caùc oâ chuoàng ñöôïc chaø röûa saïch seõ, saùt truøng baèng NaOH 5% sau ñoù ñöôïc queùt voâi tröôùc khi ñöa heo vaøo nuoâi. Quaù trình naøy keùo daøi töø 5 - 7 ngaøy. 3.2.2. Chaêm soùc vaø nuoâi döôõng Heo thí nghieäm ñöôïc cho aên töï do khoâng haïn cheá thöùc aên do traïi töï toå hôïp, chuûng loaïi thöùc aên döïa vaøo troïng löôïng vaø löùa tuoåi. Thöùc aên ñöôïc ñoå ñaày maùng ngaøy 1 laàn, ñuû aên 1 ngaøy ñeâm. Soá löôïng thöùc aên ñöôïc caân tröôùc khi ñoå vaøo maùng. Veä sinh: taém ngaøy moät laàn luùc 10 giôø (tuøy ñieàu kieän khí haäu) doïn phaân ngaøy 2 laàn 7 giôø vaø 17 giôø. Coâng taùc thuù y vaø phoøng beänh: heo ñöôïc theo doõi phaùt hieän beänh vaø ñieàu trò kòp thôøi, caùc loaïi thuoác thuù y thöôøng ñöôïc söû duïng ôû traïi nhö pentomycin, ampisur, colitetral… 3.3. Caùc chæ tieâu vaø phöông phaùp theo doõi 3.3.1. Maøu saéc cuûa quaày thòt Do khoâng coù ñieàu kieän vaø phöông tieän ño löôøng maøu saéc cuûa thòt. Neân chuùng toâi chæ so saùnh hình aûnh veà phöông dieän maøu saéc cuûa caùc maãu giöõa caùc loâ thí nghieäm. Chuïp hình caùc maãu cuûa töøng loâ ngay sau khi heo ñöôïc gieát moå taïi loø moå Nam Phong. Heo ñöôïc gieát moå khoaûng 135 ngaøy tuoåi vaø ñaït troïng löôïng trung bình 84 kg. 3.3.2. Ñoä giöõ nöôùc cuûa quaày thòt Sau khi heo ñöôïc gieát moå taïi loø moå Nam Phong. Laáy 5 maãu nhoû thòt thaên treân 5 heo khaùc nhau cuûa cuøng moät loâ thí nghieäm. Maãu ñöôïc duøng giaáy thaám khoâ vaø caân baèng caân tieåu ly ngay sau khi heo ñöôïc gieát thòt. Sau ñoù ñeå ôû nhieät ñoä phoøng vaø caân ñoä hao huït khoái löôïng do bò ræ dòch sau caùc khoaûng thôøi gian laø 4 giôø, 8 giôø, 12 giôø keå töø khi heo ñöôïc gieát thòt. Laáy giaù trò trung bình cuûa tyû leä hao huït troïng löôïng thòt tính theo phaàn traêm do ræ dòch ôû töøng khoaûng thôøi gian treân cuûa töøng loâ thí nghieäm. 3.3.3. Khaû naêng taêng troïng Heo ñöôïc caân luùc baét ñaàu vaø keát thuùc thí nghieäm baèng caân baøn vaø caân töøng con. Keát quaû thu ñöôïc duøng ñeå so saùnh khaû naêng taêng troïng giöõa caùc loâ coù thôøi gian thí nghieäm töông ñoàng. Keát quaû caân troïng löôïng duøng ñeå tính toaùn caùc chæ tieâu sau: - Taêng troïng bình quaân (TTBQ) (kg) TTBQ = pt –p0 - Taêng troïng tuyeät ñoái (TTTÑ) (kg/con /ngaøy) TTTÑ = pt –p0/n(t - t0) Trong ñoù: P0: troïng löôïng toaøn loâ luùc baét ñaàu thí nghieäm (kg) Pt: troïng löôïng toaøn loâ luùc keát thuùc thí nghieäm (kg) n: soá con nuoâi trong loâ t-t0: soá ngaøy nuoâi Hình 3.1: caân heo 3.3.4. Thöùc aên tieâu thuï Soá löôïng thöùc aên ñöôïc caân vaø ghi nhaän sau moãi laàn cho aên ñeå bieát ñöôïc toång löôïng thöùc aên cuûa töøng loâ trong thôøi gian thí nghieäm. Thöùc aên ñöôïc caân baèng caân ñoàng hoà loaïi 60kg trong suoát thôøi gian thí nghieäm. Toång löôïng thöùc aên ñöôïc laáy moác vaøo moãi laàn caân heo. TAÊTT (kg/con/ngaøy) = toång löôïng thöùc aên /n * N Trong ñoù: n: soá heo trong loâ; vaø N: soá ngaøy nuoâi 3.3.5. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên (HSCBTAÊ) Söû duïng keát quûa laø thöùc aên tieâu thuï vaø taêng troïng tuyeät ñoái cuûa töøng loâ ôû treân, heä soá chuyeån bieán thöùc aên cuûa caùc loâ thí nghieäm ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: HSCBTAÊ (kg TAÊ/kg taêng troïng) = TAÊTT/TTTÑ 3.3.6. Tieâu chaûy Theo doõi soá con tieâu chaûy treân ngaøy vaø soá ngaøy tieâu chaûy cuûa töøng con. Döïa vaøo daáu hieäu phaân loûng dính ôû haäu moân. Quan saùt vaø ghi nhaän ngaøy hai laàn: saùng luùc 7 giôø, chieàu luùc 14 giôø trong suoát thôøi gian thí ngheäm. 3.4. Tính hieäu quûa kinh teá sô boä - Tính giaù thaønh cuûa 1 kg thöùc aên cuûa töøng loâ thí nghieäm - Tính chi phí thöùc aên cho 1 kg taêng troïng = ñôn giaù thöùc aên * heä soá chuyeån bieán thöùc aên. 3.5. Xöû lyù soá lieäu Taát caû soá lieäu thu thaäp ñöôïc, ñeàu ñöôïc xöû lyù theo phöông phaùp thoáng keâ sinh hoïc. PHAÀN IV. KEÁT QUÛA VAØ THAÛO LUAÄN Sau thôøi gian theo doõi thí nghieäm töø 5/6/2004 ñeán 5/7/2004 moät soá keát quûa ñaõ ñöôïc thu thaäp nhö sau: 4.1. Maøu saéc cuûa quaày thòt Khi boå sung cheá phaåm vitamin E – Selenium ôû thôøi gian 15 vaø 30 ngaøy tröôùc khi xuaát chuoàng vôùi hai möùc 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên vaø 150 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên caûi thieän ñöôïc maøu saéc cuûa quaày thòt ñoû hôn roõ reät so vôùi loâ ñoái chöùng. Khaùc bieät veà maøu saéc cuûa hai quaày thòt ñöôïc boå sung 100mg vit E – 0,2mg Se/kg thöùc aên vaø 150mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên ôû cuøng thôøi gian thí nghieäm 30 ngaøy khoù phaân bieät ñöôïc baèng maét thöôøng. Sau ñaây laø hình aûnh duøng ñeå so saùnh maøu saéc cuûa quaày thòt giöõa caùc loâ 1, loâ 2 vaø loâ 3. Hình 4.1: loâ 1 ñoái chöùng Hình 4.2: loâ 2 boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se Hình 4.3: loâ 3 boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se Sau ñaây laø hình aûnh duøng ñeå so saùnh maøu saéc cuûa quaày thòt giöõa caùc loâ 4, 5, 6 Hình 4.4: loâ 4 ñoái chöùng Hình 4.5: loâ 5 boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se Hình 4.6: loâ 6 boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se Söï khaùc bieät maøu saéc quaày thòt cuûa caùc loâ 4, loâ 5, vaø loâ 6 coù theå nhaän thaáy baèng maét thöôøng. 4.2. Ñoä giöõ nöôùc cuûa quaày thòt Keát quaû cuûa tyû leä hao huït troïng löôïng thòt tính theo phaàn traêm sau caùc khoaûng thôøi gian 4 giôø, 8 giôø, 12 giôø sau khi heo ñöôïc gieát thòt ñöôïc trình baøy ôû baûng 8 ôû trang beân. Baûng 8. Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt (%) trung bình Thôøi gian TN 30 ngaøy Thôøi gian TN 15 ø Thôøi gian sau khi gieát moå Loâ 1 ñoái chöùng Loâ 2 100 mg vit E-0,2 mg Se Loâ 3 150 mg vit E -0,2 mg Se Loâ 5 100 mg vit E-0,2 mg Se Loâ 6 150 mg vit E-0,2 mg Se P 4 giôø 8,124 ± 3,390 5,704 ± 3,192 2,413 ± 1,182 4,177 ± 2,200 2,865 ± 1,764 0,011 8 giôø 15,210 ± 2,582 12,853 ± 5,061 4,876 ± 1,321 8,480 ± 4,826 7,509 ± 5,001 0,004 12 giôø 23,618 ± 3,587 13,632 ± 5,857 5,913 ± 2,036 12,443 ± 5,450 9,522 ± 6,422 0,0001 Qua baûng 8 ta thaáy: -Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 4 giôø sau gieát moå giöõa caùc loâ boå sung cheá phaåm hao huït ít hôn so vôùi loâ ñoái chöùng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. -Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 4 giôø sau gieát moå giöõa caùc loâ boå sung cheá phaåm khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. - Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 8 giôø sau gieát moå giöõa caùc loâ boå sung cheá phaåm so vôùi loâ ñoái chöùng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. -Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 8 giôø sau gieát moå cuûa loâ 3 vaø loâ 6 hao huït ít hôn so vôùi loâ ñoái chöùng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. -Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 8 giôø sau gieát moå cuûa loâ 3 hao huït ít hôn so vôùi loâ 2 coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. - Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 8 giôø sau gieát moå giöõa caùc loâ 3, 5, vaø 6 khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. - Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 12 giôø sau gieát moå giöõa caùc loâ boå sung cheá phaåm hao huït ít hôn so vôùi loâ ñoái chöùng coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. - Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 12 giôø sau gieát cuûa loâ 3 hao huït ít hôn loâ 2, 5, 6 coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. -Tyû leä hao huït troïng löôïng thòt trung bình tính theo phaàn traêm 12 giôø sau gieát moå cuûa loâ 2, 5, 6 khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. Nhö vaäy vieäc boå sung cheá phaåm vaøo loâ 3 vôùi möùc 150 mg vit E – 0.2 mg Se/kg thöùc aên trong thôøi gian 30 ngaøy tröôùc khi xuaát chuoàng ñaõ caûi thieän ñöôïc khaû naêng giöõ nöôùc cuûa quaày thòt hieäu quûa nhaát so vôùi caùc loâ 2, loâ 5 vaø loâ 6. 4.3. Taêng troïng Baûng 9. Troïng löôïng bình quaân (kg) cuûa heo qua 30 ngaøy thí nghieäm Loâ 1 ñoái chöùng Loâ 2 100 mg vit E - 0.2 mg Se Loâ 3 150 mg vit E - 0.2 mg Se P Troïng löôïng bình quaân ñaàu TN 59,17 ± 4,20 60,34 ± 4,22 60,34 ± 5,41 0,264 Troïng löôïng bình quaân cuoái TN 84,00 ± 6,22 85,71 ± 7,35 81,71 ± 7,11 0,057 - Troïng löôïng trung bình giöõa caùc loâ1, 2, 3 luùc baét ñaàu thí nghieäm töông ñoái ñoàng ñeàu veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. - Troïng