Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003

Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 1 LỜI NGỎ Mấy năm gần đây ngành giáo dục đang có những chuyển biến mạnh mẽ trong phương pháp giảng dạy, các phương tiện dạy học ngày càng hiện đại góp phần không nhỏ tạo nên những thành công trong đào tạo, giáo dục. Giáo án điện tử hiện nay đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong các trường học, nó mang tính công nghệ cao vì vậy đòi hỏi giáo viên phải có một trình độ cơ bản về tin học để sản sinh ra những bài dạy sinh động mang đến hiệu quả cao. Để có một giáo án điện tử hiện nay có rất nhiều phần mềm để tạo ra nó như: + Phần mềm Violet (Việt Nam) + Phần mềm Microsoft PowerPoint 2003 (Công ty Microsoft) Đi theo các phần mềm đó còn cần phải có một số phần mềm khác để hỗ trợ như: Sử lý phim, sử lý ảnh, ghi âm … Phần mềm PowerPoint 2003 là một phần mềm mang tính trình diễn cao được sử dụng rộng rãi trong các buổi hội thảo, học tập, hội họp trực tuyến… Trong quyển sách này với những trải nghiệm của bản thân nhiều năm soạn giảng giáo án điện tử, tôi muốn mang đến cho các bạn một số kinh nghiệm soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003. Cuốn sách gồm hai phần: Phần I – Lí thuyết gồm có 3 chương: Chương I: Chủ yếu hướng dẫn các bạn các thao tác cơ bản trong việc sử dụng phần mềm để các bạn soạn giáo án. Chương II và chương III: Hướng dẫn các bạn các thao tác để soạn một giáo án điện tử theo một trình tự nhất định, ngoài ra còn có các kinh nghiệm của tác giả trong nhiều năm soạn giáo án. Phần II: Gồm có 7 bài tập thực hành có hướng dẫn một cách rất tỉ mỉ giúp các bạn hoàn thiện phần lí thuyết và có thể tự mình soạn giáo án khi làm xong các bài tập này. Vì thời gian hạn hẹp nên bộ giáo án không tránh khỏi những sai sót và chắc chắn không thể đáp ứng hết mọi yêu cầu của các bạn, hy vọng các bạn xem cùng nghiên cứu chúng ta cùng trao đổi những kinh nghiệm để ngày càng làm cho bộ giáo trình thêm hoàn thiện. Địa chỉ liên hệ, góp ý: Vũ Vân Phong -THCS Thụy An - 0977544809. hoặc qua Email: vuvanphong78@gmail.com CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 2 MỤC LỤC -------------Phụ lục---------------------------------------------------------------------------trang--- PHẦN I- LÝ THUYẾT CHƯƠNG I - SƠ LƯỢC VỀ CHƯƠNG TRÌNH POWER POINT 2003 Bài 1 – Vào và thoát khỏi chương trình............................................................... 7 I. Làm thế nào để vào được chương trình PowerPoint 2003? ............................ 7 II. Đưa biểu tượng PowerPoint ra ngoài nền màn hình như thế nào?................. 7 III. Màn hình giao diện của PowerPoint có những gì? Chức năng ra sao?......... 8 IV. Làm thế nào để thoát khỏi chương trình?.................................................... 8 Bài 2 - Một số thao tác với File............................................................................. 9 I. Tạo một file mới như thế nào?....................................................................... 9 II. Làm thế nào để mở một file đã lưu trong máy ra chỉnh sửa hoặc làm tiếp?... 9 III. Lưu một file như thế nào?........................................................................... 10 IV. Mở một file cũ ra chỉnh sửa mà không muốn mất file cũ (lưu đè) thì phải lưu như thế nào? ............................................................................ 10 Bài 3 – Thao tác với các Slides I. Tạo và xóa đi các bản thiết kế (các slides ) .................................................... 11 1) Tạo thêm các bản thiết kế (thêm slides )................................................... 11 2) Xóa một bản thiết kế (xóa slides ) ............................................................ 12 II. Di chuyển các Slides ................................................................................... 12 III. Chọn hiệu ứng cho các Slides .................................................................... 13 IV. Hãy cho biết các thao tác trong trình chiếu ................................................. 14 1) Làm thế nào để trình chiếu....................................................................... 14 a. Trình diễn toàn bộ một Slides .............................................................. 14 b. Trình chiếu slides đang thiết kế hoặc một slides đang chọn.................. 14 c. Chạy hiệu ứng như thế nào? ................................................................. 14 2) Làm thế nào để thoát khỏi một bản trình chiếu? ....................................... 14 3) Tôi muốn quay lại slides đã trình chiếu trước thì làm thế nào? ................ 15 4) Tôi muốn nhảy cóc bỏ qua một slides không cần thiết trình diễn đến một slides khác thì làm thế nào? ........................................ 15 CHƯƠNG II - THIẾT KẾ GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG CHƯƠNG TRÌNH POWERPOINT 2003 Bài 1 - Chuẩn bị cho một giáo án ......................................................................... 16 I. Chọn vị trí và tạo thư mục lưu giáo án và chứa nguồn tài nguyên.................. 16 II. Chọn nền cho giáo án................................................................................... 17 1) Chọn nền có sẵn....................................................................................... 17 2) Chỉnh màu nền cho các mẫu có sẵn.......................................................... 18 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 3 3) Bỏ các họa tiết trên nền có sẵn..................................................................18 4) Chọn màu nền tùy ý..................................................................................19 5) Chọn nền hoa văn .....................................................................................20 a. Nhãn Texture ........................................................................................20 b. Nhãn Picture.........................................................................................20 6) Chọn nền cho giáo án như thế nào thì phù hợp?........................................21 III. Chọn kiểu thể hiện giáo án ..........................................................................23 IV. Cách lưu và mở một giáo án để chỉnh sửa ...................................................24 a) Lưu giáo án...............................................................................................24 b) Mở giáo án đã lưu trong máy để chỉnh sửa hoặc làm tiếp..........................24 Bài 2 – Các thao tác thiết kế giáo án.....................................................................25 I. Đưa chữ vào giáo án ......................................................................................25 1) Đưa chữ vào giáo án như thế nào? ............................................................25 2) Chỉnh sửa chữ như thế nào? Tôi gõ chữ sao không ra? .............................26 3) Tôi nghe nói có cách chỉnh sửa chữ nhanh bằng thanh định dạng, xin trình bày cách làm ?............................................................................28 4) Làm việc với hộp Text box (hộp chứa chữ) ..............................................28 a. Chọn một Text box ..............................................................................28 b. Sao chép một Text box ........................................................................28 c. Xóa một Text box .................................................................................29 d. Tạo khung, làm nền cho Text box.........................................................29 e. Di chuyển một Text box........................................................................30 f. Khoảng cách giữa các Text box như thế nào là đẹp cho một GAĐT ......30 g. Làm thế nào để căn chỉnh các Text box thẳng hàng với nhau? ..............30 5) Chọn hiệu ứng cho chữ .............................................................................31 a. Hiệu ứng xuất hiện của chữ...................................................................31 - Sử dụng hiệu ứng Wipe......................................................................33 - Sử dụng hiệu ứng Fade.......................................................................33 - Sử dụng hiệu ứng Color Typewrite ....................................................33 b. Hiệu ứng nhấn mạnh.............................................................................35 c. Hiệu ứng thoát ra ..................................................................................36 d. Hiệu ứng di chuyển theo đường vẽ của chuột........................................36 6) Xóa một hiệu ứng .....................................................................................39 7) Di chuyển một hiệu ứng ...........................................................................39 II. Vẽ hình vào giáo án điện tử ..........................................................................40 1) Trước khi vẽ hình cần làm gì ....................................................................40 a. Hiện thanh công cụ vẽ, giới thiệu từng nút ............................................40 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 4 b. Bỏ neo đối tượng với đường lưới ......................................................... 40 c. Hiện và ẩn đường lưới .......................................................................... 40 - Hiện đường lưới ................................................................................ 40 - Ẩn đường lười ................................................................................... 41 2) Các thao tác đối với một hình vẽ .............................................................. 41 a. Cách vẽ hình ........................................................................................ 41 b. Chỉnh kích thước hình vẽ ..................................................................... 41 c. Di chuyển hình vẽ ................................................................................ 41 d. Đổ màu nền cho hình vẽ....................................................................... 42 e. Tạo khung cho hình vẽ và đường thẳng ................................................ 42 f. Tạo sự trong suốt cho hình vẽ (hủy nền) ............................................... 42 g. Hủy khung viền.................................................................................... 43 h. Đưa chữ vào hình vẽ ............................................................................ 43 i. Gom các đối tượng................................................................................ 43 j. Hủy gom các đối tượng......................................................................... 44 3) Hướng dẫn vẽ một số hình và cách chỉnh sửa........................................... 45 a. Vẽ hình chữ nhật .................................................................................. 45 - Cách vẽ ............................................................................................. 45 - Chọn hiệu ứng ................................................................................... 45 b. Vẽ đường thẳng và mũi tên .................................................................. 45 - Cách vẽ ............................................................................................. 45 - Chỉnh độ nghiêng cho đường thẳng và mũi tên .................................. 46 - Chọn hiệu ứng ................................................................................... 46 c. Vẽ đường tròn ..................................................................................... 