Bài giảng Kỹ thuật nuôi cá cảnh

N I DUNGỘ I. NGU N G CỒ Ố II. PHÂN BỐ III. Đ C ĐI M PHÂN LO I Ặ Ể Ạ IV. KĨ THU T S N XU TẬ Ả Ấ V. KĨ THU T NUÔIẬ VI. TIÊU CHU N CA ( CÁ ĐÁ )Ẩ VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ VIII. TH TR NG Ị ƯỜ IX. TÀI LI U THAM KH OỆ Ả I. NGU N G CỒ Ố - T thú ch i làng quê c ừ ơ ờ b c, đá chim đá gà v n ạ ố dĩ x a nay đ c dân c ư ượ ờ b c a chu ng, thì m t ạ ư ộ ộ lo i hình khác cũng đang ạ “hút khách” không kém chính là đá cá. Ngày tr c là trò ch i c a tr ướ ơ ủ ẻ con quê, gi b ng nhiên ờ ỗ đ c dân ch i đ th i ượ ơ ộ ổ vào nh ng câu chuy n ữ ệ huy n ho c ki u… v a ề ặ ể ỉ hè. I. NGU N G CỒ Ố - Đ c ng i ph ng Tây ượ ườ ươ nuôi, du nh p vào châu ậ Âu đ u th p k 1800. ầ ậ ỷ Lo i cá nh này (con ạ ỏ l n dài kho ng 10 cm), ớ ả v y có nhi u màu s c ả ề ắ s c s . Cá lia thia là ặ ỡ m t trong nh ng loài ộ ữ hung hãn. - Cá lia thia là m t ộ lo i cá n c ng t ạ ướ ọ s ng ao hố ở ồ, đ m, ầ lung, m ng, đìa…ươ và ru ng lúaộ ở Đông Á, t ừ bán đ o Tri u Tiênả ề đ n ế mi n b c Vi t Namề ắ ệ . - Th gi i: Thái Lan ế ớ và Campuchia … II. PHÂN BỐ III. Đ C ĐI M PHÂN LO IẶ Ể Ạ - Tên Vi t Namệ : cá thia thia - Tên Latin: Betta splendens (Regan, 1910) - Tên ti ng Anh: Siamese ế fighting fish - H : cá tai t ng ọ ượ Osphronemidae, phân h : cá c Macropodinae ọ ờ - B : Perciformes ộ - L p: cá vây tia ớ Actinopterygii (ray- finned fishes) IV. KĨ THU T S N XU TẬ Ả Ấ - Ch n m t c p cá :c , ọ ộ ặ ồ mái :2 con đ u kh e ề ỏ ,đ p ,cá mái đ u nh ẹ ầ ỏ đuôi nh ,b ng b .ỏ ụ ự - Khi cá mái đói tr ng ứ ng vàng n a thân t c ử ử ứ tr ng già ,còn ch a thì ứ ư nên nuôi d ng cho ưỡ tr ng phát tri n già ứ ể thêm. - Cá c to h n cá mái ,hai ồ ơ con nên cùng màu thì ép cá con ra s gi ng ẽ ố cá cha ,m .Còn 2 con ẹ khác màu thì cá con s ẽ b lai.ị IV. KĨ THU T S N XU TẬ Ả Ấ - B ép B ép b ng xi măng ể ể ằ dài n a mét r ng 3 t c, ử ộ ấ cao 3 c c g ch xây nhà .ụ ạ - N c đ vào b kho ng ướ ổ ể ả ch ng 2.5 – 3 t c .B lá ừ ấ ỏ chùm ru t già(dùng ộ rong,bèo ,l c bình v n ụ ẫ đ c nh ng dùng lá chùm ượ ư ru t s tránh có sinh v t ộ ẽ ậ l vào) vào đ cá cha nh ạ ể ả b t gi tr ng. ọ ữ ứ - H đ n i râm mát ,tránh ồ ể ơ ánh n ng tr c ti p.ắ ự ế IV. KĨ THU T S N XU TẬ Ả Ấ - con Sau đó đ y b l i ậ ể ạ theo ki u nhà hai mái đ ể ẻ tránh gió làm tan b t ọ chìm tr ng .ứ - Còn n u không có b ép ế ể thì có th s d ng lu , h ể ử ụ ủ có b m t r ng thoáng ề ặ ộ khí ,cách ép cũng t ng ươ t nh trên .