löôïng trung bình giöõa caùc loâ1, 2, 3 luùc keát thuùc thí nghieäm töông ñoái ñoàng ñeàu veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. -Troïng löôïng trung bình luùc keát thuùc thí nghieäm cuûa loâ 2 lôùn hôn loâ 3 luùc keát thuùc veà maët thoáng keâ vôùi P < 0,05. Baûng 10. Troïng löôïng bình quaân (kg) cuûa heo qua 15 ngaøy thí nghieäm Loâ 4 ñoái chöùng Loâ 5 100 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 6 150 mg vit E - 0,2 mg Se P Troïng löôïng bình quaân ñaàu TN 72,06 ± 6,83 74,09 ± 7,64 73,40 ± 2,40 0,642 Troïng löôïng bình quaân cuoái TN 84,00 ± 6,22 86.57 ± 9,80 84,34 ± 7,22 0,373 Troïng löôïng trung bình giöõa caùc loâ 4, 5, 6 luùc baét ñaàu thí nghieäm töông ñoái ñoàng ñeàu veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. Troïng löôïng trung bình giöõa caùc loâ 4, 5, 6 luùc keát thuùc thí nghieäm töông ñoái ñoàng ñeàu veà maët thoáng keâ vôùi P> 0,05. + Taêng troïng bình quaân Keát quûa kieåm tra veà taêng troïng bình quaân ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 11. Möùc taêng troïng bình quaân (kg/con) giöõa caùc loâ thí nghieäm 1 ñoái chöùng 2 100mg vit E - 0,2 mg Se 3 150mg vit E - 0,2 mg Se 4 Ñoái chöùng 5 100mg vit E - 0,2 mg Se 6 150mg vit E - 0,2 mg Se TTBQ qua15 ngaøy TN 11,94 12,48 10,94 TTBQ qua30 ngaøy TN 24,83 25,37 21,37 Qua baûng 11 ta thaáy khi boå sung cheá phaåm vit E - Se khoâng taïo ra khaû naêng taêng troïng khaùc bieät giöõa caùc loâ vaø thôøi gian boå sung. +Taêng troïng tuyeät ñoái Keát quûa kieåm tra veà taêng troïng tuyeät ñoái ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 12. Taêng troïng tuyeät ñoái (kg/con/ngaøy) 1 ñoái chöùng 2 100mg vit E-0,2 mg Se 3 150mg vit E-0,2 mg Se 4 Ñoái chöùng 5 100mg vit E-0,2 mg Se 6 150mg vit E-0,2 mg Se P TTTÑ qua 15 ngaøy TN 0,796 ± 0,641 0,832 ± 0,752 0,730 ± 0,536 0,798 TTTÑ qua 30 ngaøy TN 0,828 ± 0,277 0,846 ± 0,298 0,712 ± 0,300 0,122 Taêng troïng tuyeät ñoái giöõa caùc loâ1, 2, 3 qua 30 ngaøy thí nghieäm khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. Taêng troïng tuyeät ñoái giöõa caùc loâ 4, 5, 6 qua 15 ngaøy thí nghieäm khoâng coù söï khaùc bieät veà maët thoáng keâ vôùi P > 0,05. Ñieàu naøy chöùng toû khi boå sung cheá phaåm vit E - Se khoâng taïo ra khaû naêng taêng troïng khaùc bieät cuûa heo giöõa caùc loâ 4.4. Thöùc aên tieâu thuï Löôïng thöùc aên tieâu thuï ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 13. Thöùc aên tieâu thuï (kg/con/ngaøy) suoát thôøi gian thí nghieäm Loâ 1 ñoái chöùng 2 100mg vit E-0,2 mg Se 3 150mg vit E-0,2 mg Se 4 Ñoái chöùng 5 100mg vit E-0,2 mg Se 6 150mg vit E-0,2 mg Se Trong 15 ngaøy TN 1,842 2,227 1,918 Trong 30 ngaøy TN 1,828 2,014 1,729 Thöùc aên tieâu thuï ôû loâ 2 vaø loâ 5 nhieàu hôn khi boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên so vôùi loâ ñoái chöùng. 