47 c1. Cách vẽ........................................................................................... 47 c2. Chỉnh sửa đường tròn ..................................................................... 47 d. Vẽ nửa đường tròn ............................................................................... 48 e. Chọn hiệu ứng cho đường tròn và nửa đường tròn................................ 48 f. Vẽ tam giác........................................................................................... 48 g. Vẽ các hình phức tạp khác.................................................................... 49 - Vẽ các đường tùy ý............................................................................ 49 - Vẽ hình khối...................................................................................... 49 4) Tạo nút điều khiển ................................................................................... 50 a. Nút điều khiển để chạy một chương trình ............................................. 50 b. Nút điều khiển chạy một Slides ........................................................... 50 c. Nút điều khiển chạy hiệu ứng............................................................... 50 II. Chèn tranh, ảnh vào giáo án ......................................................................... 53 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 5 1) Chèn hình ảnh có sẵn trong thư viện của PowerPoint ...............................53 2) Chèn tranh ảnh vào giáo án từ tài nguyên của bạn ....................................55 a. Cách chèn .............................................................................................55 b. Chỉnh sửa tranh ảnh đã đưa vào ............................................................55 c. Chọn hiệu ứng cho tranh ảnh ................................................................56 III. Đưa âm thanh, phim vào giáo án .................................................................56 1) Đưa âm thanh vào giáo án ........................................................................56 a. Đưa âm thanh độc lập ...........................................................................56 b. Hiệu ứng âm thanh gắn với đối tượng...................................................58 c. Làm sao biết được âm thanh ở định dạng nào?......................................59 2) Đưa phim vào giáo án...............................................................................60 a. Phim như thế nào thì đưa được vào giáo án? đưa phim vào bằng cách nào?...............................................................60 b. Chỉnh sửa phim khi chèn vào................................................................60 c. Chọn hiệu ứng và chỉnh sửa hiệu ứng cho phìm....................................61 IV. Chèn công thức toán học vào giáo án ..........................................................62 1) Cách chèn công thức toán học ..................................................................62 a. Tạo nút chèn công thức cho nhanh ........................................................62 b. Cách soạn công thức.............................................................................62 2) Chỉnh sửa công thức .................................................................................63 3) Chọn hiệu ứng cho công thức toán học .....................................................64 V. Chèn bảng biểu vào giáo án..........................................................................64 1) Chèn bảng biểu.........................................................................................64 2) Chỉnh sửa bảng biểu ................................................................................65 a. Vẽ thêm nét ..........................................................................................65 b. Xóa nét .................................................................................................65 c. Nhập các ô vào làm một........................................................................65 d. Tách ô, hàng, cột ..................................................................................65 e. Thêm hàng cột ......................................................................................66 f. Tạo các nét khác nhau trong một bảng...................................................66 g. Đổ màu nền cho các ô...........................................................................66 h. Canh chữ trong ô, bảng.........................................................................66 i. Làm cho các hàng, các cột có độ rộng, độ cao bằng nhau ......................66 j. Một số lưu ý khi dùng bảng ...................................................................66 VI. Chèn biểu đồ vào giáo án ............................................................................66 1) Cách chèn.................................................................................................66 2) Chỉnh sửa biểu đồ.....................................................................................67 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 6 a. Làm việc với hộp thoại Chart Options .................................................. 67 b. Định dạng số liệu trên biểu đồ.............................................................. 69 3) Chọn hiệu ứng cho biểu đồ....................................................................... 70 4) Thay đổi loại biểu đồ ............................................................................... 71 CHƯƠNG III- MỘT SỐ THAO TÁC KHÁC TRONG SOẠN GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ I- Bố trí các Slides trong một giáo án................................................................ 72 II- Một số hình thức giáo án ............................................................................. 73 III- Đóng gói giáo án ........................................................................................ 73 IV- In ấn........................................................................................................... 74 PHẦN II – BÀI TẬP Bài tập 1: ................................................................................................................ 75 Bài tập 2: ................................................................................................................ 76 Bài tập 3: ................................................................................................................ 77 Bài tập 4: ................................................................................................................ 78 Bài tập 5: ................................................................................................................ 81 Bài tập 6: ................................................................................................................ 82 Bài tập 7: ................................................................................................................ 85 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 7 CHƯƠNG I - SƠ LƯỢC VỀ CHƯƠNG TRÌNH POWERPOINT 2003 BÀI 1- VÀO VÀ THOÁT KHỎI CHƯƠNG TRÌNH I- Làm thế nào để vào chương trình PowerPoint 2003 ? Cách 1: Nhấp đúp chuột trái vào biểu tượng PowerPoint 2003 ở nền màn hình. Cách 2: Nếu màn hình không có biểu tượng của PowerPoint 2003 thì bạn làm như sau: Nhấp chuột vào nút Star chọn Program chọn Microsoft Office chọn tiếp Microsoft Office PowerPoint 2003. (Viết tắt Start \ Program \ Microsoft Office \ Microsoft Office PowerPoint 2003) II - Đưa biểu tượng của PowerPoint 2003 ra màn hình như thế nào? Để thuận tiện cho việc soạn thảo thiết kế chúng ta thường sử dụng ngay biểu tượng của chương trình trên nền màn hình (Desktops). - Start \ Program \ Microsoft Office tìm đến chương trình PowerPoint 2003. Nhấp đúp chuột vào biểu tượng PowerPoint 2003 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 8 - Bấm chuột phải vào chương trình đó lập tức một thực đơn sổ ra bạn chọn Send to \Desktops (xem hình). III- Màn hình giao diện PowerPoint 2003 có những gì? Chức năng ra sao? - Khi đã vào chương trình PowerPoint 2003 thì bạn sẽ thấy giao diện của chương trình, xin mời bạn xem hình để biết thêm về giao diện của chương trình PowerPoint 2003. IV- Làm thế nào để thoát khỏi chương trình? Để thoát khỏi chương trình PowerPoint 2003 bạn có thể tiến hành một trong các cách sau đây. - Cách 1: Nhấp trái chuột vào nút dấu x (màu đỏ) ở góc phải trên cùng của chương trình. - Cách 2: Vào thực đơn File chọn Exit. Thanh Định dạng Thanh Công cụ Thanh Thực đơn Cửa sổ chứa Slide thiết kế Vùng thiết kế Cửa sổ chứa các lựa chọn hiệu ứng,nền … Thanh công cụ vẽ Nút trình diễn thử PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 9 - Cách 3: Nhấp tổ hợp phím Alt + F4. Khi làm một trong các cách trên thì xuất hiện một hộp thoại hỏi “Bạn có muốn lưư bản thiết kế này không” Hộp thoại này có 3 lựa chọn: - Nếu bạn không muốn thoát chương trình thì nhấn vào nút Cancel. - Nếu bạn muốn thoát chương trình mà không muốn lưu vào đĩa thì nhấn vào No. - Nếu bạn muốn thoát chương trình và lưu bản thiết kế vào đĩa thì bạn sẽ nhấp vào nút Yes. (cách lưu xem phần sau). BÀI 2- MỘT SỐ THAO TÁC VỚI FILE I- Tạo một file mới như thế nào? Để tạo một File mới bạn có thể thao tác một trong các cách sau: - Cách 1: Vào thực đơn File chọn New. - Cách 2: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + N. II- Làm thế nào để mở một file cũ đã có trong máy ra chỉnh sửa hoặc làm tiếp? Bạn có thể thao tác một trong các cách sau: - Cách 1: Mở thực đơn File chọn Open. - Cách 2: Nhấp chuột vào nút Open trên thanh công cụ (xem hình) Khi bạn chọn một trong các cách trên thì hộp thoại Open xuất hiện. Bạn chọn đến nơi đã lưu file chọn file đó rồi nhấn nút Open. Chọn File Nhấn nút Nhấp chuột vào nút này PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 10 III- Lưu một file như thế nào? Để lưu một file bạn tiến hành như sau: Cách 1: Vào thực đơn File chọn Save Cách 2: Nhấp vào biểu tượng trên thanh công cụ Cách 3: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + S Khi bạn chọn một trong các cách trên hộp thoại Save xuất hiện. - Bạn chọn địa chỉ trên máy để lưu. - Đặt tên cho File vào ngăn File names (không đánh chữ có dấu, viết kiểu tiếng anh) - Sau đó nhấp vào nút Save để lưu Chú ý: Đây là thao tác lần lưu đầu tiên đối với một file, nếu file đó đã được lưu mà bạn mở ra để chỉnh sửa hoặc làm tiếp thì chỉ cần dùng một trong các cách lưu trên, máy sẽ lưu hiện trạng của file lúc đó mà không cần thao tác đặt tên nữa. Lưu như vậy gọi là lưu đè, tức là lưu đè lên file đã có. IV- Mở file cũ ra chỉnh sửa mà muốn không làm mất file cũ (không muốn lưu đè) thì phải lưu lại như thế nào? - Trong trường hợp này bạn vào thực đơn File chọn Save as. - Hộp thoại Save as xuất hiện , bạn tiến hành đặt tên như trên nhưng tên này phải khác tên File cũ. - Nhấn nút Save để lưu. Chọn nơi cần lưu Đặt tên xong nhấn nút Save Nhấp chuột vào nút này PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 11 BÀI 3- THAO TÁC VỚI CÁC SLIDES Để làm việc thuận tiện với các Slides thì giao diện của bạn phải đang ở dạng thiết kế Normal View, nếu giao diện của bạn ở dạng Slides Socter View thì bạn phải quay về dạng Normal View (xem hình để biết cách chuyển) I- Tạo và xóa đi các bản thiết kế (các Slides) 1) Tạo thêm các bản thiết kế (Slides) Thường thì khi bạn mở chương trình PowerPoint bạn chỉ thấy ở cửa sổ bên trái có một bản thiết kế(1 Slides ), để tạo nhiều bản thiết kế trong một bản trình chiếu bạn làm như sau: Cách 1: Mở thực đơn Insert chọn New Slides . Cách 2: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + M Cách 3: Nhấp chuột trái vào nút New Slides trên thanh định dạng Nháy chuột vào nút này để thêm Slides mới Nút Normal View (hãy bật nút này) Nút Slides Socter View (không bật) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 12 Cách 4: Nhấp chuột phải vào Slides đã có trong cửa sổ Slides chọn New Slides 69 2) Xóa một bản thiết kế (Slides ) Bạn hãy nhấp trái chuột vào Slides cần xóa để chọn Slides đó rồi chọn một trong các cách sau để xóa Slides: Cách 1: Bấm phím Delete trên bàn phím. Cách 2: Vào thực đơn Edit chọn Delete Slides Cách 3: Nhấp chuột phải vào Slides chọn Delete. II- Di chuyển vị trí các Slides Để di chuyển vị trí các Slides bạn nhấp chuột vào Slides cần di chuyển rồi thực hiện một trong các cách sau: Cách 1: - Nhấn vào nút cái kéo trên thanh công cụ - Nhấn chuột vào vị trí cần để Slides đó. - Nhấn vào nút Paste trên thanh công cụ để dán Slides vào vị trí đó. Cách 2: Nhấp trái và giữ chuột kéo Slides đó đến vị trí cần để rồi nhả chuột Chuột phải vào Slides. Chọn New Slides. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 13 III- Chọn hiệu ứng cho các Slides Đây là hiệu ứng chuyển từ Slides này sang Slides tiếp theo, bạn đừng nhầm là hiệu ứng cho các đối tượng trong bản thiết kế. Trong bản trình diễn của bạn có nhiều Slides thì bạn có thể chọn hiệu ứng chuyển động giữa các Slides . Bước 1: Mở thực đơn Slides Show chọn Slides Transition Bước 2: Chỉnh sửa Bạn thấy cửa sổ Task Pane bên phải màn hình bây giờ là cửa sổ Slides Transition - Chọn một hiệu ứng trong ngăn Apply to selected slides bằng cách nhấp chuột vào nó - Chỉnh sửa trong ngăn Modify transition o Speed (tốc độ hiệu ứng): Fast (nhanh); Medium (trung bình); Slow (chậm) o Sound (nhạc khi chuyển hiệu ứng) Bấm vào nút mũi tên trong ngăn này để chọn nhạc cho mỗi lần chuyển slides nếu thích, còn không thì để là [No sound] - Chỉnh trong ngăn Advance slides o Nếu bạn đánh dấu vào nút On mouse click thì kích chuột hoặc Enter hiệu ứng mới chạy. o Nếu bạn đánh dấu vào ô Automatically after thì máy tự động trình diễn sau khoảng thời gian mà bạn cần đánh vào ô bên dưới. - Hãy bấm nút Apply to All Slides để áp dụng cho tất cả các Slides PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 14 IV- Hãy cho biết các thao tác trong trình chiếu 1) Làm cách nào để trình chiếu. a. Trình chiếu toàn bộ bản trình diễn (tức là một file) Trong cửa sổ thiết kế của chương trình bạn làm một trong các cách sau: Cách 1: Vào thực đơn Slides Show chọn View Show. Cách 2: Bấm phím F5 Khi bạn chọn một trong hai cách trên thì lập tức máy chuyển từ giao diện thiết kế sang giao diện trình chiếu, bạn bấm Enter hoặc “kích trái chuột” để chạy hết các hiệu ứng. Trình chiếu kiểu này máy sẽ chạy từ slides đầu tiên đến slides cuối cùng mà không cần biết bạn đang thiết kế ở slides nào. b. Trình chiếu slides đang thiết kế hoặc đang chọn Khi bạn đang ở một slides nào đó bạn muốn trình diễn thử xem các hiệu ứng của nó thì bạn có thể chọn một trong các cách sau: Cách 1: Nhấn tổ hợp phím Shift + F5 Cách 2: Nhấn vào nút Slides Show from current slides (xem hình) c. Chạy hiệu ứng khi trình chiếu như thế nào? Để chạy các hiệu ứng khi trình chiếu bạn có thể làm một trong các cách sau: Cách 1: Gõ phím Enter (gõ dứt khoát như gà mổ thóc) Cách 2: Gõ phím ¯ hoặc phím ® Cách 3: Nhấp chuột trái 2) Làm thế nào để thoát khỏi bản trình chiếu? Bạn có thể chọn một trong hai cách sau: Cách 1: Bấm phím Esc trên bàn phím (góc trái trên cùng của bàn phím). Cách 2: Nhấp chuột phải vào nền đang trình diễn, chọn End Show (xem hình) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 15 3) Tôi muốn quay lại slides đã trình chiếu trước thì làm thế nào? Với một bản trình chiếu gồm có nhiều slides, đôi khi bấm nhầm các slides chạy một lèo. Vậy để quay lại slides trước bạn có thể thao tác các cách sau: Cách 1: Bấm phím P trên bàn phím (viết tắt của từ Previous – quay lại) Cách 2: Bấm phím mũi tên “­” trên bàn phím. Cách 3: Bấm phím Page Up trên bàn phím. Chú ý: Với các cách trên bạn cứ bấm khi nào đến slides bạn cần thì thôi. Cách 4: - Bạn bấm chuột phải trên nền trình chiếu. - Chọn Go to slides . - Chọn slides cần quay lại trong bảng số các slides (slides đang chạy thì bị đánh dấu, trong hình slides 3 là slides hiện tại) Cách 5: Nhấn phím G rồi nhấn số thứ tự của slides cần đến, sau đó nhấn Enter. Ví dụ đang ở slides 3 cần đến slides 1 bạn bấm phím G rồi phím số 1 sau đó nhấn Enter. 4) Tôi muốn nhảy cóc bỏ qua slides không cần thiết đến một slides khác thì làm thế nào? Đây là một thủ thuật trong giáo án điện tử đề phòng cháy giáo án. Bạn có thể chọn một trong các cách sau: Cách 1: Bấm phím “N” trên bàn phím (chỉ có tác dụng đến slides kế tiếp) Cách 2: Bấm phím mũi tên “¯” trên bàn phím. Cách 3: Bấm phím Page Down trên bàn phím. Chú ý: Với các cách trên bạn cứ bấm khi nào đến slides bạn cần thì thôi. Cách 4: - Bạn bấm chuột phải trên nền trình chiếu. - Chọn Go to slides . - Chọn slides cần quay lại trong bảng số các slides Cách 5: Nhấn phím G rồi nhấn số thứ tự của slides cần đến, sau đó nhấn Enter. Ví dụ đang ở slides 1 cần đến slides 4 bạn bấm phím G rồi phím số 4 sau đó nhấn Enter. (Thường thì hay dùng cách 4 hoặc 5) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 16 CHƯƠNG II – THIẾT KẾ GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ BẰNG CHƯƠNG TRÌNH POWERPOINT 2003 Để thiết kế một giáo án điện tử bằng chương trình PowerPoint 2003 thì trước hết trong đầu của bạn phải có một ý tưởng về kịch bản của giáo án điện tử, bao gồm những đối tượng nào? đối tượng nào ra trước đối tượng nào ra sau? đối tượng nào giữ lại đối tượng nào mất đi? Và có khoảng bao nhiêu bản trình diễn… và tốt nhất bạn nên soạn ra một tờ giấy giống như một kịch bản. Tiếp theo nữa là bạn phải chuẩn bị nguồn tài nguyên của một giáo án: Tranh ảnh, bản đồ, các đoạn video clip, nhạc, lời thoại ghi âm v.v… Sau đây là các bước soạn giáo án điện tử bằng chương trình PowerPoint 2003 BÀI 1- CHUẨN BỊ CHO MỘT GIÁO ÁN I- Chọn vị trí và tạo thư mục để lưu giáo án và chứa nguồn tài nguyên Bạn cần xác định vị trí lưu giáo án trên máy của bạn: Ở ổ đĩa nào, trong thư mục nào rồi sau đó bạn tạo một thư mục để chứa giáo án đó. Tạo thư mục: Giả sử bạn định lưu giáo án trong ổ D (không nên để ổ C vì tránh tình trang rủi ro máy móc khi cài lại có thể bị mất). - Kích đúp chuột trái vào biểu tượng My computer từ nền màn hình - Kích đúp chuột trái vào ổ D - Khi vào ổ D kích chuột phải ra nền trắng của ổ D chọn New \ Folder PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 17 - Một Folder xuất hiện với cái tên là New Folder. - Bạn nhấn chuột phải vào thư mục mới này chọn Rename xóa tên cũ gõ vào tên mới. Sau khi bạn đã tạo xong thư mục chứa giáo án bạn hãy đem tất cả nguồn tài nguyên của giáo ấn bạn định thiết kế đặt vào trong thư mục đó. Sau này khi bạn cần đem đi máy khác để chạy thì copy luôn cả thư mục này sang máy đó tránh hiện tượng sai hoặc thiếu đường dẫn thì phim không chạy được. II - Chọn nền cho giáo án Sau khi tạo xong thư mục bạn mở chương trình PowerPoint 2003 ra, bắt đầu công việc của mình là chọn nền cho giáo án. Đây là một bước rất quan trọng cho giáo án của bạn, tùy từng môn mà có kiểu nền khác nhau, thường thì các môn văn hóa: Toán, Văn, Sử, Địa v.v… thì nền càng đơn giản càng làm rõ chữ càng tốt nhưng các môn Âm nhạc hay Mĩ thuật thì nền nên có hoa văn họa tiết để làm tăng tính thẩm mĩ … Bạn vào chương trình PowerPoint 2003 (phần 1 ở trên), sau đó tiến hành chọn nền ngay có thể sử dụng một trong các cách sau đây: Chú ý : Để làm việc được với PowerPoint thì bạn phải để giao diện của PowerPoint ở dạng Normal View, tức là nút Normal view phải được bật (xem phần đầu bài 3) 1) Chọn nền có sẵn Bạn có thể dùng một trong các cách sau: Cách 1: Vào thực đơn Format chọn Slide Design Cách 2: Nhấp chuột phải vào một Slides bất kì trên cửa sổ chứa danh sách các slides chọn Slides design Cách 3:Nhấp trái chuột vào nút Design trên thanh định dạng . Khi bạn chọn một trong 3 thao tác trên thì cửa sổ Task pane bên phải màn hình chuyển thành cửa sổ Slide Design có sẵn các nền cho bạn chọn. Bạn hãy kéo thanh trượt bên cạnh cửa sổ đó xuống để xem tiếp các mẫu nền có sẵn. Hãy đưa chuột đến một mẫu mà bạn cần, mẫu đó nổi nên bên cạnh có hình mũi tên trỏ xuống, bạn nhấp trái chuột vào mũi tên này sẽ cho một thực đơn. Hai thực đơn bạn cần chọn là : - Apply to All slides : Áp dụng cho tất cả các slides có trong bản trình diễn, với cách chọn này thì tất cả các slides đều có một kiểu nền như nhau. - Apply to Selected slides : Chỉ áp dụng cho một slides mà bạn đang chọn, với cách này PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 18 trong một file có nhiều slides bạn có thể tạo mỗi một slides một kiểu nền khác nhau. 2) Chỉnh màu nền cho các mẫu có sẵn Với mỗi nền có sẵn mà bạn chọn theo phần 1 thường thì có rất nhiều màu nền khác nhau, bạn có thể chỉnh màu cho mỗi một nền như sau: - Sau khi đã chọn một mẫu nền cho slides, trên cửa sổ Slides design bạn chọn Color Schemes - Trong cửa sổ Slides design bây giờ chứa các mầu của kiểu nền đó - Bạn chọn màu nào thì nhấp chuột vào mút mũi tên trỏ xuống trong ô màu đó, có hai lựa chọn cho bạn: Apply to All slides : Áp dụng cho tất cả các slides có trong bản trình diễn, với cách chọn này thì tất cả các slides đều có một kiểu nền khác nhau. Apply to Selected slides : Chỉ áp dụng cho một slides mà bạn đang chọn, với cách này trong một file có nhiều slides bạn có thể tạo mỗi một slides một kiểu nền khác nhau. 3) Bỏ các họa tiết trên nền chọn sẵn. Với giáo án thì bạn không nên để các họa tiết trên nền giáo án vì trông rối mắt, trừ cho giáo án âm nhạc - mĩ thuật hoặc trang trí cho ngoại khóa… Để bỏ họa tiết trên nền của giáo án bạn thao tác như sau: - Bạn vào thực đơn Format và chọn Background PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 19 - Hộp thoại Background xuất hiện, bạn đánh dấu vào ô Omit background graphics from master - Tiếp đó bạn có thể làm như sau: + Bỏ họa tiết trên tất cả các slides trong file chọn Apply to All: + Chỉ bỏ họa tiến cho slides bạn đang chọn, chọn Apply: + Nếu không muốn bỏ họa tiết thì chọn Cancel. + Nếu muốn xem trước thì chọn Preview. 4) Chọn màu nền tùy ý Nếu bạn không muốn chọn các nền có săn thì bạn có thể chọn màu nền tùy ý cho các bản trình chiếu của mình như sau: - Vào thực đơn Format chọn Background để xuất hiện hộp thoại Background. - Nhấp vào nút mũi tên chọn More Colors… - Bảng màu tổ ong xuất hiện bạn chọn một màu mà bạn muốn bằng cách kích chuột vào một ô màu rồi nhấn OK PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 20 - Trở về hộp thoại Back ground bạn chọn tiếp một trong các lựa chọn sau: + Bỏ họa tiết trên tất cả các slides trong file chọn Apply to All: + Chỉ bỏ họa tiến cho slides bạn đang chọn, chọn Apply: + Nếu không muốn bỏ họa tiết thì chọn Cancel. + Nếu muốn xem trước thì chọn Preview. 5) Chọn nền có hoa văn Nền có hoa văn phù hợp cho các giáo án thuộc môn Mĩ thuật – âm nhạc hoặc các buổi ngoại khóa. Bạn có thể làm theo cách sau: - Vào thực đơn Format chọn Background để xuất hiện hộp thoại Background. - Nhấp vào nút mũi tên chọn Fill Effect - Hộp thoại Fill Effect xuất hiện bạn có thể chọn một trong các nhãn: a) Nhãn Texture Bạn có thể kéo thanh trượt xuống để xem, nếu bạn ưng mẫu nào thì kích chuột chọn mẫu đó rồi nhấn nút OK b) Nhãn Picture PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 21 Với nhãn này bạn cần chuẩn bị trước một ảnh để làm nền, tốt hơn hết bạn nên dùng phầm mềm Photo shop để tạo một ảnh dạng âm bản rồi lưu vào thư mục giáo án của bạn. - Bạn nhấp chuột vào nút Select Picture. - Hộp thoại xuất hiện bạn tìm đến tranh ảnh mà bạn muốn làm nền, nhấp vào tranh ảnh đó rồi nhấn nút Insert - Trở về hộp thoại Fill Effect bạn bấm OK 6) Chọn nền cho giáo án như thế nào thì phù hợp? - Theo kinh nghiệm của tôi thì bạn nên chọn nền cho giáo án có màu làm sau có độ tương phản với chữ và hình càng cao càng tốt. - Không nên chọn màu nền sáng quá khi chiếu lên máy sẽ lóa. - Với các nền chọn sẵn không nên chọn nền dạng sóng nước… khi chiếu rất mờ, tốt nhất bạn không nên dùng các họa tiết cho nền chọn sẵn, hãy bỏ nó đi để màu nền được dàn đều. - Với nền có màu tự chọn thì bạn nên chọn màu xanh, gần giống màu bảng xanh càng tốt. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 22 ---------Mách với bạn---------------------------------------------------------------------------------------- Với trải nghiệm của bản thân xin trao đổi cùng bạn đọc cách chọn nền của mình. · Tôi chọn nền có sẵn Slides Design.(xem phần 1) · Chọn nền Orbit trên danh sách các mẫu nền trên cửa sổ Slides Design. (Có thể bạn hơn khó nhìn vì khi in ra nó toàn màu đen, nhưng bạn hãy chu ý đến hoa văn của nó ở góc trái phía dưới nền có 3 cung tròn trên đó có 3 quả cầu nhỏ). · Tiếp sau đó bạn chọn Color Chemes trong cửa sổ Slide Design bằng cách nhấp chuột để chọn màu lại cho nền giống như màu của bảng ta dùng thường ngày. · Với nền mà tôi đang giới thiệu thì bạn chọn màu nền thứ hai của dòng trên cùng (xem hình) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 23 · Sau đó tiến hành bỏ họa tiết đi (xem phần 3) III- Chọn kiểu thể hiện của giáo án Có rất nhiều kiểu thể hiện của một giáo án, phần mềm PowerPoint 2003 cũng có sẵn rất nhiều mẫu thiết kế. Để có các mẫu thiết kế này bạn làm như sau: Cách 1: Vào thực đơn Format chọn Slide Layout. Cách 2: Nháy chuột phải vào một slides trong cửa sổ chứa danh sách các slides, chọn Slide Layout Cách 3: Nháy vào nút mũi tên bên cạnh tiêu đề cửa vùng cửa sổ Task Pane, chọn Slide Layout Khi bạn làm một trong các cách trên thì cửa sổ Task pane bây giờ là cửa sổ Apply Slide Layout có chứa các mẫu thiết kế sẵn. Bạn có thể kéo thanh trượt xuống để xem hết các mẫu thiết kế PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 24 Nếu bạn cần một mẫu thiết kế nào thì bạn nháy chuột vào mẫu thiết kế đó chọn Apply to Selected Slides, lập tức slides đó nhận được kiểu thiết kế đó. ----------Mẹo--------------------------- Với cách trên thì chỉ tạo được mẫu thiết kế đó cho một slides đó. Bạn muốn có các slides giống nhau thì bạn chọn cho một slides rồi copy slides đó dán ra nhiều slides (xem phần II – bài 3) ---------Mách nhỏ với bạn ------------------------------------------------------------------------ Chúng ta không nên chọn theo các mẫu này hãy để là một trang trắng. - Cách 1: Trên cửa sổ Slides layout, chọn ở nhóm Contten Layouts chọn ô đầu tiên Blank (xem hình trang trước) - Cách 2: Bấm vào viền của hai dòng thông báo trên nền thiết kế bấm phím Delete để xóa nó đi. Lúc này bạn thấy trên nền thiết kế của bạn hoàn toàn như một cái bảng đã xóa sạch. Như vậy phần trên tôi đã cùng các bạn hoàn thiện bước đầu tiên của một giáo án điện tử bây giờ chúng ta cần lưu nó lại. IV) Cách lưu và mở một giáo án điện tử để chỉnh sửa a) Lưu giáo án Lưu một giáo án chính là lưu một file, hãy lưu như phần 3 bài 2. Ở đây chỉ lưu ý với các bạn một kiểu lưu với một định dạng khác chỉ cần bạn kích đúp chuột vào file này thì lập tức trình chiếu luôn mà không đi vào màn hình thiết kế nữa. Chọn một trong các cách lưu như bài 2 phần 3 để mở hộp thoại Save - Tiến hành đặt tên cho giáo án ở ngăn File name (Ví dụ : Giao an Toan8-T35) - Chọn kiểu trình diễn trong ngăn Save as type là PowerPointShow (bình thường phần mềm mặc định là Presentation) - Tìm đến thư mục mà bạn đã tạo để lưu giáo án, sau đó nhấn nút Save (xem hình) Khi tiến hành lưu như vậy thì khi kích chuột vào File đó lập tức phần mềm sẽ cho chạy trình diễn luôn mà không vào phần thiết kế nữa. Vậy để làm tiếp hoặc chỉnh sửa ta làm thế nào xin các bạn làm như sau. b) Mở giáo án đã lưu trong máy để chỉnh sửa hoặc làm tiếp. Bình thường các bạn lưu theo định dạng mặc định của PowerPoint thì chỉ cần kích đúp chuột vào file giáo án đó là vào màn hình thiết kế để các bạn chỉnh sửa hoặc làm tiếp. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 25 Nếu các bạn lưu như tôi hướng dẫn ở trên thì khi chỉnh sửa hoặc làm tiếp bạn cần làm như sau: - Khởi động chương trình PowerPoint 2003. - Mở file đã lưu trong máy mà bạn cần chỉnh sửa (xem phần III bài 2) - Hộp thoại Open xuất hiện, bạn chọn đến File đã có trong máy (ví dụ: Giao an Toan8- T35) nhấp đúp chuột vào nó hoặc nhấp chuột trái rồi nhấn nút Open để mở File. Bây giờ các bạn có thể chỉnh sửa hoặc làm tiếp. BÀI 2 - CÁC THAO TÁC THIẾT KẾ GIÁO ÁN Ở bài 1 chúng ta đã chuẩn bị bước đầu cho một giáo án điện tử, ở bài 2 này chúng ta cùng tiến hành thiết kế cho một giáo án điện tử cùng với các đối tượng của một giáo án: Chữ (text), hình vẽ, công thức toán học, tranh ảnh, bản đồ và các đoạn phim - nhạc. Vì mỗi một giáo án, mỗi một phần của mỗi giáo án đều có những yêu cầu về trình chiếu khác nhau, sau đây tôi chỉ giới thiệu chung cho các bạn các thao tác cơ bản để các bạn vận dụng. Khi vào môn của mình thì mỗi tình huống các bạn nên linh hoạt biến tấu không nên cứ làm đúng như những gì các bạn đã biết, có thế giáo án của bạn mới sinh động có tính giáo dục cao và đặc biệt mới khai thác hết những thế mạnh của phần mềm PowerPoint 2003. I) Đưa chữ vào Giáo án 1) Đưa chữ vào trong giáo án như thế nào? Phần mềm PowerPoint 2003 không cho gõ chữ trực tiếp như phần mềm Word hay Exel được mà phải chèn chữ vào bằng cách dùng hộp Text Box. Bạn có thể dùng một trong các cách sau: - Cách 1: Vào thực đơn Insert chọn Text box sau đó rê chuột để vẽ hộp Text box. - Cách 2: Nhấp chuột vào nút Text Box trên thanh công cụ vẽ (nếu không có thanh này bạn vào thực đơn View chọn Toolbar chọn tiếp Drawing) rê chuột để vẽ hộp Text box PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 26 - Sau khi vẽ xong trong hộp Text box có con trỏ đang nhấp nháy bạn tiến hành gõ chữ bình thường. 2) Chỉnh sửa chữ như thế nào? Tôi gõ chữ sao không ra? Vì chương trình mặc đinh phông chữ là Arial nên bạn muốn gõ được tiếng việt bạn phải đổi lại phông chữ. Bạn đổi như sau: - Bôi đen toàn bộ chữ trong hộp Text box của bạn vừa gõ xong - Vào thực đơn Format chọn Font. - Hộp thoại Font xuất hiện bạn chọn như sau: + Trong ngăn Font bạn chọn Font bằng cách kéo thanh trượt, chọn những phông chữ có .vn ở trước (thường thì nên chọn .vnArial Narrow). Nếu chọn chữ hoa thì có chữ H ở cuối + Chọn kiểu của phông trong ngăn Font style: Regular (bình thường); Bold (đậm); Italic (nghiêng); Bold Italic (vừa đậm vừa nghiêng) + Chọn cỡ chữ trong ngăn Size (thường nên chọn cỡ chữ từ 16 đến 24 tùy theo giáo án nhiều chữ hay ít chữ). + Chọn màu của chữ trong ngăn Color. + Bạn nhấn chuột đánh dấu kiểm vào Default for new Opject để Text box lần sau không phải chọn lại nữa. + Nhấn OK là được. Khi bạn tiến hành gõ chữ thì muốn dòng dài hay ngắn là lúc bạn vẽ hộp Text box, nếu bạn muốn chỉnh sửa lại độ dài ngắn của dòng thì bạn nhấp chuột vào ô tròn trắng của Text box kéo cho Text Box dài ra hoặc ngắn lại là được. Chú ý: Mỗi một ý bạn nên làm một Text Box riêng, chứ không phải một giáo án làm một Text box, có như vậy sau này mới làm được hiệu ứng cho nó. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 27 Ví dụ: Yêu cầu: Lần 1: “Tiết 23 bài 21 – NAM CHÂM VĨNH CỬU” xuất hiện. Lần 2: “I- Từ tính của nam châm” xuất hiện. Lần 3: “1) Thí nghiệm” xuất hiện. Hướng dẫn:Tạo 3 Text Box Text Box 1 chứa nội dung: Tiết 23 bài 21 – NAM CHÂM VĨNH CỬU Text Box 2 chứa nội dung: I- Từ tính của nam châm Text Box 3 chứa nội dung: 1) Thí nghiệm -----------Mách nhỏ với bạn------------------------------------------------------------------------ Phông chữ mặc định của PowerPoint 2003 là Arial, đây là phông chữ rất đẹp cho một giáo án điện tử các bạn nên sử dụng luôn Font chữ này (cỡ nhỏ nhất là 16, bình thường là 18 ® 24) không nên chọn .VnTime vì phông này chỉ thích hợp cho các văn bản pháp lí hành chính nhưng trình chiếu thì trông rối mắt mà không đẹp. Để sử dụng được Font chữ Arial này trước khi đánh chữ bạn cần chỉnh sửa mã nguồn của Vietkey như sau: Nhấn chuột nút Star \ Program \ Vietkey 2000 \ Vietkey 2000 để mở cửa sổ Vietkey (Đây chỉ là một cách hiện cửa sổ Vietkey bạn có thể dùng cách khác nhanh hơn) Khi cửa sổ Vietkey hiện ra bạn nhấp chuột chọn nhãn “Bảng mã” sau đó đánh dấu kiểm vào ô “Unicode dựng sẵn” rồi nhấp chuột vào nút “TaskBar” Lúc này trên thanh TaskBar xuất hiện chữ “V” màu vàng lần sau bạn muốn chọn chỉ cần nhấp chuột phải vào chữ “V” vàng đó khi một Menu pop xuất hiện bạn chỉ cần nhấp chuột vào Unicode là được còn muốn chuyển sang gõ các Font có .vn ở đầu như cũ thì chọn Bảng mã TCVN3. Tiết 23 bài 21 – NAM CHÂM VĨNH CỬU I- Từ tính của nam châm 1) Thí nghiệm PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 28 3) Tôi nghe nói có cách chỉnh sửa chữ nhanh bằng thanh định dạng, xin trình bày cách làm? Ngoài cách cơ bản ở trên thường thì ta hay sử dụng thanh định dạng để chỉnh sửa chữ cho được nhanh hơn. Bạn chọn (bôi đen) nội dung cần định dạng rồi sử dụng các nút trên thanh định dạng (hãy xem tác dụng của chúng trong hình vẽ sau) Các bạn rằng không nên lạm dụng quá nhiều kiểu chữ, màu chữ mà chỉ nên dùng hai loại chữ in và thường của cùng một Font chữ, tiêu đề và những đề mục thì màu vàng những chỗ khác màu trắng, còn những chỗ cần nhấn mạnh thì dùng màu vàng hoặc gạch chân. 4) Làm việc với Text box (hộp chứa chữ) a) Cách chọn một Text box Để định chọn một Text box bạn có thể làm theo một trong hai cách sau: Cách 1: Bạn nhấp chuột vào viến gạch chéo của Text Box để nó biến thành các chấm nhỏ. Cách 2: Bạn dùng công cụ Select Opject trên thanh công cụ vẽ (Drawing) bao xung quanh Text box bạn định chọn. Bây giờ các bạn có thể chọn kiểu chữ Đậm (dùng tổ hợp phím Ctrl + B) nghiêng (dùng Nút chọn kiểu chữ: Đậm (B) – Nghiêng (I) - Gạch chân (U) – Bóng (S) Nút chọn phông chữ Nút chọn cỡ chữ Nút chọn màu chữ Chữ canh trái, giữa, phải PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 29 tổ hợp phím Ctrl + I) hoặc gạch chân (dùng tổ hợp phím Ctrl + U) hoặc dùng các nút trên thanh định dạng để định dạng . --------Mẹo--------------------------------------------------------------------------------------- Để chọn nhiều hộp Text box cùng một lúc với cách 1 bạn giữ thêm phím ctrl trong khi kích chuột vào từng Text box, còn với cách 2 bạn bao rộng ra toàn bộ số Text box đó b) Sao chép một Text box . Bạn có thể sử dụng một trong hai cách sau: Cách 1: - Bạn chọn Text box cần sao chép (xem phần 4a) - Nhấn chuột vào nút Copy ( ) trên thanh công cụ. - Nháy chuột ra ngoài Text box đó, nhấn vào nút Paste ( ) trên thanh công cụ Cách 2: - Bạn chọn Text box cần sao chép.