ự ư V. KĨ THU T NUÔIẬ - Môi tr ng t t nh t đ ườ ố ấ ể nuôi betta là n c m m , ướ ề m và có đ ph trung tính ấ ộ ho c nh .Đây là 1 lo i cá ặ ẹ ạ yêu thích n c tĩnh nên ướ chúng ko thích h p cho ợ b có ch y oxi hay máy ể ạ l c .ọ - Có th nuôi trong chai, ể l , ch u b …tùy theo ý ọ ậ ể thich c a m i ng i.ủ ỏ ườ V. KĨ THU T NUÔIẬ - th c đ c bi t đ nuôi cá lia ứ ặ ệ ể thia b t r t hi u qu : đó là ộ ấ ệ ả trùng c (infusoria) và trùn ỏ gi m (vinegar eel).Chúng là ấ loài giun tron r t nh .ấ ỏ - Sau khi có con m i đ c 5 ớ ượ ngày tu i cho cá con ăn ổ bobo, trùn ch ,lăng ỉ quăng,rong rêu,m i ngày ỗ thay đ i 1 món ăn s giúp ổ ẽ cá kh e m nh.ỏ ạ V. KĨ THU T NUÔIẬ - B t mì rang vàng lên tán nhuy n thành b t ộ ễ ộ tr ng v i lòng đ tr ng gà hay tr ng v t r i ộ ớ ỏ ứ ứ ị ồ ph i khô, rây nhuy n cho cá con ăn.ơ ễ - Rau xà lách cho vào 1 lon n c ng, đ 2 ướ ố ể ngày cho mùi hôi, n c n y có nhi u vi ướ ầ ề sinh v t ho thích h p cho cá b t.Nh ng ậ ợ ộ ư không nên cho nhi u, nuôi nh vây ch ng ề ư ừ 5 ngày m i cho ăn bo bo.ớ VI. TIÊU CHU N CÁ ( CÁ ĐÁ )Ẩ - Mi ng:ệ đ c coi ượ là b ph n quan ộ ậ tr ng nh t c a cá ọ ấ ủ vì nó là vũ khí t n công đ i th . ấ ố ủ N u mi ng có ế ệ v n đ thì cá khó ấ ề th ng tr n đ c. ắ ậ ượ Cá có mi ng t t ệ ố ph i khép kín và ả h i g lên m t ơ ồ ộ chút. VI. TIÊU CHU N CÁ ( CÁ ĐÁ )Ẩ - Mang và n p mang:ắ là b ph n cung c p ộ ậ ấ không khí đ cá th . ể ở M t ch c năng quan ộ ứ tr ng khác c a n p ọ ủ ắ mang là phùng lên đ ể đe d a đ i th . ọ ố ủ - N p mang ph i g n ắ ả ọ gàng b m t n p mang ề ặ ắ ph i tr n láng có th ả ơ ể đóng m d dàng ở ễ không b bi n d ng ị ế ạ khép kín có th phùng ể ra h t c .ế ỡ VI. TIÊU CHU N CÁ ( CÁ ĐÁ )Ẩ - M t:ắ là b ph n d n ộ ậ ẫ đ ng. N u m t có v n ườ ế ắ ấ đ thì cá không th ề ể trông th y đ ch th m t ấ ị ủ ộ cách rõ ràng. M t cá ắ ph i sáng và linh đ ng.ả ộ - Kỳ: đ c xem nh là ượ ư chân c a con cáủ . Kỳ ph i dài không đ c ả ượ cũn c n và ph i khép ỡ ả sát vào thân. - V y:ả là áo giáp c a cá và ủ đ c bao ph b i l p ượ ủ ở ớ nh t. Có hai lo i v y, lo i ớ ạ ả ạ l n và lo i nh .ớ ạ ỏ Các v y ả ph i x p sát vào nhau, ả ế g n gàng. Màu v y ph i ọ ả ả càng đ m càng t t.ậ ố - C u trúc t ng quát toàn ấ ổ thân: ph i cân đ i các b ả ố ộ ph n ph i cân x ng. Thân ậ ả ứ không đ c quá dài hay ượ quá ng n vì có th làm ắ ể cho cá b i ch m và khó ơ ậ xoay tr khi b đ i th áp ở ị ố ủ sát. VI. TIÊU CHU N CÁ ( CÁ ĐÁ )Ẩ VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ  B nh l mi ngệ ở ệ : - B nh n m gây ra b i Columnaris, ệ ấ ở m t lo i vi khu n hình que gram . ộ ạ ẩ Chúng th ng trú ng đ u, ườ ụ ở ầ môi, mi ng và bên trong mi ng ệ ệ c a cá.