4.5. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên Heä soá chuyeån bieán thöùc aên ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 14. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên (kg TAÊTT/kg taêng troïng) Loâ 1 ñoái chöùng 2 100mg vit E-0,2 mg Se 3 150mg vit E-0,2 mg Se 4 Ñoái chöùng 5 100mg vit E-0,2 mg Se 6 150mg vit E-0,2 mg Se Qua15 ngaøy TN 2,314 2,667 2,627 % so vôùi loâ 4 100 115,24 113,51 Qua 30 ngaøy TN 2,208 2,381 2,428 % so vôùi loâ 1 100 107,84 109,96 Qua baûng 14 cho thaáy khi boå sung cheá phaåm vit E - Se vaøo khaåu phaàn cuûa caùc loâ khoâng laøm giaûm heä soá chuyeån bieán thöùc aên xuoáng. Töùc laø khi boå sung cheá phaåm vit E - Se vaøo thöùc aên khoâng laøm taêng khaû naêng taêng troïng maø thuù laïi aên nhieàu hôn. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên cuûa loâ 3 cao nhaát so vôùi loâ1 vaø loâ 2 khi thí nghieäm trong cuøng thôøi gian 30 ngaøy nuoâi. Heä soá chuyeån bieán thöùc aên cuûa loâ 5 cao nhaát so vôùi loâ 4 vaø loâ 6 khi thí nghieäm cuøng thôøi gian 15 ngaøy. Neáu laáy HSCBTAÊ loâ ñoái chöùng laø 100% ôû caùc thôøi gian thí nghieäm thì qua baûng 14 cho thaáy: - Tyû leä boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se ôû loâ 2 qua 30 ngaøy thí nghieäm ñaõ laøm taêng heä soá chuyeån bieán thöùc aên leân 7,84% so vôùi loâ ñoái chöùng. - Tyû leä boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se ôû loâ 3 qua 30 ngaøy thí nghieäm ñaõ laøm taêng heä soá chuyeån bieán thöùc aên leân 9,96% so vôùi loâ ñoái chöùng. - Tyû leä boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se ôû loâ 5 qua 15 ngaøy thí nghieäm ñaõ laøm taêng heä soá chuyeån bieán thöùc aên leân 15,24% so vôùi loâ ñoái chöùng. - Tyû leä boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se ôû loâ 6 qua 15 ngaøy thí nghieäm ñaõ laøm taêng heä soá chuyeån bieán thöùc aên leân 13,51% so vôùi loâ ñoái chöùng. 4.6. Tieâu chaûy Vieäc boå sung cheá phaåm vit E - Se hoaøn toaøn khoâng taùc ñoäng laøm heo tieâu chaûy suoát thôøi gian thí nghieäm treân caùc loâ ñaõ boå sung. 4.7. Tính hieäu quaû kinh teá sô boä Trong suoát thôøi gian thí nghieäm giaù caû caùc loaïi thöïc lieäu coù nhieàu bieán ñoäng. Nhöng chuùng toâi chæ tính toaùn döïa treân giaù caû thò tröôøng luùc keát thuùc thí nghieäm: • Saûn phaåm Selenium (chöùa 1 g Se nguyeân chaát) giaù 15000ñ/kg • Vitamin E giaù 110000ñ/kg • Thöùc aên hoãn hôïp heo thòt giaù 3500ñ/kg Hieäu quaû kinh teá ñöôïc bieåu hieän qua söï cheânh leäch veà chi phí thöùc aên. Treân cô sôû ñoù tính giaù thaønh cuûa 1kg thöùc aên ñöôïc trình baøy qua baûng sau: Baûng 15. Ñôn giaù thöùc aên (ñoàng/kg) cuûa caùc loâ thí nghieäm Thí nghieäm 30 ngaøy Thí nghieäm 15 ngaøy Loâ1 ñoái chöùng Loâ 2 100 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 3 150 