(xem phần 4a) - Giữ phím Ctrl đồng thời nhấn chuột vào viền Text box kéo ra chỗ khác, nhả chuột rồi nhả phím Ctrl. c) Xóa một Text box - Chọn Text box cần xóa (xem phần 4a) - Bấm phím Delete. d) Tạo khung, làm nền cho một Text box . Đôi lúc trong qua trình giảng dạy bạn không muốn mất đi những gì đã có trên nền trình diễn vì đấy chính là bảng bạn đang viết kiêng kị xóa bảng đi, mà bạn phải trình diễn một bài tập trắc nghiệm cũng khá nhiều nội dung bạn có thể dùng hộp Text Box để viết toàn bộ bài trắc nghiệm đó sau đó đổ màu cho nó bạn sẽ thấy nó giống như một bảng phụ (xem ví dụ dưới đây) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 30 Để đổ màu cho Text Box bạn chọn Text Box, sau đó bạn nhấp vào nút tam giác nhỏ xíu bên cạnh “cái ca sơn” trên thanh công cụ vẽ chọn More Color xuất hiện bảng màu tổ ong bạn nhấp chuột vào một ô màu, màu này thường khác với màu nền của giáo án. Nếu bạn không muốn nó có nền (trong suốt) thì thay vì chọn More color bạn chọn No Fill. Tiếp đến bạn cần chọn màu nét bao quanh bằng cách nhất chuột vào nút tam giác cạnh hình “cái bút sơn” trên thanh công cụ vẽ cũng làm như trên theo tôi bạn nên chọn màu đỏ bạn có thể chọn cho nét to hơn cho rõ (xem khoanh tròn thứ 3). Nếu bạn không muốn nó có nét bao quanh thì bạn chọn No Line. e) Di chuyển một Text box. Di chuyển Text box là công việc thường xuyên khi làm một giáo án điện tử. Bạn làm như sau: · Chọn Text box cần di chuyển. · Nhấp chuột vào viền của Text box kéo ra vị trí khác, bạn có thể dùng các phím mũi tên trên bàn phím để di chuyển cho chính xác. f) Khoảng cách giữa các Text box như thế nào là đẹp cho một giáo án điện tử? Tùy theo mỗi một đặc điểm của một giáo án điện tử mà bạn có thể chọn khoảng các cho những Text box, ở đây tôi chỉ giới thiệu khoảng cách tối thiểu đẹp cho phép bạn tạo khoảng cách cho những Text box trong một giáo án điện tử. Bạn lấy viền của Text box sau làm thước để căn chỉnh những Text box, viền của Text PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 31 box dưới vừa chạm tới chân của hàng chữ trên là được (xem hình) g) Làm thế nào để căn chỉnh các Text box thẳng hàng với nhau? Khi di chuyển các Text box thì các Text box này thường không được thẳng hàng nhau một các tuyệt đối. Ví dụ Để làm cho các Text box này dóng thẳng với nhau bạn làm như sau: - Chọn các Text box cần sắp xếp. - Nhấp chuột vào nút Draw trên thanh công cụ vẽ Drawing. - Trên thực đơn sổ ra, chọn nhóm Align or Distribute - Trong nhóm này có rất nhiều cách căn chỉnh bạn có thể căn cứ vào biểu tượng của chúng để luận ra. Ví dụ những Text box ở hình trên tôi cần căn chỉnh theo lề trái thì tôi chọn Align Left Khi chọn như vậy thì chương trình sẽ lấy Text box nằm ở bên trái nhất làm gốc để gióng những Text box khác theo nó. Xin bạn xem kết quả để đối chiếu với hình trên. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 32 5) Chọn hiệu ứng cho chữ Đây là công việc khác nhất và cũng là đặc trưng nhất để tạo nên một giáo án điện tử so với công việc soạn thảo văn bản. Thường thì chúng ta làm đến đâu dứt điểm ngay đến đó, chính vì vậy trong đầu các bạn khi soạn giáo án điện tử thì phải suy nghĩ cái gì xuất hiện trước, cái gì xuất hiện sau, cái gì mất đi, cái gì cần giữ lại a) Hiệu ứng xuất hiện của chữ. - Chọn Text Box (làm như trên bao quanh Text Box là chấm nhỏ). - Vào thực đơn Slide Show chọn Custom Animations… - Cửa sổ Task pane bây giờ là cửa sổ Custom Animations - Bạn nhấp chuột vào nút Add Effect (có hình ngôi sao bay) một thực đơn sổ ra có 4 lựa chọn. - Chọn hiệu ứng Entrance có hình ngôi sao màu xanh. - Bảng hiệu ứng hiện ra bạn thấy đã có một số hiệu ứng nhưng chưa hết, bạn hãy chọn vào nút More Effect sẽ cho bạn một bảng hiệu ứng đầy đủ hơn rất nhiều. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 33 Bạn nên kéo cửa sổ Add Entrance Effect này ra cạnh màn hình để dễ quan sát. Bạn cứ nhấp chuột vào một hiệu ứng nào đó thì trên nền thiết kế của bạn lập tưc Text Box bạn chọn sẽ chạy hiệu ứng đó, khi nào ưng thì bạn nhấn nút OK. -----Mách nhỏ với bạn------------------------------------------------------------------------------ Theo kinh nghiệm của tôi thì bạn nên chọn một trong các hiệu ứng sau đây là thích hợp với chữ trong giáo án điện tử : 1. Wipe 2. Fade 3. Color Typewrite 4. Easein Chú ý: Không nên chọn hiệu ứng có tính chất hoạt hình nhiều quá vì nó sẽ phản tính sư phạm học sinh sẽ chăm chú vào hoạt cảnh mà không chú ý đến nội dung. Những hiệu ứng có tính chất như vậy chỉ phù hợp cho chúng ta làm ngoại khóa. Với 4 hiệu ứng trên thì mỗi một hiệu ứng có thế mạnh và bạn cần phải hiệu chỉnh thêm để đạt được mục đích. Ngay sau đây tôi sẽ hướng dẫn các bạn làm điều này và cũng cần nhấn mạnh với các bạn đọc rằng chỉ cần qua 4 hiệu ứng này các bạn có thể vận dụng cách làm cho tất cả các hiệu ứng khác. Ví dụ: Bạn cần đưa vào một đề toán trong bài toán 1 của một tiết toán lớp 7 chẳng hạn: Bạn tạo một Text Box có nội dung: “Một ô tô đi từ A đến B hết 6 giờ. Hỏi ô tô đó đi từ A đến B hết bao nhiêu giờ nếu nó đi với vận tốc mới bằng 1,2 lần vận tốc cũ” F Sử dụng hiệu ứng Wipe: Bạn chọn Text Box đó (xem cách chọn đã nói ở trên: …chấm nhỏ) mở hiệu ứng như ở trên, bạn chọn hiệu ứng Wipe lập tức cửa sổ Custom Animations sẽ là : Ngăn Start: là ngăn chứa các lệnh để hiệu ứng đó chạy khi bạn giảng bạn có thể bấm vào nút mũi tên trong ngăn đó để chọn các lệnh: On Click: Hiệu ứng có hiệu lực khi bạn kích chuột hoặc nhấn phím Enter. With Previous: Hiệu ứng chạy cùng với một hiệu ứng ở trên nó. Apter Previous: Hiệu ứng chạy ngay sau khi hiệu ứng trước chạy xong. Ngăn Direction: Là ngăn chứa các hướng xuất hiện đoạn Text Box, bạn chọn vào nút PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 34 mũi tên trong ngăn này và chọn From Left (tức là từ bên trái chạy sang phải) Ngăn Speed: là ngăn thể hiện tốc độ xuất hiện: Very Fast: Rất nhanh Fast: Nhanh Medium: Trung bình Slow: Chậm Very Slow: Rất chậm Còn ở bên dưới cho chúng ta biết hiệu ứng đó xuất hiện ở vị trí thứ bao nhiêu trong các hiệu ứng. (trong ví dụ trên là thứ 1- đầu tiên) Bây giờ bạn có thể chọn ngăn Star là On click, ngăn Direction là From Left, ngăn Speed là Very Fast sau đó các bạn nhấn vào nút hình cái li nước ở bên góc trái dưới màn hình để trình diễn thử F Hiệu ứng Fade: Đối với hiệu ứng Fade bạn chọn tốc độ Speed là Very Fast F Hiệu ứng Color Typewrite: Đối với hiệu ứng Color Typewrite bạn chọn xong hiệu ứng rồi thì bạn nhấp chuột vào nút mũi tên trong hiệu ứng đó ở của sổ Custom Animations một thực đơn sổ ra bạn chọn Effects Options Hộp thoại xuất hiện có 3 nhãn, ở hình trên Nhãn Effect : · Trong ngăn Fist color các bạn nên thay bằng màu đỏ tươi bằng cách nháy nút tam giác trong ngăn đó chọn More color bảng màu tổ ong hiện lên bạn chọn màu đỏ tươi rồi Nút trình diễn thử PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 35 nhấn OK · Trong ngăn Second color bạn nên thay bằng màu xanh lơ, xanh nõn chuối (cũng làm như trên) khi chọn màu như vậy thì chạy hiệu ứng sẽ đẹp hơn màu mặc định. · Trong ngăn Animate text bạn nhấp chuột vào nút tam giác có các lựa chọn sau: All at once (chạy tất cả Text Box một lượt) By Word (chạy từng từ một) By leter (chạy từng chữ một) bạn nên để cách này khi chạy hiệu ứng giống đánh máy hơn. Nhãn Timing (nhãn thứ 2) · Nếu trong ngăn Start bạn chọn On klick thì bạn chỉ cần chỉnh con số trong ngăn Speed, bình thường là 0.08 nhưng trong giáo án điện tử đôi lúc con số đó không phù hợp bạn có thể xóa tất đi và gõ vào là 0.05 tốc độ này là hợp lí. Chú ý thêm với các bạn trong ngăn Start có 2 lựa chọn khác là With Previous và After Previous, hai lệnh này tôi đã giới thiêu ở phần trên. · Ngăn Delay thể hiện thời gian sẽ chạy hiệu ứng sau khi ra lệnh. Ví dụ trong ngăn đó là số 1 thì sau khi bấm chuột được 1 giây thì hiệu ứng mới chạy, các bạn cứ để là 0 tùy theo yêu cầu mới cần đến nó. · Ngăn Repeat là ngăn cho phép các bạn lặp lại hiệu ứng đó bao nhiêu lần, ngăn này có tác dụng khi cần nhấn mạnh hoặc trả lời trong bài tập trắc nghiệm… cần lặp lại bao nhiêu lần các bạn chỉ cần gõ con số vào ngăn đó, nếu muốn lặp đi lặp lại đến lệnh tiếp theo thì bạn bấm vào nút mũi tên trong ngăn đó chọn Until next click hoặc lặp đến khi kết thúc Slide thì bạn chọn Until End of Slide Như vậy tôi đã giới thiệu với các bạn cơ bản các thiết đặt cho một hiệu ứng nào đấy, các bạn nên vận dụng linh hoạt cho các hiệu ứng khác. Sau đây tôi xin giới thiệu với các bạn một số thao tác trong nhấn mạnh hoặc một số bài tập mang tính trắc nghiệm nhờ đến hiệu ứng nhấn mạnh. b) Hiệu ứng nhấn mạnh Thường thì hiệu ứng này chọn sau khi đã chọn hiệu ứng xuất hiện. Thao tác làm cũng như phần trên (hiệu ứng xuất hiện) - Bước 1: Chọn Text box cần cho hiệu ứng - Bước 2: Chọn hiệu ứng, nhưng thay thì chọn ngôi sao xanh thì bạn chọn ngôi sao vàng. Ví dụ: Bạn có bài tập trắc nghiệm sau. Khi học sinh trả lời xong giáo viên bấm máy để kiểm tra kết quả, kết quả sẽ đổi màu và nhấp nháy. Bạn tạo một Text Box chứa toàn bộ nội dung trên chọn hiệu ứng xuất hiện cho Text Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” chủ yếu được kể qua cái nhìn của ai? A-Tác giả B- Anh thanh niên C- Ông họa sĩ già D- Cô kĩ sư PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 36 Box này là Easein sau đó bạn bôi đen cả ý “C- Ông họa sĩ già” chọn hiệu ứng nhấn mạnh cho ý này. Chọn ngôi sao “màu vàng” trong 4 nhóm hiệu ứng các bạn đã biết, tiếp đó chọn More Effect một bảng các hiệu ứng hiện ra bạn có thể chọn một trong các hiệu ứng sau: Change Font color Đổi màu chữ Blink Nhấp nháy chữ Wave Lượn sóng Bạn có thể nhấp chuột vào nó để xem trước, trong bài này các bạn chọn hiệu ứng Change Font color (thay đổi màu của chữ) Lúc này cửa sổ Custom Animation ở bên phải màn hình của các bạn trong ngăn Font color đang là màu xanh các bạn có thể thay đổi màu này bằng cách nhấp vào nút mũi tên trong ngăn đó rồi chọn More color khi bảng màu tổ ong xuất hiện bạn chọn màu mình cần vì dụ màu vàng (không nên dùng màu đỏ nhiểu vì khi chiếu lên máy chiếu ở dưới nhìn không được rõ), tiếp đó trong ngăn Speed bạn chọn là Fast hoặc Very fast. Nếu bạn muốn lặp đi lặp lại nhấn mạnh sinh động hơn nữa bạn bôi đen tiếp ý “C- Ông họa sĩ già” lần nữa, nhưng lần này bạn chọn hiệu ứng nhấn mạnh là Blink (như vậy ý này đã có 2 hiệu ứng nhấn mạnh) - Bước 1: Bạn nhấp chuột vào nút mũi tên trong hiệu ứng Blink - Bước 2: Ở cửa sổ Custom Animation, thực đơn sổ ra bạn chọn Effect Options - Hộp thoại hiện ra bạn tiến hành chọn như sau: Chọn nhãn Timing. · Ngăn Start chọn là After Previous (tức là sau khi đổi màu chữ xong thì nhấp nháy vì PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 37 hiệu ứng trước là đổi màu chữ - quan sát hình thì rõ hơn) · Trong ngăn Repeat chọn số 5 (tức là nhấp nháy 5 lần) sau đó nhấn OK Bây giờ bạn có thể trình chiếu thử (xem hướng dẫn ở trên). Như vậy phần nào bạn đã hiểu về hiệu ứng nhấn mạnh các hiệu ứng khác bạn cũng thao tác tương tự. c) Hiệu ứng thoát ra Các thao tác chọn hiệu ứng này cũng giống như các thao tác với hiệu ứng khác ở trên. - Bước 1: Chọn Text Box cần cho hiệu ứng(xem phần trước để nhớ lại cách chọn) - Bước 2: Chọn hiệu ứng, thay vì chọn ngôi sao màu xanh và vàng như hai phần trên bây giờ chúng ta chọn ngôi sao màu đỏ (Exit) rồi cũng chọn More Effect để có một bảng các hiệu ứng thoát đi. -----Mách nhỏ với bạn------------------------------------------------------------------------------ Theo tôi bạn nên chọ Wipe, Fade, Falde Zoom, Zoom hoặc Fly out … cho đơn giản, nhưng chú ý chọn tốc độ nhanh bằng cách chỉnh sửa Speed như phần trên tôi đã giới thiệu với các bạn. d) Hiệu ứng chuyển động theo đường vẽ của chuột Cách chọn hiệu ứng này cũng giống như các hiệu ứng khác: - Chọn Text box cần cho hiệu ứng. - Chọn hiệu ứng theo đường chuột hiệu ứng này nằm trong nhóm hiệu ứng cuối cùng trong 4 nhóm hiệu ứng có tên là Motion Paths. - Tiếp đó chọn một kiểu chuyển động, nếu muốn tự vẽ ra đường chuyển động chọn Draw custom Paths, nếu lấy đường có sẵn hãy chọn mục More Motios Paths Ví dụ: Bạn có bài tập (Hãy cùng làm với tôi) Tìm các từ cho dưới đây để điền vào tiên đề sau sao cho đúng? nằm ngoài, nằm trong, cắt, song song Quan một điểm A………………… đường thẳng a cho trước có một và chỉ một đường thẳng…………………… với đường thẳng a. Yêu cầu: Bấm chạy hiệu ứng để kiểm tra thì đáp án chạy từ trên xuống chỗ trống Bạn phải tạo 3 Text box (mấy Text box là tùy vào yêu cầu của đề bài) Text box 1: Chứa nội dung “nằm ngoài” không có nền và không có đường bao (No Fill và No Line) Text box 2: Chứa nội dung “song song” không có nền và không có đường bao (No Fill và No Line) Text box 3: Chứa nội dung bài tập trên, nhưng chỗ để chữ nằm ngoài và song song ở vị trí các từ cho là để trống như sau: Tìm các từ cho dưới đây để điền vào tiên đề sau sao cho đúng? , nằm trong, cắt, Quan một điểm A………………… đường thẳng a cho trước có một và chỉ một đường thẳng…………………… với đường thẳng a. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 38 Bạn đổ màu nền cho Text box này trông như bảng phụ, các từ đã cho để màu vàng. Bạn kéo Text box 1 và Text box 2 vào vị trí trống đó để được như bài tập trên. Chọn cả 3 Text box cùng một lúc (bằng cách chọn nút mũi tên trắng trên thanh công cụ vẽ Drawing) chọn hiệu ứng cho cả 3 Text box này là Zoom cho xảy ra đồng thời . Bạn chọn từ “nằm ngoài” bằng công cụ nút mũi tên trắng trên thanh công cụ vẽ, chỉ bao quanh một từ đó thôi (xem hình) Bạn chọn hiệu ứng theo đường chuột Bạn nhấp chuột tại chữ “nằm ngoài” rồi rê chuột tạo thành đường thẳng xuống vị trí cần PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 39 điền (sau từ điểm A) bạn sẽ thấy hình mũi tên có đuôi màu xanh chỉ vị trí xuất phát và đầu màu đỏ chỉ vị trí chuyển đến. Bạn trình chiếu thử (dùng nút cái ly nước góc trái dưới màn hình – xem phần trên) xem vị trí đặt đã đúng chưa, nếu bị lệch thì bạn nhấp chuột vào hình mũi tên xanh đỏ ấy rồi đặt chỏ chuột vào nút tròn trắng tại đầu đỏ kéo lên xuống hoặc sang trái sang phải khi nào chuẩn thì thôi. Với từ “song song” bạn cũng làm tương tự. Cách làm này chỉ là để đưa ra đáp án để HS đối chiếu với bài của HS. 6) Xóa một hiệu ứng Khi bạn không cần một hiệu ứng nào đó hoặc bạn muốn thay thế nó bởi một hiệu ứng khác bạn cần phải loại bỏ nó ra khỏi danh sách các hiệu ứng trên cửa sổ Custom Animation. - Bước 1: Chọn hiệu ứng cần xóa bỏ bằng cách nhấp chuột vào hiệu ứng đó trong danh sách các hiệu ứng trên cửa sổ Custom Animation. - Bước 2: Nhấp trái chuột vào nút Remover trên cửa sổ đó 7) Di chuyển một hiệu ứng PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 40 Khi tạo hiệu ứng cho các đối tượng đôi lúc làm xong chúng ta thấy bất hợp lí, lẽ ra cái này phải ra trước thì lại ra sau, hoặc là khi ta cần thêm vào giáo án một đối tượng nào đó và chọn hiệu ứng cho đối tượng đó thì lúc này vị trí thứ tự hiệu ứng của đối tượng đó thường đứng ở vị trí cuối cùng của bảng danh sách thứ tự các hiệu ứng ở bên phải cửa sổ và chúng ta cần chuyển lại vị trí của các đối tượng trong những trường hợp trên. - Bước 1: Bạn nhấp chuột vào hiệu ứng cần di chuyển trong cửa sổ Customs Animations. - Bước 2: Nhấp chuột vào nút mũi lên hoặc xuống (màu xanh) ở đáy cửa sổ đó để di chuyển lên hoặc xuống (mỗi lần bấm chuột là dịch chuyển được một bước) II) Vẽ hình vào giáo án điện tử. 1) Trước khi vẽ hình cần làm gì? a) Hiện thanh công cụ vẽ (Drawing), giới thiệu chức năng của từng nút. Cách 1: Nhấp vào nút Drawing trên thanh công cụ ( ), nếu nó đang bật (có màu vàng) thì thôi. Cách 2: Vào thực đơn View\ Toolbar\ Drawing.(nếu nó đã được bật thì đã đánh dấu ở đầu, bạn không phải bật nữa) Thanh công cụ sẽ được bật thường thì nó sẽ nằm phía dưới gần đáy màn hình. Sau đây là một số chức năng trên thanh công cụ. b) Bỏ neo đối tượng với đường lưới Để chỉnh sửa hình một cách dễ dàng và di chuyển chúng một cách chính xác bạn cần bỏ neo các đối tượng đối với đường lưới. Nút để gom các hình Nút chứa các hình có sẵn Vẽ đường thẳng Vẽ mũi tên Vẽ hình vuông, chữ nhật,hình tròn, elíp Tô màu nền hình vẽ Tô màu nét của hình vẽ Độ to nhỏ và các kiểu nét của hình vẽ Các kiểu mũi tên Các khối không gian của hình vẽ PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 41 B1: Nhấp trái chuột vào nút Draw trên thanh công cụ vẽ. B2: Chọn Grid and Giudes … B3: Hộp thoại xuất hiện bạn bỏ dấu kiểm trong ô Snap opject to Grid đi. c) Hiện và ẩn đường lưới Trong khi vẽ một số hình cần có độ chính xác cao thì ta thường hiện đường lưới lên, khi vẽ xong ta lại ẩn nó đi. Để làm điều này bạn thao tác như sau: - Hiện đường lưới: Cách1: Bạn làm như phần b) trên, hộp thoại Grid and Guides xuất hiện bạn đánh dấu kiểm vào ô dấu Display grid on screen và Display drawing guides on screen (bạn nên dùng cách này ) Cách 2: Nhấp vào biểu tượngShow/Hide Drid trên thanh công cụ (xem hình bên) - Ẩn đường lưới Bạn làm ngược lại với hiện đường lưới. Với cách 2 thì bạn nhấp vào nút Show/Hide Drid lần nữa 2) Các thao tác đối với một hình vẽ a) Cách vẽ hình: Để vẽ một hình nào đó bạn chỉ cần thao tác sau: - Nhấp vào nút cần vẽ hình đó trên thanh công cụ Drawing. - Trỏ chuột biến thành dấu + bạn nhấn và giữ chuột trái rồi rê chuột trên nền thiết kế là được hình mình muốn. Chú ý: Vẽ hình tròn, hình vuông, đường thẳng nằm ngang hoặc thẳng đứng, tam giác đều thì khi rê chuột bạn cần giữ phím Shift, khi vẽ hình xong bạn nhả chuột trước nhả PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 42 phím Shift sau. b) Chỉnh kích thước của hình vẽ Bạn nhấp chuột vào hình để xuất hiện 8 nút chấm tròn màu trắng ở quanh hình. Bạn nhấp vào bất cứ nút tròn nào ở cạnh hình trỏ chuột biến thành mũi tên hai chiều thì bạn được phép kéo cạnh đó sang phải hoặc sang trái (hoặc lên hoặc xuống) để chỉnh độ rộng (độ cao) của hình. c) Di chuyển hình vẽ. Nhấp chuột vào đối tượng hình vẽ trỏ chuột biến thành mũi tên 4 chiều bạn nhấn và giữ chuột kéo hình đến vị trí bạn cần. Bạn cũng có thể dùng các phím mũi tên để di chuyển hình vẽ cho chính xác. -----Thủ thuật--------------------------------------------------------------------------------- Để chỉnh hình cho chính xác trước khi gom bạn có thể kích chuột vào nút Zoom trên thanh công cụ (xem hình) chọn phóng to lên khoảng 200% , 300% cũng có lúc cần tới 400% để chắc chắn các điểm đặt đã chính xác. Sau đó muốn trở về ban đầu bạn chọn trong nút Zoom đó là Fit d) Đổ màu nền cho hình vẽ 1. Nhấp chuột vào hình vẽ. 2. Nhấp chuột vào nút tam giác cạnh cái ca chọn More Fill Colors 3. Bảng màu tổ ong xuất hiện bạn chọn một màu rồi nhấn OK. e) Tạo nét cho hình vẽ và đường thẳng. - Nhấp chuột vào hình vẽ để chọn hình vẽ. - Nhấp chuột vào nút tam giác nhỏ bên cạnh cái bút lông chọn More Line Colors bảng màu tổ ong xuất hiện bạn chọn màu rồi nhấn OK. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 43 - Chọn độ to cho nét khung của hình vẽ và đường thẳng. - Chọn loại nét cho khung hình hoặc đường thẳng. f) Tạo sự trong suốt cho hình vẽ (hủy nền) Với một số hình chúng ta không cần nền (Đường tròn, tam giác…) ta cần bỏ nền làm cho hình rỗng chỉ còn có bộ khung, bạn làm như sau: - Nhấp chuột vào hình cần bỏ nền. - Nhấp vào mũi tên bên cạnh cái ca sơn chọn No Fill. g) Hủy khung viền Trong một trường hợp ta lại không cần khung thì bỏ khung đi như sau: - Chọn hình cần bỏ khung. - Nhấp chuột vào nút mũi tên cạnh cái bút lông chọn No Line. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 44 h) Đưa chữ vào hình vẽ Với các đối tượng vẽ là hình tròn, hình chữ nhật hoặc trong nhóm đối tượng AutoShapes thì chúng ta mới có thể viết chữ trực tiếp vào hình, còn thường thì phải vẽ hình rồi dùng Text box để viết chữ rồi kéo Text box vào. Để đưa chữ vào hình ta làm như sau: - Nhấp chuột phải vào hình vẽ cần đưa chữ vào chọn Add Text. - Khi đó có con trỏ nhấp nháy trong hình bạn tiến hành gõ chữ bình thường. - Chỉnh sửa chữ như đối với Text box. i) Gom các đối tượng Một hình vẽ gồm nhiều các đối tượng tạo thành (kể cả các Text box ) ta cần gom chúng lại với nhau để thành một hình dễ quản lí. · Bạn dùng công cụ số 2 (mũi tên màu trắng) trên thanh công cụ · Bấm vào nút mũi tên đó rồi vẽ bao ra ngoài toàn bộ các đối tượng cần gom lại. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 45 · Nhấp chuột phải vào một nét bất kì của một hình nào đó trong các hình đã gom một thực đơn sổ ra bạn chọn Grouping chọn tiếp Group, làm như vậy thì tất cả các hình nhỏ vừa làm được gom lại coi là một hình lớn dễ dàng cho việc di chuyển và chọn hiệu ứng sau này. j) Hủy gom các đối tượng Tuy nhiên khi gom các hình lại với nhau bây giờ muốn chỉnh sửa các đối tượng trong hình đó thường rất khó, vì thế trước khi chỉnh sửa một đối tượng nào đó trong một hình đã gom lại thì các bạn cần hủy gom đi, sau khi chỉnh sửa xong thì lại gom lại bình Nhấp chuột vào nút này. Rê chuột vẽ bao ra ngoài toàn bộ các đối tượng PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 46 thường. - Nhấp chuột phải vào nét của một đối tượng trong hình đã gom. - Chọn Grouping chọn tiếp Ungroup 3) Hướng dẫn vẽ một số hình thường dùng và các chỉnh sửa Để vẽ các hình thì bạn hoàn toàn sử dụng các công cụ trên thanh công cụ Drawing a) Vẽ hình chữ nhật, hình vuông. · Cách vẽ: - Vẽ hình chữ nhật dùng công cụ số 6 trên thanh công cụ vẽ. - Trỏ chuột của bạn bây giờ là dấu + bạn giữ chuột trái và rê chuột khi nào được hình chữ nhật thì nhả chuột Chú ý: Nếu bạn muốn vẽ hình vuông bạn cũng làm tương tự nhưng giữ phím Shift trong khi rê chuột, khi được hình vuông bạn nhả chuột trước rồi nhả phím Shift sau. · Chọn hiệu ứng: Với hình chữ nhật và hình vuông theo tôi các bạn nên chọn hiệu ứng Strips nhưng nhớ phải chọn tốc độ (Speed) là Medium hoặc Slow cho đẹp. b) Vẽ đường thẳng và mũi tên: · Cách vẽ: F Vẽ đường thẳng, đoạn thẳng dùng nút số 4 : Muốn vẽ thật thẳng bạn giữ phím Shift trong quá trình rê chuột. F Nếu bạn muốn nó là nét đứt thì khi vẽ đường thẳng xong, bạn nhấn vào công cụ số 17 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 47 rồi chọn loại nét đứt, muốn nó to nhỏ hay nét đôi nét ba thì bạn nhấn vào nút công cụ số 16 rồi chọn loại nét, muốn đổ màu cho nét thì bạn nhấn vào nút tam giác nhỏ canh công cụ số 14 chọn More color chọn màu trong bảng màu tổ ong mà tôi đã giới thiệu phần trước. F Vẽ mũi tên dùng công cụ số 5: Cách làm giống như vẽ đường thẳng, để chọn chiều của mũi tên thì bạn nhấp chuột vào nút công cụ số 18 rồi chọn chiều. ---Hướng dẫn vẽ mũi tên thể hiện đường truyền tia sáng------------------------------------ Vẽ mũi tên như sau thể hiện đường truyền của ánh sáng trong môn vật lý F Thoạt đầu bạn vẽ hình hai mũi tên (thật ngắn chỉ để lấy đầu của mũi tên). F Tiếp đó bạn vẽ đường thẳng sắp. F Bạn chỉnh nút Zoom (tôi đã hướng dẫn phần trên) cho to lên để dễ sắp chúng thành đường thẳng. F Sau đó bạn dùng công cụ số 2 để gom (group) các đối tượng này thành một hình (cách làm đã giới thiệu ở phần trên). · Chỉnh độ nghiêng đối với đường thẳng, đường mũi tên: Nếu bạn muốn nó xoay bao nhiêu độ thì bấm chuột phải vào hình đó trên thực đơn sổ ra bạn chọn Format Opject hộp thoại hiện ra bạn chọn nhãn Size trong nhãn này bạn gõ độ nghiêng chính xác vào ngăn Rotations Dĩ nhiên trên đây chỉ là một cách làm, trong thực tế khi xiên như vậy ta thường vẽ xiên luôn mà là vẽ đường thẳng trước mũi tên sau, nhưng các bạn nhớ vẫn phải gộp tất cả đối tượng lại sau khi vẽ xong. · Chọn hiệu ứng: Đối với đường thẳng hoặc mũi tên bạn nên chọn hiệu ứng Wipe. Sau khi chọn hiệu ứng xong tùy vào yêu cầu (ví dụ hướng tia sáng truyền từ đâu đến đâu) hoặc tùy vào hướng xiên của đường thẳng mà các bạn phải chỉnh lại hướng cho hiệu ứng: + Trong ngăn Directions là : From Top (từ trên xuống) From Bottom (từ dưới lên) From Left (từ trái sang phải) From Right (từ phải sang trái). PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 48 + Trong ngăn Speed là Medium hoặc Slow c) Vẽ đường tròn: c1 - Cách vẽ: Để vẽ đường tròn thì các bạn sử dụng công cụ Ovan (nút thứ 7 trên thanh công cụ vẽ). - Bạn nhấn chuột vào nút này. - Con trỏ của bạn bây giờ biến thành dấu cộng, bạn hãy giữ phím Shift rồi giữ và rê chuột trên nền thiết kế bạn sẽ được một hình tròn khi nào ưng ý thì bỏ tay (bỏ chuột trước rồi bỏ phím Shift sau). c2 - Chỉnh sửa đường tròn: - Tạo hình trong suốt: Để được một đường tròn ta cần làm cho hình tròn này trong suốt No Fill (xem phần trên) - Chỉnh kích thước: Muốn chỉnh độ to nhỏ của đường tròn bạn chọn đường tròn để đường tròn có 8 nút màu trắng sau đó bấm và giữ phím Shift đặt chuột vào một trong 4 nút màu trắng ở 4 góc của hình tròn rồi rê chuột kéo cho nhỏ lại hoặc to ra. - Tạo tâm đường tròn: Bây giờ bạn muốn vẽ tâm của đường tròn này bạn làm như sau. · Bật đường lưới lên (xem phần trên 1.c) · Bạn nhấp chuột vào đường tròn để đường tròn có 8 chấm màu trắng, khéo léo kéo đường tròn dựa vào lưới này để tìm vị trí của tâm đường tròn (có thể dùng phím mũi tên trên bàn phím để di chuyển cho chính xác). · Bạn tạo một Text box đánh một dấu chấm (.) chỉnh cỡ chữ cho dấu chấm này là 20 sau đó khéo léo kéo Text box đặt dấu chấm đúng tâm của đường tròn (giao của hai đường lưới). · Bạn lại tạo Text box tiếp theo đánh chữ O kéo vào để đặt tên tâm của đường tròn. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 49 · Bây giờ bạn bỏ đường lưới đi bằng cách làm ngược lại việc tạo đường lưới, bỏ hết các dấu kiểm trong hộp thoại Grid and Guides. - Gộp các đối tượng rời rạc thành một hình (cách gom xem phần trên) d) Vẽ nửa đường tròn - Vẽ đường tròn như phần a) nhưng không điền tâm và tên tâm. - Bật đường lưới và kéo đường tròn bám vào đường lưới sao cho xác định được tâm và đường kính dựa vào giao của các đường lưới. - Bạn dùng nút số 6 trên thanh công cụ vẽ rê chuột để vẽ một hình chữ nhật phủ đi một nửa của đường tròn trên. - Tiếp đó bạn bấm chuột trái vào hình chữ nhật rồi chọn nút công cụ số 13 để đổ màu cho hình chữ nhật vừa vẽ (chú ý rằng màu này phải trùng với màu nền của giáo án) - Bạn lại nháy vào nút tam giác nhỏ cạnh nút công cụ số 14 để hiện thực đơn bạn chọn No line để bỏ nét khung hình chữ nhật đi. - Tiếp đó bạn dùng nút công cụ số 4 để vẽ đường kính (bấm chuột vào nút này đặt chuột vào điểm đầu của cung tròn rê chuột đến điểm cuối của cung tròn, muốn thẳng thì nhấn phím Shift khi rê chuột). - Tiếp theo bạn dùng Text box để điền điểm AB, nếu muốn vẽ tâm thì làm tương tự như phần trên. - Bây giờ bạn gom các hình này lại bằng lệnh Group (phần trên) rồi bỏ đường lưới Grid and Guides. e) Chọn hiệu ứng cho đường tròn và nửa đường tròn. Hiệu ứng xuât hiện cho đường tròn có nhiều cách để bạn lựa chọn, nhưng theo tôi bạn nên chọn một trong hai hiệu ứng sau là đẹp nhất: Hiệu ứng Wedge hoặc Wipe. Sau khi chọn hai hiệu ứng này thì bạn nên chọn tốc độ (speed) là Medium hoặc Slow. f) Vẽ tam giác PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 50 Để vẽ tam giác thì các bạn có thể sử dụng một trong hai cách sau: F Vẽ 3 đoạn thẳng để tạo thành tam giác chọn hiệu ứng riêng cho mỗi đoạn thẳng, bạn nhớ rằng không nên gom chọn hiệu ứng riêng cho từng cạnh thì đẹp hơn còn gom lại cũng không sao . F Nếu bạn cần vẽ tam giác cân hoặc tam giác vuông thì bạn chọn nút công cụ số 3 AutoShapes chọn nhóm Basic Shapes chọn kiểu tam giác rồi ra ngoài rê chuột là được. Với cách làm này thì bạn phải làm trong suốt hình, dùng Text box để điền tên các đỉnh của tam giác gom chúng lại thành một hình và nên chọn hiệu ứng là Strip g) Vẽ các đường hình phức tạp khác d1- Vẽ đường tùy ý Để vẽ các đường tùy ý loằng ngoằng bạn chọn nút công cụ số 3 AutoShapes chọn nhóm Lines chọn một trong 3 công cụ ở hàng dưới để vẽ, ví dụ vẽ kí hiệu góc chẳng hạn… d2- Vẽ hình khối Ví dụ bạn muốn vẽ một quả cầu địa lí hoặc một quả cầu thể hiện một phân tử, nguyên tử... bạn vẽ một hình tròn sau đó bạn chọn đổ màu bằng cách nhấp chuột vào nút tam giác nhỏ cạnh công cụ số 13 khi thực đơn hiện ra bạn chọn Fil Effects hộp thoại xuất hiện bạn chọn nhãn Gradient tiến hành chọn số màu trong ngăn Color bạn đánh dấu vào ô Fromcenter sau đó chọn kiểu thể hiện trong ngăn Variants rồi nhấn OK PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 51 Nếu bạn muốn có khối hình hộp có thể bạn phải vẽ rời như vẽ bảng bình thường hoặc bạn có thể vẽ hình chữ nhật rồi chọn công cụ số 20 để tạo các dạng khối, nếu bạn cần chỉnh sửa khối thì bạn có thể bật thanh công cụ 3D lên (trong công cụ 20 chọn 3-D Settings) 4) Tạo nút điều khiển Nút điều khiển có nhiều kiển: Điều khiển để chạy một chương trình nào đó đã có trong máy như: Nghe nhạc, Word, Exel, Trò chơi ….ngay trên nền PowerPoint ; điều khiển để chạy một bản trình diễn nào đó bất kì đã thiết kế; hay điều khiển để chạy một hiệu ứng (có tác dụng trong trò chơi ô chữ) a) Nút điều khiển để chạy một chương trình Nếu các bạn không biết cách đổi định dạng, cắt xén cho một phim tư liệu minh họa cho giáo án thì bắt buộc chúng ta phải chạy riêng nó khi đó ta dùng nút điều khiển. Để thực hành được ví dụ này các bạn hãy vào phòng thiết bị lấy đĩa CD Lịch sử lớp 9 copy “Chiến dịch Điện biên phủ” vào ổ D. Ví dụ: Bạn dạy phần diễn biến của chiến dịch điện biên phủ sau khi bạn thiết kế đầy đủ được nội dung của bài giảng với chữ, tranh ảnh và lược đồ - Bạn tạo một nút “xem phim” bằng công cụ vẽ - Bạn nhấp chuột phải vào nút này và trên menu xổ ra bạn chọn Actions Setting - Hộp thoại xuất hiện, hộp thoại có hai nhãn bạn chọn nhãn thứ nhất Mouse Click, trong nhãn này bạn đánh dấu kiểm vào ô Run Program sau đó nhấn vào nút Browser - Mở đến vị trí bạn đặt phim, bạn sẽ thấy không có phim của mình ở đó đừng lo trong hộp thoại bạn đang làm trong ngăn Type of File bạn nháy vào nút mũi tên và chọn All file, phim của bạn đã có bạn nhấp vào phim đó nhấn OK về hộp thoại trước nhấn OK. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 52 Bây giờ bạn nhấn nút trình diễn thử bạn nhấn vào nút xem phim chương trình chạy nếu có bảng lạ xuất hiện bạn nhấn OK, bạn đang chạy chương trình xem phim bạn có thể điều chỉnh đến đoạn cần thiết xem xong thoát đi lại trở lại giáo án bình thường. b) Nút điều khiển chạy một slide Ví dụ bạn có một bộ giáo án được thiết kế gồm nhiều bài, bạn làm một Slide đầu tiên mô tả chương đó gồm một mục lục các bài được tạo bởi các nút, dạy bài nào bấm nút bài đó thế là tiến hành dạy. Nếu máy của trường bạn có “chuyên đề Toán đường tròn” bạn có thể mở ra để tham khảo Ví dụ bạn tạo nút “kiến thức cơ bản” khi bấm nút này thì chạy phần kiến thức cơ bản - Bạn dùng công cụ vẽ để tạo nút. - Tạo nút xong thì bạn nhấp chuột phải vào nút đó trên thực đơn xổ ra chọn Actions Setting. - Hộp thoại hiện ra bạn chọn nhãn Mouse Click bạn đánh dấu chấm vào ô Hyperlink to. - Trong ngăn đó có rất nhiều lựa chọn, bạn kéo thanh trượt xuống chọn Slide… , - Hộp thoại link slide xuất hiện bạn chọn đến Slide chưa nội dung bạn cần (trong ví dụ này phần “kiến thức cơ bản” nằm ở Slide thứ 4 nên tôi chọn Slide 4) thường thì nội dung của Slid hiện trước trên hộp thoại này. - Sau đó bạn chọn OK để trở về hộp thoại trước rồi lại chọn OK tiếp. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 53 Các nút khác bạn cũng làm tương tự c) Nút điều khiển hiệu ứng Đây là một phần cực quan trọng trong việc cho các bạn thiết kế trò chơi ô chữ, tìm hình bí ẩn…. như những chương trình đường lên đỉnh Olimpia. Xin các bạn thực hành qua ví dụ sau: Ví dụ: - Bạn tạo một Text box chứa nội dung “Đừng nghịch máy tinh vào giờ cao điểm”(thay Text box bằng bất cứ đối tượng nào cũng được) - Tạo khung và nền cho Text box này trông như bảng phụ. - Bạn chọn hai hiệu ứng: Hiệu xứng xuất hiện (wipe chẳng hạn); hiệu ứng mất đi hay thoát ra (wipe chẳng hạn). - Bạn tạo hai nút bằng công cụ vẽ hình chữ nhật (Rectangle) là “vào” và “ra” để điều khiển hai hiệu ứng “vào” và “mất” đi của Text box . Bây giờ các bạn chỉnh sửa hiệu ứng như sau: PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 54 Trên cửa sổ hộp thoại chứa hiệu ứng bạn nhấp vào hiệu ứng xuất hiện (sao xanh) của Text box rồi lại nhấn vào nút mũi tên của hiệu ứng đó, trên thực đơn sổ ra bạn chọn Effect Options. Hộp thoại xuất hiện bạn chọn nhãn “Timing” trên nhãn này bạn nháy vào nút Triggers để hiện hết các mục còn ẩn. Bạn đánh dấu kiểm vào ô Star effect on click, trong ngăn này bạn nháy vào nút mũi tên kéo thanh trượt xuống chọn Rectangle 2: Vào (như vậy hiệu ứng vào được điểu khiển bằng nút “vào”) Đối với hiệu ứng thoát ra bạn cũng làm tương tự. Bây giờ bạn có thể trình diễn thử, bình thường bạn ấn Enter hoặc click chuột là hiệu ứng chạy thì giờ đây bạn phải click chuột vào nút hiệu ứng mới chạy. Bạn có thể chọn một nút cho nhiều hiệu ứng cũng được, ví dụ trên bạn có thể chọn cả hai hiệu ứng vào một nút rồi cho nó chạy cùng nhau (With previous) nhưng hiệu ứng mất đi phải chọn số thời gian trong ngăn Delay (hộp thoại trên) là một số nào đấy thì sau ngần ấy giây nó mới mất. Công việc này rất phù hợp làm trò chơi ô chữ, với mỗi ô chữ bạn làm hai cột nút điều khiển ở đằng trước mỗi hàng ngang, một nút để hiệu câu hỏi và làm mất câu hỏi, một nút hiện đáp án. Như vậy chọn hàng ngang nào cũng được mà không mất nhiều Slide. II- Chèn tranh, ảnh vào giáo án. 1) Chèn hình ảnh có sẵn trong thư viện của PowerPoint. Khi làm giáo án bạn cần tìm một hình gì đó để chèn vào giáo án, có thể để trang trí có thể để làm tư liệu minh họa….Bạn có thể tìm trong thư viện của PowerPoint, tuy nhiên thư viện này chắc chắn không đáp ứng được hết các yêu cầu của bạn nhưng đôi lúc nó lại rất hữu ích. Bạn làm như sau: Cách 1: Insert \ Picture \ Clip Art PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 55 Cách 2: Kích chuột vào nút Insert Clip Art trên thanh công cụ vẽ. Khi bạn làm một trong hai cách trên thì cửa sổ Task Pane lúc này là cửa sổ Clip Art bạn tiến hành như sau: - Trong ngăn Selected Collection bấm vào nút mũi tên, bạn chỉ đánh dấu vào ô Office collections (nếu muốn có nhiều hình thì chọn cả My Collections) - Trong ngăn Selected media file type chỉ đánh dấu ô Clip Art. Các bạn nhấn nút Go để hiện các hình ảnh có trong Clip Art Bạn kéo thanh trượt để tìm các hình bạn muốn chèn, ưng cái nào bạn chỉ cần nhấn chuột vào giữa hình đó là được. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 56 Chú ý: Chỉnh kích thước và di chuyển, chọn hiệu ứng giống như với hình vẽ, bạn có thể xem lại phần trên. Thậm chí bạn có thể hủy gom của hình đó để chỉnh theo ý mình hoặc lấy một phần của hình đó mà thôi (hãy thử xem) 2) Chèn tranh ảnh vào giáo án từ tư liệu của bạn Để đưa tranh, ảnh , bản đồ… vào giáo án thì bạn phải chuẩn bị tranh, ảnh, bản đồ đó trước và đã được lưu tại thư mục chứa giáo án của bạn (như phần trên tôi đã giới thiệu). Hiện nay bạn có thể dùng máy Scan, máy ảnh kĩ thuật số để sao lại các tranh, ảnh, bản đồ ở trong sách hay phòng thiết bị sau đó dùng phần mềm sử lí ảnh Photo Shop, Paint để chỉnh sửa cho rõ hoặc cắt những phần mình cần rồi mới đưa vào làm nguồn cho giáo án (thường thì thợ ảnh sẽ làm giúp giá rất rẻ). Một chú ý nữa là bạn nên để tranh, ảnh, bản đồ của bạn ở định dạng (đuôi) là *.JPEG sau khi đã chỉnh sửa, mà khổ ảnh cũng nên vừa không nên to quá hoặc nhỏ quá khi chèn vào khó chỉnh sửa và không được nét. a) Cách chèn Để đưa tranh, ảnh, bản đồ vào giáo án bạn mở thực đơn Insert chọn Picture chọn tiếp From File. Khi hộp thoại xuất hiện bạn chọn tìm đến nơi chứa tranh ảnh bạn cần, nhấp chuột chọn tranh đó bấm nút Insert hoặc nhấp đúp vào nó là được. b) Chỉnh sửa tranh ảnh đã đưa vào Có thể tranh ảnh bạn đưa vào nó lệch hoặc to quá hoặc cũng có thể mờ quá hoặc có thể có nhiều phần thừa. Vậy để cho hợp lí ta cần làm gì ví dụ như tấm bản đồ sau vừa lệch vừa sáng quá chiếu lên sẽ mờ Khi đưa tranh ảnh vào xong bạn vào thực đơn View chọn Toolbar chọn đánh dấu vào Picture để hiện thanh công cụ chỉnh sửa lên (nếu đánh dấu rồi thì thôi). PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 57 - Nếu tranh ảnh to quá hoặc nhỏ quá bạn nhấp chuột vào tranh bạn thấy tranh có 8 nút màu trắng, bạn muốn tranh to hay nhỏ theo chiều nào thì nhấp chuột vào các nút trắng đó rồi giữ chuột kéo. Trong đó 4 nút trắng ở góc cho phép bạn chỉnh tranh đều theo các chiều, bạn phải kéo theo đường chéo trong khi kéo giữ phím Shift. (trong trường hợp tranh quá to