ủ - Bi u hi n:Vùng xung quanh mi ng ể ệ ệ c a cá xùi lên nh c c bông gòn. ủ ư ụ th ng xuyên xu t hi n mi ng, ườ ấ ệ ở ệ đôi khi b nh này còn xu t hi n ệ ấ ệ d i d ng nh ng đ m màu nâu-ướ ạ ữ ố vàng, tr ng, tr ng-xám trên ắ ắ ở đ u, vây, mang hay thân.ầ - Ch a tr : Malachite ữ ị green (không dùng cho cá con), mu i, Melafix ố hay kháng sinh trong tr ng h p b t kh ườ ợ ấ ả kháng (nh ư Spectrogram, Furanace hay Sulfa). VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ  B nh n m velvet:ệ ấ - Gi ng nh b nh đ m ố ư ệ ố tr ng, chúng trú ng ắ ụ bên d i l p da c a ướ ớ ủ cá. nh ng đ m nh li ữ ố ỏ ti trên mình cá. Trong đi u ki n thích h p, ề ệ ợ các bào t t o ra m t ử ạ ộ l p “nhung” (velvet) ớ màu vàng-nâu bao ph bên ngoài da cáủ . VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ - Bi u hi n:Cá b nhi m ể ệ ị ễ b nh th ng b i gi t ệ ườ ơ ậ c c, c c qu t thân ụ ố ọ ẹ mình lên các v t th ậ ể trong h và th g p ồ ở ấ gáp. - Ch a tr : tăng nhi t đ ữ ị ệ ộ n c t 21 đ n 26 đ . ướ ừ ế ộ T m b ng n c mu i, ắ ằ ướ ố hoá ch t có ch a mu i ấ ứ ố đ ng nh Coppersafe ồ ư hay Aquarisol… VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ  B nh sình b ngệ ụ : - Sình b ng là m t tri u ụ ộ ệ ch ng ch không ph i ứ ứ ả là m t b nh. Cá b sình ộ ệ ị b ng có ph n b ng ụ ầ ụ căng ph ng, b nh này ồ ệ không lây nhi m.ễ - Bi u hi n: b ng cá ể ệ ụ căng đ y n c và ầ ướ không có kh năng đào ả th i. B ng căng làm v y ả ụ ẩ cá r p lên trông gi ng ộ ố nh “qu thông”.ư ả VII. B NH TH NG G PỆ ƯỜ Ặ - Ch a tr : Khi các v y xù lên ch ng t cá b b nh ữ ị ẩ ứ ỏ ị ệ tr m tr ng. Ngâm cá trong n c mu i có th giúp ầ ọ ướ ố ể tiêu b t ch t l ng trong mình cá. Dùng m t s lo i ớ ấ ỏ ộ ố ạ thu c ch a b nh sình b ng do nhi m khu n n i ố ữ ệ ụ ễ ẩ ộ t ng. Các lo i thu c ngoài da không có tác d ng.ạ ạ ố ụ VIII. TH TR NGỊ ƯỜ  Vi t Nam là n c xu t kh u ca c nh đ t ệ ướ ấ ẩ ả ạ r t cao, ch riêng TPHCM kim ng ch xu t ấ ỉ ạ ấ kh u cá c nh đ t 10 USD/năm.ẩ ả ạ  Nh t B n: đ t h n 10 tri u USD/năm.ậ ả ạ ơ ệ  Lao: kim ng ch xu t kh u cá c nh đ t 45 ạ ấ ẩ ả ạ USD/năm.  Trung Qu c: kim ng ch xu t kh u cá ố ạ ấ ẩ c nh đ t 40 USD/năm.ả ạ  ……. Cá lia thia (Macropodus) Trung Qu c, không có ố ở Vi t Nam.ệ IX. TÀI LI U THAM KH OỆ Ả    www.diendancacanh.com  www.thegioicakieng.com  www.sinhhocvietnam.com/vn  cacanhvietnam.vn GV : TI N H I LÝỀ Ả NTH: LÊ VĂN ĐỂ