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 5 100 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 6 150 mg vit E - 0,2 mg Se 3500 3515 3521 3515 3521 Baûng chi phí thöùc aên cho 1 kg taêng troïng cuûa caùc loâ thí nghieäm ñöôïc trình baøy trang beân. Baûng 16. Chi phí thöùc aên cho 1 kg taêng troïng (ñoàng) cuûa caùc loâ thí nghieäm Loâ 1 ñoái chöùng Loâ 2 100 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 3 150 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 4 Ñoái chöùng Loâ 5 100 mg vit E - 0,2 mg Se Loâ 6 150 mg vit E - 0,2 mg Se Toång TAÊTT qua 30 ngaøy TN(kg) 1919 2115 1815 Toång chi phí TAÊ qua 30 ngaøy TN (ñoàng) 6716500 7434225 6390615 30 ngaøy TN 7728 8369 8549 % so vôùi loâ 1 100 108,29 110,62 Toång TAÊTT qua 15 ngaøy TN(kg) 967 1169 1007 Toång chi phí TAÊ qua 15 ngaøy TN (ñoàng) 3384500 4109035 3545647 15 ngaøy TN 8099 9375 9250 % so vôùi loâ 4 100 115,76 114,21 Qua baûng 16 neáu laáy chi phí thöùc aên /kg taêng troïng ôû loâ ñoái chöùng laø 100% thì: - Vieäc boå sung 100 mg vit E - 0.2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 2 ñaõ laøm chi phí taêng theâm 8,29% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 641 ñoàng cho moät kg taêng troïng. - Vieäc boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 3 ñaõ laøm chi phí taêng theâm 10,62% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 821 ñoàng cho moät kg taêng troïng. - Vieäc boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 5 ñaõ laøm chi phí taêng theâm 15,76% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 1276 ñoàng cho moät kg taêng troïng. - Vieäc boå sung 150 mg vit E – 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 5 ñaõ laøm chi phí taêng theâm 14,21% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 1151 ñoàng cho moät kg taêng troïng. PHAÀN V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 5.1. KEÁT LUAÄN Qua thôøi gian thí nghieäm treân 175 heo thòt ôû 105 vaø 135 ngaøy tuoåi taïi traïi chaên nuoâi heo PIGFARM TRÍ COÂNG, chuùng toâi ruùt ra ñöôïc moät soá keát luaän nhö sau: Khoâng coù söï khaùc bieät veà taêng troïng töông ñoái, taêng troïng tuyeät ñoái, chæ soá chuyeån bieán thöùc aên giöõa vieäc boå sung 100mg vit E – 0,2mg Se, 150mg vit E - 0,2mg Se vaø loâ ñoái chöùng khoâng boå sung. Vieäc boå sung cheá phaåm vit E – Se vaøo thöùc aên ñaõ caûi thieän ñöôïc maøu ñoû cuûa quaày thòt hôn loâ ñoái chöùng moät caùch ñaùng keå. Khoù phaân bieät söï khaùc bieät veà maøu saéc cuûa hai quaày thòt cuûa loâ 2 vaø loâ 3 baèng maét thöôøng. Vieäc boå sung cheá phaåm vaøo loâ 3 ñaõ laøm giaûm söï ræ dòch xuoáng ít nhaát so vôùi caùc loâ 2, loâ 5, loâ 6 ôû taát caû caùc thôøi gian 4 giôø, 8 giôø, 12 giôø sau khi quaày thòt ñöôïc gieát moå. Vieäc boå sung 100 mg vit E - 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 