Bài giảng Nghiên cứu luật dân sự

LUẬT DÂN SỰ Nội dung I- Một số vấn đề chung về Luật Dân sự 1- Định nghĩa 2- Đối tượng điều chỉnh 3- Phương pháp điều chỉnh 4- Nguồn của Luật Dân sự II- Một số chế định cơ bản của Luật Dân sự 1. Định nghĩa + Là một ngành luật độc lập + Tổng hợp các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân trong giao lưu dân sự + Bình đẳng giữa các chủ thể tham gia. 2.Đối tượng điều chỉnh của LDS LDS điều chỉnh các quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân trong giao lưu dân sự. QH TÀI SẢN QH NHÂN THÂN DÂN SỰ HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH KINH DOANH, THƯƠNG MẠI LAO ĐỘNG a. Quan hệ tài sản: Là quan hệ giữa người với người thông qua một tài sản nhất định. QUAN HỆ TÀI SẢN QH sở hữu tài sản QH nghĩa vụ dân sự QH hợp đồng dân sự QH bồi thường thiệt hại QH thừa kế… QH chuyển quyền sử dụng đất b.Quan hệ nhân thân: Là quan hệ giữa người với người về một giá trị nhân thân nhất định. QUAN HỆ NHÂN THÂN GẮN VỚI TÀI SẢN KHÔNG GẮN VỚI TÀI SẢN 3.Phương pháp điều chỉnh của LDS Phương pháp điều chỉnh đặc trưng của LDS là bình đẳng, thỏa thuận. BÌNH ĐẲNG Bình đẳng về địa vị pháp lý Quyền tự định đoạt Độc lập về tổ chức và tài sản Chủ động giải quyết tranh chấp 4.Chủ thể của LDS + Cá nhân + Pháp nhân + Hộ gia đình + Tổ hợp tác + Nhà nước (đặc biệt) CÁ NHÂN: Là chủ thể thường xuyên và phổ biến nhất Điều kiện để cá nhân trở thành chủ thể của LDS: Năng lực pháp luật Năng lực hành vi Có năng lực chủ thể: - Cá nhân từ đủ 6 tuổi trở lên thì bắt đầu có năng lực hành vi dân sự - Cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên thì có năng lực hành vi dân sự đầy đủ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ CỦA CÁ NHÂN ĐẦY ĐỦ MỘT PHẦN KHÔNG CÓ MẤT HẠN CHẾ CÁC CHẾ ĐỊNH CƠ BẢN CỦA LDS: 1) Giao dịch dân sự 2) Tài sản và quyền sở hữu 3) Nghĩa vụ dân sự và hợp đồng dân sự 4) Thừa kế 5) Chuyển quyền sử dụng đất 6) Quyền sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ 7) Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài. Tài sản và quyền sở hữu Tài sản: Vật Tiền Giấy tờ trị giá được bằng tiền Các quyền tài sản Quyền sở hữu: Chủ thể Khách thể Nội dung: Chiếm hữu Sử dụng Định đoạt Tài sản và quyền sở hữu Căn cứ xác lập quyền sở hữu? Theo Hợp đồng hoặc giao dịch một bên Theo quy định của pháp luật Theo những căn cứ riêng biệt Chấm dứt quyền sở hữu? Theo ý chí chủ sở hữu Theo quy định của pháp luật Bảo vệ quyền sở hữu? Kiện vật quyền Kiện trái quyền Kiện yêu cầu ngăn chặn hoặc chấm dứt hành vi cản trở trái PL việc thực hiện QCH, QSH hợp pháp Thừa kế 1, Di sản thừa kế 2, Người để lại di sản và người thừa kế 3, Thời điểm mở thừa kế 4, Thừa kế theo pháp luật Những trường hợp TK theo PL Diện và hàng thừa kế Cách chia Thừa kế thơng thường Thừa kế thế vị 5, Thừa kế theo di chúc: Cách chia thơng thường Trường hợp đặc biệt: Kỷ phần bắt buộc