vượt ra khỏi trang thiết kế bạn khó nhận biết các nút thì lúc đó bạn phải sử dụng nút Zoom gõ số % nhỏ đi là nhìn thấy các nút đó) - Nếu tranh ảnh bị lệch bạn nhấp chuột vào tranh để ý có nút xoay tranh màu xanh bạn nhấp chuột vào nút này rồi rê chuột để xoay tranh cho cân lại. - Nếu tranh sáng và mờ bạn nhấp chuột và tranh trước dùng nút chỉnh độ tương phản và độ sáng tối để chỉnh. (tranh sáng quá khi dùng máy chiếu thường bị lóa và mờ) - Nếu tranh có phần thừa bạn dùng nút cắt tranh, khi chọn nút này bạn sẽ thấy các nút trắng bây giờ đã biến thành những nút đen bạn tiến hành nhấp vào các nút này kéo để cắt tranh. - Khi đã hoàn thành bạn có thể đóng khung cho tranh để cho đẹp nhờ vào nút tạo nét bao quanh tranh. Bản đồ ở trên sau khi chỉnh sửa ta có c) Chọn hiệu ứng cho tranh ảnh Hiệu ứng cho tranh ảnh thường dễ chọn bạn có thể tham khảo các hiệu ứng sau Zoom; Ease In, Box; Wipe; Peek In……tùy theo yêu cầu mà các bạn lựa chọn nhưng không nên cho bay nhảy hoặc quay. III- Đưa âm thanh, phim vào giáo án. 1) Đưa âm thanh vào giáo án Trước khi làm bạn phải có tư liệu âm thanh đã được lưu ở thư mục chứa giáo án của bạn. Có hai kiểu đưa âm thanh vào giáo án của bạn: Một kiểu là độc lập, một kiểu là gắn với một đối tượng, ví dụ như một câu tiếng anh, một từ mới hiện ra đồng thời phát ra tiếng đọc câu đó hoặc từ mới đó a) Đưa âm thanh độc lập Ví dụ: lần thứ nhất bạn đưa nội dung bài hội thoại lên màn hình, giáo viên bấm Enter lần thứ hai cho cả lớp nghe bài hội thoại với âm thanh cô cài trong máy. Trong trường hợp này bạn thấy âm thanh xuất hiện sau khi bài hội thoại xuất hiện không liên quan đến hiệu ứng của bài hội thoại. Chỉnh độ tương phản Chỉnh độ tối sáng Cắt tranh Tạo nét bao quanh tranh Trở lại như cũ PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 58 Để đưa âm thanh vào bạn làm như sau : Vào thực đơn Insert chọn Movies and Sound chọn tiếp Sound from file một hộp thoại xuất hiện bạn tìm đến địa chỉ bạn cất giữ đoạn âm thanh bạn cần đưa vào, bạn nhấp chuột chọn tên file âm thanh đó rồi nhấn OK là được Khi bạn làm như vậy thì trên nền thiết kế xuât hiện hộp thoại nhỏ có hai lựa chọn, bạn chọn Automatic , lúc này trên nền thiết kế của bạn có hình một chiếc loa màu vàng Hãy bật cửa sổ Custom Animation lên (SlidesShow \ CustomAnimation…), bạn để ý bên cửa sổ hiệu ứng (bên phải màn hình) lúc này đã có hiệu ứng âm thanh ở đó, bạn tiến hành chỉnh sửa như sau. Bạn nhấp chuột vào nút mũi tên trong hiệu ứng âm thanh đó chọn Effect Options để xuất hiện hộp thoại chỉnh sửa hiệu ứng (Play sound) Khi hộp thoại Play sound xuất hiện bạn tiến hành chỉnh sửa như sau: PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 59 Bạn chọn nhãn Timing (H1) trong ngăn Start bạn chọn lệnh cho hiệu ứng (Với ví dụ này tôi chọn Click tức là Enter thì mới có âm thanh). Nếu bạn cần lặp đi lặp lại mấy lần thì bạn lựa chọn trong ngăn Repeat (phần này tôi đã hướng dẫn trong phần hiệu ứng của Text box ) Bạn chọn nhãn Sound setting (H2) nhấp chuột vào nút cái loa màu vàng bảng volume hiện lên bạn chỉnh lên cỡ to nhất, sau đó đánh dấu kiểm vào ô Hide sound icon during slide show nó sẽ ẩn cái hình loa trên nền giáo án đi khi bạn dạy học . Cuối cùng nhấn nút OK. b) Hiệu ứng âm thanh gắn với một đối tượng Cách làm này được áp dụng cho tất cả các đối tượng nào có hiệu ứng, cả Text box , hình ảnh… Ví dụ : Bạn có một đề bài bạn cho chạy hiệu ứng trên màn hình đồng thời thì máy đọc luôn đề bài đó Bạn tạo một Text box chứa đề bài chọn hiệu ứng cho đề bài xong (chú ý hiệu ứng nào mà xuất hiện nhanh cả đề bài thì chọn, ví dụ Ease In hoặc Wipe) bạn nhấp chuột vào mũi tên của hiệu ứng đó chọn Effect Options, hộp thoại xuất hiện trong nhãn Effect ngăn Sound bạn bấm chuột vào nút mũi tên một thực đơn sổ ra bạn kéo thanh trượt xuống chọn Other Sound. Hộp thoại tiếp theo xuất hiện bạn tìm đến nơi để âm thanh (với ví dụ này âm thanh phải được ghi âm và đã lưu trên máy) . Bạn lưu ý rằng mặc định của hộp thoại này là đinh dạng đuôi *.wav nên khi làm cách này thì nhất thiết bạn phải đổi định dạng âm thanh thành đuôi *.wav, bạn chọn file âm thanh bạn cần sau đó nhấn OK PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 60 Làm như vậy khi bạn cho hiệu ứng đề bài chạy thì âm thanh đồng thời xuất hiện ----Lưu ý khi làm việc với âm thanh-------------------------------------------------------------- Âm thanh tốt hơn hết phải có định dạng *.mp3 ; *.midi; hoặc *.wav. Các bạn rằng nếu các bạn mua đĩa CD ở ngoài thị trường mà không phải đĩa MP3 hoặc MP4 thì các đoạn nhạc, bài hát thường có dạng là *.cda nhất thiết bạn phải đổi sang định dạng khác thì mới dùng được, nếu không các bạn coppy vào máy thì khi bỏ đĩa ra các bạn sẽ không nghe được.(Có thể dùng phần mềm Herosoft 3000 , Ulead Studio… để cắt xén chỉnh sửa và định dạng lại) c) Làm sao biết được một file âm thanh ở định dạng nào? - Bạn mở cửa sổ My computer - Vào thực đơn Tools chọn Folder Options - Hộp thoại xuất hiện bạn chọn nhãn View bạn kéo thanh trượt bên tay phải bỏ dấu kiểm trong ngăn Hide Extensions known fiens types sau đó nhấn OK là được. Bây giờ bạn mở một tệp chứa các đoạn âm thanh, bạn để ý ở cuối tên mỗi một file âm thanh đều có ghi rõ định dạng file của nó ở cuối tên file. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 61 2) Đưa phim vào giáo án a) Phim như thế nào thì đưa được vào giáo án? Đưa phim vào bằng cách nào? Để đưa phim vào trong giáo án bạn nên nhớ phim phải nằm cùng thư mục chứa giáo án như tôi đã nói ở phần chèn hình ảnh. Khi bạn coppy giáo án sang máy khác để chạy thì bạn phải coppy cả thư mục đó. Để chèn phim vào trong giáo án chạy được tốt thì phim phải ở một trong các định dạng sau: *.avi , *.mpeg , *.wmv thì khi chèn vào trong giáo án hình mới không bị giật (tốt nhất là định dạng *.avi thì khi coppy đi máy nào cũng chạy, nhưng hạn chế ở chỗ định dạng này làm cho dung lượng của phim thường rất lớn). Để biết được phim đang ở định dạng nào bạn làm như cách xem đối với xem định dạng âm thanh. Nếu bạn mua đĩa CD ngoài thị trường thì thường phim được định dạng *.DAT bạn có thể sử dụng một trong các phần mềm sau đây để thay định dạng cho phim : Proshow gold, Ulead Studio (phần mềm chỉnh sửa phim rất tốt cho giáo án), Totel Video Convert, HT VideoEditor (phần mềm cắt phim)…(Nếu cần liên hệ với tác giả, phần mềm có sách hướng dẫn đi kèm) Để đưa phim vào giáo án của bạn bạn làm như sau: - Vào thực đơn Insert chọn Movie and Sounds chọn tiếp Movie from Files - Hộp thoại hiện ra bạn tìm đến địa chỉ chứa phim chọn phim rồi nhấn OK. Khi bạn làm như vậy thì trên nền thiết kế xuât hiện hộp thoại nhỏ có hai lựa chọn, bạn chọn Automatic . b) Chỉnh sửa phim khi chèn vào. Khi bạn làm xong trên nền thiết kế giáo án có một hình chữ nhật, đấy chính là phần video mà khi trình chiếu, bạn có thể nhấp chuột vào nó chỉnh kích cỡ, di chuyển… giống như một đối tượng tranh ảnh. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 62 Bật cửa sổ Custom Animation lên, bạn để ý bên cửa sổ hiệu ứng (bên phải màn hình) lúc này đã có hiệu ứng phim ở đó, hiệu ứng phim hơi khác với hiệu ứng âm thanh nó có 2 hiệu ứng (1 hình cái đồng hồ - 1 hình chuột) bạn nhấp chuột vào hiệu ứng dưới (cái chuột) rồi xóa nó đi bằng việc nhấp chuột vào nút Remove c) Chọn hiệu ứng và chỉnh sửa hiệu ứng cho phim. Nếu Slide của bạn chỉ để chứa phim thì như vậy là xong . Nếu phim cần cho giảng dạy khi nào đến phần đo thì mới bật phim cho xem thì bạn lại cần phải chọn thêm hiệu ứng xuất hiện hoặc mất đi cho phim. Khi hiệu ứng cho phim xong (chọn hiệu ứng như chọn với Text box và tranh ảnh) thì hiệu ứng đó thường đứng dưới hiệu ứng phim, bạn cần chuyển hiệu ứng xuất hiện lên trên hiệu ứng phim (xem phần di chuyển hiệu ứng Chương II- bài 2). Trong hình dưới - đã minh họa sự di chuyển đó đối với phim “Bao-ve-nguoi-yeu” Bạn nhấp chuột vào mũi tên trong hiệu ứng phim (hiệu ứng mà khi chèn phim vào đã có sẵn, thường nó có hình tam giác trắng ở đầu), sau đó bạn chọn Effect Options trên thực đơn vừa sổ ra. Hộp thoại hiện ra bạn chọn nhãn Movie Setting, trên nhãn này có hình cái loa màu vàng bạn nháy vào cái loa này để chỉnh độ to của tiếng, có hai lựa chọn khác : - Hide while not play (ẩn khi không chạy) nếu bạn đánh dấu vào ô này thì khi chạy xong phim sẽ ẩn đi không che mất phần chữ trên nền bài giảng của bạn. - Zoom to full screen ( to đầy màn hình khi chạy) nếu bạn đánh dấu vào ô này thì khi chạy phim sẽ tự động phóng to đầy màn hình mà không ở trong khung như bạn định sẵn từ trước nữa. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 63 IV- Chèn công thức toán học vào trong giáo án 1) Cách chèn công thức toán học vào giáo án. Đối với công thức toán học bạn có thể dùng các công cụ vẽ và Text box và hình vẽ để tạo công thức, làm như vậy thì chọn hiệu ứng cho từng đối tượng nhỏ một sẽ dễ hơn nhưng lại lâu hơn. Đối với công thức toán học được chèn từ công cụ Toán học thì bạn làm như sau: a) Tạo nút chèn công thức cho nhanh: · Bạn vào thực đơn Tools chọn Customize · Hộp thoại hiện ra bạn chọn nhãn Command. Trong nhãn này được chia ra hai cửa sổ, trong cửa sổ bên trái bạn chọn thực đơn Insert sau đó bạn kéo thanh trượt ở cửa sổ bên phải chọn đến biểu tượng Equations Editor. Nhấp và giữ chuột vào nút này bạn kéo nó lên thanh định dạng hoặc thực đơn hoặc thanh công cụ (bất cứ thanh công cụ nào đang có mặt trên nền thiết kế đều được) sau đó bỏ tay ra. · Nhấn nút Close thì trên thanh đó đã có thêm nút (trong hình tôi để ở thanh Menu) b) Cách soạn công thức Để chèn công thức toán học từ nay trở đi bạn chỉ cần nhấn vào nút thế là cửa sổ soạn công thức hiện ra bạn tiến hành soạn thảo không phải mở thực đơn Insert chọn Opject rồi chọn Microsoft Equation 3.0 như trước nữa. Bạn nhấp chuột vào các nút trên thanh công cụ Equation này để chèn, kết hợp với các con số trên bàn phím để tạo ra công thức, dùng phím mũi tên trên bàn phím để di chuyển qua lại giữa các đối tượng. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Vũ Vân Phong - Thái Thụy- 0977544809 Trang 64 Ví dụ: Bạn cần soạn một công thức 3 21- - Nhấp chuột vào nút để hiện thanh công cụ toán học Equation - Gõ số 1, rồi dấu – trên bàn phím. - Nhấp vào biểu tượng phân số trên thanh công cụ - Con trỏ đang nhấp nháy ở ô tử số, bạn bấm tiếp biểu tượng căn bậc 2 - Gõ số 2, dùng phím mũi tên ¯ chuyển xuống ô mẫu số gõ số 3. - Nhấp chuột ra ngoài nền thiết kế ta được công thức -------Lưu ý-------------------------------------------------------------------------------------------- Nếu phần mềm chưa cài Microsoft Equation 3.0 , thì khi bạn nhấn nút để chèn công thức máy sẽ tự động cài đặt, chỉ cần làm theo hướng dẫn của nó, tìm đến bộ cài Office 2003 nếu nó yêu cầu, sau đó đợi cho máy cài xong làm bình thường. 2) Chỉnh sửa công thức: Nhưng khi soạn thảo công thức xong thì công thức trên nền thiết kế (Slide) thường có màu đen trông khó coi và không rõ lắm, bạn hãy chỉnh lại kích thước và màu sắc cho rõ hơn. Hãy làm như sau: · Nhấp chuột phải vào công thức toán vừa chèn và chọn Format Opject. · Khi hộp thoại xuất hiện bạn chọn nhãn Picture trong nhãn này bạn chọn nút Recolor (xem hình). · Hộp thoại Recolor Picteure hiện ra trong ngăn New bạn nhấp các nút tam giác chọn lại thành toàn màu trắng rồi nhấn OK PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Hướng dẫn soạn giáo án điện tử bằng phần mềm PowerPoint 2003 Trang 65 Nếu bạn thích công thức toán của bạn to ra hay nhỏ lại thì bạn nhấp chuột chọn công thức rồi đặt chuột vào một trong 8 nút của công thức kéo rê chuột cho to ra hay nhỏ lại tùy ý. Để di chuyển một công thức thì bạn nhấp chuột vào công thức toán rồi kéo đặt đến vị trí cần đặt. 3) Chọn hiệu ứng cho công thức toán: Bạn tiến hành như với hộ