2 ñaõ laøm taêng chi phí thöùc aên leân 8,29% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 641 ñoàng cho moät kg taêng troïng. Vieäc boå sung 150 mg vit E - 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 3 ñaõ laøm taêng chi phí thöùc aên leân 10,62% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 821 ñoàng cho moät kg taêng troïng. Vieäc boå sung 100 mg vit E – 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 5 ñaõ laøm taêng chi phí thöùc aên leân 15,76% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 1276 ñoàng cho moät kg taêng troïng. Vieäc boå sung 150 mg vit E - 0,2 mg Se/kg TAÊ vaøo loâ 6 ñaõ laøm taêng chi phí thöùc aên leân 14,21% so vôùi loâ ñoái chöùng. Töùc laø taêng theâm 1151 ñoàng cho moät kg taêng troïng. 5.2. Toàn taïi Chöa khaûo saùt vaø phaân tích aûnh höôûng cuûa vieäc boå sung cheá phaåm vitamin E vaø Selenium ñeán höông vò thòt. 5.3. Ñeà nghò Ñeå caûi thieän maøu saéc vaø khaû naêng giöõ nöôùc cuûa quaày thòt, ñaùp öùng thò hieáu ngöôøi tieâu duøng veà maøu ñoû cuûa quaày thòt, traïi heo neân boå sung theâm cheá phaåm vit E – Se vôùi möùc 150 mg vit E – 0,2 mg Se/kg thöùc aên luùc heo ñaït khoaûng 105 ngaøy tuoåi (30 ngaøy tröôùc khi xuaát chuoàng). Vì ñieàu kieän trang bò kyõ thuaät cho thí nghieäm cuûa chuùng toâi coøn nhieàu haïn cheá ñeà nghò caàn coù trang thieát bò khoa hoïc ñaày ñuû hôn ñeå khaûo saùt maøu saéc cuûa quaày thòt. PHAÀN VI. PHUÏ LUÏC Phuï luïc 1: Baûng Anova veà troïng löôïng cuûa heo thí nghieäm 30 ngaøy Nguoàn bieán df SS SS MS F P P kñ (hieäp phöông sai) 1 61,74 60,04 60,04 1,26 0,264 Nghieäm thöùc 2 280,20 280,20 140,10 2,94 0,057 Sai bieät 101 4808,25 4808,25 47,61 Toång 104 5150,19 Phuï luïc 2: Baûng Anova veà troïng löôïng heo thí nghieäm 15 ngaøy Nguoàn bieán df SS SS MS F P P kñ (hieäp phöông sai) 1 25,12 13,62 13,62 0,22 0,642 Nghieäm thöùc 2 124,96 124,96 62,84 1,00 0,373 Sai bieät 101 6336,83 6336,83 62,74 Toång 104 6486,91 Phuï luïc 3: Baûng Anova veà taêng troïng tuyeät ñoái heo thí nghieäm 30 ngaøy Nguoàn bieán df SS MS F P Nghieäm thöùc 2 0,3661 0,1831 2,15 0,122 Sai bieät 102 8,6875 0,0852 Toång 104 9,0536 Phuï luïc 4: Baûng Anova veà taêng troïng tuyeät ñoái heo thí nghieäm 15 ngaøy Nguoàn bieán df SS MS F P Nghieäm thöùc 2 0,191 0,095 0,23 0,798 Sai bieät 102 42,952 0,421 Toång 104 43,142 Phuï luïc 5: Baûng Anova veà tyû leä hao huït troïng löôïng trung bình thòt tính theo phaàn traêm sau 4 giôø cuûa caùc loâ Nguoàn bieán df SS MS F P Ñoä ræ nöôùc 4 107,97 26,99 4,35 0,011 Sai bieät 20 124,10 6,20 Toång 24 232,07 Phuï luïc 6: Baûng Anova veà tyû leä hao huït troïng löôïng trung bình thòt tính theo phaàn traêm sau 8 giôø cuûa caùc loâ Nguoàn bieán df SS MS F P Ñoä ræ nöôùc 4 349,1 87,3 5,3 0,004 Sai bieät 20 329,3 16,5 Toång 24 678,4 Phuï luïc 7: Baûng Anova veà tyû leä hao huït troïng löôïng trung bình thòt tính theo phaàn traêm sau 12 giôø cuûa caùc loâ Nguoàn bieán df SS MS F P Ñoä ræ nöôùc 4 878,9 219,7 8,99 0,0001 Sai bieät 20 489,0 24,5 Toång 24 1367,9 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Döông Thanh Lieâm – Buøi Huy Nhö Phuùc - Döông Duy Ñoàng, 2002. Thöùc aên vaø dinh döôõng ñoäng vaät. NXB Noâng nghieäp. 2. Nguyeãn Phöôùc Nhuaän – Phan Theá Ñoàng – Leâ Thò Phöông Hoàng – Ñoã Hieáu Lieâm – Ñinh Ngoïc Loan, 2000. Giaùo trình sinh hoùa. Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 3. Nguyeãn Nhö Pho, 1995. Giaùo trình noäi chaån. Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 4. Traàn Vaên Thuaän, 1995. Giaùo trình döôïc hoïc. Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 5. Nguyeãn Ngoïc Tuaân, 2002. Veä sinh thòt. Nhaø xuaát baûn noâng nghieäp. 6. Traàn Vaên Thuï, 2002. Vitamin, muoái khoaùng vaø caùc nguyeân toá vi löôïng ñoái vôùi ñôøi soáng haøng ngaøy. Nhaø xuaát baûn Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 7. Bayer Vieät Nam, 2003. Caùc saûn phaåm chuyeân duøng cho heo. 8. BASF, 2002. Technical information. 9. NRC, 1998. Nutrient Requirement of swine. Download» Agriviet.com GIÔÙI THIEÄU VEÀ TAØI LIEÄU Tài liệu bạn đang xem được download từ website WWW.AGRIVIET.COM WWW.MAUTHOIGIAN.ORG »Agriviet.com là website chuyên đề về nông nghiệp nơi liên kết mọi thành viên hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chúng tôi thường xuyên tổng hợp tài liệu về tất cả các lĩnh vực có liên quan đến nông nghiệp để chia sẽ cùng tất cả mọi người. Nếu tài liệu bạn cần không tìm thấy trong website xin vui lòng gửi yêu cầu về ban biên tập website để chúng tôi cố gắng bổ sung trong thời gian sớm nhất. »Chúng tôi xin chân thành cám ơn các bạn thành viên đã gửi tài liệu về cho chúng tôi. Thay lời cám ơn đến tác giả bằng cách chia sẽ lại những tài liệu mà bạn đang có cùng mọi người. Bạn có thể trực tiếp gửi tài liệu của bạn lên website hoặc gửi về cho chúng tôi theo địa chỉ email Webmaster@Agriviet.Com Lưu ý: Mọi tài liệu, hình ảnh bạn download từ website đều thuộc bản quyền của tác giả, do đó chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất kỳ khía cạnh nào có liên quan đến nội dung của tập tài liệu này. Xin vui lòng ghi rỏ nguồn gốc “Agriviet.Com” nếu bạn phát hành lại thông tin từ website để tránh những rắc rối về sau. Một số tài liệu do thành viên gửi về cho chúng tôi không ghi rỏ nguồn gốc tác giả, một số tài liệu có thể có nội dung không chính xác so với bản tài liệu gốc, vì vậy nếu bạn là tác giả của tập tài liệu này hãy liên hệ ngay với chúng tôi nếu có một trong các yêu cầu sau : • Xóa bỏ tất cả tài liệu của bạn tại website Agriviet.com. • Thêm thông tin về tác giả vào tài liệu • Cập nhật mới nội dung tài liệu www.agriviet.com